Lịch sử 10 Bài 22: Tình hình kinh tế ở các thế kỉ XVI-XVIII

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Tình hình nông nghiệp ở các thế kỷ XVI – XVIII

– Từ cuối thế kỷ XV đến nửa đầu thế kỷ XVII, nông nghiệp sa sút, mất mùa đói kém liên miên, bị cuộc chiến tranh tàn phá
– Từ nửa sau thế kỷ XVII, tình hình chính trị không thay đổi, nông nghiệp ở Đàng Trong và Đàng Ngoài tăng trưởng :
– Ruộng đất ở cả 2 đàng lan rộng ra, nhất là ở Đàng Trong .

– Thủy lợi được củng cố.

– Giống cây xanh ngày càng phong phú và đa dạng .
– Kinh nghiệm sản xuất được đúc rút .
– Ở Đàng Trong : ruộng đất nhanh gọn lan rộng ra, đất đai phì nhiêu, thời tiết thuận tiện, trồng lúa, hoa màu, cây ăn trái. Ở cả 2 Đàng chính sách tư hữu ruộng đất tăng trưởng. Ruộng đất ngày càng tập trung chuyên sâu trong tay địa chủ .

1.2. Sự phát triển của thủ công nghiệp

– Nghề thủ công bằng tay truyền thống liên tục tăng trưởng đạt trình độ cao : dệt, gốm, rèn sắt, đúc đồng, làm đồ trang sức đẹp ..
– Một số nghề mới Open như : khắc in bản gỗ, làm đường trắng, làm đồng hồ đeo tay, làm tranh sơn mài .
– Khai mỏ – một ngành quan trọng rất tăng trưởng ở Đàng Trong và Đàng Ngoài .
– Các làng nghề thủ công bằng tay Open ngày càng nhiều như làm giấy, gốm sứ, nhuộm vải … ..
– Nét mới trong kinh doanh thương mại : ở những đô thị thợ thủ công đã lập phường hội, vừa sản xuất vừa bán hàng .

1.3. Sự phát triển của thương nghiệp

a. Nội thương

– Ở những thế kỷ XVI – XVIII kinh doanh trong nước tăng trưởng :
– Chợ làng, chợ huyện … Open làng buôn và TT kinh doanh
– Buôn bán lớn ( buôn chuyến, buôn thuyền ) Open .
– Buôn bán giữa miền xuôi và miền ngược tăng trưởng, thóc gạo ở Gia Định được đem ra những dinh miền Trung để bán … .

b. Ngoại thương phát triển mạnh

– Thuyền buôn những nước Bồ Đào Nha, Hà Lan, Pháp, Anh đến việt nam kinh doanh sinh động :
– Bán vũ khí, thuốc súng, len dạ, bạc, đồng … ..
– Mua : tơ lụa, đường gốm, nông lâm sản .
– Thương nhân nhiều nước đã tụ hội lập phố xá, shop kinh doanh lâu bền hơn .
– Giữa thế kỉ XVIII ngoại thương suy yếu dần do chính sách thuế khóa của nhà nước ngày càng phức tạp .

1.4. Sự hưng khởi của các đô thị

– Nhiều đô thị mới hình thành tăng trưởng :
– Đàng Ngoài : Thăng Long ( Kẻ chợ ), Phố Hiến ( Hưng Yên ) .

– Đàng Trong : Hội An ( Quảng Nam ), Thanh Hà ( Phú Xuân – Huế )
– Đầu thế kỉ XIX đô thị suy tàn dần .

2. Luyện tập

Câu 1: Sự phát triển của làng thủ công đương thời có ý nghĩa tích cực như thế nào? Liên hệ với ngày nay.

Gợi ý trả lời:

* Ý nghĩa:

– Nhiều mẫu sản phẩm tiêu dùng có chất lượng cao sinh ra .
– Đáp ứng nhu yếu ngày càng cao của nhân dân .
– Góp phần thôi thúc kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa tăng trưởng .

* Liên hệ với ngày nay:

– Ngày nay, với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của ngành công nghiệp khiến một số ít ngành thủ công nghiệp bị quên béng .
– Tuy nhiên, nhiều làng nghề lúc bấy giờ vẫn còn tăng trưởng, nổi tiếng ; những mẫu sản phẩm thủ công nghiệp vẫn được người dân trong nước và quốc tế yêu thích như đồ gốm ( làng gốm Bát Tràng ), hàng tơ lụa ( lụa HĐ Hà Đông ), …

Câu 2: Nhận xét về thế mạnh của thủ công nghiệp đương thời.

Gợi ý trả lời:

– Các nghề thủ công truyền thống ngày càng tăng trưởng và đạt trình độ cao .
– Nhiều nghề bằng tay thủ công mới Open như : nghề khắc in bản gỗ, nghề làm đường trắng, nghề làm đồng hồ đeo tay, làm tranh sơn mài .
– Số làng nghề tăng lên, 1 số ít thợ giỏi đã họp nhau rời làng ra những đô thị, lập phường vừa sản xuất vừa bán hàng .
– Nghề khai mỏ trở thành nghành kinh tế tài chính tăng trưởng ở những Đàng Trong và Đàng Ngoài .
→ Như vậy, thủ công nghiệp đương thời tăng trưởng mạnh, có nhiều loại sản phẩm đa dạng chủng loại, mê hoặc. Các mẫu sản phẩm được sản xuất với trình độ cao, tiêu biểu vượt trội đó là lụa là, gấm vóc, đồ gốm … được người tiêu dùng, đặc biệt quan trọng là thương nhân quốc tế ưa thích .

Câu 3: Phân tích tác dụng của sự phát triển buôn bán trong nước.

Gợi ý trả lời:

Sự tăng trưởng kinh doanh trong nước có tính năng :

– Buôn bán trong nước thời kì này phát triển, không đơn thuần chỉ là trao đổi hàng hóa để thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng như trước nữa mà đã phát triển thành một nghề.

– Thúc đẩy giao lưu sản phẩm & hàng hóa, tăng trưởng những ngành nghề trong nước .
– Cải thiện đời sống người dân .

4. Kết luận

Sau khi học xong bài này những em cần nắm :

• Trình bày được tình hình nông nghiệp, sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp ở nước ta thế kỷ XVI – XVIII.
• Nêu được sự hưng khởi của các đô thị và đánh giá được vai trò của các đô thị đối với sự phát triển kinh tế thời kì này.
• Phân tích được những yếu tố tác động đến sự phát triển kinh tế nước ta thế kỷ XVI – XVIII.

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức