Bảo tàng Lịch sử Quốc gia

BẢO TÀNG LỊCH SỬ QUỐC GIA

Bảo tàng Lịch sử Quốc gia được xây dựng năm 2011 trên cơ sở sáp nhập Bảo tàng Lịch sử Nước Ta và Bảo tàng Cách mạng Nước Ta. Tọa lạc tại TT Thủ đô TP.HN, trên phố Tràng Tiền và Trần Quang Khải, cách hồ Hoàn Kiếm khoảng chừng 500 m về phía đông, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã trở thành một trong những khu vực văn hóa truyền thống mê hoặc trong quần thể những điểm du lịch được phần đông công chúng trong và ngoài nước chăm sóc lựa chọn trong chuyến du lịch thăm quan, du lịch của mình .

Trên cơ sở kế thừa khối di sản của hai bảo tàng đã có bề dày hơn 50 năm phát triển, Bảo tàng hiện đang lưu giữ, bảo quản một khối lượng tài sản vô giá với trên 200.000 tài liệu, hiện vật phong phú về loại hình, đa dạng về chất liệu có niên đại kéo dài từ thời nguyên thủy đến ngày nay. Trong đó, gần 8.000 tài liệu, hiện vật, sưu tập hiện vật có giá trị, độc bản và quý hiếm, nhiều hiện vật được công nhận là Bảo vật quốc gia được lựa chọn trưng bày trên tổng diện tích 3.700m2 tại hai địa điểm: số 1 Tràng Tiền (giới thiệu về lịch sử Việt Nam từ thời Tiền sử đến triều Nguyễn năm 1945) và số 216 Trần Quang Khải (giới thiệu về lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến nay).

Mỗi tài liệu, hiện vật, sưu tập hiện vật tọa lạc đều là những di sản quý giá tiềm ẩn những thông điệp của quá khứ, những tinh hoa của nền văn hóa truyền thống Việt Nam phong phú, phong phú và giàu truyền thống. Tham quan Bảo tàng Lịch sử quốc gia, công chúng hiểu biết thêm về lịch sử văn hóa truyền thống truyền kiếp và truyền thống lịch sử đấu tranh dũng mãnh, kiên cường trong quy trình dựng nước và giữ nước của dân tộc bản địa Nước Ta .

1. Hệ thống trưng bày về lịch sử Việt từ thời Tiền sử đến triều Nguyễn năm 1945 (tại số 1 Tràng Tiền)

Tòa nhà tại số 1 Tràng Tiền do người Pháp kiến thiết xây dựng từ năm 1926, khánh thành năm 1932, mang tên Bảo tàng Louis Finot và được kiến trúc sư người Pháp Ernest Hébrard phong cách thiết kế như một tác phẩm thẩm mỹ và nghệ thuật, một khu công trình kiến trúc rực rỡ với sự tích hợp hòa giải phong thái kiến trúc phương Đông với những nét đẹp kiến trúc phương Tây. Sau khi khánh thành, Bảo tàng tọa lạc về nghệ thuật và thẩm mỹ Phương Đông gồm những sưu tập hiện vật khảo cổ học, dân tộc học, mỹ thuật của Nước Ta và một số ít nước khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Năm 1958, nhà nước chính thức tiếp quản khu công trình văn hoá này. Sau 5 tháng thực thi chỉnh lý, quy đổi nội dung tọa lạc từ bảo tàng nghệ thuật và thẩm mỹ thành bảo tàng thuộc mô hình lịch sử xã hội. Ngày 03/9/1958, Bảo tàng Lịch sử Nước Ta chính thức Open đón khách thăm quan với nội dung tọa lạc trình làng về tiến trình lịch sử Nước Ta từ thời Tiền sử đến triều Nguyễn năm 1945. Hiện nay nội dung mạng lưới hệ thống tọa lạc gồm :

1.1. Việt Nam thời Tiền sử (khoảng 400.000 – 300.000 năm đến khoảng 4.000 năm cách ngày nay).

Giới thiệu những dấu tích phản ánh sự Open sớm của con người trên quốc gia Nước Ta và những di tích lịch sử, di vật, văn hóa truyền thống phản ánh hoạt động giải trí của con người từ Sơ kỳ thời đại đồ Đá cũ đến Hậu kỳ thời đại đồ Đá mới trên quốc gia ta từ miền núi, trung du, đồng bằng, ven biển, hải đảo ; sự giao lưu với những văn hóa truyền thống trong khu vực để tăng trưởng từng bước tạo tiền đề cơ sở vật chất quan trọng đưa Nước Ta bước sang thời đại mới thời kỳ dựng nước tiên phong với những truyền thống riêng của mình .
– Thời đại đồ Đá cũ : những dấu tích tiên phong của con người như : răng người vượn ( Homo erectus, Homo sapiens, Home sapiens ) và những di cốt hóa thạch động vật được phát hiện trong những hang động ở TP Lạng Sơn, Yên Bái, Thanh Hóa, Tỉnh Ninh Bình, Nghệ An … và công cụ lao động được phát hiện ở Núi Đọ ( Thanh Hóa ) với đặc trưng là công cụ rìu tay ; Đồi Thông ( Hà Giang ) và Sơn Vi ( Phú Thọ ) với đặc trưng là công cụ cuội ; Mái đá Ngườm ( Thái Nguyên ) với đặc trưng là công cụ mảnh tước … đã phản ánh Nước Ta là một trong những cái nôi loài người Open và những hoạt động giải trí sinh sống tiên phong của con người từ rất sớm .
– Thời đại đồ Đá mới : được nhìn nhận là một cuộc “ cách mạng ” với nhiều đổi khác thâm thúy về kinh tế tài chính, văn hoá, xã hội như : kỹ thuật chế tác đá tăng trưởng đến đỉnh điểm, đặc biệt quan trọng là sự tăng trưởng của kỹ thuật mài công cụ ; đồ gốm nhiều mẫu mã về số lượng, mẫu mã và mô hình ; nghề bằng tay thủ công Open ; giao lưu trao đổi được lan rộng ra ; nền nông nghiệp sơ khai tích hợp với săn bắt, đánh cá, và hái lượm ; những tập tục mai táng, tín ngưỡng nhiều mẫu mã và phong phú … đã phản ánh một bước tiến lớn trong đời sống của dân cư thời kỳ này .

1.2. Việt Nam thời dựng nước đầu tiên

Nước Ta là một trong những quốc gia ở Khu vực Đông Nam Á sớm nắm được kỹ thuật luyện và đúc đồng, sắt. Vào khoảng chừng giữa thiên niên kỷ I trước Công nguyên, trên quốc gia Nước Ta đã hình thành 3 TT văn hoá, văn minh lớn làm cơ sở vật chất, nền tảng cho 3 quốc gia cổ hình thành và tăng trưởng rực rỡ tỏa nắng vào những thế kỷ trước và sau công nguyên : văn hóa truyền thống Đông Sơn – nhà nước Văn Lang, Âu Lạc ; văn hóa Sa Huỳnh – Vương quốc Champa ; văn hóa truyền thống Đồng Nai, Óc Eo – Vương quốc Phù Nam .
– Văn hóa Tiền Đông Sơn ( Phùng Nguyên, Đồng Đậu, Gò Mun ) : khoảng chừng 4.000 – 2.500 năm cách thời nay, phân bổ đa phần vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ gồm có :
– Văn hóa Phùng Nguyên được gọi theo tên di chỉ tiên phong được phát hiện năm 1959, ở xã Kinh Kệ ( huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ). Đây là nền văn hóa truyền thống thuộc sơ kỳ thời đại Đồ đồng. Điểm độc lạ trong văn hóa truyền thống Phùng Nguyên đó là hiện vật bằng đá rất nhiều mẫu mã về mô hình như : công cụ lao động, vũ khí, đồ trang sức đẹp … cho thấy kỹ thuật chế tác đá đã đạt đến đỉnh điểm. Đặc biệt, đồ trang sức đẹp được chế tác bằng đá, đá Nephirite, đá ngọc … được sử dụng phổ cập. Đồ gốm làm bằng bàn xoay, thường trang trí hoa văn khắc vạch, hoa văn chấm dải. Đã phát hiện những mẩu xỉ đồng .
– Văn hóa Đồng Đậu được gọi theo tên di chỉ tiên phong được phát hiện năm 1962, ở thôn Đồng Đậu ( thị trấn Yên Lạc, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc ). Văn hóa này là sự tăng trưởng tiếp nối của văn hóa truyền thống Phùng Nguyên. Công cụ đá có số lượng ít và không được trau truốt. Hiện vật bằng xương cũng được phát hiện trong nhiều di chỉ. Đồ gốm với nhiều mô hình và hoa văn phong phú như : hoa văn hình sóng nước, khuông nhạc, đường tròn đồng tâm, … Một số công cụ bằng đồng ( mũi tên, lao, … ) được phát hiện trong nhiều di tích lịch sử, cho thấy tính ưu việt của đồ đồng tạo nên hiệu suất lao động cao hơn đã được dân cư Đồng Đậu dần sử dụng thông dụng hơn .
– Văn hóa Gò Mun được gọi theo tên di chỉ tiên phong được phát hiện năm 1961, ở xã Tú Xã ( huyện Phong Châu, tỉnh Phú Thọ ). Văn hóa Gò Mun được hình thành trên nền tảng văn hóa truyền thống Đồng Đậu trước đó. Công cụ đá giảm dần về số lượng và kỹ thuật chế tác. Thay vào đó, số lượng công cụ đồng dần tăng cao như : lưỡi câu, mũi lao, giáo … cho thấy đồ đồng đã dần trở thành công cụ thiết yếu, quan trọng trong lao động sản xuất. Đồ gốm có văn minh vượt bậc, hoa văn trang trí đa dạng và phong phú như : hoa văn chấm cuống rạ, in chấm tròn … Với sự tăng trưởng đồ đồng, dân cư Gò Mun đã từng bước kìm hãm vạn vật thiên nhiên, làm chủ vùng châu thổ sông Hồng, tạo nền tảng cho một nền văn hoá tăng trưởng bùng cháy rực rỡ – văn hóa truyền thống Đông Sơn .
– Văn hóa Đông Sơn được phát hiện năm 1924 ở bên bờ sông Mã thuộc xã Đông Sơn, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Đây cũng là một trong những văn hóa truyền thống nổi tiếng ở khu vực Khu vực Đông Nam Á, với nhiều sưu tập hiện vật rực rỡ như : công cụ sản xuất, vật dụng hoạt động và sinh hoạt, vũ khí, nhạc khí … Đặc biệt, kĩ thuật đúc đồng đã đạt tới trình độ hoàn mỹ, trong đó trống đồng là mô hình di vật nổi bật nhất, quy tụ khá đầy đủ những tri thức khoa học của thời đại cũng như năng lực và tâm hồn của người Việt cổ. Có niên đại khoảng chừng 2.500 – 2000 năm cách thời nay, trống đồng Đông Sơn còn gọi là trống loại I theo phân loại của Heger ( tên một học giả người Áo ), được phân bổ đa phần dọc theo những triền sông lớn ở đồng bằng Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, rải rác ở Nam Trung Bộ, Nam Bộ và còn xuất hiện ở 1 số ít nước Khu vực Đông Nam Á. Trống là một loại nhạc khí dùng trong những nghi lễ như liên hoan cầu mưa, cầu mùa, tang ma, cưới xin, làm tín hiệu lệnh trong chiến trận … vừa là hình tượng quyền lực tối cao thời những vua Hùng dựng nước. Đồ án hoa văn trang trí trên trống đồng Đông Sơn phong phú phản ánh sinh động đời sống vật chất, niềm tin của dân cư Đông Sơn. Hiện nay, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đang lưu giữ và tọa lạc sưu tập trống đồng Đông Sơn với số lượng nhiều nhất và giá trị nhất trên cả nước. Trong sưu tập, có tới 2 hiện vật là Bảo vật quốc gia, đó là : trống Ngọc Lũ và trống Hoàng Hạ. Trống được coi là một chuẩn mực về sự phối hợp hài hòa những đặc trưng, phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật trang trí đồ đồng Đông Sơn. Trống đồng Đông Sơn đã quy tụ không thiếu những tri thức khoa học của thời đại, cũng như năng lực và tâm hồn của người Việt cổ .
– Nhà nước Văn Lang, Âu Lạc : Cách ngày này khoảng chừng hơn 2000 năm, trên cơ sở tăng trưởng bùng cháy rực rỡ của Văn hóa Đông Sơn, Nhà nước tiên phong trong lịch sử dân tộc bản địa đã hình thành, đó là Nhà nước Văn Lang của những vua Hùng, đóng đô ở Phong Châu ( Việt Trì, Phú Thọ thời nay ) trên cơ sở hợp nhất của 15 bộ lạc. Những dấu ấn của buổi đầu dựng nước được phản ánh qua truyền thuyết thần thoại, sử sách, những di tích lịch sử lịch sử và đặc biệt quan trọng là qua những tài liệu khảo cổ học, đó là hàng loạt di tích lịch sử, di vật thuộc văn hóa truyền thống Đông Sơn. Nhà nước Văn Lang được cha truyền con nối trải qua 18 đời. Đến khoảng chừng cuối thế kỷ III TCN, nhà nước Văn Lang khởi đầu suy yếu, cùng lúc đó Thục Phán đã nổi lên ở bộ lạc Âu Việt đã sát nhập, thống nhất dân cư Âu Việt và Lạc Việt, lập ra quốc gia Âu Lạc, đóng đô ở Cổ Loa. Nhà nước Âu Lạc tăng trưởng dựa trên nề tảng kinh tế tài chính – xã hội – văn hóa truyền thống của Nhà nước Văn Lang .
– Văn hóa Sa Huỳnh : Cùng thời hạn sống sót với văn hóa truyền thống Đông Sơn, văn hóa Sa Huỳnh ở miền Trung cũng là một TT kim khí tăng trưởng hưng thịnh. Các di tích lịch sử thuộc văn hóa Sa Huỳnh được phân bổ hầu hết dọc những tỉnh miền Trung và Nam Trung Bộ từ Quảng Bình cho tới Đồng Nai và một số ít hòn đảo như Lý Sơn, Côn Đảo, Thổ Chu. Đặc trưng thường gặp ở những di tích lịch sử Sa Huỳnh là mộ chum được chôn thành bãi hay cụm, trong đó có chứa đồ tùy táng. Chủ nhân văn hóa Sa Huỳnh đã biết luyện sắt, chế tác đồ trang sức đẹp, làm gốm … Đặc biệt, khuyên tai hai đầu thú và khuyên tai ba mấu bằng đá và thủy tinh vô cùng tinh mỹ không chỉ được người Sa Huỳnh ưa chuộng mà còn được trao đổi sang nhiều vùng lân cận ở Khu vực Đông Nam Á. Văn hóa Sa Huỳnh là nền tảng cho sự hình thành và tăng trưởng của vương quốc Champa vào những thế kỷ đầu Công nguyên .
– Văn hóa Đồng Nai ( Tiền Óc Eo ) : là tên gọi chung cho những di tích lịch sử thuộc thời đại kim khí nằm trong vùng hạ lưu sông Đồng Nai. Các công cụ và vũ khí sắt được phát hiện ở những di tích lịch sử thuộc văn hóa truyền thống Đồng Nai hầu hết được tìm thấy trong ngôi mộ vò với nhiều mô hình khác nhau. Chủ nhân văn hóa Đồng Nai đã biết luyện sắt, chế tác đồ trang sức đẹp, làm gốm … Đặc biệt là đồ trang sức đẹp bằng thuỷ tinh, đá quý và những đồ trang sức đẹp được chế tác tinh xảo bằng vàng đã phản ánh sự tăng trưởng kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, phong tục tập quán … sự giao lưu với những nền văn hóa truyền thống xung quanh của văn hóa truyền thống Đồng Nai .

1.3. Việt Nam 10 thế kỷ đầu sau Công nguyên (thế kỷ I-X)

Năm 111 TCN, nhà Hán khởi binh tiến đánh Nam Việt, nhà Triệu sụp đổ, nước ta bị đặt dưới ách đô hộ của những triều đại phong kiến phương Bắc. Chính sách xuyên thấu của thời kỳ này là chủ trương đồng nhất văn hóa truyền thống. Song sự hiện hữu của sưu tập hiện vật mang nhiều yếu tố văn hóa truyền thống Đông Sơn thời kỳ này như : trống đồng, đồ gốm, chuông Thanh Mai … đã biểu lộ sức sống mãnh liệt của văn hóa truyền thống Việt cũng như sự tiếp thu tinh hoa văn hóa quả đât để tăng trưởng văn hóa truyền thống dân tộc bản địa. Bên cạnh đó, sự nghiệp chống giặc ngoại xâm cũng được biểu lộ ở những tư liệu hiện vật với những cuộc khởi nghĩa đã liên tục nổ ra : Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lí Bí, Mai Thúc Loan, Phùng Hưng, … Năm 938, với thắng lợi vang dội trên sông Bạch Đằng của Ngô Quyền, đã kết thúc một ngàn năm đô hộ của phong kiến phương Bắc, mở ra một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên độc lập dân tộc bản địa .
– Triều Ngô – Đinh – Tiền Lê ( 938 – 1009 ) : Năm 938, Ngô Quyền chiến thắng quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, mở ra kỷ nguyên độc lập trên quốc gia ta. Triều Ngô, Đinh, Tiền Lê là thời kỳ mở màn của chính sách phong kiến Nước Ta. Hệ thống chính quyền sở tại được củng cố lại, tuy còn đơn thuần nhưng biểu lộ rõ một bước tiến trong công cuộc thiết kế xây dựng chính quyền sở tại độc lập tự chủ từ Trung ương tới địa phương. Các nghành nghề dịch vụ quân sự chiến lược, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống …. cũng được củng cố, không thay đổi đặt nền móng cho một thời kỳ tăng trưởng lâu dài hơn của những triều đại phong kiến Nước Ta sau này. Bên cạnh công cuộc kiến thiết xây dựng quốc gia, những chiến công trong công cuộc dẹp thù trong, thắng giặc ngoài của Ngô Quyền, Đinh Bộ Lĩnh, Lê Hoàn đã phản ánh sự khởi đầu vững chãi cho sự tăng trưởng tỏa nắng rực rỡ của nền văn minh Đại Việt sau này .
– Triều Lý – Trần ( 1009 – 1400 ) : Triều Lý được mở màn từ khi vua Lý Thái Tổ lên ngôi tháng 10 âm lịch năm 1009 kết thúc năm 1225, trải qua 9 đời vua. Sau khi Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh, triều Trần được lập nên khởi đầu năm 1225 lê dài đến năm 1400, trải qua 13 đời vua. Lý – Trần là hai triều đại sống sót dài nhất trong lịch sử phong kiến Nước Ta và tăng trưởng hưng thịnh trên mọi nghành nghề dịch vụ : quân sự chiến lược, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, nghệ thuật và thẩm mỹ, kiến trúc … Trong đó, Phật giáo được coi trọng tăng trưởng cực thịnh trở thành quốc giáo đồng thời trở thành đặc trưng văn hóa truyền thống thời kỳ này. Đây còn là thời kỳ đặt nền móng cho mạng lưới hệ thống lao lý, giáo dục khoa cử hình thành và tăng trưởng. Công cuộc giữ nước của quân dân Đại Việt thời Lý – Trần được bộc lộ qua chiến công vang dội của cuộc kháng chiến chống Tống ( 1077 ) và 3 lần đại thắng quân Nguyên – Mông ( 1257 – 1285 – 1288 ) và đã khắc sâu trong ký ức nhân dân ta và trở thành niềm tự hào lớn về truyền thống cuội nguồn can đảm chống giặc ngoại xâm của dân tộc bản địa Nước Ta .
– Triều Hồ ( 1400 – 1407 ) : Triều Hồ là một triều đại sống sót ngắn ngủi trong lịch sử phong kiến Nước Ta. Năm 1400, Hồ Quý Ly lên ngôi lập ra nhà Hồ, lấy niên hiệu Thánh Nguyên, đặt quốc hiệu Đại Ngu, đóng đô ở thành Tây Đô ( Thanh Hóa ). Thời Hồ tồn tại 7 năm, trải qua hai đời vua : Hồ Quý Lý và Hồ Hán Thương, tuy nhiên đã để lại những thành tựu nhất định với những chủ trương cải cách về kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, giáo dục … như : chủ trương hạn điền, hạn nô, phát hành tiền giấy, tôn vinh Nho giáo, tăng trưởng chữ Nôm, mở mang trường học … Đặc biệt, thời Hồ rất chú trọng tăng trưởng quân sự chiến lược. Di tích thành Tây Đô ( Vĩnh Lộc, Thanh Hóa ) được nhìn nhận là tòa thành độc lạ nhất Khu vực Đông Nam Á và đã được Tổ chức Khoa học, Giáo dục đào tạo, Văn hóa của Liên hiệp quốc ( UNESCO ) công nhận là di sản văn hóa truyền thống quốc tế năm 2011 .
– Triều Lê – Mạc – Lê Trung hưng ( 1428 – 1788 ) ( thời Hậu Lê ) : Đây là thời kỳ lịch sử dài tăng trưởng, trải qua những triều đại : Lê sơ ( 1428 – 1527 ), Mạc ( 1527 – 1592 ), Lê Trung hưng ( 1533 – 1788 ). Trong tiến trình đầu triều Lê Sơ, những chủ trương, chủ trương được phát hành kịp thời, hợp lòng dân đã đưa quốc gia tăng trưởng lên một tầm cao mới. Những đổi khác quan trọng về cải cách hành chính, tổ chức triển khai quân đội, hoàn thành xong pháp luật, khuyến khích tăng trưởng giáo dục khoa cử nho học, sáng tác văn học nghệ thuật và thẩm mỹ, Phục hồi sản xuất, tăng trưởng kinh tế tài chính … đặc biệt quan trọng là kinh tế tài chính thương mại, ngoại thương tạo tiền đề cho những cảng thị sầm uất được hình thành tăng trưởng như : Thăng Long – Kẻ Chợ, Phố Hiến, Hội An … đã đưa Đại Việt trở thành một trong những quốc gia hùng mạnh của khu vực Khu vực Đông Nam Á thời kỳ này .
– Triều Tây Sơn ( 1778 – 1802 ) : Đây là một triều đại sống sót ngắn ngủi với 3 đời vua : Nguyễn Nhạc ( 1778 – 1793 ), Nguyễn Huệ ( 1789 – 1792 ), Nguyễn Quang Toản ( 1792 – 1802 ). Với những cải cách về kinh tế tài chính ( chủ trương khuyến nông ), văn hóa truyền thống, giáo dục ( chủ trương khuyến học, tôn vinh chữ Nôm ) đã giúp người dân trong bước đầu không thay đổi đời sống, tăng trưởng quốc gia sau thời hạn dài loạn lạc. Những chiến công trong cuộc kháng chiến chống quân Xiêm ( 1785 ), quân Thanh ( 1789 ), thống nhất quốc gia từ Bắc – Nam của Quang Trung Nguyễn Huệ đã để lại những dấu ấn lịch sử quan trọng trong tiến trình lịch sử Nước Ta .

– Triều Nguyễn (1802 – 1945): Triều Nguyễn là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam bắt đầu từ năm 1802 và kết thúc năm 1945, gồm hai thời kỳ: thời kỳ độc lập (1802 – 1883) và thời kỳ thuộc Pháp (1883 – 1945). Trong thời kỳ độc lập, triều Nguyễn đã có nhiều chính sách củng cố phát triển đất nước như: cải cách về hệ thống chính quyền từ trung ương đến địa phương, chính sách phát triển kinh tế (khai hoang, lấn biển, phát triển thủy lợi…) đặc biệt là cải cách về hệ thống hành chính đã thống nhất từ Bắc – Nam mà đến nay chúng ta vẫn kế thừa và phát triển.

1.4. Trưng bày sưu tập

– Sưu tập hiện vật nghệ thuật và thẩm mỹ đồng ( đầu thế kỷ XX ) : Đây là những tác phẩm của sinh viên trường Mỹ thuật Đông Dương thời thuộc Pháp ( nay là Đại học Mỹ Thuật TP.HN ). Với cảm nhận từ thực tiễn đời sống, những sinh viên đã tạo nên những tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ mang tính hiện thực cao như : cảnh người người nông dân đi cày, phụ nữ bế con, giặt quần áo, người đàn ông đi bắt cua, cá. Mỗi cụ thể, đường nét đều được bộc lộ rất sinh động, chân thực biểu lộ phục trang và những hoạt động giải trí trong đời sống hoạt động và sinh hoạt đời thường của dân cư nước ta thời kỳ này. Với những giá trị ấy, đến nay, những tác phẩm này đã trở thành những hiện vật lịch sử có giá trị trong kho tàng di sản văn hóa truyền thống Nước Ta .
– Sưu tập điêu khắc đá Champa ( TK VII – TK XIII ) : Vương quốc Champa được hình thành trên cở sở tăng trưởng của văn hóa truyền thống Huỳnh cùng sự tiếp thu can đảm và mạnh mẽ những văn hóa truyền thống lớn ( Ấn Độ, Nước Trung Hoa, Đại Việt, Óc Eo – Phù Nam, vùng Khu vực Đông Nam Á … ). Vương quốc Champa sống sót và tăng trưởng liên tục từ năm 192 đến năm 1832 qua những tên gọi Lâm Ấp, Hoàn Vương, Chiêm Thành, Champa với cương vực lê dài từ Quảng Bình đến Bình Thuận thời nay. Trong lịch sử, vương quốc Champa tăng trưởng rất phồn thịnh về kinh tế tài chính, văn hoá – xã hội. Cư dân Champa xưa đã để lại cho quả đât những ngôi đền tháp đất sét độc lạ, những tác phẩm điêu khắc đá ( tượng, phù điêu ) tuyệt mỹ. Với hơn 50 tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ trong sưu tập gồm 2 nhóm : nhóm hiện vật có minh văn và nhóm tượng tròn, phù điêu … có niên đại từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIII, đã phần nào phản ánh đời sống hoạt động và sinh hoạt, tôn giáo, tín ngưỡng của dân cư Champa trong lịch sử .
– Văn hóa Óc Eo – Phù Nam ( TK V TCN – TK XIII ) : Văn hóa Óc Eo hình thành và tăng trưởng từ thế kỷ V TCN đến thế kỷ XIII, phân bổ ở hạ lưu và châu thổ sông Mê Kông ( khu vực Nam Bộ và Đông Nam Campuchia thời nay ). Văn hóa Óc Eo là nền tảng cơ sở vật chất của vương quốc Phù Nam cổ đại sống sót từ thế kỷ I đến thế kỷ VII với địa phận to lớn gồm có : phía Nam Nước Ta, Campuchia, Lào, Myanmar. Đặc biệt, với sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của nền kinh tế tài chính giao thương mua bán, kinh doanh, sự giao lưu văn hóa truyền thống can đảm và mạnh mẽ với văn hóa truyền thống Ấn Độ, Trung Quốc và những nước khu vực Khu vực Đông Nam Á, Địa Trung Hải đã tạo tiền đề cho những thương cảng hình thành rất sớm ( thương cảng Óc Eo ) đưa vương quốc Phù Nam trở thành quốc gia tăng trưởng hùng mạnh nhất vùng Khu vực Đông Nam Á vào những thế kỷ đầu công nguyên. Những pho tượng Ấn Độ giáo, Phật giáo độc lạ ; những sưu tập đồ trang sức đẹp bằng vàng, đá quý phong phú và đa dạng, tinh xảo … đã được công chúng trên quốc tế chăm sóc, biết tới từ rất sớm và trở thành những di sản văn hóa truyền thống quý và hiếm trong kho tàng di sản văn hóa truyền thống Nước Ta .

1.5. Trưng bày ngoài trời

Cùng với mạng lưới hệ thống tọa lạc thường trực và khu công trình kiến trúc cổ kính, tọa lạc ngoài trời Bảo tàng Lịch sử quốc gia góp thêm phần làm toàn diện và tổng thể khoảng trống tọa lạc bảo tàng sôi động, mê hoặc hơn. Trưng bày ngoài trời gồm 2 phần :
– Sưu tập hiện vật thể khối lớn có niên đại từ triều Lý đến triều Nguyễn ( thế kỷ XI đến giữa thế kỷ XX ) .
– Sưu tập bia ký, điêu khắc đá Champa .

2. Hệ thống trưng bày về lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến ngày nay (tại 216 Trần Quang Khải)

Tòa nhà tại 216 Trần Quang Khải ( Bảo tàng Cách mạng Nước Ta trước kia ) được thiết kế xây dựng năm 1917 là trụ sở của Sở Thương chính Đông Dương. Năm 1954, miền Bắc giải phóng, Hội đồng nhà nước, đứng đầu là quản trị Hồ Chí Minh đã quyết định hành động tái tạo và quy đổi nơi này thành Bảo tàng Cách mạng Nước Ta, tọa lạc về lịch sử Nước Ta từ giữa thế kỷ XIX đến thời nay. Sau 5 năm thiết kế xây dựng nội dung, Bảo tàng chính thức khánh thành, Open đón khách thăm quan vào ngày 06/01/1959. Nội dung mạng lưới hệ thống tọa lạc gồm :

2.1. Trưng bày thường xuyên:

– Cuộc đấu tranh giành độc lập của dân tộc bản địa Nước Ta ( 1858 – 1945 ) : Giới thiệu những hiện vật, hình ảnh, tài liệu về cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân Nước Ta từ khi Thực dân Pháp nổ súng xâm lược năm 1858, kết thúc là thắng lợi của Cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại của nhân dân Nước Ta tháng Tám năm 1945 .
Theo tiến trình lịch sử, phần tọa lạc giúp người xem thấy rõ những yếu tố chính : Quá trình thực dân Pháp xâm lược Nước Ta ; Các trào lưu yêu nước chống xâm lược của dân tộc bản địa Nước Ta theo những ý thức hệ phong kiến tiêu biểu vượt trội như : khởi nghĩa Ba Đình ( 1886 ), Hương Khê ( 1885 – 1896 ), Yên Thế ( 1884 – 1913 ) trong trào lưu Cần Vương ( 1885 – 1896 ), theo ý thức hệ tư sản như : Phan Bội Châu và trào lưu Đông Du ( 1905 – 1908 ) ; Phan Châu Trinh và trào lưu Duy Tân ; Nguyễn Thái Học và Nước Ta Quốc dân Đảng … ; những trào lưu đấu tranh của công nhân, trào lưu yêu nước theo tư tưởng vô sản ; Vai trò tổ chức triển khai và chỉ huy của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Đảng Cộng sản Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc bản địa : Phong trào cách mạng năm ( 1930 – 1931 ) và Xô Viết – Nghệ Tĩnh ; Phong trào Dân chủ ( 1936 – 1939 ) ; Phong trào Việt Minh ( 1941 – 1945 ) và Cao trào kháng Nhật cứu nước ( 3-8 / 1945 ) ; Sự đàn áp, khủng bố tàn ác của chính quyền sở tại thống trị ; Cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự sinh ra của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – một nhà nước độc lập, dân chủ tiên phong ở Khu vực Đông Nam Á, ngày 02/9/1945 .
– 30 năm kháng chiến chống những thế lực xâm lược để bảo vệ độc lập và thống nhất quốc gia 1945 – 1975 gồm :
+ Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ( 1946 – 1954 ) : Sau Cách mạng tháng Tám, chính quyền sở tại nhân dân non trẻ phải đương đầu với muôn vàn khó khăn vất vả, thử thách như : giặc đói, giặc dốt và nghiêm trọng hơn cả là giặc ngoại xâm. Đất nước bị những thế lực phản động vây hãm, chống phá, vận mệnh của dân tộc bản địa lúc này như “ ngàn cân treo sợi tóc ” .
Để giữ vững nền độc lập dân tộc bản địa, với niềm tin đoàn kết, ý chí kiên cường, Đảng, nhà nước đứng đầu là quản trị Hồ Chí Minh đã bình tĩnh, sáng suốt đưa ra những quyết sách, từng bước tháo gỡ khó khăn vất vả : củng cố chính quyền sở tại nhân dân, trấn áp bọn phản động, triển khai những sách lược ngoại giao linh động, mềm dẻo, khôn khéo, tranh thủ “ thêm bạn, bớt thù ” để phân hóa, cô lập, tập trung chuyên sâu vào quân địch chính, trực tiếp của dân tộc bản địa đó là thực dân Pháp .
Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp nổ súng gây chiến ở TP HCM – tái chiếm xâm lược Nước Ta, từng bước lan rộng ra đại chiến ra miền Bắc và TP. hà Nội TP. Hà Nội. Tháng 12/1946, hưởng ứng lời lôi kéo Toàn quốc kháng chiến của quản trị Hồ Chí Minh, với niềm tin “ Thà quyết tử tổng thể chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ ”, với mục tiêu “ Toàn dân, tổng lực, lâu dài hơn và tự lực cánh sinh ”, vừa kháng chiến vừa kiến quốc, toàn dân tộc bản địa Nước Ta đã bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm ( 1946 – 1954 ) chống thực dân Pháp : từ những ngày đầu kháng chiến với ý thức Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh của quân dân TP. Hà Nội, qua thắng lợi Việt Bắc ( Thu – Đông 1947 ) đến Biên Giới 1950 và kết thúc bằng thắng lợi lịch sử Điện Biên Phủ ngày 07/5/1954 .
Phần tọa lạc này còn ra mắt nhiều tư liệu, hiện vật về những chủ trương, chủ trương của Đảng ; kiến thiết xây dựng đời sống kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội, thiết kế xây dựng hậu phương trong kháng chiến …
+ Cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất quốc gia ( 1955 – 1975 ) : Hiệp định Giơnevơ ký kết 21/7/1954, chính quyền sở tại Ngô Đình Diệm đã không thi hành những pháp luật ghi trong Hiệp định và từ đây quốc gia trong thời điểm tạm thời bị chia làm 2 miền với hai chính sách khác nhau : miền Bắc trọn vẹn giải phóng, đi lên CNXH, miền Nam bị đế quốc Mỹ và những lực lượng tay sai thống trị .
Các tài liệu, hiện vật được tọa lạc ra mắt về những nội dung chính : miền Bắc hàn gắn vết thương cuộc chiến tranh, Phục hồi kinh tế tài chính và tái tạo xã hội chủ nghĩa, kiến thiết xây dựng CNXH, lao động sản xuất làm nghĩa vụ và trách nhiệm hậu phương lớn chi viện cho miền Nam đồng thời chiến đấu chống cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ ; miền Nam liên tục sự nghiệp đấu tranh, lần lượt làm thất bại những kế hoạch cuộc chiến tranh của đế quốc Mỹ và tay sai, triển khai xong cuộc cách mạng dân tộc bản địa dân chủ, thống nhất quốc gia .
Với quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc bản địa, thống nhất Tổ quốc, nhân dân Nước Ta đã đoàn kết một lòng dưới sự chỉ huy của Đảng Lao động Nước Ta, khắc phục khó khăn vất vả, đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác : từ Đồng khởi Bến Tre đến Ấp Bắc, Vạn Tường, Tết Mậu Thân 1968, Điện Biên Phủ trên không 1972 đến đại thắng của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử mùa xuân năm 1975, giải phóng trọn vẹn miền Nam, thống nhất quốc gia .
Phần tọa lạc cũng trình làng sưu tập hiện vật Nhân dân quốc tế ủng hộ nhân dân Nước Ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ ; những hiện vật về đời sống, lao động, thao tác, thiết kế xây dựng cơ sở vật chất trong thời chiến và sẵn sàng chuẩn bị những điều kiện kèm theo cho sự tăng trưởng quốc gia sau cuộc chiến tranh .
– Nước Ta trên con đường thiết kế xây dựng dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công minh, văn minh từ năm 1976 đến nay : Kết hợp trình làng nội dung khái quát về lịch sử với tọa lạc sưu tập và sử dụng những hiện vật, hình ảnh, tài liệu và quy mô tĩnh, ra mắt khái quát lịch sử 25 năm sau cuộc chiến tranh gồm : Tổ quốc thống nhất ; những thành quả lao động của nhân dân ; vai trò chỉ huy của Đảng Cộng sản Việt Nam trong thiết kế xây dựng quốc gia ; sự tăng trưởng về kinh tế tài chính – văn hóa truyền thống – xã hội ; sự không thay đổi vững mạnh về chính trị thời kỳ thay đổi, tăng trưởng quốc gia .

2.2. Trưng bày sưu tập: Tặng phẩm của nhân dân Việt Nam, nhân dân thế giới tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam

Phần tọa lạc trình làng hơn 100 hiện vật nguyên gốc là tặng phẩm của nhân dân Nước Ta, nhân dân quốc tế khuyến mãi ngay quản trị Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam. Những tặng phẩm bộc lộ tình cảm kính trọng, biết ơn, sự gắn bó, niềm tin tuyệt đối của nhân dân Nước Ta vào sự chỉ huy của Đảng và quản trị Hồ Chí Minh đồng thời thể hiện tình đoàn kết, sự ủng hộ to lớn của bạn hữu quốc tế dành cho Đảng Cộng sản Việt Nam, quản trị Hồ Chí Minh và sự nghiệp cách mạng của nhân dân Nước Ta .
Bên cạnh đó, trải qua những hiện vật, người xem hoàn toàn có thể hiểu biết thêm về trình độ kinh tế tài chính qua những thời kỳ, đặc thù địa lý, truyền thống văn hóa truyền thống của những vùng, miền trong toàn nước .
Nguồn : Sở Du lịch Thành Phố Hà Nội

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức