PGS.TS Bùi Hiền, nguyên Phó hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội, nguyên Phó viện trưởng Viện Nội dung và Phương pháp dạy học phổ thông
“Luật Giáo Dục” viết thành “Luật Záo Zụk” sẽ tiết kiệm được 8% trong một trang giấy
Thưa PGS.TS, ông cảm thấy như nào khi nhiều người cho rằng ông “điên khùng”, “rửng mỡ” với đề xuất cải tiến tiếng Việt?
Tôi đã đọc hết những lời chỉ trích, chê bai thậm chí còn với những ngôn từ rất nặng nề mà dân cư mạng dùng để ném đá tôi. Tuy nhiên, phải chứng minh và khẳng định rằng – tôi hiểu đây chỉ là phản ứng tự nhiên của mọi người, tổng thể là do cách đưa tin thiếu đúng mực .Công trình nâng cấp cải tiến ngôn từ này được tôi ra mắt mang đặc thù nội bộ ở kỷ yếu hội thảo chiến lược khoa học tại Quy Nhơn hồi tháng 9. Nhiều người thấy hay nên đã đưa tin và chụp ảnh đăng lên mạng xã hội. Tuy nhiên đó chỉ mới là … một trang, một phần trong tổng thể và toàn diện bài điều tra và nghiên cứu. Đáng nhẽ nếu muốn đăng tải, mọi người phải đưa lên theo trình tự từ bảng vần âm, cách hướng dẫn sử dụng rồi mới đến bài viết về ” Luật Záo Zụk “. Bởi vậy bạn đọc không hề hiểu được, không hề đồng ý nên đã quay vào ” ném đá ” tôi thậm tệ .Đây là sự hiểu nhầm !
Đây là một trang trong bài nghiên cứu và điều tra có người đăng tải lên mạng xã hội …
Và đây là bài nghiên cứu và điều tra của tác giả xuất phát từ mạng lưới hệ thống bảng vần âm .Nếu điều tra và nghiên cứu xong tôi sẽ công bố, không phải trên mạng xã hội hay trên báo chí truyền thông, mà tại hội nghị khoa học giữa những người làm khoa học với nhau để có quan điểm phản bác. Phải có hội nghị chuyên đề, có sự tham gia của những chuyên viên trong ngành. Nếu họ đưa ra những quan điểm phê phán, góp ý thì tất yếu tôi phải tiếp thu và sửa chữa thay thế. Sau khi chỉnh sửa, tôi còn phải trình lên cơ quan có nghĩa vụ và trách nhiệm xem có dùng hay không dùng, khi đó mới đưa ra hỏi quan điểm toàn dân .
Nếu những gì được chia sẻ vừa qua mới chỉ là một phần của công trình thì nội dung còn lại là gì, thưa ông?
Trước tiên tôi chứng minh và khẳng định là tôi không nghĩ ra một bộ chữ mới, mà trọn vẹn dựa vào mạng lưới hệ thống vần âm Latin trong tiếng Việt lúc bấy giờ, chỉ đề xuất kiến nghị thêm những vần âm chưa có như W, Z, F. Theo đó, tất cả chúng ta thường sử dụng 2, 3 vần âm để diễn đạt một âm vị phụ âm đứng đầu. Ví dụ C – Q. – K ( cuốc, quốc, ca, kali ), Tr – Ch ( tra, cha ), S – X ( sa, xa ) … Bên cạnh đó, lại dùng 2 vần âm ghép lại để miêu tả âm vị 1 số ít phụ âm đứng cuối vần như Ch, Ng, Nh ( mách, ông, tanh … ) .
PGS.TS Bùi Hiền chỉ ra những điểm mà ông cho là bất hài hòa và hợp lý trong bảng vần âm lúc bấy giờ .Tôi yêu cầu bỏ chữ Đ ra khỏi bảng vần âm tiếng Việt hiện hành và bổ trợ thêm 1 số ít vần âm tiếng Latin như F, J, W, Z. Bên cạnh đó, biến hóa giá trị âm vị của 11 vần âm hiện có trong bảng trên, đơn cử : C = Ch, Tr ; D = Đ ; G = G, Gh ; F = Ph ; K = C, Q., K ; Q = Ng, Ngh ; R = R ; S = S ; X = Kh ; W = Th ; Z = d, gi, r. Vì âm ” nhờ ” ( nh ) chưa có kí tự mới thay thế sửa chữa nên trong thời điểm tạm thời dùng kí tự ghép ” n ” để diễn đạt .Những nội dung này chỉ mới là những điều bất hài hòa và hợp lý trong phụ âm. Còn phần nguyên âm cũng loạn cách ghép và tôi đang liên tục làm. Ví dụ như cùng âm ” ua ” nhưng nếu ghép với phụ âm để thành ” quả ” thì âm đó đánh vần là ” oa ” nhưng nếu ghép thành ” cua ” thì âm đó đánh vần là ” ua “. Rõ ràng nó không bình thường thì giờ đây tôi làm cho nó có lý theo nguyên tắc tối giản và tối ưu nhất cho bảng vần âm tiếng Việt .
Ông là tác giả của nhiều khu công trình nghiên cứu và điều tra khoa học về ngôn từ, một trong số đó là cuốn từ điển Bách khoa Phổ thông Nước Ta .
Vậy từ khi nào PGS.TS nhận thấy cần phải cải tiến bảng chữ cái tiếng Việt?
Công trình này không ai bắt tôi làm cả ! Tôi đã khởi đầu nghiên cứu và điều tra từ hơn 40 năm rồi, không phải hứng lên 1, 2 ngày mới làm. Tôi đã công bố vào năm 1995 dự án Bất Động Sản tiên phong nhưng chưa hoàn hảo. Từ đó tôi đã thấy việc cấp bách cần phải sửa bảng vần âm tiếng Việt vì xã hội bước sang tiến trình công nghệ tiên tiến số rồi, yếu tố ở đây là vận tốc. Càng nhanh thì càng tăng trưởng !Bây giờ cả tôi và những bạn thao tác phần đông không viết tay nữa mà toàn đánh máy. Như vậy, chuyện dùng máy tính để truyền đạt quan điểm, lời nói của Nước Ta cần phải gọn, ngắn và khoa học. Hơn thế nữa, trải qua gần một thế kỷ, đến nay chữ quốc ngữ đã thể hiện nhiều bất hài hòa và hợp lý .
PGS.TS chỉ cách biến hóa từng phiên âm .
Thưa PGS.TS, sự cải tiến bảng chữ cái tiếng Việt theo ông sẽ mang lại lợi ích gì?
Khi quy đổi đoạn văn bản về ” Luật Giáo Dục ” thành ” Luật Záo Zụk ” tôi nhận ra mình đã tiết kiệm ngân sách và chi phí được 8 %. Nếu như 8 % trong 1 trang giấy không đáng bao nhiêu nhưng nếu tính cả 1 nhà xuất bản, cả nước này thì phải đến hàng vạn tấn giấy được tiết kiệm chi phí. Tôi nghĩ là nên làm chứ chả có gì xấu ở đây cả !
Ngoài ra, chữ viết hiện tại gây rắc rối khi quá nhiều chữ ghép, gây lỗi chính tả tràn ngập các văn bản. Không chỉ các em học sinh mà thậm chí là tôi và bạn hiện nay vẫn hay nhầm lẫn, muốn biên tập bài cũng phải tra từ điển. Áp dụng chữ mới, chúng ta sẽ không phải đi sửa chữa lại lỗi chính tả nữa.
Mục đích của tôi là dẹp bớt sự loạn chữ trong ngôn từ tiếng Việt nên tôi quyết tâm đi đến cùng. Tôi làm không vụ lợi, không vì một cái gì và giờ tôi thấy mình trong bước đầu đã có thành công xuất sắc nhất định .
Đây là sự cải tiến chứ không phải cải cách!
Cách viết này như PGS. TS trình bày là sẽ giúp tiết kiệm được thời gian và giấy mực. Nhưng điều đó có đồng nghĩa với việc hàng chục triệu người Việt sẽ phải lao đầu vào… học lại từ đầu?
Mọi người chưa hiểu về bộ chữ đã đành, nhiều người lại còn suy ra chuyện bắt toàn bộ tất cả chúng ta học lại là hơi phóng đại. Tôi và những bạn, từ rất lâu rồi đã phải mất tới 1 năm để hoàn toàn có thể đọc và viết chữ quốc ngữ. Đó không phải là quãng thời hạn quá lâu hay sao ?Với bảng chữ nâng cấp cải tiến, ai bảo mọi người phải cắp sách học lại từ đầu. Chỉ cần tôi hướng dẫn học lại theo mạng lưới hệ thống, chứ không phải học nhận dạng những chữ. Hệ thống tiếng Latin mình có trong đầu rồi, tôi có biến hóa chữ nào đâu nên việc tiếp thu rất nhanh và đơn thuần .
Và như vậy các loại sách giáo khoa, mọi tài liệu… cũng sẽ phải thay đổi, in ấn lại. Liệu có phải tiết kiệm không hay là tốn kém thêm?
Sao lại nghĩ nông nổi như thế ! In sách mới để làm gì, sách cũ còn dùng được tại sao lại vứt nó đi. Tôi nhấn mạnh vấn đề, chỉ đổi khác cái nào tất cả chúng ta cần, không thiết yếu đổi khác hàng loạt. Chỉ so với những trẻ năm nay bước vào học chữ thì mới cần bộ sách mới, tài liệu mới trong khi chữ mới thì học thuận tiện, chỉ cần 15 – 20 phút là đọc vanh vách được rồi .
Từ xưa đến nay, ngôn ngữ, chữ viết vẫn luôn được xem là tài sản của dân tộc, nhiều người cho rằng ông làm như thế này là “phá” truyền thống?
Tôi không định nghĩa cái gọi là văn hóa truyền thống nhưng mà ở đời vạn sự luôn dịch chuyển, biến hóa và khẳng định chắc chắn truyền thống cuội nguồn không bao giờ thay đổi là sai về mặt tư duy .Xét về mặt chữ viết từ xưa đến nay, trước kia tất cả chúng ta học chữ Nho. Thế mà một thời hạn, người ta thấy chữ Nho không cung ứng được nhu yếu, ông cha ta lại phát minh sáng tạo ra chữ Nôm. Đấy là 1 sự cải cách lớn !Sau này xã hội tăng trưởng, bỏ cả chữ Nôm, chữ Tây để lại mỗi chữ quốc ngữ. Đây cũng là truyền thống cuội nguồn, nó cũng biến hóa chứ đâu phải không bao giờ thay đổi. Còn riêng về khu công trình lần này của tôi, đây là sự nâng cấp cải tiến chứ không phải cải cách, tôi có làm đổi khác gì đâu, chỉ thêm bớt vần âm và làm cho nó hài hòa và hợp lý hơn. Vậy tại sao lại vin vào truyền thống lịch sử, đấy là bảo thủ !
“Họ dùng chính chữ của tôi để chửi tôi”
Trước làn sóng phản ứng thái quá, thậm chí vô văn hóa trên mạng xã hội, ông đã phải chịu áp lực như nào?
Bên cạnh những quan điểm khách quan mang tính góp phần thiện chí còn có rất nhiều phản hồi phản đối nóng bức, kể cả việc sử dụng những từ ngữ vô cùng nặng nề như ” có yếu tố “, ” thần kinh “, ” điên khùng “, ” rửng mỡ “. Thú thực tôi đã đọc cả nhưng tôi bỏ ngoài tai vì họ không đáng để chăm sóc .Nếu những người tráng lệ viết bài thì nhất định tôi phải đọc để tự rút kinh nghiệm tay nghề, thu nhận sự góp ý và từ đó chỉnh sửa lại bài nghiên cứu và điều tra. Còn dân cư mạng ” ném đá hội đồng ” thường là do chưa hiểu kỹ yêu cầu của tôi nên thôi, họ nói cứ để họ nói, nói mãi rồi cũng thôi vì chán .
Hơn nữa tôi thấy họ rất xích míc bởi trên mạng xã hội họ chê lên chê xuống, bảo là khó học nhưng buồn cười là sau đêm tiên phong, nhiều người đã dùng chính chữ của tôi để chửi tôi. Tôi đã dạy họ đâu, tôi cũng chưa ra mắt mạng lưới hệ thống này nhưng họ lại học lỏm mấy tiếng đồng hồ đeo tay đã viết được đúng kiểu chữ. Họ cũng không cần phải chờ 1 năm như việc học chữ quốc ngữ để hoàn toàn có thể chửi tôi. Thế chứng tỏ một điều là chữ này rất nhạy, rất nhanh vào đầu người ta. Tại sao người ta lại không thấy cái lợi đó mà quay sang chửi tôi gây rắc rối ?
Vậy trước những lời khen chê đó, ông có còn giữ ý định tiếp tục công trình nghiên cứu của mình không?
Tất nhiên là có rồi! Tôi chưa làm xong thì tôi sẽ làm đến cùng. Dù năm nay đã 83 tuổi, đủ thức bệnh tuổi già, có những hôm huyết áp lên 190 đến độ nguy hiểm nhưng tôi tâm huyết với công trình hơn 40 năm qua của mình. Tôi hứa đến hội nghị khoa học tháng 3/2018 nếu được tôi sẽ thông báo đã hoàn thành.
Tôi vẫn sẽ liên tục vì tôi tin việc làm này có ích cho xã hội, tôi tin vào tính khả thi của nó còn mọi người ứng dụng hay không thì tùy. Tất cả đều là tận tâm !
Xin cảm ơn PGS.TS Bùi Hiền về buổi trò chuyện ngày hôm nay!
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận