Với môn Ngữ văn, một bộ môn có những đặc trưng riêng, việc sử dụng những chiêu thức dạy học tích cực trong trong thực tiễn dạy học vẫn luôn đặt ra những thử thách không nhỏ với những giáo viên. Bên cạnh những tiết dạy văn bản văn học được góp vốn đầu tư chăm chút, thường những tiết tiếng Việt và làm văn lại “ gây khó dễ ” không ít giờ dạy. Nắm được tâm lí đó, chúng tôi xin yêu cầu một hướng tổ chức triển khai hoạt động giải trí học tập khi dạy bài “ Khái quát lịch sử tiếng Việt ” trong chương trình Ngữ văn 10, tập 2. “ Khái quát lịch sử tiếng Việt ” thuộc loại bài hình thành kiến thức và kỹ năng mới, việc truyền đạt thiên về mặt diễn giải những tri thức thuộc nghành lịch sử và lí thuyết. Về cơ cấu tổ chức nội dung của bài dạy này, việc giảng dạy hoàn toàn có thể được tiến hành một cách thuận tiện trên cơ sở tận dụng những tri thức mà học viên lớp 10 đã thu nhận được về từ Hán Việt và tiếng Việt ở THCS. Thậm chí hoàn toàn có thể tận dụng ngay từ ngữ trong những bài thuộc những môn học khác như Lịch sử, Địa lí và những môn khoa học tự nhiên để làm ví dụ minh họa. Cụ thể với bài học kinh nghiệm này, trong thời hạn 45 phút, chúng tôi tiến hành thành những hoạt động giải trí học tập như sau :

1. Hoạt động khởi động

Để dẫn dắt HS vào bài học kinh nghiệm mới, giáo viên sử dụng chiêu thức đặt câu hỏi, nêu yếu tố. Giáo viên đưa ra những tài liệu thông tin để học viên tìm ra : Đây là ngôn từ nào ? + Dữ liệu 1 : Nằm trong nhóm 20 ngôn từ đông người sử dụng nhất trong khoảng chừng 3000 ngôn từ trên quốc tế + Dữ liệu 2 : Có lượng người sử dụng – như ngôn từ thứ 2 – đông thứ 4 tại Mỹ. + Dữ liệu 3 : Là một trong những môn thi ngoại ngữ vào Đại học ở Nước Hàn ( Đáp án : tiếng Việt )

2. Hoạt động hình thành kiến thức

Đơn vị kiến thức cần hình thành

Định hướng năng lực và phương pháp

Cách thức tiến hành

1. Lịch sử tăng trưởng của tiếng Việt – ĐHNL : hợp tác, tiếp xúc, xử lý yếu tố, sử dụng ngôn từ – PP / KTDH : Dạy học dự án Bất Động Sản, thuyết trình, game show – Giáo viên chia lớp thành 5 nhóm, giao trách nhiệm mỗi nhóm sẽ khám phá về một tiến trình tăng trưởng của lịch sử tiếng Việt. Thời gian chuẩn bị sẵn sàng là một tuần, hình thức trình diễn phong phú, thời hạn trình diễn của mỗi nhóm trên lớp không quá 3 phút. – Với tiến trình tăng trưởng tiếng Việt trong thời kì Bắc thuộc và chống Pháp thuộc, GV tổ chức triển khai cho HS chơi game show nhỏ : chia lớp thành 3 nhóm, trong thời hạn 90 giây, theo hình thức chạy tiếp sức, học viên sẽ lần lượt thay phiên nhau lên bảng điền những ví dụ minh họa đơn cử cho những phương pháp Việt hóa tiếng Hán. – Trong quy trình lắng nghe những nhóm trình diễn, HS dưới lớp sẽ triển khai nhận xét, nhìn nhận và cho điểm những nhóm. 2. Chữ viết tiếng Việt – ĐHNL : xử lý yếu tố, tiếp xúc – PP / KTDH : Đặt câu hỏi – Với chữ viết người Việt thời cổ và chữ nôm, GV đưa câu hỏi tái hiện kiến thức và kỹ năng, HS dựa vào SGK để vấn đáp. – Với chữ quốc ngữ, GV đưa ra 05 câu hỏi trắc nghiệm khách quan để học viên lựa chọn đáp án đúng. Câu hỏi xoay quanh những nội dung : nguồn gốc, đặc thù ngữ âm, ưu điểm và vai trò của chữ quốc ngữ trong sự tăng trưởng của quốc gia. Chúng tôi đã thực nghiệm tiết dạy tại lớp 10A2, trường trung học phổ thông Kim Động và thu được những mẫu sản phẩm bài làm của học viên khá tốt, hình thức trình diễn sinh động. Nhóm 1. Sử dụng ứng dụng prezi ( ảnh động ) trình diễn lịch sử tiếng Việt trong thời kì dựng nước Nhóm 2 : Sử dụng hình thức power point để trình diễn lịch sử tiếng Việt trong thời kì Bắc thuộc và chống Bắc thuộc.

Nhóm 3: Sử dụng giấy A0 và tranh vẽ minh họa trình bày lịch sử tiếng Việt trong thời kì độc lập tự chủ

Nhóm 4 : Sử dụng hình thức power point trình diễn lịch sử tiếng Việt trong thời kì Pháp thuộc Nhóm 5 : Sử dụng hình thức bản tin trình diễn lịch sử tiếng Việt từ sau CM tháng Tám đến nay

 

Sau phần trình diễn của học viên, GV sử dụng sơ đồ tư duy để khuynh hướng nội dung cơ bản cho học viên.

3. Hoạt động luyện tập

GV triển khai chiêu thức game show : chia lớp thành 3 nhóm, trong thời hạn 90 giây học viên sẽ liệt kê những thuật ngữ khoa học ở những môn học trong nhà trường THPT. Nhóm nào liệt kê được nhiều và đúng chuẩn sẽ giành thắng lợi.

4. Hoạt động vận dụng

GV cho HS xem video trích đoạn ca khúc “ Thương ca tiếng Việt ” ( Lời : Hà Minh Quang ; nhạc : Đức Trí ) và đưa câu hỏi mở : Sau khi nghe ca khúc trên, em có tâm lý gì về nghĩa vụ và trách nhiệm của giới trẻ trong việc giữ gìn và phát huy vẻ đẹp của tiếng Việt – di sản quý giá mà cha ông để lại ? HS tự do trình diễn quan điểm cá thể. “ Mọi con đường đều dẫn tới thành Rome ”. Hi vọng với những gợi ý từ một hướng tiếp cận dạy học bài “ Khái quát lịch sử tiếng Việt ”, những thầy cô giáo sẽ có thêm những tiết học sôi sục, mê hoặc, phát huy được năng lượng của học viên. ( Bài viết có đính kèm file powerpoint và phiếu học tập xu thế cho học viên )

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Sách giáo viên Ngữ văn 10, NXB Giáo dục, 2010.

2. Phan Trọng Luận (chủ biên), Thiết kế bài học Ngữ văn 10, NXB Giáo dục, 2009

3. Nguyễn Thiện Giáp, Giáo trình ngôn ngữ học, NXB Đại học quốc gia, 2008

4. https://vi.wikipedia.org/wiki/Chữ_quốc_ngữ

5 .Vân Anh,Nguồn gốc hình thành và sự tăng trưởng của chữ Quốc ngữ, nguồn :http://chuyennguyentrai.edu.vn/nguon-goc-hanh-thanh-va-su-phat-trien-cua-chu-quoc-ngu-29

( Nguyễn Thị Chi, Giáo viên tổ Văn, trường trung học phổ thông Kim Động ) Tác giả : trung học phổ thông Kim Động

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức