Hydroxychloroquine trong điều trị bệnh da liễu

Giới thiệu

Hydroxychloroquine (HCQ) và chloroquine (CQ) được sử dụng với mục đích ban đầu là điều trị bệnh sốt rét. Bên cạnh tác dụng kháng sốt rét thì HCQ và CQ còn được sử dụng trong điều trị một số bệnh lý khác không phải sốt rét như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ và một số trường hợp bệnh lý khác do nhạy cảm với ánh sáng.

So với CQ thì HCQ được sử dụng rộng rãi hơn do ít tác dụng phụ lên thị lực hơn.

Bạn đang đọc: Hydroxychloroquine trong điều trị bệnh da liễu

Cơ chế tác dụng: 4 cơ chế tác dụng chính của kháng sốt rét tổng hợp trong điều trị bệnh da liễu: điều hòa miễn dịch, chống viêm, chống phân bào, chống nắng.

Điều hòa miễn dịch:

Ức chế trình diện tự kháng nguyên (trong khi đó không ảnh hưởng đến quá trình trình diện kháng nguyên ngoại sinh nên ít gây suy giảm miễn dịch) à ức chế hoạt động của các tế bào lympho T CD4 à ức chế tiết IL.
Gắn trực tiếp vào DNA à giảm quá trình gắn vào DNA của các tự kháng thể.

Chống viêm:

Ức chế phospholipase A2 và phospholipase C à giảm tiết bradykinin
Ức chế tế bào mast hủy hạt à giảm tiết leukotriene và histamin.
Ức chế Toll-like receptor 9 à giảm đáp ứng miễn dịch.
Ức chế sự tổng hợp IL – 1β và TNFα.

Chống phân bào.
Chống nắng: tạo màng bảo vệ da khỏi ánh nắng từ đó làm giảm đáp ứng của tế bào sừng với ánh nắng à giảm quá trình chết theo chương trình apotosis à giảm tự kháng nguyên à giảm viêm.

Xem Thêm Làm Thế Nào Để Có Bụng 6 Múi Nhanh Nhất?

Tác dụng chống nắng của HCQ

Tác dụng khác:

Ức chế hình thành huyết khối, do đó, HCQ cũng được chỉ định trong điều trị ở những bệnh nhân có hội chứng kháng phospholipid.
Tác dụng hạ mỡ máu, hạ glucose máu và tác dụng lên chuyển hóa xướng, do đó, HCQ giúp làm hạn chế tác dụng phụ của corticoid.

Chỉ định:

Chỉ định ưu tiên

Lupus ban đỏ tất cả các thể
Porphyrin da chậm
Loét miệng mạn tính

Chỉ định thay thế

Viêm bì cơ
Sarcoidosis
Phát ban đa dạng do ánh sáng
U hạt vòng lan tỏa

Chỉ định khác: chủ yếu là các bệnh lý liên quan tới nhạy cảm ánh sáng

Lichen phẳng do ánh sáng
Viêm da do ánh sáng mạn tính
Sẩn ngứa do ánh sáng
Mày đay do ánh sáng

Chống chỉ định:

Chống chỉ định tuyệt đối:

Tiền sử bệnh võng mạc
Nhạy cảm với các thành phần của thuốc
Đang điều trị các liệu pháp ức chế tủy xương

Chống chỉ định tương đối

Suy thận, bệnh gan, bệnh máu
Thiếu G6PD
Bệnh lý thần kinh cơ, bệnh tâm thần

Xem thêm: Viêm phế quản uống thuốc gì và các cách điều trị viêm phế quản tại nhà

Vảy nến

Tác dụng phụ

Tác dụng phụ trên mắt

Cơ chế: do ái lực cao với melanin tại tế bào biểu mô hắc tố ở võng mạc.
Tác dụng phụ:
Có thể hồi phục: lắng đọng thuốc ở giác mạc, rối loạn điều tiết, nhìn đôi
Không thể hồi phục: bệnh lý võng mạc
Yếu tố nguy cơ của tổn thương mắt:
Nguy cơ tổn thương mắt do CQ cao hơn so với HCQ
Liều hàng dùng cao hơn so với liều chuẩn
Thời gian sử dụng thuốc > 5 năm
Tuổi > 60 tuổi
Tiền sử bệnh lý võng mạc
Suy gian, suy thận
Theo dõi tác dụng phụ trên mắt:
Dấu hiệu gợi ý: nhìn mờ, giảm nhạy cảm màu sắc, mất thị trường chu biên, giảm thị lực ban đêm.
Tần suất kiểm tra mắt (thị lực, thị trường, sắc giác, võng mạc): mỗi 6 tháng hoặc thường xuyên hơn nếu có yếu tố nguy cơ hoặc có dấu hiệu gợi ý có bất thường tại mắt.
Các phương pháp phát hiện sớm bệnh lý võng mạc: chụp cát lớp đo miền quang phổ mắt và điện võng mạc đồ đa điểm.

Tác dụng phụ khác

Tiêu hóa: nôn, buồn nôn, tiêu chảy. Giảm liều, chia liều hoặc uống cùng thức ăn để giảm tác dụng phụ này.
Da: màu xanh tím ở mặt, vòm miệng, cánh tay, chân.
Tâm thần: mất ngủ, trầm cảm, kích thích (hiếm gặp, chỉ gặp nếu dùng liều rất cao).
Thần kinh cơ.
Tan máu (thiếu G6PD), hạ bạch cầu.

Liều dùng

Lupus ban đỏ hệ thống:

Chỉ định cho tất cả các thể lupus ban đỏ và lupus ban đỏ hệ thống.
Có thể điều trị liên tục hoặc ngắt quãng vào những thời điểm nhiều ánh nắng hoặc đợt bùng phát bệnh.
Có thể phối hợp giữa HCQ hoặc CQ với Quinacrine trong trường hợp không đáp ứng.
Liều dùng trung bình ở người lớn: 6-6,5mg/kg/ngày. Thường bắt đầu bằng liều cao sau đó giảm liều.