Kỹ thuật in lụa có tên tiếng anh là Screen printing hay silk screen printing, đây là một kỹ thuật trong in ấn, cái tên này có từ khi cái khuôn in được làm từ tơ lụa, sau này sử dụng những vật liệu khác như lưới nhựa, lưới kim loại, vải sợi,… cho nên cũng từ đó nghề in lụa còn được gọi với cái tên khác là in lưới.
Tóm tắt nội dung bài viết
Nguyên tắc của in lụa là gì ?
In lụa ( silk màn hình hiển thị printing ) sử dụng nguyên tắc mực chỉ thấm qua giấy in 1 phần rồi in xuống vật tư do những hợp chất hóa học trên khuôn in đã bịt kín những mắt lưới còn lại, do đó hoàn toàn có thể in trên vật tư bằng sắt kẽm kim loại, nhựa, ni lông, vải, gỗ, hay in trên giấy, mạch điện tử, …. với độ sắt nét và đúng mực rất cao, hoặc sử dụng sửa chữa thay thế cho chiêu thức vẽ men trong sản xuất gạch men .
Nguồn gốc sinh ra của in lụa là gì ?
Đây là kỹ thuật đã được sử dụng phổ biến từ 1925 tại Châu Âu để in lên bìa, thủy tinh, đồ da,… nhưng thật ra từ hơn 1000 năm trước người ta đã phát minh ra công cụ làm bằng sợi tơ được kéo căng rồi dán vào một khuôn gỗ có thể in nhiều lần lên bề mặt phía dưới bằng cách phết mực xuyên qua các lỗ tròn trên tấm khuôn bằng tơ. Sau đó những công trình về việc sử dụng tơ để in ấn được nghiên cứu ở Đức và Pháp những năm 1870, rồi vào 1907, tại Anh, Samuel Simon đã sáng chế ra tấm lưới được làm bằng sợi tơ, đến 1914 tại San Francisco, John Pilsworth đã phát triển ra kỹ thuật in lụa nhiều màu.
Ưu điểm của kỹ thuật in lụa so với những kỹ thuật in khác ?
Trước đây thì in lụa rất tốn công sức để gia công ra một khuôn in hoàn chỉnh, sắc nét để in ra chất lượng tốt nhất, nhưng ngày nay thì với công nghệ hiện đại, các máy móc hỗ trợ in lụa đang ngày càng hiện đại, đem lại những ưu điểm vượt trội về chất lượng in cũng như chi phí sản xuất. Vì thế đây cũng chính là điều mà những công nghệ in khác vẫn không thể so được với kỹ thuậ in lụa, về giá thành cũng như chất lượng, độ bền.
Các kỹ thuật in trong Screen Printing là gì ?
Theo phương pháp sử dụng khuôn in, thì in lụa có :
-
Kỹ thuật in lụa thủ công bằng tay
-
Kỹ thuật in lụa bán bằng tay thủ công, được máy móc tương hỗ một số ít quy trình
-
Kỹ thuật in lụa tự động hóa, do máy móc làm trọn vẹn
Còn theo hình dạng khuôn in thì được chia thành 2 loại :
-
Khuôn lưới thẳng
-
Khuôn lưới tròn dạng xoay
Theo phương cách in, thì có 3 loại :
-
In trực tiếp : là kiểu in lên mặt phẳng màu trắng hoặc nhạt, màu nền không bị ảnh hưởng tác động đến màu trên hình ảnh in .
-
In phá gắn : là in trên mặt phẳng có màu, lúc này hình in phải phá được màu nền để điển hình nổi bật hình cần in .
-
In dự trữ : là kiểu in lên nền màu nhưng hình ảnh không hề phá được màu nền
-
Các quá trình và thử thách trong in lụa là gì ?
Cho dù là chiêu thức in lụa bằng tay thủ công, bán thủ công bằng tay, hay tự động hóa, thì cũng đều phải qua những quy trình như làm khuôn, chế bàn in, dao gạt, pha chế màu, hồ, rồi mới in .
Làm khuôn in:
Khuôn in trong kỹ thuật in lụa là gì? Đây là vật giữ tấm màn in được căng, để quá trình in được chính xác, khuôn có thể làm bằng gỗ hay là kim loại, quá trình tạo lỗ theo hình ảnh này gọi là chuyển ảnh cần in lên lưới in. Lúc trước thợ in thường vẽ lên lớp nến trắng: là dùng bút tre/bút gỗ khắc lên tấm lưới đã được nhúng vào nến lỏng để nguội. Hoặc dùng bút hoặc kim nhọn khắc trên đất sét để khô, hay vẽ lên lớp dầu bóng đã khô nhiều lần để tạo những lỗ trống trên bề mặt lưới in. Hay dùng dao khắc trên giấy nến để tạo khoảng trống rồi úp mặt giấy nến đó lên lưới rồi ủi, làm nóng chảy nến, sau khi để nguội những khoảng trống không cần thiết sẽ bị nến lấp đi.
Nhưng ngày này hầu hết mọi người đều dùng chiêu thức cảm quang vì tính ưu việt của nó. Độ đúng mực của chiêu thức này khiến cho hình ảnh in ra vẫn giữ được tính chân thực về đường nét của nó .
Những bản in này đều được họa sỹ vẽ mẫu trên máy tính, tách màu, rồi in ra tờ giấy can, mỗi màu được tách thành một phim khác nhau, sau đó chuyển hình ảnh lên tấm lưới, cái này gọi là chụp bản. Công đoạn này được triển khai trong buồng tối, phim đặt lên lưới in đã được quét dung dịch cảm quang, cùng với ảnh gốc, khi chiếu sáng ánh sáng sẽ xuyên qua phim và đập lên lưới, những chỗ không bị cản bởi mực sẽ rắn lại, khi mang bản in đi rửa thì những chỗ không bị chiếu sáng sẽ bị rửa trôi tạo thành khoảng trống, do đó mực in đi qua những khoảng chừng trống in xuống mặt phẳng một cách đúng mực hơn, ít mất sức lực lao động hơn để tạo một lưới in chuẩn xác .Bàn in, dao gạt:
Đây là 2 vật được làm bằng gỗ, sắt kẽm kim loại. Bàn in là thứ quan trọng trong việc giữ cho nét in thẳng, đúng chuẩn, vì vậy bàn in phải phẳng, chắc, độ đàn hồi ở mức nhất định để khuôn in tiếp xúc đều mặt phẳng để in .
Dao gạt là vật để gạt mực phết qua lưới in, gọi là dao nhưng nó hoàn toàn có thể được làm từ bọt biển, lăn cao su đặc hay thậm chí còn chỉ cần một miếng gạt cao su đặc . -
Chế màu in:
Ở đây nghệ nhân sử dụng những chất nhuộm màu chuyên biệt để khi in màu lên mặt phẳng không bị đổi màu, giữ màu tốt. Còn việc chế màu phải dùng những hợp chất hữu cơ, ở đây được phân làm 2 loại màu, tan trong nước và không tan .
Hồ in trộn với thuốc nhuộm gọi là mực in, vì được dính lên mặt phẳng nên mực in cũng cần có những tiêu chuẩn như như nhau về cường độ sắc tố, độ đặc vừa phải để làm họa tiết sắc nét, có độ bền cao để dữ gìn và bảo vệ, … .Cuối cùng là in:
Định vị khuôn lên bàn in, đặt lên bề mặt cần in, cho lượng mực in cần thiết vào khuôn in, rồi lấy dao gạt để phết mực ngang qua bề mặt, công đoạn này các người thợ có kinh nghiệm sẽ điều chỉnh lượng mực in và tốc độ gạt để tạo ra chất lượng in tốt nhất.
Sau khi in thì cần phải giải quyết và xử lý để màu cố định và thắt chặt lên mặt phẳng, tùy loại mực hay vật liệu của mặt phẳng in mà xử dụng những chiêu thức sấy, gia nhiệt khô, hấp, …
Đó là những nét cơ bản của nghề in lụa, in lưới, hay còn gọi là silk màn hình hiển thị printing. Với công nghệ tiên tiến tăng trưởng liên tục như thời nay thì in lụa không còn khó khăn vất vả để tạo một bản in như lúc trước, nhưng cũng vẫn có những quy trình công phu tỉ mỉ mà chỉ có bàn tay con người mới hoàn toàn có thể làm được, vì vậy mà ngành này vẫn còn được gọi là một ngành bằng tay thủ công đặc biệt quan trọng .
Chia sẻ:
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận