Làm Thế Nào Để bé 5 Tuổi Tăng Cân

Suy dinh dưỡng là sự thiếu hụt protein hoặc các vi chất dinh dưỡng, thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi. Tình trạng này xảy ra do trẻ ăn kém, ăn thiếu chất hoặc do bệnh tật gây ảnh hưởng tới sự phát triển của cơ thể. Suy dinh dưỡng có 2 thể là suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và suy dinh dưỡng thể thấp còi.

– Trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân: là trẻ có cân nặng dưới giới hạn bình thường theo tuổi và giới, thường phản ánh tình trạng thiếu chất ở trẻ trong thời gian không quá dài.

– Suy dinh dưỡng thấp còi: là tình trạng trẻ không đạt được chiều cao theo độ tuổi, giới. Đây là thể suy dinh dưỡng mãn tính, phản ánh sự tích lũy lâu dài quá trình suy dinh dưỡng hoặc nhiễm khuẩn lặp đi lặp lại, và các thiếu hụt khác kéo dài qua nhiều thế hệ.

Trẻ suy dinh dưỡng sẽ có nhiều cách nhận biết tùy theo mức độ. Biểu hiện dễ nhận biết nhất là trẻ chậm tăng cân hơn so với cân nặng dự kiến, hoặc nặng hơn là đứng cân hay sụt cân. Trẻ không đạt được cân nặng và chiều cao bình thường theo tuổi, giới. Ngoài ra, trẻ còn có thể có các biểu hiện như làn da trở nên nhợt nhạt, hay quấy khóc, ngủ không sâu giấc, mệt mỏi, lừ đừ, dễ bệnh vặt. Với trẻ ở tuổi đi học có thể học tập sa sút.

Để nhận biết chính xác hơn thì cách tốt nhất bạn nên tiến hành kiểm tra cân nặng cho trẻ: mỗi 3 tháng/lần với trẻ bình thường và mỗi tháng 1 lần với trẻ có dấu hiệu suy dinh dưỡng. Sau mỗi lần cân đo, bạn cần lưu lại số ký trên biểu đồ tăng trưởng theo giới tính ở trẻ, quan sát chỉ số để biết trẻ suy dinh dưỡng hay không.

Với tình trạng suy dinh dưỡng thể thấp còi, bé bị chậm phát triển chiều cao so với độ tuổi, giới tính. Chiều cao chỉ đạt dưới 90% so với mức tiêu chuẩn thì lúc đó trẻ đang có nguy cơ bị suy dinh dưỡng thể thấp còi.

Trung bình, chiều cao của trẻ khỏe mạnh lúc mới sinh ở mức khoảng 50cm, trong 3 tháng đầu, mỗi tháng bé sẽ tăng thêm 3cm, và trung bình khoảng 2cm các tháng tiếp theo.

Như vậy bạn có thể theo dõi theo chỉ số:

– 1 tuổi: chiều cao gấp rưỡi lúc mới sinh, khoảng 75 cm.

– 2 tuổi: khoảng 85 cm.

– 4 tuổi: khoảng 100cm.

– 4 – 10 tuổi: tăng đều mỗi năm khoảng 5 – 6 cm.

Ở thể suy dinh dưỡng này, bạn sẽ có thể phát hiện dựa vào cân nặng của trẻ. Nếu trẻ không tăng trưởng như mức dự kiến, có thể nói là thấp hơn so với cân nặng chuẩn khoảng 20%, thì khả năng rất cao là trẻ đang gặp phải tình trạng suy dinh dưỡng này.

Theo tiêu chuẩn cân nặng trung bình của WHO thì:

– 1 tháng tuổi: bé trai 4,5kg, bé gái là 4,2kg.

– 3 tháng tuổi: bé trai 6,4kg, bé gái 5,8 kg.

– 5 tháng tuổi: bé trai 7,5 kg, bé gái 6,9 kg.

– 7 tháng tuổi: bé trai 8,3 kg, bé gái 7,6 kg.

– 9 tháng tuổi: bé trai 8,9 kg, bé gái 8,2 kg.

– 12 tháng tuổi: bé trai 9,6 kg, bé gái 8,9 kg.

– 24 tháng tuổi: bé trai 12,2 kg, bé gái 11,5 kg.

Đây được coi là thể suy dinh dưỡng thường gặp nhất. Nguyên nhân hầu hết là do lượng thức ăn bổ sung không phù hợp cho cơ thể trẻ, hoặc trẻ cai sữa mẹ quá sớm. Hay cũng có thể do tình trạng vệ sinh quá kém dẫn đến hệ tiêu hóa không được ổn định,…

Để khắc phục tình trạng này, bạn nên xây dựng thực đơn cho bé 2 tuổi đến 5 tuổi suy dinh dưỡng hoặc thực đơn cho trẻ còi xương suy dinh dưỡng nhằm giúp bé được bổ sung các dưỡng chất một cách tốt nhất.

1. Thực đơn không đủ dưỡng chất

Trẻ bị suy dinh dưỡng đến từ nhiều nguyên nhân, trong đó việc cung cấp chất dinh dưỡng không đúng cách và không cân đối thực đơn là một trong những nguyên nhân chủ yếu. Do vậy, mẹ cần đảm bảo bữa ăn của bé được cung cấp đầy đủ chất đạm, canxi, vitamin và khoáng chất để bé không bị còi xương. Ngoài ra, mẹ nên nhớ rằng với mỗi độ tuổi khác nhau, trẻ sẽ cần năng lượng khác nhau. Chẳng hạn như thực đơn cho bé ăn dặm 6 tháng sẽ khác hoàn toàn so với thực đơn cho trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng 5 tuổi.

2. Bị bệnh

Ngoài việc ăn uống, bệnh còi xương và suy dinh dưỡng cũng thường thấy ở những trẻ ít ngủ, lười vận động hoặc trẻ có tiền sử mắc bệnh nhiễm trùng.

Thêm vào đó, việc ép trẻ ăn quá nhiều trong bữa ăn hoặc ép trẻ ăn những món ăn mà bé không thích cũng làm ảnh hưởng đến tâm lý của bé. Điều này khiến trẻ dễ mắc bệnh đường ruột hơn, cũng như cảm thấy sợ ăn hơn những đứa trẻ được tự do ăn uống.

Suy dinh dưỡng sẽ khiến cơ thể thiếu một số vi chất (kẽm, sắt, Vitamin,…) làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ, từ đó khiến cho trẻ dễ mắc các bệnh truyền nhiễm, nhất là nhiễm trùng, viêm đường hô hấp, đường ruột,… Chính vì vậy, bạn cần chú ý khâu vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh nhằm hạn chế các vi khuẩn gây bệnh cho trẻ.

Cơ thể sống nếu thiếu hụt sắt sẽ dẫn đến thiếu máu, số lượng hồng cầu giảm… thiếu Vitamin có thể dẫn đến các bệnh về da (đổi màu da,…).

Riêng cần lưu lý nếu trong thực đơn cho bé 3 tuổi suy dinh dưỡng thiếu lượng protein trầm trọng sẽ dẫn đến các triệu chứng tóc gãy rụng, đổi màu, bụng phình to,… việc này dễ dẫn đến tử vong ở trẻ do thiếu hụt protein cấp tính.

Suy dinh dưỡng khiến cho cơ thể trẻ không hấp thu đủ các chất dinh dưỡng, kéo theo các hệ cơ quan của cơ thể phát triển chậm lại, bao gồm của cả hệ cơ xương.

Đặc biệt, tình trạng sẽ nghiêm trọng hơn nếu trẻ đã sớm mắc phải suy dinh dưỡng ngày từ lúc còn trong bụng mẹ, hoặc trước khi bé được 3 tuổi. Nếu bị suy dinh dưỡng trong giai đoạn dậy thì, trẻ sẽ không thể phát triển chiều cao tối đa của cơ thể.

Suy dinh dưỡng sẽ gây ra tình trạng thiếu hụt cả những dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển trí não của trẻ như chất béo, chất đường, iot, sắt, DHA, Taurine… Các trẻ suy dinh dưỡng thường có khả năng học tập kém hơn do chậm phát triển trí lực, từ đó tăng nguy cơ bỏ học.

Suy dinh dưỡng khiến cho hệ miễn dịch suy yếu, tạo môi trường thuận lợi để các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp, tiêu chảy… xâm nhập vào cơ thể trẻ. Các bé mắc bệnh khiến cho khả năng ăn uống kém, trong khi cơ thể cần được cung cấp năng lượng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có đến 54% trường hợp tử vong của trẻ dưới 5 tuổi liên quan đến thiếu dinh dưỡng ở mức độ vừa và nặng.