Nhìn lại lịch sử hình thành, phát triển của tôn giáo

• Brandon Ambrosino
• BBC Future

11 tháng 1 2020Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Bộ não của tất cả chúng ta hoàn toàn có thể phải gắng sức để cân đối sau cái chết của những người thân yêu ; ở đây có sự mơ hồ mà những đức tin tôn giáo khác nhau hoàn toàn có thể giúp lý giải

Những lời lẽ như “Này là thân thể ta” được nói trong Thánh Lễ đã thôi thúc tôi đến với hành trình thực hiện loạt bài này, tìm hiểu nguồn gốc của tôn giáo.

Tôi luôn đặt trọng tâm vào việc khám phá những biểu lộ bên trong – của tất cả chúng ta, của Chúa Jesus, của những con chiên đi theo Ngài, của tổ tiên cổ đại của người Do Thái, của người săn bắt hái lượm, hay của loài người cổ, loài tinh tinh, loài vượn bonobos, hay những loài linh trưởng khác. ( Xem cụ thể trong những bài với đường dẫn dưới đây. )

Tôn giáo ra đời, phát triển cùng quá trình tiến hoá của con người?

Cơ thể tất cả chúng ta hoàn toàn có thể cảm nhận, hành vi và bị hấp dẫn theo những nghi lễ tôn giáo, bởi rốt cuộc thì đó chính là sự phản ứng của tất cả chúng ta trước áp lực đè nén thiên nhiên và môi trường ( sinh học và văn hóa truyền thống ), từ đó tất cả chúng ta hoàn toàn có thể liên tục tăng trưởng .Nhiều cách biểu lộ đã được hình thành khi áp lực đè nén từ đời sống tự nhiên khiến dòng linh trưởng tất cả chúng ta trở nên kết nối hơn, và số lượng những thành viên quần tụ chung sống thành bầy đàn thân thiện nhau trở nên đông hơn nhiều so với trước .Sự gắn kết xã hội cần phải được duy trì, tăng trưởng, nhưng hình thức kết thân bằng cách chải lông, đụng chạm khung hình không còn hiệu suất cao bởi nó vấp phải hạn chế về mặt thời hạn .Một số nghi thức như nhảy múa có năng lực tạo ra những hiệu ứng dược lý tương tự, cho nên vì thế những người săn bắn hái lượm sau cuối khởi đầu thực hành thực tế chúng tiếp tục đều đặn hơn, đặc biệt quan trọng là khi số lượng những thành viên nhóm tăng cao .Cuối cùng, người săn bắn hái lượm quyết định hành động dừng chân, sinh sống tại một khu vực cố định và thắt chặt nào đó, và do vậy họ cần phải có chính sách quản trị hành vi xã hội ngặt nghèo hơn để xoa dịu căng thẳng mệt mỏi hoàn toàn có thể phát sinh giữa những thành viên .Với bộ não con người đã tiến hóa, có năng lực nhận ra tác nhân siêu nhiên và có trực giác đạo đức, thì tôn giáo tương đối chính thống được tiếp thu khá tự nhiên .Những hạt giống này đã được thể chế hóa trong suốt cuộc Cách mạng Thời Đồ Đá Mới, tạo nền tảng cho cái gọi là Thời Trục .Những hệ tư tưởng chính của thời kỳ này – từ Nho giáo, Khổng giáo đến Do Thái giáo và triết học Hy Lạp cổ đại – vẫn còn sức ảnh so với tất cả chúng ta ngày này .Ít nhất thì đây là một cách để kể câu truyện về lịch sử tôn giáo .Có những câu truyện khác, và có lẽ rằng một vài trong số đó đúng mực hơn câu truyện này .Kiến thức của con người – đặc biệt quan trọng về quá khứ của tất cả chúng ta – là không ngừng tăng trưởng, và do đó, những học thuyết của tất cả chúng ta liên tục được xác nhận, tinh chỉnh và điều khiển, nếu không sẽ bị rơi vào quên lãng .Bất kể là ta học được những gì từ lịch sử tôn giáo, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể chắc như đinh rằng lối sống với niềm tin tôn giáo của tất cả chúng ta có nền tảng lịch sử sâu rộng trong quy trình tiến hóa của quả đât .

Tôn giáo liệu có ngày biến mất?

Nhưng tôn giáo trong tương lai sẽ như thế nào ?Một số người cho rằng bởi tất cả chúng ta đã biết làm thế nào và tại sao tôn giáo tăng trưởng, cho nên vì thế giờ đây tất cả chúng ta hoàn toàn có thể vô hiệu những điều mang tính sơ khai, bản năng đó đi .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Sự Open của thẩm mỹ và nghệ thuật, kiến trúc và chữ viết đã mang đến những cách biểu lộ mới về đức tin tôn giáoMột số người thậm chí còn còn cho rằng điều đó sẽ mang lại quyền lợi tốt nhất cho tất cả chúng ta, bởi tôn giáo, giống như virus, đã lây nhiễm toàn trái đất và khiến tất cả chúng ta triển khai những hành vi gian ác kinh khủng trên toàn quốc tế, và rằng tốt hơn hết là phải dựa vào khoa học và lý trí để giúp tất cả chúng ta can đảm và mạnh mẽ tăng trưởng .Nhưng đây là cái nhìn thiển cận .Bản thân khoa học không phải là trung lập ; nó đã tạo điều kiện kèm theo cho 1 số ít tai ương tồi tệ nhất xảy ra, trong đó có thuyết ưu sinh, bom hạt nhân và đại chiến của những thiết bị bay tự động hóa .

Liệu chúng ta có nên loại bỏ khoa học lại phía sau vì lịch sử đầy biến động của nó? Tất nhiên là không.

Chúng ta không nên bị che mờ mắt bởi những chỉ trích mà nên quan tâm tới những góp phần tích cực mà những thể chế của loài người đã triển khai trên toàn thế giới .Không một ai nên phủ nhận sự xấu xí hay cao đẹp được tìm thấy trong lịch sử sâu xa của tôn giáo .Thay vào đó, tất cả chúng ta nên đồng ý đoạn lịch sử đó, trân trọng và đặt câu hỏi có tinh lọc, và, với thái độ cởi mở cầu thị, thận trọng bước đi trên con đường tương lai .Dù tương lai có ra sao, thì vào lúc này có vẻ như như nơi đó sẽ luôn có sự hiện hữu của con người, tối thiểu là dưới một hình thức nào đó .Và tất cả chúng ta sẽ hiện hữu cùng những kỳ vọng, sợ hãi, những xúc cảm và chuẩn mực xã hội, cả những game show và những câu hỏi của tất cả chúng ta – tổng thể những thứ đó khi phối hợp đúng cách sẽ khiến tôn giáo Open, nhân rộng và tăng trưởng trên toàn bộ hành tinh .Tôn giáo thật sự gắn bó với tổng thể những gì tất cả chúng ta biết về giống loài của mình, đến mức phần đông không hề tưởng tượng được việc loài người trong tương lai không còn có bất kể xúc cảm tôn giáo nào .” Tôi không cho rằng tôn giáo sẽ biến mất, ” nhà điều tra và nghiên cứu linh trưởng Frans de Waal nói. ” Tôi không nghĩ đó là một lựa chọn thực tiễn cho loài người. Tôn giáo có lẽ rằng sẽ được thay thế sửa chữa bằng một thứ gì đó tốt hơn, nhưng nó không hề biến mất. “

Tôn giáo trong tương lai

Đối với nhiều người thì một trong những ‘ thứ gì đó tốt hơn ‘ rất hoàn toàn có thể chính là thứ tôn giáo không giáo lý hoặc phân loại thứ bậc .Nhiều nhà nghiên cứu đã chú ý quan tâm rằng cùng lúc với thực trạng số người đi lễ nhà thời thánh ở phương Tây giảm xuống là sự ngày càng tăng đáng chú ý quan tâm về số người có niềm tin tâm linh. Điều này được gọi là hiện tượng kỳ lạ Duy Tâm Phi Tôn Giáo ( SBNR – Spiritual But Not Religious ) .Tâm linh theo nghĩa này, được xác lập bởi một nhà nghiên cứu, là ” một cam kết cá thể mang tính chủ quan so với những giá trị liên kết với bản thân, với những người khác, với tự nhiên và quốc tế siêu nhiên. “Chẳng hạn, trong một cuộc khảo sát năm 2017 trên 15 vương quốc phương Tây, 64 % những người có niềm tin tâm linh nhưng không theo một tôn giáo nào cho biết mặc dầu họ không tin vào Chúa như được miêu tả trong Kinh Thánh, nhưng họ tin vào một đấng quyền lực cao hơn .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Tâm lý học tiến hóa hoàn toàn có thể lý giải tại sao những hành vi mang tinh chất ” tâm linh nhưng không tôn giáo ” vẫn liên tục trong xã hội tân tiếnMột số người đã đề cập đến khuynh hướng SBNR như một ví dụ khác về văn hóa truyền thống ‘ tự xử ‘ ( DIY – Do It Yourself ) : thực hành thực tế bất kể điều gì giúp bạn đạt được cảm xúc hợp nhất với quốc tế siêu nhiên .Vậy nên không có gì đáng quá bất ngờ khi yoga, thiền và phương pháp trị liệu bằng pha lê đã trở nên thông dụng .Theo một điều tra và nghiên cứu khác của Pew, đáng chú ý quan tâm là phần đông những người Mỹ theo Kitô giáo theo đuổi tối thiểu một ” niềm tin vào Thời đại Mới ” ( ví dụ, tin vào thuyết luân hồi hoặc thuật chiêm tinh ) .Điều đó có nghĩa là ngay cả những người có đức tin vào những tôn giáo truyền thống lịch sử cũng hoàn toàn có thể đi theo hướng phi truyền thống cuội nguồn .Không hoài nghi gì, những xu thế này đang dẫn chứng cho quy trình toàn thế giới hóa .Paul Tillich, một trong những nhà thần học nổi tiếng nhất Thế kỷ 20, đã tăng trưởng thuyết thần học đối sánh tương quan : những câu vấn đáp mà một tôn giáo đưa ra phải tương ứng với những câu hỏi mà một nền văn hóa truyền thống đặt ra. Nếu thất bại ở nỗ lực này thì tôn giáo đó trở nên xa vời, không thích hợp cho nền văn hoá đó .Hầu hết những nội dung thần học ồn ào nhất được rao giảng bởi những nhà truyền giáo nổi tiếng nhất có vẻ như đều thất bại theo đúng cách này. Cho nên nhiều người đã quyết định hành động chuyển hướng những câu hỏi của mình tới nơi khác .Nhưng những câu hỏi thì vẫn còn sống sót. Chúng ta – loài động vật hoang dã bậc cao có bộ não ” được phong cách thiết kế để xoá nhoà đi ranh giới giữa bản thân và những người khác, ” như de Waal nói – cũng vậy .Chúng ta luôn luôn tìm kiếm những hoạt động giải trí – như hầu đồng, cầu nguyện, làm lễ thông công – những hoạt động giải trí giúp ta nhớ tới, đồng thời cũng giúp tăng nhanh sự xoá nhoà ranh giới đó .Nằm ở điểm trung tâm tôn giáo, Dunbar nói, là mối quan tâm thần bí về chuyện ta thuộc về cái gì – mối chăm sóc vốn đã sống sót từ trước khi Open của loài người mưu trí Homo sapiens và sẽ sống sót lâu hơn loài người đó, loài được cho là đã chiếm giữ được một khoảng chừng thời hạn và khoảng trống nhỏ hẹp trong câu truyện vĩ đại bát ngát của ngoài hành tinh .

Brandon Ambrosino viết bài cho New York Times, Boston Globe, The Atlantic, Politico, Economist và các báo khác. Ông sống tại Delaware. Đây là phần bốn của loạt bài đặc biệt, tìm hiểunhu cầu bản năng về tâm linh và tôn giáo ở con người.

Phần 2 : Niềm tin và đức tin tôn giáo của con ngườiPhần 3 : Nghi thức tôn giáo thuở sơ khai và thách thức Thời Trục

Xem thêm bài viết của cùng tác giả:

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức