Nhà tù Côn Đảo phong ấn địa ngục

Nhà tù Côn Đảo là nơi đã giam cầm và thiết lập chế độ tù đày, khổ ải hơn 20 nghìn chiến sĩ cách mạng. Những tù nhân kiên trung cách mạng đã bị bọn cai ngục sử dụng đủ mánh khóe, miếng đòn để tra tấn, bạo hành nhưng không hề nao núng tinh thần, nhụt chí.

Nhà tù Côn Đảo nằm ở trung tâm Huyện Côn Đảo tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, là vùng đất rất đỗi tự hào về ý chí, quyết tâm của các chiến sĩ yêu nước cả nước trước những đòn tra tấn dã man, dã man của thực dân Pháp nhằm dập tắt ngọn lửa yêu nước của các chiến sĩ cách mạng.

Nơi đây trong quá khứ đã trở thành địa ngục trần gian Côn Đảo dưới sự thống trị của Thực dân Pháp và Đế quốc Mỹ, để biết được sự rùng rợn hãy cùng tôi tìm hiểu bạn nhé.

Hồi ức địa ngục trần gian hơn thế kỷ

Dấu ấn định mệnh là địa ngục hơn một thế kỷ Côn Đảo được đánh dấu vào ngày 28/11/1861, khi chiến hạm Noorgazaray của thực dân Pháp do Trung úy Lespès chỉ huy xâm nhập Côn Đảo.

Sau 4 tháng chiếm đóng, thực dân Pháp lập tức thiết lập hệ thống nhà tù Côn Đảo trên hòn đảo này. Và từ đó, Côn Đảo được mệnh danh là nhà tù khắc nghiệt nhất Đông Dương, với tên gọi “Địa ngục trần gian”.

Số lượng tù nhân ở nhà tù Côn Đảo liên tục tăng lên và nhiều biện pháp nhục hình mới được đưa ra, đặc biệt man rợ nhằm đảm bảo an ninh cho thực dân Pháp ở Đông Dương và dập tắt ngọn lửa yêu nước trong những chiến sỹ cách mạng bị bắt và đày ra Côn Đảo.

Từ 50 tù nhân đầu tiên ra Côn Đảo vào tháng 3 năm 1862, đến tháng 7 năm 1867, nhà tù Côn Đảo đã có 600 tù nhân. Và trong 50 năm đầu, số lượng tù nhân ở đây luôn dao động trên dưới 1.000 người

Thời Pháp thuộc, số lượng nhà tù Côn Đảo tăng nhiều nhất là vào thời điểm sau khởi nghĩa Nam Kỳ 1940, khắp các phòng, trại đều chật kín các chiến sĩ, chiến sĩ cách mạng yêu nước. Trong 2 năm 1941 và 1942 với những đòn tra tấn dã man, mỗi ngày có trên dưới 20 tù nhân hy sinh và hơn 1.000 người đã nằm lại nơi đây mãi mãi.

Mặc dù chịu xiềng xích và những đòn tra tấn dã man của thực dân Pháp, nhưng các chiến sĩ, chiến sĩ cách mạng bị giam cầm ở nhà tù Côn Đảo vẫn không nguội lòng yêu nước, không mất ý chí và lòng dũng cảm. Ngược lại, chúng đã biến nơi “địa ngục trần gian” thành trường học cách mạng, nhiều chiến sĩ cách mạng đã trưởng thành ngay từ trong ngục tù.

Với lực lượng cách mạng luôn hiện hữu và nuôi dưỡng như vậy, trước khí thế thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, những người tù chính trị ở nhà tù Côn Đảo đã tổ chức khởi nghĩa tháng 9 năm 1945 và giành chính quyền làm chủ Côn Đảo, sau đó trở về đất liền tham gia kháng chiến.

Sau khi thực dân Pháp tái chiếm Côn Đảo năm 1946, nơi đây lại trở thành nhà tù. Trên chuyến tàu tiên phong chở tù binh ra đảo sau khi chiếm lại ngày 27/5/1946, hơn 300 người yêu nước tham gia kháng chiến, trong đó có 56 người bị địch giết hại chỉ trong một buổi chiều .

Hiệp định Giơnevơ 1954 được ký kết thành công, thực dân Pháp rút quân, Côn Đảo rơi vào tay chính quyền Sài Gòn. Một lần nữa, hòn đảo xinh đẹp này lại trở thành nhà tù và thiết lập lại hệ t thống nhà tù Côn Đảo. Quy mô, sự khắc nghiệt, man rợ trong nhà tù nhân lên gấp nhiều lần theo cuộc chiến leo thang giữa Mỹ và Ngụy.

Nhà tù địa ngục Côn Đảo ngày nay đã trở thành một khu di tích để du khách đến tham quan.

Đỉnh điểm là 1970-1972, nhà tù Côn Đảo giam giữ gần 10.000 người. Với những biện pháp cưỡng bức và tra tấn dã man, nhưng những người cách mạng bị giam cầm ở đây vẫn không khuất phục. Tiếp bước các bậc tiền bối cách mạng từng bị giam cầm tại đây từ trước năm 1945, con em cách mạng mở lớp học chính trị ngay trong trại giam. Có như thế ngọn lửa cách mạng và lòng yêu nước mới luôn được giữ vững.

Khi nhận được tin Quân Giải phóng đang giành thắng lợi và chuẩn bị giải phóng hoàn toàn miền Nam, những người tù chính trị ở nhà tù Côn Đảo ngày đêm chuẩn bị lực lượng nổi dậy.

Sau ngày TP HCM được giải phóng 30/4/1975, ngày 1/5 hàng nghìn tù chính trị đã nổi dậy giải phóng Côn Đảo, hòa chung niềm vui thống nhất quốc gia .

Hệ thống Nhà tù Côn Đảo

Nhà tù Côn Đảo thuộc Huyện Côn Đảo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, thành lập ngày 1/2/1862 bởi Thống đốc Nam kỳ Bonard, bao gồm hệ thống nhà tù và các nghĩa trang.

Trải qua hai thời kỳ chiếm đóng thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã thiết lập tổng số :

• Phòng giam: 127 phòng
• Xà lim: 42 buồng
• Phòng giam biệt lập: 504 chuồng cọp

Sau khi đất nước hoàn toàn thống nhất vào 1975, giải thể tất cả công năng của hệ thống nhà tù Côn Đảo.

Vào năm 1979, BVHTT xếp hạng di tích quốc gia cho Khu di tích lịch sử Côn Đảo với 17 di tích thành phần.

Có rất nhiều khu tiêu biểu nhất là trại Phú Hải, Phú Tường và Phú Bình. Tất cả những nhà tù này đều nằm trong hệ thống nhà tù Côn Đảo khi tham quan bạn sẽ đến trại tù Phú Hải đầu tiên.

Trại tù Phú Hải do thực dân Pháp xây dựng năm 1862. Khu trại giam này được thiết kế với nhièu phòng giam đặt biệt và các khu lao động khổ sai nhằm tra tấn bốc lột tù nhân như hầm xay lúa, khu đập đá,… trại này là tiêu biểu nhất ở nhà tù Côn Đảo

Ngoài ra nhà tù Côn Đảo còn có các hạng mục phụ như câu lạc bộ, nhà bếp, giảng đường, nhà nguyện. Những công trình phụ này được xây dựng nhằm mục đích che mắt báo chí ngày xưa. Trong hệ thống còn có hệ thống chuồng cọp kiểu Pháp ở trại Phú Tường và chuồng cọp kiểu Mỹ ở trại Phú Bình cách đó không xa.

1. Trại Phú Thọ

Trại Phú Thọ còn có các tên gọi khác là Trại 1 hay Trại Bác Ái. Trại được xây dựng từ năm 1928, với tổng diện tích khoảng 12.700 mét vuông. Trong đó, khu phòng giam rộng 1.200m2, gồm 3 dãy phòng giam, phòng y tế, bếp ăn và nhà ăn, phòng giam tập thể và phòng biệt lập, dãy nhà giam cầm tù nhân.

Trước năm 1945, trại có 2 dãy nhà giam tập trung chuyên sâu, 1 phòng giam kiểu cách ly, 1 khu phòng bếp, nhà ăn và 1 khu bệnh xá để cách ly bệnh nhân bị bệnh truyền nhiễm .
Sau Cách mạng Tháng Tám, nhà tù được tái tạo, chỉ còn lại 2 dãy phòng giam. Các ô được đánh số từ 1 đến 8 .

Thời Mỹ, trại này xây hai phòng giam là số 9 và số 10 nằm phía sau bệnh xá. Đặc biệt, phòng giam số 10 được quân Mỹ – Ngụy dùng làm khu cách ly bổ sung cho hệ chuồng cọp nên được chia thành 15 khu biệt giam. Các tù nhân bị giam giữ ở đây đã đặt cho nó biệt danh “Khu Chuồng gà biệt lập“

Ngoài ra, ở khu vực này gần Trại Phú Phong do Mỹ – Ngụy xây dựng năm 1962, kết hợp Trại Phú Thọ tạo thành cụm xung quanh khu biệt lập nổi tiếng “Chuồng cọp kiểu Pháp”.

2. Trại Phú Hải

Trước năm 1974 Trại Phú Hải còn có tên là Trại Cộng Hòa được xây dựng năm 1862 và kiên cố hóa năm 1896, một trại giam lâu đời được du khách viếng thăm nhiều nhất.

Diện tích 12.040 mét vuông, có 02 trại giam, 20 phòng giam, nhà bệnh xá, nhà thời thánh nguyện, giảng đường, khu tù nhân đập đá, câu lạc bộ, phòng giám thị …

Đây là nhà tù lớn nhất và lâu đời nhất ở Côn Đảo, quanh nhà tù có bốn bức tường thành cao hơn 4m được bố trí nhiều lính canh.

3. Trại Phú Sơn

Trại Phú Sơn trước đây có tên là Trại Nhân Vị, được xây dựng vào năm 1916, nằm cạnh Trại Phú Hải.

Trại Phú Sơn gồm 13 phòng khám lớn, 14 phòng giam, 1 phòng cắt tóc, phòng thờ, phòng y tế, nhà bếp, phòng giám thị, câu lạc bộ và khuôn viên cây xanh, bao quanh là hệ thống tường Đá kiên cố cao 4m và nhiều chòi canh gác trên tổng tiện tích 13.228m2.

4. Trại Phù Tường

Trước đây còn có tên gọi khác là trại Phù Bác Ái. Trại Phú Tường xây dựng từ năm 1941, tổng diện tích 5.804 mét vuông, gồm diện tích phòng giam 962 mét vuông, nhà liên kế 152 mét vuông và diện tích trống 4.690 mét vuông.

Gồm 08 phòng giam chia 2 dãy mỗi dãy 4 phòng giam tập thể, có những nhà phụ trợ như nhà bếp, kho, bệnh xá, sân vườn. Tất cả được phủ bọc bởi những bức tường đá cao dày .

5. Chuồng cọp Pháp

Chuồng cọp Pháp được xây dựng vào năm 1940, tổng diện tích là 5475 mét vuông, trong đó diện tích phòng giam là 1408 mét vuông, phòng tắm nắng là 1873 mét vuông, và không gian là 2194 mét vuông.

Chuồng cọp Pháp có 120 phòng biệt giam chia làm 2 khu, mỗi khu 60 phòng, phía trên có lan can sắt kiên cố, ở giữa có hành lang để cai ngục kiểm soát hành động và tra tấn tù nhân.

Chuồng cọp Pháp nổi tiếng với câu chuyện 5 sinh viên Sài Gòn và nhà báo Mỹ tiến bộ vạch trần tội ác nhân quyền của thực dân Pháp. Chuồng cọp ngày nay đã được tu sửa lại phần mái ngói và các chấn song sắt.

Ngoài ra còn có 60 phòng không có mái che gọi là “phòng tắm nắng” được chia làm bốn dãy phòng, mỗi dãy có 15 phòng.

Phòng tắm nắng còn là nơi tra tấn, tắm nắng, phơi nắng tù nhân hoặc lôi tù nhân đến đó đánh đập, tra tấn .

6. Trại Phú Phong

Trại Phú Phong còn gọi là Trại giam số 5, được xây dựng từ năm 1962, sau trại Phú Hải 100 năm, trại có tổng diện tích: 3.594m2, trong đó có 1.400m2 phòng giam.

Trại Phú Phong có tổng số 12 xà lim tập thể, chia làm 3 dãy mỗi dãy 4 phòng và một khu vực nhà bếp.

Năm 1965, một nhóm tù binh và dân thường mới bị đày ra Côn Đảo. Năm 1966, ngụy quyền Sài Gòn đày 36 phụ nữ bất đồng chính kiến ​​từ các nhà tù trên đất liền ra Côn Đảo và giam họ ở Trại Phú Phong.

7. Trại Phú An

Trại Phú An còn được gọi là Trại 6, xây dựng năm 1968 với diện tích 42.140m2, Có 20 phòng giam và 8 xà lim chia khu A và khu B.

Mỗi khu có hai dãy gồm 10 phòng giam, 4 xà lim, ngoài những có căn phòng nhà bếp, bệnh xá và nhà kho .
Xung quanh trại này có hai hàng rào, có cổng ngoài và cổng trong .

8. Trại Phú Bình – Chuồng Cọp kiểu Mỹ

Còn được gọi là Trại 7 nổi tiếng với Chuồng Cọp Mỹ. Thiết lập 1971 có diện tích trại 25.788m2, có 384 phòng giam chia 4 khu AB CD EF GH, mỗi khu có 48 chuồng cọp, nhà kho, nhà bếp, phòng giám thị, bệnh xá.

Trại được bao quanh bởi hàng rào thép gai cột và dãy tường bê tông .

9. Trại Phú Hưng

Trại Phú Hưng còn được gọi là Trại số 8, xây dựng năm 1971, gồm 20 phòng giam và 8 xà lim chia làm 2 dãy và có các công trình phụ trợ như nhà giám thị, trại tạm giam.

Bao quanh quanh trại Phú Hưng là hệ thống dây thép gai, vọng gác.

10. Trại Chín

Trong thời hạn Hiệp định Paris đang triển khai thì Mỹ – Ngụy cho kiến thiết xây dựng trại, đã làm được phần bê tông nền trại và đang đúc cột bên tông dựng trại thì hiệp định được ký kết nên đã bị bỏ dỡ cho đến ngày này .

11. Khu biệt lập Chuồng Bò

Hình thành vào năm 1876 để nuôi bò nhằm mục đích tạo nguồn thực phẩm cho cỗ máy quản lý nhà tù, có lúc nơi đây còn chăn nuôi dê, ngựa, heo, gà, vịt … cũng kiêm luôn làm rẫy, đốn củi ship hàng cho mạng lưới hệ thống quản lý .
Lúc khởi đầu gồm 2 chuồng bò và một hầm chứa phân bò, hầm sâu 3 m, hố phân bò được chia thành 2 ngăn, có mạng lưới hệ thống thoát nước ngầm cho chuồng bò. Ngoài ra, còn có 24 ngăn nuôi heo .
Năm 1930, thực dân Pháp xây thêm 9 phòng giam và sử dụng chuồng bò làm nhà tù cho những nữ tù nhân. Ngoài ra, phân bò hầm này còn được dùng để ngâm những tù nhân như một giải pháp tra tấn .

Thời Việt Nam Cộng hòa, khu chuồng bò thuộc Trại Phú Tường, còn được gọi là Trại An Ninh Chuồng bò và vẫn hoạt động như trước.

Năm 1963, Chuồng bò và 24 chuồng heo được sửa chữa thay thế và kiến thiết xây dựng lại thành 33 phòng biệt giam chia 3 khu A-B-C

Đây là nơi tù nhân lao động khổ sai và cũng là nghĩa trang của tù nhân, được đặt tên Bãi Sọ Người và cũng là nghĩa trang đầu tiên của Côn Đảo, tiếp theo là Nghĩa Trang Hàng Keo và Nghĩa Trang Hàng Dương.

12. Các Sở tù

Danh sách những Sở Tù tính đến năm 1930 có tối thiểu 18 sở tù đã đi vào hoạt động giải trí, đó là :
Sở Lưới, Sở Ruộng, Sở Làm Đá, Sở Kéo Cây, Sở Chuồng Bò, Sở Lò Gạch, Sở Lò Vôi, Sở Muối, Sở Bãn Chế, Sở Tiêu, Sở Rẫy An Hải, Sở Cỏ Ống, Sở Hòa Ni, Sở Bông Hường, Sở Rẫy Ông Lớn, Sở Ông Đụng, Sở Vệ Sinh, Sở Đất Dốc .
Các Sở này lần lượt Open trước sau thay vì cùng một lúc và có hai mục tiêu ship hàng cho cỗ máy quản lý và đời sống của tù nhân trên đảo, tái tạo tù nhân bằng cách cho lao động khổ sai .

13. Nhà Chúa Đảo

Có tổng diện tích là 18.600 mét vuông, gồm nhà phụ thuộc, nhà ở dành cho nhân viên, nhà Chúa Đảo, hệ thống sân, vườn, cổng và hàng rào bao quanh. Nơi này từng là chỗ ở và làm việc của 53 đời Chúa Đảo, trong thời gian hệ thống nhà tù ở Côn Đảo hoạt động. Sau năm 1975 ngày giải phóng đến nay, nhà Chúa Đảo được trưng dụng làm nhà trưng bày của Khu di tích lịch sử Côn Đảo.

Dinh chúa đảo có tổng diện tích quy hoạnh là 18.600 mét vuông, gồm có những khu công trình : nhà phụ, nhà ở nhân viên cấp dưới, nhà đảo chúa, mạng lưới hệ thống sân, cổng và tường rào bao quanh .

Trong thời gian duy trì hệ thống nhà tù Côn Đảo là nơi ở và làm việc của 53 Chúa Đảo. Kể từ ngày Giải phóng 1975 nơi này được sử dụng làm nơi triển lãm về lịch sử Côn Đảo.

14. Cầu Ma Thiên Lãnh

Từ năm 1930 đến năm 1945, thực dân Pháp mở đường nhánh vào Sở Ông Cậu để tiện bề kiểm soát tù nhân vượt ngục.

Cầu mới làm xong được 2 mố, mỗi mố cao khoảng chừng 8 m. Tên của cây cầu này được những tù nhân đặt theo tên của một ngọn núi hiểm trở ở Triều Tiên .

15. Cầu Tàu 914

Cầu tàu 914 nằm tại vị trí trung tâm thị trấn Côn Đảo ngay phía trước nhà Chúa Đảo, khởi dựng từ năm 1873. Đây cũng là nơi chứng kiến nỗi cực nhục đầu tiên của những tù nhân bị đưa ra đảo, nhiều người vừa xuống cầu tàu đã vĩnh viễn yên nghỉ tại Côn Đảo.

Cái tên Cầu Tàu 914 được đặt tên từ đó, số 914 là số tù nhân đã bị thiệt mạng vì lao dịch, tai nạn trong quá trình lao động khổ sai để xây cầu. Cầu dài 130m, rộng 4.8m, gồm hai cánh chính và một cánh phụ, ở phía mũi cầu tạo hình chữ T cho thuyền bè dễ cập bến.

16. Nhà Công Quán

Được xây dựng vào cuối thế kỷ 19, trên diện tích 150 mét vuông, thuộc quần thể nhà Chúa Đảo, là nơi dừng chân của khách khi đến đây công vụ.

Nhà Công Quán cùng với căn nhà Chúa Đảo được xem là dấu ấn kiến trúc thực dân Pháp văn minh nhất để lại trên hòn đảo ngục tù.

17. Nghĩa trang Hàng Dương

Có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 20 ha, là nơi an nghỉ của hàng nghìn chiến sỹ cách mạng và đồng bào yêu nước Nước Ta, những người đã gan góc quyết tử dưới gông cùm của thực dân, đế quốc và lao động khổ sai .
Năm 1992, di tích lịch sử văn hóa truyền thống này được tôn tạo, góp vốn đầu tư và chia thành 4 khu vực :

• Khu A: Gồm 688 mộ, phần lớ được chôn cất trước năm 1945.
• Khu B: Gồm 695 mộ, chôn cất từ ​​năm 1945 đến năm 1960, có lăng mộ của Chị Võ Thị Sáu.
• Khu C: Gồm 372 ngôi mộ, chôn cất từ ​​năm 1960 đến 1975.
• Khu D: Gồm 148 ngôi mộ từ nghĩa trang Hòn Cau và Hàng Keo được quy tập về.

Nhà tù Côn Đảo là một di tích đặc biệt, là nơi tập trung nhiều nhất hệ thống nhà tù khét tiếng của Pháp và Mỹ, phơi bày chế độ cưỡng bức, tàn sát, hành hạ, giam cầm các chiến sỹ cách mạng, tù nhân lao động khổ sai.

Nhà tù Côn Đảo là di tích lịch sử, chứng tích cho tội ác tra tấn tàn bạo, dã man của thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và tay sai với các tù nhân chính trị. Các màn tra tấn chuồng cọp, xay lúa, đập đá, cùm xích tập thể, đánh đập tàn bạo được ví như “địa ngục trần gian”. Nơi đây là minh chứng cho tinh thần kiên cường, ý chí trung thành với Tổ quốc và lý tưởng của các chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày.

Nhà tù Côn Đảo còn là “trường học cộng sản” hun đúc phẩm chất, ý chí của người đảng viên Cộng sản trên tuyến đầu, đồng thời là nơi phát huy truyền thống đấu tranh anh dũng và tinh thần yêu nước. Những hoạt động cách mạng bất khuất của các bậc tiền bối dành cho hôm nay và thế hệ trẻ mai sau.

Do giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học đặc biệt của khu di tích, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định công nhận Di tích Nhà tù Côn Đảo là di tích văn hóa đặc biệt cấp quốc gia vào giữa năm 2012.

Thiên đường Côn Đảo hôm nay

Diện tích từ ngày xưa đến nay vẫn vậy, Côn Đảo vẫn có 16 đảo lớn nhỏ chung một quần đảo, với diện tích như cũ 72 km2, hòn đảo lớn nhất giữ tên Côn Đảo.

Côn Đảo gần Tp Hồ Chí Minh hơn nhưng thuộc Bà Rịa – Vũng Tàu, cách Vũng Tàu 179 hải lý. Nhìn từ trên bản đồ, quần đảo Côn Đảo như một con gấu dũng mãnh vươn mình ra phía biển.

Sau khi được giải phóng, quá khứ đau thương như đám mây đen bao trùm Côn Đảo tan biến để trả lại Côn Đảo vẻ quyến rũ, hoang sơ vốn có của nó. Và không ngoài kỳ vọng Côn Đảo đã làm cho nhiều người dù chỉ một lần đặt chân đến đây cũng đủ mê mẫn nét hoang sơ quyến rũ của Côn Đảo và không ít người đã ví nơi đây như một địa danh thiên đường biển đảo.

Nếu bạn đi dạo dưới những tán cây râm mát vào một ngày nắng, một bên là những đỉnh núi đá, một bên là bờ biển trong xanh có thể nhìn thấy tận đáy, bạn sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của Côn Đảo.

Không chỉ vậy, đến với Côn Đảo còn là đến với một phần lịch sử đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước qua quần thể nhà tù Côn Đảo khét tiếng; Hay viếng thăm nghĩa trang Hàng Dương, nơi yên nghỉ của những người con yêu nước đã hy sinh cho đất nước.

Sau 30 năm kể từ ngày giải phóng, “địa ngục trần gian” đang từng ngày được “thay da đổi thịt”, nhiều khách sạn đi kèm là các dịch vụ du lịch phát triển rất nhanh.

Bên cạnh việc gìn giữ lịch sử dân tộc, bảo vệ những điều kiện kèm theo tự nhiên mà tạo hóa đã ban tặng cho quần đảo này, người dân và chính quyền sở tại nơi đây vẫn không ngừng tô điểm thêm niềm tự hào về lịch sử dân tộc và vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên. .

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức