Nhật Cường Mobile và câu chuyện doanh nghiệp “sân sau”

Cơ quan chức năng thu giữ nhiều tài liệu sau khi thực thi khám xét trụ sở của Nhật Cường Mobile ở TP.HN. ( Ảnh : Zing. vn )

Câu hỏi từ dư luận

Chia sẻ với báo chí ngay sau thông tin Nhật Cường Mobile bị khám xét và ông chủ là Bùi Quang Huy bị khởi tố, ông Nguyễn Đình Hương – nguyên Phó trưởng Ban Tổ chức T.Ư đặt ngay vấn đề cần làm rõ ai đã chống lưng, bảo kê cho Nhật Cường. Ông cho biết, trên thực tế, thời ông còn công tác cũng có những trường hợp doanh nghiệp được “bảo kê”, nhưng sự việc được làm rõ ở mức độ nào thì tùy thuộc vào cơ quan chức năng.

Cùng quan điểm, Thiếu tướng Lê Văn Cương nghiên cứu và phân tích sâu hơn : Nhật Cường là một công ty mới xây dựng được vài ba năm, số vốn không phải là doanh nghiệp xếp thứ hạng trong top nhất, nhì, ba Nước Ta về công nghệ thông tin. Một doanh nghiệp mới, lại không nằm trong top đầu mà nhận được nhiều hợp đồng quan trọng về nghành công nghệ thông tin của Thủ đô thì khó mà thuyết phục được .
Nhìn nhận ở góc nhìn kinh tế tài chính, luật sư Trương Thanh Đức, quản trị Hội đồng thành viên Công ty Luật BASICO, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Nước Ta nói trên báo điện tử Tổ Quốc : Trong môi trường tự nhiên kinh doanh thương mại đầy cạnh tranh đối đầu như lúc bấy giờ, với những doanh nghiệp làm ăn trang nghiêm và đúng đắn thì sống sót được đã là khó, chứ được tăng trưởng, được ưu tiên, được tham gia những dự án Bất Động Sản ” ngon lành ” thì chắc như đinh là không có .
” Trong khi đó, những doanh nghiệp làm ăn không trung thực, gian lận, móc nối sân sau … thì luôn luôn có được những thời cơ vàng, được ưu tiên từ giá thành, đấu thầu, đấu giá, những điều kiện kèm theo về thủ tục, thuế má … “, ông Đức nói .
Tôi tự hỏi : Những do dự kiểu như vậy có mới không ? Câu vấn đáp là ” không “, bởi không phải đợi tới vấn đề của Nhật Cường, từ nhiều năm nay rồi, cứ hễ một doanh nghiệp lớn nào đó bị lôi ra ánh sáng là người ta lại hỏi như thế. Tại sao lại cứ phải hỏi như thế ? Tại vì người ta tin, nếu không phải là ” sân sau ” của một ai đó thì những doanh nghiệp này không hề đứng trong bóng tối một cách lâu dài hơn và ” hiệu suất cao ” như vậy được .
Mà yếu tố không chỉ nằm ở chuyện tin hay không tin, nghi hay không nghi, yếu tố là quả nhiên đã có những doanh nghiệp ” sân sau ” bị phát hiện, khiến cho rất nhiều người kinh ngạc. Điển hình nhất là câu truyện của bà Phan Thị Mỹ Thanh, Phó bí thư Tỉnh uỷ Đồng Nai .
Từ năm 2008, khi còn làm Giám đốc Sở Công Thương, bà Phan Thị Mỹ Thanh vẫn tham gia quản lý và điều hành một công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn có tên là Cường Hưng, mà công ty Cường Hưng lại do chính chồng bà làm cổ đông sáng lập. Thế nên chẳng có gì giật mình khi bà Phan Thị Mỹ Thanh lấy cả tiền ngân sách để tương hỗ dự án Bất Động Sản BOT của công ty chồng mình. Với một bà vợ làm chỉ huy tỉnh, công ty ông chồng đã có những lợi thế và những ưu tiên rõ ràng, hiển nhiên như vậy đấy .

Nhiều điểm bán hàng của Nhật Cường tại Thành Phố Hà Nội phải đóng cửa. ( Ảnh : P.V )
Trở lại với câu truyện của Nhật Cường Mobile, thật kỳ lạ là từ một shop sửa chữa thay thế điện thoại cảm ứng, Nhật Cường đã bí mật lấn sân sang nghành nghề dịch vụ công nghệ tiên tiến và trúng thầu ( hoặc được chỉ định thầu ? ) hàng loạt những dự án Bất Động Sản công nghệ tiên tiến lớn của TP.HN : Từ cơ sở tài liệu dân cư, ứng dụng lưu trú trực tuyến đến ứng dụng hộ chiếu trực tuyến, và đặc biệt quan trọng nhất là giải pháp dịch vụ công trực tuyến liên thông 3 cấp. Cần nhắc lại là Thành Phố Hà Nội đặt tiềm năng đến năm 2030 sẽ trở thành thành phố mưu trí. Và Nhật Cường là một phần quan trọng – không hề thiếu trong kế hoạch này .
Không đủ tầm vóc, kinh nghiệm tay nghề trong nghành công nghệ tiên tiến như những triệu phú Viettel hay FPT mà lại được tham gia vào những dự án Bất Động Sản công nghệ tiên tiến của Thủ đô, trở thành một phần quan trọng trong kế hoạch tăng trưởng vĩ mô của Thủ đô, vậy nên dư luận đặt những câu hỏi như trên trọn vẹn là điều dễ hiểu .
Hẳn nhiên mọi thứ mới dừng lại ở việc suy đoán. Việc chứng tỏ đúng sai sẽ thuộc về cơ quan chức năng, nhưng việc hoài nghi, đặt dấu hỏi thì trọn vẹn là quyền từ dư luận .

Doanh nghiệp “sân sau”, vấn nạn của nền kinh tế

Tuy vậy, từ câu truyện ” sân sau ” có thật của bà Phan Thị Mỹ Thanh, người ta lại nhớ đến nhận xét của Thủ tướng nhà nước Nguyễn Xuân Phúc trong một cuộc họp nhà nước : Tôi biết có ông có tới 14-15 cái ” sân sau ” !

Chỉ một cái “sân sau” là đã nghiêm trọng lắm rồi. Đằng này lại có tới 14 – 15 sân sau như nhận định của Thủ tướng thì đúng là quá sức tưởng tượng.

” Sân sau ” chắc như đinh sẽ dẫn đến thực trạng tham nhũng gia tài công, chủ trương công, dự án Bất Động Sản công. ” Sân sau ” chắc như đinh sẽ giết chết những cạnh tranh đối đầu lành mạnh. ” Sân sau ” chắc như đinh khiến cho kinh tế tài chính tư nhân đúng nghĩa không có thời cơ để ngoi lên. Có tiếp xúc với giới người kinh doanh và nghe họ than vãn về việc không hề cạnh tranh đối đầu nổi với công ty này, công ty kia, vì nó là sân sau của ông này – ông kia mới hiểu được những tàn phá kinh khủng mà vấn nạn ” sân sau ” tạo ra trong bức tranh kinh tế tài chính nước nhà .
Phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 10 cách đây ít hôm, Tổng Bí thư, quản trị nước Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh vấn đề đến vai trò của kinh tế tài chính tư nhân, thậm chí còn ý kiến đề nghị đàm đạo về việc hoàn toàn có thể phong anh hùng cho những doanh nghiệp tư nhân xuất sắc .
Tổng Bí thư cho rằng, chú trọng đến sự tăng trưởng của kinh tế tài chính tư nhân là bước tiến đúng chuẩn, tương thích với hoạt động của thời đại. Nhưng kinh tế tài chính tư nhân sẽ bị thiêu rụi nếu một bộ phận doanh nghiệp tư nhân nào đó thực ra lại là ” sân sau ” của ông nọ, bà kia .
Vấn đề đặt ra : Quyét sạch sân sau khó hay dễ ?
Trong câu truyện của bà Phan Thị Mỹ Thanh, có một trong thực tiễn là ” sân sau ” của bà đã sống sót cả chục năm. Thế mà phải đợi tới khi Uỷ ban Kiểm tra Trung ương vào cuộc mọi thứ mới bị đưa ra ánh sáng. Vậy thì vai trò của những cơ quan thanh tra cấp tỉnh đâu ? Vai trò giám sát của những cán bộ địa phương đâu ? Quá khó để phát hiện ra thực sự hay vì một nguyên do đặc biệt quan trọng, tế nhị nào đó mà ngay cả khi đã nhìn ra thực sự thì những cấp, ngành địa phương cũng quá khó để đưa sự thật ra ánh sáng ?
Muốn xử lý tận cùng vấn nạn ” sân sau ” nhất định phải tìm ra cách trấn áp quyền lực tối cao của những người có thời cơ tạo ra những ” sân sau “. Sự sinh ra của Uỷ ban quản lý vốn nhà nước ( mà tất cả chúng ta vẫn gọi nôm na là ” siêu uỷ ban ” ) chính là một trong những cách như vậy .
Với việc quản trị vốn của 19 tập đoàn lớn, tổng công ty nhà nước, ” siêu uỷ ban ” sẽ khiến những Bộ chủ quản không hề vừa phát hành chủ trương trong một nghành nghề dịch vụ, vừa quản trị những doanh nghiệp có vốn nhà nước, hoạt động giải trí trong nghành này như trước nữa. Nghĩa là không hề vừa đá bóng, vừa thổi còi như trước nước. Mà đã không hề vừa đá bóng vừa thổi còi thì cũng không hề thuận tiện biến những doanh nghiệp nhà nước trở thành ” sân sau ” của mình .
Ngoài ra, luật Phòng chống tham nhũng ( sửa đổi ) không những pháp luật ” người có chức vụ, quyền hạn không được xây dựng, quản trị, điều hành quản lý những doanh nghiệp tư nhân “, mà còn lao lý người có chức vụ, quyền hạn cũng không được để người thân trong gia đình kinh doanh thương mại trong nghành mà mình trực tiếp thực thi việc quản trị nhà nước. Những pháp luật này cũng là một trong những đòn đánh vào vấn nạn sân sau .
Tuy nhiên, để lách luật người ta hoàn toàn có thể không để ” người thân trong gia đình kinh doanh thương mại ” mà lại để ” bè bạn kinh doanh thương mại “, thậm chí còn hoạt động giải trí kinh doanh thương mại không diễn ra trên địa phận tỉnh mình mà lại diễn ra trên địa phận hàng xóm, theo đúng ý thức : Anh ” đỡ ” tôi – tôi ” đỡ ” anh .
Thành thử, mấu chốt sâu xa của yếu tố vẫn nằm ở việc phải làm thế nào lựa chọn được một đội ngũ công quyền thực sự có nghĩa vụ và trách nhiệm – những người không phải ” góp vốn đầu tư nguồn vào ” cho một cái ghế, nên khi ngồi lên ghế không phải đau đáu tìm đủ mọi cách để ” gỡ gạc “, kiếm lời .
Chuyện xưa kể rằng một lần, có một người đến gặp vợ Trần Thủ Độ, xin được làm chức Câu đương – một chức nhỏ trong làng. Biết chuyện, Trần Thủ Độ nói với người đi xin chức :
– Ta đồng ý chấp thuận ! Nhưng chức mà ngươi có được khác tổng thể những người khác, nên ngươi cũng phải làm một việc khác tổng thể những người khác .

– Xin hỏi, việc đó là gì?

– Chặt đứt một ngón tay !
Nghe đến đây, người đi xin chức rụng rời mà lui ra. Kể từ đó cũng chẳng còn ai dám đến nhà Trần Thủ Đô xin ơn mưa móc nữa .
Trộm nghĩ, cỗ máy công quyền của tất cả chúng ta ngày hôm nay, nếu ai cũng phát huy được ý thức của Trần Thủ Độ, và ai cũng nhìn người, chọn người, tuyển người theo đúng niềm tin của Trần Thủ Độ thì may chăng, “ sân sau ” mới hoàn toàn có thể được quét sạch .

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp