Phân tích hai phát hiện của Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa

[ Văn mẫu 12 ] Phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa : Tuyển tập những bài văn hay tinh lọc .

Tài liệu hướng dẫn phân tích hai phát hiện của Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa do Đọc Tài Liệu biên soạn gồm nội dung gợi ý cách làm chi tiết và một số bài văn mẫu hay phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu).

Hướng dẫn phân tích hai phát hiện của Phùng trong truyện Chiếc thuyền ngoài xa

Đề bài: Phân tích hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” (Nguyễn Minh Châu).

1. Phân tích đề

– Yêu cầu : phân tích hai phát hiện của Phùng trong truyện Chiếc thuyền ngoài xa .- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : từ ngữ, cụ thể tiêu biểu vượt trội trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu .- Phương pháp lập luận chính : Phân tích .

2. Hệ thống vấn đề

– Luận điểm 1: Vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa trên biển sớm mờ sương (phát hiện thứ nhất)

– Luận điểm 2: Cảnh bạo lực trong gia đình hàng chài – sự thật tàn nhẫn trong góc khuất cuộc sống của những con người nghèo khổ (phát hiện thứ hai).

3. Lập dàn ý cụ thể

a) Mở bài

– Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm+ Nguyễn Minh Châu ( 1930 – 1989 ) là một trong những nhà văn tiêu biểu vượt trội của nền văn học Nước Ta văn minh .

+ Truyện Chiếc thuyền ngoài xa là truyện ngắn tiêu biểu in đậm phong cách của Nguyễn Minh Châu: tự sự – triết lí nhân sinh.

– Giới thiệu hai phát hiện của Phùng: Thông qua hai phát hiện của nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, tác giả đã thể hiện được những đánh giá, quan điểm về mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật, giữa người nghệ sĩ và nhân dân.

b) Thân bài

* Phát hiện đầu tiên: Vẻ đẹp của chiếc thuyền ngoài xa trên biển sớm mờ sương

– Khung cảnh biển buổi sáng trong sương mai, đó là khung cảnh xinh xắn, tuyệt bích như bức họa mực tàu .- Khung cảnh to lớn của biển với chiếc thuyền ngoài xa mà “ mái thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào khung trời sương mù màu trắng như có sữa pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào ”, trên thuyền là vài bóng người ngồi im phăng phắc .=> Đôi mắt tinh tường, ” nhà nghề ” của người nghệ sĩ đã phát hiện vẻ đẹp ” trời cho ” trên mặt biển mờ sương, vẻ đẹp mà cả đời bấm máy ảnh chỉ gặp một lần .- Người nghệ sĩ cảm thấy niềm hạnh phúc đó là niềm niềm hạnh phúc của sự tò mò và phát minh sáng tạo, của sự cảm nhận cái đẹp tuyệt diệu .- Trong giây lát, Phùng đã nhận ra được chân lí của sự hoàn mĩ, thì ra đứng trước cảnh đẹp, trước sự toàn bích, hòa giải, lãng mạn của cuộc sống, tâm hồn người nghệ sĩ hoàn toàn có thể được thanh lọc để trở nên trong trẻo hơn .

* Phát hiện thứ hai: Cảnh bạo lực trong gia đình hàng chài

– Trong khung cảnh lộng lẫy, tuyệt mĩ của cảnh biển, Phùng ngỡ ngàng phát hiện ra cảnh đấm đá bạo lực mái ấm gia đình – thực sự tàn khốc trong góc khuất đời sống của những con người bần hàn .- Từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như trong mơ bước ra một người đàn bà xấu xí, căng thẳng mệt mỏi với vẻ bên ngoài cam chịu cùng một người đàn ông hung tàn, gian ác lấy việc đánh vợ làm phương pháp giải tỏa mọi đau khổ .-> Đây là hình ảnh đằng sau cái đẹp ” toàn bích, toàn thiện ” mà anh vừa phát hiện trên biển. Nó hiện ra giật mình, trớ trêu như trò đùa quái ác của đời sống .- Chứng kiến cảnh người đàn ông đánh vợ một cách phi lí và thô bạo, Phùng đã ” kinh ngạc đến mức, trong mấy phút đầu … vứt chiếc máy ảnh xuống đất, chạy ào tới ” .-> Phùng đã cay đắng nhận ra rằng đằng sau vẻ đẹp toàn bích, hoàn thành xong kia lại là những góc khuất đầy ngang trái, đau khổ của đời sống .=> Phùng ý thức được nghĩa vụ và trách nhiệm của người nghệ sĩ, người nghệ sĩ đích thực không phải chỉ nhìn đời sống như chiếc thuyền ngoài xa mà cần thực sự đồng cảm, đi sâu tò mò đời sống của con người .

* Đặc sắc nghệ thuật

– Tình huống truyện nghịch lí độc lạ- Diễn biến diễn biến giàu kịch tính, cụ thể trái chiều- Giọng điệu đổi khác linh động- Sắc thái suy tư, chiêm nghiệm, suy tư – triết lí điển hình nổi bật- Lời văn đơn giản và giản dị, mộc mạc mà nhiều dư vị

c) Kết bài

– Khái quát giá trị hai phát hiện của Phùng : Thông qua hai phát hiện của nhân vật Phùng, tác giả Nguyễn Minh Châu đã đặt ra mối trăn trở về mối quan hệ giữa thẩm mỹ và nghệ thuật và cuộc sống, giữa người nghệ sĩ và người dân .

4. Sơ đồ tư duy phân tích hai phát hiện của Phùng

Bài văn phân tích đạt điểm cao về hai phát hiện của Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa

Nguyễn Minh Châu là một nhà văn quân đội, ông là ngòi bút sử thi có thiên hướng trữ tình lãng mạn. Từ sau 1975, ông chuyển hẳn sang cảm hứng thế sự với những vấn đề đạo đức và triết lí nhân sinh. Ông được coi là một trong những cây bút tiên phong của văn học Việt Nam thời kì đổi mới. “Chiếc thuyền ngoài xa” là một trong những tác phẩm tiêu biểu phải kể đến của thi sĩ.

Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” được Nguyễn Minh Châu sáng tác năm 1983, in lần đầu trong tập “Bến quê” 1985, sau đó được tác giả lấy làm tên chung cho tuyển tập truyện ngắn in năm 1987. Dưới đây là hai phát hiện của người nghệ sĩ Phùng được Nguyễn Minh Châu bộc lộ rõ nét.

Đến với phát hiện thứ nhất, câu truyện được kể qua lời của Phùng, một nghệ sĩ nhiếp ảnh được phân công chụp lại một bức ảnh về thuyền và biển cho bộ lịch tết. Anh về một làng chài ven biển – nơi anh từng chiến đấu trước đây. Sau nhiều ngày chờ đón, Phùng đã chụp được “ một cảnh đắt trời cho ”, cảnh một chiếc thuyền ngoài xa trong biển sớm mờ sương : “ Trước mặt tôi là một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua những cái mắt lưới và tấm lưới nằm giữa hai chiếc gọng vó hiện ra dưới một hình thù y hệt cánh một con dơi, hàng loạt khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hòa và đẹp … ” .Đoạn văn vẽ nên một bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt đẹp, biểu lộ sự nhạy cảm trước cái đẹp của một con người tài hoa, am hiểu thâm thúy về hội họa. Câu đầu là ước lệ, là cảm nhận chung về “ bức tranh mực Tàu ” có cận cảnh là “ những mắt lưới ”, viễn cảnh là “ chiếc thuyền ngoài xa ”. Tiếp theo là hình ảnh đơn cử với mũi thuyền trôi trong bầu sương mù, có bóng người lớn lẫn trẻ con, có những tấm lưới … Cảnh huyền ảo bởi “ bầu sương mù trắng như sữa ”, tinh khiết với “ màu hồng hồng ” của ánh mặt trời, vừa tĩnh tại với bóng người “ im phăng phắc ”, vừa sôi động với “ mũi thuyền ” đang hướng vào bờ. Các từ láy “ lòe nhòe ”, “ hồng hồng ”, “ phăng phắc ”, “ khum khum ” khiến cho khung cảnh thêm huyền ảo như hư như thực. Các so sánh “ trắng như sữa ”, “ im phăng phắc như tượng ” tô đậm chất tạo hình của bức tranh. Tất cả tạo nên cái đẹp tuyệt đỉnh công phu mà tạo hóa ban tặng .

Đứng trước cái đẹp tuyệt đỉnh của thiên nhiên, người nghệ sĩ thấy lòng mình rung động mãnh liệt “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”. Phùng như nghiệm ra rằng “bản thân cái đẹp là đạo đức”, nó giúp ta “khám phá thấy cái toàn thiện, toàn mĩ”, có tác dụng thanh lọc tâm hồn để con người trở nên cao khiết, thánh thiện. Phùng “bấm liên thanh hết một phần tư cuốn phim” để vĩnh cửu hóa cảnh tuyệt vời đó.

Hạnh phúc của nghệ sĩ Phùng là niềm hạnh phúc của sự tò mò và phát minh sáng tạo, của sự cảm nhận cái đẹp tuyệt diệu. Để có được niềm niềm hạnh phúc ấy, người nghệ sĩ phải kiên trì, phải vượt khó, phải đam mê hết mình vì thẩm mỹ và nghệ thuật. Và cái đẹp kì diệu có khi lại đến với người nghệ sĩ vào lúc không ngờ nhất. Đó là cái đẹp tự nhiên, hòa hợp kì khôi giữa cảnh vật và con người, đơn thuần và hoàn mĩ .Đến với phát hiện thứ hai đó là cảnh bạo hành trong mái ấm gia đình người đàn bà hàng chài. Đang ngây ngất trước vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên, Phùng ngỡ ngàng khi chiếc thuyền đẹp như mơ tiến đến gần, từ chỗ chiếc thuyền vọng lại tiếng quát dữ tợn của người đàn ông “ Cứ ngồi nguyến đấy. Động đậy tao giết cả mày đi giờ đây ”. Từ trên thuyền bước xuống là đôi vợ chồng hàng chài. Người vợ đi trước, chị ta “ trạc ngoài bốn mươi ”, “ thân hình to lớn với những đường nét thô kệch ”, “ mụ rỗ mặt, khuôn mặt stress sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và có vẻ như đang buồn ngủ ”. Người chồng đi sau “ tấm sống lưng rộng và cong ”, “ mái tóc tổ quạ, đi chân chữ bát … người đàn bà ”. Gã đàn ông thô bạo, cọc cằn, tàn ác với sức khỏe thể chất như gấu, hình dáng cổ quái, “ trút cơn giận như lửa cháy ” vào việc đánh vợ bằng chiếc thắt lưng to bản như đánh quân địch, “ vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến ken két ”, vừa đánh vừa nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn “ Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết hết đi cho ông nhờ ! ” .Điều kì khôi là người đàn bà đứng yên cho chồng đánh “ không hề kêu một tiếng, không chống trả cũng không tìm cách chạy trốn ”. Phùng chưa hết bàng hoàng thì thằng Phác, đứa con của cặp vợ chồng này lao tới “ như một viên đạn ”. Nó giật chiếc thắt lưng quật vào ngực cha để rồi nhận lại hai cái tát, ngã dúi xuống bờ cát. Lão đàn ông, cả hai trở lại chiếc thuyền … Tất cả như một vở kịch câm, chứa đầy những nghịch lí, không chú giải, không một lời thoại, kịch tính đến không thở được với những hình ảnh khô khốc, bao liệt, phi nhân tính, nó phũ phàng xâm lấn cái khoảng thời gian ngắn niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ, khiến Phùng hụt hẫng, bàng hoàng, cứ đứng “ há mồm ra mà nhìn ! ” .Tất cả những cảnh trên là mặt trái của bức ảnh đẹp tuyệt vời mà Phùng đã tận mắt chứng kiến. Tuy nhiên, đó mới là một phần bên ngoài của thực sự. Lần thứ hai, Phùng lại phải tận mắt chứng kiến cảnh bạo hành trong mái ấm gia đình thuyền chài này. Vốn là người lính, Phùng không hề làm ngơ trước cái ác, anh xông vào ngăn và bị thương nhẹ. Anh cay đắng nhận ra những ngang trái, xấu xa, thảm kịch mái ấm gia đình hàng chài kia là thứ thuốc rửa quái đản làm cho những thước phim huyền diệu mà anh dày công chụp được bỗng hiện hình thật kinh khủng, ghê sợ …Từ hai phát hiện của người nghệ sĩ, nhà văn muốn chuyển đến người đọc thông điệp : Cuộc sống luôn tiềm ẩn nhiều nghịch lí, xích míc không dễ lí giải. Khi nhìn nhận con người trong đời sống không hề chỉ nhìn ở hình dáng hình thức bề ngoài mà phải đi sâu tìm hiểu và khám phá, phát hiện thực chất bên trong .

Thông điệp thẩm mỹ và nghệ thuật qua hai phát hiện của Phùng

Trong văn học cách mạng trước năm 1975, thước đo giá trị chủ yếu của nhân cách là sự cống hiến, hy sinh cho cách mạng, là các tiêu chuẩn đạo đức cách mạng được thể hiện chủ yếu trong mối quan hệ với đồng chí, đồng bào, với kẻ thù. Sau năm 1975, văn chương trở về với đời thường và Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn đầu tiên của thời kỳ đổi mới đã đi sâu khám phá đời sống ở bình diện đạo đức thế sự. Khi làm cho người đọc ý thức về sự thật, có khả năng nhìn thẳng vào sự thật, phát hiện nhiều mối quan hệ xã hội phức tạp, chằng chịt, thì văn chương đã ít nhiều đáp ứng được nhu cầu nhìn nhận và hoàn thiện nhiều mặt của nhân cách con người. Truyện Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu là phát hiện về đời sống và con người theo hướng đó.

Phát hiện thứ nhất của nhân vật nghệ sĩ nhiếp ảnh là một vùng biển từng là mặt trận cũ của anh, nơi anh đã dự trù bố cục tổng quan, đã “ phục kích ” mấy buổi sáng để “ chộp ” được một cảnh thật vừa lòng. Giây phút ấy đã tới, đôi mắt nhà nghề của người nghệ sĩ đã phát hiện ra vẻ đẹp “ trời cho ” trên mặt biển mờ sương, vẻ đẹp mà cả đời bấm máy có lẽ rằng anh chỉ có diễm phúc phát hiện được một lần : “ Trước mặt tôi là bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một nét lòe nhòe vào khung trời sương mù màu trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua những cái mắt lưới … hàng loạt khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hoà và đẹp … Tôi tưởng thấy chính mình vừa tò mò thấy cái chân lý của sự hoàn thành xong, tò mò thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn ”. Niềm niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ chính là cái niềm hạnh phúc của tò mò và phát minh sáng tạo, của sự cảm nhận cái đẹp tuyệt diệu. Hình như trong hình ảnh về chiếc thuyền ngoài xa giữa trời biển mờ sương, anh đã phát hiện cái tận Thiện, tận Mỹ, thấy tâm hồn mình như được gột rửa, trở nên thật trong trẻo, tinh khôi bởi cái đẹp hài hoà, lãng mạn của cuộc sống .Phát hiện thứ hai của nhân vật nghệ sĩ nhiếp ảnh lại đầy nghịch lý, nó giật mình và trớ trêu như trò đùa quái ác của đời sống. Phùng đã từng có “ cái khoảnh khắc niềm hạnh phúc tràn ngập tâm hồn mình do cái đẹp tuyệt đỉnh công phu của ngoại cảnh vừa mang lại ”, anh đã từng chiêm nghiệm “ bản thân cái đẹp chính là đạo đức ”, vậy mà hoá ra đằng sau cái đẹp “ toàn bích … toàn thiện ” mà anh vừa phát hiện trên mặt biển xa lại chẳng phải là “ đạo đức ”, là “ chân lý của sự toàn thiện ”. Anh đã tận mắt chứng kiến từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như trong mơ ấy bước ra một người đàn bà xấu xí, stress và cam chịu ; một lão đàn ông thô kệch, dữ dằn và gian ác, coi việc đánh vợ như một phương cách để giải tỏa những uất ức, khổ đau. Phùng đã từng là người lính cầm súng chiến đấu để có vẻ như đẹp thanh thản của thuyền biển bát ngát, anh không hề chịu được khi tận mắt chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ một cách vô lý và thô bạo. Nhưng anh chưa kịp xông ra thì thằng Phác, con lão đàn ông đã kịp tới để che chở cho người mẹ đáng thương. Chỉ đến lần thứ hai, khi lại phải tận mắt chứng kiến cảnh ấy, Phùng mới bộc lộ được thực chất người lính không hề làm ngơ trước sự bạo hành của cái ác. Lão đàn ông đánh trả, Phùng bị thương, anh được đưa về trạm y tế của TANDTC huyện, ở đó có chánh án Đẩu, bạn chiến đấu cũ của anh. Phùng cay đắng nhận thấy những cái ngang trái, xấu xa, những thảm kịch trong mái ấm gia đình thuyền chài kia đã là thứ thuốc rửa quái đản làm những thước phim huyền diệu mà anh dày công chụp được bỗng hiện hình thật kinh khủng, ghê sợ .Câu chuyện của người đàn bà hàng chài ở TANDTC huyện là câu truyện về thực sự cuộc sống, nó giúp những người như Phùng và Đẩu hiểu được nguyên do của những điều tưởng như vô lý. Bề ngoài đó là một người đàn bà quá nhẫn nhục, cam chịu, bị chồng tiếp tục hành hạ, đánh đập thật khốn khổ “ ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng ”, vậy mà vẫn nhất quyết gắn bó với lão đàn ông vũ phu ấy. Chỉ qua những lời giãi bày thật tình của người mẹ đáng thương đó mới thấy nguồn gốc mọi sự chịu đựng, quyết tử của bà là tình thương vô bờ với những đứa con : “ đám đàn bà hàng chài ở thuyền chúng tôi cần phải có những người đàn ông ở thuyền để chèo chống khi phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con nhà nào cũng xấp xỉ chục đứa … phải sống cho con chứ không hề sống cho mình … ”. Nếu hiểu vấn đề một cách đơn thuần, chỉ cần nhu yếu người đàn bà bỏ chồng là xong. Nhưng nếu nhìn yếu tố một cách thấu suốt sẽ thấy tâm lý và xử sự của bà là không hề khác được. Trong khổ đau triền miên, người đàn bà ấy vẫn chắt lọc được những niềm niềm hạnh phúc nhỏ nhoi : “ Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó được ăn no … trên thuyền cũng có lúc vợ chồng con cháu chúng tôi sống hoà thuận, vui tươi ” ; “ Ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho đến khi khôn lớn … ”. Qua câu truyện của người đàn bà càng thấy rõ : không hề dễ dãi, đơn thuần trong việc nhìn nhận mọi vấn đề, hiện tượng kỳ lạ của đời sống .Tư tưởng nghệ thuật và thẩm mỹ đó của Nguyễn Minh Châu thấm sâu trong hầu hết những nhân vật của truyện ngắn : người đàn bà vùng biển, lão đàn ông gian ác, chị em thằng Phác, người nghệ sĩ nhiếp ảnh .Tác giả chỉ gọi là “ người đàn bà ” một cách phiếm định. Tuy không có tên tuổi đơn cử, chỉ là một người vô danh như biết bao người đàn bà vùng biển khác, nhưng số phận con người ấy lại được tác giả tập trung chuyên sâu biểu lộ và được người đọc chăm sóc nhất trong truyện ngắn này. Trạc ngoài bốn mươi, thô kệch, rỗ mặt, khi nào cũng Open với “ khuôn mặt căng thẳng mệt mỏi ”, người đàn bà ấy gợi ấn tượng về một cuộc sống nhọc nhằn, lam lũ. Bà thầm lặng chịu đựng mọi đớn đau, khi bị chồng đánh “ không hề kêu một tiếng, không chống trả, không tìm cách trốn chạy ”, bà coi đó là lẽ đương nhiên, chỉ đơn thuần trong cuộc mưu sinh đầy gay cấn, trên chiếc thuyền kiếm sống ngoài biển xa cần có một người đàn ông khoẻ mạnh và biết nghề, chỉ vì những đứa con của bà cần được sống và lớn lên. “ Tình thương con cũng như nỗi đau, cũng như cái sự thâm trầm trong việc hiểu thấu những lẽ đời hình như mụ chẳng khi nào để lộ rõ ràng ra hình thức bề ngoài ” – một sự cam chịu nhẫn nhục như thế thật đáng để san sẻ, cảm thông. Thấp thoáng trong hình ảnh người đàn bà ấy là bóng hình của biết bao người phụ nữ Việt Nam nhân hậu, bao dung, giàu lòng vị tha, đức quyết tử .Có lẽ đời sống đói nghèo, khó khăn vất vả, quẩn quanh bao nhiêu lo toan, cực nhọc đã biến “ anh con trai cục tính nhưng hiền lành ” xưa kia thành một người chồng vũ phu, một lão đàn ông gian ác. Cứ khi nào thấy khổ quá là lão đánh vợ, đánh như để giải tỏa uất ức, để trút cho sạch nỗi tức tối, buồn chán : “ lão trút cơn giận như lửa cháy bằng cách dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào sống lưng người đàn bà ”. Trong đời vẫn có những kẻ như vậy, nói như Nam Cao trước kia, chỉ để thoả mãn lòng ích kỷ, chúng tự cho mình cái quyền được hành hạ mọi người. Lão đàn ông “ chân chữ bát ”, “ mái tóc tổ quạ ”, “ hai con mắt đầy vẻ độc dữ ”, vừa là nạn nhân của đời sống khốn khổ, vừa là thủ phạm gây nên bao đau khổ cho chính những người thân trong gia đình của mình .Trong một mái ấm gia đình mà cha mẹ có chuyện lục đục, đáng thương nhất là những đứa trẻ. Chúng bị đẩy vào tình thế thật khó xử : biết đứng về phía ai, biết làm thế nào để trọn đạo làm con ? Chị thằng Phác, một cô bé yếu ớt mà can đảm và mạnh mẽ, đã phải vật lộn để tước con dao trên tay thằng em trai, không cho nó làm một việc trái với luân thường đạo lý. Chắc trong lòng cô bé tan nát vì đau đớn : bố điên cuồng hành hạ mẹ ; chỉ vì thương mẹ mà thằng em định cầm dao ngăn bố … Cô bé lúc ấy là điểm tựa vững chãi của người mẹ đáng thương, cô đã hành vi đúng khi cản được việc làm dại khờ của đứa em, lại biết chăm nom, lo toan khi mẹ phải đến tòa án nhân dân huyện. Còn thằng Phác lại thương mẹ theo kiểu một đứa con còn nhỏ, theo cái cách một đứa con trai vùng biển : nó “ lặng lẽ đưa mấy ngón tay khẽ sờ trên khuôn mặt người mẹ, như muốn lau đi những giọt nước mắt chứa đầy trong những nốt rỗ chằng chịt ”, nó “ công bố với những bác ở xưởng đóng thuyền rằng nó còn xuất hiện ở dưới biển này thì mẹ nó không bị đánh ”. Mặc dù thật khó gật đầu kiểu bảo vệ mẹ của nó, nhưng hình ảnh thằng Phác vẫn khiến người ta cảm động bởi tình thương mẹ dạt dào .Vốn là người lính chiến từng vào sinh ra tử, Phùng thù ghét mọi sự áp bức, bất công, sẵn sàng chuẩn bị làm tổng thể vì điều thiện, lẽ công minh. Anh thực sự xúc động, ngỡ ngàng trước vẻ đẹp tinh khôi của thuyền biển bình minh. Một người nhạy cảm như anh tránh sao khỏi nỗi tức giận khi phát hiện ra ngay sau cảnh đẹp chiếc thuyền ngoài xa là sự bạo hành của cái xấu, cái ác. Mới đầu, tận mắt chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ và người vợ nhẫn nhục chịu đựng, Phùng rất là “ kinh ngạc ”, anh “ há mồm ra mà nhìn ”, rồi sau như một phản xạ tự nhiên, anh “ vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy nhào tới ”. Hành động ấy nói được nhiều điều. Chiếc thuyền thẩm mỹ và nghệ thuật thì ở ngoài xa, một khoảng cách đủ để tạo nên vẻ đẹp huyền ảo, nhưng thực sự cuộc sống lại ở rất gần. Đừng vì thẩm mỹ và nghệ thuật mà quên cuộc sống, bởi lẽ thẩm mỹ và nghệ thuật chân chính luôn là cuộc sống và vì cuộc sống. Trước khi là một nghệ sĩ biết rung động trước cái đẹp, hãy là một con người biết yêu ghét vui buồn trước mọi lẽ đời thường tình, biết hành vi để có một đời sống xứng danh với con người .Ở tác phẩm này, nét độc lạ trong kiến thiết xây dựng diễn biến của Nguyễn Minh Châu là cách tạo trường hợp mang ý nghĩa tò mò, phát hiện về đời sống. Nếu coi trường hợp là sự kiện có ý nghĩa bộc lộ mọi mối quan hệ, thể hiện năng lực ứng xử, thử thách phẩm chất, tính cách, nhiều lúc tạo ra những bước ngoặt trong tư tưởng, tình cảm, trong cuộc sống con người, thì với Phùng, việc tận mắt chứng kiến lão đàn ông đánh vợ là một sự kiện như vậy. Trước đó, Phùng nhìn đời bằng con mắt của một nghệ sĩ, anh rung động, mê hồn trước vẻ đẹp “ trời cho ” của thuyền biển sớm mai. Chính trong khoảng thời gian ngắn tâm hồn thăng hoa những xúc cảm lãng mạn nhất, anh giật mình tận mắt chứng kiến đôi vợ chồng từ con thuyền “ thơ mộng ” bước xuống, rồi lão đàn ông đánh vợ một cách dã man và vô lý. Tình huống đó được lặp lại một lần nữa, Phùng không chỉ tận mắt chứng kiến người đàn bà nhẫn nhục chịu đựng mà còn thấy được thái độ, hành vi của chị em thằng Phác trước sự hung bạo của cha với mẹ. Từ đó đến cuối truyện, Phùng đã có cách nhìn đời khác hẳn. Anh thấy rõ những cái ngang trái trong mái ấm gia đình thuyền chài ấy, hiểu sâu thêm tính cách người đàn bà, chị em thằng Phác, hiểu sâu thêm thực chất người đồng đội của mình ( Đẩu ) và hiểu thêm chính mình. Tình huống truyện đã được Nguyễn Minh Châu đẩy lên cao trào và ngày càng xoáy sâu hơn nữa để phát hiện tính cách con người, phát hiện thực sự cuộc sống .Ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn từ nhân vật trong truyện ngắn này cũng rất đáng chú ý quan tâm. Người kể chuyện ở đây là nhân vật Phùng, hay nói đúng hơn, đó là sự hoá thân của tác giả vào nhân vật Phùng. Việc chọn người kể chuyện như vậy đã tạo ra một điểm nhìn trần thuật tinh tế, tăng cường năng lực tò mò đời sống của trường hợp truyện, lời kể chuyện trở nên khách quan, chân thực, giàu sức thuyết phục. Ngôn ngữ những nhân vật tương thích với đặc thù tính cách của từng người : giọng điệu lão đàn ông thật thô bỉ, tàn tệ với những từ ngữ đầy vẻ tục tằn, hung bạo ; những lời của người đàn bà thật êm ả dịu dàng và xót xa khi nói với con, thật đớn đau và thấu trải lẽ đời khi nói về thân phận của mình ; những lời của Đẩu ở toà án huyện rõ là giọng điệu của một người tốt bụng, nhiệt thành … Việc sử dụng ngôn từ rất linh động, phát minh sáng tạo như vậy đã góp thêm phần khắc sâu thêm chủ đề – tư tưởng của truyện ngắn .

Có thể thấy cảm hứng chủ đạo trong tác phẩm Nguyễn Minh Châu trước năm 1975 là cảm hứng anh hùng cách mạng, còn sau năm 1975 là cảm hứng về nhân cách con người, là hành trình “khám phá con người bên trong con người” (Bakhtin). Theo mạch cảm hứng ấy, năm 1982 Nguyễn Minh Châu viết truyện ngắn Bức tranh; trong ý nghĩ tự phán xét, nhân vật hoạ sĩ đã vẽ một bức chân dung tự hoạ nhằm thể hiện “khuôn mặt bên trong của chính mình”. Đáng lưu ý là, nếu trong truyện Bức tranh, Nguyễn Minh Châu hướng cái nhìn nghệ thuật vào thế giới nội tâm thì trong truyện Chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Châu lại hướng cái nhìn nghệ thuật ra thế giới bên ngoài, ra cuộc sống đời thường. Nếu truyện Bức tranh là sự tự nhận thức, tự phê phán của con người dưới ánh sáng của lương tâm, đạo đức, thì truyện Chiếc thuyền ngoài xa là sự nhận thức và phê phán cái xấu, cái ác trong cuộc sống thường ngày. Cả hai tác phẩm đều được viết dưới sự chỉ đạo của quan điểm nghệ thuật: chỉ ra mặt xấu, mặt tối để góp phần hoàn thiện nhân cách con người, làm cho cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn. Đặc biệt, truyện Chiếc thuyền ngoài xa mang đến một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống và con người: một cách nhìn đa diện, nhiều chiều, phát hiện ra bản chất thực sự sau vẻ ngoài đẹp đẽ của hiện tượng, thật đúng như Nguyễn Minh Châu từng khẳng định: “Nhà văn không có quyền nhìn sự vật một cách đơn giản, và nhà văn cần phấn đấu để đào xới bản chất con người vào các tầng sâu lịch sử”.

Một số bài văn phân tích khác về hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng

Bài mẫu số 1:

Nguyễn Minh Châu là nhà văn tài năng với sức sáng tạo dồi dào, bằng cái tâm của người nghệ sĩ, ông luôn trăn trở trước những hiện thực của đời sống và đặt ra trách nhiệm của người nghệ sĩ khi đứng trước thực tại đó. “Chiếc thuyền ngoài xa” là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Minh Châu được sáng tác trong giai đoạn đổi mới văn học, đồng thời cũng là tác phẩm điển hình cho quá trình chuyển hướng từ cảm hứng sử thi lãng mạn huyền ảo sang tính triết luận về những giá trị nhân bản đời thường. Trong truyện, thông qua hai phát hiện của nhân vật Phùng, tác giả Nguyễn Minh Châu đã thể hiện được những đánh giá, quan điểm về mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ thuật, giữa người nghệ sĩ và nhân dân.

Phát hiện tiên phong của nhiếp ảnh gia Phùng là việc tận mắt chứng kiến khung cảnh biển buổi sáng trong sương mai, đó là khung cảnh xinh xắn, tuyệt bích như bức họa mực tàu. Để hoàn thành xong trách nhiệm chụp bộ ảnh lịch treo tết, Phùng đã tới một vùng biển để thực thi tác nghiệp, đây cũng là nơi mà Phùng từng cùng đồng đội cầm súng chiến đấu. Sau nhiều ngày tác nghiệp, sau cuối Phùng cũng đã phát hiện được khung cảnh trời cho, đó là khung cảnh to lớn của biển với chiếc thuyền ngoài xa mà “ mái thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào khung trời sương mù màu trắng như có sữa pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào ”, trên thuyền là vài bóng người ngồi im phăng phắc .Đứng trước khung cảnh trời cho ấy, Phùng đã bấm máy liên tục như sợ để lỡ mất dù chỉ là một khoảnh khắc. Bức tranh cảnh biển hòa giải, toàn bích đã làm cho trái tim người nghệ sĩ như có cái gì bóp thắt vào. Trong giây lát, Phùng đã nhận ra được chân lí của sự hoàn mĩ, thì ra đứng trước cảnh đẹp, trước sự hoàn mĩ của đời sống, tâm hồn người nghệ sĩ hoàn toàn có thể được thanh lọc để trở nên trong trẻo hơn. Hình như trong bức tranh cảnh biển với chiếc thuyền ngoài xa, người nghệ sĩ ấy đã phát hiện được cái tận thiện, tận mĩ, tâm hồn cũng được gột rửa để trong trẻo, tinh khôi hơn .Nếu phát hiện tiên phong của Phùng mang tính mày mò thì phát hiện thứ hai lại mang tính nghịch lí. Trong khung cảnh lộng lẫy, tuyệt mĩ của cảnh biển Phùng ngỡ ngàng phát hiện ra cảnh đấm đá bạo lực mái ấm gia đình – thực sự tàn khốc trong góc khuất đời sống của những con người bần hàn. Từ một trong những chiếc thuyền bước ra một người đàn bà xấu xí, stress với vẻ bên ngoài cam chịu cùng một người đàn ông hung ác, gian ác lấy việc đánh vợ làm phương pháp giải tỏa mọi đau khổ. Người đàn ông vừa trút những trận đòn roi dã man lên người đàn bà tội nghiệp vừa rít lên bằng cái giọng đau đớn “ Mày chết đi cho ông nhờ, chúng mày chết đi cho ông nhờ ” .Khi tận mắt chứng kiến cảnh đấm đá bạo lực ấy, Phùng đã kinh ngạc mất mấy phút đầu vì anh không tưởng tượng được vì sao con người hoàn toàn có thể đối xử tàn tệ với nhau đến vậy. Anh Phùng từng là người lính, từng cầm súng đấu tranh cho tự do, bảo vệ cho con người nên anh không hề chịu được khi tận mắt chứng kiến cảnh đánh đập dã man của người đàn ông với vợ của mình, anh đã ném chiếc máy ảnh, phương tiện đi lại tác nghiệp của người nghệ sĩ để lao vào ngăn cản người đàn ông để bảo vệ người đàn bà .Sau phát hiện mang tính nghịch lí này, Phùng đã cay đắng nhận ra rằng đằng sau vẻ đẹp toàn bích, triển khai xong kia lại là những góc khuất đầy ngang trái, đau khổ của đời sống. Chiếc thuyền ở ngoài xa hoàn toàn có thể tạo nên vẻ đẹp toàn bích, ảo diệu nhưng nếu đến gần lại thật đắng cay, đau khổ. Trong câu truyện của người đàn bà tại tòa án nhân dân huyện, Phùng nhận thức được chân lí éo le của đời sống. Hòa bình đã lập lại, con người phải đương đầu với những khó khăn vất vả mới, đó chính là đời sống đau khổ của thực tại. Qua đó Phùng ý thức được nghĩa vụ và trách nhiệm của người nghệ sĩ, người nghệ sĩ đích thực không phải chỉ nhìn đời sống như chiếc thuyền ngoài xa mà cần thực sự đồng cảm, đi sâu mày mò đời sống của con người, có như vậy tác phẩm được phát minh sáng tạo mới là nghệ thuật và thẩm mỹ đích thực .Thông qua hai phát hiện của nhân vật Phùng, tác giả Nguyễn Minh Châu đã đặt ra mối trăn trở về mối quan hệ giữa nghệ thuật và thẩm mỹ và cuộc sống, giữa người nghệ sĩ và người dân. Qua truyện ngắn tác giả cũng đặt ra nghĩa vụ và trách nhiệm của người nghệ sĩ : trước khi người nghệ sĩ biết rung động trước cái đẹp thì hãy học cách đồng cảm, đồng cảm, yêu thương so với con người .

Bài mẫu số 2:

Nhà văn Nguyễn Minh Châu là một trong những tác giả nổi tiếng của làng văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới. Ông được coi là người “mở đường tài năng và tinh anh nhất”. Trước năm 1975, ông là một cây bút sử thi lãng mạn, viết nhiều về đề tài người lính. Tuy nhiên, sau năm 1980, sáng tác của ông đi sâu vào cảm hứng đời tư thế sự với vấn đề đạo đức, và triết lý nhân sinh. Ông khám phá con người trong cuộc đời mưu sinh, trong hành trình nhọc nhằn kiếm tìm hạnh phúc, khám phá hạt ngọc ẩn dấu, khuất lấp trong mỗi con người. Tiêu biểu cho những kiếm tìm đề tài và trách nhiệm của người nghệ sĩ là tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, in trong tập truyện cùng tên năm 1987.

Truyện ngắn được ra đời tháng 8/1983, khi cuộc chiến tranh vệ quốc của dân tộc qua đi. Đất nước bước vào thời kì mới, thời kỳ độc lập thống nhất. Cuộc sống thời bình với muôn mặt của đời sống, đặt ra nhu cầu nhận thức lại về hiện thực và cuộc sống con người trước đây do hoàn cảnh của chiến tranh chưa được đặt ra. Là một tác phẩm đáp ứng được nhu cầu ấy, ”Chiếc thuyền ngoài xa” đã trở thành một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Nguyễn Minh Châu và tiêu biểu cho cảm hứng đời tư thế sự, xu hướng chung của văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới.

Truyện ngắn được chia thành ba phần. Phần một : từ đầu cho đến “ lưới vó biến mất ”. Ở phần này, tác giả đi sâu vào kể về hai phát hiện của nhân vật Phùng. Phần hai : tiếp theo đến “ giữa phá ” là câu truyện của người đàn bà hàng chài ở toàn án huyện. Và phần ba còn lại – tác giả nói về bức ảnh được chọn vào bộ lịch năm ấy .Tác phẩm mở màn bằng một bức tranh tuyệt đẹp được người nghệ sĩ Phùng ghi lại vào một buổi sáng mờ sương ở một phá nước miền Trung. Phùng là nghệ sĩ nhiếp ảnh, được cấp trên giao cho chụp một bức ảnh chủ đề thuyền và biển để đăng trong bộ lịch năm ấy. Anh đã đi thực tiễn tại tại vùng biển miền Trung nơi trước kia đã từng chiến đấu và có người bạn ở đó. Khi đến đây anh phát hiện một bức tranh tuyệt đẹp đó là hình ảnh của thuyền và biển trong sương sớm. Đây cũng chính là trường hợp độc lạ của truyện qua đó ta thấy được nhiều điều trong đời sống này. Nhưng sau bức tranh ấy Phùng lại có phát hiện mới .

Trước tiên, truyện ngắn này có một tình huống truyện hết sức độc đáo. Tình huống là vấn đề then chốt đối với truyện ngắn. Nhà văn tìm được tình huống độc đáo sẽ khiến bạn đọc cuốn hút theo câu truyện. Tình huống chính là tình thế xảy ra câu truyện, khi nhân vật ở trong tình thế ấy sẽ bộc lộ rõ nhất bản chất, tính cách, phẩm chất của con người. Tình thế cũng có thể là bước ngoặt làm thay đổi số phận, nhận thức hoặc có khi bộc lộ ra những cốt lõi sâu thẳm tiềm ẩn trong truyện. Tình huống truyện của “Chiếc thuyền ngoài xa” là tình huống nhận thức, khám phá. Đây là một tình huống bất ngờ và đầy nghịch lý. Tình huống của truyện được thể hiện qua hai phát hiện của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng. Tình huống đã giúp Phùng nhận ra được nhiều điều về cuộc sống, con người và nghệ thuật. Cuộc đời vốn chứa đựng nhiều mâu thuẫn, bất ngờ và đầy nghịch lý. Cần đến gần cuộc sống để khám phá sự thực bên trong và chiều sâu bản chất. Cần có cái nhìn đa diện nhiều chiều để hiểu rõ bên trong số phận và tâm hồn con người. Nghệ thuật phải luôn gắn liền với cuộc sống thì mới có ý nghĩa.

Phát hiện thứ nhất của nghệ sĩ Phùng là khung cảnh vạn vật thiên nhiên hoàn mĩ, đẹp thơ mộng. Người nghệ sĩ phát hiện ra một vẻ đẹp trên mặt biển mờ sương. Đó là cảnh một chiếc thuyền trong buổi sớm mai đang dần tiến vào bờ, cảnh tượng khiến cho người nghệ sĩ cảm thấy như mong muốn và niềm hạnh phúc khi được tận mắt chứng kiến một bức tranh tuyệt vời đến như vậy. Nó giống như “ một bức tranh mực tàu của một họa sỹ thời cổ ”. “ Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe … chiếu vào ”. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con đang dần tiến vào bờ. Toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến sắc tố ánh sáng đều hòa giải với nhau làm ra một vẻ đẹp toàn bích. Tác giả gọi đó là cảnh “ đắt ” trời cho, vẻ đẹp mà trong cuộc sống diễm phúc lắm may ra phát hiện được một lần. Nghệ sĩ Phùng tự nhận ra rằng cái đẹp chính là đạo đức. Trước bức tranh mực tàu ấy Phùng cảm thấy bồn chồn trong tim anh như có cái gì đang bóp chặt lấy. Đó là khoảnh khắc trong ngần của cuộc sống. Người nghệ sĩ cảm thấy tràn ngập niềm niềm hạnh phúc, anh thấy được xúc cảm trong ngần của tâm hồn, cảm nhận được chân – thiện – mĩ của cuộc sống. Anh cảm thấy tâm hồn mình được thanh lọc trở nên trong trẻo và thanh khiết. Thông qua xúc cảm của nhân vật Phùng, tác giả đưa ra ý niệm về cái đẹp. Cái đẹp phải có tính năng thanh lọc tâm hồn, hướng con người đến cái chân – thiện – mĩ, cái đẹp là đạo đức .Thế nhưng cảnh càng đẹp bao nhiêu thì thực tiễn đời sống lại đen tối bấy nhiêu. Đó chính là phát hiện thứ hai của Phùng trước khung cảnh tuyệt vời ấy. Hiện thực nghiệt ngã của con người với số phận xấu số của những con người nơi đây đặc biệt quan trọng là người đàn bà hàng chài hiện lên. Bước ra từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như mơ ấy là người phụ nữ xấu xí và người đàn ông hung ác, cặp vợ chồng hiện thân cho sự lam lũ đói khổ. Chính khuôn mặt nét người của họ đã nói lên phần nào cái đời sống khổ cực mà họ phải chịu. Người vợ “ trạc ngoài 40 ”, “ mặt rỗ ”, “ thân hình to lớn thô kệch ”, “ sống lưng áo bạc phếch ”, “ khuôn mặt lộ rõ sự stress sau một đêm thức trắng kéo lưới ” … có vẻ như bao nhiêu sương gió nắng mưa của đất trời đã chiếu thẳng vào người đàn bà ấy vậy. Còn người đàn ông thì cũng chẳng hơn gì : “ có tấm sống lưng rộng ”, đi chân chữ bát khuôn mặt “ độc, dữ ”. Cả hai người đều là hiện thân của sự nhọc nhằn, nghèo khó của người dân hàng chài. Một cảnh tượng diễn ra khiến cho nghệ sĩ Phùng không thể nào tin vào mắt mình và cái cảnh đẹp kia bỗng chốc biến thành một hình ảnh vô cùng thậm tệ. Hai con người khổ sở ấy đi vào phía bãi xe tăng hỏng và thật giật mình trước cảnh tượng ấy : “ Lão đàn ông lập tức trở nên hoành tráng, mặt đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếc thắt lưng … lão trút cơn giận như lửa cháy bằng cách dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến ken két … ”. Trong “ chiếc thuyền ngoài xa ”, một thực sự còn trớ trêu, cay đắng nữa : Cha con lão làng chài coi nhau như quân địch “ Thằng bé chạy một mạch, sự tức giận stress … lập tức nhảy xổ vào cái lão đàn ông … liền dướn thẳng người vung chiếc khóa sắt quật vào giữa khuôn ngực lão đàn ông ”. Người nghệ sĩ Phùng như cay đắng nhận thấy những cái ngang trái, thảm kịch trong mái ấm gia đình thuyền chài kia đã là thứ thuốc rửa quái đản làm những thước phim huyền diệu của cái máy ảnh mà anh dày công phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ bỗng hiện hình một thực sự đời sống xót xa. Tấm ảnh về chiếc thuyền thì rất đẹp, nhưng đời sống đích thực của mái ấm gia đình dân chài trên chiếc thuyền ấy chẳng có gì là đẹp. Sự nghịch lí ấy đặt ra yếu tố so với người nghệ sĩ về mối quan hệ giữa nghệ thuật và thẩm mỹ và đời sống : “ Nghệ thuật không nên là ánh trăng lừa dối ” ( Nam Cao ). Những giọt nước mắt của người đàn bà hàng chài nhỏ xuống lấp đầy những nốt rỗ chằng chịt kia. Một cảnh tượng nghiệt ngã trái chiều với cái cảnh đẹp như ngư phủ của con thuyền .Với hai phát hiện ấy Phùng chợt nhận ra rằng cuộc sống không đơn thuần một chiều mà chứa nhiều nghịch lý ngang trái, xích míc. Cuộc sống luôn sống sót những mặt trái chiều, đẹp và xấu thiện và ác. Ở đây nhà văn khẳng định chắc chắn đừng nhầm lẫn hiện tượng kỳ lạ với thực chất, hình thức bên ngoài với nội dung bên trong. Khi nhìn nhận nhìn nhận cuộc sống thì phải có cái nhìn đa chiều nhiều phía .Nếu truyện ngắn chỉ dừng lại ở đây chắc như đinh sẽ không đủ sức hút hoàn toàn có thể để lại dư âm trong lòng người đọc. Chính do đó mà những tâm sự của người đàn bà hàng chài tại tòa án nhân dân huyện được viết ra. Sau khi tận mắt chứng kiến cảnh bạo hành dã man bên chiếc xe tăng hỏng, Phùng đã nói với chánh án Đẩu từng là chiến hữu của anh để nhờ trợ giúp. Phùng và Đẩu đều có ý tốt mong cho người phụ nữ ấy thoát khỏi người chồng vũ phu. Chính vì thế người đàn bà hàng chài đã đươc chánh án Đẩu mời đến tòa án nhân dân huyện và giải pháp được đưa ra là li hôn với chồng. Người đàn bà hàng chài đến tòa án nhân dân huyện khởi đầu chị tỏ ra rất sợ hãi khép nép sau khi nghe những phân tích và sự giúp sức của Đẩu thì chị bỗng bình tĩnh và biến hóa cách xưng hô không còn khép nép nữa mà nói ra những tâm sự những tâm lý của bản thân mình. Những lời tâm sự của chị đã khiến người đọc cũng phải ngỡ ngàng. Vẻ đẹp tâm hồn ẩn sâu bởi cái vẻ bên ngoài xấu xí, của người phụ nữ ấy đã khiến chánh án Đẩu và nhân vật Phùng nhận ra được nhiều điều .Người đàn bà kể lại cuộc sống mình rằng : Trước kia bà cũng là một người con nhà khá giả, nhưng sau một trận thủy đậu làm cho bà dỗ hết mặt không ai thèm lấy bà. Khi ấy ông chồng của bà lại là người làm vườn. Bố mẹ mất đi người đàn ông ấy đã cứu vớt cuộc sống của bà chính vì vậy mà bà bị đánh đập nhưng cũng không nỡ bỏ người chồng đồng thời cũng là ân nhân của mình. Lúc này đời sống của bà khổ về cả vật chất lẫn niềm tin .Gia đình bà sống cùng nhau trên một con thuyền nhỏ. Con thuyền ấy vừa là phương tiện đi lại kiếm sống lại cũng là ngôi nhà che nắng che mưa. Bà tiếp tục bị đánh đập, ba ngày một trận nhẹ năm ngày một trận nặng. Thế nhưng bà không hề chống lại chồng mình, cam chịu, nhẫn nhục, bà coi một việc bị đánh là một chuyện đương nhiên, thậm chí còn sợ những con nhìn thấy bà xin chồng đánh khi vào bờ. Khi nghe những lời khuyên của Đẩu và Phùng, biết lòng tốt của họ nhưng bà nhất quyết không bỏ chồng vì người chồng là chỗ dựa niềm tin lớn nhất của mái ấm gia đình nhất là khi phong ba bão táp. Người đàn bà cần chồng vì còn phải nuôi những đứa con kia. Và hơn nữa trên thuyền cũng có những lúc mái ấm gia đình niềm hạnh phúc vui tươi. Người đàn bà chắt chiu những niềm hạnh phúc nhỏ nhoi đời thường khi nhìn thấy những con được ăn no. Thị nhận lỗi, cho rằng đẻ nhiều con là cái tội của mình. Trong tâm lý của Phùng, Đẩu và thằng Phác người đàn ông kia là kẻ thô lỗ, gian ác, dã man đáng lên án. Nhưng với người vợ đồng cảm và cảm thông, người đàn ông ấy cũng chỉ là nạn nhân, hắn trước kia hiền lành lắm, cũng vì đời sống nghèo nàn quá nên mới như vậy. Từ đó cho thấy người đàn bà hàng chài tuy là một người phụ nữ không học tập, xấu xí nhưng lại có một trái tim nhân hậu tiêu biểu vượt trội cho nét đẹp tâm hồn của người phụ nữ Nước Ta. Thị là người đồng ý hi sinh để sống cho những con, một người vị tha và thâm thúy lẽ đời .Trước những lẽ ấy thoạt đầu Đẩu và Phùng nghiêm nghị thấy bất bình nhưng về sau thì như vỡ lẽ ra nhiều điều. Phùng từng là người lính chiến đấu giải phóng miền Nam khỏi nanh vuốt quân xâm lược nhưng lại không thể nào giải phóng được số phận của người đàn bà xấu số. Qua câu truyện của người đàn bà, Phùng càng thấm thía : không hề đơn thuần trong cái nhìn về cuộc sống và con người. Cuộc sống này không chỉ sống cho riêng mình hay nó vốn là cái mình nhìn thấy trên bề nổi mà nó là phần chìm bên trong câu truyện kia. Vẻ đẹp của người đàn bà hàng chài đã đem đến cho người đọc một thông điêp, một triết lý. Đó là phải nhìn mọi việc một cách tổng lực. Đó mới là cái giá trị đích thực của đời sống này. Từ một người đàn bà nhút nhát sợ hãi người đàn bà trở nên thâm thúy làm cho hai người đành phải để người phụ nữ ấy về với mái ấm gia đình mình .Câu chuyện kết thúc khi bức ảnh tuyệt bích được chọn in trong tấm lịch năm ấy và bức tranh còn được treo mãi trong những mái ấm gia đình sành nghệ thuật và thẩm mỹ. Điều này chứng minh và khẳng định giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ của bức tranh. Câu chuyện của người đàn bà hàng chài đã đi sâu vào tiềm thức của Phùng như một thưởng thức mà mỗi khi nhìn vào bức ảnh anh lại nhớ đến nó. Với anh, khi đứng trước bức ảnh đen trắng lại thấy một màu hồng trong buổi sớm ban mai và nhìn kĩ hơn nữa lại thấy bước ra từ trong tranh là người đàn bà hàng chài lam lũ. Như vậy nếu hiểu bức tranh thuyền và biển kia là hình ảnh của thẩm mỹ và nghệ thuật và người đàn bà hàng chài bước ra từ trong tranh là hình ảnh của cuộc sống thì thẩm mỹ và nghệ thuật và cuộc sống phải gắn liền với nhau. Nghệ thuật bắt nguồn từ đời sống thì cũng phải gắn liền vời đời sống. Nghệ thuật phải luôn gắn liền với đời sống thì mới có ý nghĩa .

Với cách xây dựng tình huồng truyện độc đáo, mới lạ, mang ý nghĩa khám phá, phát hiện về cuộc đời, và cách trao ngòi bút cho nhân vật kể chuyện (nhân vật Phùng), “Chiếc thuyền ngoài xa” đã để lại ấn tượng sâu đậm. Thành công của Nguyễn Minh Châu là đã đem đến cho người đọc một tác phẩm đầy tính triết lý và chiêm nghiệm về cuộc đời, con người và cả nghệ thuật. Những triết lý luôn đúng với mọi thời đại.

Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn đầu tiên của thời kì đổi mới đã đi sâu khám phá sự thật đời sống, dũng cảm thể hiện những góc khuất của cuộc đời ngay trong chế độ xã hội tốt đẹp của chúng ta. Đúng như lời của nhà văn Nguyễn Minh Châu đã nói: “Nhà văn không có quyền nhìn sự vật một cách đơn giản, và nhà văn cần phấn đấu để đào xới bản chất con người vào các tầng sâu lịch sử”. Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” thể hiện một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống và con người: Mỗi người trong cõi đời, nhất là người nghệ sĩ, không thể đơn giản, sơ lược khi nhìn nhận cuộc sống và con người. Cần một cách nhìn đa dạng nhiều chiều, phát hiện ra bản chất thật sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng. Đồng thời tác phẩm in đậm phong cách tự sự – triết lí của nhà văn Nguyễn Minh Châu.

– / –

Các bạn vừa tham khảo một số mẫu bài văn phân tích hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa. Hi vọng các bạn đã có thêm những ý văn hay để bổ sung cho nội dung bài viết của mình được hay hơn. Có thể xem thêm bài văn phân tích sự đối lập giữa vẻ đẹp chiếc thuyền ngoài xa và cảnh bạo lực ở gia đình hàng chài để hiểu rõ hơn nghịch lí đối lập giữa hai phát hiện của nhân vật Phùng.

Tuyển tập những bài văn hay lớp 12/ Đọc Tài Liệu

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức