Đề bài:
Em hãy phân tích Chiếu cầu hiền ngắn gọn
Đề bài Phân tích bài Chiếu cầu hiền ngắn gọn là một trong những đề văn mẫu 11 hay và thường gặp hiện nay khi làm đề thi về bài Chiếu cầu hiền. Và vì vậy mà Đọc tài liệu đã tổng hợp dàn ý chung và cả những dàn ý chi tiết cho đề bài cùng với một số bài văn mẫu Chiếu cầu hiền hay nhất để cho các em học sinh tham khảo phía dưới đây.
Bạn đang đọc: Phân tích Chiếu cầu hiền ngắn gọn
Tóm tắt nội dung bài viết
Dàn ý
I. Mở bài
– Đôi nét về tác giả Ngô Thì Nhậm : Một Nho sĩ toàn tài có góp phần to lớn, tích cực cho triều đại Tây Sơn .- Chiếu cầu hiền là tác phẩm được sáng tác nằm mục tiêu lôi kéo những hiền tài khắp mọi nơi cởi bỏ tị hiềm, gắng đem hết tài sức của bản thân ra giúp vua trong sự nghiệp chấn hưng quốc gia .
II. Thân bài
1. Quy luật xử thế của người hiền và mối quan hệ giữa người hiền và thiên tử .- Mở đâu là một hình ảnh so sánh : “ Người hiền như sao sáng trên trời ” : nhấn mạnh vấn đề, tôn vinh vai trò của người hiền .- “ Sao sáng ắt chầu về ngôi Bắc Thần ” : quy luật tự nhiên ⇒ khẳng định chắc chắn người hiền phụng sự cho thiên tử là một cách xử thế đúng, là lẽ tất yếu, hợp với ý trời .- Khẳng định : “ Nếu như che mất … người hiền vậy ” : Người hiền có tài mà đi ẩn dật, lánh đời như ánh sáng bị che lấp, như vẻ đẹp bị giấu đi .⇒ Hiền tài như sao sáng, cần phải ra sức giúp thiên tử trị vì, nếu không là trái quy luật, đạo trời .⇒ Cách lập luận ngặt nghèo, thuyết phục, cách đặt yếu tố mê hoặc, có sức thuyết phục .2. Cách hành xử của sĩ phu Bắc Hà và nhu yếu của quốc gia .a. Cách hành xử của sĩ phu Bắc Hà :- Khi thời thế suy vi :+ Mai danh ẩn tích bỏ phí kĩ năng .+ Ra làm quan : sợ hãi, lạng lẽ như bù nhìn hoặc thao tác cầm chừng .+ Một số “ ra biển vào sông ” : ẩn đi mỗi người một phương .⇒ Sử dụng hình ảnh lấy từ tầm cỡ Nho gia hoặc mang ý nghĩa tượng trưng : Tạo cách nói tế nhị, châm biếm nhẹ nhàng ; bộc lộ kiến thức và kỹ năng sâu rộng của người cầu hiền .- Khi thời thế đã không thay đổi : “ chưa thấy có ai tìm đến ” ⇒ Tâm trạng của vua Quang Trung, niềm khắc khoải mong đợi người hiền ra giúp nước .- Hai câu hỏi tu từ liên tục “ Hay trẫm ít đức … vương hầu chăng ” : Thôi thúc, khiến người nghe tự suy ngẫm .⇒ Cách nói nhã nhặn nhưng thuyết phục, ảnh hưởng tác động vào nhận thức của những hiền tài buộc người nghe phải biến hóa cách ứng xử .b. Thực trạng và nhu yếu của thời đại .- Tình hình quốc gia hiện tại :+ Buổi đầu dựng nghiệp nên triều chính chưa không thay đổi .+ Biên ải chưa yên .+ Dân chưa hồi sức sau cuộc chiến tranh .+ Đức của vua chưa nhuần thấm khắp nơi .⇒ Cái nhìn tổng lực thâm thúy : triều đại mới tạo lập, mọi việc đang khởi đầu nên còn nhiều khó khăn vất vả .- Nhu cầu thời đại : hiền tài phải ra trợ giúp nhà vua .+ Sử dụng hình ảnh đơn cử “ Một cái cột … trị bình ” : Đề cao và chứng minh và khẳng định vai trò của hiền tài .+ Dẫn lời Khổng Tử “ Suy đi tính lại … hay sao ” : Khẳng định sự sống sót của nhân tài trong nước .⇒ Đưa ra Tóm lại người hiền tài phải ra ship hàng hết mình cho triều đại mới .⇒ Quang Trung là vị vua yêu nước thương dân, có tấm lòng chiêu hiền đãi sĩ. Lời lẽ : khiêm nhường, chân thành, tha thiết nhưng cũng nhất quyết, có sức thuyết phục cao .3. Con đường để hiền tài góp sức cho quốc gia :- Cách tiến cử những người hiền tài :
+ Mọi tầng lớp đều được dâng thư bày tỏ việc nước.
Xem thêm: Trị Hôi Miệng Bằng Mẹo Dân Gian
+ Các quan được phép tiến cử người có tài nghệ .+ Những người ở ẩn được phép dâng sớ tự tiến cử .⇒ Biện pháp cầu hiền đúng đắn, thiết thực và dễ thực thi .- “ Những ai … tôn vinh ” : lời lôi kéo, động viên mọi người tài đức ra giúp nước :⇒ Quang Trung là vị vua có tư tưởng tân tiến .4. Nghệ thuật- Cách nói sùng cổ- Lời văn ngắn gọn, súc tích, tư duy sáng rõ, lập luân ngặt nghèo, khúc chiết đủ lí đủ tình .
III. Kết bài
– Khái quát lại những nét rực rỡ tiêu biểu vượt trội về nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ của văn bản .- Tác phẩm bộc lộ tầm nhìn kế hoạch của vua Quang Trung và triều đình Tây Sơn trong việc cầu hiền tài phục vục ho sự nghiệp dựng nước .
>>>Xem thêm: Dàn ý phân tích Chiếu cầu hiền – Ngô Thì Nhậm
Từ những dàn ý phân tích bài Chiếu cầu hiền chi tiết trên, các em học sinh sẽ dễ dàng hơn để có thể triển khai thêm các nội dung thành một bài văn hoàn chỉnh. Các em cũng có thể tham khảo một số bài văn mẫu bài Chiếu cầu hiền dưới đây để biết thêm nhiều cách vận dụng từ ngữ.
Văn mẫu phân tích Chiếu cầu hiền ngắn gọn
Bài mẫu 1
Phân tích bài Chiếu cầu hiền ngắn gọn – Ngô Thì Nhậm
Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm được sinh ra sau khi Nguyễn Huệ lên ngôi, ông đã giao cho Ngô Thì Nhậm viết bài chiếu để chiêu mộ người có đức có tài ra ship hàng triều đình, giúp dân giúp nước. Thay tâm nguyện của nhà vua, Ngô Thì Nhậm đã bộc lộ cho muôn dân thấy được tấm lòng vì dân vì nước của vua Quang Trung, cũng như sự hiểu biết, tầm nhìn xa trông rộng của vua Quang Trung .Yêu cầu của một bài chiếu là rất cao, rất khắc nghiệt, người viết phải am hiểu thâm thúy thực trạng lịch sử vẻ vang xã hội, nắm được những yên cầu của quốc gia lúc bấy giờ, dùng những lời lẽ để thuyết phục được lòng dân, khiến muôn dân tâm phục khẩu phục. Ngô Thì Nhậm là một người có tài năng, có trình độ uyên bác lỗi lạc, là người có tài thuyết phục lòng người. Tác phẩm Chiếu cầu hiền đã biểu lộ một kĩ năng xuất sắc của tác giả vì cách lập luận ngặt nghèo, lời lẽ rõ ràng, thanh nhã .Ngay từ những câu khởi đầu của bài chiếu, với những lời lẽ thâm thúy, tác giả đã khiến lòng người phải nể phục .” Từng nghe : Người hiền ở trên đời cũng như sao sáng trên trời. Sao tất phải chầu về Bắc thần ( ý này của Khổng Tử trong sách Luận ngữ ), người hiền tất phải do thiên tử sử dụng ” .Tác giả đã thay mặt đại diện nhà vua mà khẳng định chắc chắn với muôn dân rằng, người hiền tài là những gia tài quí giá của quốc gia, giống ” như sao sáng trên trời “, mà người tài tất phải ra giúp vua trị nước mới xứng với ” ý trời ” đã sinh ra. Cách so sánh đầy phát minh sáng tạo của tác giả đã làm tăng thêm ý nghĩa thuyết phục của bài Chiếu. Hình ảnh ” sao sáng trên trời ” tượng trưng cho sự tinh anh, khiến nhà vua rất lấy làm trân trọng .Sau khi đã chỉ ra tầm quan trọng của người tài so với vua, so với dân với nước, tác giả lại đưa ra những khó khăn vất vả trong việc thu phục người tài ra giúp nước. Nếu không thu phục được hết người tài thì thật là phì hoài. ” Trước đây, thời gấp vận dụng, trung châu lắm việc, người hiền ở ẩn, cố giữ tiết tháo như da bò bền, người ở triều đường không dám nói năng như hàng trượng mã. Cũng có người đánh mõ giữ cửa, ra bể vào sông, chết đuối trên cạn mà không tự biết, chỉ lo trốn tránh, hầu đến trọn đời “. Nhà vua có ý muốn trách những người tài của quốc gia. Nếu trong cảnh chiến sự thì việc quốc sự còn nhiều nhưng nay quốc gia đã thái bình, nhà vua cần có sự hợp sức của nhân tài để vương quốc được phồn vinh, thịnh vượng hơn. Thế mà người hiền thì ở ẩn hoặc cố ý giữ lấy khí tiết của mình mà không chú ý đến việc vương quốc đại sự. Hoặc có những người cũng ra giúp vua nhưng không tận tâm trong việc làm. Tác giả viết : ” Cũng có người giữ cửa, ra bể vào sông, chết đuối trên cạn mà không tự biết “. Đây là cách phê phán nhẹ nhàng và tế nghị nhưng ẩn ở phía sau là những hàm ý rất thâm thúy .Nhân tài là vật báu mà ông trời đã ban cho quốc gia đó, thế cho nên việc tập hợp người hiền tài giúp nước là việc làm gấp gáp và quan trọng hơn khi nào hết, nhà vua luôn ” sớm hôm mong mỏi “. Vua Quang Trung là một trong những vị vua anh minh của dân tộc bản địa, sau khi đã dẹp xong giặc, ông rất chăm sóc đến đời sống của nhân dân. Trong trong thực tiễn lịch sử vẻ vang sau khi quốc gia đã tự do, yên ổn thì ” dân khổ chưa hồi sức ” nên đặt ra nhiều yếu tố lớn để không thay đổi và tăng trưởng triều đại. ” Dân khổ chưa hồi sức, đức hóa chưa thấm nhuần, trẫm chăm chăm thấp thỏm, mỗi ngày muôn việc lo toan. Nghĩ rằng : sức một ngày không chổng nổi tòa nhà to, mưu lược của quân địch sẽ không dựng được thái bình “. Đoạn văn tiềm ẩn tấm lòng nhà vua vì sự bình an dân chúng và sự phồn vinh nước nhà. Những lời văn chan chứa tận tâm của vua Quang Trung cho thấy vua không lúc nào không nghĩ đến đời sống của người dân và lo toan cho vương quốc đại sự. Tấm lòng đó quả là to lớn và quý báu của một vị vua suốt đời dâng hiến cho dân tộc bản địa. Có một nhà vua với những lí tưởng cao đẹp như vậy quốc gia sẽ luôn được thái bình, dân chúng sẽ luôn được hưởng ấm no niềm hạnh phúc .Toàn bộ bài Chiếu bộc lộ rõ tình yêu nước thương dân nồng nàn của một nhà chỉ huy tài ba. Để hợp sức dân lại thiết kế xây dựng cơ nghiệp quốc gia, nhà vua không loại trừ một những tầng lớp xã hội nào, miễn là công dân trong nước có tài và đức đủ để gánh vác chuyện vương quốc đều được lựa chọn vào trong triều giúp vua thiết kế xây dựng quốc gia. ” Vậy ban chiếu xuống, quan việc lớn nhỏ và dân chúng trăm họ ai có kĩ năng học thuật, mưu hay giúp ích cho đời, đều được cho phép được dâng thư bày tỏ việc làm ” .Vua Quang Trung là một trong những vị vua tiên phong luôn tôn vinh tối đa tính dân chủ trong việc tuyển dụng nhân tài giúp nước Cách nhìn xa trông rộng đó chứng tỏ nhà vua là người am hiểu quy luật tăng trưởng của lịch sử vẻ vang, đã thấy được tương lai sau này của quốc gia. Sự tiên tri đó nói lên tài phán đoán, tiên tri của một vị vua anh minh so với vương quốc, dân tộc bản địa, do tại trong sâu thẳm tấm lòng nhà vua luôn nung nấu một khát vọng làm thế nào cho dân no ấm, niềm hạnh phúc, quốc gia giàu mạnh. Đó cũng chính là mơ ước của người dân nhằm mục đích canh tân nước nhà .Bài Chiếu cầu hiền bộc lộ cái tài, cái tâm của vua Quang Trung và cũng là cái tài, cái tâm của Ngô Thì Nhậm. Với kĩ năng xuất chúng của mình, Ngô Thì Nhậm đã truyền tải hết được tấm lòng so với dân với nước của vua Quang Trung, khiến muôn dân thán phục. Với năng lực và đức độ của vị vua anh minh này, dân tộc bản địa ta đã có một thời kì được ấm no, niềm hạnh phúc, đó là thời kì thịnh vượng của nước nhà .
>>Tham khảo: Phân tích Chiếu cầu hiền của Ngô Thì Nhậm
Bài mẫu 2
Phân tích Chiếu cầu hiền – Ngô Thì Nhậm ngắn gọn
“ Chiếu cầu hiền ” là bài chiếu mà vua Quang Trung – Nguyễn Huệ giao cho Ngô Thì Nhậm viết bài chiếu để chiêu mộ người có đức, có tài ra Giao hàng triều đình giúp dân, giúp nước. Thay tâm nguyện của đức vua Ngô Thì Nhậm đã bộc lộ cho muôn dân thấy được tấm lòng vì dân, vì nước của vua Quang Trung, cũng như sự hiểu biết và tầm nhìn xa trông rộng của đức vua .Yêu cầu so với một bài chiếu là rất cao, rất khắc nghiệt, yên cầu người viết phải am hiểu thâm thúy thực trạng lịch sử vẻ vang xã hội, nắm được những nhu yếu của quốc gia lúc bấy giờ, phải dùng được những lời lẽ để thuyết phục được lòng dân, khiến muôn dân tâm phục khẩu phục. Ngô Thì Nhậm là một người tài năng có trình độ uyên tâm lỗi lạc, là người rất có tài thuyết phục lòng người. Qua tác phẩm “ Chiếu cầu hiền ” tất cả chúng ta đã thấy được năng lực xuất sắc của tác giả vì cách lập luận ngặt nghèo lời lẽ rõ rằng, thanh nhã .Ngay từ những câu khởi đầu của bài chiếu, với những lời lẽ thâm thúy, tác giả đã khiến lòng người phải nể phục .“ Từng nghe người hiền ở trên đời cũng như sao sáng trên trời. Sao tất phải chầu về Bắc thần, người hiền tất phải do thiên tử sử dụng ” .Tác giả đã đại diện thay mặt nhà vua khẳng định chắc chắn với muôn dân rằng, người hiền tài là những gia tài quý giá của quốc gia, giống như “ sao sáng trên trời ”, mà người tài tất phải ra giúp vua trị nước mới xứng danh với “ ý trời ” đã sinh ra. Cách so sánh đầy phát minh sáng tạo của tác giả đã tăng thêm tính thuyết phục của bài chiếu. Hình ảnh “ sao sáng trên trời ” tượng trương cho sự tinh anh, khiến nhà vua rất lấy làm trân trọng .Sau khi đã chỉ ra tầm quan trọng của người tài so với vua, so với quốc gia, tác giả lại đưa ra những khó khăn vất vả trong việc thu phục người tài ra giúp nước. Nếu không thu phục được hết người tài thì thật là phí hoài. Nếu trong cảnh chiến sự thì việc quốc sự còn nhiều nhưng nay quốc gia đã thái bình, nhà vua cần có sự hợp sức của nhân tài để quốc gia được phồn vinh, thịnh vượng hơn. Thế mà người hiền thì ở ẩn hoặc cố giữ lấy khí tiết của mình mà không chú ý đến việc vương quốc đại sự. Hoặc có những người cũng ra giúp vua nhưng không tận tâm trong việc làm. Tác giả viết cũng có người giữ cửa, ra bể vào sông, chết đuối trên cạn mà không tự biết ”. Đây là cách phê phán nhẹ nhàng và tế nhị nhưng ẩn ở phía sau là những hàm ý rất thâm thúy .Nhân tài là bảo vật mà ông trời đã ban cho quốc gia, vì thế việc tập hợp người hiền tài giúp nước là việc làm rất quan trọng hơn khi nào hết, nhà vua luôn sớm hôm mong mỏi. Vua Quang Trung là vị vua anh minh của dân tộc bản địa, sau khi đã dẹp tan giặc, ông rất chăm sóc đến đời sống của nhân dân. “ Dân khổ chưa hồi sức, đức hóa chưa thấm nhuần, trẫm chăm chăm sợ hãi, mỗi ngày muôn việc lo toan. Nghĩ rằng : sức một ngày không chống nổi tòa nhà to, mưu lược của quân địch sẽ không đựng được thái bình ”. Đoạn văn tiềm ẩn tấm lòng nhà vua vì sự bình an dân chúng và sự phồn vinh nước nhà. Những lời văn chan chứa tận tâm của nhà vua Quang Trung cho thấy vua không lúc nào không nghĩ tới đời sống của nhân dân và lo toan cho vương quốc đại sự. Tấm lòng đó quả là to lớn và quý báu của một vị vua một lòng vì dân vì nước, dâng hiến cả cuộc sống cho dân tộc bản địa. Có một vị vua và lý tưởng cao đẹp như vậy quốc gia sẽ luôn được thái bình, dân chúng sẽ luôn được hưởng ấm no niềm hạnh phúc .
Qua đó ta thấy được tình yêu nước, thương dân nồng nàn của một đức minh quân tài ba. Vua Quang Trung là một trong những vị vua đầu tiên luôn đề cao tính dân chủ trong việc tuyển dụng nhân tài giúp nước, cách nhìn xa trông rộng đó chứng tỏ nhà vua là người am hiểu quy luật phát triển của lịch sử, để thấy được tương lai sau này của đất nước. Vì trong sâu thẳm tấm lòng nhà vua luôn nung nấu mộ khát vọng làm sao cho dân ấm no, hạnh phúc, đất nước giàu mạnh. Đó cũng là mơ ước của nhà vua nhằm canh tân đất nước.
Bài “ Chiếu cầu hiền ” bộc lộ cái tâm, cái tài của vua Quang Trung và cũng là cái tài, cái tâm của Ngô Thì Nhậm. Với năng lực của mình Ngô Thì Nhậm đã truyền tải hết được tấm lòng so với dân với nước của vua Quang Trung, khiến cho muôn dân phải thán phục. Với kĩ năng và đứ độ của vị vua anh minh này dân tộc bản địa ta đã có một thời hạn được ấm no, niềm hạnh phúc, đó là thời kì thịnh vượng của nước nhà .—–
Với những gợi ý cho đề bài Phân tích Chiếu cầu hiền ngắn gọn của Ngô Thì Nhậm bao gồm dàn ý và những bài văn mẫu Chiếu cầu hiền trên, hi vọng các em học sinh cần tìm hiểu kĩ càng để từ đó có thể xây dựng cho mình một bài văn phân tích chi tiết, độc đáo và ấn tượng.
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức
Để lại một bình luận