Phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Hướng dẫn phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, lập dàn ý cụ thể, sơ đồ tư duy và những bài văn mẫu hay phân tích tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ( Nguyễn Dữ ) .

Bạn cần tìm bài văn phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên mẫu? Không cần tìm nữa! Ở bài viết này Đọc Tài Liệu sẽ hướng dẫn chi tiết cách làm, xây dựng dàn ý cũng như cung cấp một số bài văn mẫu giúp em mở rộng vốn từ ngữ để có thể tự viết được một bài phân tích hay.

I. Hướng dẫn phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Đề bài: Em hãy phân tích tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ.

1. Phân tích nhu yếu đề bài

– Yêu cầu về nội dung : phân tích ý nghĩa nội dung, thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên .

– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng: các từ ngữ, chi tiết, hình ảnh… có trong văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

– Phương pháp lập luận chính : Phân tích .

2. Luận điểm bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

– Luận điểm 1: Giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn

– Luận điểm 2: Cuộc đấu tranh ở trên trần gian của Ngô Tử Văn

– Luận điểm 3: Cuộc đấu tranh giành lại công lí ở Minh Ti.

– Luận điểm 4: Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên.

3. Kiến thức cần củng cố trước khi làm bài

a) Kiến thức cơ bản về tác giả Nguyễn Dữ

– Nguyễn Dữ ( chưa rõ năm sinh năm mất ) là người xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân nay là xã Phạm Kha, huyện Thanh Miện, Thành Phố Hải Dương .- Từ nhỏ đã chăm học, đọc rộng, nhớ nhiều, có lý tưởng lấy văn chương nối nghiệp nhà- Sau khi đậu Hương tiến, ông làm quan với nhà Mạc, rồi làm Tri huyện Thanh Tuyền ( nay là Bình Xuyên, Vĩnh Phú ) dưới thời nhà Lê- Một năm sau, do bất mãn với thời cuộc, ông đã xin lui về Thanh Hóa ở rồi mất tại đó .- Tác phẩm chính : Truyền kỳ mạn lục ( Ghi chép tản mạn những truyện kì quặc được lưu truyền ) .

b) Kiến thức chung về văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

– Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một trong 20 truyện rút ra từ tập Truyền kì mạn lục .- Nội dung chính : Đề cao ý thức khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn, một người tri thức nước Việt ; đồng thời, bộc lộ niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà của tác giả .

II. Dàn ý chi tiết phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

1. Mở bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

– Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Dữ và tác phẩm Truyền kì mạn lục :+ Nguyễn Dữ là một trong những nhà văn nổi tiếng của thế kỉ thứ 15 với thể loại truyện truyền kì .+ Truyền kì mạn lục là tác phẩm xuất sắc của ông ghi chép những chuyện li kì trong nhân gian .- Giới thiệu đoạn trích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên+ “ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ” là một trong 20 truyện của tập Truyền kì mạn lục kể về câu truyện chức quan coi việc xử án ở đền Tản Viên .

2. Thân bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

* Khái quát về tác phẩm

– Hoàn cảnh sáng tác :

+ Chức phán sự đền Tản Viên được tác giả viết vào nửa đầu thế kỉ XVI, nội dung đề cao tinh thần khẳng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của một Nho sĩ tên là Ngô Tử Văn. Qua đó, tác giả thể hiện niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà, đồng thời lên án lũ giặc xâm lược phương Bắc dù đã chết vẫn tiếp tục gây tội ác.

– Tóm tắt diễn biến : Ngô Tử Văn châm lửa đốt ngôi đền của tên hung thần quỷ ác vốn là hồn ma tướng giặc họ Thôi, bởi hắn luôn nhũng nhiễu và gây ra bao tai ương cho dân chúng trong vùng. Hồn ma tướng giặc kiện tới Diêm Vương. Thổ Công báo mộng cho Tử Văn biết thực sự về kẻ cướp ngôi đền của mình và những tội ác mà hắn đã gây ra. Trước mặt Diêm Vương, Ngô Tử Văn quả cảm tố cáo hắn với rất đầy đủ chứng cớ. Cuối cùng, công lí cũng được thực thi, kẻ ác bị trừng trị. Tử Văn được tiến cử vào chức phán sự đền Tản Viên .

* Luận điểm 1: Giới thiệu nhân vật Ngô Tử Văn

– Tên : Ngô Tử Văn tên Soạn- Quê quán : Huyện Yên Dũng, đất Lạng Giang- Tính tình : Khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không chịu được-> Cách ra mắt trực tiếp ngắn gọn mang tính chứng minh và khẳng định gây chú ý quan tâm người đọc=> Giọng điệu ngợi ca định hướng cách nhìn nhận cho người đọc về những hành vi tiếp theo của nhân vật .

* Luận điểm 2: Cuộc đấu tranh ở trên trần gian của Ngô Tử Văn

– Hành động đốt đền :+ Nguyên nhân đốt đền : Tức giận trước sự hống hách, lộng hành làm hại dân chúng của hồn ma tên tướng giặc .+ Hành động :

• Tắm gội chay sạch, khấn trời

-> Đốt đền là hành vi có chủ đích, thận trọng, không phải hành vi bộc phát. Tử Văn tin yêu vào hành vi chính nghĩa của mình, lấy lòng trong sáng cùng thái độ chân thành cầu mong được trời ủng hộ .

• Châm lửa đốt đền, vung tay không sợ gì cả mặc cho mọi người lắc đầu lè lưỡi

-> Hành động công khai minh bạch đầy gan góc, kinh khủng, Tử Văn có khí phách cứng cỏi của một Nho sĩ chân chính .=> Thể hiện sự khẳng khái, chính trực, kiên cường, gan góc, ý thức dân tộc bản địa can đảm và mạnh mẽ của tri thức Việt .- Cuộc gặp gỡ của Ngô Tử Văn và bách hộ họ Thôi :+ Sau khi đốt đền, Tử Văn trở về bị “ sốt nóng sốt rét ” .+ Hình ảnh hồn ma tướng giặc :

• Diện mạo khôi ngô, cao lớn, đầu đội mũ trụ
• Lời nói: Mắng mỏ đe dọa, bắt Ngô Tử Văn lập lại đền.

-> Đây là một kẻ xảo trá, tham lam, hung tàn .+ Thái độ của Ngô Tử Văn : thư thả, mặc kệ vẫn ngôi ngất ngưởng, tự nhiên, không hề tỏ ra sợ hãi và chẳng thèm đối đáp với hắn một lời .-> Thái độ của con người tự tin vào việc làm chính nghĩa .- Cuộc gặp gỡ của Ngô Tử Văn với ông thổ ông địa :+ Thổ công : Kể lại hàng loạt vấn đề mình bị hại để Tử Văn thấy được sự xảo trá, tác oai tác quái của tên tướng giặc, lo ngại cho Tử Văn .-> Thổ công biết sự sống sót của cái xấu nhưng cam chịu và đồng ý, không dám đấu tranh để đòi lại công lí .+ Thổ công bày cách để Ngô Tử Văn đối phó với tên hung quỷ và đối chất với Diêm Vương .-> Tạo ra sự tăng trưởng logic cho câu truyện .=> Tử Văn không còn chiến đấu đơn độc mà đã có sự tương hỗ của ông thổ ông địa .

* Luận điểm 3: Cuộc đấu tranh giành lại công lí ở Minh Ti.

– Chặng 1 : Tử Văn cạnh tranh đối đầu với những thử thách+ Tên bách hộ họ Thôi : Tỏ vẻ khép nép, đáng thương, để kêu oan+ Diêm Vương : Nghe theo lời tố cáo của tên tướng giặc, trách mắng, phán Tử Văn ngoan cố, bướng bỉnh+ Thái độ của Tử Văn :

• Điềm nhiên, không kinh hãi trước cảnh Minh ti rùng rợn
• Một mực kêu oan, điềm tĩnh, cứng cỏi trước uy quyền của Diêm Vương và sự xảo trá giả tạo của tên tướng giặc.

– Chặng 2 : Tử Văn vạch trần tội ác của tên tướng giặc+ Khi tranh cãi, biết mình yếu thế, tên bách hộ Thôi sợ hãi, tỏ vẻ giả nhân giả nghĩa xin giảm án cho Tử Văn .+ Tử Văn không chịu bỏ cuộc, xin Diêm Vương cho người xuống Tản Viên xác nhận+ Diêm Vương : Chứng thực và tin lời Ngô Tử Văn, xử cho Tử Văn thắng kiện .-> Cuộc đấu tranh đã thể hiện khí phách, sự mưu trí, cam đảm, kinh khủng của Ngô Tử Văn trên hành trình dài đòi lại công lí .

-> Làm rõ bộ mặt giả nhân giả nghĩa, xảo trá, giả tạo của hồn ma tên tướng giặc.

=> Cuối cùng, tính cách cương trực, thẳng thắn, kinh khủng, đầy chính nghĩa của Tử Văn đã thắng gian tà. Kết quả của đại chiến cho thấy tham vọng về sự công minh của nhân dân .

* Luận điểm 4: Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên.

– Là phần thưởng cho sự khẳng khái, cương trực và dũng mãnh của Ngô Tử Văn .- Diệt trừ tận gốc cái ác, lấy lại danh dự cho ông thổ ông địa, làm sáng tỏ nỗi oan khuất cho Ngô Tử Văn- Gửi gắm khát vọng của nhân dân về một vị quan chính trực, thanh liêm .- Cuộc gặp gỡ giữa quan phán sự và người quen cũ : Thể hiện niềm tin về một vị quan tốt, giúp nước, giúp dân .

* Đánh giá đặc sắc nghệ thuật

– Sử dụng những cụ thể kì ảo, hoang đường- Xây dựng truyện giàu kịch tính, diễn biến hấp dẫn với cấu trúc logic có khởi đầu, thắt nút, cao trào, mở nút- Xây dựng tính cách nhân vật qua lời nói và hành vi- Cách kể chuyện tự nhiên, kịch tính, lôi cuốn người đọc .

3. Kết bài Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

– Khái quát lại giá trị nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ của truyện .- Cảm nhận của em về tác phẩm .➜ Tham khảo những mẫu dàn ý cụ thể khác : Dàn ý phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

4. Sơ đồ tư duy phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Phân tích văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên bằng sơ đồ tư duy

III. Một số bài phân tích hay Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Mời các em đọc tham khảo một số bài phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên hay sau đây do Đọc Tài Liệu tổng hợp được để mở rộng thêm vốn từ ngữ cho mình trước khi làm bài.

1. Phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên bài số 1

Nguyễn Dữ sống khoảng chừng thế kỉ XVI, ông là người học rộng tài cao nhưng chỉ làm quan trong một thời hạn ngắn rồi lui về ở ẩn. Và cũng mở màn từ đó ông sưu tầm truyện dân gian và sáng tác. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là tập Truyền kì mạn lục, ngoài Chuyện người con gái Nam Xương đã được tiếp xúc từ cấp học dưới, thì trong tập truyện ấy cũng không hề không nhắc đến Chuyện chức phán sự đền Tản Viên .Tác phẩm xoay quanh nhân vật Ngô Tử Văn tính tình cương trực đã đi đốt đền của tên giặc đất Bắc. Tác phẩm không chỉ là câu truyện đốt đền thành tiên của Ngô Tử Văn mà nó còn có giá trị khái quát những yếu tố xã hội nóng bỏng, có ý nghĩa cho đến tận thời nay .Mở đầu tác phẩm ông ra mắt nhân vật : “ Chàng vốn khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không hề chịu được ”, để cho nhận xét trở nên khách quan, ông còn dẫn lời nhận xét của những người cùng thời : “ … vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực ”. Qua đó giúp tạo nên ấn tượng thâm thúy về nhân vật .Để làm sáng tỏ những đặc thù tính cách trên, nhân vật Ngô Tử Văn trực tiếp Open qua ngôn từ, cử chỉ, hành vi. Sự kiện tiên phong chính là việc Ngô Tử Văn đốt đền tên tướng giặc họ Thôi. Hắn là tướng giặc đời Minh, khi giao chiến với quân ta đã chết ở gần miếu của vị ông thổ ông địa nước Việt, hắn liền chiếm lấy đền thờ ông thổ ông địa, tác oai tác quái trong nhân gian. Điều đó làm Ngô Tử Văn vô cùng tức giận, Tử Văn tắm rửa thật sạch và đốt đền của hắn. Đây là một hành vi quả cảm : trong khi toàn bộ mọi người ai cũng khước từ, lè lưỡi, can ngăn, lo cho tính mạng Tử Văn thì chàng là người trong cuộc lại “ vung tay không cần gì cả ”. Vì đây là việc nghĩa nên không hề không làm. Tử Văn tin cậy vào hành vi chính nghĩa của mình .Sau khi đốt đền Ngô Tử Văn lên sơn sốt, người mê mệt, đây cũng chính là lúc Ngô Tử Văn gặp hồn ma tên tướng giặc giả danh làm cư sĩ tìm đến. Dù hồn ma sử dụng những lời hăm dọa : “ biết điều thì dựng trả ngôi đền như cũ. Nếu không thì, vô cớ hủy đền Lư Sơn, Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai vạ ”. Nhưng Ngô Tử Văn không hề sợ hãi, nao núng niềm tin. Thái độ từ tốn, thản nhiên, coi thường lời buộc tội và rình rập đe dọa của hồn ma cho thấy Tử Văn không phải là bất cần, liều lĩnh mà là thái độ tự tin của người nắm trong tay sức mạnh của chính nghĩa. Câu hỏi trước vị thổ thần “ Liệu hắn có thực là tay hung hãn, hoàn toàn có thể gieo vạ cho tôi không ? ” không phải là bộc lộ của sự sợ hãi, sợ hãi mà là sự mưu trí, muốn biết rõ về quân địch để liệu kế đối phó mà giành thắng lợi .Ngô Tử Văn nhất quyết không dựng lại đền cho hồn ma tướng giặc nên bị quỷ sứ đến bắt đi trong đêm, khi bị giải đi Tử Văn kêu oan để đòi được xử công minh. Diêm Vương tưởng Tử Văn có tội đã dùng uy lực của kẻ bề trên để quát mắng, rình rập đe dọa, buộc tội Tử Văn. Trước Diêm Vương, Tử Văn vẫn rất cứng cỏi tâu trình, kể lại đầu đuôi vấn đề, lời nói không chịu nhún nhường chút nào. Trước những lời lẽ đanh thép, lí lẽ đầy thuyết phục của Tử Văn, Diêm Vương đã cho người đi xem xét và Tử Văn đã lấy lại được công minh. Qua đây cho thấy sự hiên ngang, gan góc, khát vọng xinh xắn muốn thực thi công lí của Tử Văn. Và Tử Văn đã được đền bù xứng danh, được Thổ thần tiến cử giữ chức phán sự đền Tản Viên. Qua chi tiết cụ thể này, Nguyễn Dữ muốn chứng minh và khẳng định triết lí ” Ở hiền gặp lành ” của nhân dân ta .Đằng sau nhân vật Ngô Tử Văn, ta còn thấy Nguyễn Dữ dựng lên bức tranh hiện thực xã hội với thái độ phê phán thâm thúy của tác giả. Tác phẩm mượn toàn cảnh của xã hội thế kỉ XV nhưng thực ra tác giả muốn trình diện hiện thực xã hội mà ông đang sống – đầu thế kỉ XVI với đầy những bất công ngang trái : tên hung quỷ đã cướp đền miếu, trá hình tên họ của vị Thổ thần nước Việt, hắn được hưởng tổng thể quyền lợi và nghĩa vụ của vị Thổ thần, nhưng tác yêu tác quái trong dân gian, đẩy nhân dân vào tình cảnh khốn khổ. Người lương thiện : vị Thổ thần làm chức Ngự sử đại phu từ đời vua Lý Nam Đế, chết vì việc cần vương, giúp dân đã hơn nghìn năm nay, nhưng bị đánh đuổi nên phải đến phụ thuộc ở đền Tản Viên đã vài năm. Tử Văn chính vì cương trực thẳng thắn, thấy sự tà gian không hề để yên nên đã bị đẩy xuống âm ti “ Tội sao ác nặng, không được dự vào hàng khoan giảm ”. Thánh thần ăn của đút để bênh vực cho kẻ ác : Đền miếu đều tham của đút, bênh vực cho hung thần quỷ ác nên dẫu Thổ công có đi kiện cũng sẽ thua. Dưới âm ti Diêm Vương và những phán quan đại diện thay mặt cho công lí bị lấp tai, che mắt, bị tên tướng giặc lừa phỉnh, thiếu chút nữa đã xử oan cho người chính trực .Tác phẩm còn là lời nói tố cáo hồn ma tên tướng giặc bại trận : tham lam, quỷ quyệt, tàn ác : Khi sống, là tướng giặc cướp nước, khi chết, hồn ma vất vưởng ở nước Nam vẫn không từ bỏ giã tâm xâm lược, đã chiếm đền miếu, giả danh lương thần nước Việt. Khi Tử Văn châm lửa đốt đền đã tìm đến, dùng nguyên lí đạo nho để kết tội, dùng oai linh thánh thần để hăm dọa .Tác phẩm sử dụng yếu tố thần kì tăng cường sức mê hoặc cho tác phẩm. Cốt truyện giàu kịch tính được sắp xếp phải chăng. Nghệ thuật kể chuyện đạt đến một trình độ mới. Qua đó khẳng định chắc chắn kĩ năng nghệ thuật và thẩm mỹ của Nguyễn Dữ .Với tác phẩm này Nguyễn Dữ đã lên tiếng, khẳng định chắc chắn, tôn vinh ý thức khẳng khái, cương trực dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn – một tri thức nước Việt. Đồng thời biểu lộ niềm tin vào công lí, chính nghĩa nhất định thắng gian tà và triết lí ” Ở hiền gặp lành ” của dân tộc bản địa ta .Xem thêm : Phân tích thẩm mỹ và nghệ thuật rực rỡ trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

2. Phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên bài số 2

Nguyễn Dữ là một nhà Nho sống vào lúc nửa đầu thế kỷ XVI, người xã Đỗ Tùng, huyện Trường Tân, nay thuộc huyện Thanh Miện, tỉnh Thành Phố Hải Dương. Ông xuất thân trong một mái ấm gia đình có truyền thống cuội nguồn khoa bảng. Cha đỗ Tiến sĩ vào đời vua Lê Thánh Tông. Bản thân Nguyễn Dữ cũng đã đi thi và ra làm quan nhưng chỉ được gần một năm thì lui về ở ẩn .Ông để lại cho đời một tác phẩm nổi tiếng là Truyền kỳ mạn lục, nội dung ghi chép lại những giai thoại, lịch sử một thời lưu truyền thoáng rộng trong dân gian từ thời Lý cho tới thời Lê sơ. Đằng sau những yếu tố hoang đường kỳ ảo chính là hiện thực của xã hội phong kiến với đầy rẫy những tệ nạn mà tác giả muốn trình diện và lên án. Tác phẩm viết bằng chữ Hán, gồm 20 truyện, trong đó có Chức phán sự đền Tản Viên là điển hình nổi bật hơn cả .Bối cảnh của truyện là thời kỳ giặc Minh sang chiếm đóng nước ta, nhưng tác giả viết lại chuyện này vào tầm nửa đầu thế kỷ XVI, khi chính sách phong kiến đang suy thoái và khủng hoảng và đầy xích míc. Nội chiến Lê – Mạc mở màn xảy ra, do vậy mà những thế lực ma quỷ, thần linh trong truyện cũng phần nào phản ánh những thế lực cường quyền phong kiến chia bè kết phái, hãm hại dân lành .Chuyện chức phán sự đền Tản Viên tôn vinh niềm tin khẳng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác của một tri thức nước Việt tên là Ngô Tử Văn, qua đó bộc lộ niềm tin vào công lý, chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà, đồng thời lên án lũ giặc xâm lược dù đã chết vẫn không ngừng gây tội ác trên quốc gia ta .Tóm tắt Chuyện chức phán sự đền Tản Viên như sau :Ngô Tử Văn – một Nho sĩ trong vùng đã châm lửa đốt đền của một tên hung thần quỷ ác lúc sống vốn là tướng giặc xâm lược, để trừ hại cho dân. Hồn ma tên tướng giặc họ Thôi giả làm cư sĩ đến đòi Tử Văn dựng trả lại ngôi đền và dọa sẽ kiện chàng tới Diêm Vương. Thổ Công báo mộng cho Tử Văn biết thực sự về tung tích và tội ác của hắn, đồng thời hướng dẫn mọi cách đối phó. Ngô Tử Văn bị quỷ sứ bắt xuống Âm phủ. Trước mặt Diêm Vương, Ngô Tử Văn đã dũng mãnh tố cáo tội ác của tên hung thần quỷ ác cướp đền với rất đầy đủ chứng cứ. Cuối cùng, công lý được thực thi, kẻ ác gian bị trừng trị. Thổ Công được dân chúng xây lại cho ngôi đền mới. Tử Văn sống lại và được Thổ Công tiến cử giữ Chức phán sự đền Tản Viên .Vốn là một tri thức thấm nhuần đạo lý Thánh hiền, Ngô Tử Văn không hề làm ngơ trước vấn đề ngang trái xảy ra trước mắt : Ngôi đền thờ Thổ Công của làng vốn rất thiêng, tự nhiên bị hồn ma tên tướng giặc phương Bắc họ Thôi bại trận cướp lấy. Hồn ma ấy tác oai tác quái khiến dân chúng trong vùng khốn khổ. Tử Văn vô cùng tức giận. Một hôm chàng tắm gội thật sạch, khấn Trời rồi châm lửa đốt đền. Sự kiện này cho Thấy Tử Văn tin vào hành vi chính nghĩa của mình, lấy lòng trong sáng cùng thái độ chân thành mong được Trời ủng hộ. Như vậy hành vi đốt đền của Tử Văn xuất phát từ mục tiêu tốt đẹp. ” Lúc ấy, mọi người đều khước từ lè lưỡi, lo ngại thay cho Tử Văn nhưng chàng vẫn vung tay, không cần gì cả “. Bởi Tử Văn nghĩ hành vi của mình là hợp đạo Trời, hợp lòng người nên rất nhất quyết, không mảy may kinh hãi. Chàng đốt đền khiến cho hồn ma tên tướng giặc không còn chỗ trú ngụ để mà hoành hành, nhũng nhiễu .Hành động của chàng là hành vi tàn phá kẻ gian tà, trừ họa cho dân chúng nên xứng danh với khí tiết cứng cỏi của một bậc chính nhân quân tử. Hành động đó mang kịch tính cao độ ngay từ đầu nên nhân vật Tử Văn có sức hấp dẫn rất mạnh !Điều đặc biệt quan trọng là kẻ ác kia không phải là một con người bằng xương bằng thịt mà là một hồn ma vô ảnh, vô hình dung. Nhưng rất đáng sợ vì nó thuộc về quốc tế thần linh, chỗ dựa của giai cấp phong kiến từ xưa đến nay .Khi bị quỷ sứ giải xuống Âm phủ, trước mặt Diêm vương, Ngô Tử văn tỏ ra vô cùng mưu trí và cứng cỏi. Hồn ma tên tướng giặc họ Thôi áp đảo chàng bằng hình dáng uy nghi, bằng giọng điệu vừa tỏ vẻ ta đây là bậc tri thức đầy hiểu biết, vừa rình rập đe dọa : ” Nhà ngươi đã theo nghiệp Nho, đọc sách vở của Thánh hiền, há không biết cái đức của quỷ thần sao, cớ gì lại dám khinh nhờn hủy tượng, đốt đền, khiến cho hương lửa không có chỗ tựạ nương, oai linh không có nơi hiển hiện, vậy bảo làm thế nào giờ đây ? Biết điều thì dựng trả ngôi đền như cũ. Nếu không thì vô cớ hủy đền Lư Sơn, Cố Thiệu sẽ khó lòng tránh khỏi tai vạ ! “Ngô Tử Văn vẫn giữ khí phách cứng cỏi, vẫn ngồi ngất ngưởng tự nhiên. Hồn ma tên tướng giặc liên tục rình rập đe dọa ở mức độ nóng bức hơn : ” Phong đô không xa xôi gì, ta tuy hèn, há lại không đem nổi nhà ngươi đến đấy. Không nghe lời ta thì rồi sẽ biết ! “. Có nghĩa là hắn sẽ bắt Tử Văn phải chết và sẽ kiện chàng về tội đốt đền .Tưởng chừng hồn ma tên tướng giặc trọn vẹn giành thế dữ thế chủ động và hắn đã dồn được Tử Văn vào thế bị động, thua cuộc. Thực ra đây là chỗ tác giả cố ý để cho cái ác hoành hành, cái thiện trong thời điểm tạm thời bị lấn lướt, do đó mà câu truyện càng thêm phần mê hoặc .Tuy nhiên, bộ mặt thật của hồn ma tên tướng giặc đã bị Thổ Công báo mộng cho Tử Văn biết : ” Ô, đấy là viên tướng bại trận của Bắc triều, cái hồn bơ vơ ở Nam quốc, tranh chiếm miếu đền của tôi, trá hình họ tên của tôi, quen dùng chước dối lừa, thích làm trò thảm ngược. Thượng Đế bị nó bưng bít, hạ dân bị nó quấy rấy, phàm những việc hưng yêu tác quái đều tự nó cả, chứ có phải tôi đâu ! Gần đây vì tôi thiếu sự đề phòng, bị nó đánh đuổi nên phải đến phụ thuộc ở đền Tản Viên đã vài năm nay. “Như thế là Tử Văn đã có được nhân chứng quan trọng cũng chính là nạn nhân của kẻ cướp đền, mạo danh. Chàng trách Thổ Công nhu nhược, không dám kiện hắn trước Diêm Vương và Thượng Đế, và lại gật đầu từ bỏ chức vị, đi lánh nạn ở nơi khác. Lời trách như động đúng vào nỗi khổ tâm của Thổ công : ” Rễ ác mọc lan, khó lòng lay động. Tôi đã định thưa kiện, nhưng mà có nhiều nỗi ngăn trở : Những miếu gần quanh, vì tham của đút, đều bênh vực cho nó cả. Tôi chỉ giữ được một chút ít lòng thành, nhưng không làm thế nào để thông đạt được lên trên, do đó đành tạm ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi. “Quả là tài tình ! Nguyễn Dữ đã mượn chuyện hoang đường của quốc tế thần thánh, ma quỷ để trình diện tình hình xã hội phong kiến thối nát đương thời. Bọn quan lại tham lam, nhũng nhiễu ngang nhiên vơ vét, đục khoét, ăn hối lộ, bao che kẻ ác, dung túng cho kẻ xấu lộng hành, gây ra bao nỗi oan ức, khổ sở cho dân lành. Tuy thế vẫn có những người dũng mãnh như Tử Văn dám chống lại chúng …Trước mặt Diêm Vương, hồn ma tên tướng giặc phủ phục, quỳ lạy kêu cầu. Không hiểu hắn nói gì mà Diêm Vương một mực bênh vực hắn và kết tội Tử Văn : ” Kẻ kia là một người cư sĩ, trung thuần lẫm liệt, có công với tiên triều, nên hoàng thiên cho được huyết thực ở một ngôi đền để đền công khó nhọc. Mày là một kẻ hàn sĩ, sao dám hỗn láo, tội ác tự mình làm ra, còn trốn đi đằng nào ? “Thì ra hắn đã mạo danh Thổ công ” vốn làm tới chức Ngự sử đại phu đời vua Lý Nam Đế, vì chết về việc Cần vương mà được phong ở đây giúp dân đô vật đã hơn một nghìn năm nay. “Diêm Vương kết tội Tử Văn càng lúc càng nóng bức mà không cho chàng được thanh minh. Phần thắng xem ra đã nghiêng hẳn về phía hồn ma tên tướng giặc gian trá kia. Nhưng Tử Văn không dễ gì bị khuất phục. Lúc bị quỷ sứ lôi đi, chàng la lớn : ” Ngô Soạn này là một kẻ sĩ ngay thật ở trần gian, có tội lỗi gì xin bảo cho, không nên bắt phải chết một cách oan uổng ! ” Sau đó chàng tung đòn tiến công lên tiếp. Chàng tố cáo trước Diêm Vương lai lịch đen tối, trá hình của hắn theo đúng lời Thổ công đã báo mộng, lại còn cứng cỏi khẳng định chắc chắn rằng Diêm Vương muốn biết rõ xin cứ cho người đến đền Tản Viên để xác định hư thực .Kẻ gian tà thấy Tử Văn nắm được chỗ yếu của mình nên không cãi mà ranh mãnh biến ngay thái độ cứng cỏi của Tử Văn thành vô lễ : ” Ấy là trước Vương phủ mà hắn còn ghê gớm đến như vậy, mồm năm miệng mười, đơm đặt bịa tạc. Huống hồ ở một nơi đền miếu quạnh hiu hắn sợ gì mà không dám cho một mồi lửa ? ” .Lời qua tiếng lại nóng bức giữa hai bên khiến Diêm Vương sinh nghi. Tử Văn vẫn khăng khăng : ” Nếu nhà vua không tin lời tôi, xin tư giấy đến đền Tản Viên để hỏi ; không đúng như thế tôi xin chịu thêm cái tội nói càn ! ” .Biết không hề uy hiếp được Tử Văn, hồn ma tên tướng giặc tỏ vẻ lo ngại nhưng vẫn cố giữ giọng điệu đạo đức giả của kẻ bề trên : ” Gã kia là học trò, thật là ngu bướng, quả đáng tội lắm. Nhưng đã trách mắng như vậy cũng đủ răn đe rồi. Xin Đại vương khoan dung tha cho hắn để tỏ cái đức thoáng rộng. Chẳng cần yên cầu dây dưa. Nếu thẳng tay trị tội nó, sợ hại đến cái đức hiếu sinh ” .Nhưng Diêm Vương đã nhanh gọn nhận ra ai đúng ai sai, liền quát lớn : ” Cứ như lời hắn ( tức Tử Văn ) thì nhà ngươi đáng tội chết. Điều luật trị tội lừa dối đã chuẩn bị sẵn sàng đó. Cớ sao nhà ngươi dám làm sự lập lờ nhận tội như vậy ? “. Rồi lập tức sai người đến đền Tản Viên để lấy xác nhận. Mọi chuyện đều đúng như lời Tử Văn đã khai. Diêm Vương tức giận trách mắng những phán quan không giữ được chí công vô tư, để cho điều gián trá càn bậy xảy ra. Sau đó truyền lệnh ” lấy lồng sắt chụp vào đầu, khẩu gỗ nhét vào miệng ” kẻ lừa đảo gian ác rồi sai bỏ vào ngục Cửu U tức là ngục tối chín tầng ở Âm phủ, nơi giam giữ và trừng phạt những kẻ lúc còn sống gây nhiều tội ác .Cuối cùng thì Tử Văn đã thắng lợi, công lý chính nghĩa đã thắng lợi ! Công lý của nhân dân nghìn đời là vậy ! Kết thúc câu truyện rất có hậu : ” Tử Văn sống lại, Thổ công được dân làng xây cho ngôi đền mới. Còn ngôi mộ của tên tướng giặc kia thì tự dưng thấy bị bật tung lên, tro cốt tan tành ra như cám vậy “. Thật đáng đời cho kẻ xâm lược đã chết rồi mà vẫn không thôi gây tội ác !Lời bình ở cuối truyện cũng hàm chứa ý nghĩa sâu xa về khí tiết của kẻ sĩ chân chính : ” Than ôi ! Người ta thường nói : ” Cứng quá thì gãy “. Kẻ sĩ chỉ lo không cứng cỏi được, còn gãy hay không là việc của Trời. Sao lại đoán trước là sẽ gãy mà đổi cứng ra mềm ? Ngô Tử Văn là một chàng áo vải mà dám đốt đền tà, chống lại yêu ma, làm một việc hơn cả thần và người. Bởi thế được nổi tiếng và được giữ chức vị ở Minh ty, thật là xứng danh. Vậy kẻ sĩ không nên kiêng sợ sự cứng cỏi ” .Xem thêm : Phân tích nôi dung và thẩm mỹ và nghệ thuật chuyện chức phán sự ở đền tản viên

3. Phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên bài số 3

Người xưa có câu : “ Cây ngay không sợ chết đứng ”, “ Ở hiền thì sẽ gặp lành ”. Thật đúng vậy, những người chính trực, ngay thật thì sẽ gặp được những điều tốt đẹp, gặp dữ hóa lành. Tiếp thu niềm tin ấy, với thẩm mỹ và nghệ thuật kể chuyện rực rỡ, Nguyễn Dữ đã thiết kế xây dựng thành công xuất sắc nhân vật Ngô Tử Văn khẳng khái, cương nghị trong “ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ”, qua đó biểu lộ nhiều tư tưởng thâm thúy .“ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ” là một trong những truyện hay, truyện tiêu biểu vượt trội của Truyền kì mạn lục – một tác phẩm nổi tiếng và để đời của Nguyễn Dữ. Cũng giống như những truyện khác trong “ Truyền kì mạn lục ”, “ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ” cũng tiềm ẩn nhiều yếu tố hoang đường, kì ảo. Hồn ma tên tướng giặc ngoại xâm tử trận tác oai tác quái, làm hại dân lành. Khi bị Tử Văn đốt đền thì hắn hiện lên báo mộng, dọa dẫm và đòi đi kiện Diêm Vương. Tử Văn ốm rồi chết, xuống địa phủ chầu Diêm Vương. Quang cảnh quốc tế âm ti là một quốc tế kì ảo và cảnh Diêm Vương vừa thật vừa không thật. Được Diêm Vương xử án xong, Ngô Tử Văn trở về dương thế, hai ngày sau lại mất, hồn đi nhận chức phán sự đền Tản Viên .Bên cạnh những yếu tố hiện thực, những yếu tố hoang đường đã góp thêm phần làm cho câu truyện trở nên rực rỡ và mê hoặc. Chính vì vậy mà mặc dầu biết là hư cấu nhưng người đọc vẫn không hề ngừng theo dõi diễn biến của câu truyện được. Qua việc sử dụng yếu tố hoang đường, kì ảo, Nguyễn Dữ cũng nhằm mục đích biểu lộ một sáng tạo độc đáo thẩm mỹ và nghệ thuật của mình, đó là : quốc tế âm tính cũng chính là sự phản chiếu bóng hình cuộc sống thực. “ Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ” vì vậy đã trở thành một bức tranh hiện thực về một xã hội đen tối, ở đó những kẻ đại diện thay mặt cho công lý lại chính là những kẻ vô lương, vô nhân đạo nhất. Truyện cũng còn ca tụng con người dám đấu tranh đến cùng cho chính nghĩa qua hình tượng nhân vật Ngô Tử Văn .Tử Văn được ra mắt là người “ khẳng khái nóng nảy, thấy sự tà gian thì không hề chịu được, vùng bắc người ta vẫn khen là một người cương phương ”. Chính tính cách này của Tử Văn đã dẫn tới hành vi đốt đền khi ấy bởi hồn ma tên tướng giặc trong đền đã “ làm yêu làm quái trong dân gian ”, bao phen làm hại dân lành .Hành động đốt đền đã khơi dậy một đại chiến kinh khủng giữa Tử Văn và hồn ma tướng giặc, mà thực ra đó chính là đại chiến giữa chính nghĩa và gian tà, giữa cái thiện và cái ác, giữa công minh dân chủ và áp bức bất công. Hành động của Ngô Tử Văn cũng chứng minh và khẳng định tính tình cương trực, quyết đoán của chàng. Để trừ hại cho dân, chàng đã dám đốt đền – việc mà lâu nay chưa ai dám làm vì động chạm đến thần linh. Nhưng Tử Văn là người đọc sách thánh hiền, chàng hiểu rõ việc mình làm, do đó trước khi đốt đền “ tắm gội chay sạch, khấn trời ” rồi mới “ châm lửa đốt đền ” .Sự khẳng khái, cương trực của Tử Văn còn bộc lộ qua thái độ của chàng với hồn ma tên tướng giặc. Khi sống hắn là kẻ xâm lược nước ta, đến khi bỏ mạng ở nước Nam thì lại tranh miếu Thổ địa, vậy mà còn láo xược dám đến mắng mỏ, rình rập đe dọa Tử Văn. Trước sự ngang ngược trắng trợn của hồn ma tướng giặc, chàng không hề sợ hãi mà vẫn “ ngồi ngất ngưởng tự nhiên ”. Điều đó càng chứng tỏ một khí phách cứng cỏi, một niềm tin vào chính nghĩa, sự đúng đắn trong hành vi của Ngô Tử Văn. Vì cảm kích hành vi chính nghĩa của chàng mà Thổ thần đã đến dặn dò chàng, đồng thời nhận lời trợ giúp nếu Tử Văn cần đến người làm chứng .Bản lĩnh kiên cường, chính nghĩa của Tử Văn được bộc lộ rõ nhất trong khi chàng lôi xuống âm ti và hầu kiện với Diêm Vương. Bị lũ quỷ sai nha lôi xuống địa phủ, đi qua những cảnh âm tào rùng rợn, nào quỷ dạ xoa, nào qua sông “ gió tanh sóng xám ”, hơi lạnh đến thấu xương nhưng Tử Văn không hề sợ hãi, không cho nên vì thế mà trở nên chùn nhụt, khúm núm. Ngay cả khi bị quy kết “ tội ác sâu nặng, không được dự vào hàng khoan giảm ”, Tử Văn không tâm phục, một mực kêu oan, đòi phải xét xử minh bạch. Khi đối lập với Diêm Vương uy quyền và trước những lèo lá tráo trợn của hồn ma tướng giặc, Tử Văn cũng không hề nao núng, ngược lại còn đanh thép vạch trần những tội ác của tên tướng giặc với những dẫn chứng mà hắn không thể nào chối cãi. Vì sự chính nghĩa, chàng đã hết lòng đấu tranh và sau cuối cũng đã thắng lợi được tên giặc tàn tệ, trả lại chức vị cho Thổ thần nước Việt, giải trừ tai ương cho nhân dân. Không những thế, vì có nhân cách cao đẹp mà Tử Văn còn được tiến cử vào chức phán sự đền Tản Viên, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ và giữ gìn công lí .trái lại với sự cương trực, ngay thật của Tử Văn là sự gian trá, giảo hoạt của viên Bách hộ họ Thôi. Vốn là một tên tướng giặc bại trận bỏ thân nơi đất khách, hắn trở thành một hồn ma lưu vong, không người cúng tế. Nhưng ngay cả khi chết đi rồi thì thực chất xâm lược của hắn vẫn không hề mất đi. Hắn cướp ngôi đền của Thổ thần, tác oai tắc quái làm hại dân lành nếu không cúng tế cho hắn. Khi bị Tử Văn đốt đền, hắn còn trịnh thượng đến dọa nạt, dùng lời lẽ đạo Nho kẻ sĩ để buộc tội. Thấy Tử Văn không hề sợ hãi, hắn có tìm đến tận Diêm Vương để nhờ trừng trị. Đây đích xác là một kẻ vừa ăn cướp vừa la làng. Khi có rủi ro tiềm ẩn bị bại lộ thì hắn lấp liếm, ra vẻ từ bi độ lượng nhưng nhờ có Diêm Vương phán xét, kẻ gian trá như hắn đã bị trừng trị thích đáng. Nếu như Tử Văn là một hàn sĩ áo vải đại diện thay mặt cho chính nghĩa và ý thức đấu tranh vì lẽ phải thì hồn ma tên tướng giặc chính là đại diện thay mặt cho kẻ xâm lược gian ác, xảo quyệt. Xây dựng hai nhân vật này, tác giả đã biểu lộ niềm tin chính nghĩa của con người Nước Ta, đồng thời vạch trần và tố cáo thực chất xấu xa, vô lương của bọn cướp nước. Người chính trực dù chết vẫn chính trực, kẻ tiểu nhân thì về cõi tào địa phủ cũng vẫn xảo trá, đê tiện .Qua cuộc đấu tranh chống lại cái ác, bảo vệ chính nghĩa, trừ hại cho dân, hình tượng nhân vật Ngô Tử Văn đã để lại những ấn tượng thâm thúy trong người đọc. Đó là một con người khẳng khái, chính trực, bản lĩnh vững vàng để bảo vệ công lý, chống lại cái xấu cái ác. Qua đây, tác giả cũng bộc lộ niềm tin về sự chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà, biểu lộ niềm tin tự tôn dân tộc bản địa, thể hiện quyết tâm đấu tranh với cái xấu, cái ác đến cùng. Truyện cũng ngầm phản ánh xã hội thực tại với đầy rẫy những bất công, những quan tham thì nhận của đút, cái ác thì hoành hành, công lý thì bị che mắt. Tất cả những ý nghĩa nhân đạo, nhân văn này đã góp thêm phần làm ra rực rỡ cũng như thành công xuất sắc cho tác phẩm .

✪ Có thể bạn sẽ quan tâm đến bài phân tích nhân vật Ngô Tử Văn

—————————————

Trên đây là những hướng dẫn làm bài chi tiết và #3 bài văn phân tích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên hay đã được Đọc Tài Liệu biên soạn kỹ lưỡng giúp em tham khảo mở rộng vốn từ ngữ. Chúc các em làm được một bài phân tích hay và đạt điểm cao.

Những bài văn mẫu 10 hay tuyển chọn

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức