Phân tích đoạn thơ trong bài Việt Bắc: Những đường Việt Bắc của ta…Đèo De, núi Hồng

Phân tích đoạn thơ trong bài Việt Bắc: Những đường Việt Bắc của ta…Đèo De, núi Hồng

Bài làm

Có lần, tôi đọc được từ một cuốn sách của Gớt : “ Một nghệ sĩ chỉ hoàn toàn có thể được coi là nhà văn mẫu mực của dân tộc bản địa nếu tác phẩm của anh ta thấm nhuần tính dân tộc bản địa ”. Thời kì văn học kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ, ta biết đến Tố Hữu – một cây bút trữ tình – chính trị với giọng thơ tâm tình ngọt ngào, đằm thắm chân thành, đậm đà truyền thống dân tộc bản địa. Ta thấy được hương đất, tình người và niềm tin Nước Ta trong từng con chữ từ bài thơ “ Việt Bắc ”. Hãy thử một lần lắng nghe và cảm nhận những câu thơ ấy :

“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng, bạn cùng mũ nan.
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên

Tin vui chiến thắng trăm miền
Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng…”

Toàn bộ bài thơ “ Việt Bắc ” là một nỗi nhớ dài về những ngày cơ quan đầu não và cán bộ kháng chiến chọn vùng đất Việt Bắc làm trụ sở hoạt động giải trí cách mạng chính. Cuộc chia tay lịch sử dân tộc giữa đồng bào Việt Bắc và cán bộ chiến sỹ về thủ đô hà nội ngọt ngào trong hồn thơ Tố Hữu và cất lên bằng những nỗi nhớ ngọt ngào. Đoạn thơ trích trên đây chính là đỉnh điểm của nỗi nhớ về đêm khởi nghĩa oanh liệt và thắng lợi vang dội núi sông của những ngày Tổng khởi nghĩa 1945 .
Trước hết, tác giả khắc họa đêm Tổng khởi nghĩa đậm khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn. Tính sử thi được bộc lộ qua nội dung truyền tải, nhắc đến sự kiện trọng đại của dân tộc bản địa và gầy dựng lại khí thế hùng tráng của sự kiện. Chất lãng mạn ấn chứa trong giọng điệu ngân vang, hình ảnh kì vĩ và đượm tình nghĩa quân dân .

“Những đường Việt Bắc của ta
Đêm đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng, bạn cùng mũ nan.
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên”

Tác giả gọi tên những con đường Việt Bắc đã đi qua. Những núi sông, bản làng, đèo dốc, thung lũng… mà quân và dân ta miệt mài lao động, chiến đấu, bàn bạc kế sách đấu tranh kẻ thù. Những con đường không tên nhưng đậm dấu chân người lính, người dân bản xóm làng mạc. Những con đường vô danh bỗng “rầm rập”, “rung” chuyển vào đêm khởi nghĩa ấy. Tiếp tới, hình ảnh “điệp điệp, trùng trùng” của đoàn quân xanh áo lính góp thêm khí thế rung chuyển đất trời. Cách sử dụng từ láy “rầm rập”, “điệp điệp”, “trùng trùng” kết hợp với giao vần “ung” đã khắc họa không gian kì vĩ, hùng tráng.

Bên cạnh đó, Tố Hữu cũng không quên tập trung chuyên sâu khắc họa ý thức dân tộc bản địa và tình nghĩa quân dân. Những đoàn quân sát cánh bên nhau, ánh sao sát mũi súng, mũi súng sát mũ nan, mũ nan kề mũ nan … “ Mình ” và “ ta ” linh động, hòa giải trong những câu thơ trước đó nay đã đồng nhất làm một .
Khí thế vang lên bằng âm thanh “ rầm rập ”, ánh lên bằng màu “ đỏ đuốc ” và hiện ra sau những “ bước chân nát đá ” và “ muôn tàn lửa bay ”. Suốt “ nghìn đêm thăm thẳm ” chịu ách đô hộ thực dân, nay dân tộc bản địa đã tự châm ánh lửa hồng rọi sáng cho chính cuộc sống của mình. Tương lai bừng sáng cùng “ ánh đèn pha bật ”. Toàn dân tộc bừng tỉnh sau đêm dài chiến đấu và hi sinh. Đoạn thơ tựa bản ca hùng bi tráng giữa một trường ca đầy tình nghĩa và niềm tin .
Và với khí thế, sức mạnh ấy, thắng lợi thực sự đã về :

“Tin vui chiến thắng trăm miền
Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng…”

Ta như nghe thấy tiếng reo vui chiến thắng từ mọi miền Tổ quốc. Tiếng ca chiến thắng giống như cánh bồ công anh theo gió đọng lại một chút nơi Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên rồi tiếp tục cất cánh hành trình mang tin thắng lợi đến Đồng Tháp, An Khê, đèo De, núi Hồng… Những địa danh được liệt kê liên tục kết hợp với các từ “trăm miền”, “về”, “từ”, “lên”… tạo nhịp điệu hối hả. Thực tại cách mạng được phản ánh chân thực mà đầy gợi cảm.

Tóm lại, đoạn thơ trích từ bài thơ “ Việt Bắc ” của Tố Hữu trên đây giàu giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật nhờ ngôn từ phát minh sáng tạo, diễn đạt linh động, giọng thơ đa thanh, bút pháp đậm khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn. Đoạn thơ phản ánh đúng hiện thực cách mạng, ý thức dân tộc bản địa, tình nghĩa quân dân của một thời kì dân tộc bản địa sống và chiến đấu gian nan nhưng hào hùng. Đọc thơ Tố Hữu, tôi thêm yêu quê nhà hơn !

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức