Phân tích hình tượng nhân vật vua Quang Trung trong Hoàng Lê nhất thống chí để thấy được hình tượng vị vua anh minh, với tính cách mạnh mẽ, trí tuệ sáng suốt, nhạy bén, tài dùng binh như thần; là người tổ chức và là linh hồn của chiến công vĩ đại.
Đề bài: Phân tích hình tượng nhân vật vua Quang Trung – Nguyễn Huệ trong tác phẩm Hoàng Lê nhất thống chí
* * * * * * *
Tóm tắt nội dung bài viết
Hướng dẫn làm bàiphân tích nhân vật vua Quang Trung trong Hoàng Lê nhất thống chí
Phân tích đề
– Yêu cầu đề bài : phân tích những cụ thể trong tác phẩm, hành vi, lời nói, .. của nhân vật để làm rõ hình tượng vua Quang Trung mà tác giả khắc họa .- Phương pháp làm bài : phân tích
Hệ thống vấn đề
Luận điểm 1: Vua Quang Trung là một con người hành động mạnh mẽ quyết đoán
Luận điểm 2: Vua Quang Trung là một con người có trí tuệ sáng suốt và nhạy bén
Luận điểm 3: Vua Quang Trung là người có tầm nhìn xa trông rộng
Luận điểm 4: Quang Trung là vị tướng có tài thao lược hơn người
Luận điểm 5: Hình ảnh vị vua lẫm liệt trong chiến trận
Lập dàn ý
I. Mở bài :
– “ Hoàng Lê nhất thống chí ” là một cuốn tiểu thuyết lịch sử dân tộc bằng chữ Hán được viết theo thể chương hồi do nhiều tác giả trong Ngô Gia Văn Phái ( Ngô Thì Chí, Ngô Thì Du … ) sáng tác. Đây là một bức tranh sâu rộng vừa phản ánh được sự thối nát, suy tàn của triều đình Lê Trịnh, vừa phản ánh được sự tăng trưởng của trào lưu Tây Sơn .- Trong hồi thứ 14 của tác phẩm, hình tượng người anh hùng Quang Trung hiện lên thật cao đẹp với khí phách hào hùng, trí tuệ sáng suốt và tài thao lược hơn người .
II. Thân bài:
1. Trước hết Quang Trung là một con người hành động mạnh mẽ quyết đoán:
– Từ đầu đến cuối đoạn trích, Nguyễn Huệ luôn luôn là con người hành vi một cách xông xáo, nhanh gọn có chủ đích và rất quả quyết .- Nghe tin giặc đã đánh chiếm đến tận Thăng Long mất cả một vùng đất đai to lớn mà ông không hề nao núng “ định thân chinh cầm quân đi ngay ” .- Rồi chỉ trong vòng hơn một tháng, Nguyễn Huệ đã làm được bao nhiêu việc lớn : “ tế cáo trời đất ”, lên ngôi nhà vua, dốc xuất đại binh ra Bắc …
2. Đó là một con người có trí tuệ sáng suốt và nhạy bén:
* Ngay khi mấy chục vạn quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị hoành tráng kéo vào nước ta, thế giặc đang mạnh, tình thế khẩn cấp, vận mệnh quốc gia “ ngàn cân treo sợi tóc ”, Nguyễn Huệ đã quyết định hành động lên ngôi nhà vua để chính danh vị, lấy niên hiệu là Quang Trung .Việc lên ngôi đã được tính kỹ với mục tiêu thống nhất nội bộ, quy tụ anh tài và quan trọng hơn là “ để yên kẻ phản trắc và giữ lấy lòng người ”, được dân ủng hộ .* Sáng suốt trong việc đánh giá và nhận định tình hình địch và ta :- Qua lời dụ tướng sĩ trước lúc lên đường ở Nghệ An, Quang Trung đã chỉ rõ “ đất nào sao ấy ” người phương Bắc không phải nòi giống nước ta, bụng dạ ắt khác ”. Ông còn vạch rõ tội ác của chúng so với nhân dân ta : “ Từ đời nhà hán đến nay, chúng đã mấy phen cướp bóc nước ta, giết hại dân ta, vơ vét của cải, người mình không hề chịu nổi, ai cũng muốn đuổi chúng đi ” .- Quang Trung đã khuyến khích tướng sĩ dưới quyền bằng những tấm gương chiến đấu dũng mãnh chống giặc ngoại xâm giành lại độc lập của cha ông ta từ ngàn xưa như : Trưng nữ Vương, Đinh Tiên Hoàng, Lê Đại Hành …- Quang Trung đã dự kiến được việc Lê Chiêu Thống về nước hoàn toàn có thể làm cho một số ít người Phù Lê “ thay lòng đổi dạ ” với mình nên ông đã có lời dụ với quân lính chí tình, vừa nghiêm khắc : “ những người đều là những người có lương tri, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực để dựng lên công lớn. Chớ có quen thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát hiện ra sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai ” .* Sáng suốt trong việc xét đoán bê bối :- Trong dịp hội quân ở Tam Điệp, qua lời nói của Quang Trung với Sở và Lân ta thấy rõ : Ông rất hiểu việc rút quân của hai vị tướng giỏi này. Đúng ra thì “ quân thua chém tướng ” nhưng không hiểu lòng họ, sức mình ít không địch nổi đội quân hùng tướng hổ nhà Thanh nên đành phải bỏ thành Thăng Long rút về Tam Điệp để tập hợp lực lượng. Vậy Sở và Lân không bị trừng phạt mà còn được ngợi khen .- Đối với Ngô Thì Nhậm, ông nhìn nhận rất cao và sử dụng như một vị quân sĩ “ đa mưu túc trí ” việc Sở và Lân tháo chạy Quang Trung cũng đoán là do Nhậm chủ mưu, vừa là để bảo toàn lực lượng, vừa gây cho địch sự chủ quan. Ông đã tính đến việc dùng Nhậm là người biết dùng lời khôn khéo để dẹp việc binh đao .
3. Quang Trung là người có tầm nhìn xa trông rộng:
– Mới khởi binh đánh giặc, chưa giành được tấc đất nào vậy mà vua Quang Trung đã nói chắc như đinh đóng cột “ phương lược tiến đánh đã có tính sẵn ” .- Đang ngồi trên sống lưng ngựa, Quang Trung đã nói với Nhậm về quyết sách ngoại giao và kế hoạch 10 tới ta hoà bình. Đối với địch, thường thì biết là thắng việc binh đao không hề dứt ngay được vì xỉ nhục của nước lớn còn đó. Nếu “ chờ 10 năm nữa ta được yên ổn mà nuôi dưỡng lực lượng, bấy giờ nước giàu quân mạnh thì ta có sợ gì chúng ” .
4. Quang Trung là vị tướng có tài thao lược hơn người:
– Cuộc hành quân thần tốc do Quang Trung chỉ huy đến nay vẫn còn làm tất cả chúng ta kinh ngạc. Vừa hành quân, vừa đánh giặc mà vua Quang Trung hoạch định kế hoạch từ 25 tháng chạp đến mùng 7 tháng giêng sẽ vào ăn tết ở Thăng Long, trong thực tiễn đã vượt mức 2 ngày .- Hành quân xa, liên tục như vậy nhưng đội quân vẫn chỉnh tề cũng là do tài tổ chức triển khai của người cầm quân .
5. Hình ảnh vị vua lẫm liệt trong chiến trận
– Vua Quang Trung thân chinh cầm quân không phải chỉ trên danh nghĩa. Ông làm tổng chỉ huy chiến dịch thực sự .- Dưới sự chỉ huy tài tình của vị tổng chỉ huy này, nghĩa quân Tây Sơn đã đánh những trận thật đẹp, thắng áp đảo quân địch .- Khí thế đội quân làm cho quân địch khiếp vía và hình ảnh người anh hùng cũng được khắc hoạ lẫm liệt : trong cảnh “ khói tỏ mù trời, cách gang tấc không thấy gì ” điển hình nổi bật hình ảnh nhà vua “ cưỡi voi đi đốc thúc ” với tấm áo bào màu đỏ đã sạm đen khói súng .- Hình ảnh người anh hùng được khắc hoạ khá đậm nét với tính cách can đảm và mạnh mẽ, trí tuệ sáng suốt, nhạy bén, tài dùng binh như thần ; là người tổ chức triển khai và là linh hồn của chiến công vĩ đại .
III. Kết bài
Qua ngòi bút tài tình, điêu luyện của Ngô Gia Văn Phái, nhân vật Quang Trung Nguyễn Huệ đã hiện lên thật chân thực, xinh xắn, vừa năng lực lại vừa lẫm liệt, can đảm .
Tham khảo thêm: Tóm tắt bài Hoàng Lê nhất thống chí
Sơ đồ tư duy
Phần hướng dẫn trên đây giúp những em tưởng tượng cách làm và nắm được mạng lưới hệ thống vấn đề, luận cứ cần khai thác, những dẫn chứng nên được nêu trong bài. Còn để có thêm sáng tạo độc đáo hoàn thành xong bài viết của mình, em hãy tìm hiểu thêm một số ít bài văn mẫu dưới đây do Đọc tài liệu sưu tầm và tổng hợp nhé .
Văn mẫu tìm hiểu thêm phân tích nhân vật vua Quang Trung trong Hoàng Lê nhất thống chí
Bài văn mẫu 1:
Hoàng Lê nhất thống chí là văn bản viết về những sự kiện lịch sử vẻ vang, mà nhân vật chính tiêu biểu vượt trội – anh hùng Quang Trung ( Nguyễn Huệ ). Ông có một nét đẹp của vị anh hùng dân tộc bản địa trong chiến công đại phá quân thanh, với sự dũng mãnh, tài trí, tầm nhìn xa trông rộng thì Quang Trung quả là một hình ảnh đẹp trong lòng dân tộc bản địa Nước Ta .Một con người có hành vi can đảm và mạnh mẽ và quyết đoán : từ đàu đến cuối đoạn trích, Nguyễn Huệ luôn luôn là người hành vi một cách xông xáo can đảm và mạnh mẽ, nhanh gọn, có chủ đích và rất quả quyết. nghe tin giặc đã chiếm thành Thăng Long, mất cả một vùng đất đai rộng mà ông không hề nao núng, “ định thân chinh cầm quân đi ngay ” .
Rồi trong vòng chỉ một tháng, Nguyễn Huệ đã làm bao nhiêu việc lớn: “ tế cáo trời đất”, “lên ngôi hoàng đế”, “ đốc suất đại binh’’ ra Bắc gặp gỡ “người cống sĩ ở huyện La Sơn”, tuyển mộ quân lính và mở các cuộc duyệt binh lớn ở Nghệ An, phủ dụ tướng sĩ, định kế hoạch hành quân, đánh giặc và kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng.
Hơn thế nữa ông còn có một trí tuệ sáng suốt, nhạy bén:
Sáng suốt trong việc phân tích tình hình thời cuộc và thế đối sánh tương quan kế hoạch giữa ta và địch. Đưa ra lời phủ dụ hoàn toàn có thể coi như bài hịch ngắn mà ý tứ thật đa dạng chủng loại, sâu xa, có tác động ảnh hưởng kích thích lòng người yêu nước và truyền thống cuội nguồn quật cường của đân tộc .Sáng suốt nhạy bén trong việc xét đoán và dùng người, bộc lộ qua cách xử tri với những tướng sĩ tại Tam Điệp, khi Sở và Lân mang gươm trên sống lưng chịu tội. ông rất hiểu sở trường sở đoản của những tướng sĩ, khen chê đều đúng người đúng việc, …Cùng với ý trí quyết thắng và tầm nhìn xa trông rộng Quang Trung đã làm lên trang lịch sử dân tộc hào hùng cho dân tộc bản địa. chỉ mới khởi binh đánh giặc chưa dành lại được tấc đất nào, vậy mà mà Quang Trung đã nói chắc như đinh đóng cột “ phương lược tiến đánh đã có tính sẵn ”, lại còn tính sẵn cả kế hoạch ngoại giao sau khi thắng lợi nước lớn gấp 10 lần nước mình, để hoàn toàn có thể dẹp chuyện binh đao, cho nước nhà yên ổn mà nuôi dưỡng lương thực .Tài dùng binh như thần : cuộc hành binh thần tốc do vua Quang Trung chỉ huy đến nay vẫn còn làm tất cả chúng ta kinh ngạc. ngày 25 tháng chạp mở màn xuất binh ở phú xuân ( Huế ), một tuần lễ sau đã ra tận Tam Điệp cách Huế 500 km. vậy mà đến đêm 30 tháng chạp hành quân ra Bắc vừa đi vừa đánh giặc vậy mà ông hoạch định là mồng 7 tháng giêng sẽ vào ăn tết ở Thăng Long, trong trong thực tiễn đã vượt mức hai ngày. Hành quân xa và đầy khó khăn như vậy nhưng cờ nào đội ấy vẫn chỉnh tề, răm rắp nghe theo chỉ huy .Hình ảnh Quang Trung lẫm liệt trong chiến trận : Hoàng đế Quang Trung thân chinh cầm quân đánh giặc không phải chỉ trên danh nghĩa. Ông là một tổng chỉ huy chiến dịch thật sự hoạch định phương lược tiến đánh, tổ chức triển khai quân sĩ, tự mình thống lĩnh mũi tên tiến công, cưỡi voi đi đốc thúc, xông pha trước hòn tên mũi đạn, bày mưu tính kế …Đội quân của vua Quang Trung không phải là đội quân thiện chiến, lại vừa trải qua những ngày hành quân cấp tốc, không có thì giờ nghỉ ngơi, vậy mà dưới sự chỉ huy tài tinhfcuar vị chỉ huy này đã đánh những trận thật đẹp, thắng áp đảo quân địch ( bắt sống hết quân trinh thám của địch ở phú Xuyên, giữ được bí hiểm để tạo thế giật mình, vây kín làng Hạ Hồi … ) trận đánh Ngọc Hồi cho ta thấy rõ tài trí về kế hoạch phong thái lẫm liệt của vua Quang Trung ( khói tỏa mù trời cách gang tấc không thấy gì mà chỉ điển hình nổi bật hinh ảnh của vua Quang Trung .. có sách ghi chép lại áo bào đỏ của ông sạm đen khói súng .. )Từ những đoạn trích trên ta thấy hiện về trong lịch sử dân tộc một nhân vật xuất chúng : lẫm liệt oai phong, văn võ song toàn đã ghi vào trang lịch sử vẻ vang vẻ vang của dân tộc bản địa, làm sáng ngời truyền thống lịch sử dân tộc bản địa, ngàn đời sau vẫn nhắc tên người anh hùng áo vải Quang Trung .
Bài văn mẫu 2:
Quang Trung vị tướng tài, vị anh hùng của dân tộc bản địa. Dưới sự chỉ huy của Quang Trung dân tộc bản địa ta đã giành được thắng lợi vẻ vang trước kẻ xâm lược nhà Thanh ngang tàn, hung hãn. Tất cả những vẻ đẹp, tầm vóc của vị anh hùng đều được tái hiện một cách chân thực và khá đầy đủ nhất qua hồi thứ mười bốn trích “ Hoàng Lê nhất thống chí ” .
Đoạn trích là lời ca ngợi người anh hùng Nguyễn Huệ tài đức song toàn và sức mạnh vô song. Vẻ đẹp của vua Quang Trung được thể hiện trên nhiều mặt khác nhau, mỗi phương diện đều được miêu tả kĩ lưỡng, giọng điều hào hùng, ngợi ca.
Trước hết người anh hùng áo vải Quang Trung là người có hành động mạnh mẽ, quyết đoán, trí tuệ sáng suốt, nhạy bén. Ngay khi nghe tin giặc đã chiếm một vùng đất lớn của ta, Quang Trung không hề sợ hãi, nao núng mà định cầm quân đi ngay. Với ý thức dân tộc và lòng tự tôn sâu sắc, ông không thể chần chừ chứng kiến cảnh nước nhà bị quân thù dày xéo. Nghe lời khuyên từ quần thần, ông quyết định lên ngôi vua, đây là quyết định hết sức sáng suốt, có ý nghĩa quan trọng: làm cho cương vị rõ ràng, danh chính ngôn thuận để cầm quân; không chỉ vậy còn giúp thống nhất nội bộ, tránh được sự hai lòng của binh lính.
Hành động của ông không chỉ quy tụ được người tài mà còn giúp lấy lòng dân. Ông rất sáng suốt, nhạy bén trong việc phân tích tình hình thời cuộc, đối sánh tương quan giữa ta và địch, điều đó được biểu lộ rõ trong bài dụ tướng sĩ ở Nghệ An. Trong bài dụ ông chứng minh và khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc bản địa ta với phương Bắc “ đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng ” ; nêu lên dã tâm xâm lược và hành vi phi nghĩa của quân địch ; đồng thời ông nêu lên lời lôi kéo binh sĩ đồng tâm hiệp lực đánh giặc .
Lời dụ như một bài hịch ngắn dọn kích thích lòng căm thù giặc và lòng yêu nước của quân sĩ. Sự sáng suốt của ông còn thể hiện trong việc xét đoán và dùng người, với mỗi đối tượng ông đều có khen chê rõ ràng để mỗi cá nhân nhận ra khuyết điểm của mình. Với Ngô Thì Nhậm ông hết lòng khen ngợi, đó là kế sách thông minh, giúp quân ta tránh được mũi nhọn kẻ thù, làm cho quân địch chủ quan, tự mãn mà không phòng bị. Với Sở và Lân, Quang Trung hiểu rõ sở trường và sở đoản các tướng lĩnh dưới trướng mình bởi vậy ông vẫn trách mắng để họ nhận ra khuyến điểm đồng thời tha cho họ. Việc làm của ông là hành động sáng suốt, giúp thu phục nhân tâm, ai nấy đều phải tâm phục, khẩu phục.
Không chỉ vậy, Quang Trung còn là người có tư tưởng quyết chiến, quyết thắng và có tầm nhìn xa, trông rộng. Quân Thanh khi mới vào nước ta thế và lực rất lớn, thế nhưng ngay khi khởi binh Quang Trung đã kiên quyết khẳng định chỉ trong vòng mười ngày có thể lấy lại kinh thành Thăng Long. Là một người tài trí, có tầm nhìn xa ông còn nhận ra bản chất thâm độc của kẻ thù, khi bại trận, là một nước lớn nhất định sẽ đem quân trả thù. Vì vậy, ông đã tính sẵn kế hoạch ngoại giao sau chiến thắng, để đảm bao cho dân ta có cuộc sống yên ổn, bình phục lại sau chiến tranh. Quang Trung quả là một vị vua tài trí, tâm sáng, không chỉ lo giành độc lập mà còn lo đến đời sống nhân dân, đến việc xây dựng đất nước sau này.
Trong quy trình chỉ huy chiến đấu, tài mưu lược và tài dụng binh như thần được biểu lộ rõ hơn khi nào hết. Trước khi xuất quân ra Bắc ông đã mở tiệc khao quân và hẹn mùng bảy sẽ gặp lại ở thành Thăng Long. Đây không chỉ là lời nói để động viên binh sĩ mà là lời tiên đoán thần kì dựa trên sự tính toàn tài tình và phương lược có sẵn của vua Quang Trung. Chớp thời cơ giặc ngủ quên trên thắng lợi, ông nhằm mục đích vào đúng ngày tết Nguyên Đán để tiến đánh quân Thanh. Ông đã tạo ra một cuộc hành quân thần tốc có 1 không 2 trong lịch sử dân tộc, từ Phú Xuân ra Thăng Long chỉ mất hơn một tuần : 25 tháng chạp ở Phú Xuân, 30 đến Tam Điệp, đêm 30 mở màn tiến đánh thành Thăng Long ; vừa đi ông vừa tuyển thêm binh sĩ. Tiến đánh mà vẫn bảo vệ yếu tố bí hiểm. Ông tổ chức triển khai trận đánh rất là linh động, phát minh sáng tạo, tích hợp thuần thục nhiều cánh quân, cách đánh luôn giữ thế dữ thế chủ động, bảo vệ yếu tố giật mình khiến kẻ địch không kịp trở tay .
Trong từng trận đánh Quang Trung ông vận dụng hết sức linh hoạt các binh pháp khác nhau: trận Hà Hồi, trống rong cờ mở bắc loa đàn áp tinh thần quân giặc, làm chúng hoảng sợ; trận Ngọc Hồi bện rơm tránh lửa, dùng kế gậy ông đập lưng ông, đồng thời đánh chặn chốt giặc khiến chúng hồn siêu phách lạc. Bởi vậy, chỉ đến ngày mùng năm tết ông đã dẹp sạch bóng quân thù trên bờ cõi nước ta, sớm hơn cả những gì ông đã dự tính từ trước.
Đẹp đẽ nhất, khắc họa rõ nét nhất hình ảnh vua Quang Trung chính là khi ông đích thân cầm quân ra trận. Dưới cảnh khói mù mịt trời, cách gang tấc không thể nhìn rõ mặt người nổi bật lên là hình ảnh vị vua lẫm liệt, mặc áo bào, cưỡi voi, anh dũng xông ra trận. Hình ảnh đó cho thấy rõ hơn tính cách mạnh mẽ, trí tuệ sáng suốt của vua Quang Trung. Ông chính là linh hồn của trận đấu, làm cho tướng sĩ tin tưởng hơn vào chiến thắng của quân ta.
Xây dựng nhân vật Quang Trung, tác giả đã có sự tích hợp thuần thục, hài hòa, tích hợp tự sự, miêu tả một cách hợp lý, chân thực, sinh động. Khắc họa chân dung vị anh hùng rõ nét với tính cách quả cảm, dũng mãnh, tài dùng binh như thần .
Trích đoạn đã cho chúng ta thấy được toàn bộ vẻ đẹp oai hùng, dũng mãnh của vua Quang Trung trước kẻ thù xâm lược, ông là đại diện tiêu biểu cho sức mạnh và vẻ đẹp của dân tộc Việt Nam. Vị anh anh ấy mãi là niềm tự hào của dân tộc ta, là tấm gương sáng để thế hệ trẻ học tập và noi theo.
Xem thêm: Hôi Chân Nên Và Không Nên Ăn Gì
Xem thêm:
* * * * * *
Hy vọng rằng dàn ý chi tiết cùng bài tham khảo phân tích hình tượng nhân vật vua Quang Trung trong Hoàng Lê nhất thống chí trên đây sẽ giúp các em hoàn thành bài làm của mình một cách hoàn thiện và thuận lợi. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu lớp 9 khác được cập nhật thường xuyên tại doctailieu.com. Chúc các em luôn học tốt và đạt kết quả cao!
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức
Để lại một bình luận