Tóm tắt nội dung bài viết
Phương trình đốt cháy axit béo
I. CƠ SỞ LÍ THUYẾT
1. Phản ứng xà phòng hóa
Công thức chung của chất béo (RCOO)3C3H5
Phương trình hóa học
( RCOO ) 3C3 H5 + 3N aOH → 3RCOON a + C3H5 ( OH ) 3
nNaOH = nRCOONa = 3 nchất béo = 3 nglixerol
* Nhận xét: Dạng bài tập này thường áp dụng định luật bảo toàn khối lượng để giải.
mchất béo + mNaOH = mmuối + mglixerol .
Ví dụ 1: Xà phòng hoá hoàn toàn 17,24 gam chất béo cần vừa đủ 0,06 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được khối lượng xà phòng là
A. 16,68 gam.
B. 18,38 gam.
C. 18,24 gam.
D. 17,80 gam.
Hướng dẫn
Phương trình hóa học
( RCOO ) 3C3 H5 + 3N aOH → 3RCOON a + C3H5 ( OH ) 3
0,06 0,02 mol
Theo ĐLBTKL :
mmuối = mchất béo + mNaOH – mglixerol
= 17,24 + 0,06. 40 – 0,02. 92
= 18,8 gam
→ Đáp án: D
Đốt cháy chất béo triglixerit
Đốt cháy chất béo triglixerit
Phản ứng đốt cháy, phương pháp giải bài tập đốt cháy triglixerit
Chất béo no có công thức chung : CnH2n – 4O6
CnH2n – 4O6 + ( 3 n – 8 ) / 2 O2 → nCO2 + ( n – 2 ) H2O
→ nX = ( nCO2 – nH2O ) / 2
* Nhận xét: Dạng bài tập này áp dụng ĐLBT nguyên tố O
6 nchất béo + 2 nO2 = 2 nCO2 + nH2O
Ví dụ 2: Hỗn hợp X gồm 2 triglixerit no. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần V lit oxi (đktc) thu được 34,272 lit CO2 (đktc) và 26,46 gam H2O. Giá trị của V là
A. 48,720.
B. 49,392.
C. 49,840.
D. 47,152.
Hướng dẫn
nCO2 = 1,53 mol
nH2O = 1,47 mol
Gọi công thức chung của X là CnH2n – 4O6 : x mol
Dựa vào Định luật bảo toàn nguyên tố oxi
CnH2n – 4O6 + ( 3 n – 8 ) / 2 O2 → nCO2 + ( n – 2 ) H2O
→ nX = ( nCO2 – nH2O ) / 2 = 0,03 mol
Theo ĐLBT nguyên tố Oxi
→ 6 nX + 2 nO2 = 2 nCO2 + nH2O
→ nO2 = ( 2.1,53 + 1,47 – 6.0,03 ) / 2 = 2,175
→ VO2 = 2,175. 22,4 = 48,72 lit
→ Đáp án: A
3. Phản ứng hidro hóa
Chất béo không no + H2 ( Ni, to ) → chất béo no
Ví dụ 3: Cho 0,1 mol triolein tác dụng hết với 0,16 mol H2 (Ni, t0) thu được hỗn hợp các chất hữu cơ X. X tác dụng tối đa với a mol Br2. Giá trị của a là
A. 0,34.
B. 0,14.
C. 0,04.
D. 0,24.
Hướng dẫn
Phương trình hóa học
( C17H33COO ) 3C3 H5 + 3H2 → ( C17H35COO ) 3C3 H5
→ số mol H2 thiết yếu để phản ứng trọn vẹn với chất béo là 0,3 mol
Theo giả thuyết : nH2 + nBr2 = 0,3 mol
→ nBr2 = 0,3 – 0,16 = 0,14 mol
→ Đáp án: B
Phương trình đốt cháy Lipit
Bài tập chất béo (phần 2)
II. BÀI TẬP VẬN DỤNG
1. Xà phòng hóa hoàn toàn mg chất béo trung tính bằng dung dịch KOH thu được 18,77g muối. Nếu thay dung dịch KOH bằng dung dịch NaOH chỉ thu được 17,81g muối. Giá trị của m là
A. 18,36.
B. 17,25.
C. 17,65.
D. 36,58.
Hướng dẫn
Nếu sửa chữa thay thế 1 mol K + bằng 1 mol Na + thì sự chênh lệch khối lượng là 16 g
Nếu thay thế sửa chữa x mol thì 18,77 – 17,81 = 0,96 g
→ x = 0,06 mol
Chất béo + 3N aOH → 3 muối + glixerol
0,06 0,02
→ mchất béo = 17,81 + 0,02. 92 – 0,06. 40 = 17,25 g
→ Đáp án: B
Bài tập đốt cháy triglixerit
2. Chất béo X chứa triglixerit và axit béo tự do. Ðể tác dụng hết với 9,852 gam X cần 15 ml dung dịch NaOH 1M (t0) thu duợc dung dịch chứa m gam xà phòng và 0,368 gam glixerol. Giá trị của m là
A. 10,138.
B. 10,084.
C. 10,030.
D. 10,398.
Hướng dẫn
nNaOH = 0,015 mol
nC3H5 ( OH ) 3 = 0,004 mol
( RCOO ) 3C3 H5 + 3N aOH → 3RCOON a + C3H5 ( OH ) 3 .
0,012 0,004
R’COOH + NaOH → R’COONa + H2O
0,015 – 0,012 0,003
Theo ĐLBTKL :
mxà phòng = mX + mNaOH – mglixerol – mH2O
= 9,852 + 0,015. 40 – 0,004. 92 – 0,003. 18
= 10,03 g
→ Đáp án: C
3. Đốt cháy hoàn toàn mg hỗn hợp gồm metyl fomat, saccarozơ, glucozơ cần 6,72 lit O2 (đktc) thu được 5,22g H2O. Giá trị của m là
A. 8,82.
B. 8,38.
C. 9,00.
D. 10,02.
Hướng dẫn
Metyl fomat : HCOOCH3 = C2H4O2 = C2 ( H2O ) 2
Saccarozơ : C12H22O11 = C12 ( H2O ) 11
Glucozơ : C6H12O6 = C6 ( H2O ) 6
→ cả 3 chất này đều có chung Cn ( H2O ) m. Vì vậy, lượng oxi cần dùng để đốt cháy cả 3 chất này bằng lượng oxi dùng để đốt cháy C .
C + O2 → CO2
0,3 0,3 mol
→ mhh = mC + mH2O = 0,3. 12 + 5,22 = 8,82 g
→ Đáp án: A
4. Thủy phân hoàn toàn triglixerit X trong dung dịch NaOH, thu được glixerol, natri stearat và natri oleat. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần vừa đủ 3,22 mol O2, thu được H2O và 2,28 mol CO2. Mặt khác, m gam X tác dụng tối đa với a mol Br2 trong dung dịch. Giá trị của a là
Hướng dẫn
Công thức cấu trúc X : ( C17H35-COO ) x ( C17H33-COO ) 3 – xC3H5
=> công thức phân tử C57H110-2xO6 a mol
(trong đó: x là số liên kết (C=C)
Số mol CO2 = 57 a = 2,28 → a = 0,04
Theo định luật bảo toàn nguyên tố O :
6.0,04 + 2.3,22 = 2.2,28 + nH2O
→ nH2O = 2,12 mol
( 55 – x ). 0,04 = 2,12
→ x = 2
→ số mol Br2 = 0,04. 2 = 0,08 mol
→ Đáp án: B
5. Đốt cháy hoàn toàn a gam triglixerit X cần vừa đủ 3,26 mol O2, thu được 2,28 mol CO2 và 39,6 gam H2O. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn a gam X trong dung dịch NaOH, đun nóng, thu được dung dịch chứa b gam muối. Giá trị của b là
A. 40,40
B. 31,92
C. 35,60
D. 36,72
Hướng dẫn
Theo ĐLBTKL : mX + mOxi = mCO2 + mH2O
→ mX = 2,28. 44 + 39,6 – 3,26. 32 = 35,6 g
Theo ĐLBT O : 6 x + 2.3,26 = 2,28. 2 + 39,6 / 18
→ x = 0,04 mol
Khối lượng triglixerit :
a = mC + mH + mO = 2,28. 12 + 2,2. 2 + 0,04. 6.16 = 35,6 g
( RCOO ) 3C3 H5 + 3N aOH → 3RCOON a + C3H5 ( OH ) 3
0,04 0,12 0,04 mol
theo ĐLBTKL
mX + mNaOH = mmuối + mgli
→ b = 35,6 + 0,12. 40 – 0,04. 92
→ mmuối = b = 36,72 g
→ Đáp án: D
6. Đốt cháy hoàn toàn 0,06 mol hỗn hợp X gồm ba triglixerit cần vừa đủ 4,77 mol O2, thu được 3,14 mol H2O. Mặt khác, hiđro hóa hoàn toàn 78,9 gam X (xúc tác Ni, to), thu được hỗn hợp Y. Đun nóng Y với dung dịch KOH vừa đủ, thu được glixerol và m gam muối. Giá trị của m là
A. 86,10.
B. 57,40.
C. 83,82.
D. 57,16.
Hướng dẫn
Theo ĐLBT nguyên tố O:
Xem thêm: Bộ Kế hoạch Đầu tư Tiếng Anh là gì?
0,06. 6 + 4,77. 2 = 2 nCO2 + 3,14 → nCO2 = 3,38 mol
Số link pi
nX = ( nH2O – nCO2 ) / ( 1 – K ) → K = 5
khối lượng của triglyxerit
m = mC + mH + mO = 3,38. 12 + 3,14. 2 + 0,06. 6.16 = 52,6 g
→ MtbX = 52,6 / 0,06 = 876,666
Số mol X khi hidro hóa
nX = 78,9 / 876,666 = 0,09 mol
X + 2H2 → Y
0,09 0,18 0,09
Y + 3N aOH → muối + C3H5 ( OH ) 3
0,09 0,27 0,09
mmuối = 78,9 + 0,18.2 + 0,27.40 – 0,09.92 = 86,1g → Đáp án: A
7. Hỗn hợp X gồm các triglixerit trong phân tử đều chứa axit stearic, axit oleic, axit linoleic. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần a mol O2 thu được 0,285 mol CO2. Xà phòng hóa hoàn toàn m gam X bằng dung dịch NaOH vừa đủ được m1 gam muối. Giá trị a và m1 lần lượt là
A. 0,8 và 8,82.
B. 0,4 và 4,32.
C. 0,4 và 4,56.
D. 0,75 và 5,62.
Hướng dẫn
Triglixerit X chứa cả 3 gốc ( C17H35COO ) ( C17H33COO ) ( C17H31COO ) C3H5 = C57H104O6
C57H104O6 + 80O2 → 57CO2 + 52H2 O
0,005 0,4 0,285
nCO2 = 0,285 mol → nX = 0,005 mol
→ nO2 = 0,4 mol
nNaOH = 3 nX = 0,15 mol → nglixerol = 0,05 mol
theo ĐLBTKL :
mmuối = 0,005. 884 + 0,015. 40 – 0,005. 92 = 4,56 g
→ Đáp án: C
8. Hỗn hợp X gồm axit panmitic, axit stearic và triglixerit Y. Ðốt cháy hoàn toàn m gam X thu đuợc 1,56 mol CO2 và 1,52 mol H2O. Mặt khác, m gam X tác dụng vừa dủ với 0,09 mol NaOH trong dung dịch, thu duợc glixerol và dung dịch chỉ chứa a gam hỗn hợp muối natri panmitat, natri stearat. Giá trị của a là
A. 25,86.
B. 26,40.
C. 27,70.
D. 27,30.
Hướng dẫn
Đặt x, y là số mol của 2 axit và triglixerit
x + 3 y = 0,09 ( 1 )
Axit panmitic ( C16H32O2 ) và axit stearic ( C18H36O2 ) có k = 1 ( nCO2 = nH2O )
Triglixerit Y có k = 3
nY = y = (nH2O – nCO2)/(1 – k) = 0,02 mol → nglixerol = 0,02 mol
→ x = 0,03 mol → nH2O = 0,03 mol
mX = mC + mH + mO ( mà nO = 2 nNaOH = 0,18 mol )
= 1,56. 12 + 1,52. 2 + 0,18. 16 = 24,64 g
Theo ĐLBTKL :
mmuối = 24,64 + 0,09. 40 – 0,02. 92 – 0,03. 18 = 25,86 g
→ Đáp án: A
9. Đốt cháy hoàn toàn 13,728 gam một triglixerit X cần vừa đủ 27,776 lít O2 (đktc) thu được số mol CO2 và số mol H2O hơn kém nhau 0,064 mol. Mặt khác, hidro hóa hoàn toàn một lượng X cần 0,096 mol H2 thu được m gam chất hữu cơ Y. Xà phòng hóa hoàn toàn m gam Y bằng dung dịch NaOH thu được dung dịch chứa a gam muối. Giá trị của a là
A. 11,424.
B. 42,720.
C. 41,376.
D. 42,528.
Hướng dẫn
Gọi x, y là số mol CO2 và H2O → x – y = 0,064 ( 1 )
Theo ĐLBTKL : 44 x + 18 y = 13,728 + 27,776 / 22,4. 32 ( 2 )
Giải hệ ( 1 ) và ( 2 ) → x = 0,88 mol và y = 0,816 mol
Theo ĐLBT nguyên tố O :
6 nA + 2 nO2 = 2 nCO2 + nH2O
→ nA = 0,016 mol
Số C = 0,88 / 0,016 = 55
Số H = 0,816. 2/0, 016 = 102
→ CTPT của X là C55H102O6
→ số pi = 5 ( trong đó có 3 pi – COO – và 2 pi – CC – )
→ nX khi td với H2 = 0,096 / 2 = 0,048 mol
Theo ĐLBT khối lượng
→ a = 0,048. 858 + 3.0,048. 40 + 0,096. 2 – 0,048. 92 = 42,72 g
→ Đáp án: B
10. Đốt cháy hoàn toàn m gam triglixerit X cần vừa đủ 3,08 mol O2, thu được CO2 và 2 mol H2O. Cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được glixerol và 35,36 gam muối. Mặt khác, m gam X tác dụng tối đa với a mol Br2 trong dung dịch. Giá trị của a là A. 0,2.
B. 0,24.
C. 0,12.
D. 0,16.
Hướng dẫn
Gọi x, y là số mol của X và CO2
Theo ĐLBT nguyên tố O : 6 x + 3,08. 2 = 2 y + 2
→ 6 x – 2 y = 4,16 ( 1 )
Khối lượng X :
m = mC + mH + mO
= 12 y + 2.2 + 16.6 x
= 96 x + 12 y + 4
Khi cho X vào dung dịch NaOH vừa đủ thì nNaOH = 3 x và ngli = x mol
Theo ĐLBTKL :
mX + mNaOH = mmuối + mglixerol
96 x + 12 y + 4 + 3 x. 40 = 35,36 + 92 x
124 x + 12 y = 31,36 ( 2 )
Giải hệ ( 1 ), ( 2 ) → x = 0,04 và y = 2,2
Gọi k là số pi hoặc vòng thì nX = ( nH2O – nCO2 ) / ( 1 – k )
→ k = 6
→ nBr2 = nX. ( k – 3 ) = 0,12 mol
→ Đáp án: C
11. Thủy phân hoàn toàn triglixerit X trong dung dịch NaOH, thu được glixerol, natri stearat và natri oleat. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần vừa đủ 3,22 mol O2, thu được H2O và 2,28 mol CO2. Giá trị m là
A. 32,24g.
B. 30,12g.
C. 35,64g.
D. 33,74g
Hướng dẫn
Cả 2 gốc axit này đều có 18C
→ Công thức chung của X là C57HxO6 amol
nCO2 = 57 a = 2,28 → a = 0,04 mol
theo ĐLBT nguyên tố O :
6.0,04 + 3,22. 2 = 2,28. 2 + nH2O
→ nH2O = 2,12 mol
→ m = 2,28. 12 + 2,12. 2 + 0,04. 16 = 32,24 g .
→ Đáp án: A
Trung tâm luyện thi, gia sư – dạy kèm tại nhà NTIC Đà Nẵng
Công thức tính nhanh đốt cháy chất béo
Các công thức tính nhanh cho bài toán đốt cháy hợp chất hữu cơ. CxHyOzNt + + − O2 xCO2 + 2 H2O + N2 2 Dạng đề Kỹ xảo Công thức tính 1. Bài cho số mol CO2 và H2O Đặt 2 = 2 = 2 2. Bài cho số mol O2 và H2O : Đặt 2 = 2 + ( 1 − 2 ) = 2 2 3. Bài cho số mol O2 và CO2 : Đặt 2 = 2 ( 1 − ) + = Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ 2 2 4. Đối với bài toán đốt cháy : = + 2 Với hợp chất hiđrocacbon : Công thức chung : CnH2n + 2 – 2 k 3 + 1 − CnH2n + 2 – 2 k + 2 O2 nCO2 + ( n + 1 – k ) H2O Công thức tính số mol : CnH2n + 2 – 2 k = ( ĐK : k # 1 ) Với hợp chất X có dạng CnH2n + aO2 Na khi đốt ta có những công thức tính số mol :. = = − Hợp chất X : CxHyOz : Cho M = A : Tìm z tương ứng 12 x + y = A – 16 z x = Lấy phần nguyên suy ra : y Công thức của X ( VD : 6.26061992 x = 6 ) Công thức trên có thế tính với hợp chất không chỉ chứa C, H, O Bài toán đốt cháy ancol no đơn chức : X : CnH2n + 2O : có số mol là a Công thức tính nhanh : = − 4 = − 11 Một số giá trị đặc biệt quan trọng khi tìm công thức phân tử X : CxHyOz Nếu % Oxi trong X Công thức nghiệm 32.00 C5H8O2 34.78 C2H6O 37.21 ( C4H6O2 ) n 43.24 ( C3H6O2 ) n 50.00 CH4O 53.33 ( CH2O ) n
55.17 ( CHO ) n Tìm công thức của những hợp chất hữu cơ nổi bật. Bài cho số à Tên hợp chất Công thức chung Kỹ xảo Công thức tính nhanh : Tìm n ( hoặc ) 1. Amin CnH2n + 3-2 kNx Đặt = 3 − 2 = 2 ( − 1 ) 2. Aminoacid CnH2n + 1-2 kNxO2t Đặt = 1 − 2 = 2 ( − 1 ) Kỹ xảo tăng giảm khối lượng : Bài toán cho khi oxi hóa rượu : Mrượu [ O ] Mandehit Mgiảm = 2 Bài toán cho khi oxi hóa andehit : Mandehit [ O ] Macid Mtăng = 16 Tổng hợp cả hai quy trình trên : Mtăng = 14 ă Ancol n chức + Na 22 n ă Acid n chức + NaOH 22 n ă Este + NaOH Suy ra gốc R ’ là CH3 – …. Bài toán cho m gam chất béo tính năng vừa đủ với a ( mol ) dd NaOH. Cô cạn dung dịch thu được X gam xà phòng : ì Công thức : = + Ví dụ : ( KB-08 ) : Cho 17,24 gam chất béo công dụng vừa đủ với 0,06 ( mol ) dd NaOH. Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ Cô cạn dung dịch thu được khối lượng xà phòng là : ∗, Giải : m = 17,24 + = 17,8 ( ) Bài toán cho m ( g ) muối amin của aminoaxit công dụng vừa đủ với a ( mol ) OH – ( NaOH, BaOH … ) có khối lượng b ( g ) cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được X gam muối khan : ì = + − ( g ) Chú ý : Với nhưng bài tập nhất định cần linh động công thức : Ví dụ với công thức trên : Nếu bazơ là Ba ( OH ) 2 Suy ra = 85.5 ⇒ = + 58.25. hay = +. ( ) ( g ) Hoàn toàn tựa như : Nếu NaOH = +. ( g ) Công thức tính nhanh khi cho hỗn hợp sắt kẽm kim loại công dụng với acid : Acid nổi bật Với H2SO4 loãng Với HCl Loại axit Acid loại I ( HCl, mMuối = mKL + 96. mMuối = mKL + 71. H2SO4 loãng … ) sinh ra nH2 ( mol ) H2SO4 đặc cho ra nenhận ( H2S, SO2, S ) Với HNO3 tạo ra nenhận
Acid loại II ( H2 SO4 đặc, mMuối = mKL + 48. ậ mMuối = mKL + 62. ậ HNO3 … ). Cho ra mẫu sản phẩm khử duy nhất 3 Các giá trị enhận = 8 8 10 Công thức tính nhanh khi cho m ( g ) hỗn hợp oxit sắt kẽm kim loại công dụng hết với acid lượng vừa đủ chỉ cho ra muối và H2O ( không kèm mẫu sản phẩm khử ) Với H2SO4 đặc Với HCl Với HNO3 mMuối = moxit + 80. 2 4 mMuối = moxit +. mMuối = moxit + 54. Chú ý : Đây là 3 trường hợp thông dụng nhất nhưng biết đâu đề lại cho công dụng với acid H3PO4. Công thức tính : mMuối = moxit + 71. 3 4 Công thức tính khi nhiệt phân trọn vẹn muối nitrat của hỗn hợp sắt kẽm kim loại. ( Ngoại trừ Fe2 +, NH4 + ) được A gam chất rắn X Đề bài cho m1 gam sắt kẽm kim loại và mét vuông gam muối nitrat tương ứng : = = k Muối của sắt kẽm kim loại nhóm IA và Muối của những sắt kẽm kim loại khác ( Đứng trước IIA : Ag trong dãy Bêkêtốp ) A = m − 16 k = A = mét vuông − 54 k = Dạng bài này đề hoàn toàn có thể cho thêm : Cho khí sau phản Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ ứng vào nước được dung dịch X. Tính pH dung dịch. Công thức tính nhanh với bài toán : Nhôm và Kẽm Cho từ từ dung dịch x mol OH – vào dung dịch chứa a ( mol ) muối Al3 + hoặc Zn2 + vào thu được b mol kết tủa ( Chú ý : Công thức được vận dụng khi chỉ có kết tủa của Al3 + hoặc Zn2 + ) Al3 + Zn2 + – OH Min = 3 b ( mol ) OH-Min = 2 b ( mol ) – Số mol OH = 4 a – b ( mol ) Số mol OH – = 4 a – 2 b ( mol ) – OH Max = 4 a ( Khi đó b = 0 ) OH-Max = 4 a ( Khi đó b = 0 ) Cho từ từ dung dịch chứa x mol H + vào dung dịch chứa a ( mol ) muối [ Al ( OH ) 4 – ] hoặc [ Zn ( OH ) 42 – ] vào thu được b mol kết tủa [ Al ( OH ) 4 – ] [ Zn ( OH ) 42 – ] H + Min = b H + Min = 2 b + Số mol H = 4 a – 3 b Số mol H + = 4 a – 2 b + H Max = 4 a H + Max = 4 a Bài toàn cho m ( g ) Fe công dụng với dung dịch HNO3. Số mol HNO3 cần để hòa tan hết m ( g ) Fe ? Các trường hợp nổi bật :. ( ) = ậ =. ậ Sinh ra NO Khi đó :. ( ) = ậ =. ậ a = 1 nếu là : NO ; NO2 ; NH4NO3. = a = 2 nếu là : N2 O, N2. Sinh ra NO2 = Chú ý : Bài toán hoàn toàn có thể cho hỗn hợp Cu và Fe tính như thông thường với Cu còn Fe sử dụng công thức trên
Dạng đề phải triển là trong dung dịch sẽ có hỗn hợp hai muối khi đó số mol H + sẽ nằm trong khoảng chừng giữa giá trị Max mà Min : Bài toán cho X ( g ) hỗn hợp Cu, Cu2S, CuS, S vào dung dịch HNO3 dư sinh ra a mol enhận ( VD : x mol NO a = 3 x ). Tính số gam Cu có trong hỗn hợp. = 1,2 ì – 6,4. ℎậ ( * ) Chú ý với những bài này đề hoàn toàn có thể sẽ không dừng ở đây. Hướng đề bổ trợ là sẽ cho tính năng với dd Ba ( OH ) 2 sinh ra c ( g ) kết tủa. Tính c = ? Từ ( * ) ms m kết tủa Cu + O2 Ò hỗn hợp A ( CuO, Cu2O, Cu dư ) ⎯ ⎯ ⎯ Cu ( NO3 ) 2 + SPK + H2O Hoặc : Cu + O2 Ò hỗn hợp A ( CuO, Cu2O, Cu dư ) ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ CuSO4 + SPK + H2O Công thức tính nhanh : = ,. + ,. đổ Khối lượng muối : ố = ì ố Fe + O2 Ò hỗn hợp A ( FeO, Fe2O3, Fe3O4, Fe dư ) ⎯ ⎯ ⎯ Fe ( NO3 ) 3 + SPK + H2O Hoặc : Fe + O2 Ò hỗn hợp A ( FeO, Fe2O3, Fe3O4, Fe dư ) ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ Fe2 ( SO4 ) 3 + SPK + H2O Công thức tính nhanh : = ,. + ,. đổ Khối lượng muối : ố =. ố STT Công thức viết những đồng phân 1 Số đồng phân ancol no đơn chức, mạch hở : CnH2n + 2O Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ Số ancol = 2 n – 2 với n < 6 2 Số đồng phân anđehit no đơn chức, mạch hở : CnH2nO Số andehit = 2 n – 3 với n < 7 3 Số đồng phân trieste tạo bới glyxerol và hỗn hợp n acid béo ( ) Số tri este = 4 Số đồng phân acid cacboxylic no đơn chức, mạch hở : CnH2nO2 Số axit = 2 n – 3 với n < 7 5 số đồng phân este no đơn chức, mạch hở : Cn H2nO2 Số este = 2 n – 2 với n < 5 6 số đồng phân ete no đơn chức, mạch hở : CnH2n + 2O ( ) ( ) Số ete = với 2 < n ( i ) Công thức : =. −. + Nếu < 3. Tức nếu hiệu suất 100 % thì N2 vẫn còn dư : ( ii ) Công thức : =. −. + Nếu = 3. Dùng một trong hai công thức ( i ) và ( ii ) đều được Chú ý : Bài toán hoàn toàn có thể cho theo kiểu khác : Cho hiệu suất và tỉ lệ = k. Từ đó bắt tính tỉ lệ số mol ( tỉ lệ thể tích ) ( hoặc ngược lại ). Thì sẽ có hai trường hợp và vẫn sử dụng hai công thức ( i ) và ( ii ) để tính. Hoặc đơn thuần hơn bài toán hoàn toàn có thể cho tỉ lệ khí trước và sau phản ứng. Khi đó thể tích sau giảm bao nhiêu so với thể tích bắt đầu thì đấy chính là thể tích NH3 thoát ra, việc làm còn lại là very dễ. Bài toán cho hỗn hợp những sắt kẽm kim loại kiềm và kiểm thổ công dụng với H2O dư thư được dung dịch X và a mol khí. Cho dung dịch X tính năng với dung dịch Y chứa b mol H +. Tính b theo a Công thức : b = 2 a. ( Tức số mol OH - gấp hai lần số mol khí ). Chú ý : Bài toán hoàn toàn có thể lan rộng ra cho dung dịch X công dụng với dung dịch chứa những cation như Al3 + hoặc Zn2 + được c mol kết tủa khi đó sử dụng : Công thức tính nhanh cho bài toán Nhôm và Kẽm để xử lý bài toán. Công thức tính nhanh bài toán điện phân : Đối với bài toàn điện phân ghi nhớ 2 công thức : ( i ) : ạ = ( ii ) : đổ = Nếu thời hạn đối thành giờ thì đổ =, Chú ý rằng khí giải bài toán cần quan tâm đến thứ tự những điện phân. Nhớ rằng cứ mạnh hết trước rồi đến yếu. Ghi nhớ cặp Fe3 + / Fe2 + và Fe3 + / Fe. Khi đó Fe3 + bị khử thành Fe2 + khi nào hết Fe3 + thì mới đến quy trình khử Fe2 +. Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ ỗ ợ Bài toán : Cho hỗn hợp X gồm H2 và 1 anken có = 2 a nung X với Ni ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ Không làm mất màu dung dịch brom và có tỷ khối là 2 b. Tìm công thức phân tử của anken : ( ) Công thức : Số nguyên tử cacbon trong anken = ( * ) ( ) Chú ý : Đấy là trường hợp đề cho luôn là hỗn hợp Y làm mất màu brom. Nếu hỗn hợp Y không làm mất màu brom thì so nguyên tử cacbon tính theo công thức : = ( Công thức cực khó nhớ ! ! Tốt nhất không nên nhớ ). Mà đề ĐH có cho chỉ cho dạng tính theo công thức ( * ) ỗ ợ Ví dụ : Cho hỗn hợp X gồm H2 và 1 anken có = 12 nung X với Ni ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ Không làm mất màu dung dịch brom và có tỷ khối là 16. Tìm công thức phân tử của anken : o Giải : nghiên cứu và phân tích đề : = 12 = 2 a ⇒ a = 6. Tương tự suy ra b = 8. ( ) – Mặt khác Y không làm mất màu dd Brom suy ra ncacbon = ( ) = 3 – Vậy anken là : C3H6 Công thức tổng quát cho ancol có số nhóm OH bằng số cacbon : – Công thức : = + 0,5 =, 5 Điều kiện sống sót của hợp chất hữu cơ có Nitơ : Giả sử : CxHyOzNt “ Cực quan trọng trong việc viết và xác lập số đồng phân ” Đầu tiên tính độ bất bão hòa : = Nếu là : I. Muối amino hoặc muối amin thì số link ð = a + 1 II. Aminoacid, Este của aminoacid hoặc hợp chất nitro thì số link ð = a III. Các trường hợp đặc biệt quan trọng : CxHyOzNt. M = 77 : C2H7O2N : 2 đồng phân M = 91 : C3 H9O2N : 4 đồng phân Công thức tính nhanh Tỷ Lệ của 1 trong hai chất khi biết giá trị trung bình ( khối lượng mol, link ð, số C trung bình ) của cả hợp chất : giải sử 2 chất A1 và A2 có 1 giá trị trung bình là : | ̅ | % =. | | | ̅ | % = |. | Bài toán cracking ankan CnH2n + 2 có khối lượng mol là M ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ Được hỗn hợp khí có = A1. . o Nếu x = 50 % thì =. Và ngược lại … 1 ) Chú ý : Công thức này nhìn có vẻ như chẳng có nghĩa lý gì. Nhưng hãy nhớ ta đang thi trắc nghiệm vậy nên thời hạn cực kỳ quan trọng do đó loại trừ được càng nhiều đáp án án sai càng tốt. Ba công thức trên có ích trong việc tìm tìm công thức của hợp chất vô cơ và một số ít hợp chất hữu cơ. Với mục tiêu loại trừ đáp án. ( Công thức trên không hề tìm được đúng chuẩn công thức phân tử của một hợp chất ) Công thức tính pH : Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ Với những chất điện ly trọn vẹn : pH được tính dựa trên nồng độ của H + hoặc OH - pH = - log ( [ H + ] ) pOH = - log ( [ OH - ] ) pH + pOH = 14 Với những chất điện ly yếu : nếu cho 2 trong 3 yếu tố sau : hằng số cân đối K, nồng độ mol C, độ điện ly ỏ Với HX : HX ⎯ ⎯ ⎯ ⎯ H + + X - pH được tính bằng một trong những công thức sau : = − ( ) = − √. = − ? Chú ý : α = Lưu ý : Nếu cho thêm vào một chất điện lý mạnh vì dụ NaX có nồng độ mol là C0. = − một Ví dụ : Tính pH của dung dịch NH4Cl 0,2 M và NH3 0.1 M biết Ka = 5.10 - 5 Giải : Ta có : NH4Cl NH4 + + Cl - + NH4 NH3 + H + [ ] [ ] [ ] ( [ ]. ) [ ]. Có : = [ ] ở thời gian cân đối : = (. [ ] ) =. Lẽ ra phải giải phương trình bậc hai để loại nghiệm. Nhưng [ ] rất nhỏ suy ( [ ]. ). ra : (. [ ] ) =. . Suy ra [ ] =. = 2. = 10 = 4 Lưu ý : Cần thận trọng khi tính pH của dung dịch đệm ? Chú ý với những chất điện ly hai nấc. Ví dụ H2CO3 có hai giá trị K1 và K2 khi đó ta có [ ] 1. 2 = suy ra [ ] =. . [ ] [ ] Với những bài nhất định cần linh động trong công thức Công thức tính nhanh để xác lập số hợp chất được tạo thành khi cho số đồng vị của những đơn chất trong hợp chất : Ví dụ : Có bao nhiêu phân tử khí CO2 được tạo thành từ khí oxi và cacbon biết Oxi có 3 đồng vị, Cacbon có 2 đồng vị : Cách giải : Cổ điển : Viết hết những trường hợp ra : Cuối cùng ta được hiệu quả là 12 phân tử khí CO2 Hiện đại : Sử dụng kiển thức toán học : 1 nguyên tử C : có 2 cách chọn ( vì có 2 đồng vị ) 2 nguyên tử Oxi : Coi là : O1O2. O1 có 3 cách chọn. O2 có 2 cách chọn vì không trùng với cách chọn O1. Suy ra 2 nguyên tử Oxi có 6 cách chọn. Như vậy theo quy tắc nhân ta có số phân tử khí CO2 là : 6.2 = 12 Bảng một số ít loại hợp chất hữu cơ thường gặp Với, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ – nhưng với một người nào đó, bạn là cả quốc tế của họ
CÁC CÔNG THỨC GIẢI NHANH TRẮC NGHIỆM HOÁ HỌC I.PHẦN VÔ CƠ : 1. Tính lượng kết tủa Open khi hấp thụ hết lựơng CO2 vào dd Ca ( OH ) 2 hoặc Ba ( OH ) 2 : nkết tủa = nOH - – nCO2 ( Đk : nktủa + ) Chú ý khi công dụng với Fe3 + vì Fe khử Fe3 + về Fe2 + nên số mol HNO3 đã dùng để hoà tan hỗn hợp sắt kẽm kim loại nhỏ hơn so với tính theo công thức trên. Vì thế phải nói rõ HNO3 dư bao nhiêu %. 15. Tính số mol H2 SO4 đặc, nóng cần dùng để hoà tan 1 hỗn hợp sắt kẽm kim loại dựa theo SO2 duy nhất : nH2SO4 = 2 nSO2 16. Tính khối lượng muối nitrat sắt kẽm kim loại thu được khi cho hỗn hợp những sắt kẽm kim loại tính năng HNO3 ( không có sự tạo thành NH4NO3 ) : mmuối = mkl + 62 ( 3 nNO + nNO2 + 8 nN2O + 10 nN2 ) Lưu ý : + ) Không tạo ra khí nào thì số mol khí đó bằng 0. + ) Nếu có sự tạo thành NH4NO3 thì cộng thêm vào mNH4NO3 có trong dd sau phản ứng. Khi đó nên giải theo cách cho nhận electron. + ) Chú ý khi công dụng với Fe3 +, HNO3 phải dư. 17. Tính khối lượng muối thu được khi cho hỗn hợp sắt và những oxit sắt tính năng với HNO 3 dư giải phóng khí NO : 242 mMuối = ( mh2 + 24 nNO ) 80 18. Tính khối lượng muối thu được khi hoà tan hết hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe 2O3, Fe3O4 bằng HNO3 đặc, nóng, dư giải phóng khí NO2 : 242 mMuối = ( mh2 + 8 nNO2 ) 80 Lưu ý : Dạng toán này, HNO3 phải dư để muối thu được là Fe ( III ). Không được nói HNO3 đủ vì Fe dư sẽ khử Fe3 + về Fe2 + : Nếu giải phóng hỗn hợp NO và NO2 thì công thức là : 242 mMuối = ( mh2 + 8 nNO2 + 24 nNO ) 80 19. Tính khối lượng muối thu được khi hoà tan hết hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe 2O3, Fe3O4 bằng H2SO4 đặc, nóng, dư giải phóng khí SO2 : 400 mMuối = ( m 2 + 16 nSO2 ) 160 h 20. Tính khối lượng sắt đã dùng khởi đầu, biết oxi hoá lượng sắt này bằng oxi được hỗn hợp rắn X. Hoà tan hết rắn X trong HNO3 loãng dư được NO : 56 mFe = ( m 2 + 24 nNO ) 80 h 21. Tính khối lượng sắt đã dùng bắt đầu, biết oxi hoá lượng sắt này bằng oxi được hỗn hợp rắn X. Hoà tan hết rắn X trong HNO3 loãng dư được NO2 : 56 mFe = ( m 2 + 8 nNO2 ) 80 h 22. Tính VNO ( hoặc NO2 ) thu được khi cho hỗn hợp loại sản phẩm sau phản ứng nhiệt nhôm ( trọn vẹn hoặc không trọn vẹn ) tính năng với HNO3 : 1 nNO = [ 3 nAl + ( 3 x - 2 y ) nFexOy 3 nNO2 = 3 nAl + ( 3 x - 2 y ) nFexOy 23. Tính pH của dd axit yếu HA : 1 ( Với là độ điện li của axit trong dung dịch. ) pH = – ( log Ka + logCa ) hoặc pH = – log ( Ca ) 2 Lưu ý : công thức này đúng khi Ca không quá nhỏ ( Ca > 0,01 M )24. Tính pH của dd hỗn hợp gồm axit yếu HA và muối NaA : Ca ( Dd trên được gọi là dd đệm ) pH = – ( log Ka + log ) Cm 25. Tính pH của dd axit yếu BOH : 1 pH = 14 + ( log Kb + logCb ) 2 26. Tính hiệu suất phản ứng tổng hợp NH3 : ( Tổng hợp NH3 từ hỗn hợp gồm N2 và H2 với tỉ lệ mol tương ứng là 1 : 3 ) Mx H % = 2 – 2 My ( Với X là tỉ khối bắt đầu và Y là tỉ khối sau ) Lưu ý : % VNH3 trong Y được tính : My % VNH3 = Mx – 1 Nếu cho hỗn hợp X gồm a mol N2 và b mol H2 với b = ka ( k 3 ) thì : Mx 2 = 1 – H % ( My k + 1 ) 27. Xác định sắt kẽm kim loại M có hiđroxit lưỡng tính dựa vào phản ứng dd Mn + với dd kiềm. Dù M là sắt kẽm kim loại nào trong những sắt kẽm kim loại có hiđroxit lưỡng tính ( Zn, Cr, Sn, Pb, Be ) thì số mol OH – dùng để Mn + kết tủa hàng loạt sau đó tan vừa hết cũng được tính là : nOH – = 4 nMn + = 4 nM 28. Xác định sắt kẽm kim loại M có hiđroxit lưỡng tính dựa vào phản ứng dd M n + với dd MO2n-4 ( hay [ M ( OH ) 4 ] n-4 ) với dd axit : Dù M là sắt kẽm kim loại nào trong những sắt kẽm kim loại có hiđroxit lưỡng tính ( Zn, Cr, Sn, Pb, Be ) thì số mol H + dùng để kết tủa M ( OH ) n Open tối đa sau đó tan vừa hết cũng được tính là : nH + = 4 nMO2n – 4 = 4 n [ M ( OH ) 4 ] n-4 29. Tính m gam Fe3O4 khi dẫn khí CO qua, nung nóng một thời hạn, rồi hoà tan hết hỗn hợp rắn sau phản ứng bằng HNO3 loãng dư được khí NO là duy nhất : 232 m = ( mx + 24 nNO ) 240 Lưu ý : Khối lượng Fe2O3 khi dẫn khí CO qua, nung nóng một thời hạn, rồi hoà tan hết hỗn hợp rắn sau phản ứng bằng HNO3 loãng dư được khí NO là duy nhất : 160 m = ( mx + 24 nNO ) 160 30. Tính m gam Fe3O4 khi dẫn khí CO qua, nung nóng một thời hạn, rồi hoà tan hết hỗn hợp rắn sau phản ứng bằng H2SO4 đặc, nóng, dư được khí SO2 là duy nhất : 232 m = ( mx + 16 nSO2 ) 240 Lưu ý : Khối lượng Fe2O3 khi dẫn khí CO qua, nung nóng một thời hạn, rồi hoà tan hết hỗn hợp rắn sau phản ứng bằng H2SO4 đặc, nóng, dư được khí SO2 là duy nhất : 160 m = ( mx + 16 nSO2 ) 160
II.PHẦN HỮU CƠ : 31. Tính hiệu suất phản ứng hiđro hoá nken : Tiến hành phản ứng hiđro hóa anken CnH2n từ hỗn hợp X gồm anken CnH2n và H2 ( tỉ lệ 1 : 1 ) được hỗn hợp Y thì hiệu suất hiđro hoá là : Mx H % = 2 – 2 My 32. Tính hiệu suất phản ứng hiđro hóa anđehit đơn chức no : Tiến hành phản ứng hiđro hóa anđehit đơn chức no CnH2nO từ hỗn hợp hơi X gồm anđehit CnH2nO và H2 ( tỉ lệ 1 : 1 ) được hỗn hợp hơi Y thì hiệu suất hiđro hoá là : Mx H % = 2 – 2 My 33. Tính % ankan A tham gia phản ứng tách ( gồm có phản ứng đề hiđro hoá ankan và phản ứng cracking ankan : Tiến hành phản ứng tách ankan A, công thức C2H2n + 2 được hỗn hợp X gồm H2 và những hiđrocacbon thì % ankan A đã phản ứng là : MA A % = – 1 MX 34. Xác định công thức phân tử ankan A dựa vào phản ứng tách của A : Tiến hành phản ứng tách V ( l ) hơi ankan A, công thức C2H2n + 2 được V ’ hơi hỗn hợp X gồm H2 và những hiđrocacbon thì ta có : V ’ MA = M V X 35. Tính số đồng phân ancol đơn chức no : Số đồng phân ancol CnH2n + 2O = 2 n – 2 ( 1
nCO2 số C của ancol no hoặc ankan = nH2O – nCO2 43. Tìm công thức phân tử ancol no, mạch hở dựa vào tỉ lệ mol giữa ancol và O2 trong phản ứng cháy : Giả sử đốt cháy trọn vẹn 1 mol ancol no, mạch hở A, công thức CnH2n + 2O x cần k mol thì ta có : 2 k – 1 + x ( x n ) n = 3 44. Tính khối lượng ancol đơn chức no ( hoặc hỗn hợp ancol đơn chức no ) theo khối lượng CO 2 và khối lượng H2O : mCO2 mancol = mH2O – 11 Lưu ý : Khối lượng ancol đơn chức ( hoặc hỗn hợp ancol đơn chức no ) còn được tính : mancol = 18 nH2O – 4 nCO2 45. Tính số đi, tri, tetra …, n peptit tối đa tạo bởi hỗn hợp gồm x amino axit khác nhau : Số n peptitmax = xn 46. Tính số trigilxerit tạo bởi gilxerol với những axit cacboxylic béo : n2 ( n + 1 ) Số trieste = 2 47. Tính số ete tạo bởi hỗn hợp n ancol đơn chức : n ( n + 1 ) Số ete = 2 48. Tính khối luợng amino axit A ( chứa n nhóm NH2 và m nhóm COOH ) khi cho amino axit này vào dung dịch chứa a mol HCl, sau đó cho dung dịch sau phản ứng tác dụng vừa đủ với b mol NaOH : MA ( b – a ) ( NH2 ) nR ( COOH ) m mA = m Lưu ý : ( A ) : Amino axit ( NH2 ) nR ( COOH ) m. + ) HCl ( 1 : n ) muối có M = MA + 36,5 x. + ) NaOH ( 1 : m ) muối có M = MA + 22 x. 49. Tính khối luợng amino axit A ( chứa n nhóm NH2 và m nhóm COOH ) khi cho amino axit này vào dung dịch chứa a mol NaOH, sau đó cho dung dịch sau phản ứng tác dụng vứa đủ với b mol HCl : MA ( b – a ) ( NH2 ) nR ( COOH ) m mA = n Lưu ý : + ) Lysin : NH2 ( CH2 ) 4CH ( NH2 ) COOH. + ) Axit glutamic : H2NC3H5 ( COOH ) 2. 50. Tính số link π của hợp chất hữu cơ mạch hở A, công thức C xHy hoặc CxHyOz dựa vào mối tương quan giữa số mol CO2 ; H2O thu được khi đốt cháy A : A là CxHy hoặc CxHyOz mạch hở, cháy cho nCO2 – nH2O = k. nA thì A có số π = k + 1 2 x – y – u + t + 2 Lưu ý : Hợp chất CxHyOzNtClu có số πmax =. 2 51. Xác định công thức phân tử của một anken dựa vào phân tử khối của hỗn hợp anken và H 2 trước và sau khi dẫn qua bột Ni nung nóng : ( M2 – 2 ) M1 ( Phản ứng hiđro hoá ) n = 14 ( M2 – M1 ) Lưu ý : + M1 là phân tử khối hỗn hợp anken và H2 khởi đầu. + M2 là phân tử khối hỗn hợp sau phản ứng, không làm mất màu dd Br2. + Công thức của ankin dựa vào phản ứng hiđro hoá là :
( M2 – 2 ) M1 n = 7 ( M2 – M1 )
MỘT SỐ CÔNG THỨC GIẢI NHANH BÀI TẬI TRẮC NGHIỆM HÓA HỌC Việc nắm vững những công thức này sẽ giúp giải nhanh những bài toán. Nếu giải theo cách thường thì thì mất rất nhiều thời hạn. Vậy hãy học thuộc nhé. 1. Công thức tính số đồng phân ancol đơn chức no, mạch hở : Cn H2n + 2O2 Số đồng phân Cn H2n + 2O2 = 2 n – 2 ( 1 < n 7. Công thức tính số đồng phân amin đơn chức no, mạch hở : C n H2n + 3N Số đồng phân Cn H2n + 3N = 2 n - 1 ( n n CO 2 ) n H 2O nCO2 Ví dụ 1 : Đốt cháy một lượng ancol no đơn chức A được 15,4 gam CO 2 và 9,45 gam H2O. Tìm công thức phân tử của A ? nCO2 0,35 Số C của ancol no = = = 2 n H 2O nCO2 0,525 0,35 Vậy A có công thức phân tử là C2H6O Ví dụ 2 : Đốt cháy trọn vẹn một lượng hiđrocacbon A thu được 26,4 gam CO2 và 16,2 gam H2O. Tìm công thức phân tử của A ? ( Với nH 2 O = 0,7 mol > n CO 2 = 0,6 mol ) => A là ankan nCO2 0,6 Số C của ankan = = = 6 n H 2O nCO2 0,7 0,6 Vậy A có công thức phân tử là C6H14 11. Công thức tính khối lượng ancol đơn chức no hoặc hỗn hợp ankan đơn chức notheo khối lượng CO2 và khối lượng H2O : mCO2 mancol = mH 2 O – 11 Ví dụ : Khi đốt cháy trọn vẹn m gam hỗn hợp hai ancol đơn chức no, mạch hở thu được 2,24 lít CO2 ( đktc ) và 7,2 gam H2O. Tính khối lượng của ancol ? mCO2 4,4 mancol = mH 2 O – = 7,2 – = 6,8 11 11 12. Công thức tính số đi, tri, tetra … .. n peptit tối đa tạo bởi hỗn hợp gồm x amino axit khác nhau : Sưu tầm : GV Nguyễn Văn Khuyên – trung học phổ thông Lý Tự Trọng
Số n peptitmax = xn Ví dụ : Có tối đa bao nhiêu đipeptit, tripeptit thu được từ hỗn hợp gồm 2 amino axit là glyxin và alanin ? Số đipeptit = 22 = 4 Số tripeptit = 23 = 8 13. Công thức tính khối lượng amino axit A ( chứa n nhóm – NH2 và m nhóm – COOH ) khi cho amino axit này vào dung dịch chứa a mol HCl, sau đó cho dung dịch sau phản ứng tác dụng vừa đủ với b mol NaOH. b a mA = MA m Ví dụ : Cho m gam glyxin vào dung dịch chứa 0,3 mol HCl. Dung dịch sau phản ứng tác dụng vừa đủ với 0,5 mol NaOH. Tìm m ? ( Mglyxin = 75 ) 0,5 0,3 m = 75 = 15 gam 1 14. Công thức tính khối lượng amino axit A ( chứa n nhóm – NH2 và m nhóm – COOH ) khi cho amino axit này vào dung dịch chứa a mol NaOH, sau đó cho dung dịch sau phản ứng tác dụng vừa đủ với b mol HCl. b a mA = MA n Ví dụ : Cho m gam alanin vào dung dịch chứa 0,375 mol NaOH. Dung dịch sau phản ứng tác dụng vừa đủ với 0,575 mol HCl. Tìm m ? ( Malanin = 89 ) 0,575 0,375 mA = 89 = 17,8 gam 1 15. Công thức xác lập công thức phân tử của một anken dựa vào phân tử khối của hỗn hợp anken và H2 trước và sau khi dẫn qua bột Ni nung nóng. o Anken ( M1 ) + H2 A ( M2 ) ( phản ứng hiđro hóa anken trọn vẹn ) Ni, t c ( M 2 2 ) M 1 Số n của anken ( CnH2n ) = 14 ( M 2 M 1 ) Ví dụ : Cho X là hỗn hợp gồm olefin M và H2, có tỉ khối hơi so với H2 là 5. Dẫn X qua bột Ni nung nóng để phản ứng xãy ra trọn vẹn được hỗn hợp hơi Y có tỉ khối so với H2 là 6,25. Xác định công thức phân tử của M. M1 = 10 và M2 = 12,5 ( 12,5 2 ) 10 Ta có : n = = 3 14 ( 12,5 10 ) M có công thức phân tử là C3H6 16. Công thức xác lập công thức phân tử của một ankin dựa vào phân tử khối của hỗn hợp ankin và H2 trước và sau khi dẫn qua bột Ni nung nóng. o Ankin ( M1 ) + H2 A ( M2 ) ( phản ứng hiđro hóa ankin trọn vẹn ) Ni, t c 2 ( M 2 2 ) M 1 Số n của ankin ( CnH2n-2 ) = 14 ( M 2 M 1 ) 17. Công thức tính hiệu suất phản ứng hiđro hóa anken. Mx H % = 2 – 2 My 18. Công thức tính hiệu suất phản ứng hiđro hóa anđehit no đơn chức. Mx H % = 2 – 2 My Sưu tầm : GV Nguyễn Văn Khuyên – trung học phổ thông Lý Tự Trọng
19. Công thức tính % ankan A tham gia phản ứng tách. MA % A = – 1 MX 20. Công thức xác lập phân tử ankan A dựa vào phản ứng tách. VhhX MA = MX VA 21. Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho sắt kẽm kim loại tính năng với dung dịch HCl giải phóng khí H2 mMuối clorua = mKL + 71. nH 2 Ví dụ : Cho 10 gam hỗn hợp sắt kẽm kim loại gồm Mg, Al, Zn công dụng với dung dịch HCl thu được 22,4 lít khí H2 ( đktc ). Tính khối lượng muối thu được. mMuối clorua = mKL + 71 nH 2 = 10 + 71. 1 = 81 gam 22. Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho sắt kẽm kim loại công dụng với dung dịch H2SO4 loãng giải phóng khí H2 mMuối sunfat = mKL + 96. nH 2 Ví dụ : Cho 10 gam hỗn hợp sắt kẽm kim loại gồm Mg, Al, Zn tính năng với dung dịch H2SO4 loãng thu được 2,24 lít khí H2 ( đktc ). Tính khối lượng muối thu được. mMuối Sunfat = mKL + 96. nH 2 = 10 + 96. 0,1 = 29,6 gam 23. Công thức tính khối lượng muối sunphat khi cho sắt kẽm kim loại tính năng với dung dịch H2SO4 đặc tạo loại sản phẩm khử SO2, S, H2S và H2O 96 mMuối sunfát = mKL +. ( 2 nSO 2 + 6 nS + 8 nH 2 S ) = mKL + 96. ( nSO 2 + 3 nS + 4 nH 2 S ) 2 * Lưu ý : Sản phẩm khử nào không có thì bỏ lỡ * n H 2 SO 4 = 2 nSO 2 + 4 nS + 5 nH 2 S 24. Công thức tính khối lượng muối nitrat khi cho sắt kẽm kim loại tính năng với dung dịch HNO3 giải phóng khí : NO2, NO, N2O, N2, NH4NO3 mMuối Nitrat = mKL + 62 ( n NO 2 + 3 nNO + 8 nN 2 O + 10 n N 2 + 8 n NH 4 NO 3 ) * Lưu ý : Sản phẩm khử nào không có thì bỏ lỡ * n HNO 3 = 2 nNO 2 + 4 nNO + 10 nN 2 O + 12 nN 2 + 10 nNH 4 NO 3 25. Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho muối cacbonat tính năng với dung dịch HCl giải phóng khí CO2 và H2O mMuối clorua = mMuối cacbonat + 11. n CO 2 26. Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho muối cacbonat công dụng với dung dịch H2SO4 loãng giải phóng khí CO2 và H2O mMuối sunfat = mMuối cacbonat + 36. n CO 2 27. Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho muối sunfit tính năng với dung dịch HCl giải phóng khí SO2 và H2O mMuối clorua = mMuối sunfit – 9. n SO 2 28. Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho muối sunfit tính năng với dung dịch H2SO4 loãng giải phóng khí CO2 và H2O mMuối sunfat = mMuối cacbonat + 16. n SO 2 29. Công thức tính số mol oxi khi cho oxit công dụng với dung dịch axit tạo muối và H2O 1 nO ( Oxit ) = nO ( H 2 O ) = nH ( Axit ) 2 Sưu tầm : GV Nguyễn Văn Khuyên – trung học phổ thông Lý Tự Trọng
30. Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho oxit sắt kẽm kim loại tính năng với dung dịch H2SO4 loãng tạo muối sunfat và H2O Oxit + dd H2SO4 loãng Muối sunfat + H2O mMuối sunfat = mOxit + 80 n H 2 SO 4 31. Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho oxit sắt kẽm kim loại tính năng với dung dịch HCl tạo muối clorua và H2O Oxit + dd HCl Muối clorua + H2O mMuối clorua = mOxit + 55 n H 2 O = mOxit + 27,5 n HCl 32. Công thức tính khối lượng sắt kẽm kim loại khi cho oxit sắt kẽm kim loại công dụng với những chất khử như : CO, H2, Al, C mKL = moxit – mO ( Oxit ) nO ( Oxit ) = nCO = n H 2 = n CO 2 = n H 2 O 33. Công thức tính số mol sắt kẽm kim loại khi cho sắt kẽm kim loại công dụng với H2O, axit, dung dịch bazơ kiềm, dung dịch NH3 giải phóng hiđro. 2 nK L = nH 2 với a là hóa trị của sắt kẽm kim loại a Ví dụ : Cho sắt kẽm kim loại kiềm tính năng với H2O : 2M + 2H2 O 2MOH + H2 nK L = 2 nH 2 = nOH 34. Công thức tính lượng kết tủa Open khi hấp thụ hết một lượng CO 2 vào dung dịch Ca ( OH ) 2 hoặc Ba ( OH ) 2. nkết tủa = nOH – nCO 2 ( với nkết tủa nCO 2 hoặc đề cho dd bazơ phản ứng hết ) Ví dụ : Hấp thụ hết 11,2 lít CO2 ( đktc ) vào 350 ml dung dịch Ba ( OH ) 2 1M. Tính kết tủa thu được. Ta có : n CO 2 = 0,5 mol n Ba ( OH ) 2 = 0,35 mol => nOH = 0,7 mol nkết tủa = nOH – nCO 2 = 0,7 – 0,5 = 0,2 mol mkết tủa = 0,2. 197 = 39,4 ( g ) 35. Công thức tính lượng kết tủa Open khi hấp thụ hết một lượng CO2 vào dung dịch chứa hỗn hợp gồm NaOH, Ca ( OH ) 2 hoặc Ba ( OH ) 2. Tính nCO 32 = nOH – nCO 2 rồi so sánh nCa 2 hoặc nBa 2 để xem chất nào phản ứng hết để suy ra n kết tủa ( điều kiện kèm theo nCO 32 nCO 2 ) Ví dụ 1 : Hấp thụ hết 6,72 lít CO2 ( đktc ) vào 300 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,1 M và Ba ( OH ) 2 0,6 M. Tính khối lượng kết tủa thu được. nCO 2 = 0,3 mol nNaOH = 0,03 mol n Ba ( OH ) 2 = 0,18 mol => nOH = 0,39 mol nCO 32 = nOH – nCO 2 = 0,39 – 0,3 = 0,09 mol Mà nBa 2 = 0,18 mol nên nkết tủa = nCO 32 = 0,09 mol mkết tủa = 0,09. 197 = 17,73 gam Ví dụ 2 : Hấp thụ hết 0,448 lít CO2 ( đktc ) vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,06 M và Ba ( OH ) 2 0,12 M thu được m gam kết tủa. Tính m ? ( TSĐH 2009 khối A ) A. 3,94 B. 1,182 C. 2,364 D. 1,97 nCO 2 = 0,02 mol Sưu tầm : GV Nguyễn Văn Khuyên – trung học phổ thông Lý Tự Trọng
nNaOH = 0,006 mol n Ba(OH)2= 0,012 mol => nOH = 0,03 mol nCO 32 = nOH – nCO 2 = 0,03 – 0,02 = 0,01 mol Mà nBa 2 = 0,012 mol nên nkết tủa = nCO 32 = 0,01 mol mkết tủa = 0,01. 197 = 1,97 gam 36.Công thức tính thể tích CO2 cần hấp thụ hết vào một dung dịch Ca(OH)2 hoặc Ba(OH)2 để thu được một lượng kết tủa theo yêu cầu. Ta có hai kết quả : – n CO 2 = nkết tủa – n CO 2 = nOH – nkết tủa Ví dụ : Hấp thụ hết V lít CO2 ( đktc) vào 300 ml dung dịch và Ba(OH)2 1 M thu được 19,7 gam kết tủa. Tính V ? Giải – n CO 2 = nkết tủa = 0,1 mol => V CO 2 = 2,24 lít – n CO 2 = nOH – nkết tủa = 0,6 – 0,1 = 0,5 => V CO 2 = 11,2 lít 37.Công thức tính thể tích dung dịch NaOH cần cho vào dung dịch Al 3+ để xuất hiện một lượng kết tủa theo yêu cầu. Ta có hai kết quả : – n OH = 3.nkết tủa – n OH = 4. nAl 3 – nkết tủa Ví dụ : Cần cho bao nhiêu lít dung dịch NaOH 1M vào dung dịch chứa 0,5 mol AlCl3 để được 31,2 gam kết tủa. Giải Ta có hai kết quả : n OH = 3.nkết tủa = 3. 0,4 = 1,2 mol => V = 1,2 lít n OH = 4. nAl 3 – nkết tủa = 4. 0,5 – 0,4 = 1,6 mol => V = 1,6 lít 38.Công thức tính thể tích dung dịch NaOH cần cho vào hỗn hợp dung dịch Al3+ và H+ để xuất hiện một lượng kết tủa theo yêu cầu. Ta có hai kết quả : – n OH ( min ) = 3.nkết tủa + nH – n OH ( max ) = 4. nAl 3 – nkết tủa+ nH Ví dụ : Cần cho bao nhiêu lít dung dịch NaOH 1M lớn nhất vào dung dịch chứa đồng thời 0,6 mol AlCl3 và 0,2 mol HCl để được 39 gam kết tủa. Giải n OH ( max ) = 4. nAl 3 – nkết tủa+ nH = 4. 0,6 – 0,5 + 0,2 =2,1 mol => V = 2,1 lít 39.Công thức tính thể tích dung dịch HCl cần cho vào dung dịch NaAlO2 hoặc Na Al (OH ) 4 để xuất hiện một lượng kết tủa theo yêu cầu. Ta có hai kết quả : – nH = nkết tủa – nH = 4. nAlO 2 – 3. nkết tủa Sưu tầm : GV Nguyễn Văn Khuyên – THPT Lý Tự Trọng
Ví dụ : Cần cho bao nhiêu lít dung dịch HCl 1M vào dung dịch chứa 0,7 mol NaAlO2 hoặc Na Al ( OH ) 4 để thu được 39 gam kết tủa. Giải Ta có hai tác dụng : nH = nkết tủa = 0,5 mol => V = 0,5 lít nH = 4. nAlO 2 – 3. nkết tủa = 4.0,7 – 3.0,5 = 1,3 mol => V = 1,3 lít 40. Công thức tính thể tích dung dịch HCl cần cho vào hỗn hợp dung dịch NaOH và NaAlO 2 hoặc Na Al ( OH ) 4 để Open một lượng kết tủa theo nhu yếu. Ta có hai tác dụng : nH = nkết tủa + n OH nH = 4. nAlO 2 – 3. nkết tủa + n OH Ví dụ : Cần cho bao nhiêu lít dung dịch HCl 1M cực lớn vào dung dịch chứa đồng thời 0,1 mol NaOH và 0,3 mol NaAlO2 hoặc Na Al ( OH ) 4 để thu được 15,6 gam kết tủa. Giải Ta có hai hiệu quả : nH ( max ) = 4. nAlO 2 – 3. nkết tủa + n OH = 4.0,3 – 3.0,2 + 01 = 0,7 mol => V = 0,7 lít 41. Công thức tính thể tích dung dịch NaOH cần cho vào hỗn hợp dung dịch Zn2 + để Open một lượng kết tủa theo nhu yếu. Ta có hai hiệu quả : n OH ( min ) = 2. nkết tủa n OH ( max ) = 4. nZn 2 – 2. nkết tủa Ví dụ : Tính thể tích dung dịch NaOH 1M cần cho vào 200 ml dung dịch ZnCl2 2M để được 29,7 gam kết tủa. Giải Ta có nZn 2 = 0,4 mol nkết tủa = 0,3 mol Áp dụng CT 41. n OH ( min ) = 2. nkết tủa = 2.0,3 = 0,6 => V ddNaOH = 0,6 lít n OH ( max ) = 4. nZn 2 – 2. nkết tủa = 4.0,4 – 2.0,3 = 1 mol => V ddNaOH = 1 lít 42. Công thức tính khối lượng muối thu được khi cho hỗn hợp sắt và những oxít sắt công dụng với HNO3 loãng dư giải phóng khí NO. 242 mMuối = ( mhỗn hợp + 24 nNO ) 80 Ví dụ : Hòa tan hết 11,36 gam chất rắn X gồm Fe, FeO, Fe 2O3, Fe3O4 trong dung dịch HNO3 loãng dư thu được m gam muối và 1,344 lít khí NO ( đktc ) là loại sản phẩm khử duy nhất. Tìm m ?. Giải 242 242 mMuối = ( mhỗn hợp + 24 nNO ) = ( 11,36 + 24. 0,06 ) = 38,72 gam 80 80 43. Công thức tính khối lượng muối thu được khi hòa tan hết hỗn hợp sắt và những oxít sắt bằng HNO3 đặc nóng, dư giải phóng khí NO2. 242 mMuối = ( mhỗn hợp + 8 nNO 2 ) 80 Ví dụ : Hòa tan hết 6 gam chất rắn X gồm Fe, FeO, Fe2O3, Fe3O4 trong HNO3 đặc nóng, dư thu được 3,36 lít khí NO2 ( đktc ). Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được bao nhiêu gam muối khan. 242 242 mMuối = ( mhỗn hợp + 8 nNO 2 ) = ( 6 + 8. 0,15 ) = 21,78 gam 80 80
Cần bằng phương trình đốt cháy chất béo
Phương trình đốt cháy axit béo
Phương trình đốt cháy Lipit
Phương pháp giải bài tập đốt cháy triglixerit
Đốt cháy chất béo triglixerit
bài tập chất béo (phần 2)
Công thức tính nhanh đốt cháy chất béo
Bài tập đốt cháy triglixerit
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận