Ai trong tất cả chúng ta cũng từng được lớn lên từ câu Kiều qua lời ru của bà, của mẹ, qua lời giảng của thầy, cô. Truyện Kiều có vẻ như đã in sâu vào tiềm thức con người Việt. Với những góp phần cả về nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ, siêu phẩm đã góp thêm phần quan trọng đưa “ cha đẻ ” của mình trở thành Đại thi hào dân tộc bản địa, Danh nhân văn hóa quốc tế. Kỷ niệm 255 năm ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du, tất cả chúng ta bày tỏ lòng tự hào, tôn vinh những góp sức to lớn của ông so với văn hóa truyền thống Nước Ta và văn hóa truyền thống quả đât. Đây cũng là dịp để tất cả chúng ta nhắc lại thân thế và sự nghiệp của ông, làm sáng tỏ hơn tầm cao tư tưởng và những giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật di sản của Nguyễn Du .
Nguyễn Du tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, sinh năm Ất Dậu ( 1765 ), tại phường Bích Câu, thành Thăng Long ( TP.HN ). Cha ông là Nguyễn Nghiễm, tể tướng dưới triều Lê, quê ở xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh thành phố Hà Tĩnh. Mẹ ông là bà Trần Thị Tần, một phụ nữ nết na, mưu trí, xinh đẹp và mang đậm nét văn hóa truyền thống Kinh Bắc. Xuất thân trong mái ấm gia đình quý tộc có dòng dõi quan trường, lên 3 tuổi, Nguyễn Du được tập ấm là Hoàng Tín Đại phu. Lên 6 tuổi khởi đầu đi học chữ Hán, sách vở chỉ cần xem qua một lần là nhớ. Thế nhưng đời sống nhung lụa của Nguyễn Du không lê dài được bao lâu khi ông phải trải qua những biến cố kinh hoàng cả trong mái ấm gia đình và ngoài xã hội. 13 tuổi, Nguyễn Du mồ côi cả cha lẫn mẹ, phải sống nhờ anh cả. Gia cảnh không còn phong phú, đời sống cùng việc học tập của Nguyễn Du không được như trước. Tuy vậy, với vị thế và khét tiếng của gia tộc, Nguyễn Du vẫn là cậu Chiêu bảy được mọi người ngưỡng mộ .Vào năm 1786, Nguyễn Du làm chức Chánh Phủ Hiệu tỉnh Thái Nguyên. Cũng trong năm này, Nguyễn Du cưới bà Đoàn Thị Huệ, người xã An Hải, huyện Quỳnh Côi, trấn Sơn Nam ( nay là tỉnh Tỉnh Thái Bình ). Năm Đinh Mùi ( 1787 ), Tây Sơn tiến quân ra Bắc lấy Bắc Hà. Nguyễn Du phải chạy về trốn ở quê vợ tại Tỉnh Thái Bình. Mười năm lưu lạc, ăn nhờ ở đậu quê vợ là những năm tháng đơn độc cùng cực của Nguyễn Du, đói không cơm ăn, rét không có áo mặc, là “ Mười năm gió bụi ”. Tháng 8 năm Nhâm Tuất ( 1802 ), ông được vua Gia Long bổ làm tri huyện Phù Dung ( thuộc Khoái Châu, Sơn Nam ). Tháng 11 bổ làm tri phủ Thường Tín. Mùa đông năm Quý Hợi ( 1803 ), Nguyễn Du được cử đi Trấn Nam Quan ( Hữu Nghị quan ngày này ) nghênh tiếp sứ thần Trung Quốc. Năm Ất Sửu ( 1805 ), ông được thăng Đông Các đại học sĩ, tước Du Đức hầu. Đến năm Kỷ Tị ( 1809 ) vua lại có chỉ bổ ông giữ chức Cai Bạ tỉnh Quảng Bình. Năm Quý Dậu ( 1813 ), có chỉ triệu ông về Kinh thăng hàm Cần Chánh Đại học sĩ, rồi cử đi sứ Trung Quốc với tư cách là Tuế Cống Chánh sứ .Tháng 8 năm 1820, vua Gia Long mất, Minh Mạng lên ngôi, có lệnh sai Nguyễn Du đi làm Chánh sứ sang Trung Quốc cầu phong, nhưng ông chưa kịp đi thì mất tại Kinh thành Huế vào ngày 10 tháng 8, hưởng thọ 55 tuổi. Sách Đại Nam chính biên liệt truyện chép : “ Khi bệnh nặng không chịu uống thuốc, bảo người nhà sờ tay chân, nói đã lạnh rồi, ông bảo tốt, nói xong rồi mất không trăn trối lại điều gì về sau ” .Sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du gồm nhiều tác phẩm văn chương bất hủ chữ Hán và chữ Nôm, trong đó, sáng tác chữ Hán gồm Thanh Hiên thi tập có 78 bài, viết hầu hết trong những năm tháng trước khi làm quan nhà Nguyễn ; Nam trung tạp ngâm có 40 bài ông viết khi làm quan ở Huế, Quảng Bình và những địa phương ở phía nam thành phố Hà Tĩnh. Bắc hành tạp lục có 131 bài, viết trong chuyến đi sứ sang Trung Quốc. Sáng tác chữ Nôm, gồm có Đoạn trường tân thanh ( Tiếng kêu mới về nỗi đau đứt ruột ), tức tác phẩm Truyện Kiều, gồm 3254 câu thơ theo thể lục bát. Văn chiêu hồn nguyên có tên là “ Văn tế thập loại chúng sinh ”, là một ngâm khúc gồm 184 câu viết theo thể tuy nhiên thất lục bát. Thác lời trai phường nón gồm 48 câu, cũng được viết bằng thể lục bát, nội dung thay lời người con trai phường nón làm thơ tỏ tình với cô gái phường vải. “ Văn tế sống Trường Lưu nhị nữ ” gồm 98 câu, viết theo lối văn tế .Kiệt tác “ Truyện Kiều ” của Nguyễn Du có tên là “ Đoạn trường tân thanh ”. Đây là tác phẩm truyện thơ nôm lục bát viết dựa trên diễn biến “ Kim Vân Kiều truyện ” của Thanh Tâm Tài Nhân ( Trung Quốc ). Mượn toàn cảnh xã hội Trung Quốc đời nhà Minh nhưng Truyện Kiều chính là bức tranh to lớn về đời sống thời đại lúc nhà thơ đang sống. Tác phẩm gồm 3254 câu lục bát kể về cuộc sống 15 năm lưu lạc, chìm nổi của Thúy Kiều, người con gái tài sắc vẹn toàn nhưng vì gia biến phải bán mình chuộc cha, rơi vào cảnh “ Thanh y hai lượt, thanh lâu hai lần ”, bị những thế lực phong kiến dày xéo, chà đạp .Qua Truyện Kiều, tác giả đã trình diện bộ mặt xã hội phong kiến bất công, tàn khốc, đồng thời phản ánh nỗi khổ đau, xấu số của con người, đặc biệt quan trọng là người phụ nữ trong xã hội Nước Ta. Truyện Kiều còn là lời nói tôn vinh tình yêu tự do, khát vọng công lí và ngợi ca vẻ đẹp của con người. Qua đây, Nguyễn Du biểu lộ tham vọng đẹp tươi về một tình yêu tự do, trong sáng, chung thủy trong xã hội mà ý niệm về tình yêu, hôn nhân gia đình còn rất là khắc nghiệt. Mối tình Kim – Kiều được xem như thể bài ca tuyệt đẹp về tình yêu lứa đôi trong văn học dân tộc bản địa. Truyện Kiều còn ca tụng vẻ đẹp của con người. Đó là vẻ đẹp của tài, sắc, tình, lòng hiếu thảo, trái tim nhân hậu, đức tính vị tha, thủy chung, chí khí anh hùng … Thúy Kiều, Kim Trọng, Từ Hải là hiện thân cho những vẻ đẹp đó. Thông qua nhân vật Từ Hải, người anh hùng hảo hán, một mình dám chống lại cả xã hội bạo tàn, Nguyễn Du còn bộc lộ khát vọng công lí tự do, dân chủ giữa một xã hội bất công, tù túng. Cùng với đó, Truyện Kiều còn lên án những thế lực tàn ác, chà đạp lên quyền sống con người. Thế lực đó được điển hình hóa qua những nhân vật như Mã Giám Sinh, Sở Khanh, Tú Bà, qua bộ mặt quan tham như Hồ Tôn Hiến … Đó còn là sự tàn phá, diệt trừ của đồng xu tiền trong tay bọn người vô lương hung tàn, nó có sức mạnh đổi trắng thay đen, biến con người thành thứ sản phẩm & hàng hóa để mua và bán, chà đạp .Về giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật, Nguyễn Du đã phối hợp tài tình tinh hoa của ngôn từ bác học với tinh hoa của ngôn từ tầm trung. Với Truyện Kiều, tiếng Việt và thể thơ lục bát dân tộc bản địa đã đạt tới đỉnh điểm rực rỡ tỏa nắng của nghệ thuật và thẩm mỹ thi ca, là sự kết tinh thành tựu thẩm mỹ và nghệ thuật văn học dân tộc bản địa trên những phương diện ngôn từ, thể loại. Đóng góp của Nguyễn Du về phương diện ngôn từ là độc nhất vô nhị trong lịch sử dân tộc. Nghệ thuật tự sự trong Truyện Kiều cũng đã có bước tăng trưởng vượt bậc, từ nghệ thuật và thẩm mỹ dẫn chuyện đến nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả vạn vật thiên nhiên, khắc họa tính cách nhân vật và miêu tả tâm lí con người. Truyện Kiều đa dạng và phong phú, tinh luyện, giàu sức quyến rũ, gợi tả và trong sáng. Nghệ thuật viết Truyện Kiều như cấu trúc chuyển đoạn, kể chuyện, diễn đạt … đều đạt đến mức tuyệt diệu .Đánh giá về Truyện Kiều, Giáo sư Đào Duy Anh viết : “ Trong lịch sử dân tộc ngôn từ và lịch sử dân tộc văn học Nước Ta, nếu Nguyễn Trãi với Quốc âm thi tập là người đặt nền móng cho ngôn ngữ văn học dân tộc bản địa thì Nguyễn Du với Truyện Kiều lại là người đặt nền móng cho ngôn ngữ văn học tân tiến của nước ta … ’ ’
Mộng Liên Đường chủ nhân đã viết trong lời tựa cuốn Truyện Kiều ra mắt lần đầu tiên năm 1820: “Lời văn tả ra hình như máu chảy ở đầu ngọn bút, nước mắt thấm trên tờ giấy, khiến ai đọc cũng phải thấm thía ngậm ngùi, đau đớn đứt ruột… Tố Như dụng tâm đã khổ, tự sự đã khéo, tả cảnh đã hệt, đàm tình đã thiết, nếu không phải có con mắt trông thấu sáu cõi, tấm lòng nghĩ suốt ngàn đời, thì tài nào có bút lực ấy…”.
Xem thêm: Điều Trị Hôi Miệng Dứt Điểm Tại Nhà
Giáo sư – Nhà giáo Nhân dân Lê Đình Kỵ, người được xem là “ chuyên viên Truyện Kiều ” đã có những trang văn nhận định và đánh giá mê hoặc : “ Truyện Kiều nổi lên so với những giá trị văn học đương thời, và khiến sáng tác của Nguyễn Du gần với tất cả chúng ta ngày này, về cả nội dung và hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ … Trước sau Truyện Kiều vẫn là di sản vĩ đại, là tuyệt đỉnh công phu của nền văn học dân tộc bản địa quá khứ ” .Với những giá trị to lớn ấy, hàng trăm năm nay, Truyện Kiều luôn được lưu truyền thoáng rộng và có sức chinh phục lớn so với mọi những tầng lớp fan hâm mộ từ tri thức tới người tầm trung, làm lay động trái tim của bao thế hệ người Nước Ta, là cảm hứng sáng tác cho rất nhiều những tác phẩm thi ca, nhạc họa sau này. Truyện Kiều và những tác phẩm của Nguyễn Du đã gắn bó với đời sống của nhân dân ta từ Bắc chí Nam, từ thành thị đến nông thôn, vượt qua biên giới đến với người việt sinh sống ở nước ngoài ta ở xa Tổ quốc và bè bạn quốc tế. Tư tưởng triết học nhân sinh đã đưa tác phẩm của Nguyễn Du vượt qua thời hạn, vượt mọi số lượng giới hạn của ngôn từ, phát hiện sự san sẻ, đồng điệu của mọi người. Nhiều câu thơ của Nguyễn Du khái quát thành những triết lý nhân sinh thâm thúy về cuộc sống, về con người, tôn vinh cái thiện, coi cái thiện là nền tảng đã lay động trái tim bao thế hệ người Nước Ta, tạo cảm hứng sáng tác cho nhiều tác phẩm thi ca, nhạc họa. Người dân ta, từ trẻ đến già phần nhiều ai cũng biết đến truyện Kiều, nhiều mô hình như ngâm, vịnh thơ Kiều, ru Kiều, bói Kiều, diễn trò Kiều, lẩy Kiều, tập Kiều … đã trở thành nét văn hóa truyền thống dân gian trong sáng của Nước Ta. Truyện Kiều của Nguyễn Du cũng đã góp thêm phần đưa văn học Nước Ta vượt ra khỏi bờ cõi của một vương quốc, trở thành một phần của tinh hoa của văn hóa truyền thống trái đất, ghi dấu ấn văn học Nước Ta trên thi đàn quốc tế. Hiện nay, tác phẩm này còn được dịch ra hơn 30 thứ tiếng và thông dụng trên toàn quốc tế .Vượt qua thăng trầm lịch sử vẻ vang, Truyện Kiều và Nguyễn Du đã sống một đời sống đích thực trong lòng của nhân dân ; trong thời đại Hồ Chí Minh, tên tuổi, di sản của ông không chỉ được người Nước Ta mãi mãi tôn vinh, tự hào, mà còn được bạn hữu năm châu biết đến và ngưỡng mộ. Với những giá trị to lớn ấy, hàng trăm năm nay, “ Truyện Kiều ” luôn được lưu truyền thoáng đãng và có sức chinh phục lớn so với mọi những tầng lớp fan hâm mộ, từ tri thức tới người tầm trung, làm lay động trái tim của bao thế hệ người Nước Ta, là cảm hứng sáng tác cho rất nhiều những tác phẩm thi ca, nhạc họa sau này .Hậu thế ngày hôm nay luôn nhớ về Nguyễn Du, nhớ về sự nghiệp sáng tác đồ sộ của ông. Tên tuổi của ông, những tác phẩm vô giá của ông đã trở thành nốt son đỏ trong kho tàng văn học nước nhà và trong mỗi trái tim người Việt, trở thành niềm tự hào của thi ca dân tộc bản địa, trở thành mạch nguồn nuôi lớn tâm hồn người Việt. Ông chính là người đã thừa kế một cách phát minh sáng tạo truyền thống lịch sử văn hóa truyền thống tốt đẹp của văn học dân tộc bản địa và đã nâng truyền thống lịch sử ấy lên một cách chói lọi .Nhằm chứng minh và khẳng định công lao, năng lực và tôn vinh những góp phần đặc biệt quan trọng xuất sắc của Nguyễn Du so với nền văn hóa truyền thống Nước Ta và quả đât, Uỷ ban nhân dân tỉnh thành phố Hà Tĩnh vừa phát hành Kế hoạch số 233 / KH-UBND về việc tổ chức triển khai kỷ niệm 255 năm Ngày sinh, Tưởng niệm 200 năm Ngày mất Danh nhân văn hóa quốc tế – Đại thi hào dân tộc bản địa Nguyễn Du ( 1765 – 1820 ). Trong chuỗi hoạt động giải trí này, Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hà Tĩnh đã phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát hành kế hoạch số 1352 / KH-SGDĐT ngày 24/7/2020 về tổ chức triển khai cuộc thi “ Tìm hiểu về Đại thi hào dân tộc bản địa Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều ”. Đây là một sự kiện có ý nghĩa chính trị – xã hội và văn hóa truyền thống quan trọng, là dịp để làm sáng tỏ hơn tầm cao tư tưởng và những giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ của di sản Nguyễn Du ; tuyên truyền, giáo dục truyền thống lịch sử văn hiến của dân tộc bản địa, tôn vinh vai trò của văn học thẩm mỹ và nghệ thuật so với việc nuôi dưỡng tâm hồn, tình cảm con người, tiếp thị truyền thống văn hóa truyền thống Nước Ta. Cuộc thi còn nhằm mục đích nâng cao nhận thức cho học viên, sinh viên về mục tiêu, ý nghĩa, tầm quan trọng của hoạt động giải trí kỉ niệm 255 năm Ngày sinh, tưởng niệm 200 năm Ngày mất Đại thi hào Nguyễn Du ( 1765 – 1820 ), đồng thời còn bộc lộ sự biết ơn của mọi người dành cho Đại thi hào của dân tộc bản địa ; góp thêm phần biểu dương truyền thống cuội nguồn văn hóa truyền thống truyền kiếp của dân tộc bản địa, cổ vũ thêm niềm tin hiếu học của thế hệ trẻ, làm cho thế hệ trẻ hiểu biết thêm về đời sống ý thức, văn hóa truyền thống của dân tộc bản địa trong một quá trình lịch sử vẻ vang đày thăng trầm của dân tộc bản địa một cách sâu rộng hơn .Vì thế, cuộc thi đã lôi cuốn sự chú ý quan tâm và nhận được sự hưởng ứng, tham gia rất nhiệt tình và phần đông của những thế hệ cán bộ, giáo viên, học viên, sinh viên, nhân dân, đặc biệt quan trọng là tại ngôi trường trung học phổ thông mang tên Đại thi hào dân tộc bản địa đóng trên địa phận thị xã Tiên Điền, quê nhà của Nguyễn Du. Mặc dù diễn ra trong hè, dịch bệnh Covid 19 đang hoành hành, nhưng Ban giám hiệu nhà trường đã phối hợp với Công đoàn, Đoàn trường, tổ Ngữ văn, giáo viên chủ nhiệm những lớp luôn dữ thế chủ động, linh động trong việc thông dụng kế hoạch, đôn đốc, động viên 100 % cán bộ giáo viên, nhân viên cấp dưới và học viên tham gia làm bài thi. Tin rằng, với sự đồng thuận tích cực, sự nỗ lực, ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm và tình cảm giành cho Đại thi hào dân tộc bản địa, trường trung học phổ thông Nguyễn Du sẽ giành được hiệu quả cao, xứng danh là ngôi trường vinh dự được mang tên Danh nhân văn hóa quốc tế .
.Trần Thúy Hằng, Giáo viên THPT Nguyễn Du
Xem thêm: Hôi Chân Nên Và Không Nên Ăn Gì
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Sức khỏe
Để lại một bình luận