Tiến công giải phóng Huế, Đà Nẵng – Bước tạo đà trực tiếp cho Chiến dịch Hồ Chí Minh

Quân giải phóng tiến vào cầu Tràng Tiền – Huế.
Ảnh tư liệu.Ngay sau khi giải phóng Buôn Ma Thuột và thắng lớn trên mặt trận Tây Nguyên, trên cơ sở phát hiện những lúng túng và sai lầm đáng tiếc trong chỉ huy kế hoạch của địch, ngày 18/3/1975, Bộ Chính trị đã khẳng định chắc chắn : Thời cơ kế hoạch đã đến, hạ quyết tâm chuyển cuộc tiến công kế hoạch thành cuộc tổng tiến công kế hoạch, chuyển giải pháp cơ bản sang giải pháp thời cơ, hoàn thành xong kế hoạch trong hai năm 1975 – 1976 ngay trong năm 1975, với hướng tiến công kế hoạch đa phần là TP HCM. Nhưng trước mắt nhanh gọn hủy hoại hàng loạt quân địch trong Vùng giải pháp 1, từ Quảng Trị đến Tỉnh Quảng Ngãi, giải phóng Huế, Đà Nẵng. Như vậy, với ba đòn tiến công kế hoạch hầu hết ( Tây Nguyên, Trị – Thiên – Huế và Đà Nẵng, TP HCM ), tiềm năng giải phóng miền Nam, thống nhất quốc gia được triển khai toàn vẹn. Chiến dịch Trị – Thiên – Huế và Đà Nẵng là hoạt động giải trí trọng tâm của ta tiếp sau thắng lợi Tây Nguyên .Chiến dịch tiến công Trị Thiên – Huế ( 5 – 26/3/1975 ), giải phóng những tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên và thành phố Huế trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Chiến dịch diễn ra hai đợt : Đợt 1 ( 5 – 20/3 ), Quân đoàn 2 và lực lượng vũ trang địa phương tiến công vào tuyến phòng thủ của địch ở Quảng Trị. 3 giờ sáng ngày 18/3, ta giải phóng thị xã Quảng Trị, buộc địch co cụm về Thừa Thiên – Huế. Đợt 2 ( 21 – 26/3 ), ta tăng trưởng tiến công và giải phóng Thừa Thiên – Huế. Ở hướng Nam, Quân đoàn 2 tiến công làm chủ những điểm trên cao 294, 520, 560, núi Kim Sắc, đánh sập cầu Thừa Lưu, cắt đứt đường số 1. Hướng bắc Huế, lực lượng vũ trang địa phương tiến công những khu vực Mỹ Chánh, Lương Mai, Vân Trình. Trước rủi ro tiềm ẩn bị tàn phá, Bộ Tư lệnh tiền phương Quân đoàn 1 – Quân khu 1 ( Quân đội TP HCM ) tháo chạy khỏi Huế theo đường thủy về Đà Nẵng. Ta kịp thời phát hiện và tiến hành lực lượng chặn đánh, dùng pháo tầm xa khống chế cửa Thuận An, Tư Hiền. Sư đoàn 324 ( Quân đoàn 2 ) tăng trưởng đánh chiếm cảng Tân Mỹ và bờ Nam cửa Thuận An ; đồng thời, bộ binh và xe tăng tiến công vào thành phố Huế. 10 giờ 30 phút ngày 26/3, thành phố Huế trọn vẹn giải phóng, tạo thuận tiện cho quân và dân những địa phương ở Thừa Thiên nổi dậy giải phóng toàn tỉnh .Dưới sự chỉ huy chỉ huy sáng suốt kịp thời của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Tổng Tư lệnh, quân dân Trị – Thiên – Huế và Quân đoàn 2 đã nắm vững thời cơ kế hoạch nhanh gọn tiến công hủy hoại, làm tan rã trọn vẹn lực lượng của địch, làm thất bại kế hoạch co cụm ở Trị – Thiên – Huế và kế hoạch bảo toàn lực lượng tháo chạy về co cụm ở Đà Nẵng của chúng. Toàn bộ quân địch ở Trị – Thiên – Huế và mạng lưới hệ thống chính quyền sở tại địch từ tỉnh, huyện, xã trọn vẹn bị tan rã, thành phố Huế giải phóng. Trong Điện khen của Quân ủy Trung ương viết : “ Việc đánh chiếm và giải phóng thành phố Huế là thắng lợi có ý nghĩa kế hoạch và chính trị rất lớn. Chiến công đó đã làm cho nhân dân cả nước nức lòng phấn khởi, làm cho địch suy yếu thêm nghiêm trọng. Các chiến sỹ đã góp thêm phần làm rạng rỡ truyền thống lịch sử đấu tranh quả cảm của quân và dân cả nước ” .

Tiếp sau Chiến dịch Trị – Thiên – Huế thắng lợi là Chiến dịch giải phóng Đà Nẵng (từ 26 – 29/3), chiến dịch tiến công của lực lượng vũ trang Quân khu 5. Chiến dịch diễn ra làm hai đợt:

Đợt 1 ( 26 – 28/3 ), ta đánh chiếm những vị trí vòng ngoài, tiến hành lực lượng áp sát Đà Nẵng. Ở hướng Bắc, Trung đoàn 18 ( Sư đoàn 325 ) đánh địa thế căn cứ Lữ đoàn thủy quân lục chiến của địch ở đèo Phước Tượng, Ga Thừa Lưu và Đồn Thổ Sơn, đèo Phú Gia, đánh địch phản kích ở Lăng Cô. Đến 20 giờ ngày 28/3, ta trọn vẹn làm chủ khu vực này, tạo bàn đạp đánh lên đèo Hải Vân. Hướng Nam, Sư đoàn 2 của Quân khu 5 đánh chiếm Thăng Bình, Duy Xuyên và Nam Phước … Các hướng khác cùng đưa được lực lượng vào vị trí xuất phát tiến công, áp sát Đà Nẵng .Đợt 2 ( 29/3 ), pháo binh Quân đoàn 2 và Quân khu 5 bắn phá trường bay Đà Nẵng, trường bay Nước Mặn, bán đảo Sơn Trà … ở hướng Nam. Sư đoàn 2 ( sau khi tổ chức triển khai vượt sông đêm 28/3 ), 5 giờ ngày 29/3, sử dụng Trung đoàn 38 chiếm Vĩnh Điện và tăng trưởng về Non Nước, trường bay Nước Mặn, rồi tiến ra hướng Sơn Trà ; Trung đoàn 1 tiến vào Đà Nẵng, đánh tan cụm quân địch ở bến đò Xu, sau đó phối hợp với một bộ phận của Trung đoàn 96, Tiểu đoàn 941 và Đội biệt động Lê Độ đánh vào những tiềm năng trong thành phố. 12 giờ ngày 29/3, Trung đoàn 1 chiếm Sở Chỉ huy Quân khu 1 – Quân đoàn 1 ( Quân đội TP HCM ) và trường bay Đà Nẵng ; Trung đoàn 97 của Quân khu 5 đánh chiếm Hội An lúc 8 giờ ngày 29/3, sau đó đánh địch ở An Đông, Mỹ Khê và tăng trưởng về Sơn Trà. Hướng Bắc, Sư đoàn 325 đánh địch ở đèo Hải Vân, chiếm kho xăng Liên Chiểu và tiến vào TT thành phố lúc 12 giờ. Hướng Tây Bắc, Trung đoàn 9 ( Sư đoàn 304 ) đánh Sở Chỉ huy Sư đoàn 3 của địch ở Phước Tượng, sau đó tăng trưởng đánh chiếm Tòa thị chính. Hướng Tây Nam, Trung đoàn 24 đánh chiếm những điểm trên cao 1005, 1078, 918 ở núi Đồng Lâm ; Trung đoàn 66 đánh Phú Hưng, Ái Nghĩa và địa thế căn cứ Hòa Cầm, trường bay Đà Nẵng. 15 giờ ngày 29/3, thành phố Đà Nẵng trọn vẹn giải phóng .

Sau hơn ba ngày tiến công thần tốc, Chiến dịch tiến công giải phóng Đà Nẵng của các lực lượng Quân khu 5 và Quân đoàn 2 đã giành thắng lợi, tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ lực lượng còn lại của Quân khu 1 – Quân đoàn 1 địch, giải phóng toàn tỉnh Quảng Đà. Thắng lợi của Chiến dịch Đà Nẵng là thắng lợi hết sức to lớn, ngay trong ngày 1/4/1975, Quân ủy Trung ương đã gửi điện khen Bộ đội Mặt trận Quảng Đà: “Trong cao trào tiến công và nổi dậy mạnh mẽ của quân và dân toàn miền Nam, các đồng chí đã cùng đồng bào Quảng Nam – Đà Nẵng tiến công và nổi dậy mạnh mẽ giành thắng lợi hết sức vẻ vang. Nêu cao tinh thần dũng cảm, táo bạo, mưu trí, linh hoạt, các đồng chí đã tranh thủ thời cơ, liên tục tiến công, nhanh chóng thọc sâu, bao vây chia cắt, tiêu diệt địch, bắt nhiều tù binh, thu rất nhiều vũ khí, hỗ trợ đắc lực cho đồng bào nổi dậy giành quyền làm chủ, giải phóng hoàn toàn tỉnh Quảng Nam. Đặc biệt các đồng chí đã nêu cao tinh thần quyết thắng, hành động thần tốc, đột kích dũng mãnh… giải phóng hoàn toàn thành phố Đà Nẵng, một căn cứ quân sự liên hiệp mạnh vào bậc nhất của địch ở miền Nam nước ta. Chiến công vang dội của các đồng chí và của nhân dân Quảng Nam – Đà Nẵng đã góp phần rất quan trọng đập tan một lực lượng quân sự lớn và bộ máy kìm kẹp của địch trên toàn bộ Quân khu 1 của chúng. Chiến công có ý nghĩa chiến lược và chính trị vô cùng quan trọng đó đã đẩy địch vào thế thất bại hết sức nghiêm trọng, không gì cứu vãn nổi, thúc đẩy thế tiến lên tất thắng của quân và dân ta. Quân ủy Trung ương nhiệt liệt khen ngợi và tuyên dương công trạng các đồng chí trước toàn quân” [1].

Chiến dịch tiến công giải phóng Trị – Thiên – Huế và Đà Nẵng là chiến dịch tác chiến hiệp đồng binh chủng quy mô lớn, diễn ra trong thời hạn ngắn, công tác làm việc chuẩn bị sẵn sàng gấp là một thắng lợi to lớn có ý nghĩa kế hoạch và chính trị rất quan trọng. Chỉ trong một thời hạn ngắn, quân dân ta đã đập tan mạng lưới hệ thống địa thế căn cứ quân sự chiến lược to lớn gồm nhiều đơn vị chức năng sừng sỏ, có một phần lực lượng tổng dự bị kế hoạch, cùng những loại vũ khí trang bị tân tiến của địch, đã gây cho địch tổn thất lớn về vật chất, kỹ thuật, tan rã lớn về tổ chức triển khai, bế tắc về giải pháp, kế hoạch. Đây là một đòn phủ đầu giáng vào kế hoạch phòng thủ co cụm kế hoạch mới của địch ở vùng đồng bằng ven biển miền Trung. Giải phóng Huế ta đã đập tan một trong những TT phòng ngự cố thủ, án ngữ ở phía Bắc mạng lưới hệ thống sắp xếp kế hoạch quân sự chiến lược mới của địch, che chở bảo vệ cho TT phòng ngự Quảng Nam – Đà Nẵng. Đà Nẵng giải phóng, chính quyền sở tại TP HCM đã mất đi “ chiến địa sau cuối ”. Ngay trong đêm ngày 29/3 khi Đà Nẵng vừa được giải phóng, những hãng tin phương Tây đã phản hồi : “ Việc Đà Nẵng thất thủ, kể từ đây sự sụp đổ của chính sách TP HCM chỉ tính bằng ngày và giờ ” [ 2 ]. Thắng lợi to lớn của ta, thất bại thảm hại của địch ở Huế và Đà Nẵng đã góp thêm phần gây ra phản ứng dây chuyền sản xuất, giáng một đòn mạnh vào niềm tin và sức chiến đấu của quân đội Hồ Chí Minh và đẩy chúng lao nhanh hơn nữa đến suy sụp lớn về ý thức và tổ chức triển khai. Kết quả của chiến dịch giải phóng Trị – Thiên – Huế, Đà Nẵng đã làm biến hóa hẳn tương quan lực lượng địch – ta trên hướng tiến công kế hoạch phía bắc, cùng với đòn tiến công Tây Nguyên đã làm biến hóa hẳn so sánh lực lượng về mặt kế hoạch, tạo ra sự nhảy vọt về cục diện cuộc chiến tranh trọn vẹn có lợi cho ta. Chiến dịch tiến công giải phóng Trị – Thiên – Huế, Đà Nẵng làm cho địch suy sụp lớn về niềm tin, đẩy chúng đứng trước rủi ro tiềm ẩn sụp đổ trọn vẹn không gì hoàn toàn có thể cứu vãn nổi, mở ra cho ta thời cơ, điều kiện kèm theo mới giải phóng Hồ Chí Minh – Gia Định và giải phóng trọn vẹn miền Nam. Thắng lợi của chiến dịch tiến công giải phóng Trị – Thiên – Huế, Đà Nẵng đã góp thêm phần giải phóng một địa phận kế hoạch quan trọng về nhiều mặt. Cùng với thắng lợi của Chiến dịch Tây Nguyên, một vùng chủ quyền lãnh thổ to lớn gồm có 5 tỉnh đồng bằng ven biển tiếp giáp với miền Bắc xã hội chủ nghĩa, tiếp nối với vùng mới giải phóng ở Tây Nguyên đã tạo nên một hậu phương kế hoạch hoàn hảo hơn. Với hậu phương mới được tạo ra, ta có điều kiện kèm theo tốt hơn trong việc bảo vệ phục vụ hầu cần, kỹ thuật, bảo vệ cơ động lực lượng, cung ứng với nhu yếu tập trung chuyên sâu lực lượng quy mô lớn cho việc giải phóng Hồ Chí Minh – Gia Định trong một thời hạn ngắn. Sau cuộc tiến công Trị – Thiên – Huế, Đà Nẵng, ta có điều kiện kèm theo rất là thuận tiện để tập trung chuyên sâu lực lượng cho trận quyết chiến ở đầu cuối và tổ chức triển khai lực lượng tiến công giải phóng quần đảo Trường Sa – phần chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc ; ta xây dựng được thêm cánh quân phía đông mà lực lượng đa phần là Quân đoàn 2, tiến theo đường 1 vào hội quân giải phóng Hồ Chí Minh, tạo nên sức mạnh áp đảo quân địch từ mọi hướng để giành thắng lợi chắc như đinh trong Chiến dịch Hồ Chí Minh .Xe tăng quân giải phóng tiến vào thành phố Đà Nẵng.
 Ảnh tư liệuThắng lợi của chiến dịch tiến công giải phóng Trị – Thiên – Huế, Đà Nẵng là nguồn cổ vũ to lớn so với quân và dân ta và có ảnh hưởng tác động lớn về chính trị so với quốc tế ; đã chứng tỏ sức mạnh tiến công và nổi dậy của quân và dân ta không những có năng lực tàn phá, quét sạch những tập đoàn lớn phòng ngự mạnh của địch ở mặt trận rừng núi, mà còn có năng lực giải phóng những vùng đồng bằng, thành phố to lớn, nơi địch cố sức tập trung chuyên sâu bảo vệ .

Thắng lợi của chiến dịch tiến công giải phóng Trị – Thiên – Huế, Đà Nẵng thể hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy chiến dịch linh hoạt, sáng suốt của Đảng và quân đội ta, sự lớn mạnh của lực lượng vũ trang, chứng minh sức mạnh vô địch của thế trận chiến tranh nhân dân Việt Nam. Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình địch, ta, phát hiện và nắm thời cơ hạ quyết tâm chính xác, ta đã tạo nên đòn tiến công chiến lược thứ hai làm thay đổi hẳn cục diện chiến tranh, tạo so sánh lực lượng và những điều kiện mới có lợi cho ta. Từ những thắng lợi này, ta có thế vững chắc hơn và lực cũng mạnh hơn để thần tốc, táo bạo, bất ngờ tiến vào giải phóng Sài Gòn, hoàn thành sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

[ 1 ] – Một số văn kiện chỉ huy Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh, Nxb QĐND, TP.HN, 2005, tr. 241 .[ 2 ] – Quảng Nam – Đà Nẵng 30 năm chiến đấu và thắng lợi ( 1945 – 1975 ), Nxb. Đà Nẵng, Tập 2, tr. 298 .

Theo Bqp.vn

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Thủ Thuật