Hết thời những cái tên dài và lạ lùng nhất Nước Ta
Vậy người Việt đặt tên cho con thường theo chuẩn gì?
Chọn sẵn 6 cái tên mà chỉ đẻ 5 đứa
Tục ngữ có câu “ coi mặt, đặt tên ”, tức phải dựa vào đặc thù, giới tính, quê nhà đứa trẻ, gia cảnh, ước vọng đấng sinh thành, … mà lựa tên cho kỹ càng. Việc đặt tên con lại là cái quyền chung nhất cho những bậc cha mẹ, bất kể sang hèn, ít chữ hay tri thức. Rồi 9 người 10 ý, trong khi về nguyên tắc từ nào trong tiếng Việt cũng hoàn toàn có thể thành tên. Vậy nên chuyện trò cái tên là nói hoài chẳng hết !
Trong 13 cách đặt tên được PGS.TS Lê Trung Hoa nghiên cứu thống kê, có cách lấy tên những danh nhân, nghệ sĩ, nhân vật trong tác phẩm văn nghệ. Chẳng hạn họ Lục thì đặt Lục Vân Tiên, họ Đàm thì đặt Đàm Vĩnh Hưng. Âu cũng là hướng đặt tên kỳ vọng vào những điều tốt đẹp. Hiếm ai đi lấy tên nhân vật phản diện đặt cho con .
Ấy là cha mẹ có hơi hướng “ trữ tình ” một chút ít. Còn đơn thuần hơn nữa thì đặt theo một trật tự nhất định, thường thấy ở mái ấm gia đình đông con thời xưa. Một, Hai, Ba, Bốn hay Nhất, Nhị, Tam, Tứ, cứ thế dần dà đến tận Mười Một, Mười Hai .
Có cha mẹ đã ấp ủ tên con trước khi sinh rất lâu
ẢNH MINH HỌA : SHUTTERRSTOCK
Cũng không hiếm trường hợp ngay từ con đầu lòng, cha mẹ đã ấp ủ sẵn một trật tự tên cho những đứa sau ! Tùy vào kế hoạch của mỗi mái ấm gia đình mà chọn những thành ngữ, cụm từ tốt đẹp tương thích số lượng chữ. Nếu đẻ 4 đứa thì lần lượt là An, Khanh, Thịnh, Vượng. 8 đứa thì Cần, Kiệm, Liêm, Chính, Chí, Công, Vô, Tư. Nhưng cũng từ đó mà có những câu truyện dở khóc dở cười vì “ vỡ kế hoạch ”, được người ta truyền tai nhau .
Gia đình kia đẻ được Vinh, Hoa, Phú, Quý lại … lọt thêm đứa thứ 5, rồi nghĩ mãi chẳng ra tên, đành đặt là Hoài. Có nhà đặt sẵn Công, Thành, Danh, Toại, Vẻ, Vang, đùng một cái xong đứa thứ 5 thì đợi mãi chẳng ra đứa thứ 6. Vừa lo ngại vừa tiếc công lựa chọn, cả nhà đành đi mua một con chó về nuôi để đặt Vang cho nó tròn vẹn. Người ngoài nghe gọi cứ tưởng là Vàng, cái tên phổ cập của loài vật này, cũng còn may !
Tên tốt đẹp Thái, Đức, Lành lại bị… trêu chọc!
Nhà nội tôi có mái ấm gia đình của người chị họ, vợ chồng tên Đức, Mỹ, đặt 2 đứa con là Nhật Anh, Ý Nga. Mỗi đứa ghép cả 2 nước luôn, vì có cả trăm nước mà, sinh bao nhiêu cũng tha hồ lấy mà đặt !
Chuyện đặt tên theo nước ấy là cách đặt tên có liên hệ đến khoảng trống, cũng khá phổ cập thời xưa. Cách này còn có đặt theo tên những miền Bắc, Trung, Nam, tên hướng Đông, Tây. Hay những địa điểm gắn liền với quê nhà, nơi gặp gỡ của cha mẹ, nơi sinh của con như Hải Vân, Hà Tiên. Một số văn nghệ sĩ còn chiết tự hơn, như Tản Đà là ghép từ núi Tản, sông Đà, hay Nam Cao ghép từ chữ đầu của tổng Cao Đà, huyện Nam Sang vốn là quê nhà nhà văn .
\ n
Không gian có thì thời hạn cũng có. Để dễ nhớ, cha mẹ cũng thường đặt tên con theo năm sinh Tí, Sửu, Dần ; những can của năm sinh Giáp, Ất, Bính, Đinh ; những mùa sinh Xuân, Hạ ; ngày sinh Quốc Khánh ( 2.9 ) hay biến cố chính trị xã hội Tản Cư, Hòa Bình .
Về nguyên tắc, từ nào trong tiếng Việt cũng hoàn toàn có thể thành tên
ẢNH MINH HỌA : DAD
Thêm một cách đặt tên đơn thuần nữa, thường thấy ở những mái ấm gia đình nông dân là lấy những đồ vật trong mái ấm gia đình. Dụng cụ thì có Dao, Bào, Đục, hay những bộ phận như Tường, Cột, Rui, Mè, kiểu như trước khi đi làm giấy khai sinh, nhìn trong nhà có cái gì thì đặt cái ấy ! Những cái tên đó giờ đây ít gặp vì mọi thứ đã văn minh hóa quá nhiều .
Còn phổ cập vĩnh viễn từ xưa đến nay là cách đặt lấy tên động vật hoang dã. Đặt theo tứ linh Long, Lân, Quy, Phụng hay theo những loài chim ví dụ điển hình. Có điều không phải chim nào cũng hoàn toàn có thể lấy bừa ! Những loài hót hay, dáng đẹp như Loan, Phượng, Họa Mi, Yến, Sơn Ca, … thì ổn, chứ chẳng ai đặt Quạ, Diều Hâu, Cú Vọ khi nào !
Lấy tên thực vật cũng vậy, thường thì thì Mận, Xoài, Cam, Quýt, sang hơn thì Cúc, Trúc, Tùng, Mai, sắc hương một chút ít thì Lan, Cúc, Hải Đường. Có ai lấy Tắc, Tiêu, Dưa Leo, Dưa Hấu, Cà Chua đâu ! Tên Lài thì có, nhưng ngặt nỗi cái câu ” Hoa lài cắm bãi khiến nhiều người cũng ái ngại .
Một người kỳ công lý giải về tên Hồng của mình
ẢNH CHỤP MÀN HÌNH
Nói chuyện né tên thì lại có vô vàn. Chẳng hạn dựa theo vạn vật thiên nhiên đặt Vũ ( mưa ), Phong ( gió ) thì được chứ ít thấy tên Sấm, Sét, Sóng Thần ! Kỳ Thư, Ngọc Thư, Kim Thư thì có chứ không khi nào nghe … Ung Thư .
Nhưng trong thực tiễn thì không phải khi nào cũng né được ! Có bậc cha mẹ đặt con tên Thái để mong con uyên bác, tên Đức để mong con sống đức độ, tên Lành để hướng về điều thiện điều lành. Chẳng ngờ một ngày thấy con đi học về bù lu bù loa, hỏi ra mới biết bị lũ bạn “ trời đánh ” nói lái bậy bạ, thành ra Đức C., Tú Đ., Tú C. … Cũng tội đứa con, cái tên ba mẹ đặt từ lúc lọt lòng, có thích hay không thì lúc đó cũng chỉ biết khóc oe oe chứ đâu làm gì được ! Thiệt dở khóc dở cười !
Ở một hướng khác, có những cái tên cha mẹ đặt mang nghĩa tục với chủ ý hẳn hoi như Cu, Chim, Hĩm,… Có tên nhìn lại “nghịch” mắt một chút, vì dù là danh từ riêng nhưng vẫn thấy “dáng dấp” sai chính tả: Thành Nhâng, Hồng Liêng, Quan Vinh, Thanh Xan, Duy Nhấc,… Có cả những tên dù có vò đầu cắt nghĩa cách mấy cũng chẳng hiểu nổi như Néo, Trá, Cổn, Bường, Sãi,…
Những cách đặt tên đặc biệt quan trọng này sẽ được bàn tiếp ở bài viết sau .
( Còn tiếp )
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Thủ Thuật
Để lại một bình luận