Giá trị đích thực của một tác phẩm văn học thường được xem xét trên cả hai phương diện, nội dung và nghệ thuật. Một trong những yếu tố góp phần làm nên điều đó chính là việc xây dựng nên những chi tiết nghệ thuật đặc sắc. Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài có thể xem tiếng sáo gọi bạn tình là chi tiết như vậy.
Trong bài viết dưới đây Tài Liệu Học Thi xin giới thiệu đến các bạn bài văn mẫu Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài. Tài liệu bao gồm dàn ý chi tiết kèm theo 4 bài văn mẫu được chúng tôi chọn lọc từ các bài làm hay nhất của học sinh trên cả nước. Qua tài liệu này giúp cho các bạn học sinh có tài liệu học tập, cảm nhận sâu sắc hơn về tác phẩm, và có thêm nhiều ý tưởng mới khi viết văn. Mời quý thầy cô và các bạn cùng tham khảo và tải mẫu tại đây.
Tóm tắt nội dung bài viết
Dàn ý ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ
I. Mở bài:
– Giới thiệu tác giả Tô Hoài và Vợ Chồng A Phủ
– Dẫn dắt chi tiết cụ thể tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân
( Giới thiệu từ hình tượng người nông dân trong văn học sau 1945 với khuynh hướng viết chứng minh và khẳng định sức sống của họ để hướng họ đến với ánh sáng của cách mạng – dẫn đến hình ảnh “ Tiếng sáo đêm xuân ” trong tác phẩm “ Vợ chồng A Phủ ” )
II. Thân bài
1. Khái quát về tác giả, tác phẩm.
2. Phân tích hình ảnh “Tiếng sáo đêm xuân”.
– Tiếng sáo Open lần thứ nhất ở ngoài đầu núi “ Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi ”
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo đã thức tỉnh tâm hồn cô Mị bởi tiếng sáo “ thiết tha bổi hổi ” và cô đã “ nhẩm thầm bài hát của người đang thổi ”
– Lần thứ 2 : Tiếng sáo văng vẳng ở đầu làng “ tai Mị nghe tiếng sáo văng vẳng đầu làng ” .
-> Ý nghĩa : Tâm hồn cô Mị như được hồi sinh. Mị nhớ lại rất lâu rồi “ Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này Mị uống rượu bên nhà bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị ” .
– Tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường :
“Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi”.
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo đã giục giã cô Mị hành vi. Mị muốn đi chơi “ Mị vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng rồi vẫn đi chơi ngày Tết huống chi Mị và A Sử không có lòng với nhau và vẫn phải ở với nhau ”. Và cô Mị sửa soạn đi chơi “ Mị quấn lại tóc, Mị với lấy cái váy hoa vắt ở trong vách ” .
– Khi Mị bị trói, tiếng sáo vẫn vang vọng : “ Em không yêu quả pao rơi rồi / Em yêu người nào, em bắt pao nào ”
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo vẫn thôi thúc tâm hồn Mị “ đưa Mị theo những game show, những đám chơi ” .
– Cuối cùng : “ Tiếng sáo, tiếng chó sủa xa xa ” .
-> Ý nghĩa : Tiếng sáo như cũng đang lặng dần với tâm trạng khổ đau của cô gái Mèo đầy xấu số .
3, Nhận xét, so sánh:
– Điểm giống nhau :
+ Nội dung : Cùng nói về âm thanh, sắc điệu của tiếng sáo trong sự cảm nhận của Mị vào đêm tình mùa xuân từ đó biểu lộ sức sống tiềm tàng đang trỗi dậy trong tâm hồn của cô Mị .
+ Nghệ thuật : Miêu tả cụ thể giàu hình ảnh, giàu sức gợi, dùng chi tiết cụ thể ấy để miêu tả diễn biến tâm lí rất tinh xảo của nhân vật .
– Điểm khác nhau :
+ Mỗi cụ thể Open trong thực trạng đơn cử khác nhau bộc lộ cho những cung bậc cảm hứng trong tâm trạng của cô Mị .
+ Thể hiện kĩ năng của nhà văn trong việc miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật .
III. Kết bài :
– Khái quát về ý nghĩa tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân
Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ – Mẫu 1
Những đêm tình mùa xuân đã tới …
Sau những dòng hiện thực, trĩu nặng lòng trắc ẩn trước kiếp người nô lệ, nhà văn Tô Hoài chuyển sang ngọn bút bằng câu văn lãng mạn, mộng mơ ấy để khởi đầu những phút trỗi dậy của sức sống tuổi trẻ trong tâm hồn cô Mị – nhân vật chính trong truyện “ Vợ chồng A Phủ ”. Từ đó, biết bao câu chữ, bao chi tiết cụ thể, hình ảnh thẩm mỹ và nghệ thuật cứ nối nhau tuôn chảy, cứ gọi nhau ngân vang. Trong những hình ảnh, cụ thể ấy, có lẽ rằng nhà văn dụng công nhiều nhất khi miêu tả hình ảnh “ tiếng sáo đêm xuân ”. Chỉ đọc hơn hai trang truyện, tôi đã đếm được mười ba lần Tô Hoài nói đến tiếng sáo. Trong đó, có sáu lần tiếng sáo được đặc tả với những sắc độ âm thanh, những ngữ nghĩa và hiệu suất cao nghệ thuật và thẩm mỹ thật là sôi động, phong phú và đa dạng .
“ … Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi .
Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta chưa có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu…”
Đấy là mấy giai điệu mở màn của tiếng sáo. Nó từ xa vọng lại, nhưng nó thiết tha bổi hổi, nghĩa là nó thật thân mật, da diết, khẩn cầu, nóng ấm một khát vọng được yêu, có người để yêu thương. Nhớ ai bổi hổi, bồi hồi ( ca dao ). Vì thế, vừa nghe tiếng sáo, Mị đã nhẩm thầm được lời bài tình ca, trong đó hiển hiện một nghịch cảnh của cô gái đang khao khát niềm hạnh phúc lứa đôi : Mày có. Ta không. Mày đi làm nương. Ta đi tìm tình nhân. Nói khác đi, tiếng sáo mở màn trong những đêm tình mùa xuân ấy là tiếng gọi của bè bạn. Nó có hai sắc độ thiết tha và bổi hổi, đã thức tỉnh tâm hồn đang yên ngủ, an phận, nó nhóm lên khát vọng đang lụi tàn trong ý nghĩ và tình cảm của Mị, người đàn bà từng có một tuổi trẻ biết yêu, được yêu và tràn trề niềm hạnh phúc .
Từ cái công dụng thức tỉnh, tiếng sáo đã hồi sinh cho tâm hồn và giục giã cô Mị hành vi. Từ tiếng sáo ngoài đầu núi, Mị nghe tiếng sáo ở ngay sân chơi trong làng. Mị lén lấy hũ rượu, uống ừng ực, rồi lịm mặt và lòng Mị đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên nhà bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đùng một cái vui sướng như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Dồn dập, nối nhau, sáu lần, nhà văn kể về tiếng sáo. Khi là của Mị, khi của người khác, tiếng sáo cất lên, trong hiện tại, hòa quyện những âm thanh trong quá khứ vọng về. Và cũng dồn dập những vấn đề, những niềm vui tuổi trẻ mà Mị từng trải qua, đang sống lại. Đọc văn, ta ngỡ như mỗi từ ngữ, mỗi câu văn cứ ngân lên, rộn ràng tiếng sáo náo nức tình người. Sóng âm thanh khi thì vút cao lên, rủ rê mời gọi, khiến cho Mị thấy phơi phới trở lại, lòng vui sướng, Mị muốn đi chơi. Khi nó trầm xuống, sẻ chia, vỗ về nỗi đắng cay chua xót bởi cái thân phận phải ép duyên, bán mình của cô gái. Tiếng sáo như thủ thỉ trò chuyện, rồi lắng nghe từng cung bậc tâm trạng của Mị : A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau ! Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy nước mắt ứa ra. Ngọn sóng tủi hờn, bi lụy đang khóc than trong lòng cô gái thì sóng tình yêu và khát vọng của tiếng sáo lại dội lên, lửng lơ bay ngoài đường :
Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi.
Đấy là lời của tiếng sáo, lời của bài tình ca, lời của các bạn trai, gái đang yêu nhau, tâm tình bên nhau và cũng là những tiếng lòng da diết, mãnh liệt từng bao năm bị chôn vùi, kìm nén trong trái tim, trí tuệ của Mị. Vì thế, nó đã thôi thúc, giục giã Mị hành động. Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách. Lúc này A Sử, tên chồng vũ phu đang đứng ngay trước mặt Mị. Nhưng cô gái như không nhìn thấy, không thèm quan tâm. Cô thản nhiên làm cái việc mà cô muốn. Bởi vì, tiếng sáo mùa xuân tuổi trẻ tự trong tâm hồn Mị đã thực sự ngân lên. Bởi vì khát vọng tình yêu, hạnh phúc và tự do đã trỗi dậy. Những thanh sắc tình yêu nhân bản từ ngoại cảnh đã đồng vọng cùng thanh sắc của nội lực bên trong khiến cho cô gái nô lệ, khổ đau ấy hồi sinh, muốn xóa bỏ cái thân phận hiện tại để trở thành cái quá khứ, cội nguồn vốn rất tự do, trong lành như mùa xuân, tự do như tiếng sáo những đêm tình. Có thể nói, nghệ thuật miêu tả tiếng sáo và tâm trạng nhân vật của nhà văn Tô Hoài ở đoạn này rất tài hoa. Tám lần ông nói tới tiếng sáo, kể về những cô gái, chàng trai thổi sáo, hát tình ca, nghe sáo, đi theo tiếng sáo. Ba lần ông đặc tả tiếng sáo: văng vẳng tiếng sáo, tiếng sáo lửng lơ bay, trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Những từ tượng thanh, kết hợp nghệ thuật đảo âm tiết (không viết lơ lửng mà viết lửng lơ ), đảo từ ( động từ văng vẳng trước danh từ tiếng sáo, tính từ lửng lơ trước động từ bay, động từ rập rờn trước danh từ tiếng sáo) khiến cho những âm thanh của thứ nhạc cụ dân dã ấy trở nên sống động, có hồn, ấn tượng xiết bao. Và nhờ đó, những cung bậc tâm trạng của nhân vật Mị trở nên phong phú, cụ thể, logic xiết bao.
Cho đến phút ở đầu cuối của những đêm tình mùa xuân ấy, khi cô Mị bị A Sử trói đứng vào cột nhà hòng dập tắt khát vọng, sức sống trong tâm hồn cô, thì tiếng sáo vẫn vấn vương … bất diệt : Trong bóng tối, Mị đứng tĩnh mịch, như không biết mình đang bị trói. Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi. “ Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào … ”. Mị vùng bước tiến. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách. Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như vậy. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa những tích tắc này, âm thanh của sáo không hiện rõ bằng hình hài, sắc điệu nữa. Nó lịm dần cùng nỗi đau khổ của kiếp người. Nhưng nó không tắt hẳn. Nó lặn vào trong trái tim, nó cựa quậy trong máu thịt của cô Mị, cất lên thành tiếng lòng ru vỗ, an ủi. Cho nên, dù Mị vẫn đang bị trói, tiếng sáo vẫn đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi. Nó vẫn cùng Mị say sưa hát hát bài tình ca “ Em yêu người nào, em bắt pao nào … ” Khát vọng tuổi trẻ và tình yêu của Mị không trở thành hiện thực thì nó sống trong tâm linh, trong mộng tưởng. Tiếng sáo – tiếng gọi của tự do, niềm hạnh phúc, dây trói nào trói được ? Nó đã chắp cánh cho sức mạnh sống của Mị bay lên. Kể cả lúc cái hiện thực phũ phàng hành hạ Mị : Cô cảm thấy chân tay không cựa được, cô nghe thấy tiếng chân ngựa, tiếng chó sủa thì có vẻ như tiếng sáo vẫn nhắc thầm trong tâm tưởng : lúc này là lúc trai gái rủ tình nhân dỡ vách ra rừng chơi. Mị lại bồi hồi. Kể cả lúc khắp người Mị bị dây trói thít lại đau nhức, Mị vẫn nồng nàn tha thiết nhớ. Vì cô vẫn nghe thấy tiếng sáo. Trời tang tảng sáng. Có lẽ lúc này, nhưng tiếng sáo hữu hình đã thực sự tắt. Chỉ còn dư âm của nó vang vọng trong lòng người. “ Ôm sầu mang giận ngẩn ngơ. Tiếng tơ im re giờ đây càng hay. ” ( thơ Bạch Cư Dị ). Không rõ, khi chuyển ngòi bút từ miêu tả sắc điệu đơn cử của những tiếng sáo ở hai đoạn trên thành nghiên cứu và phân tích tâm trạng đau xót, khi vô vọng, lúc mộng mơ của nhân vật Mị trong dư âm tiếng sáo của đoạn thứ ba này, nhà văn Tô Hoài có nghĩ tới nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tiếng đàn của Bạch Cư Dị trong thi phẩm nổi tiếng “ Tỳ bà hành ” rất lâu rồi ? Dù thế nào, đọc những dòng văn này của ông, tôi vẫn thấy thấm đẫm một chất thơ, kính phục một năng lực miêu tả thực sự và mày mò lòng người. Qua cái vô danh của một nhạc cụ, nhà văn đã tấu lên bao nhiêu thanh sắc của lòng người. Chỉ ba lần nhắc đến tiếng sáo, nhưng mãi mãi, ông khẳng định chắc chắn rằng : khát vọng tuổi trẻ, tình yêu, cái sức sống tiềm tàng ấy của con người không dây trói nào buộc được, không thế lực đen tối nào xóa được .
Trong tiến trình lịch sử dân tộc văn học dân tộc bản địa, tất cả chúng ta từng biết tới khá nhiều áng văn chương có “ tiếng sáo ”. Cái âm thanh của thứ nhạc cụ tre trúc đơn sơ ấy đã trở thành một hình tượng thẩm mỹ và nghệ thuật với bao nhiêu giai điệu, bao nhiêu ngữ nghĩa rực rỡ. Đó là tiếng sáo của Trương Chi – chàng nghệ sĩ tài hoa nhưng xấu số trong chuyện cổ tích “ Trương Chi ”. Đó là tiếng sáo của Trương Lương nỉ non tình tự khiến cho Hạng Tịch – vua nước Sở phân vân, không hề giã từ nàng Ngu Cơ xinh đẹp, dẫn đến một thảm kịch lớn lao mà thi sĩ lãng mạn Huy Thông đã kể trong bài thơ nổi tiếng “ Tiếng địch sông Ô ”, năm 1936. Và đây, tiếng sáo của những Kim Đồng trong thơ Thế Lữ :
Khi cao vút tận mây trời
Khi gần,vắt vẻo bên bờ cây xanh
Êm như lọt tiếng tơ tình
Đẹp như ngọc nữ uốn mình trong không…
Trong chuyện “ Vợ chồng A Phủ ”, tiếng sáo của nhà văn Tô Hoài như tất cả chúng ta vừa cảm nhận cũng đã được chau chuốt bằng sắc màu, âm thanh xinh xắn, uyển chuyển, không thua kém bất kỳ một áng thơ nào. Hình như với kĩ năng và tấm lòng yêu thương con người của ông, ngòi bút văn xuôi trở nên mềm mại và mượt mà, trữ tình. Hình tượng “ tiếng sáo ” trong thiên truyện rực rỡ này phong phú và đa dạng độc lạ và sâu lắng hơn. Đọc tác phẩm, suy ngẫm về sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị, tất cả chúng ta không hề lướt qua hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ tiếng sáo. Bởi vì đấy là một điểm sáng nghệ thuật và thẩm mỹ vừa hiện thực, vừa lãng mạn, đẫm chất dân tộc bản địa và chất thơ. Bởi vì, đấy cũng là một cung bậc tinh xảo trong cảm hứng nhân đạo, nhân văn rất đáng trân trọng của ngòi bút Tô Hoài .
Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ – Mẫu 2
Vợ chồng A Phủ là một trong số không nhiều những tác phẩm văn xuôi viết thành công xuất sắc trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Có thể xem đó là khuôn mặt tiêu biểu vượt trội của văn học thời đại mà cả dân tộc bản địa cùng “ rũ bùn đứng dậy sáng lòa ”. Trong đó chi tiết cụ thể Tiếng sáo đêm tình mùa xuân là lát cắt ngang giữa nhân tế bào của tác phẩm. Vẻ đẹp nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ cũng lộ ra từ chi tiết cụ thể ấy .
Trước hết, cụ thể Tiếng sáo đêm tình mùa xuân là một phát minh sáng tạo thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ nhằm mục đích tò mò, biểu lộ vẻ đẹp nhân vật và chủ đề tư tưởng của tác phẩm. Tiếng sáo mùa xuân vốn là linh hồn của đời sống niềm tin vùng Tây bắc. Nó rất quen thuộc, thân thiện, không có gì mới lạ, đã được tác giả sử dụng hiệu suất cao linh diệu như chiếc móng vuốt của thần Kim Quy, như câu thần chú Vừng ơi của Alibaba vậy. Nhờ chiếc lẫy thần ấy mà cung nỏ nhà vua bắn một phát chết hàng vạn tên xâm lược ; nhờ tiếng sáo đêm tình mùa xuân đó mà nhà văn mở được cánh cửa tâm hồn nhân vật Mị đã im ỉm khóa suốt bao nhiêu năm trời. Cứ nhìn cái dáng “ lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa ”, nhìn cái cách kéo lê tấm thân của Mị từ mùa này sang mùa khác, từ năm này sang năm khác thao tác như một cái máy, cứ nhìn cái sự đêm đến “ Mị chỉ còn biết thức với lửa ”, đêm nào cũng vậy, dù rằng có bị A Sử ngứa tay đánh đập hay có người chết ngay ở đó ( không có phản ứng gì thì người ta chỉ hoàn toàn có thể nghĩ rằng cô sẽ mãi câm lặng như tảng đá cho đến ngày chết rũ xương ở đây thì thôi .
Vậy mà từ khi nghe đầu núi lấp ló có tiếng sáo rủ bạn đi chơi của ai đó, “ Mị lại thiết tha bồi hồi ”. Tâm hồn Mị phát hiện tiếng sáo, đã mở màn cựa quậy, đã khởi đầu biết cảm nhận, đã xúc động. Đã sống lại thật rồi ! Tiếng sáo mùa xuân nhẹ nhàng, mỏng tang, vu vơ mà thần diệu tựa thuốc thánh Cam lộ. Tưới đến đâu thì hồi sinh sự sống, tình yêu đến đó. Kìa, Mị đang “ nhẩm thầm bài hát của người thổi sáo ”. Mị đang hòa lòng mình vào không khí mùa xuân tuổi trẻ của những game show đánh pao, đánh quay. Mị đang sống với tâm trạng yêu đương trong những bài hát. Dòng nước mắt khan hiếm đã len lỏi vào tâm hồn đang khô hạn nứt nẻ của Mị rồi thì lẽ nào không mở lòng ? ! Tiếng sáo mùa xuân đến và đã neo đậu luôn trong lòng Mị, rồi ám ảnh không rời : “ Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng ”. Rồi như một phản ứng dây chuyền sản xuất, hàng loạt cả một quá khứ của tuổi trẻ hiện về, Mị lại được sống đắm chìm trong thời tuổi trẻ đầy mê hồn của mình : ” Mị thổi lá cũng hay như thổi sáo bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị ”. Tiếng sáo dập dìu thiết tha gọi ai đầu làng mà thức tỉnh cả một miền hồi ức, kỷ niệm ùa về tươi rói. Rồi tiếng sáo ngày một gần, ngày một da diết hơn ; ngồi một mình trong xó nhà bếp nhưng Mị nhận rõ “ Tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường. Mị thấy phơi phới trở lại … ”. Mùa xuân đã thực sự về, xốn xang trong lòng : “ Mị vui sướng như những đêm xuân ngày trước. Mị vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi … ”. Rồi theo phép biện chứng của tâm hồn, cái hiện thực đầy mê hồn của quá khứ và tiếng sáo gọi bạn yêu kia đã trở thành thái cực tương phản của cảnh sống thực tại. Mị so sánh so sánh, soi xét lại cái hiện thực mà cô đã và đang phải sống, thấy nó thật không bình thường, không hề gật đầu. Tâm lý Mị phát sinh một sự phản ứng giật mình mà thống nhất : Nghĩ đến nắm lá ngón. Nhìn ở góc nhìn sự sống cho thể xác, đây là một bước lùi, xấu đi. Nhưng nhìn ở góc nhìn đời sống ý thức, đây là một tín hiệu đáng mừng ở Mị. Bởi vì đó chính là sự thức tỉnh đầy tính nhân văn : Thà một phút huy hoàng rồi vụt tắt, thà chết trong một sự chứng minh và khẳng định kinh khủng ý nghĩa đúng đắn đời sống của mình còn hơn phải sống kiếp trâu ngựa suốt cả một đời. Nhờ tiếng sáo mùa xuân mà Mị có được sự thức tỉnh đó .
Tuy nhiên, một cô gái mê tiếng sáo, yêu đời như Mị không hề lùi sâu vào mãi góc chết. Tiếng sáo mùa xuân, tiếng sáo gọi bạn tình vẫn “ lửng lơ bay ngoài đường ”, và trong đầu Mị vẫn “ rập rờn tiếng sáo ” thì làm thế nào Mị hoàn toàn có thể lạnh nhạt, làm thế nào Mị hoàn toàn có thể ăn lá ngón ? Thay vào đó, cô “ lấy hũ rượu, uống ừng ực từng bát ”. Mị dằn lòng xuống, cái đắng cay bị kìm xuống thì cái nồng nàn của hơi men và cái đắm say của “ tiếng sáo gọi bạn yêu ” càng thôi thúc : “ Mị đứng dậy xắn thêm mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng ” như để tự thắp sáng đời mình, như để khêu to hơn ngọn lửa tình yêu đang chập chờn trong ý thức của Mị. Hành động này lại tạo ra niềm tin để có hành vi tiếp theo can đảm và mạnh mẽ hơn : Mị quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa vắt trên vách, sửa soạn đi chơi, bất chấp sự xuất hiện của A Sử ( dù hắn là hiện thân trực tiếp và thường trực của cái ác, là hung thần quỷ ác đã nghiền nát tổng thể niềm hạnh phúc, sự sống của đời cô. Mị trọn vẹn không hề đếm xỉa đến hiện thực nữa. Lòng mải mê đi theo tiếng sáo, tay cô làm, chân cô bước như kẻ mộng du. Thậm chí cho đến khi đã bị trói bằng cả một thúng dây đay, bằng cả mái tóc dài của chính Mị, thân xác đau đớn cùng cực, thì tiếng sáo vẫn bám riết tâm hồn Mị. Suốt đêm dài Mị chỉ còn nghe tiếng sáo. Khi khát vọng tự do, khát vọng tình yêu đã cháy lên thì hiện thực kia làm thế nào đủ sức ngăn cản được sự bay bổng của tâm hồn ? ! .
Cũng có lúc tiếng chân ngựa đạp vách kéo Mị về thực tại. “ Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa. Con ngựa còn có lúc đứng gãi chân, nhai cỏ, còn … ” nhưng “ tiếng sáo vẫn đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi ”. Lúc chừng đã khuya, Mị còn tưởng tượng được cuộc chơi xuân đêm nay đã đến lúc “ trai làng đang đến bên vách làm hiệu rủ tình nhân dỡ vách rừng chơi. Mị đã nín khóc, Mị lại thiết tha bồi hồi ”. Tiếng sáo đã trở thành điểm tựa và Mị đã vững vàng hơn .
Chưa khi nào là một nhà văn lãng mạn nhưng những dòng này, những trang này, quốc tế tâm trạng nhân vật Mị lúc này và hàng loạt chi tiết cụ thể Tiếng sáo đêm tình mùa xuân dẫu thực đến độ nổi bật nó vẫn là những trang văn cực kỳ lãng mạn, đẹp tươi mê ly. Với chi tiết cụ thể tiếng sáo, không những nhà văn bật mở được quốc tế tâm hồn của một nhân vật khổ đau đã nhàu nát, tê dại vì bị giam hãm trong bóng ma và thế lực phong kiến miền núi, đang thức dậy, đang tăng trưởng với những cung bậc tinh xảo, phức tạp, tuần tự có, cải tiến vượt bậc có, có cả những bước tiến lùi xen kẽ ( nhưng đúng quy luật tâm ý mà còn tò mò, chứng minh và khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp tài hoa nghệ sỹ của người lao động dân tộc bản địa Mèo. Dẫu cho thể xác có bị vùi dập bao nhiêu thì lòng yêu đời, yêu niềm hạnh phúc, yêu tiếng sáo mùa xuân của người người Mèo vẫn không gì hoàn toàn có thể dập tắt được. Đó là bức thông điệp quan trọng nhất mà nhà văn gửi được đến bạn đọc qua tác phẩm này. Hơn nữa nó còn hé mở cả một sức mạnh tiềm ẩn, báo hiệu năng lực cách mạng trong nhân vật Mị và con người Tây Bắc .
Tiếng sáo đêm tình mùa xuân thực sự là một cụ thể đầy sức điệu đàng, là nét hoa văn độc lạ nhất trên toàn tấm thảm hoa Tây Bắc. Giả sử không có tiếng sáo mùa xuân thì có lẽ rằng tâm hồn Mị không khi nào thức dậy được ( như trên đã nói ). Không có nó, đời sống Tây Bắc còn lại là gì ? – Chắc chỉ còn lại “ tiếng xập xình cúng ma ” nhận mặt người vay nợ lãi hay làm nô lệ cho bọn chúa đất. Tiếng sáo dập dìu suốt đêm đã xua đi cái hoang lạnh, cái đói rách của núi rừng, cái âm u của đời sống nô lệ, và gọi về cái ấm cúng, cái đa tình đáng yêu, chất nghệ sỹ của lòng người Tây bắc. Có tiếng sáo gọi bạn đầu làng, tiếng sáo vang vọng từ núi này sang núi nọ và “ những chiếc váy hoa phơi trên những tảng đá xòe như con bướm sặc sỡ ” núi rừng Tây bắc trở nên thơ mộng, điệu đàng và mê hồn biết bao !
Cảm ơn nhà văn đã giúp người đọc mọi miền Tổ quốc được cảm nhận, chiêm ngưỡng và thưởng thức những vẻ đẹp trong sáng, thi vị của con người và núi rừng miền Tây thân yêu của tất cả chúng ta. Đọc đi đọc lại nhiều lần, tiếng sáo vẫn cứ mê hồn, ám ảnh lạ lùng, Viral từ người trong truyện đến người viết truyện, sang người đọc truyện :
“ Ngoài núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi … ”
“ Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường … ”
“ Tiếng sáo đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi … ”
Ta như nghe được cả những tiếng reo vui náo nức của nhà văn khi mùa xuân đến được kìm nén trong nhiều câu văn : “ Những đêm tình mùa xuân đã đến ”. Ta như nghe được cả sự mời gọi thiết tha của người nghệ sĩ ấy trong từng dòng văn miêu tả tài hoa về tiếng sáo ấy rằng : Hỡi những ai chưa một lần đến Tây Bắc, hãy lên đây để được sống trong không khí của những đêm xuân nồng nàn men rượu và dập dìu tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường, tiếng sáo văng vẳng đầu nương, vang vọng qua những vách núi thành âm điệu đặc trưng của nền văn hóa truyền thống Tây bắc. Tiếng sáo ấy cũng là tiếng lòng nồng nàn như rượu đêm xuân của nhà văn so với núi rừng và đồng bào những dân tộc bản địa vùng rẻo cao Tây bắc nói riêng, với quốc gia Nước Ta nói chung .
Vẫn còn chưa đủ. Phải nói thêm : Chi tiết ấy còn là mẫu sản phẩm của một sự am tường cặn kẽ, tinh thông về phong tục, lối sống của đồng bào rẻo cao. Là loại sản phẩm của một ngòi bút tài hoa : văn như nhạc, như tranh, tải được cả sắc tố, mùi vị, âm điệu, linh hồn của núi rừng Tây Bắc. Trong sáng, hồn nhiên mà tình tứ, réo rắt da diết, mà trẻ khỏe quái đản .
Thật toàn vẹn, ngọt ngào và đầy dư vị !
Một cụ thể thẩm mỹ và nghệ thuật như vậy nó dư sức làm rường cột cho cả một tác phẩm, lưu lại sự trưởng thành của chặng đường sáng tác, làm ra tầm cao, góp phần riêng của nhà văn Tô Hoài do đó văn học, văn hóa truyền thống nước nhà .
Nay nhà văn Tô Hoài đã đi xa nhưng chắc như đinh tiếng sáo đêm tình mùa xuân của bản Mèo xa lắc vẫn vi vút, vẫn lửng lơ ám ảnh trong tâm lý bao thế hệ người đọc mọi miền quốc gia. Có thể nó còn vọng mãi sang quốc tế bên kia ru Người giấc ngủ ngàn năm ; và biết đâu trong âm tính cũng lóe lên tia sáng ấm mùa xuân .
Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ – Mẫu 3
Trong truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ ” Tô Hoài không chỉ thành công xuất sắc ở việc khắc họa chân dung những nhân vật mà nhà văn còn có biệt tài trong việc kiến thiết xây dựng những cụ thể truyện rất rực rỡ. Trong đó, cụ thể tiếng sáng trong đêm tình mùa xuân mang nhiều ý nghĩa .
Tiếng sáo Open trong đêm tình mùa xuân – đây là âm thanh quen thuộc, đặc trưng của người Mèo ở vùng cao mỗi khi tết đến, xuân về. Đó là tiếng sáo gọi bạn yêu, là cầu nối cho những đôi lứa, giúp những chàng trai tỏ tình và giãi bày yêu thương. Âm thanh ấy cũng chất chứa nhiều khát vọng yêu thương cháy bỏng trong những nhịp đập trái tim trẻ .
Tiếng sáo là một trong những chi tiết cụ thể được Tô Hoài dụng công miêu tả. Nó Open nhiều lần, trở đi trở lại với những mức độ và sắc thái khác nhau. Lúc đầu là tiếng sáo lấp ló ngoài đầu núi, tiếp đến nó văng vẳng ở đầu làng, “ lửng lơ bay ngoài đường ”. Và rồi giữa Mị và tiếng sáo không còn khoảng cách. Âm thanh ấy len lỏi vào trong tâm lý của Mị. Không chỉ có tiếng sáo hiện tại cô nghe, mà Mị còn nhớ lại cả tiếng sáo trong quá khứ, về khoảng chừng thời hạn tươi đẹp, tự tôn của mình .
Chi tiết tiếng sáo cũng có vai trò rất là quan trọng so với việc làm hồi sinh tâm hồn Mị., làm trỗi dậy sức sống tiềm tàng mãnh liệt trong cô. Nó giống như một tác nhân làm sống dậy trong Mị những xúc cảm rạo rực của tuổi trẻ, làm bùng lên niềm khao khát sống., khao khát yêu đương. Để rồi “ Mị thấy phơi phới trở lại … Mị muốn đi chơi ”. Nếu không có không khí ngày tết sinh động ở Hồng Ngài, đặc biệt quan trọng là tiếng sáo gọi bạn tình không cất lên thì có lẽ rằng Mị vẫn mãi chìm đắm trong những tháng ngày rầu rĩ, sống một đời sống không phải con người. Ngay cả khi cô bị trói đứng thì âm thanh của tiếng sáo như ma lực làm phát cháy trong Mị niềm khao khát yêu, khao khát sống .
Bên cạnh đó, sự Open của chi tiết cụ thể âm thanh tiếng sáo còn góp thêm phần tô đậm thêm những giá trị nhân đạo của tác phẩm. Nhà văn muốn ca tụng và chứng minh và khẳng định sức sống tiềm tàng trong tâm hồn người lao động miền núi không có một thế lực nào hoàn toàn có thể diệt trừ được. Và chỉ cần âm thanh của tiếng sáo ấy hoàn toàn có thể làm thức dậy nguồn sức sống ấy .
Chi tiết tiếng sáo cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc tạo nên hơi thở miền núi cho truyện ngắn. Cũng nhờ có sự Open của âm thanh này mà những trang văn mà Tô Hòa kiến thiết xây dựng đẫm chất thơ. Tiếng sáo ấy quả là âm thanh gây nhiều ấn tượng không chỉ so với những nhân vật trong truyện mà còn gây ấn tượng, hút người đọc can đảm và mạnh mẽ .
Và để khắc họa điển hình nổi bật cụ thể trên, tác giả sử dụng ngôn từ đầy sức gợi, nhất là những từ láy liên tục đổi khác, gợi tả những sắc thái khác nhau của tiếng sáo : lấp ló, văng vẳng, lửng lơ, rập rờn. Qua cách diễn đại này fan hâm mộ có vẻ như không phải tốn quá nhiều công sức của con người để mường tượng thứ âm thanh ấy mà nó hiện hữu khá rõ nét, không riêng gì tác động ảnh hưởng vào thính giác mà còn gây ấn tượng can đảm và mạnh mẽ đến thị giác .
Có thể thấy rằng, chi tiết cụ thể tiếng sáo mặc dầu là cụ thể nhỏ trong tác phẩm thôi nhưng cũng có vai trò tạo nên sự thành công xuất sắc khi kiến thiết xây dựng truyện ngắn “ Vợ chồng A phủ ” của nhà văn Tô Hoài. Nếu thiếu đi âm thanh này, truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ ” hoàn toàn có thể sẽ mất đi khá nhiều sức hấp dẫn và tư tưởng của tác phẩm cũng đôi phần kém thâm thúy hơn .
Ý nghĩa tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ – Mẫu 4
Giá trị đích thực của một tác phẩm văn học thường được xem xét trên cả hai phương diện, nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật. Dấu ấn của một nhà văn trong tác phẩm được bộc lộ trong suốt quy trình phát minh sáng tạo để chuyển tải nội dung – tư tưởng thành những hình tượng thẩm mỹ và nghệ thuật sôi động, để lại những “ ám ảnh ” nghệ thuật và thẩm mỹ thâm thúy trong lòng người đọc. Một trong những yếu tố góp thêm phần làm ra điều đó chính là việc kiến thiết xây dựng nên những cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ rực rỡ. Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài hoàn toàn có thể xem tiếng sáo gọi bạn tình là cụ thể như vậy .
Trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ, nhà văn Tô Hoài cũng đã lựa chọn được nhiều chi tiết cụ thể đắt. Chi tiết về tục cúng trình ma, nắm lá ngón, cụ thể về giọt nước mắt của A Phủ, và không hề không kể đến tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân đó đều là những sợi dây tóc phát sáng liên kết mạch truyện, chuyển tải nội dung hiện thực và nội dung nhân đạo của tác phẩm .
Chi tiết tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân
Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, nếu tục cúng trình ma là một hủ tục ám ảnh đời sống tâm linh của người dân Tây Bắc, thì tiếng sáo gọi bạn tình lại trở thành một nét đẹp văn hóa truyền thống trong đời sống hoạt động và sinh hoạt và đời sống niềm tin của con người nơi đây. Tiếng sáo Open trong thiên truyện lúc văng vẳng từ xa, có khi vọng lại thiết tha, bổi hổi, lúc lửng lơ bay ngoài đường, lúc lại rập rờn trong đầu Mị. Tiếng sáo làm ra một miền khoảng trống êm dịu, nên thơ thuộc về quốc tế tâm hồn đẹp tươi của nhân vật Mị. Trong lời bài hát của người thổi sáo có khát vọng tự do và tình yêu của trai gái người Mèo :
Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu.
Và cả những ước hẹn buông lơi:
– Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu quả pao rơi rồi…
– Em không yêu, quả pao rơi rồi.
Em yêu người nào, em bắt pao nào…
Với ý nghĩa đó, tiếng sáo đã trở thành một sợi dây tóc phát sáng, khi nó là một chi tiết cụ thể thẩm mỹ và nghệ thuật gắn với cuộc sống, số phận của nhân vật Mị, là hiện thân quốc tế tâm hồn đẹp tươi của cô gái này. Mị từng là một cô gái trẻ, đẹp. Tết đến trai đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị. Ngày đó, Mị thổi sáo giỏi. Mị uốn chiếc lá trên môi thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Nhưng vì món tiền mà cha mẹ Mị đã vay của nhà thống lí Pá Tra chưa trả được nên Mị bị bắt về làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí. Từ đây, Mị sống đời sống tủi cực, thê thảm. Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi. Mị bí mật như một cái bóng Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Nhưng rồi, mùa xuân Hồng Ngài mang theo sắc tố, âm thanh và sự rộn ràng đã thức tỉnh sức sống tiềm tàng ở cô gái sống mà như đã chết ấy. Quá trình thức tỉnh của Mị gắn liền với sự vọng về của tiếng sáo. Tiếng sáo trở thành chất xúc tác can đảm và mạnh mẽ lay tỉnh một tâm hồn ngủ yên trong đêm lặng với sự ám ảnh của bóng ma. Lần tiên phong tiếng sáo Open trong tác phẩm cũng là lần tiên phong sau bao ngày dài câm nín ở nhà thống lí Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát người đang thổi. Tiếng sáo đã làm rung lên cảm hứng trong tâm hồn Mị – sự đổi khác đó chứng tỏ hồn Mị chưa chết hẳn. Mị đang sống lại, lòng Mị đã có sợi dây xúc cảm. Mị đang sống với giai điệu, với ý nghĩa lời bài hát người đang thổi. Trong không khí đón tết, nhìn cảnh người nhảy đồng, người hát, có thêm cái nồng nàn của rượu, khi Mị uống ực từng bát, tiếng sáo đã đưa Mị về quá khứ, lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Từ đây, tiếng sáo thức dậy khát vọng sống, sức sống trong Mị, Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đùng một cái vui sướng như những đêm tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Nghĩ đến cảnh A Sử với Mị, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau, trong Mị Open tâm lý Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra. Như vậy là, Tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường kia chính là tấm gương soi hắt lại để Mị nhìn rõ hơn về đời sống hiện tại của mình. Mị đã muốn chết ngay, nghĩa là Mị đã không gật đầu thực trạng, Mị đang muốn phản kháng lại thực trạng. Đây là điều trọn vẹn khác với Mị lầm lũi suốt bao tháng ngày trong nhà thống lí trước đây. Nhìn thấy A Sử chuẩn bị sẵn sàng đi chơi, Bây giờ Mị cũng không nói. Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng – Mị muốn thắp sáng thêm khát vọng sống mới nhen nhóm tìm về. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Tiếng sáo vẫy gọi Mị, thôi thúc Mị. Điệp khúc Mị muốn đi chơi một lần nữa bùng lên. Mị cũng sắp đi chơi. Ngay sau đó, hàng loạt những hoạt động giải trí diễn ra một cách nhanh gọn, Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách, như thể Mị đang thực thi hành vi giải phóng cho mình, cởi bỏ khỏi sự trói buộc của con ma nhà thống lí, thoát khỏi căn buồng kín kẽ của Mị – căn buồng chỉ có một chiếc hành lang cửa số một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng. Thế rồi khát vọng ấy mới được nhen nhóm, ngay lập tức đã bị A Sử chặn lại. A Sử đã nắm Mị, lấy thắt lưng trói hai tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống, A Sử quấn luôn tóc lên cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Nhưng sự thực, A Sử chỉ hoàn toàn có thể trói được thân xác Mị, còn tâm hồn Mị vẫn trọn vẹn tự do. Mị vẫn sống toàn vẹn trong quốc tế của riêng mình, Trong bóng tối, Mị đứng lặng im, như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn. Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi. Như vậy, tiếng sáo là chất xúc tác làm đổi khác tâm lí nhân vật Mị, giúp người đọc nhận ra sức sống tiềm tàng ở Mị, một sức sống mãnh liệt không gì hoàn toàn có thể diệt trừ được .
Chi tiết tiếng sáo đã giúp nhà văn Tô Hoài tò mò ra vẻ đẹp tâm hồn Mị, khẳng định chắc chắn được sức sống bất diệt của con người. Có thể xem, tiếng sáo là cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ đẹp, giàu sức gợi, ám ảnh người đọc. Nhân vật Mị trong thực trạng này làm ta liên tưởng đến quá trình thức tỉnh của nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nam Cao. Những nhà văn lớn vẫn thường là những nhà nhân đạo chủ nghĩa. Cả Nam Cao và Tô Hoài đều là những nhà văn như vậy .
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Thủ Thuật
Để lại một bình luận