Một phương trình hóa học được xác định bằng cách biểu diễn ký hiệu của một phản ứng hóa học. Vậy cân bằng phương trình hóa học là gì? Lý thuyết về cân bằng phương trình hóa học lớp 8 lớp 10? Các dạng bài tập về cân bằng phương trình hóa học? Những ứng dụng nào để cân bằng phương trình hóa học? Trong phạm vi bài viết dưới đây, Tip.edu.vn sẽ tổng hợp các kiến thức về chủ đề cân bằng phương trình hóa học, cùng tìm hiểu nhé!
Tóm tắt nội dung bài viết
- Các bước cân bằng phương trình hóa học lớp 8
- Một số phương pháp cân bằng phương trình hóa học
- Phương pháp chẵn – lẻ: Thêm hệ số vào trước chất có số lẻ để số nguyên tử của nguyên tố đó chẵn.
- Phương pháp đại số: Đối với các phương trình khó cân bằng phương pháp trên
- Cân bằng phương trình oxi hóa khử
- Phương pháp nguyên tử nguyên tố
- Phương pháp hóa trị hiệu quả
- Phương pháp sử dụng hệ số phân số
- Phương pháp này có nguồn gốc từ phần tử phổ biến nhất
- Phương pháp cân bằng điện tử
- Một số bài tập về cân bằng phương trình hóa học trên mạng
Các bước cân bằng phương trình hóa học lớp 8
- Bước 1 : Viết sơ đồ phản ứng dưới dạng công thức hóa học .
- Bước 2 : Đặt thông số sao cho số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở hai vế bằng nhau .
-
Bước 3: Hoàn thành phương trình.
Chú ý:
Trong bước 2, chiêu thức “ Đa số chung tối thiểu ” thường được sử dụng để đặt những thông số bằng cách :
- Chọn nguyên tố mà số nguyên tử hai bên không bằng nhau và có nhiều nguyên tử nhất ( cũng có trường hợp không đúng ) .
- Tìm bội số chung nhỏ nhất của những chỉ số nguyên tử của nguyên tố đó ở hai vế, chia bội số chung nhỏ nhất cho chỉ số, ta được thông số .
- Trong quy trình cân bằng, những số hiệu nguyên tử trong công thức hoá học không được đổi khác .
Một số phương pháp cân bằng phương trình hóa học
Phương pháp chẵn – lẻ: Thêm hệ số vào trước chất có số lẻ để số nguyên tử của nguyên tố đó chẵn.
Ví dụ 1: Cân bằng phương trình hóa học sau:
( Al + HCl rightarrow AlCl_ { 3 } + H_ { 2 } )
- Chúng ta chỉ cần thêm thông số 2 vào trước ( AlCl_ { 3 } ) để cho một số ít nguyên tử Cl chẵn. Khi đó, vế phải có 6 nguyên tử Cl trong 2 ( AlCl_ { 3 } ), do đó vế trái thêm thông số 6 trước HCl .
( Al + 6HC l mũi tên phải 2A lCl_ { 3 } + H_ { 2 } )
- Bên phải có 2 nguyên tử Al trong 2 ( AlCl_ { 3 } ), bên trái tất cả chúng ta thêm thông số 2 trước Al .
( 2A l + 6HC l mũi tên phải 2A lCl_ { 3 } + H_ { 2 } )
- Bên trái có 6 nguyên tử H trong 6HC l, vì thế ở bên phải tất cả chúng ta thêm thông số 3 vào trước ( H_ { 2 } ) .
( 2A l + 6HC l mũi tên phải 2A lCl_ { 3 } + 3H _ { 2 } )
Phương pháp đại số: Đối với các phương trình khó cân bằng phương pháp trên
- Bước 1 : Đưa những thông số a, b, c, d, e, f, … lần lượt vào những công thức ở hai vế của phương trình phản ứng .
- Bước 2 : Cân bằng số nguyên tử ở hai vế của phương trình bằng hệ phương trình chứa ẩn số : a, b, c, d, e, f, g … .
- Bước 3 : Giải hệ phương trình vừa lập để tìm thông số .
- Bước 4 : Đưa những thông số vừa tìm được vào phương trình phản ứng .
Ví dụ 2: Cân bằng phương trình hóa học sau:
( Cu + H_ { 2 } SO_ { 4 } rightarrow CuSO_ { 4 } + SO_ { 2 } + H_ { 2 } O ) ( tiên phong )
Giải pháp :
- Bước 1 : ( aCu + bH_ { 2 } SO_ { 4 } rightarrow cCuSO_ { 4 } + dSO_ { 2 } + dH_ { 2 } O )
- Bước 2 : Tiếp theo, lập hệ phương trình dựa trên mối quan hệ về khối lượng giữa những chất trước và sau phản ứng, ( nguyên tử khối của mỗi nguyên tố ở hai vế phải bằng nhau ) .
Cu : a = c ( tiên phong )
Đ / s : b = c + d ( 2 )
H : 2 b = 2 e ( 3 )
O : 4 b = 4 c + 2 d + e ( 4 )
- Bước 3 : Giải hệ phương trình bằng :
Từ pt ( 3 ), chọn e = b = 1 ( hoàn toàn có thể chọn bất kể thông số nào khác ) .
Từ pt ( 2 ), ( 4 ) và ( 1 ) ( Rightarrow c = a = d = frac { 1 } { 2 } Rightarrow c = a = d = 1 ; e = b = 2 ) ( tức là. là tất cả chúng ta đang giảm mẫu số ) .
- Bước 4 : Đưa những thông số vừa tìm được vào phương trình phản ứng, ta được phương trình hoàn hảo
( Cu + 2H _ { 2 } SO_ { 4 } rightarrow CuSO_ { 4 } + SO_ { 2 } + 2H _ { 2 } O )
Cân bằng phương trình oxi hóa khử
Phương pháp nguyên tử nguyên tố
Đây là một chiêu thức khá đơn thuần. Ở trạng thái cân bằng, chúng tôi cố ý viết những nguyên tố ở thể khí ( ( H_ { 2 }, O_ { 2 }, Cl_ { 2 }, N_ { 2 } … ) ) dưới dạng những nguyên tử riêng không liên quan gì đến nhau và sau đó lập luận trải qua một số ít bước. .
Ví dụ: Cân bằng phản ứng (P + O_ {2} rightarrow P_ {2} O_ {5} )
Chúng tôi viết : ( P + O rightarrow P_ { 2 } O_ { 5 } )
Để tạo ra 1 phân tử ( P_ { 2 } O_ { 5 } ) cần 2 nguyên tử P và 5 nguyên tử O :
( 2P + 5O rightarrow P_ { 2 } O_ { 5 } )
Nhưng phân tử oxy luôn gồm có hai nguyên tử, thế cho nên nếu bạn lấy 5 phân tử oxy, tức là số nguyên tử oxy tăng gấp đôi, số nguyên tử P và số phân tử ( P_ { 2 } O_ { 5 } ) cũng tăng 2, tức là 4 nguyên tử P và 2 phân tử ( P_ { 2 } O_ { 5 } ) .
Do đó : ( 4P + 5O _ { 2 } rightarrow 2P _ { 2 } O_ { 5 } )
Phương pháp hóa trị hiệu quả
Hóa trị hoạt động giải trí là hóa trị của một nhóm nguyên tử hoặc nguyên tử của những nguyên tố trong một chất tham gia và tạo thành phản ứng hóa học .
Áp dụng giải pháp này nhu yếu những bước sau :
- Xác định hóa trị hiệu dụng :
( BaCl_ { 2 } + Fe_ { 2 } ( SO_ { 4 } ) _ { 3 } rightarrow BaSO_ { 4 } + FeCl_ { 3 } )
Các tính năng hóa trị lần lượt từ trái sang phải là :
II – I – III – II – II – II – III – I
Tìm bội số chung nhỏ nhất của những hóa trị hoạt động giải trí :
Bảng cân đối trạng thái ( 1, 2, 3 ) = 6
- Chia BCNN cho những hóa trị, ta được những thông số :
6 : II = 3, 6 : III = 2, 6 : I = 6
Thay vì phản hồi :
( 3B aCl_ { 2 } + Fe_ { 2 } ( SO_ { 4 } ) _ { 3 } rightarrow 3B aSO_ { 4 } + 2F eCl_ { 3 } )
Phương pháp sử dụng hệ số phân số
Đưa những thông số vào công thức của những chất phản ứng, không phân biệt số nguyên hay phân số sao cho số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở hai vế bằng nhau. Khi đó mẫu số của mẫu số chung của tổng thể những thông số .
Ví dụ: (P + O_ {2} rightarrow P_ {2} O_ {5} )
-
Đặt hệ số cân bằng: (2P + frac {5} {2} O_ {2} rightarrow P_ {2} O_ {5} )
- Nhân những thông số với mẫu số chung nhỏ nhất để loại trừ phân số. Ở đây nhân với 2 .
( 2.2 P + 2. frac { 5 } { 2 } O_ { 2 } rightarrow 2P _ { 2 } O_ { 5 } )
hoặc ( 4P + 5O _ { 2 } rightarrow 2P _ { 2 } O_ { 5 } )
Phương pháp này có nguồn gốc từ phần tử phổ biến nhất
Chọn nguyên tố có trong nhiều hợp chất nhất trong phản ứng để khởi đầu cân bằng thông số của những phân tử .
Ví dụ: (Cu + HNO_ {3} rightarrow Cu (NO_ {3}) _ {2} + NO + H_ {2} O )
Nguyên tố xuất hiện nhiều nhất là nguyên tố oxi, bên phải có 8 nguyên tử, bên trái có 3. Bội số chung nhỏ nhất của 8 và 3 là 24, vậy thông số của ( HNO_ { 3 } ) là 24 : 3 = 8
Ta có ( 8HNO _ { 3 } rightarrow 4H _ { 2 } O + 2NO ) ( Vì số nguyên tử N ở phía bên trái là số chẵn )
( 3C u ( NO_ { 3 } ) _ { 2 } rightarrow 3C u )
Vậy cân bằng phản ứng là :
( 3C u + 8HNO _ { 3 } rightarrow 3C u ( NO_ { 3 } ) _ { 2 } + 2NO + 4H _ { 2 } O )
Phương pháp cân bằng điện tử
Cân bằng qua ba bước :
- Bước 1 : Xác định sự biến hóa số oxi hóa .
- Bước 2 : Thiết lập cân bằng electron .
- Bước 3 : Đưa những thông số tìm được vào phản ứng và tính những thông số còn lại .
Ví dụ: Cân bằng phản ứng:
( FeS + HNO_ { 3 } rightarrow Fe ( NO_ { 3 } ) _ { 3 } + N_ { 2 } O + H_ { 2 } SO_ { 4 } + H_ { 2 } O )
- Bước 1 : Xác định sự đổi khác số oxi hóa :
( Fe ^ { + 2 } rightarrow Fe ^ { + 3 } )
( S ^ { + 2 } rightarrow S ^ { + 6 } )
( N ^ { + 5 } rightarrow N ^ { + 1 } )
( Viết số oxi hóa này lên trên những nguyên tố tương ứng. )
- Bước 2 : Thiết lập cân bằng electron :
( Fe ^ { + 2 } rightarrow Fe ^ { + 3 } + 1 e )
( S ^ { – 2 } rightarrow S ^ { + 6 } + 8 e )
( FeS rightarrow Fe ^ { + 3 } + S ^ { + 6 } + 9 e )
( 2N ^ { + 5 } + 8 e rightarrow 2N ^ { + 1 } )
rightarrow Có 8F eS và ( 9N _ { 2 } O ) .
- Bước 3 : Đưa những thông số tìm được vào phản ứng và tính những thông số còn lại :
( 8F eS + 42HNO _ { 3 } rightarrow 8F e ( NO_ { 3 } ) _ { 3 } + 9N _ { 2 } O + 8H _ { 2 } SO_ { 4 } + 13H _ { 2 } O )
Một số bài tập về cân bằng phương trình hóa học trên mạng
Bài 1: Cân bằng các phương trình hóa học sau:
- ( MgCl_ { 2 } + KOH bên phải Mg ( OH ) _ { 2 } + KCl )
- ( Cu ( OH ) _ { 2 } + HCl bên phải CuCl_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( Cu ( OH ) _ { 2 } + H_ { 2 } SO_ { 4 } rightarrow CuSO_ { 4 } + H_ { 2 } O )
- ( FeO + HCl ngay lập tức FeCl_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( Fe_ { 2 } O_ { 3 } + H_ { 2 } SO_ { 4 } rightarrow Fe_ { 2 } ( SO_ { 4 } ) _ { 3 } + H_ { 2 } O )
- ( Cu ( NO_ { 3 } ) _ { 2 } + NaOH rightarrow Cu ( OH ) _ { 2 } + NaNO_ { 3 } )
- ( P + O_ { 2 } rightarrow P_ { 2 } O_ { 5 } )
- ( N_ { 2 } + O_ { 2 } rightarrow NO )
- ( NO + O_ { 2 } rightarrow NO_ { 2 } )
- ( NO_ { 2 } + O_ { 2 } + H_ { 2 } O rightarrow HNO_ { 3 } )
Giải pháp:
Bài 2: Viết các phương trình hóa học cho các phản ứng sau:
- ( C_ { n } H_ { 2 n } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { n } H_ { 2 n + 2 } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { n } H_ { 2 n – 2 } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { n } H_ { 2 n – 6 } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { n } H_ { 2 n + 2 } O + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { x } H_ { y } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { x } H_ { y } O_ { z } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O )
- ( C_ { x } H_ { y } O_ { z } N_ { t } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { 2 } + H_ { 2 } O + N_ { 2 } )
- ( CH_ { x } + O_ { 2 } rightarrow CO_ { y } + H_ { 2 } O )
- ( FeCl_ { x } + Cl_ { 2 } rightarrow FeCl_ { 3 } )
Giải pháp:
Xem thêm: Kiến thức Phương trình trùng phương lớp 9: Lý thuyết, Cách giải, Các dạng bài tập – Banmaynuocnong
Bài viết trên Tip.edu.vn đã giúp các bạn hệ thống hóa kiến thức về cân bằng phương trình hóa học. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích với bạn trong quá trình học tập của mình. Nếu có bất cứ thắc mắc nào liên quan đến chủ đề cân bằng phương trình hóa học, đừng quên để lại bình luận bên dưới để chúng ta cùng trao đổi thêm nhé. Chúc may mắn với các nghiên cứu của bạn!
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận