Dàn ý phân tích nhân vật Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi

[ Văn mẫu lớp 9 ] Hướng dẫn lập dàn ý cụ thể đề văn phân tích nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao 5 cánh xa xôi của Lê Minh Khuê .

    Dàn ý phân tích nhân vật Phương Định dưới đây sẽ giúp các em hình dung được cách làm và triển khai bài văn phân tích Phương Định trong truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê. Ngoài ra, bài viết cũng giới thiệu đến các em tham khảo mẫu bài văn hay và đặc sắc nhất để có thêm ý tưởng và vốn từ vựng làm bài.

Cùng tìm hiểu thêm ngay …

I. Hướng dẫn tìm hiểu và khám phá đề phân tích nhân vật Phương Định

1. Tìm hiểu, xác định yêu cầu đề bài

– Đây là dạng đề xu thế rõ về nội dung và thao tác nghị luận- Vấn đề cần nghị luận : Hình tượng nhân vật Phương Định- Phương pháp : Sử dụng thao tác lập luận phân tích là chính .

– Phạm vi dẫn chứng: văn bản đoạn trích Những ngôi sao xa xôi là chủ yếu.

2. Xác lập luận điểm, luận cứ

– Luận điểm 1: Hoàn cảnh sống và chiến đấu của Phương Định.

+ Xuất thân : là con gái Thành Phố Hà Nội+ Công việc : đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom nổ .

– Luận điểm 2: Vẻ đẹp tâm hồn Phương Định

+ Là cô gái có tâm hồn trong sáng+ Là người có phẩm chất anh hùng .

3. Sơ đồ tư duy phân tích Phương Định

Phương pháp ghi nhớ bằng sơ đồ tư duy cũng rất hiệu quả trong việc làm bài phân tích nhân vật Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi nói riêng và các tác phẩm khác nói chung.

II. Dàn ý chi tiết cụ thể phân tích nhân vật Phương Định

1. Mở bài phân tích Phương Định

– Giới thiệu truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi là tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê nhà văn nữ chuyên viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ nơi tuyến đường Trường Sơn trong những năm chống Mĩ

– Phương Định là hình tượng tiêu biểu vượt trội của thế hệ trẻ thời kì kháng chiến chống Mỹ

2. Thân bài phân tích Phương Định

a) Khái quát chung về tác phẩm và nhân vật

– Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm: Những ngôi sao xa xôi sáng tác vào những năm 1970 trong thời kì kháng chiến chống Mỹ vô cùng gian khổ, ác liệt.

– Nội dung tác phẩm : viết về đời sống, chiến đấu của ba nữ người trẻ tuổi xung phong trên tuyến đường Trường Sơn .- Tình hình trong thực tiễn lúc bấy giờ : Thanh niên miền Bắc khí thế sôi sục vì miền Nam “ Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước – Mà lòng phơi phới dậy tương lai ”- Nhân vật Phương Định : nhân vật chính xưng tôi kể chuyện, là người có nét đẹp tiêu biểu vượt trội của thế hệ trẻ anh hùng nhưng cũng mang những nét đẹp riêng của con người đời thường .

b) Phân tích nhân vật Phương Định

* Luận điểm 1

: Hoàn cảnh sống và chiến đấu của Phương Định .- Xuất thân : là con gái Thành Phố Hà Nội, khá xinh xắn, đáng yêu, tham gia người trẻ tuổi xung phong sống giữa khói bụi Trường Sơn và bom đạn .- Công việc : đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom nổ, ” chạy trên cao điểm cả ban ngày ” .-> Hoàn cảnh sống và việc làm rất là nguy khốn, stress, cái chết luôn rình rập .

* Luận điểm 2: Vẻ đẹp tâm hồn Phương Định

– Vẻ đẹp của Phương Định bộc lộ qua lý tưởng cách mạng, lòng yêu nước thiết tha ( từ biệt mái ấm gia đình, quê nhà để vào mặt trận, mặc kệ mọi khó khăn, gian truân )- Phẩm chất của thế hệ trẻ trong thời kháng chiến chống Mỹ ngời sáng trong cô : quả cảm, dũng mãnh, kiên cường+ Cô vào mặt trận ba năm, sống ở cao điểm giữa vùng trọng tuyến trên tuyến đường Trường Sơn+ Công việc nguy khốn : chạy trên cao điểm ban ngày, hết trận bom phải ra đo hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom- Vẻ đẹp của ý thức sáng sủa biểu lộ rõ qua cái nhìn của Phương Định về việc làm, cuộc chiến tranh và cái chết- Có ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm với việc làm : nhận trách nhiệm phá bom nguy hại như một việc làm quen thuộc hàng ngày, hành vi chuẩn xác, thuần thục-> Sự quyết liệt của cuộc chiến tranh đã tôi luyện tâm hồn nhạy cảm yếu ớt của cô trở nên bản lĩnh kiên cường của người anh hùng cách mạng .- Vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, mơ mộng

+ Phương Định nhạy cảm, mơ mộng, hay lãng mạn: có thời học sinh hồn nhiên vô tư, hay nhớ tới những kỉ niệm tuổi thơ, luôn tìm được điều thú vị trong cuộc sống, công việc

+ Hồn nhiên, yêu đời : thích hát, say sưa tận thưởng cơn mưa đá một cách hồn nhiên+ Giàu tình cảm : luôn nhớ về quê nhà, yêu quý, gắn bó với đồng đội

* Mở rộng vấn đề: Suy nghĩ về thế hệ trẻ thời chống Mỹ

– Là thế hệ chịu nhiều đau thương, gian nan, quyết tử- Là thế hệ anh hùng chuẩn bị sẵn sàng ra đi không tiếc thân mình- Thế hệ tươi tắn : trẻ tuổi, giàu nhiệt huyết, yêu cuộc sống

3. Kết bài phân tích Phương Định

* Khái quát hình tượng nhân vật

– Nhân vật Phương Định là hình ảnh tiêu biểu vượt trội của thế hệ trẻ Nước Ta nói chung, hình ảnh nữ người trẻ tuổi xung phong thời chống Mỹ nói riêng- Người đọc cùng lúc thấy được phẩm chất anh hùng và quốc tế nội tâm nhiều mẫu mã của Phương Định .

* Đánh giá về nghệ thuật xây dựng nhân vật

– Nhân vật được thiết kế xây dựng qua điểm nhìn, ngôn từ, nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tâm ý và tính cách nhân vật thâm thúy+ Ngôn ngữ trần thuật tương thích, ngôn từ nhân vật tươi tắn, tự nhiên, giàu nữ tính+ Thế giới tâm hồn nhiều mẫu mã, trong sáng- Tác giả kiến thiết xây dựng hình ảnh nhân vật Phương Định chân thực, sinh động, đẹp cả trong lý tưởng ý chí lẫn tình cảm, phẩm chất .>> > Tham khảo bài hướng dẫn lập dàn ý vẻ đẹp thế hệ trẻ qua Lặng lẽ Sa Pa và Những ngôi sao 5 cánh xa xôi để so sánh những điểm chung và riêng của vẻ đẹp hình ảnh thế hệ trẻ trong hai tác phẩm .

   Sau khi tham khảo xong phần dàn ý phân tích nhân vật Phương Định trên đây, các em có thể đọc thêm bài văn mẫu bên dưới để xem cụ thể cách trình bày một bài phân tích hoàn chỉnh, rút kinh nghiệm cách hành văn cho bài viết của mình.

>> Văn Mẫu rực rỡ : Phân tích nhân vật Phương Định

Bài văn mẫu tìm hiểu thêm phân tích nhân vật Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi

Lê Minh Khuê là một cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc, ngòi bút của bà trong chiến tranh luôn hướng về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn. “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê là một trong những tác phẩm tiêu biểu của bà viết về cuộc sống chiến đấu của tổ trinh sát mặt đường trên con đường chiến lược Trường Sơn thời đánh Mỹ.

Tổ trinh thám mặt đường gồm có ba cô người trẻ tuổi xung phong : Nho, Phương Định, và chị Thao. Họ ở trong một hang dưới chân cao điểm. Ở đó, máy bay giặc Mĩ đánh phá kinh hoàng. Đường bị đánh ” lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn “. Tưởng như sự sống bị tiêu diệt : ” không có lá xanh ” hai bên đường, ” thân cây bị tước khô cháy “. Có biết bao thương tích vì bom đạn giặc : những cây rễ nằm lăn lóc, bộn bề những hòn đá to, một vài cái thùng xăng hoặc thành xe hơi méo mó, han gỉ nằm trong đất .Công việc của họ vô cùng nguy khốn và gian nan. Khi có bom nổ thì chạy đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ, phá bom. Họ bị bom vùi luôn. Thần chết ” lẩn trong ruột những quả bom “. Thần kinh căng như chão. Trong lúc đơn vị thanh niên xung phong thường ” ra đường vào lúc mặt trời lặn, và thao tác có khi suốt đêm ” thì tổ thám thính lại ” chạy trên cao điểm cả ban ngày ” dưới cái nóng trên 30 độ. Từ cao điểm trở về hang, cô nào cũng chỉ thấy ” hai con mắt lấp lánh lung linh, ” hàm răng lóa lên ” khi cười, khuôn mặt thì ” lem luốc ” .Cả ba cô, cô nào cũng đáng mến, đáng cảm phục. Nhưng Phương Định là cô gái để lại nhiều ấn tượng thâm thúy trong lòng ta. Phương Định, con gái TP. Hà Nội ” hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, tự tôn như đài hoa loa kèn “. Đôi mắt Định được những anh lái xe bảo là ” có cái nhìn sao mà xa xăm “. Nhiều pháo thủ và lái xe hay ” hỏi thăm ” hoặc ” viết những bức thư dài gửi đường dây ” cho Định. Cô có vẻ như kiêu kì, làm ” điệu ” khi tiếp xúc với một anh bộ đội ” có tài năng ” nào đấy, nhưng trong tâm lý của cô thì ” những người đẹp nhất, mưu trí, can đảm và mạnh mẽ và cao thương nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao 5 cánh trên mũ ” .Phương Định là một cô gái rất hồn nhiên yêu đời, giàu đậm cá tính. Thuở nhỏ đã hay hát. Cô hoàn toàn có thể ngồi lên thành hành lang cửa số căn phòng nhỏ bé nhà mình ” hát say sưa ầm ĩ “. Bàn học khi nào cũng ” bày bừa bãi lên “, để đến nỗi bà mẹ phải ” nguyền rủa ” : ” Con gái gì cái của mày. Lấy chồng rồi mà no đòn … No đòn … ! “. Vì thế ngay từ lúc còn ở nhà, cô đã thề là ” không lấy chồng ” .Song trong cảnh bom đạn ác liệt, cái chết kề bên, Định lại càng hay hát. Những bài hành khúc, những điệu dân ca Quan hộ, bài ca Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô, bài dân ca ý … Định còn biết bịa ra những lời hát, thế mà chị Thao vẫn ” mê hồn ” chép vào sổ tay. Định hát trong những khoảnh khắc ” yên lặng ” khi máy bay thám thính bay rè rè, cơn bão lửa sắp ụp xuống cao điểm. Định hát để động viên Nho, chị Thao và động viên mình. Hát khi ” máy bay rít, bom nổ ; nổ trên cao điểm, cách cái hang này khoảng chừng 300 m “. Hát trong không khí ngột ngạt : ” Khói lên và cửa hang bị che lấp “. Đúng là ” tiếng hát át tiếng bom ” của những người con gái trong tổ trinh thám mặt đường, những con người ” khao khát tạo ra sự những sự tích anh hùng ” .Trong kháng chiến chống Mĩ. Ở hai miền Nam, Bắc của Tổ quốc đã có hàng vạn, hàng triệu chàng trai lên đường ra trận với dũng khí và quyết tâm ” đánh cho Mĩ cút, đánh cho ngụy nhào ” để giải phóng miền Nam, thống nhất quốc gia. Tiền tuyến vẫy gọi, hàng ngàn hàng vạn cô gái mang chí khí Bà Trưng, Bà Triệu xung phong ra tiền tuyến. Con đường kế hoạch Trường Sơn lịch sử một thời được làm ra bằng xương máu, mồ hôi và bao sự tích khác thường của những người con gái Nước Ta anh hùng .

“Những ngôi sao xa xôi” đã ghi lại một cách chân thực những chiến tích thầrn lặng của tổ trinh sát mặt đường. Trọng điểm đang chìm trong mưa bom bão lửa. Tiếng Định lại cất lên: “Tôi, một quả bom trên đồi. Nho, cậu quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm ba-ri-e cũ”. Cảnh tượng chiến trường trở nên “vắng lặng đến phát sợ”. Cảnh vật bị hủy diệt: cây xơ xác, đất nóng, khói đen vật vờ từng cụm trong không trung: Phương Định dũng cảm và bình tĩnh tiến đến gần quá bom, “đàng hoàng mà bước tới”.

Quả bom có hai vòng tròn màu vàng nằm lãnh đạm trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Thần chết đang đợi chờ, vỏ quả bom nóng. Định dùng lưỡi xẻng đào đất, có lúc lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Có lúc Định cảm thấy tại sao mình làm quá chậm thế ! Hai mươi phút đã trôi qua. Tiếng còi chị Thao rúc lên. Định cẩn trọng bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi vào dây mìn. Cô khỏa đất rồi chạy nhanh về chỗ nấp … Tiếng còi của chị Thao lại thổi lên. Quả bom nổ. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Mảnh bom xé không khí. Đất rơi lộp bộp. Bom nó váng óc, ngực đau nhói, đôi mắt cay mãi mới mở ra được. Mồ hôi thấm vào môi, cát lạo xạo trong miệng. Nguy hiểm, stress không thể nào kể xiết .Chị Thao vấp ngã, vết sẹo bóng lên, mảnh dù bay trên sống lưng, chị cười, ” răng trắng, đôi mắt mở to … “. Nho bị thương. Bom nổ, hầm sập. Chị Thao và Định phải moi đất, bế Nho lên. Máu túa ra, ngấm vào đất. Chị Thao nghẹn ngào. Định rửa vết thương cho Nho, tiêm thuốc cho Nho, pha sữa cho Nho … Rồi chị Thao lại giục : ” Hát đi, Phương Định, mày thích bài gì nhất, hát đi ! “. Đó là đời sống chiến đấu thường nhật của họ .Mỗi ngày, tổ trinh thám mặt đường phá bom đến năm lần : ngày nào ít : ba lần. Phương Định cho biết : ” Tôi có nghĩ đến cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không đơn cử … ” .Đoạn văn tả cảnh phá bom trên cao điểm là đoạn văn xuất sắc nhất trong truyện ” Những ngôi sao 5 cánh xa xôi “. Lê Minh Khuê đã sử dụng bút pháp hiện thực khắt khe tái hiện lại cảnh phá bom vô cùng nguy khốn, dựng nên một tượng đài về khí phách anh hùng của tổ trinh thám mặt đường. Chị Thao, Nho và Phương Định đã sáng ngời lên trong khói lửa bom đạn. Chiến công thầm lặng của họ bất tử với năm tháng và lòng người. Tổ quốc và nhân dân có khi nào quên những nữ anh hùng Đồng Lộc, những nữ anh hùng trên con đường kế hoạch Trường Sơn :… ” Đất nước mình nhân hậuCó nước trời xoa dịu vết thương đauEm nằm dưới đất sâuNhư khoảng chừng trời đã nằm yên trong đấtĐêm đêm, tâm hồn em tỏa sángNhững vì sao ngời chói, lộng lẫy … “

(“Khoảng trời hố bom” – Lâm Thị Mỹ Dạ)

Phương Định, cô gái TP.HN xinh đẹp, dũng mãnh trong lửa đạn, giàu tình yêu thương đồng đội. Cô cũng thích làm duyên như cô thôn nữ thời xưa soi mình xuống giếng làng vừa mỉm cười vừa vuốt tóc. Định ” thích ngắm ” đôi mắt mình trong gương. Cô tự hào về cặp mát mình ” nó dài dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng “. Tâm hồn của Định rất trong sáng mộng mơ, cô đã gửi lòng mình theo tiếng hát ; hát trong bom đạn. Định, trái tim dào dạt yêu dấu. Cứ sau mỗi trận chiến đấu ác liệt, chị Thao cất tiếng hát, Nho vừa tắm dưới suối lên đã đòi ăn kẹo. Còn Định thì ” niềm vui con trẻ … nở tung ra, say sưa, tràn trề ” khi nhặt được những hạt mưa đá trên cao điểm .

Và hình bóng mẹ, cái cửa sổ, những ngôi sao to trên bầu trời thành phố, chiếc xe chở đầy thùng kem, con đường nhựa ban đêm, cái vòm tròn nhà hát… tất cả những cái đó “xoáy mạnh như sóng” trong lòng cô gái một thời đạn bom. Đôi mắt của Định, của Nho, của Thao, của hàng vạn cô thanh niên xung phong trên những cao điểm, những trọng điểm của con đường chiến lược Trường Sơn, và trái tim rực đỏ của họ, của những người con gái Việt Nam anh hùng là “Những ngôi sao xa xôi” mãi mãi lung linh, tỏa sáng.

Truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong lòng ta hình ảnh tuyệt đẹp và những chiến công phi thường của tổ trinh sát mặt đường, của Định, Nho, của chị Thao, của hàng ngàn, hàng vạn cô thanh niên xung phong thời chống Mĩ. Chiến công thầm lặng của Phương Định và đồng đội là bài ca anh hùng.

Chiến tranh đã đi qua. Sau ba thập kỉ, đọc truyện “Những ngôi sao xa xôi“, ta như được sống lại những năm tháng hào hùng của đất nước. Những Phương Định gần xa vẫn tỏa sáng hồn ta với bao ngưỡng mộ.

Trên đây là hướng dẫn lập dàn ý chi tiết phân tích nhân vật Phương Định trong tác phẩm Những ngôi sao xa xôi được Đọc Tài Liệu sưu tầm và chọn lọc. Hi vọng sẽ giúp các bạn học sinh lớp 9 ôn tập, rèn luyện kỹ năng làm văn tốt hơn để chuẩn bị cho các kì thi, kiểm tra sắp tới. Chúc các bạn học tốt môn Văn !

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức