Phân tích 15 câu đầu bài văn tế nghĩa sĩ cần giuộc đầy đủ

Văn mẫu

Mở bài

Nói đến văn tế tất cả chúng ta nghĩ ngay đến thể loại văn gắn bó với phong tục tang lễ. Các bài văn thế hầu hết bày tỏ lòng tiếc thương với người đã mất và mang hai nội dung cơ bản kể về cuộc sống, công đức, phầm hạnh người đã mất và bày tỏ nỗi đau thương của người sống so với người đã mất. Trong nền văn học cổ, có rất nhiều bài văn tế nhưng một trong những bài văn tế gây xúc động lòng người và mang tính sử thi bi tráng là tác phẩm Văn tế nghĩa sĩ cần Giuộc của Nguyễn Đình chiểu. Bài văn tế được Nguyễn Đình Chiểu viết theo nhu yếu của Đỗ Quang – tuần phủ Gia Định. Nội dung tế những nghĩa sĩ đã hi sinh trong trận tập kích đồn quân Pháp ở Cần Giuộc. Đây là tác phẩm tiên phong trong văn học, người nông dân nghĩa sĩ chống giặc ngoại xâm được dựng thành tượng đài thẩm mỹ và nghệ thuật bất tử, gây xúc động lòng người khắp chốn. Trong đó 15 câu đầu bài văn tế đã kiến thiết xây dựng lên hình ảnh người nghĩa sĩ với vẻ mộc mạc, chân chất nhưng có niềm tin yêu nước nồng nàn, quả cảm .

Thân Bài

• Luận điểm 1: Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm

Tác phẩm sinh ra vào năm 1858 khi thực dân Pháp nổ súng vào TP. Đà Nẵng. Chúng liên tục bành chướng bàng cách lan rộng ra tiến công những vùng lân cận như Tân An, Cần Giuộc … Quá phẫn nộ trước sự gian ác đà đàn áp của quân địch, những người nông dân nghĩa sĩ tự đứng lên, chiến đấu tập kích đồn pháp ở Cần giuộc và tàn phá được hai tên quan Pháp cùng 1 số ít lính thuộc địa. Sau đó họ làm chủ được hai ngày rồi bị thất thủ. Nghĩa quân hi sinh khoảng chừng 20 người. Đây là một đại chiến không cân sức, họ biết nhưng vẫn dũng mãnh đứng lên, chính sự hi sinh của họ đã cổ vũ và khuyến khích to lớn cho niềm tin yêu nước và chống giặc ngoại xâm. Cảm kích trước tấm lòng và lòng dũng mãnh của họ, Nguyễn Đình Chiểu đã viết bài văn tế theo nhu yếu của tuần phủ Gia Định để đọc tại buổi truy điệu những nghĩa sĩ hi sinh trong trận đấu này .

• Luận điểm 2: Nguồn gốc và đặc điểm những người nông dân nghĩa sĩ

Phân tích 15 câu đầu bài văn tế nghĩa sĩ cần giuộc – Mở đầu bài văn tế là câu than Hỡi ôi! Tiếng than xót xa cho thân phận cuộc đời những người nghĩa sĩ, họ đã hi sinh ở chiến trường. Đây cũng là tiếng khóc thương cho thế nước hiểm nghèo:

Hỡi ôi
Súng giặc, đất rền, lòng dân trời tỏ
Ngay câu mở đâu Nguyễn Đình Chiểu đã cho thấy được thực trạng của quốc gia bấy giờ. Đó là tổ quốc đang lâm nguy, súng giặc nổ rền vang khắp trời, lòng dân hoang mang lo lắng lúng túng. Lúc này đây cần lắm một đại chiến để hoàn toàn có thể khuyến khích ý thức chiến đấu của nhân dân. Bởi tất cả chúng ta đang ở thế yếu, tất cả chúng ta đang bị xâm lăng, quốc gia đang bị đau đớn, đang chảy máu bởi tiếng súng nổ khắp nơi. Nhân dân tan tác, sợ hãi .
Vậy mà, lúc này đây, người nghĩa sĩ đứng lên không ai khác chính là những người nông dân áo vải :
Mười năm công vỡ ruộng, chưa ắt còn danh nổi như phao ; một trận nghĩa đánh Tây, tuy là mất tiếng vang như mõ
Trong cảnh nước mất nhà tan thì chỉ có nhân dân đứng lên gánh vác thiên chức, đánh giặc cứu nước. Người nông dân vốn là những người lao động khốn khổ, quanh năm ruộng đất nào biết đánh nhau là gì. Vây mà khi tổ quốc cần, họ chuẩn bị sẵn sàng gác cuốc, bỏ lại ruộng vườn, bỏ lại áo vải, khoác lên mình áo lính, cầm giáo xông lên đánh giặc. Trước sự hùng mạnh của quân địch là súng đạn bọc thép, người nông dân vẫn không sợ hãi, họ vẫn đứng lên chống lại quân địch vì quá phẫn nộ trước sự gian ác của chúng .
Câu văn tế trên cũng cho thấy, chỉ một trận đánh Tây mà họ tuy hi sinh nhưng tiếng thơm cả đời, âu cũng được an ủi phần nào .
Nhớ lính xưa
Cui cút làm ăn ; toan lo nghèo khó
Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung ; chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ

Việc cuốc, việc cày, việc bừa, việc cấy, tay vốn quen làm; tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ, mắt chưa từng ngó

Những người nghĩa sĩ ấy nguồn gốc chính là nông dân. Họ hàng ngày chỉ cun cút làm ăn, lo toan nghèo khó, quanh quẩn với đời sống hàng ngày mà không thoát được cái nghèo. Cả đời chỉ biết cuốc đất, làm vườn. Cách sử dụng từ “ cun cút ” cho thấy họ là những người thấp cổ bé họng, tội nghiệp, không lời nói. Họ chưa từng biết đánh trận là gì, họ thành thạo cày bừa cuốc mướn, nhưng giáo mác cờ ngựa thì chưa hề động đến .
Vậy mà khi tổ quốc lâm nguy, họ cũng không sợ hãi nề hà, họ chuẩn bị sẵn sàng đứng lên đấu tranh dù họ biết, với thế lực của mình khó hoàn toàn có thể dành thắng lợi. Nhưng lòng căm thù giặc sôi sục không hề không đứng lên. Những người nghĩa sĩ Cần Giuộc chính là những người tiên phong cho những cuộc kháng chiến trường kì sau này .
Bữa thấy bong bong che trắng lốp, muốn tới ăn gan ; ngày xem ống khói chạy đen sì, muốn ra cắn cổ ” .
Lòng căm thù của những nghĩa sĩ nông dân bộc lộ rõ trong câu văn tế trên. Nhìn thấy giặc chỉ muốn tới ăn gan và cắn cổ. Họ căm thù tới tận xương tủy. Lại nhớ đến bài Hịch Tướng Sĩ của Trần Quốc Tuấn khi đau lòng trước cảnh giặc tàn phá cướp nước “ Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa ; chỉ căm tức chưa xả thịt, lột da, nuốt gan uống máu quân địch. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui mừng ”
Các nghĩa sĩ nông dân dù quanh năm ruộng vườn mà lòng căm thù giặc không thua kém gì những bậc tiền tài yêu nước thương dân. Lòng dân phẫn nộ cũng muốn ăn gan quân địch, dẫu cho phải chết cũng không hề thấy tiếc .
Phân tích 15 câu đầu bài văn tế nghĩa sĩ cần giuộc – Họ hiểu rằng, nước ta là một nước độc ập há gì lại để cho kẻ khác đứng lên trừ lũ xâm lăng mà không phải chính tất cả chúng ta tự đứng lên ? Câu văn tế : Một mối xa thư đồ sộ, há để ai chém rắn đuổi huowu, hai vầng nhật nguyệt chói lòa, đâu dung lũ treo dê bán chó đã chứng minh và khẳng định được chủ quyền lãnh thổ dân tộc bản địa và lòng quyết tâm đánh đuổi quân địch. Đâu cần phải đợi và ai bắt, phen này họ ra sức vượt mặt quân địch, chẳng thèm trốn ngược trốn xuôi … Tất cả đều nói lên lòng quả cảm, căm thù giặc thâm thúy, ý chí sắt đá, kiên cường của những người nghĩa sĩ nông dân. Điều mà không phải ai cũng hoàn toàn có thể làm được .
Tiếp theo tác giả khẳng đinh một lần nữa, những người nghĩa sĩ nông dân này không hề biết gì đến chuyện đấu đá, đánh nhau, việc lính việc binh đao :
Vốn chẳng phải quân cơ vệ, theo dòng ở lính diễn binh ; chẳng qua là dân ấp dân lân, mến nghĩa làm quân chiêu mộ
Bởi vậy Nguyễn Đình Chiểu mới thốt lên Khá Thương Thay ! Bởi vì họ là người nông dân đơn thuần vì lòng căm thù mà đứng lên chống giặc. Họ không hề có tấc sắt trong tay, không kinh nghiệm tay nghề, không phải con nhà binh, ấy vậy mà dũng mãnh đứng lên. Đây là một sự thương cảm, đồng cảm và xen lẫn sự cảm phục của tác giả so với những con người hừng hực khí thế anh hùng ấy .

• Luận điểm 3: Tinh thần chiến đấu

Dẫu vậy, niềm tin chiến đấu của họ vẫn không nguôi. Cuộc chiến của họ không chờ bày bố. Ngoài cật có manh áo vải, trong tay một ngọn tầm vong, chi nài sắm dao tu, nón gõ ; hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia, gươm đeo bằng lưỡi dao phay … Như vậy, ta hoàn toàn có thể thấy thế trận của bên ta khá đơn thuần, những binh đao đánh trận đa phần là những dụng thao tác hàng ngày như dao phay rồi rơm con cúi. Họ ra trận bình thản với những gì có trên người hàng ngày. Một thế trận chênh lệch với quân địch khi quân địch chiếm hữu đạn thép, tàu đồng, súng nổ .

Ấy vậy mà tinh thần chiến đấu hào hực, nghĩa sĩ nông dân giết được tên quan pháp và một số lính thuộc địa,thậm chí còn cố thủ được 2 ngày. Dao phay vẫn chém được đầu kẻ thù, Rơm con cúi cũng đốt được nhà. Họ đã chiến đấu dũng cảm bằng tất cả lòng yêu nước và căm thù giặc. Đánh kẻ thù mà chẳng hề sợ hãi ““nào sợ thằng Tây bắn đạn nhỏ đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có.” Và còn làm cho giặc thất kinh sợ hãi.

Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã coi cái chết nhẹ tựa lông hồng. Cuộc chiến không cần khua chiêng gõ chống, nhưng niềm tin chiến đấu của họ hừng hực khí thế còn mạnh hơn cả bất kỳ tiếng trống nào. Họ đạp rào lướt tới, xô cưa xông vào, đâm ngang chém dọc … Tất cả những lời diễn đạt của Nguyễn Trãi đã biểu lộ niềm tin chiến đấu gan góc, quật cường, kiên cường của những nghĩa sĩ Cần Giuộc .

Kết bài

Tác phẩm Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc chính là bản hùng ca bi tráng vang danh lịch sử dân tộc. Nó cũng chính là tấm lòng yêu thương của Nguyễn Trãi dành cho những nghĩa sĩ và niềm tự hào biết ơn thâm thúy nhân dân so với những người nghĩa sĩ nông dân. Họ chính là tấm gương về lòng yêu nước nồng nàn, cổ vũ cho niềm tin yêu nước của dân tộc bản địa trong cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, giành lại độc lập cho dân tộc bản địa .

>> Xem thêm: Phân tích bài Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu Dễ Hiểu Nhất

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức