Phân tích khổ cuối bài thơ Đất Nước

Đất nước là đề tài quen thuộc nhưng chưa bao giờ cũ trong văn học Việt Nam xưa nay. Mỗi một thời kì, hình tượng đất nước lại mang sắc thái riêng, được đề cập theo một cách riêng. Đặc biệt, giai đoạn văn học kháng chiến 1945-1975, thời kì “bùng nổ” các bài thơ, bài văn xuôi về chủ đề đất nước. Dưới đây wikisecret sẽ phân tích đất nước đoạn cuối mời các bạn tham khảo.

Video phân tích đất nước đoạn cuối

(Văn lớp 12) – Em hãy phân tích khổ cuối bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm

(Bài phân tích tác phẩm văn học của bạn Trần Lan Anh lớp 12A1 trường THPT chuyên Nguyễn Huệ)

Dàn ý bài đất nước đoạn cuối

1. Mở bài

– Giới thiệu Nguyễn Đình Thi với đề tài đất nước .
– Tượng đài Tổ quốc sáng ngời sức mạnh và niềm tin bất diệt, bước ra từ trong máu và lửa với những vần thơ cuối bài Đất nước, như một lời tổng kết huy hoàng .

2. Thân bài

a. Hoàn cảnh sáng tác :
– Viết từ những năm 1948 đến năm 1955, khi cách mạng tháng tám thành công xuất sắc mới độ vài năm trời, đất nước vừa được độc lập không bao lâu, nhân dân ta vừa bước qua một cánh cửa mới đầy kỳ vọng, nhưng lại đã phải bước vào đại chiến ác liệt khác .
b. Tiền đề cảm hứng
– Bốn câu thơ cuối bài lại chính là đỉnh điểm của cảm hứng về đất nước, xuất phát từ cuộc tổng khởi nghĩa tháng 8 năm 1945, và thắng lợi Điện Biên Phủ năm 1954 .
c. Phân tích 4 câu thơ cuối :
* Câu 1 : “ Súng nổ rung trời tức giận ” : Khái quát hóa trận chiến ác liệt, khí thế anh hùng của đất nước .
– “ rung ” như rung chuyển cả trời đất, chất chứa oán hận, căm thù biết bao năm, quân dân ta đã phản đáp lại bằng những tiếng súng cuồng nộ “ khó chịu ” .
– Không khí của mặt trận không riêng gì được bao trùm bởi sự ác liệt, mà còn nằm ở khí thế của người chiến đấu, đem sự căm thù hóa thành tiếng súng tức giận, hào hùng .
* Câu 2 : “ Người lên như nước vỡ bờ ” :
– Hình ảnh lớp lớp quân dân ta tiến vào mặt trận một cách rầm rộ .
– Mang ý nghĩa biểu trưng cho sức mạnh, khí thế của quân đội ta chỉ chực chờ đến giờ phút này mà tuôn trào can đảm và mạnh mẽ, không được cho phép bất kể kẻ nào chống lại sức mạnh ghê gớm sánh ngang với tầm vóc của vạn vật thiên nhiên kỳ vĩ này .
* Câu 3 và 4 : Cảm hứng lãng mạn luôn bao quanh chủ nghĩa hiện thực .
– Từ hình tượng người lính chiến bước ra từ trong khói lửa chói lòa, lấm lem bùn đất đã khái quát hóa thành hình tượng chung cho đất nước Nước Ta .
– Mang khuynh hướng sử thi và chất anh hùng ca, tượng đài Nước Ta sừng sững, uy nghi hiện ra từ trong máu lửa cuộc chiến tranh, kinh qua biết bao nhiêu đại chiến nhưng vẫn hùng dũng đứng thẳng, can đảm và mạnh mẽ vươn mình, rũ sạch bùn đất của kiếp nô lệ lầm than suốt mấy mươi năm
– Thể hiện sức sống tiềm tàng mãnh liệt của nhân dân Nước Ta .

3. Kết bài

– Khái quát nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ .

Bài làm phân tích đất nước đoạn cuối

Đất nước là đề tài quen thuộc nhưng chưa khi nào cũ trong văn học Nước Ta lâu nay. Mỗi một thời kì, hình tượng đất nước lại mang sắc thái riêng, được đề cập theo một cách riêng. Đặc biệt, quy trình tiến độ văn học kháng chiến 1945 – 1975, thời kì “ bùng nổ ” những bài thơ, bài văn xuôi về chủ đề đất nước. Trong đó, tôi ấn tượng nhất với bài thơ “ Đất Nước ” của Nguyễn Khoa Điềm. Đoạn thơ cuối trong bài thơ đã làm điển hình nổi bật tư tưởng hóa thân vì Tổ quốc vĩ đại vô cùng thâm thúy :
“ Để đất nước này là Đất Nước của Nhân dân
Đất Nước của Nhân dân, Đất Nước của ca dao thần thoại cổ xưa

Dạy anh biết yêu em từ thuở trong nôi

Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội
Biết trồng tre đợi ngày thành gậy
Đi trả thù mà không sợ lâu bền hơn
Ôi những dòng sông bắt nước từ đâu
Mà khi về Đất Nước mình thì bắt lên câu hát
Người đến hát khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi ”
Cùng với lớp nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ, Nguyễn Khoa Điềm có lối thơ rất riêng, thuộc phong thái trữ tình – chính luận. Đoạn trích “ Đất Nước ” ( 1971 ) thuộc trường ca “ Mặt đường khát vọng ” sinh ra nhằm mục đích cổ vũ kháng chiến, thức tỉnh tri thức Hồ Chí Minh từ bỏ tư tưởng nô dịch thực dân, hòa mình với cuộc đấu tranh chung của dân tộc bản địa. Trong đoạn cuối bài thơ, Nguyễn Khoa Điềm đã đứng ở góc nhìn văn hóa truyền thống dân gian để bộc lộ quan điểm Đất Nước là của nhân dân, của ca dao truyền thuyết thần thoại và chính Nhân dân tô điểm, thêu dệt nên vẻ đẹp của quê nhà, xứ sở .
Trước hết, tác giả khái quát lại hàng loạt vấn đề “ Đất nước của Nhân dân ” và đưa ra suy tưởng mới lạ về đất nước trong hai câu thơ đầu :
“ Để đất nước này là Đất Nước của Nhân dân
Đất Nước của Nhân dân, Đất Nước của ca dao truyền thuyết thần thoại ”
Nhân dân là những người giản dị và đơn giản, vô danh nhưng cũng chính là những người phát minh sáng tạo ra những giá trị văn hóa truyền thống, ý thức của đất nước. Một trong những giá trị văn hóa truyền thống rực rỡ nhất kết tinh tâm hồn, tình cảm nhân dân chính là văn hóa truyền thống dân gian, bộc lộ đơn cử từ những câu ca dao, câu truyện truyền kì, thần thoại cổ xưa khai sinh loài người … Hai câu thơ với hai vế song song đã đưa ra định nghĩa về đất nước vừa đơn giản và giản dị, vừa độc lạ .
Trong 4 câu thơ tiếp, Nguyễn Khoa Điềm đã cụ thể hóa tư tưởng đất nước của ca dao thần thoại cổ xưa bằng việc dựng lại những tác phẩm văn hóa truyền thống dân gian. Qua đó, nhà thơ chứng minh và khẳng định truyền thống cuội nguồn tốt đẹp của dân tộc bản địa .
“ Dạy anh biết yêu em từ thuở trong nôi
Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội
Biết trồng tre đợi ngày thành gậy
Đi trả thù mà không sợ lâu bền hơn ”
Đó là những câu ca dao về tình yêu và lời ru, gợi tình yêu trong sáng và sắt son. Đó là “ công cầm vàng ” từ câu “ Cầm vàng mà lội qua sông, vàng rơi không tiếc, tiếc công cầm vàng ”, nhắc nhở trân trọng tình nghĩa giữa con người. Đó còn là hình ảnh “ Thánh Gióng ” nhổ tre đánh giặc bảo vệ nước nhà, kiên cường cho cuộc đấu tranh giành nước và giữ nước của dân tộc bản địa .
Sau khi diễn giải, Nguyễn Khoa Điềm kết thúc bằng thông điệp : chính nhân dân là người đã mang lại vẻ đẹp muôn màu và kì diệu cho hồn sông hồn núi quê nhà .
Ôi những dòng sông bắt nước từ đâu
Mà khi về Đất Nước mình thì bắt lên câu hát
Người đến hát khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi ”

4 câu thơ cuối mở ra không gian bát ngát, mênh mông và thơ mộng của những dòng sông quê hương. Tác giả không chỉ gợi dáng sông mà còn gợi cả hồn sông thiêng liêng của dân tộc. Mỗi dòng sông sẽ mang trong mình một đời sống văn hóa tinh thần phong phú của dân tộc mà biểu hiện cụ thể chính là “câu hát”. Sông không biết hát. Thế nhưng, hồn sông chính là những câu hát thiêng liêng.

Tóm lại, chỉ một đoạn thơ ngắn nhưng Nguyễn Khoa Điềm đã đa phối hợp những rực rỡ thẩm mỹ và nghệ thuật như kho tàng tri thức, phát minh sáng tạo vật liệu văn hóa truyền thống dân gian, tư duy nghệ thuật và thẩm mỹ đậm chất chính luận, giọng thơ trữ tình đằm thắm …. Khổ thơ cuối cũng như hàng loạt bài thơ “ Đất Nước ” đã mang đến những cảm nhận không lẫn về đất nước cùng tư tưởng văn minh. Bài thơ không chỉ có giá trị thức tỉnh thời bấy giờ mà còn là lời nhắc cho hàng triệu lớp con cháu thời điểm ngày hôm nay và tương lai .

>>> XEM THÊM:

• phân tích nhân vật tnú của trong tác phẩm rừng xà nu

• phân tích đoạn thơ những đường Việt Bắc của ta Đèo De núi Hồng

• phân tích sức sống tiềm tàng của mị trong đêm tình mùa xuân

Theo wikisecret.com

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức