Phân tích khổ thơ 5 và 6 trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh để thấy được nỗi nhớ và sự thủy chung trong tình yêu của người con gái.
Tài liệu gồm có dàn ý chi tiết cụ thể kèm theo sơ đồ tư duy và 13 bài văn mẫu được tổng hợp từ bài làm hay nhất của học viên trên cả nước. Ngoài ra những bạn tìm hiểu thêm thêm một số ít bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 12. Mời quý thầy cô và những em học viên cùng tìm hiểu thêm .
Tóm tắt nội dung bài viết
- Dàn ý phân tích khổ 5, 6 bài Sóng
- Sơ đồ tư duy phân tích khổ thơ 5 và 6 bài Sóng
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 1
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 2
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 3
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 4
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 5
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 6
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 7
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 8
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 9
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 10
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 11
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 12
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 13
- Dàn ý phân tích khổ 5, 6 bài Sóng
- Sơ đồ tư duy phân tích khổ thơ 5 và 6 bài Sóng
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 1
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 2
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 3
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 4
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 5
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 6
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 7
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 8
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 9
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 10
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 11
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 12
- Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 13
Dàn ý phân tích khổ 5, 6 bài Sóng
1. Mở bài
– Giới thiệu qua tác giả Xuân Quỳnh là một gương mặt tiêu biểu của phong trào thơ trẻ chống Mĩ.
– Thơ Xuân Quỳnh là một hồn thơ rất đỗi tươi tắn, tươi mát, đầy dịu dàng êm ả. Đặc điểm rực rỡ trong thơ tình yêu của Xuân Quỳnh là : Vừa khát khao một tình yêu lý tưởng, vừa hướng tới niềm hạnh phúc thiết thực của đời thường. Tất cả những điều ấy được biểu lộ trong một hồn thơ giản dị và đơn giản, tự nhiên và hồn nhiên. Có thể nói, cùng với “ Thuyền và biển ”, “ Thơ tình cuối mùa thu ”, bài thơ “ Sóng ” đã kết tinh được tổng thể những gì là sở trường nhất của hồn thơ Xuân Quỳnh .
2. Thân bài
– Hình tượng TT và nổi trội trong bài thơ là hình tượng “ Sóng ”, bao trùm cả bài thơ là hình tượng : Sóng .
- Sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ trẻ cũng như mọi sáng tạo nghệ thuật trong bài thơ đều gắn liền với hình tượng sóng. Cả bài thơ là những con sóng tâm tình của một người phụ nữ được khơi dậy khi đứng trước biển cả.
- “Sóng” là một trong những hình tượng ẩn dụ, nó là sự hóa thân của cái tôi trữ tình của Xuân Quỳnh. “Sóng” và “em”, vừa hòa hợp là một, lại vừa phân đôi để soi chiếu, cộng hưởng. Tâm hồn người phụ nữ đang yêu soi vào sóng để thấy rõ lòng mình, nhờ sóng để biểu hiện những trạng thái của lòng mình.
=> Với hình tượng sóng, hoàn toàn có thể nói Xuân Quỳnh đã tìm được một cách bộc lộ thật xác đáng tâm trạng của người phụ nữ trong tình yêu .– Hình tượng sóng đã gợi ra trong cả bài thơ bằng âm điệu : Bài thơ có một âm hưởng dào dạt, uyển chuyển, lúc sôi sục trào dâng, lúc thủ thỉ sâu lắng, gợi âm hưởng của những đợt sóng miên man, vô tận. Âm hưởng ấy được tạo dựng nên bởi thể thơ năm chữ, với những câu thơ liền lạc, từng không ngắt nhịp, những khổ thơ được kết nối với nhau bằng cách nối vần ( “ Khi nào ta yêu nhau ” … “ Con sóng dưới lòng sâu ” ) .=> Nhịp sóng đó cũng chính là nhịp lòng của tác giả, một tâm trạng đang xao động, trào dâng, miên man và chất chứa những khát khao, rạo rực .– Khổ 5 : Tình yêu luôn đi liền với nỗi nhớ. Tâm hồn đang yêu ở đây luôn soi vào sóng để miêu tả cái thâm thúy, bát ngát của nỗi nhớ trong lòng mình, nó choán đầy cả tầng sâu và bề rộng, nó sở hữu trọn cả thời hạn, cả ngày lẫn đêm :Con sóng dưới lòng sâu
…
Ngày đêm không ngủ được
– Sóng như nỗi lòng của người con gái vậy : “ Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức ” => Em “ thức ” cả trong mơ => Nỗi nhớ không chỉ sở hữu ý thức mà còn thấm sâu vào tiềm thức .– Khổ 6 : Tình yêu rất sôi sục, nồng nhiệt của Xuân Quỳnh cũng lại là một tình yêu chân thành và trong sáng, một tình yêu yên cầu sự gắn bó thủy chung. Như mọi con sóng dù “ muôn vời cách trở ” nhưng vẫn hướng vào bờ và nhất định tới bờ, thì lòng em cũng thế :
Dẫu xuôi về phương Bắc
…
Hướng về anh – một phương=> Đứng trước biển, cũng là đối lập với sự vô cùng vô tận của khoảng trống, sự vô thủy vô chung của thời hạn và thấy đời người thật ngắn ngủi … Xuân Quỳnh muốn được xuất hiện mãi trên cõi đời này. Để được sống, được bất tử trong tình yêu. Sống trong tình yêu là niềm hạnh phúc, là khát vọng vĩnh hằng .=> Bài thơ kết thúc, nhưng những con sóng trong trái tim say đắm của Xuân Quỳnh vẫn cồn cào trong ngực, trong lồng ngực của những đôi lứa yêu nhau … Con sóng tình yêu không khi nào ngừng nghỉ. Mãi mãi dào dạt, “ bồi hồi trong ngực trẻ ” .
3. Kết bài
– Khẳng định hình tượng sóng đã làm cho bài thơ thành công xuất sắc .– Tình yêu luôn luôn quan trọng với đời sống của mỗi con người, mỗi tất cả chúng ta ai cũng có quyền yêu và được yêu. Và tình yêu của tuổi trẻ là tình yêu mãnh liệt và cảm hứng trong sáng nhất .
Sơ đồ tư duy phân tích khổ thơ 5 và 6 bài Sóng
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 1
Xuân Quỳnh là một nữ thi sĩ có phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ. Những sáng tác của nhà thơ vừa mang nét can đảm và mạnh mẽ, táo bạo lại vừa đằm thắm, thiết tha. Xuân Quỳnh đã góp phần cho nền thơ Nước Ta rất nhiều tập thơ hay và ý nghĩa. Trong đó phải kể đến những tập thơ : Hoa dọc chiến hào ( 1968 ), Sân ga chiều em đi ( 1984 ) … Bài thơ “ Sóng ” là một trong những bài thơ hay và rực rỡ nhất .“ Sóng ” được Xuân Quỳnh sáng tác vào năm 1967 trong những ngày kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt. Bài thơ nhằm mục đích bày tỏ nỗi nhớ nhung và khát vọng trong tình yêu của người phụ nữ. Đó cũng là những tình cảm xinh xắn nhằm mục đích trao tặng cho người mình yêu. Điều đó được bộc lộ rõ ràng nhất trong hai khổ thơ năm và sáu của bài thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Nói về tình yêu có rất nhiều nhà thơ lấy những hình ảnh khác nhau để biểu trưng cho thứ tình cảm ấy và Xuân Quỳnh đã lựa chọn hình tượng “ sóng ” để biểu lộ cho tình yêu xuyên suốt trong bài thơ. Sóng là hiện thân cho tình yêu, cho người con gái đang yêu. Sóng cũng mang đến nhiều cung bậc xúc cảm cho người đọc. Hình tượng sóng trong hiện thực mà tất cả chúng ta thường thấy nó cũng như vậy, có rất nhiều những trạng thái khác nhau, thậm chí còn là đối ngược nhau như : “ Dữ dội và dịu êm / Ồn ào và lặng lẽ ”. Nhờ vào những liên tưởng về hình tượng con sóng mà tất cả chúng ta thấy được những đặc trưng của tình yêu đôi lứa mà được biểu lộ đa phần bằng nỗi nhớ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Bằng việc lặp lại hai lần từ “ con sóng ” và đi kèm với nó là những vị trí khác nhau. “ Sóng trên mặt nước ” là con sóng ở bề nổi bên trên mà người ta hoàn toàn có thể thuận tiện thấy được còn sóng dưới lòng sâu là những con sống ngầm dưới mặt nước ta khó lòng hoàn toàn có thể biết được. Như ta đã biết sóng là biểu trưng cho tình yêu, cho nỗi nhớ. Trong tình yêu, khi người ta xa cách nhau thường đem lại sự nhớ nhung tha thiết. Có những người đem nỗi nhớ nhung đó giấu trong lòng, không thổ lộ với ai và cũng có những người họ bày tỏ, biểu lộ nỗi nhớ đó ra bên ngoài. Chúng ta hoàn toàn có thể thuận tiện thấy được sóng là một hình ảnh hàm súc, gợi tả, quyến rũ và cũng là nét rực rỡ trong phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật của Xuân Quỳnh .Sóng là hình ảnh biểu trưng trạng thái bất ổn định của tình yêu. Xuân Quỳnh đã bày tỏ nỗi nhớ trong tình yêu bằng hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng “ Ôi con sóng nhớ bờ ”, “ sóng ” còn là hình tượng cho người con gái trong tình yêu khi nhớ về người con trai đó là “ bờ ”. “ Sóng ” và “ bờ ” là hai hình ảnh sóng đôi nhau ngoài đời thực, con “ sóng ” dù có đi xa tới mấy cũng trở lại với “ bờ ”. Khi rời xa nhau thì sự nhớ nhung lại trỗi dậy can đảm và mạnh mẽ đến nỗi “ Ngày đêm không ngủ được ”. Nỗi nhớ thường trực biến thành sự thao thức đến nỗi không ngủ. Đến đây ta hoàn toàn có thể thấy được sự quen thuộc mà những ai đã và đang yêu đều từng trải qua. Không chỉ sử dụng hình ảnh ẩn dụ mà Xuân Quỳnh còn biểu lộ trực tiếp :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Từ “ sóng ” với “ bờ ” đã chuyển sang thành “ anh ” với “ em ”. Anh với em giống với con sóng và bờ kia, cũng tiềm ẩn những cung bậc cảm hứng như vậy đó là nỗi nhớ trong em cũng không thua kém gì với sóng. Nếu như “ sóng ” ngày đêm không ngủ, thao thức thì em ở một Lever cao hơn đó là thức ở chính trong giấc mơ của mình. Ý nói rằng dù thức hay ngủ thì nỗi nhớ vẫn lấn chiếm. Nỗi nhớ ấy còn được nhấn mạnh vấn đề hơn nữa trong bốn câu tiếp theo :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Tác giả đã sử dụng phép trái chiều giữa “ Bắc và Nam ”, giữa “ xuôi và ngược ” để biểu lộ nỗi nhớ và tình yêu tha thiết của cô gái với chàng trai. Thông thường người ta thường nói “ xuôi Nam ”, “ ngược Bắc ” nhưng Xuân Quỳnh đã nói ngược lại qua đó cho thấy tình yêu không theo một quy luật chủ thể, hoàn toàn có thể đi ngược lại với thực tiễn. Có thể nói dù ở bất kỳ đâu, dù có muôn vàn những khó khăn vất vả, cách trở thì người con gái ấy vẫn thủy chung, son sắt một lòng với người mình yêu thương .Đoạn thơ bộc lộ những tâm tình xao xuyến, trăn trở đi kèm với những nồng nhiệt mê hồn của người con gái trong tình yêu. Qua đó cũng biểu lộ nỗi khát vọng tình yêu, khát khao được yêu thương được nếm trải những cung bậc tình yêu trong đời sống của nhà thơ .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 2
“ Sóng ” của Xuân Quỳnh ( 1942 – 1988 ) là một bài thơ tình rất đẹp. Vẻ đẹp của một tâm hồn khao khát yêu thương trong mối tình đầu rạo rực của thiếu nữ. Vẻ đẹp của nhạc ; nhạc của lòng cũng là nhạc của thơ, nhạc của sóng reo, sóng vỗ. Vẻ đẹp của men say tình ái được cất lên thành lời ca ngọt ngào, tha thiết biết bao :
Con sóng dưới lòng
…
Hướng về anh một phương
Hình tượng “ sóng ” đầy thi vị. Bất cứ ở đâu, dù ở “ dưới lòng sâu ” hay ở “ trên mặt nước ”, thì sóng vẫn “ nhớ bờ ”. Dù cả trong ngày và trong đêm dài vắng vẻ, sóng vẫn “ không ngủ được ”. Các động từ – vị ngữ : “ nhớ bờ ”, “ không ngủ được ” đã được nữ sĩ dùng rất đắt, tinh xảo và biểu cảm, đem đến cho ta bao cảm hứng đẹp về tình yêu :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Nỗi nhớ ấy rất mãnh liệt. Dù ở khoảng trống nào “ dưới lòng sâu hay “ trên mặt nước ”, dù ở thời hạn nào “ ngày ” cũng như “ đêm ”, sóng vẫn “ nhớ ”, sóng vẫn bồn chồn, thao thức “ không ngủ được ”. Lấy khoảng trống và thời hạn để “ đo ” nỗi nhớ của em, tác giả đã biểu lộ một cách thâm thúy một tâm hồn luôn luôn trăn trở, khao khát được yêu thương. Sóng đã được nhân hóa mang hồn em và tình em. Từ cảm “ ôi ” Open trong đoạn thơ như một tiếng lòng chấn động rung lên : “ Ôi con sóng nhớ bờ … ” .Từ hiện tượng kỳ lạ sóng vỗ rối loạn suốt đêm ngày trên đại dương, nữ sĩ liên tưởng đến tình cảm của thiếu nữ :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
“ Cả trong mơ ” và cả khi “ còn thức ”, trong thực và trong mộng, em vẫn “ nhớ đến anh ”. Hình bóng chàng trai – người tình đã choáng ngợp tâm hồn cô gái. Yêu là sự hòa nhập hai tâm hồn. Sóng trên đại dương là hình tượng cho sự sống muôn đời, cũng như tình yêu của “ em ” so với “ anh ” mãi mãi là nỗi khao khát nhớ thương, mong đợi, trong khoảng trống, trong thời hạn, và “ cả trong mơ còn thức ”. Xuân Quỳnh đã có một cách nói mới mẻ và lạ mắt, một cách diễn đạt độc lạ khi bộc lộ nỗi nhớ trong tình yêu, của “ em ”. Ta hãy quay trở lại với ca dao :
Nhớ ai em những khóc thầm
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa
Hay :
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa, như ngồi đống than
Hay :
Nhớ ai nhớ mãi thế này?
Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn
Qua đó, ta mới cảm thấy cái ý vị đậm đà của ngôn từ, cái cảm hứng nồng cháy của tâm hồn thiếu nữ : “ Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức ” .Tình yêu luôn luôn đối lập với bao thử thách, trong đó có sự cách trở về thời hạn và khoảng trống. Sự cách trở ấy đã làm cho tâm hồn thiếu nữ, tâm hồn “ em ” thêm đẹp, đinh ninh lời thề nguyền “ Trăm năm một chữ đồng đến xương ” ( Truyện Kiều ). Lứa đôi thời xưa, với sức mạnh của tình yêu, họ quyết tâm vượt qua mọi thử thách “ Tam tứ núi cũng trèo, ngũ lục sông cũng lội, thất bát đèo cũng qua ” để được sống dưới một mái ấm niềm hạnh phúc đời đời bên nhau. Với “ em ” thì dù đi đâu, dù có lên thác xuống ghềnh, “ Dẫu xuôi về phương Bắc – Dẫu ngược phương Nam ” trong bom đạn thời cuộc chiến tranh chống Mỹ ( 1967 ), lòng em vẫn “ Hướng về anh một phương ”, hướng về “ anh ”, người mà “ em ” thương nhớ, đợi chờ :
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Các điệp ngữ : “ dẫu xuôi về ”, “ dẫu ngược về ”, “ phương ” ( phương Bắc, phương Nam, một phương ) đã link với những từ ngữ : “ Em cũng nghĩ ”, “ hướng về anh ” làm cho niềm tin đợi chờ trong tình yêu được chứng minh và khẳng định một cách can đảm và mạnh mẽ. Chữ “ một ” trong câu thơ “ hướng về anh một phương ” đã bộc lộ một tình yêu sắt son thủy chung .Có thể nói, đoạn thơ trên đây là một âm vang của tiếng sóng, là một khúc tâm tình của thiếu nữ trăn trở, khát khao được yêu thương gắn bó. Trái tim của thiếu nữ nồng hậu và đằm thắm biết bao ! Sóng nhớ bờ, em nhớ anh là quy luật muôn đời của tự nhiên, của sự sống và tình yêu. Xuân Quỳnh đã viết nên những vần thơ ngũ ngôn có nhạc điệu ngân vang tha thiết, có hình tượng sóng và hình tượng em rất đẹp. Các ẩn dụ và liên tưởng đầy tính nhân văn. Cấu trúc song hành ( câu 1 với 2, câu 3, 4 với câu 7, 8 ) và những điệp ngữ ( sóng … dẫu … về, phương ) đã tạo nên âm điệu triền miên, liên hồi như tiếng sóng vỗ rối loạn, bồi hồi trong lòng “ em ” .“ Yêu là chết ở trong lòng một chút ít ” – Không ! Với Xuân Quỳnh, thì tình yêu là “ khát vọng, đã làm cho thiếu nữ hồn hậu hơn, cao quý hơn. Bởi lẽ :
Tình yêu là thế, em ơi!
Hai người mà hóa một người trăm năm…
( Lạ chưa ?, Tố Hữu )
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 3
Xuân Quỳnh thuộc 1 số ít những nhà thơ lớp đầu tiêu biểu vượt trội của thế hệ những nhà thơ trẻ trưởng thành trong thời kì chống Mĩ cứu nước. Nhận xét về ngôn từ thơ của nữ sĩ, giáo sư Chu Văn Sơn cho rằng : “ Thơ Xuân Quỳnh là thơ của một cánh chuồn chuồn bay tìm chỗ nương thân trong nắng nôi giông bão của cuộc sống … Thế giới thơ ca Xuân Quỳnh là sự tương tranh không ngừng giữa khắc nghiệt và yên lành với những bộc lộ sôi động và biến hóa không ngừng của chúng ”. Và “ Sóng ” là một bài thơ hay, đã làm rõ những điểm sáng đó trong phong thái thơ Xuân Quỳnh, nhất là hai khổ thơ năm và sáu .Dù không hề cắt nghĩa được cội nguồn của tình yêu nhưng Xuân Quỳnh đã phát hiện ra một tín hiệu cơ bản của tình yêu, nhất là khi những tâm hồn yêu phải xa cách : Tình yêu luôn sát cánh cùng nỗi nhớ, và tương tư là căn bệnh phổ cập của tổng thể những người đang yêu. Có nỗi nhớ tha thiết mà lặng thầm trong ca dao :
Nhớ ai em những khóc thầm
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa
Có nỗi nhớ được đo bằng khoảng trống :Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trờiCó nỗi nhớ được đo bằng thời hạn :
Sầu đong càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê
Ở đây để miêu tả những cảm hứng nhung nhớ trong tình yêu, Xuân Quỳnh liên tục mượn hình tượng sóng :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Hình ảnh con sóng được điệp lại ba lần trong bốn dòng thơ giống nhau như những đợt sóng gối lên nhau, quay quồng vươn tới bờ, như đoạn điệp khúc da diết của một bản tình ca. Nghệ thuật đối đã đặt sóng vào những khoảng trống, thời hạn khác nhau. Dù trên mặt nước hay dưới lòng sâu, dù ngày hay đêm, con sóng luôn mang trong mình nỗi nhớ bờ da diết. Đó cũng là ẩn dụ về những đợt sóng lòng đang trào dâng trong trái tim người phụ nữ đang yêu, sóng nhớ bờ như em nhớ anh “ ngày đêm không ngủ được ”, một nỗi nhớ bao trùm cả khoảng trống, đầy ắp theo thời hạn, một nỗi nhớ cồn cào da diết, không thể nào yên, không thể nào nguôi, cứ cuồn cuộn, dạt dào như những con sóng triền miên vô hồi vô hạn .Và phải chăng, những rung cảm mãnh liệt của trái tim đã buộc lời thơ phải dài thêm ra để diễn đạt cho thỏa cái ngút ngàn của nỗi nhớ :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Đây là khổ thơ đặc biệt quan trọng nhất trong bài thơ bởi nó lê dài thêm hai dòng thơ. Cảm xúc nhớ thương trào dâng mãnh liệt đã làm ý thơ bị xô đẩy, khuôn khổ thơ phải lung lay. Sự Open của khổ thơ đặc biệt quan trọng này đã tạo nên một liên tưởng độc lạ : cả bài thơ là con sóng lớn, khổ thứ năm là đỉnh sóng và cũng là đỉnh điểm của xúc cảm .Mượn sóng để miêu tả nỗi nhớ đã là thâm thúy và mãnh liệt lắm nhưng với Xuân Quỳnh, điều đó có vẻ như là chưa đủ, tác giả đã để cho nhân vật trữ tình trực tiếp đứng ra bộc bạch nỗi lòng mình. Nếu nỗi sóng nhớ bờ còn phân biệt ngày đêm thì nỗi em nhớ anh đã phá vỡ mọi số lượng giới hạn thời hạn. Nỗi nhớ không chỉ sống sót trong ý thức mà còn trong cả tiềm thức, thậm chí còn có cảm xúc nếu còn có một cõi nào nữa hoàn toàn có thể tới được, Xuân Quỳnh sẽ tìm tới để được sống toàn vẹn với tình yêu. Ý thơ Xuân Quỳnh ở đây có gì thật gần với ca dao :
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt trên vai
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề
Tác giả dân gian mượn “ khăn, đèn, mắt ” để diễn đạt nỗi nhớ nhung khắc khoải của người con gái đang yêu, và sau cuối không cần một ẩn dụ, hoán dụ nào nữa, chính em đã trực tiếp bộc bạch nỗi lo âu tình duyên niềm hạnh phúc. Như vậy tứ thơ của Xuân Quỳnh không mới nhưng niềm khát khao phá vỡ mọi số lượng giới hạn để lan rộng ra chiều kích, biên độ của đời sống và tình yêu thì thực sự là táo bạo tân tiến .Quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh rất mới mẻ và lạ mắt nhưng vẫn có nền tảng rất sâu của đạo lý truyền thống lịch sử :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Dưới hình thức nói ngược, những câu thơ trên như thoáng qua một chút ít thử thách. Trong Tiếng Việt, thường thì người ta nói “ ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam ”, Xuân Quỳnh nói ngược lại với hàm ý sâu xa : Dù cuộc sống có đảo điên, dù vật đổi sao rời, dù xuôi hóa ngược, dù rằng ở đâu, em như kim chỉ nam, em luôn hướng về anh – “ một phương ”. Xuân Quỳnh rất hiếm khi kinh khủng trong thơ. Đây có lẽ rằng là lần nhà thơ tỏ ra kinh khủng nhất là để bảo vệ tình yêu chung thủy. Nữ sĩ luôn biết vun đắp chắt chiu để bảo vệ niềm hạnh phúc đời thường. Nhà thơ chưa khi nào kiêu ngạo để triết lý về tình yêu .Tình yêu vốn là đề tài muôn thuở của thơ ca. Trong tình yêu, con người luôn có nhu yếu được san sẻ, giãi bày. Có thể nói, trong bài thơ này, với “ Sóng ”, Xuân Quỳnh đã tìm thấy một hình tượng thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ, tương thích để nói lên một cách vừa đủ và chân thực những bộc lộ phong phú trong tâm hồn người phụ nữ đang yêu .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 4
Tâm hồn thơ nhìn cuộc sống cũng bằng chất thơ. Nhìn mùa xuân thấy tuổi trẻ, trông ánh trăng mà nhớ về cố hương, như Xuân Quỳnh nhìn ngọn sóng đã nghĩ về tình yêu. Những nghĩ suy ấy được đúc rút trong tác phẩm “ Sóng ” – một tiếng yêu nhẹ mà nồng. Bài thơ là những xúc cảm khi yêu của người con gái, mà nhớ nhung và tin cậy nằm trong số đó. Hai xúc cảm này được biểu lộ rất rõ trải qua hai khổ thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
“ Sóng ” là thành quả sau chuyến đi vào Diêm Điền của nhà thơ, được in trong tập “ Hoa dọc chiến hào ”. Bài thơ gồm tám khổ, mỗi khổ lại là một nét tâm lý của tác giả về tình yêu khi đứng trước những con sóng. Những lớp sóng nước chính là cảm hứng cho tác giả và cũng là hình tượng chính trong bài thơ, song hành với đó là hình tượng “ em ”. Hai khổ thơ trên là khổ năm và khổ sáu .Trong hai đoạn thơ, hình ảnh sóng hiện lên gắn liền với những sắc thái của tình yêu mà khổ đầu là sóng cùng nỗi nhớ. Phép nhân hóa đã biến sóng thành một chủ thể cũng có tình yêu :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Từ “ sóng ” được điệp lại ba lần trong ba câu thơ liên tục đã tạo nên hình ảnh những con sóng trào lên từng lớp, từng lớp. Nhịp sóng trào cũng chính là nhịp nhớ thương trong trái tim người phụ nữ, cứ hết lớp này đến lớp nọ, chẳng khi nào hết sục sôi, chẳng biết đâu là số lượng giới hạn. Giống như trong tình yêu, nhớ luôn là xúc cảm khôn nguôi và dào dạt, một nhịp yêu là một nhịp nhớ. Sự tương phản giữa “ ngày ” và “ đêm ”, “ dưới lòng sâu ” và “ trên mặt nước ” gợi ra một nỗi nhớ chiếm kích mọi chiều khoảng trống và bao trùm lên toàn thời hạn. Những câu thơ gợi ra trái tim người con gái đang yêu tựa như một đại dương to lớn đong đầy dòng nước tình yêu và không khi nào yên lặng bởi những con sóng của nhớ nhung .Nhà thơ mượn sóng để gợi nỗi nhớ trong tình yêu, nhưng có lẽ rằng nói như thế cũng không hề hết được nên nỗi nhớ đã bật ra thành lời thổ lộ trực tiếp :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Hai câu thơ giống như một con sóng, xuyên qua cả đại dương bát ngát, xuyên qua cả cõi thực và cõi mộng. Nỗi nhớ không chỉ là hiện hữu của ý thức mà còn lắng sâu vào tâm thức để hiện ra trong những giấc mơ. Cái dạt dào, sôi trào, da diết của nỗi nhớ có vẻ như đã khiến cho nỗi nhớ thương tràn bờ. Dung lượng câu thơ chuyển từ bốn thành sáu câu như để đủ dung tích để diễn đạt nỗi nhớ ấy cho đến tận cùng. Sự phá vỡ quy tắc thơ ở đây cũng như ngầm ám chỉ tình yêu vốn dĩ là sự phá cách và không có số lượng giới hạn như vậy, trái tim khi yêu thì hoàn toàn có thể phá vỡ mọi rào cản và nỗi nhớ thì cũng không khi nào thôi sục sôi .Đoạn thơ tiếp theo, hình tượng sóng gắn liền với một sắc thái khác của tình yêu, đó là sự thủy chung :
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Nhà thơ đã đặt phương anh bên cạnh phương bắc, phương nam như một phép so sánh hai chiều kích của khoảng trống và của tình yêu. Nếu khoảng trống địa lý mở ra với bốn phương tám hướng thì trong tình yêu chỉ có duy nhất một phương anh. Hai chữ “ một phương ” đã khẳng định chắc chắn sự duy nhất và thực chất chân chính của tình yêu. Cặp từ đối “ ngược ” “ xuôi ” chính là sự hiện hữu của những khó khăn vất vả trong tình yêu. Đó là thử thách mà con người phải trải qua, là hành trình dài lên thác xuống ghềnh để theo đuổi và nuôi dưỡng tình yêu. Chỉ có trái tim yêu chân thành thì mới chẳng quản lên thác xuống đèo như vậy, chỉ có sự chân thành, yêu chân thực mới hiểu được thủy chung là thực chất của tình yêu. Đoạn thơ cũng bộc lộ những khám phá của Xuân Quỳnh về tình yêu : nếu sóng chỉ hướng đến bờ thì em cũng chỉ hướng về anh, lòng chung thủy sẽ dẫn em vượt qua muôn nghìn trùng sóng bể để đến bến bờ tình yêu và niềm hạnh phúc .Hai khổ thơ là những chiêm nghiệm, mày mò và đúc rút của nhà thơ về tình yêu : yêu là nhớ, yêu là thủy chung. Những người đang yêu có lẽ rằng thấy chính mình cũng là “ em ”, cũng bồi hồi nhớ tình nhân và một lòng mong ước bền chặt gắn bó. Những người chưa yêu có lẽ rằng thấy khát khao cũng được trải qua những sắc thái chẳng gì hoàn toàn có thể mang lại được ấy. Đoạn thơ nói riêng và bài thơ nói chung đã khơi dậy sắc thái yêu trong lòng người đọc như vậy đấy .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 5
Đề tài tình yêu là một đề tài đã khiến cho rất nhiều thế hệ nhà văn, nhà thơ tốn nhiều giấy mực. Viết về tình yêu, thì điều đặc biệt quan trọng là viết về nỗi nhớ, sự thủy chung trong tình yêu, nhưng có lẽ rằng một nhà thơ nữ viết về tình yêu của chính những người phụ nữ thì ít thấy. Nhưng Xuân Quỳnh đã làm được điều đó qua bài thơ Sóng – một bài thơ tình hay nhất trong sự nghiệp của chị .Khi nhắc về tình yêu, người ta không hề không nhắc tới nỗi nhớ và sự thủy chung nên trong “ Sóng ” chị đã dành cho nỗi nhớ và sự thủy chung một phần khá quan trọng trong hai khổ thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
….
Hướng về anh – một phương
Khi nhắc đến Xuân Quỳnh, người đọc thường nhắc tới một giọng thơ nồng hậu, thiết tha khi nào cũng khao khát và ngập tràn thương mến. Tình yêu trong thơ chị khi nào cũng cồn cào, thâm thúy và can đảm và mạnh mẽ, nhưng cũng không kém phần dịu dàng êm ả dịu dàng êm ả. Sóng được chị viết vào năm 1967 khi chị còn rất trẻ với một tâm hồn còn đầy rạo rực yêu thương và tình yêu. Bài thơ được in trong tập thơ “ Hoa dọc chiến hào ”. Hai khổ thơ mà ta bình giảng trên nằm ở phần giữa bài thơ, nó nói lên nỗi nhớ nhung của tình yêu và sự thủy chung. Hình tượng xuyên suốt bài thơ vẫn là hình tượng “ Sóng ” – sóng ở đây được Xuân Quỳnh gửi vào đó cả tâm hồn người con gái khi đang yêu. Mượn sóng để nói đến người phụ nữ và tình yêu của phụ nữ, đây là việc Xuân Quỳnh đã từng làm trong “ Thuyền và biển ”. Nhưng ở trong hai khổ thơ này, sóng là sóng của nhớ nhung, chung thủy .Ngay khổ thơ thứ nhất, Xuân Quỳnh với cách sử dụng điệp cấu trúc, điệp từ “ con sóng ” và cách sử dụng đối sánh tương quan trái chiều “ dưới lòng sâu ”, trái chiều với “ trên mặt nước ” đã miêu tả hai con sóng ở hai vị trí khác nhau nhưng chúng cùng mang một nỗi “ nhớ bờ ” … Tương quan trái chiều được nói ở trên khiến người đọc cảm nhận nỗi nhớ ấy như can đảm và mạnh mẽ, da diết hơn, nỗi nhớ ấy không chỉ hiện hữu trên mặt nước mà còn ở chiều sâu từng mét nước. Hình như con sóng mang nỗi nhớ tràn ngập trong suốt bản thân mình. Nỗi nhớ như thấm đẫm trên từng ngọn sóng tới chân sóng. Bởi vì sóng là hiện thân của người con gái, là hiện thân của tình yêu mãnh liệt của người con gái nên ở đây ta hoàn toàn có thể hiểu nỗi nhớ cũng đang tràn ngập trong lòng người con gái, nó hiện hữu qua khuôn mặt buồn nhớ qua tâm trạng sầu nhớ .Câu thơ thứ ba cất lên như một tiếng thốt của tâm trạng : “ Ôi con sóng nhớ bờ ”. Phải nhớ thương nhiều lắm, nỗi nhớ phải da diết, nồng nàn lắm thì mới hoàn toàn có thể thốt lên, mới hoàn toàn có thể gọi thành tên như vậy. Từ “ Ôi ” là từ cảm thán được nhà thơ đưa lên đầu câu thơ càng khiến tứ thơ thêm thướt tha như tâm hồn người con gái :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Xuân Quỳnh đã nhân hóa hình ảnh sóng khiến sóng như một con người đơn cử với những diễn biến tâm trạng sinh động. Chính vì thế, nỗi nhớ của người phụ nữ qua hình ảnh “ sóng nhớ bờ ” càng đậm nét. Vẫn với cách nhân hóa hình tượng “ sóng ” ở câu thơ thứ tư, Xuân Quỳnh đã đem tới một ý thơ mới mẻ “ Ngày đêm không ngủ được ”. Trạng từ chỉ thời hạn “ ngày đêm ” cùng với đại từ phủ định “ không ” đã góp thêm phần miêu tả một nỗi nhớ dai dẳng, khôn nguôi luôn luôn thường trực cả trong ngày và đêm. Có lẽ khi tình yêu đến, khi nỗi nhớ trong tình yêu ngập tràn trong lòng, thì đó lại là điều không khó hiểu .Nếu như ở khổ thơ này, nỗi nhớ của người phụ nữ trong tình yêu được gián tiếp gửi gắm qua hình tượng con sóng, thì ở hai câu cuối Xuân Quỳnh đã chính thức cất lên tiếng nói nhớ nhung : Lòng em nhớ đến anh / Cả trong mơ còn thức. Sóng “ không ngủ được ” ở trên, đến đây trọn vẹn hoàn toàn có thể hiểu là người con gái không ngủ được. Nỗi nhớ ở đây một lần nữa được tràn ngập trong lòng người con gái nó hiển hiện trong cả lúc có nhận thức và cả trong vô thức “ lúc mơ ”. Khổ thơ nói tới nỗi nhớ, nhưng cũng góp thêm phần miêu tả một tình yêu thâm thúy mãnh liệt với nhớ nhung là bộc lộ rõ nét nhất của tình yêu. Khổ thơ tiếp theo :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Một lần nữa giải pháp điệp cấu trúc, cách sử dụng đối sánh tương quan trái chiều được Xuân Quỳnh tận dụng để nói tới sự thủy chung trong tình yêu. “ Dẫu ” là một từ có đặc thù phủ định dù có xa xôi cách trở, dù cách xa với những miền đất xa tắp “ phương Bắc ” hay “ phương Nam ” thì trong lòng con sóng chỉ có một phương là bến bờ, còn trong lòng người phụ nữ thì chỉ có một phương hướng tới đó chính là tình yêu của mình, đó chính là tình nhân. Thủy chung là một đặc tính đặc biệt quan trọng và rất là thiết yếu trong tình yêu, nó cũng là đặc thù của những người phụ nữ Nước Ta. Khi sử dụng cụm từ “ nơi nào ”, Xuân Quỳnh đã như cất lên lời nguyện suốt đời chung thủy với tình nhân, với anh. Nếu như xuôi về phương Bắc, ngược về phương Nam là con đường thực tiễn nối những vùng đất thì “ Hướng về anh một phương ” là con đường gắn kết nối hai trái tim con người đang tràn ngập yêu thương .Với hai khổ thơ, Xuân Quỳnh một lần nữa khắc họa tình yêu người phụ nữ. Cách sử dụng những giải pháp tu từ, trái chiều, tương phản, điệp, cách sử dụng từ cảm thán và cách mượn hình tượng sóng đã góp thêm phần tạo nên thành công xuất sắc cho tác phẩm. Với thành công xuất sắc của mình, “ Sóng ” luôn xứng danh là bài thơ tình được mọi thế hệ người trẻ tuổi yêu dấu .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 6
Tình yêu là đề tài đầy ma lực với bao ngòi bút thơ ca, là cung đàn muôn điệu làm rung động bao trái tim yêu để từ đó ngân lên thành lời thơ trái đất. Mỗi một nhà thơ đều có những cảm nhận khác nhau về tình yêu : “ Một Tago đầy triết lý ngụ ngôn ; một Puskin nồng nàn và hùng vĩ, một Xuân Diệu rạo rực, đắm say, vồ vập ; một Hàn Mặc Tử say đắm mà bơ vơ … ”. Và đến với bài thơ “ Sóng ” của Xuân Quỳnh ta lại phát hiện một cảm hứng tình yêu đầy trăn trở khát khao của một tâm hồn người phụ nữ luôn da diết trong khát vọng niềm hạnh phúc bình dị đời thường. Đặc biệt, trong bài thơ, hai khổ thơ năm và sáu nói về nỗi nhớ và sự thủy chung trong tình yêu để lại trong lòng người đọc những ấn tượng thâm thúy .Xuân Quỳnh là một trong số những nhà thơ nữ tiêu biểu vượt trội nhất của thế hệ những nhà thơ trẻ trong thời kì kháng chiến chống Mỹ. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên tươi tắn vừa chân thành đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng niềm hạnh phúc bình dị đời thường. “ Sóng ” là bài thơ tình yêu rực rỡ của Xuân Quỳnh, in trong tập “ Hoa dọc chiến hào ”. Đoạn thơ trên là khổ năm và sáu của bài thơ “ Sóng ” – tình yêu gắn liền với nỗi nhớ và lời thề thủy chung .Khổ thơ thứ năm là khổ thơ đặc biệt quan trọng nhất trong bài thơ “ Sóng ” – bởi nó có sáu câu. Hình như nỗi nhớ không hề đong đầy trong bốn dòng thơ ngắn ngủi nên Xuân Quỳnh đã chắp bút thêm hai câu thơ nữa để cân đối nỗi nhớ cháy bỏng mãnh liệt của trái tim người phụ nữ khi yêu. Bằng thủ pháp nhân hóa và ẩn dụ, nhà thơ mang đến cho người đọc nỗi nhớ của sóng về bờ đồng thời cũng là nỗi nhớ của em về anh .Tình yêu luôn gắn liền với nỗi nhớ bởi nỗi nhớ chính là giai điệu là hợp âm chủ yếu của tình yêu. Thơ xưa nói “ nhất nhật bất kiến như tam thu hề ” ( một ngày không gặp mà ngỡ như đã ba năm ) ; trong tình yêu, nỗi nhớ là thước đo khoảng cách “ nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời ” ( Chinh phụ ngâm ) ; tình yêu có khi muốn quên lại càng nhớ : “ Nói rằng quên, có dễ quên / Mỗi chiều em đứng bên hiên nhớ chàng ” ( Thanh Tâm ). Với Xuân Quỳnh, nỗi nhớ người mình yêu ngập tràn khắp nẻo :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Hai câu thơ với hình thức lặp cấu trúc “ con sóng – con sóng ” quyện hòa cùng nghệ thuật và thẩm mỹ đối “ dưới lòng sâu – trên mặt nước ” tạo nên sự điệp trùng của những con sóng với nhiều dạng thức khác nhau :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Sóng không chỉ “ kinh hoàng – dịu êm ” ; “ ồn ào – lặng lẽ ” mà sóng còn hiện hữu “ dưới lòng sâu ” ( sóng ngầm – chiều sâu ), “ trên mặt nước ” ( sóng nổi – chiều rộng ). Có con sóng kinh hoàng tung bọt trắng xóa trên mặt biển ngày đêm gào thét cùng đại dương nhưng cũng có con sóng âm thầm đi ngầm dưới lòng sâu, không ai thấy nó, khó ai cảm nhận được về nó, chỉ riêng nó mới hiểu mình đang cồn cào. Cả hai phối hợp với nhau tạo ra sự sự phong phú của sóng biển. Đó cũng là nỗi nhớ của sóng, của em vừa có chiều sâu vừa có chiều rộng. Sóng là em, em là sóng. Cũng như sóng kia, tâm hồn em cũng vô vàn những phức tạp khó hiểu. Xuân Quỳnh vô cùng tinh xảo khi mượn một hình tượng rất động để ẩn dụ cho nỗi niềm của người phụ nữ khi yêu .Hai câu sau diễn đạt nỗi nhớ của sóng, dù sóng trên mặt nước hay sóng dưới lòng sâu thì cả hai đều nhớ bờ, đều hướng vào bờ :
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Thì ra là “ con sóng nhớ bờ ”. Bờ là đích đến ở đầu cuối của sóng. Vì nhớ bờ mà nó mặc kệ cả khoảng trống to lớn vô biên, mặc kệ cả thời hạn “ ngày đêm ” để vươn tới bờ. Sóng cồn cào nhớ nhung và khao khát gặp bờ đến độ “ không ngủ được ”. Nỗi nhớ từ đó cũng trùm lên mọi khoảng trống “ dưới lòng sâu – trên mặt nước ” ; trùm lên mọi thời hạn “ ngày đêm ” .Hình như bốn câu thơ không hề chuyên chở hết được nỗi nhớ đang dâng trào nên Xuân Quỳnh đã thêm hai câu thơ nữa vào khổ thứ năm để triển khai xong giai điệu ấy của nỗi nhớ. Ấy là lúc mà hình tượng “ em ” hiện ra với nỗi lòng nồng nàn, do dự, bồn chồn, thao thức :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Xuân Quỳnh xao xuyến nhận ra sự tương đương kỳ diệu giữa một hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên vĩnh hằng của trời đất với những trạng thái xúc cảm của tình yêu luôn dào dạt trong lòng mình. Nếu sóng nhớ bờ thì em nhớ anh – đó là quy luật của tình yêu muôn thuở. Nỗi nhớ không chỉ xuất hiện trong thời hạn được ý thức ( khi chưa ngủ ) mà còn gắn với tiềm thức – thời hạn trong mơ ( ngủ vẫn nhớ nhung ). Như vậy hoàn toàn có thể nói đây là một nỗi nhớ thường trực trong trái tim của người phụ nữ khi yêu. Hình tượng thơ cho thấy những khát khao mãnh liệt của người phụ nữ : sóng khao khát được có bờ – em khao khát được có anh .Xuân Quỳnh hay mượn ngôn từ của khung hình để diễn đạt nỗi nhớ : nỗi nhớ dâng lên mắt, nỗi nhớ ngập cả tâm hồn, thậm chí còn là nỗi nhớ đầy ắp cả đôi tay :
Khi anh vắng, bàn tay em biết nhớ
Lấy thời gian đan thành áo mong chờ.
Lấy thời gian em viết những dòng thơ
Để thấy được chúng mình không cách trở.
( Bàn tay em )Ở khổ thơ thứ năm này, Xuân Quỳnh dùng chữ “ Lòng ” thật đúng chuẩn để diễn đạt tình cảm của người phụ nữ với tình yêu. “ Lòng ” là chốn sâu kín nhất của tâm hồn con người, nhất lại là tâm hồn người phụ nữ. Lòng là kết tinh của tình cảm được chưng cất trong một thời hạn dài qua biết bao thử thách. Vì vậy mà tấm lòng ấy không chút hời hợt mà đã là gan, là ruột của người phụ nữ rồi. Cho nên khi nói “ Lòng em nhớ đến anh ” dường như Xuân Quỳnh đã dốc hết cả nỗi lòng mình để nghiêng hết về phương anh. Cô gái trong Xuân Quỳnh là thế, cô gái trong ca dao cũng thế, đó là tâm trạng chung cho người phụ nữ khi yêu .
Đêm nằm lưng chẳng tới giường
Cứ mong trời sáng ra đường gặp anh
( Ca dao )Nếu nỗi nhớ là chất men say thức tỉnh tình yêu thì sự thuỷ chung lại là thước đo của tình yêu, của lòng người :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương
Khi yêu, người ta thấy sự xa cách và thời hạn chẳng là gì cả. Bởi vì chỉ cần nghĩ về nhau, thì bóng hình tình nhân đã đầy ắp trong tâm hồn .Đầu mỗi câu thơ, Xuân Quỳnh đã đóng vào đó những từ chỉ sự trái chiều : “ dẫu xuôi – dẫu ngược ”. Cách nói “ xuôi Bắc, ngược Nam ” lại trái với quy luật thường thì. Phải nói là “ xuôi Nam ” “ ngược Bắc ” mới đúng. Động từ xuôi – ngược vốn lại là những động từ chỉ sự khó khăn vất vả, truân chuyên : “ xuôi Nam ngược Bắc ”, đi Nam về Bắc, xuôi ngược dạt dẹo … Lại thêm “ dẫu xuôi, dẫu ngược ” nữa thì lại càng nhân lên gấp bội phần những gian truân khó khăn vất vả. Phải chăng đó là sự khó khăn vất vả của con người trong cuộc hành trình dài nhọc nhằn tìm kiếm niềm hạnh phúc. Ý thơ còn gợi một quyết tâm lớn của người phụ nữ : cuộc sống dẫu có thế nào đi chăng nữa thì em vẫn mãi mãi yêu anh. Tình yêu hoàn toàn có thể làm đảo lộn phương hướng Bắc, Nam nhưng phương hướng thế nào không quan trọng, quan trọng nhất vẫn là “ phương anh ” mà em luôn hướng về .
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Xuân Quỳnh buộc chặt bao “ sợi nhớ, sợi thương ” nghiêng hết tình, dốc hết yêu thương về “ phương anh ”. Hướng về anh thì hoàn toàn có thể đổi khác nhưng với lời chứng minh và khẳng định cứng ngắc “ một phương ” thì nơi em hướng về là bất di bất dịch. Anh đã thành “ hệ quy chiếu ” của đời em. Từ đó nhà thơ đã nói đến nỗi nhớ mặc kệ vạn vật, khoảng cách, tình yêu là sự gặp gỡ giữa hai tâm hồn không có số lượng giới hạn. Chỉ cần nghĩ về anh, nhớ về anh thì anh đã ở trong trái tim em rồi .Thành công của đoạn thơ là nhờ vào một số ít thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ : Ẩn dụ, nhân hóa, trái chiều, lặp cấu trúc … phối hợp với thể thơ năm chữ đã làm nên những con sóng nhiều trạng thái tình cảm. Cách thiết kế xây dựng hai hình tượng song hành : sóng và em độc lạ. Sóng vừa là sóng biển vừa là sóng lòng của người phụ nữ đang yêu. Hình tượng sóng rất phong phú : lúc kinh hoàng, ồn ào, lúc dịu êm lặng lẽ cũng như tâm hồn em vậy êm ả dịu dàng lắm và cũng nồng cháy, mãnh liệt lắm .Văn học là nghành của sự phát minh sáng tạo, thế cho nên nó không được cho phép sự trùng lặp, tương đương, liên văn bản tuyệt đối. Nhưng điều kỳ diệu là ở chỗ, tác phẩm văn học lại là nơi gặp gỡ, đồng điệu của những tâm hồn nên nó vẫn có những điểm tương đương, giao thoa. Bởi vậy sẽ không quá bất ngờ khi “ Sóng ” của Xuân Quỳnh và “ Đây thôn Vĩ Dạ ” của Hàn Mặc Tử lại có những điểm giống nhau đến không ngờ. Cả hai đoạn thơ đều bộc lộ nỗi nhớ nhung, niềm khát khao gặp gỡ đến cháy bỏng. Đó là khao khát có được niềm hạnh phúc và tình yêu ; khao khát được chạm đến yêu thương để khỏa lấp nỗi mong đợi và để được đến với bến bờ niềm hạnh phúc. Nếu “ Sóng ” cồn cào nhớ thương đến “ ngày đêm không ngủ được ” và “ cả trong mơ còn thức ” ; yêu đến nỗi mặc kệ cả mọi khoảng trống phương Bắc, phương Nam để được yêu ; thì “ Đây thôn Vĩ Dạ ” lại là tình yêu gắn liền với khắc khoải, chờ mong đến mỏi mòn .Tuy nhiên nghệ thuật và thẩm mỹ là nghành của cái độc lạ, thế cho nên nó yên cầu người sáng tác phải có phong thái điển hình nổi bật, tức là có nét gì đó rất riêng, mới lạ bộc lộ trong tác phẩm của mình. Về mặt nội dung : Nếu “ Sóng ” là trái tim người con gái khi yêu mặc kệ mọi vạn vật khoảng trống, thời hạn để đến được với người mình yêu ; lấy thuỷ chung làm thước đo của tình yêu, lấy nỗi nhớ để tình yêu thêm nồng nàn ; thì khổ thơ cuối trong bài thơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ” lại là một nỗi lòng tâm sự nặng trĩu vì một mối tình đơn phương vô vọng chưa một lần được đáp lại yêu thương. Về mặt thẩm mỹ và nghệ thuật : “ Sóng ” hòa mình trong thể thơ năm chữ giàu nhịp điệu, nhịp sóng và nhịp lòng với bao thổn thức yêu thương. Những ẩn dụ, nhân hoá, tương phản, điệp cấu trúc … hoà kết thành một đại dương tình yêu nhiều cung bậc. “ Đây thôn Vĩ Dạ ” lại sử dụng thể thơ thất ngôn ; phép điệp ngữ, cách ngắt nhịp tinh xảo ; ngôn từ, hình ảnh thơ mộc mạc, đơn giản và giản dị ; sử dụng câu hỏi tu từ để bật lên cái tôi với bao khắc khoải trong một mối tình vô vọng, đơn phương .Tóm lại, “ Sóng ” là câu truyện tình yêu đẹp và nhân văn của một hồn thơ dịu dàng êm ả luôn giàu những khát vọng niềm hạnh phúc bình dị đời thường. Bài thơ đã đi vào lòng người và mãi mãi khắc ghi một bài ca không quên về một câu truyện tình yêu đầy lãng mạn. Gấp trang sách lại rồi mà có vẻ như trong ta vẫn còn ngân nga một giai điệu của “ sóng và em ” .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 7
Xuân Quỳnh được là một nhà thơ tình với nhiều tác phẩm nổi tiếng. Một trong số đó chính là bài thơ “ Sóng ” đã diễn đạt tình yêu của người phụ nữ. Đặc biệt là khổ thơ thứ năm và thứ sáu đã diễn đạt được nỗi nhớ và lòng thủy chung trong tình yêu .
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Có tình yêu nào mà không phải trải qua nỗi nhớ. Dù ở khoảng trống “ dưới lòng sâu ” hay “ trên mặt nước ”, dù “ ngày ” hay “ đêm ” thì con sóng vẫn nhớ “ đến bờ ” mà thao thức bồn chồn đến nỗi “ không ngủ được ”. Xuân Quỳnh đã lấy khoảng trống và thời hạn để đo đếm nỗi nhớ trong tình yêu. Nhưng nào ai hoàn toàn có thể đong đếm hết được nỗi nhớ ? Nếu con sóng nhớ đến bờ hoàn toàn có thể bị số lượng giới hạn bởi khoảng trống và thời hạn. Thì nỗi nhớ của “ em ” lại vượt qua mọi khoảng cách về khoảng trống, thời hạn. Nếu sóng nhớ đến bờ thì em cũng nhớ đến anh. Nỗi nhớ ấy luôn thường trực trong tâm lý của “ em ”. Ngay đến trong giấc mơ cũng không thể nào ngừng được. Ca dao đã từng miêu tả nỗi nhớ của những người yêu nhau :
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa như ngồi đống than?
Hay như :
Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ,
Nhớ ai ai nhớ, bây giờ nhớ ai?
Nỗi nhớ trong tình yêu đã không còn lạ lẫm gì, nhưng cách diễn đạt của Xuân Quỳnh lại thật đặc biệt quan trọng .Bên cạnh những ý niệm mới mẻ và lạ mắt trong tình yêu, Xuân Quỳnh vẫn giữ được vẻ đẹp truyền thống lịch sử. Đó chính là tấm lòng thủy chung của người con gái khi yêu. Hình ảnh thơ trái chiều “ xuôi ” – “ ngược ”, “ phương Bắc ” ’ và “ phương Nam ” được nhà thơ sử dụng với dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ thâm thúy. Thông thường, người ta thường nói “ ngược về phương Bắc ” và “ xuôi về phương Nam ”. Nhưng ở đây Xuân Quỳnh lại dùng cách nói ngược lại để biểu lộ dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ. Dù cuộc sống có luôn biến chuyển không ngừng, đôi ta phải trả qua nhiều sóng gió, vạn vật có luôn thay đổi. Thì so với “ em ”, ở bất kỳ “ nơi nào ” – cụm từ phiếm chỉ, không xác lập rõ khoảng trống, thời hạn, vẫn hướng về “ phương anh ” – một phương duy nhất. Tấm lòng của “ em ” vẫn luôn nguyên vẹn dành cho “ anh ”, hướng đến “ anh ” .Tóm lại, qua phân tích trên, người đọc hoàn toàn có thể thấy được một trái tim yêu thương với những khát mong về tình yêu thật cao đẹp. Cũng giống như trong Tự hát, Xuân Quỳnh cũng từng viết :
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh ngay cả khi chết đi rồi
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 8
“ Sóng ” của Xuân Quỳnh là một trong những bài thơ nổi tiếng viết về đề tài tình yêu. Xuân Quỳnh đã khắc họa hình ảnh “ sóng ” để nói về tính cách và tâm hồn của người phụ nữ khi yêu vừa văn minh mà vừa truyền thống lịch sử. Đặc biệt nhất phải kể đến khổ thơ thứ năm và thứ sáu của bài thơ .Có tình yêu nào mà không được đong đếm bằng nỗi nhớ. Và trong thơ Xuân Quỳnh cũng vậy :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
“ Con sóng ” được khắc họa ở hai chiều – khoảng trống và thời hạn. Dù “ ở dưới lòng sâu ” hay “ trên mặt nước ” – chiều khoảng trống, dù là “ ngày ” hay “ đêm ” – chiều thời hạn, thì con sóng “ vẫn nhớ đến bờ ” đến nỗi không ngủ được. Và nếu “ sóng ” nhớ “ bờ ” thì “ em ” lại nhớ đến “ anh ”. Nhưng con sóng kia còn hoàn toàn có thể bị ngăn cách bởi khoảng trống, thời hạn. Còn nỗi nhớ của em thì phá vỡ mọi khoảng cách địa lý. Em nhớ anh mà ngay cả “ trong mơ vẫn còn thức ”. Hình ảnh của anh đã đi vào tâm lý của em. Đó chẳng phải là điều gì lạ lẫm trong thơ ca. Ca dao đã từng có những câu thơ diễn đạt nỗi nhớ của những người yêu nhau :
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt trên vai
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề
Còn Nguyễn Bính lại thật khôn khéo mượn hình ảnh sau để diễn đạt nỗi nhớ :
Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông
Một người chín nhớ mười mong một người
Gió mưa là bệnh của trời
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng
( Tương tư )Trong tình yêu, Xuân Quỳnh cũng chứng minh và khẳng định tấm lòng thủy chung như bao nhiêu nhà thơ khác :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu xuôi về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương
Hình ảnh thơ trái chiều “ xuôi ” – “ ngược ”, “ phương Bắc ” ’ và “ phương Nam ” được nhà thơ sử dụng trái với quy luật thường thì ( ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam ) với dụng ý thẩm mỹ và nghệ thuật thâm thúy. Dù cuộc sống có luôn biến chuyển không ngừng, đôi ta phải trả qua nhiều sóng gió, vạn vật có luôn thay đổi. Thì em vẫn luôn hướng về “ phương anh ”. Trái tim của em vẫn giữ được tình yêu nguyên vẹn dành cho anh dù có trải qua biết bao nhiêu khó khăn vất vả, sóng gió trong cuộc sống. Em vẫn hướng về “ phương anh ” – một phương duy nhất, không hề biến hóa. Tấm lòng thủy chung, son sắc của em thật đáng trân trọng. Như vậy, người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh tuy đầy mãnh liệt, sôi sục nhưng vẫn đằm thắm, thủy chung – nét đẹp cổ xưa .Như vậy, “ Sóng ” là một bài thơ đẹp về tình yêu. Bài thơ nói hộ tiếng lòng của biết bao người con gái trong tình yêu. Và hai khổ thơ năm và sáu là một trong những khổ thơ hay của bài thơ này .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 9
Xuân Quỳnh là khuôn mặt tiêu biểu vượt trội thuộc thế hệ nhà thơ trẻ trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Một trong những bài thơ nổi tiếng của chị phải kể đến “ Sóng ”. Với bài thơ này, Xuân Quỳnh đã thiết kế xây dựng hình tượng “ sóng ” để qua đó nói về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu. Điều đó được biểu lộ rõ qua khổ thơ thứ năm và thứ sáu trong bài thơ :
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Trong tình yêu, có lẽ rằng thứ gia vị đặc biệt quan trọng nhất chính là nỗi nhớ. Cũng như những nhà thơ khác, Xuân Quỳnh cũng nói về nỗi nhớ nhưng với cách rất riêng. Hình ảnh sóng trái chiều giữa khoảng trống “ dưới lòng sâu ” và “ trên mặt nước ” và thời hạn “ ngày ” và “ đêm ”. Nhưng dù có ở nơi đâu, tại thời gian nào, con sóng vẫn cồn cào nhớ đến bờ. Em cũng vậy, cũng nhớ đến “ anh ” mà ngay “ cả trong mơ còn thức ” – kì khôi thay sao trong giấc mơ lại vẫn có thể thức ? Phải chăng nỗi nhớ xâm lăng lấy tâm hồn người con gái để rồi ngay cả trong giấc ngủ, hình bóng của tình nhân vẫn còn đó. Cũng giống như những lời thơ mà ông hoàng thơ tình Xuân Diệu từng thể hiện :
“Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.
Anh nhớ em, anh nhớ lắm! Em ơi!
Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,
Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời.
Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm!”
( Tương tư chiều )Quả là khi yêu đâu có ai muốn làm người thông thường. Để rồi sau đó, Xuân Quỳnh liên tục để cho “ em ” thể hiện tấm lòng thủy chung của mình. Ai cũng khao khát có một tình yêu chung thủy, và “ em ” cũng không phải là ngoại lệ :
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu xuôi về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương”
Điệp từ “ dẫu ” tích hợp với hình ảnh “ xuôi về phương Bắc ” và “ ngược về phương Nam – trái với quy luật thường thì của vị trí địa lí ( ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam ). Qua đó, nhà thơ muốn nhấn mạnh vấn đề dù cuộc sống này có biến chuyển không ngừng, thậm chí còn là trái với quy luật của tự nhiên. Thì so với “ em ”, tình yêu dành cho anh vẫn không hề đổi khác. Trái tim em vẫn luôn giữ toàn vẹn tấm lòng son sắc dành cho người yêu thương. Dù em có ở nơi nào, cũng vẫn hướng về một phương duy nhất, không hề đổi khác, đó chính là “ phương anh ”. Nơi nào có anh, nơi đó chính là nhà .Quan phân tích trên, hoàn toàn có thể thấy “ Sóng ” là một bài thơ đẹp viết về tình yêu. Người con gái trong tình yêu của Xuân Quỳnh vẫn giữ được những nét truyền thống cuội nguồn .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 10
Sóng được sáng tác năm 1967 trong chuyến đi trong thực tiễn ở vùng biển Diêm Điền ( Tỉnh Thái Bình ), là một bài thơ rực rỡ viết về tình yêu, rất tiêu biểu vượt trội cho phong thái thơ Xuân Quỳnh. Đặc biệt nhất là khi đọc đến khổ thơ năm và sáu của bài thơ .Tình yêu luôn đi liền với nỗi nhớ. Thơ ca đã từng dồn bút lực để viết về thứ gia vị tuyệt vời ấy :
“Nhớ ai nhớ mãi thế này,
Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn.
Nhớ ai em những khóc thầm,
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa
Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ,
Nhớ ai, ai nhớ bây giờ nhớ ai?
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa như ngồi đống than?”
( Ca dao )Hay trong bài Việt Bắc, Tố Hữu đã từng viết :
“Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi nắng chiều lưng nương”
Còn ở đây, Xuân Quỳnh lại viết rằng :
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Tâm hồn đang yêu soi chiếu vào hình ảnh “ sóng ” để từ đó miêu tả cái bát ngát, thâm thúy của nỗi nhớ trong lòng mình. Dù ở chiều khoảng trống là “ dưới lòng sâu ”, hay là “ trên mặt nước ” – ý chỉ khoảng trống bát ngát to lớn của vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh. Dù ở chiều thời hạn là “ ngày ” hay là “ đêm ” – ý chỉ thời hạn tuần hoàn luôn biến hóa. Thì con sóng vẫn nhớ đến bờ, khao khát gặp lại bờ. Nếu con sóng nhớ bờ, thì em cũng nhớ đến anh. Nỗi nhớ ấy không riêng gì sở hữu về mặt ý thức. Mà còn sở hữu trong cẩ tiềm thức – “ trong mơ vẫn còn thức ” có nghĩa là ngay cả trong mơ vẫn nhớ về. Nỗi nhớ của em lúc này đã vượt qua mọi khoảng cách .Càng nhớ nhung bao nhiêu, người con gái trong tình yêu lại muốn gắn bó, chung thủy bấy nhiêu. Cũng giống như mọi con sóng, dù muôn vời cách trở xa xôi, đến sau cuối vẫn tìm tới được bờ. Thì lòng em cũng như vậy :
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương”
Cuộc đời luôn chứa đựng nhiều dịch chuyển, không ai hoàn toàn có thể biết trước được những điều sẽ xảy ra trong tương lai. Nhưng dù có “ xuôi về phương Bắc ” hay “ ngược về phương Nam ” thì tấm lòng của em vẫn không đổi khác. Ở đây, nếu theo quy luật thường thì người ta sẽ nói “ xuôi Nam, ngược Bắc ”, nhưng Xuân Quỳnh lại chọn cách nói như trên để cho thấy rằng tình yêu không theo bất kỳ một quy luật tự nhiên nào. Dẫu vậy, ở nơi nào, em cũng hướng đến một phương duy nhất, đó chính là “ phương anh ”. Trái tim thủy chung của em vẫn dành cho duy nhất một người – đó là anh :
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi”
Trong bất kỳ thực trạng nào, tấm lòng thủy chung của người con gái trong thơ Xuân Quỳnh vẫn cứ không biến hóa. Một trái tim sống toàn vẹn cho tình yêu chung thủy .Hai khổ thơ đã biểu lộ được những vẻ đẹp truyền thống cuội nguồn của người con gái trong tình yêu. Khi đọc “ Sóng ” của Xuân Quỳnh, chắc rằng mỗi người đều cảm thấy rung động trước những cung bậc cảm hứng đầy yêu thương của tình yêu .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 11
Cảm xúc chính là điệu hồn của bài thơ, vậy nên “ thơ hay là thơ chín đỏ cảm hứng ” ( Xuân Diệu ). Ở hai khổ thơ năm và sáu, Xuân Quỳnh đã phổ cả điệu hát của tâm hồn mình vào đó, rồi mang nỗi nhớ trong tình yêu lên một tầng xúc cảm mới. Đồng thời, cũng khẳng định chắc chắn nét đẹp tâm hồn bao đời nay của người phụ nữ Nước Ta truyền thống cuội nguồn .
“Con sóng dưới dòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nỗi nhớ là cung bậc cảm hứng muôn thuở trong tình yêu, nhưng nỗi nhớ ấy qua màng lọc tâm hồn của mỗi nhà thơ lại được tái hiện một cách riêng, độc lạ và mang đậm phong thái của người nghệ sĩ ấy. Ca dao mang nỗi nhớ vào bằng cách diễn đạt giản dị và đơn giản, giống như tâm hồn mộc mạc của người dân xưa “ Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ / nhớ ai ai nhớ giờ đây nhớ ai ” ? Cái ngẩn ngơ ấy, đến thơ trung đại được diễn đạt bằng những hình ảnh hàm súc, cô đọng hơn, nỗi nhớ làm hao huyết cả thời hạn, mà cũng như đang giằng xé con người trong niềm đơn độc đợi chờ mòn mỏi “ ba thu dọn lại một ngày dài ghê ”. Đến thơ mới, Nguyễn Bính mang nỗi niềm tương tư ấy của mình giăng mắc khắp những miền khoảng trống, nỗi nhớ của con người chuyển dời thành khoảng trống nhớ nhau, cái nhớ trong thơ Nguyễn mới thật đậm chất của một nhà thơ chân quê. Đến Xuân Quỳnh nỗi nhớ vẫn là cảm hứng da diết, bổi hồi bồi hồi ấy trong tình yêu, nhưng được miêu tả qua hình tượng sóng nên càng mang sức gợi mới mẻ và lạ mắt, mê hoặc, văn minh. Con sóng dào dạt, đại dương bát ngát, vì vậy mà vừa gợi nỗi nhớ, vừa gợi cơn khát mong cồn xé của trái tim. Nỗi nhớ ấy không được ngoại hiện, nhưng lại nhấn chìm thời hạn vượt mọi khoảng trống, xâm lăng cả trong tiềm thức ý thức, vô thức, để đạt đến đường biên giới của khả giải, bất khả giải. Tưởng chừng như trái tim yêu tha thiết mà cũng mãnh liệt đấy đang tự hát lên điệu hồn mình, đang mang nỗi nhớ lấp đầy pháp trường trắng đơn độc cô độc ấy. Nỗi nhớ một lần nữa Open, và đến Xuân Quỳnh thực sự đã mang một sắc thái diễn đạt mới .
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”.
Thế giới trong trái tim em, chỉ có một phương anh duy nhất. lời chứng minh và khẳng định cứng ngắc ấy của một trái tim yêu vừa tha thiết mà cũng thật mãnh liệt biết bao. Đó chẳng phải là tấm lòng thủy chung, son sắt của người phụ nữ Nước Ta muôn thuở trong tình yêu ư ? Do đó, ta thấy ở đây, Xuân Quỳnh đã đi vào hồn mình, tự hát điệu hồn mình, nhưng lại chạm đến hồn muôn người, muôn nẻo, khơi gợi sự đồng cảm mãnh liệt trong tâm hồn người đọc .Thơ Xuân Quỳnh lâu nay vẫn vậy, vẫn nhỏ nhẹ, khiêm nhường, để lắng lòng cùng ta về những tâm tình đã cũ, về những câu truyện tưởng như đã phai màu trong đời sống hiện tại, nhưng đó mới chính là những giá trị vĩnh hằng mà quả đât hướng đến, do đó mà có sức trường cửu mãnh liệt trong tâm hồn người đọc .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 12
Phải, có những con sóng như vậy, những con sóng mang trong mình biết bao đói cực vẫn đêm ngày cuộn tròn trong thơ, trong tâm hồn người phụ nữ đa tài, đa tình và cũng đa đoan ấy : nữ sĩ Xuân Quỳnh. Và bài thơ “ Sóng ” của Xuân Quỳnh đã chuyên chở hết cái tài, cái tình và cả cái đa đoan ấy của nữ sĩ mà tiêu biểu vượt trội là đoạn thơ :
“Con sóng dưới lòng sâu
…
Hướng về anh một phương”
Hòa cùng những con sóng : sóng thơ, sóng lòng, ta tìm về cõi sâu kín của tâm hồn thi sĩ và cũng là của muôn kiếp “ má hồng ”. Bài thơ “ Sóng ” sinh ra khi những con sóng lòng dâng lên kinh hoàng, những con sóng nhớ thương, thao thức của một tâm hồn đang yêu. Cả bài thơ là những đợt sóng nối nhau vỗ vào tâm hồn người đọc. Sóng và nhân vật em đan quyện vào nhau để thủ thỉ những nỗi niềm, những tâm tư nguyện vọng. Và hoàn toàn có thể nói, khổ thơ :
“Con sóng dưới lòng sâu
…
Hướng về anh – một phương”
Đây là một khổ thơ vô cùng đặc biệt bởi trong bài thơ chỉ duy nó có sáu câu. Sáu câu thơ trải dài như nỗi thao thức, băn khoăn của tâm hồn thi sĩ trong đêm. “Con sóng dưới lòng sâu / Con sóng trên mặt nước”
Hai câu thơ với hình thức lặp quyện hòa cùng nghệ thuật đối vỗ nên điệp trùng những con sóng với nhiều dạng thức khác nhau. Con sóng lặn sâu dưới lòng đại dương qua thanh bằng cuối câu thơ. Con sóng dữ dội tung bọt trắng xóa trên mặt biển với thanh trắc. Cả hai kết hợp với nhau làm nên sự đa dạng của sóng biển. Sóng là em, em là sóng. Cũng như sóng kia, tâm hồn em cũng vô vàn những phức tạp khó hiểu. Lúc lặng lẽ, êm đềm khi nồng nàn dữ dội, nhưng thế nào đi nữa, em vẫn mãi là em, vẫn mãi ôm trong lòng một nỗi nhớ thương không dứt. Cũng như sóng kia thôi, dù dịu êm hay dữ dội thì:
“Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được”
Xuân Quỳnh vô cùng tinh xảo khi mượn một hình tượng rất động để diễn ta nỗi niềm của người phụ nữ khi yêu. Sóng muôn đời vẫn thế, có khi nào thôi vỗ sóng, có khi nào chẳng cồn cào, ẩn sâu trong ngực sóng là nhịp đập của đại dương bát ngát. Sóng chẳng còn là sóng nếu tĩnh yên, lặng lẽ. Vì vậy mà sóng đã được Xuân Quỳnh diễn đạt bằng một từ ngữ rất phát minh sáng tạo “ không ngủ được ”. Sóng là vậy, dù lặng yên dưới lòng biển hay kinh hoàng trên mặt đại dương thì ngàn đời vẫn khát khao tìm về bến bờ tĩnh tại. Chưa đến được bờ thì nhớ thương, thương nhớ, thì thao thức một nỗi niềm. Chọn hình tượng sóng – một trong những hình tượng giống hệt của tự nhiên, Xuân Quỳnh đã chứng minh và khẳng định được bản lĩnh của mình. Chọn hình tượng động để gắn với người phụ nữ, người mà lâu nay được ví như liễu yếu đào tơ, Xuân Quỳnh phải đứng trước nhiều thử thách nhưng chị đã vượt qua bằng một bản lĩnh vững vàng và hơn hết là bằng một tâm hồn phụ nữ nhạy cảm tinh xảo. Còn sự vật nào hơn sóng hoàn toàn có thể diễn đạt hết được cái lòng người phụ nữ đang yêu : nồng nàn, do dự, bồn chồn, thao thức lắm ! Nỗi do dự ấy được góp nước từ nỗi nhớ : nhớ một người !
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Sóng giờ đây có vẻ như cũng đã không còn đủ sức chuyên chở nỗi lòng người phụ nữ. Nỗi nhớ như thiêu, như đốt, như phá vỡ những phàm tục đời thường, cất cánh đưa người phụ nữ đến một cõi mơ. Ở đây Xuân Quỳnh dùng từ “ lòng ” thật đúng chuẩn để miêu tả tình cảm của người phụ nữ với tình yêu. Lòng là chốn sâu kín nhất của tâm hồn, lòng là kết tinh của tình cảm được chưng cất trong một thời hạn dài qua biết bao thử thách. Vì vậy mà tấm lòng ấy không chút hời hợt mà đã là gan, là ruột của người phụ nữ rồi. “ Lòng em nhớ đến anh ”, ơi thương sao câu nói đơn giản và giản dị, chân thành mà nồng nàn, da diết đến thế. Câu thơ “ cả trong mơ còn thức ” lóe lên điểm sáng của nghệ thuật và thẩm mỹ. Có thể nói, với câu thơ ấy, Xuân Quỳnh đã hoàn toàn có thể được xem là thi sĩ kĩ năng bật nhất của thi ca văn minh Nước Ta. Câu thơ như trào dâng nâng nỗi nhớ niềm thương .Sóng – em đan quyện vào nhau. Em lặng đi để sóng trào lên. Nhưng sóng cũng là em, sóng trào lên mang theo lớp lớp tâm tình của em
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam”
Đầu mỗi câu thơ, Xuân Quỳnh đã đóng vào đó những từ chỉ sự trái chiều ( “ dẫu ” ). Nó chỉ một sự chứng minh và khẳng định cứng ngắc, vững vàng rằng khó khăn vất vả, thử thách là mấy em vẫn mãi yêu anh. Chẳng phải là “ ngược Bắc ”, “ xuôi Nam ” mà là “ xuôi Nam ” “ ngược Bắc ”. Phương hướng thế nào không quan trọng, quan trọng nhất vẫn là “ phương anh ” .
“Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”
Xuân Quỳnh buộc chặt bao “sợi nhớ, sợi thương” về phương anh. Thế mới biết tình yêu của chị nồng nàn, mãnh liệt thế nào. Hướng về anh thì có thể thay đổi nhưng với lời khẳng định chắc nịch “một phương” thì nơi em hướng về là bất di bất dịch. Anh đã dành “hệ qui chiếu” của đời em. Cảm thông cho cuộc đời Xuân Quỳnh, ta càng hiểu thêm tình cảm của chị. Sự thành công của Xuân Quỳnh trong bài thơ “Sóng” không chỉ ở tình cảm chân thành nồng cháy mà còn ở nghệ thuật xây dựng hình tượng sóng – hình tượng trung tâm của bài thơ. Sóng trong bài thơ là một hình tượng kép. Sóng vừa là sóng biển vừa là sóng lòng của người phụ nữ đang yêu. Cả hai cuộn tròn trong sóng thơ dạt dào. Hình tượng sóng rất đa dạng: lúc dữ dội, ồn ào, lúc dịu êm lặng lẽ cũng như tâm hồn em vậy dịu dàng lắm nhưng cũng đôi khi nồng cháy, mãnh liệt. Hình tượng sóng được Xuân Quỳnh xây dựng như thế động. Sóng luôn vận động với bao đối cực, bao chiều kích và cũng chính nhờ vậy mà nỗi lòng của người phụ nữ đang yêu được bộc lộ chân thành hơn, chính xác hơn. Với hình tượng sóng Xuân Quỳnh đã góp vào thi đàn một hình tượng cũ mà mới. Mới bởi nó được ủ ấp những nỗi niềm của người phụ nữ. Và sẽ không quá lời khi ta khẳng định rằng, làm nên sự nghiệp Xuân Quỳnh không thể không có “sóng”.
Xuân Quỳnh đã đi về một miền miên viễn. Chị đã đi xa nhưng sóng thì vẫn “bạc đầu thương nhớ” còn người thì vẫn bên chị cùng một nỗi nhớ thương.
Người phụ nữ ấy sống mãi cùng sóng lòng, sóng thơ và “ sóng ”. Cũng như sóng kia, nhịp đập thủy triều có khi nào nguội yên trong ngực biển, người nữ sĩ ấy vẫn mãi bên đời cùng một nhịp đập yêu thương. Con sóng trong thơ chị phải đâu là con sóng một thuở mà nó đã thành con sóng ngàn đời : con sóng tình yêu, con sóng yêu thương, con sóng của một tâm hồn đẹp. Vỗ mãi con sóng yêu quý !
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 13
Xuân Quỳnh là nữ thi sĩ của tình yêu, là một trong những tác giả xuất sắc trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cũng như trong văn học Nước Ta văn minh. Thơ của Xuân Quỳnh là tiếng lòng của người phụ nữ đầy trắc ẩn, vừa hồn nhiên vừa tươi tắn, vừa chân thành đằm thắm của khát vọng tình yêu lứa đôi. Xuân Quỳnh đã để lại cho những thế hệ sau rất nhiều những bài thơ ca hay có giá trị vĩnh cửu mãi mãi về sau. Nhưng trong đó bài thơ “ Sóng ” vẫn điển hình nổi bật hơn cả. Bài thơ là tiếng lòng trực tiếp của những khao khát sôi sục, mãnh liệt mà chân thành, tự nhiên của một người con gái khi yêu. Hình tượng ” sóng ” được thể hiện một cách sinh động qua tâm trạng của người con gái khi đang yêu. Điều đó bộc lộ rõ qua 2 khổ thơ 5,6 của bài :
“Con sóng dưới lòng sông
……………………………………
Hướng về anh một phương “
Bài thơ Sóng được sáng tác năm 1967, là hiệu quả của chuyến đi trong thực tiễn đến vùng biển Diêm Điền ( Tỉnh Thái Bình ) và được đưa vào tập thơ “ Hoa dọc chiến hào ” – tập thơ đầu tay của Xuân Quỳnh vào năm 1968. Khi viết bài thơ này Xuân Quỳnh chỉ 25 tuổi, độ tuổi trẻ trung, nhiều mơ mộng lãng mạn, khát khao tình yêu. Vào thời kì đó quốc gia ta vẫn còn đang phải chiến đấu, và trên quốc gia vẫn phải chịu những cuộc chia tay màu đỏ. Vậy nên những tác phẩm trong thời kì đó đều thường nói về cuộc chiến tranh nhưng người con gái đó lại viết về tình yêu đôi lứa. Chính điều đó mà bài thơ được coi là bông hoa lạ ” nở dọc chiến hào ” trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước vô cùng khó khăn vất vả và quyết liệt. Hình tượng xuyên suốt trong bài thơ là hình tượng “ sóng ” – mượn hình ảnh sóng để bày tỏ tâm tình của người con gái đang yêu, với khát khao tình yêu cháy bỏng. Song hành với hình tượng ” Sóng ” là hình tượng ” em ”. “ Em ” cũng là “ sóng ” mà “ sóng ” cũng chính là “ em ”. “ Sóng ” và “ em ” khi thì hoà nhập vào m một khi thì phân đôi ra soi chiếu vào nhau. Với cấu trúc song hành này đã tạo chiều sâu nhận thức và nét độc lạ riêng cho bài thơ. Những đặc thù của những con sóng cũng là đặc thù của tình yêu. Tình yêu cũng như những con sóng, người ta chỉ nhìn thấy những con sóng ngày đêm vỗ vào bờ. Nhưng sóng biển không chỉ có những con sóng hiện hữu như vậy mà có cả những con sóng âm ỉ dưới lòng đại dương sâu thẳm :
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong đêm còn thức”
Đây là khổ thơ với số câu thơ nhiều nhất trong bài. Cũng như sóng thì tình yêu không chỉ nhìn thấy qua bên ngoài mà còn tận trong đáy tâm hồn người phụ nữ mà chỉ có ai tinh xảo mới cảm nhận được. Tình cảm lứa đôi thường được bộc lộ bằng nhiều trạng thái tình cảm và nỗi nhớ là tình cảm tiêu biểu vượt trội nhất :
” Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được “
Trong thơ ca thì tình yêu có những nỗi nhớ rất riêng không liên quan gì đến nhau. Ta cũng hoàn toàn có thể thấy nỗi nhớ tình yêu Open rất nhiều trong thơ ca, qua câu thơ của Hàn Mặc Tử : ” Khi xa cách không gì bằng thương nhớ ”Hay trong ” truyện Kiều ” của Nguyễn Du :
” Sầu đong càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê “
Xuân Quỳnh đã rất khôn khéo dùng phép nhân hoá để khẳng định chắc chắn dù con sóng ở đâu cũng luôn nhớ tới bờ ngày đêm thao thức không ngủ được. Con sóng ngày đêm không ngủ được chính là nỗi nhớ da diết, rạo rực của người con gái khi yêu. Nỗi nhớ sở hữu cả khoảng trống và thời hạn, và cả trong những giấc mơ :
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong đêm còn thức “
Nỗi nhớ trong thơ Xuân Quỳnh được diễn đạt một cách độc lạ và phát minh sáng tạo. Dù ở khoảng trống nào “ trên mặt nước ” hay “ dưới lòng sâu ” hay thời hạn nào “ ngày ” hay “ đêm ” sóng vẫn nhớ bờ. Phải chăng tình yêu là như vậy ? Nhớ cả ngày lẫn đêm. Nỗi nhớ đó mãnh liệt da diết khôn nguôi. Nhà thơ Xuân Quỳnh đã vô cùng tinh xảo khi sử dụng hình ảnh so sánh : sóng nhớ bờ bất kể ngày đêm thì em nhớ anh cả đêm lẫn ngày. Tác giả sử dụng từ “ lòng ” rất tinh xảo với tình cảm của người phụ nữ trong tình yêu. Bởi lòng là nơi thầm kín tiềm ẩn những tâm tư nguyện vọng. Tình yêu của người con gái khi yêu là một tình yêu cháy bỏng, chân thành tuyệt đối, với sự gắn bó thủy chung :
” Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Khi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương “
Điệp từ ” dẫu ” tích hợp với với thẩm mỹ và nghệ thuật đối “ bắc ” – “ nam ”, “ xuôi ” – “ ngược ”. Thường thì ta hay nói ” xuôi Nam ”, ” ngược Bắc ” nhưng Xuân Quỳnh đã nói ngược lại qua đó ta thấy được tình yêu không theo quy luật đơn cử nào, hoàn toàn có thể là đi ngược lại với trong thực tiễn. Bởi vậy người con gái khi đang yêu mặc dầu muôn vàn khó khăn vất vả cách trở thì vẫn hoàn toàn có thể vượt qua, một lòng son sắt thủy chung với người mình yêu thương. Chính tình yêu mãnh liệt ấy như là nguồn động lực để nhà thơ tin yêu vào tình yêu của chính mình. Như những con sóng kia mãi vỗ vào bờ. Đoạn thơ là những tâm lý trăn trở đi kèm với đó là những khát khao cháy bỏng của người con gái trong tình yêu. Tác giả đã không chỉ thành công xuất sắc trong nội dung mà còn thành công xuất sắc trong nghệ thuật và thẩm mỹ với thể thơ năm chữ truyền thống lịch sử, cách ngắt nhịp gieo vần độc lạ giàu sức liên tưởng, thiết kế xây dựng hình tượng ẩn dụ, giọng thơ tha thiết, trìu mến. Cấu trúc bài thơ được xác lập theo kiểu xen kẽ giữa “ sóng ” – “ bờ ”, “ anh ” – “ em ” góp thêm phần tạo ra sự rực rỡ của bài thơ .Khép lại hai khổ thơ nhưng lại mở ra trong lòng người đọc bao suy ngẫm. Đoạn thơ trên nói riêng và bài thơ “ Sóng ” nói chung biểu lộ khát vọng nồng nàn, thâm thúy thủy chung của người con gái khi yêu, một tình yêu vừa mang tính dân tộc bản địa vừa mang tính nhân văn thâm thúy. Đồng thời tác giả cũng biểu lộ được vẻ đẹp của người phụ nữ đang yêu qua hình tượng sóng. Sống là để yêu thương vậy nên hãy sống hết mình, cháy hết mình trong tình yêu để đời sống này không không có ý nghĩa .
Phân tích khổ thơ 5 và 6 trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh để thấy được nỗi nhớ và sự thủy chung trong tình yêu của người con gái.
Tài liệu gồm có dàn ý cụ thể kèm theo sơ đồ tư duy và 13 bài văn mẫu được tổng hợp từ bài làm hay nhất của học viên trên cả nước. Ngoài ra những bạn tìm hiểu thêm thêm 1 số ít bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 12. Mời quý thầy cô và những em học viên cùng tìm hiểu thêm .
Dàn ý phân tích khổ 5, 6 bài Sóng
1. Mở bài
– Giới thiệu qua tác giả Xuân Quỳnh là một khuôn mặt tiêu biểu vượt trội của trào lưu thơ trẻ chống Mĩ .– Thơ Xuân Quỳnh là một hồn thơ rất đỗi tươi tắn, tươi mát, đầy êm ả dịu dàng. Đặc điểm rực rỡ trong thơ tình yêu của Xuân Quỳnh là : Vừa khát khao một tình yêu lý tưởng, vừa hướng tới niềm hạnh phúc thiết thực của đời thường. Tất cả những điều ấy được bộc lộ trong một hồn thơ giản dị và đơn giản, tự nhiên và hồn nhiên. Có thể nói, cùng với “ Thuyền và biển ”, “ Thơ tình cuối mùa thu ”, bài thơ “ Sóng ” đã kết tinh được tổng thể những gì là sở trường nhất của hồn thơ Xuân Quỳnh .
2. Thân bài
– Hình tượng TT và nổi trội trong bài thơ là hình tượng “ Sóng ”, bao trùm cả bài thơ là hình tượng : Sóng .
- Sức sống và vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ trẻ cũng như mọi sáng tạo nghệ thuật trong bài thơ đều gắn liền với hình tượng sóng. Cả bài thơ là những con sóng tâm tình của một người phụ nữ được khơi dậy khi đứng trước biển cả.
- “Sóng” là một trong những hình tượng ẩn dụ, nó là sự hóa thân của cái tôi trữ tình của Xuân Quỳnh. “Sóng” và “em”, vừa hòa hợp là một, lại vừa phân đôi để soi chiếu, cộng hưởng. Tâm hồn người phụ nữ đang yêu soi vào sóng để thấy rõ lòng mình, nhờ sóng để biểu hiện những trạng thái của lòng mình.
=> Với hình tượng sóng, hoàn toàn có thể nói Xuân Quỳnh đã tìm được một cách bộc lộ thật xác đáng tâm trạng của người phụ nữ trong tình yêu .– Hình tượng sóng đã gợi ra trong cả bài thơ bằng âm điệu : Bài thơ có một âm hưởng dào dạt, uyển chuyển, lúc sôi sục trào dâng, lúc rỉ tai sâu lắng, gợi âm hưởng của những đợt sóng miên man, vô tận. Âm hưởng ấy được tạo dựng nên bởi thể thơ năm chữ, với những câu thơ liền lạc, từng không ngắt nhịp, những khổ thơ được kết nối với nhau bằng cách nối vần ( “ Khi nào ta yêu nhau ” … “ Con sóng dưới lòng sâu ” ) .=> Nhịp sóng đó cũng chính là nhịp lòng của tác giả, một tâm trạng đang xao động, trào dâng, miên man và chất chứa những khát khao, rạo rực .– Khổ 5 : Tình yêu luôn đi liền với nỗi nhớ. Tâm hồn đang yêu ở đây luôn soi vào sóng để miêu tả cái thâm thúy, bát ngát của nỗi nhớ trong lòng mình, nó choán đầy cả tầng sâu và bề rộng, nó sở hữu trọn cả thời hạn, cả ngày lẫn đêm :Con sóng dưới lòng sâu
…
Ngày đêm không ngủ được
– Sóng như nỗi lòng của người con gái vậy : “ Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức ” => Em “ thức ” cả trong mơ => Nỗi nhớ không chỉ sở hữu ý thức mà còn thấm sâu vào tiềm thức .– Khổ 6 : Tình yêu rất sôi sục, nồng nhiệt của Xuân Quỳnh cũng lại là một tình yêu chân thành và trong sáng, một tình yêu yên cầu sự gắn bó thủy chung. Như mọi con sóng dù “ muôn vời cách trở ” nhưng vẫn hướng vào bờ và nhất định tới bờ, thì lòng em cũng thế :
Dẫu xuôi về phương Bắc
…
Hướng về anh – một phương=> Đứng trước biển, cũng là đối lập với sự vô cùng vô tận của khoảng trống, sự vô thủy vô chung của thời hạn và thấy đời người thật ngắn ngủi … Xuân Quỳnh muốn được xuất hiện mãi trên cõi đời này. Để được sống, được bất tử trong tình yêu. Sống trong tình yêu là niềm hạnh phúc, là khát vọng vĩnh hằng .=> Bài thơ kết thúc, nhưng những con sóng trong trái tim say đắm của Xuân Quỳnh vẫn cồn cào trong ngực, trong lồng ngực của những đôi lứa yêu nhau … Con sóng tình yêu không khi nào ngừng nghỉ. Mãi mãi dào dạt, “ bồi hồi trong ngực trẻ ” .
3. Kết bài
– Khẳng định hình tượng sóng đã làm cho bài thơ thành công xuất sắc .– Tình yêu luôn luôn quan trọng với đời sống của mỗi con người, mỗi tất cả chúng ta ai cũng có quyền yêu và được yêu. Và tình yêu của tuổi trẻ là tình yêu mãnh liệt và cảm hứng trong sáng nhất .
Sơ đồ tư duy phân tích khổ thơ 5 và 6 bài Sóng
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 1
Xuân Quỳnh là một nữ thi sĩ có phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ. Những sáng tác của nhà thơ vừa mang nét can đảm và mạnh mẽ, táo bạo lại vừa đằm thắm, thiết tha. Xuân Quỳnh đã góp phần cho nền thơ Nước Ta rất nhiều tập thơ hay và ý nghĩa. Trong đó phải kể đến những tập thơ : Hoa dọc chiến hào ( 1968 ), Sân ga chiều em đi ( 1984 ) … Bài thơ “ Sóng ” là một trong những bài thơ hay và rực rỡ nhất .“ Sóng ” được Xuân Quỳnh sáng tác vào năm 1967 trong những ngày kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra ác liệt. Bài thơ nhằm mục đích bày tỏ nỗi nhớ nhung và khát vọng trong tình yêu của người phụ nữ. Đó cũng là những tình cảm đẹp tươi nhằm mục đích trao tặng cho người mình yêu. Điều đó được bộc lộ rõ ràng nhất trong hai khổ thơ năm và sáu của bài thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Nói về tình yêu có rất nhiều nhà thơ lấy những hình ảnh khác nhau để biểu trưng cho thứ tình cảm ấy và Xuân Quỳnh đã lựa chọn hình tượng “ sóng ” để biểu lộ cho tình yêu xuyên suốt trong bài thơ. Sóng là hiện thân cho tình yêu, cho người con gái đang yêu. Sóng cũng mang đến nhiều cung bậc xúc cảm cho người đọc. Hình tượng sóng trong hiện thực mà tất cả chúng ta thường thấy nó cũng như vậy, có rất nhiều những trạng thái khác nhau, thậm chí còn là đối ngược nhau như : “ Dữ dội và dịu êm / Ồn ào và lặng lẽ ”. Nhờ vào những liên tưởng về hình tượng con sóng mà tất cả chúng ta thấy được những đặc trưng của tình yêu đôi lứa mà được bộc lộ hầu hết bằng nỗi nhớ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Bằng việc lặp lại hai lần từ “ con sóng ” và đi kèm với nó là những vị trí khác nhau. “ Sóng trên mặt nước ” là con sóng ở bề nổi bên trên mà người ta hoàn toàn có thể thuận tiện thấy được còn sóng dưới lòng sâu là những con sống ngầm dưới mặt nước ta khó lòng hoàn toàn có thể biết được. Như ta đã biết sóng là biểu trưng cho tình yêu, cho nỗi nhớ. Trong tình yêu, khi người ta xa cách nhau thường đem lại sự nhớ nhung tha thiết. Có những người đem nỗi nhớ nhung đó giấu trong lòng, không thổ lộ với ai và cũng có những người họ bày tỏ, biểu lộ nỗi nhớ đó ra bên ngoài. Chúng ta hoàn toàn có thể thuận tiện thấy được sóng là một hình ảnh hàm súc, gợi tả, quyến rũ và cũng là nét rực rỡ trong phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật của Xuân Quỳnh .Sóng là hình ảnh biểu trưng trạng thái bất ổn định của tình yêu. Xuân Quỳnh đã bày tỏ nỗi nhớ trong tình yêu bằng hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng “ Ôi con sóng nhớ bờ ”, “ sóng ” còn là hình tượng cho người con gái trong tình yêu khi nhớ về người con trai đó là “ bờ ”. “ Sóng ” và “ bờ ” là hai hình ảnh sóng đôi nhau ngoài đời thực, con “ sóng ” dù có đi xa tới mấy cũng trở lại với “ bờ ”. Khi rời xa nhau thì sự nhớ nhung lại trỗi dậy can đảm và mạnh mẽ đến nỗi “ Ngày đêm không ngủ được ”. Nỗi nhớ thường trực biến thành sự thao thức đến nỗi không ngủ. Đến đây ta hoàn toàn có thể thấy được sự quen thuộc mà những ai đã và đang yêu đều từng trải qua. Không chỉ sử dụng hình ảnh ẩn dụ mà Xuân Quỳnh còn biểu lộ trực tiếp :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Từ “ sóng ” với “ bờ ” đã chuyển sang thành “ anh ” với “ em ”. Anh với em giống với con sóng và bờ kia, cũng tiềm ẩn những cung bậc cảm hứng như vậy đó là nỗi nhớ trong em cũng không thua kém gì với sóng. Nếu như “ sóng ” ngày đêm không ngủ, thao thức thì em ở một Lever cao hơn đó là thức ở chính trong giấc mơ của mình. Ý nói rằng dù thức hay ngủ thì nỗi nhớ vẫn xâm lăng. Nỗi nhớ ấy còn được nhấn mạnh vấn đề hơn nữa trong bốn câu tiếp theo :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Tác giả đã sử dụng phép trái chiều giữa “ Bắc và Nam ”, giữa “ xuôi và ngược ” để bộc lộ nỗi nhớ và tình yêu tha thiết của cô gái với chàng trai. Thông thường người ta thường nói “ xuôi Nam ”, “ ngược Bắc ” nhưng Xuân Quỳnh đã nói ngược lại qua đó cho thấy tình yêu không theo một quy luật chủ thể, hoàn toàn có thể đi ngược lại với trong thực tiễn. Có thể nói dù ở bất kỳ đâu, dù có muôn vàn những khó khăn vất vả, cách trở thì người con gái ấy vẫn thủy chung, son sắt một lòng với người mình yêu thương .Đoạn thơ bộc lộ những tâm tình xao xuyến, trăn trở đi kèm với những nồng nhiệt mê hồn của người con gái trong tình yêu. Qua đó cũng biểu lộ nỗi khát vọng tình yêu, khát khao được yêu thương được nếm trải những cung bậc tình yêu trong đời sống của nhà thơ .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 2
“ Sóng ” của Xuân Quỳnh ( 1942 – 1988 ) là một bài thơ tình rất đẹp. Vẻ đẹp của một tâm hồn khao khát yêu thương trong mối tình đầu rạo rực của thiếu nữ. Vẻ đẹp của nhạc ; nhạc của lòng cũng là nhạc của thơ, nhạc của sóng reo, sóng vỗ. Vẻ đẹp của men say tình ái được cất lên thành lời ca ngọt ngào, tha thiết biết bao :
Con sóng dưới lòng
…
Hướng về anh một phương
Hình tượng “ sóng ” đầy thi vị. Bất cứ ở đâu, dù ở “ dưới lòng sâu ” hay ở “ trên mặt nước ”, thì sóng vẫn “ nhớ bờ ”. Dù cả trong ngày và trong đêm dài vắng vẻ, sóng vẫn “ không ngủ được ”. Các động từ – vị ngữ : “ nhớ bờ ”, “ không ngủ được ” đã được nữ sĩ dùng rất đắt, tinh xảo và biểu cảm, đem đến cho ta bao xúc cảm đẹp về tình yêu :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Nỗi nhớ ấy rất mãnh liệt. Dù ở khoảng trống nào “ dưới lòng sâu hay “ trên mặt nước ”, dù ở thời hạn nào “ ngày ” cũng như “ đêm ”, sóng vẫn “ nhớ ”, sóng vẫn bồn chồn, thao thức “ không ngủ được ”. Lấy khoảng trống và thời hạn để “ đo ” nỗi nhớ của em, tác giả đã bộc lộ một cách thâm thúy một tâm hồn luôn luôn trăn trở, khao khát được yêu thương. Sóng đã được nhân hóa mang hồn em và tình em. Từ cảm “ ôi ” Open trong đoạn thơ như một tiếng lòng chấn động rung lên : “ Ôi con sóng nhớ bờ … ” .Từ hiện tượng kỳ lạ sóng vỗ rối loạn suốt đêm ngày trên đại dương, nữ sĩ liên tưởng đến tình cảm của thiếu nữ :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
“ Cả trong mơ ” và cả khi “ còn thức ”, trong thực và trong mộng, em vẫn “ nhớ đến anh ”. Hình bóng chàng trai – người tình đã choáng ngợp tâm hồn cô gái. Yêu là sự hòa nhập hai tâm hồn. Sóng trên đại dương là hình tượng cho sự sống muôn đời, cũng như tình yêu của “ em ” so với “ anh ” mãi mãi là nỗi khao khát nhớ thương, mong đợi, trong khoảng trống, trong thời hạn, và “ cả trong mơ còn thức ”. Xuân Quỳnh đã có một cách nói mới mẻ và lạ mắt, một cách diễn đạt độc lạ khi biểu lộ nỗi nhớ trong tình yêu, của “ em ”. Ta hãy quay trở lại với ca dao :
Nhớ ai em những khóc thầm
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa
Hay :
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa, như ngồi đống than
Hay :
Nhớ ai nhớ mãi thế này?
Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn
Qua đó, ta mới cảm thấy cái ý vị đậm đà của ngôn từ, cái cảm hứng nồng cháy của tâm hồn thiếu nữ : “ Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức ” .Tình yêu luôn luôn đối lập với bao thử thách, trong đó có sự cách trở về thời hạn và khoảng trống. Sự cách trở ấy đã làm cho tâm hồn thiếu nữ, tâm hồn “ em ” thêm đẹp, đinh ninh lời thề nguyền “ Trăm năm một chữ đồng đến xương ” ( Truyện Kiều ). Lứa đôi rất lâu rồi, với sức mạnh của tình yêu, họ quyết tâm vượt qua mọi thử thách “ Tam tứ núi cũng trèo, ngũ lục sông cũng lội, thất bát đèo cũng qua ” để được sống dưới một mái ấm niềm hạnh phúc đời đời bên nhau. Với “ em ” thì dù đi đâu, dù có lên thác xuống ghềnh, “ Dẫu xuôi về phương Bắc – Dẫu ngược phương Nam ” trong bom đạn thời cuộc chiến tranh chống Mỹ ( 1967 ), lòng em vẫn “ Hướng về anh một phương ”, hướng về “ anh ”, người mà “ em ” thương nhớ, đợi chờ :
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Các điệp ngữ : “ dẫu xuôi về ”, “ dẫu ngược về ”, “ phương ” ( phương Bắc, phương Nam, một phương ) đã link với những từ ngữ : “ Em cũng nghĩ ”, “ hướng về anh ” làm cho niềm tin đợi chờ trong tình yêu được khẳng định chắc chắn một cách can đảm và mạnh mẽ. Chữ “ một ” trong câu thơ “ hướng về anh một phương ” đã biểu lộ một tình yêu sắt son thủy chung .Có thể nói, đoạn thơ trên đây là một âm vang của tiếng sóng, là một khúc tâm tình của thiếu nữ trăn trở, khát khao được yêu thương gắn bó. Trái tim của thiếu nữ nồng hậu và đằm thắm biết bao ! Sóng nhớ bờ, em nhớ anh là quy luật muôn đời của tự nhiên, của sự sống và tình yêu. Xuân Quỳnh đã viết nên những vần thơ ngũ ngôn có nhạc điệu ngân vang tha thiết, có hình tượng sóng và hình tượng em rất đẹp. Các ẩn dụ và liên tưởng đầy tính nhân văn. Cấu trúc song hành ( câu 1 với 2, câu 3, 4 với câu 7, 8 ) và những điệp ngữ ( sóng … dẫu … về, phương ) đã tạo nên âm điệu triền miên, liên hồi như tiếng sóng vỗ rối loạn, bồi hồi trong lòng “ em ” .“ Yêu là chết ở trong lòng một chút ít ” – Không ! Với Xuân Quỳnh, thì tình yêu là “ khát vọng, đã làm cho thiếu nữ hồn hậu hơn, cao quý hơn. Bởi lẽ :
Tình yêu là thế, em ơi!
Hai người mà hóa một người trăm năm…
( Lạ chưa ?, Tố Hữu )
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 3
Xuân Quỳnh thuộc một số ít những nhà thơ lớp đầu tiêu biểu vượt trội của thế hệ những nhà thơ trẻ trưởng thành trong thời kì chống Mĩ cứu nước. Nhận xét về ngôn từ thơ của nữ sĩ, giáo sư Chu Văn Sơn cho rằng : “ Thơ Xuân Quỳnh là thơ của một cánh chuồn chuồn bay tìm chỗ nương thân trong nắng nôi giông bão của cuộc sống … Thế giới thơ ca Xuân Quỳnh là sự tương tranh không ngừng giữa khắc nghiệt và yên lành với những biểu lộ sôi động và biến hóa không ngừng của chúng ”. Và “ Sóng ” là một bài thơ hay, đã làm rõ những điểm sáng đó trong phong thái thơ Xuân Quỳnh, nhất là hai khổ thơ năm và sáu .Dù không hề cắt nghĩa được cội nguồn của tình yêu nhưng Xuân Quỳnh đã phát hiện ra một tín hiệu cơ bản của tình yêu, nhất là khi những tâm hồn yêu phải xa cách : Tình yêu luôn sát cánh cùng nỗi nhớ, và tương tư là căn bệnh phổ cập của toàn bộ những người đang yêu. Có nỗi nhớ tha thiết mà lặng thầm trong ca dao :
Nhớ ai em những khóc thầm
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa
Có nỗi nhớ được đo bằng khoảng trống :Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trờiCó nỗi nhớ được đo bằng thời hạn :
Sầu đong càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê
Ở đây để miêu tả những cảm hứng nhung nhớ trong tình yêu, Xuân Quỳnh liên tục mượn hình tượng sóng :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Hình ảnh con sóng được điệp lại ba lần trong bốn dòng thơ giống nhau như những đợt sóng gối lên nhau, quay quồng vươn tới bờ, như đoạn điệp khúc da diết của một bản tình ca. Nghệ thuật đối đã đặt sóng vào những khoảng trống, thời hạn khác nhau. Dù trên mặt nước hay dưới lòng sâu, dù ngày hay đêm, con sóng luôn mang trong mình nỗi nhớ bờ da diết. Đó cũng là ẩn dụ về những đợt sóng lòng đang trào dâng trong trái tim người phụ nữ đang yêu, sóng nhớ bờ như em nhớ anh “ ngày đêm không ngủ được ”, một nỗi nhớ bao trùm cả khoảng trống, đầy ắp theo thời hạn, một nỗi nhớ cồn cào da diết, không thể nào yên, không thể nào nguôi, cứ cuồn cuộn, dạt dào như những con sóng triền miên vô hồi vô hạn .Và phải chăng, những rung cảm mãnh liệt của trái tim đã buộc lời thơ phải dài thêm ra để diễn đạt cho thỏa cái ngút ngàn của nỗi nhớ :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Đây là khổ thơ đặc biệt quan trọng nhất trong bài thơ bởi nó lê dài thêm hai dòng thơ. Cảm xúc nhớ thương trào dâng mãnh liệt đã làm ý thơ bị xô đẩy, khuôn khổ thơ phải lung lay. Sự Open của khổ thơ đặc biệt quan trọng này đã tạo nên một liên tưởng độc lạ : cả bài thơ là con sóng lớn, khổ thứ năm là đỉnh sóng và cũng là đỉnh điểm của xúc cảm .Mượn sóng để miêu tả nỗi nhớ đã là thâm thúy và mãnh liệt lắm nhưng với Xuân Quỳnh, điều đó có vẻ như là chưa đủ, tác giả đã để cho nhân vật trữ tình trực tiếp đứng ra bộc bạch nỗi lòng mình. Nếu nỗi sóng nhớ bờ còn phân biệt ngày đêm thì nỗi em nhớ anh đã phá vỡ mọi số lượng giới hạn thời hạn. Nỗi nhớ không chỉ sống sót trong ý thức mà còn trong cả tiềm thức, thậm chí còn có cảm xúc nếu còn có một cõi nào nữa hoàn toàn có thể tới được, Xuân Quỳnh sẽ tìm tới để được sống toàn vẹn với tình yêu. Ý thơ Xuân Quỳnh ở đây có gì thật gần với ca dao :
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt trên vai
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề
Tác giả dân gian mượn “ khăn, đèn, mắt ” để miêu tả nỗi nhớ nhung khắc khoải của người con gái đang yêu, và sau cuối không cần một ẩn dụ, hoán dụ nào nữa, chính em đã trực tiếp bộc bạch nỗi lo âu tình duyên niềm hạnh phúc. Như vậy tứ thơ của Xuân Quỳnh không mới nhưng niềm khát khao phá vỡ mọi số lượng giới hạn để lan rộng ra chiều kích, biên độ của đời sống và tình yêu thì thực sự là táo bạo văn minh .Quan niệm tình yêu của Xuân Quỳnh rất mới lạ nhưng vẫn có nền tảng rất sâu của đạo lý truyền thống lịch sử :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Dưới hình thức nói ngược, những câu thơ trên như thoáng qua một chút ít thử thách. Trong Tiếng Việt, thường thì người ta nói “ ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam ”, Xuân Quỳnh nói ngược lại với hàm ý sâu xa : Dù cuộc sống có đảo điên, dù vật đổi sao rời, dù xuôi hóa ngược, dù rằng ở đâu, em như kim chỉ nam, em luôn hướng về anh – “ một phương ”. Xuân Quỳnh rất hiếm khi kinh khủng trong thơ. Đây có lẽ rằng là lần nhà thơ tỏ ra kinh khủng nhất là để bảo vệ tình yêu chung thủy. Nữ sĩ luôn biết vun đắp chắt chiu để bảo vệ niềm hạnh phúc đời thường. Nhà thơ chưa khi nào sang chảnh để triết lý về tình yêu .Tình yêu vốn là đề tài muôn thuở của thơ ca. Trong tình yêu, con người luôn có nhu yếu được san sẻ, giãi bày. Có thể nói, trong bài thơ này, với “ Sóng ”, Xuân Quỳnh đã tìm thấy một hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ, tương thích để nói lên một cách rất đầy đủ và chân thực những bộc lộ phong phú trong tâm hồn người phụ nữ đang yêu .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 4
Tâm hồn thơ nhìn cuộc sống cũng bằng chất thơ. Nhìn mùa xuân thấy tuổi trẻ, trông ánh trăng mà nhớ về cố hương, như Xuân Quỳnh nhìn ngọn sóng đã nghĩ về tình yêu. Những nghĩ suy ấy được đúc rút trong tác phẩm “ Sóng ” – một tiếng yêu nhẹ mà nồng. Bài thơ là những xúc cảm khi yêu của người con gái, mà nhớ nhung và tin yêu nằm trong số đó. Hai cảm hứng này được bộc lộ rất rõ trải qua hai khổ thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
“ Sóng ” là thành quả sau chuyến đi vào Diêm Điền của nhà thơ, được in trong tập “ Hoa dọc chiến hào ”. Bài thơ gồm tám khổ, mỗi khổ lại là một nét tâm lý của tác giả về tình yêu khi đứng trước những con sóng. Những lớp sóng nước chính là cảm hứng cho tác giả và cũng là hình tượng chính trong bài thơ, song hành với đó là hình tượng “ em ”. Hai khổ thơ trên là khổ năm và khổ sáu .Trong hai đoạn thơ, hình ảnh sóng hiện lên gắn liền với những sắc thái của tình yêu mà khổ đầu là sóng cùng nỗi nhớ. Phép nhân hóa đã biến sóng thành một chủ thể cũng có tình yêu :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Từ “ sóng ” được điệp lại ba lần trong ba câu thơ liên tục đã tạo nên hình ảnh những con sóng trào lên từng lớp, từng lớp. Nhịp sóng trào cũng chính là nhịp nhớ thương trong trái tim người phụ nữ, cứ hết lớp này đến lớp nọ, chẳng khi nào hết sục sôi, chẳng biết đâu là số lượng giới hạn. Giống như trong tình yêu, nhớ luôn là xúc cảm khôn nguôi và dào dạt, một nhịp yêu là một nhịp nhớ. Sự tương phản giữa “ ngày ” và “ đêm ”, “ dưới lòng sâu ” và “ trên mặt nước ” gợi ra một nỗi nhớ chiếm kích mọi chiều khoảng trống và bao trùm lên toàn thời hạn. Những câu thơ gợi ra trái tim người con gái đang yêu tựa như một đại dương to lớn đong đầy dòng nước tình yêu và không khi nào yên lặng bởi những con sóng của nhớ nhung .Nhà thơ mượn sóng để gợi nỗi nhớ trong tình yêu, nhưng có lẽ rằng nói như thế cũng không hề hết được nên nỗi nhớ đã bật ra thành lời thổ lộ trực tiếp :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Hai câu thơ giống như một con sóng, xuyên qua cả đại dương bát ngát, xuyên qua cả cõi thực và cõi mộng. Nỗi nhớ không chỉ là hiện hữu của ý thức mà còn lắng sâu vào tâm thức để hiện ra trong những giấc mơ. Cái dạt dào, sôi trào, da diết của nỗi nhớ có vẻ như đã khiến cho nỗi nhớ thương tràn bờ. Dung lượng câu thơ chuyển từ bốn thành sáu câu như để đủ dung tích để diễn đạt nỗi nhớ ấy cho đến tận cùng. Sự phá vỡ quy tắc thơ ở đây cũng như ngầm ám chỉ tình yêu vốn dĩ là sự phá cách và không có số lượng giới hạn như vậy, trái tim khi yêu thì hoàn toàn có thể phá vỡ mọi rào cản và nỗi nhớ thì cũng không khi nào thôi sục sôi .Đoạn thơ tiếp theo, hình tượng sóng gắn liền với một sắc thái khác của tình yêu, đó là sự thủy chung :
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Nhà thơ đã đặt phương anh bên cạnh phương bắc, phương nam như một phép so sánh hai chiều kích của khoảng trống và của tình yêu. Nếu khoảng trống địa lý mở ra với bốn phương tám hướng thì trong tình yêu chỉ có duy nhất một phương anh. Hai chữ “ một phương ” đã chứng minh và khẳng định sự duy nhất và thực chất chân chính của tình yêu. Cặp từ đối “ ngược ” “ xuôi ” chính là sự hiện hữu của những khó khăn vất vả trong tình yêu. Đó là thử thách mà con người phải trải qua, là hành trình dài lên thác xuống ghềnh để theo đuổi và nuôi dưỡng tình yêu. Chỉ có trái tim yêu chân thành thì mới chẳng quản lên thác xuống đèo như vậy, chỉ có sự chân thành, yêu chân thực mới hiểu được thủy chung là thực chất của tình yêu. Đoạn thơ cũng biểu lộ những khám phá của Xuân Quỳnh về tình yêu : nếu sóng chỉ hướng đến bờ thì em cũng chỉ hướng về anh, lòng chung thủy sẽ dẫn em vượt qua muôn nghìn trùng sóng bể để đến bến bờ tình yêu và niềm hạnh phúc .Hai khổ thơ là những chiêm nghiệm, tò mò và đúc rút của nhà thơ về tình yêu : yêu là nhớ, yêu là thủy chung. Những người đang yêu có lẽ rằng thấy chính mình cũng là “ em ”, cũng bồi hồi nhớ tình nhân và một lòng mong ước bền chặt gắn bó. Những người chưa yêu có lẽ rằng thấy khát khao cũng được trải qua những sắc thái chẳng gì hoàn toàn có thể mang lại được ấy. Đoạn thơ nói riêng và bài thơ nói chung đã khơi dậy sắc thái yêu trong lòng người đọc như vậy đấy .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 5
Đề tài tình yêu là một đề tài đã khiến cho rất nhiều thế hệ nhà văn, nhà thơ tốn nhiều giấy mực. Viết về tình yêu, thì điều đặc biệt quan trọng là viết về nỗi nhớ, sự thủy chung trong tình yêu, nhưng có lẽ rằng một nhà thơ nữ viết về tình yêu của chính những người phụ nữ thì ít thấy. Nhưng Xuân Quỳnh đã làm được điều đó qua bài thơ Sóng – một bài thơ tình hay nhất trong sự nghiệp của chị .Khi nhắc về tình yêu, người ta không hề không nhắc tới nỗi nhớ và sự thủy chung nên trong “ Sóng ” chị đã dành cho nỗi nhớ và sự thủy chung một phần khá quan trọng trong hai khổ thơ :
Con sóng dưới lòng sâu
….
Hướng về anh – một phương
Khi nhắc đến Xuân Quỳnh, người đọc thường nhắc tới một giọng thơ nồng hậu, thiết tha khi nào cũng khao khát và ngập tràn yêu quý. Tình yêu trong thơ chị khi nào cũng cồn cào, thâm thúy và can đảm và mạnh mẽ, nhưng cũng không kém phần dịu dàng êm ả êm ả dịu dàng. Sóng được chị viết vào năm 1967 khi chị còn rất trẻ với một tâm hồn còn đầy rạo rực yêu thương và tình yêu. Bài thơ được in trong tập thơ “ Hoa dọc chiến hào ”. Hai khổ thơ mà ta bình giảng trên nằm ở phần giữa bài thơ, nó nói lên nỗi nhớ nhung của tình yêu và sự thủy chung. Hình tượng xuyên suốt bài thơ vẫn là hình tượng “ Sóng ” – sóng ở đây được Xuân Quỳnh gửi vào đó cả tâm hồn người con gái khi đang yêu. Mượn sóng để nói đến người phụ nữ và tình yêu của phụ nữ, đây là việc Xuân Quỳnh đã từng làm trong “ Thuyền và biển ”. Nhưng ở trong hai khổ thơ này, sóng là sóng của nhớ nhung, chung thủy .Ngay khổ thơ thứ nhất, Xuân Quỳnh với cách sử dụng điệp cấu trúc, điệp từ “ con sóng ” và cách sử dụng đối sánh tương quan trái chiều “ dưới lòng sâu ”, trái chiều với “ trên mặt nước ” đã miêu tả hai con sóng ở hai vị trí khác nhau nhưng chúng cùng mang một nỗi “ nhớ bờ ” … Tương quan trái chiều được nói ở trên khiến người đọc cảm nhận nỗi nhớ ấy như can đảm và mạnh mẽ, da diết hơn, nỗi nhớ ấy không chỉ hiện hữu trên mặt nước mà còn ở chiều sâu từng mét nước. Hình như con sóng mang nỗi nhớ tràn ngập trong suốt bản thân mình. Nỗi nhớ như thấm đẫm trên từng ngọn sóng tới chân sóng. Bởi vì sóng là hiện thân của người con gái, là hiện thân của tình yêu mãnh liệt của người con gái nên ở đây ta hoàn toàn có thể hiểu nỗi nhớ cũng đang tràn ngập trong lòng người con gái, nó hiện hữu qua khuôn mặt buồn nhớ qua tâm trạng sầu nhớ .Câu thơ thứ ba cất lên như một tiếng thốt của tâm trạng : “ Ôi con sóng nhớ bờ ”. Phải nhớ thương nhiều lắm, nỗi nhớ phải da diết, nồng nàn lắm thì mới hoàn toàn có thể thốt lên, mới hoàn toàn có thể gọi thành tên như vậy. Từ “ Ôi ” là từ cảm thán được nhà thơ đưa lên đầu câu thơ càng khiến tứ thơ thêm quyến rũ như tâm hồn người con gái :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Xuân Quỳnh đã nhân hóa hình ảnh sóng khiến sóng như một con người đơn cử với những diễn biến tâm trạng sinh động. Chính vì thế, nỗi nhớ của người phụ nữ qua hình ảnh “ sóng nhớ bờ ” càng đậm nét. Vẫn với cách nhân hóa hình tượng “ sóng ” ở câu thơ thứ tư, Xuân Quỳnh đã đem tới một ý thơ mới mẻ “ Ngày đêm không ngủ được ”. Trạng từ chỉ thời hạn “ ngày đêm ” cùng với đại từ phủ định “ không ” đã góp thêm phần miêu tả một nỗi nhớ dai dẳng, khôn nguôi luôn luôn thường trực cả trong ngày và đêm. Có lẽ khi tình yêu đến, khi nỗi nhớ trong tình yêu ngập tràn trong lòng, thì đó lại là điều không khó hiểu .Nếu như ở khổ thơ này, nỗi nhớ của người phụ nữ trong tình yêu được gián tiếp gửi gắm qua hình tượng con sóng, thì ở hai câu cuối Xuân Quỳnh đã chính thức cất lên tiếng nói nhớ nhung : Lòng em nhớ đến anh / Cả trong mơ còn thức. Sóng “ không ngủ được ” ở trên, đến đây trọn vẹn hoàn toàn có thể hiểu là người con gái không ngủ được. Nỗi nhớ ở đây một lần nữa được tràn ngập trong lòng người con gái nó hiển hiện trong cả lúc có nhận thức và cả trong vô thức “ lúc mơ ”. Khổ thơ nói tới nỗi nhớ, nhưng cũng góp thêm phần miêu tả một tình yêu thâm thúy mãnh liệt với nhớ nhung là biểu lộ rõ nét nhất của tình yêu. Khổ thơ tiếp theo :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Một lần nữa giải pháp điệp cấu trúc, cách sử dụng đối sánh tương quan trái chiều được Xuân Quỳnh tận dụng để nói tới sự thủy chung trong tình yêu. “ Dẫu ” là một từ có đặc thù phủ định dù có xa xôi cách trở, dù cách xa với những miền đất xa tắp “ phương Bắc ” hay “ phương Nam ” thì trong lòng con sóng chỉ có một phương là bến bờ, còn trong lòng người phụ nữ thì chỉ có một phương hướng tới đó chính là tình yêu của mình, đó chính là tình nhân. Thủy chung là một đặc tính đặc biệt quan trọng và rất là thiết yếu trong tình yêu, nó cũng là đặc thù của những người phụ nữ Nước Ta. Khi sử dụng cụm từ “ nơi nào ”, Xuân Quỳnh đã như cất lên lời nguyện suốt đời chung thủy với tình nhân, với anh. Nếu như xuôi về phương Bắc, ngược về phương Nam là con đường thực tiễn nối những vùng đất thì “ Hướng về anh một phương ” là con đường gắn kết nối hai trái tim con người đang tràn ngập yêu thương .Với hai khổ thơ, Xuân Quỳnh một lần nữa khắc họa tình yêu người phụ nữ. Cách sử dụng những giải pháp tu từ, trái chiều, tương phản, điệp, cách sử dụng từ cảm thán và cách mượn hình tượng sóng đã góp thêm phần tạo nên thành công xuất sắc cho tác phẩm. Với thành công xuất sắc của mình, “ Sóng ” luôn xứng danh là bài thơ tình được mọi thế hệ người trẻ tuổi yêu dấu .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 6
Tình yêu là đề tài đầy ma lực với bao ngòi bút thơ ca, là cung đàn muôn điệu làm rung động bao trái tim yêu để từ đó ngân lên thành lời thơ trái đất. Mỗi một nhà thơ đều có những cảm nhận khác nhau về tình yêu : “ Một Tago đầy triết lý ngụ ngôn ; một Puskin nồng nàn và hùng vĩ, một Xuân Diệu rạo rực, đắm say, vồ vập ; một Hàn Mặc Tử say đắm mà bơ vơ … ”. Và đến với bài thơ “ Sóng ” của Xuân Quỳnh ta lại phát hiện một xúc cảm tình yêu đầy trăn trở khát khao của một tâm hồn người phụ nữ luôn da diết trong khát vọng niềm hạnh phúc bình dị đời thường. Đặc biệt, trong bài thơ, hai khổ thơ năm và sáu nói về nỗi nhớ và sự thủy chung trong tình yêu để lại trong lòng người đọc những ấn tượng thâm thúy .Xuân Quỳnh là một trong số những nhà thơ nữ tiêu biểu vượt trội nhất của thế hệ những nhà thơ trẻ trong thời kì kháng chiến chống Mỹ. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên tươi tắn vừa chân thành đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng niềm hạnh phúc bình dị đời thường. “ Sóng ” là bài thơ tình yêu rực rỡ của Xuân Quỳnh, in trong tập “ Hoa dọc chiến hào ”. Đoạn thơ trên là khổ năm và sáu của bài thơ “ Sóng ” – tình yêu gắn liền với nỗi nhớ và lời thề thủy chung .Khổ thơ thứ năm là khổ thơ đặc biệt quan trọng nhất trong bài thơ “ Sóng ” – bởi nó có sáu câu. Hình như nỗi nhớ không hề đong đầy trong bốn dòng thơ ngắn ngủi nên Xuân Quỳnh đã chắp bút thêm hai câu thơ nữa để cân đối nỗi nhớ cháy bỏng mãnh liệt của trái tim người phụ nữ khi yêu. Bằng thủ pháp nhân hóa và ẩn dụ, nhà thơ mang đến cho người đọc nỗi nhớ của sóng về bờ đồng thời cũng là nỗi nhớ của em về anh .Tình yêu luôn gắn liền với nỗi nhớ bởi nỗi nhớ chính là giai điệu là hợp âm chủ yếu của tình yêu. Thơ xưa nói “ nhất nhật bất kiến như tam thu hề ” ( một ngày không gặp mà ngỡ như đã ba năm ) ; trong tình yêu, nỗi nhớ là thước đo khoảng cách “ nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời ” ( Chinh phụ ngâm ) ; tình yêu có khi muốn quên lại càng nhớ : “ Nói rằng quên, có dễ quên / Mỗi chiều em đứng bên hiên nhớ chàng ” ( Thanh Tâm ). Với Xuân Quỳnh, nỗi nhớ người mình yêu ngập tràn khắp nẻo :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Hai câu thơ với hình thức lặp cấu trúc “ con sóng – con sóng ” quyện hòa cùng nghệ thuật và thẩm mỹ đối “ dưới lòng sâu – trên mặt nước ” tạo nên sự điệp trùng của những con sóng với nhiều dạng thức khác nhau :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Sóng không chỉ “ kinh hoàng – dịu êm ” ; “ ồn ào – lặng lẽ ” mà sóng còn hiện hữu “ dưới lòng sâu ” ( sóng ngầm – chiều sâu ), “ trên mặt nước ” ( sóng nổi – chiều rộng ). Có con sóng kinh hoàng tung bọt trắng xóa trên mặt biển ngày đêm gào thét cùng đại dương nhưng cũng có con sóng âm thầm đi ngầm dưới lòng sâu, không ai thấy nó, khó ai cảm nhận được về nó, chỉ riêng nó mới hiểu mình đang cồn cào. Cả hai tích hợp với nhau làm ra sự phong phú của sóng biển. Đó cũng là nỗi nhớ của sóng, của em vừa có chiều sâu vừa có chiều rộng. Sóng là em, em là sóng. Cũng như sóng kia, tâm hồn em cũng vô vàn những phức tạp khó hiểu. Xuân Quỳnh vô cùng tinh xảo khi mượn một hình tượng rất động để ẩn dụ cho nỗi niềm của người phụ nữ khi yêu .Hai câu sau diễn đạt nỗi nhớ của sóng, dù sóng trên mặt nước hay sóng dưới lòng sâu thì cả hai đều nhớ bờ, đều hướng vào bờ :
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Thì ra là “ con sóng nhớ bờ ”. Bờ là đích đến ở đầu cuối của sóng. Vì nhớ bờ mà nó mặc kệ cả khoảng trống to lớn vô biên, mặc kệ cả thời hạn “ ngày đêm ” để vươn tới bờ. Sóng cồn cào nhớ nhung và khao khát gặp bờ đến độ “ không ngủ được ”. Nỗi nhớ từ đó cũng trùm lên mọi khoảng trống “ dưới lòng sâu – trên mặt nước ” ; trùm lên mọi thời hạn “ ngày đêm ” .Hình như bốn câu thơ không hề chuyên chở hết được nỗi nhớ đang dâng trào nên Xuân Quỳnh đã thêm hai câu thơ nữa vào khổ thứ năm để hoàn thành xong giai điệu ấy của nỗi nhớ. Ấy là lúc mà hình tượng “ em ” hiện ra với nỗi lòng nồng nàn, do dự, bồn chồn, thao thức :
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Xuân Quỳnh xao xuyến nhận ra sự tương đương kỳ diệu giữa một hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên vĩnh hằng của trời đất với những trạng thái cảm hứng của tình yêu luôn dào dạt trong lòng mình. Nếu sóng nhớ bờ thì em nhớ anh – đó là quy luật của tình yêu muôn thuở. Nỗi nhớ không chỉ xuất hiện trong thời hạn được ý thức ( khi chưa ngủ ) mà còn gắn với tiềm thức – thời hạn trong mơ ( ngủ vẫn nhớ nhung ). Như vậy hoàn toàn có thể nói đây là một nỗi nhớ thường trực trong trái tim của người phụ nữ khi yêu. Hình tượng thơ cho thấy những khát khao mãnh liệt của người phụ nữ : sóng khao khát được có bờ – em khao khát được có anh .Xuân Quỳnh hay mượn ngôn từ của khung hình để diễn đạt nỗi nhớ : nỗi nhớ dâng lên mắt, nỗi nhớ ngập cả tâm hồn, thậm chí còn là nỗi nhớ đầy ắp cả đôi tay :
Khi anh vắng, bàn tay em biết nhớ
Lấy thời gian đan thành áo mong chờ.
Lấy thời gian em viết những dòng thơ
Để thấy được chúng mình không cách trở.
( Bàn tay em )Ở khổ thơ thứ năm này, Xuân Quỳnh dùng chữ “ Lòng ” thật đúng mực để diễn đạt tình cảm của người phụ nữ với tình yêu. “ Lòng ” là chốn sâu kín nhất của tâm hồn con người, nhất lại là tâm hồn người phụ nữ. Lòng là kết tinh của tình cảm được chưng cất trong một thời hạn dài qua biết bao thử thách. Vì vậy mà tấm lòng ấy không chút hời hợt mà đã là gan, là ruột của người phụ nữ rồi. Cho nên khi nói “ Lòng em nhớ đến anh ” dường như Xuân Quỳnh đã dốc hết cả nỗi lòng mình để nghiêng hết về phương anh. Cô gái trong Xuân Quỳnh là thế, cô gái trong ca dao cũng thế, đó là tâm trạng chung cho người phụ nữ khi yêu .
Đêm nằm lưng chẳng tới giường
Cứ mong trời sáng ra đường gặp anh
( Ca dao )Nếu nỗi nhớ là chất men say thức tỉnh tình yêu thì sự thuỷ chung lại là thước đo của tình yêu, của lòng người :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương
Khi yêu, người ta thấy sự xa cách và thời hạn chẳng là gì cả. Bởi vì chỉ cần nghĩ về nhau, thì bóng hình tình nhân đã đầy ắp trong tâm hồn .Đầu mỗi câu thơ, Xuân Quỳnh đã đóng vào đó những từ chỉ sự trái chiều : “ dẫu xuôi – dẫu ngược ”. Cách nói “ xuôi Bắc, ngược Nam ” lại trái với quy luật thường thì. Phải nói là “ xuôi Nam ” “ ngược Bắc ” mới đúng. Động từ xuôi – ngược vốn lại là những động từ chỉ sự khó khăn vất vả, truân chuyên : “ xuôi Nam ngược Bắc ”, đi Nam về Bắc, xuôi ngược dạt dẹo … Lại thêm “ dẫu xuôi, dẫu ngược ” nữa thì lại càng nhân lên gấp bội phần những gian truân khó khăn vất vả. Phải chăng đó là sự khó khăn vất vả của con người trong cuộc hành trình dài nhọc nhằn tìm kiếm niềm hạnh phúc. Ý thơ còn gợi một quyết tâm lớn của người phụ nữ : cuộc sống dẫu có thế nào đi chăng nữa thì em vẫn mãi mãi yêu anh. Tình yêu hoàn toàn có thể làm đảo lộn phương hướng Bắc, Nam nhưng phương hướng thế nào không quan trọng, quan trọng nhất vẫn là “ phương anh ” mà em luôn hướng về .
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Xuân Quỳnh buộc chặt bao “ sợi nhớ, sợi thương ” nghiêng hết tình, dốc hết yêu thương về “ phương anh ”. Hướng về anh thì hoàn toàn có thể biến hóa nhưng với lời khẳng định chắc chắn cứng ngắc “ một phương ” thì nơi em hướng về là bất di bất dịch. Anh đã thành “ hệ quy chiếu ” của đời em. Từ đó nhà thơ đã nói đến nỗi nhớ mặc kệ vạn vật, khoảng cách, tình yêu là sự gặp gỡ giữa hai tâm hồn không có số lượng giới hạn. Chỉ cần nghĩ về anh, nhớ về anh thì anh đã ở trong trái tim em rồi .Thành công của đoạn thơ là nhờ vào 1 số ít thủ pháp nghệ thuật và thẩm mỹ : Ẩn dụ, nhân hóa, trái chiều, lặp cấu trúc … tích hợp với thể thơ năm chữ đã làm nên những con sóng nhiều trạng thái tình cảm. Cách kiến thiết xây dựng hai hình tượng song hành : sóng và em độc lạ. Sóng vừa là sóng biển vừa là sóng lòng của người phụ nữ đang yêu. Hình tượng sóng rất phong phú : lúc kinh hoàng, ồn ào, lúc dịu êm lặng lẽ cũng như tâm hồn em vậy dịu dàng êm ả lắm và cũng nồng cháy, mãnh liệt lắm .Văn học là nghành nghề dịch vụ của sự phát minh sáng tạo, thế cho nên nó không được cho phép sự trùng lặp, tương đương, liên văn bản tuyệt đối. Nhưng điều kỳ diệu là ở chỗ, tác phẩm văn học lại là nơi gặp gỡ, đồng điệu của những tâm hồn nên nó vẫn có những điểm tương đương, giao thoa. Bởi vậy sẽ không kinh ngạc khi “ Sóng ” của Xuân Quỳnh và “ Đây thôn Vĩ Dạ ” của Hàn Mặc Tử lại có những điểm giống nhau đến không ngờ. Cả hai đoạn thơ đều bộc lộ nỗi nhớ nhung, niềm khát khao gặp gỡ đến cháy bỏng. Đó là khao khát có được niềm hạnh phúc và tình yêu ; khao khát được chạm đến yêu thương để khỏa lấp nỗi mong đợi và để được đến với bến bờ niềm hạnh phúc. Nếu “ Sóng ” cồn cào nhớ thương đến “ ngày đêm không ngủ được ” và “ cả trong mơ còn thức ” ; yêu đến nỗi mặc kệ cả mọi khoảng trống phương Bắc, phương Nam để được yêu ; thì “ Đây thôn Vĩ Dạ ” lại là tình yêu gắn liền với khắc khoải, chờ mong đến mỏi mòn .Tuy nhiên thẩm mỹ và nghệ thuật là nghành của cái độc lạ, thế cho nên nó yên cầu người sáng tác phải có phong thái điển hình nổi bật, tức là có nét gì đó rất riêng, mới lạ bộc lộ trong tác phẩm của mình. Về mặt nội dung : Nếu “ Sóng ” là trái tim người con gái khi yêu mặc kệ mọi vạn vật khoảng trống, thời hạn để đến được với người mình yêu ; lấy thuỷ chung làm thước đo của tình yêu, lấy nỗi nhớ để tình yêu thêm nồng nàn ; thì khổ thơ cuối trong bài thơ “ Đây thôn Vĩ Dạ ” lại là một nỗi lòng tâm sự nặng trĩu vì một mối tình đơn phương vô vọng chưa một lần được đáp lại yêu thương. Về mặt thẩm mỹ và nghệ thuật : “ Sóng ” hòa mình trong thể thơ năm chữ giàu nhịp điệu, nhịp sóng và nhịp lòng với bao thổn thức yêu thương. Những ẩn dụ, nhân hoá, tương phản, điệp cấu trúc … hoà kết thành một đại dương tình yêu nhiều cung bậc. “ Đây thôn Vĩ Dạ ” lại sử dụng thể thơ thất ngôn ; phép điệp ngữ, cách ngắt nhịp tinh xảo ; ngôn từ, hình ảnh thơ mộc mạc, giản dị và đơn giản ; sử dụng câu hỏi tu từ để bật lên cái tôi với bao khắc khoải trong một mối tình vô vọng, đơn phương .Tóm lại, “ Sóng ” là câu truyện tình yêu đẹp và nhân văn của một hồn thơ dịu dàng êm ả luôn giàu những khát vọng niềm hạnh phúc bình dị đời thường. Bài thơ đã đi vào lòng người và mãi mãi khắc ghi một bài ca không quên về một câu truyện tình yêu đầy lãng mạn. Gấp trang sách lại rồi mà có vẻ như trong ta vẫn còn ngân nga một giai điệu của “ sóng và em ” .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 7
Xuân Quỳnh được là một nhà thơ tình với nhiều tác phẩm nổi tiếng. Một trong số đó chính là bài thơ “ Sóng ” đã diễn đạt tình yêu của người phụ nữ. Đặc biệt là khổ thơ thứ năm và thứ sáu đã diễn đạt được nỗi nhớ và lòng thủy chung trong tình yêu .
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương
Có tình yêu nào mà không phải trải qua nỗi nhớ. Dù ở khoảng trống “ dưới lòng sâu ” hay “ trên mặt nước ”, dù “ ngày ” hay “ đêm ” thì con sóng vẫn nhớ “ đến bờ ” mà thao thức bồn chồn đến nỗi “ không ngủ được ”. Xuân Quỳnh đã lấy khoảng trống và thời hạn để đo đếm nỗi nhớ trong tình yêu. Nhưng nào ai hoàn toàn có thể đong đếm hết được nỗi nhớ ? Nếu con sóng nhớ đến bờ hoàn toàn có thể bị số lượng giới hạn bởi khoảng trống và thời hạn. Thì nỗi nhớ của “ em ” lại vượt qua mọi khoảng cách về khoảng trống, thời hạn. Nếu sóng nhớ đến bờ thì em cũng nhớ đến anh. Nỗi nhớ ấy luôn thường trực trong tâm lý của “ em ”. Ngay đến trong giấc mơ cũng không thể nào ngừng được. Ca dao đã từng diễn đạt nỗi nhớ của những người yêu nhau :
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa như ngồi đống than?
Hay như :
Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ,
Nhớ ai ai nhớ, bây giờ nhớ ai?
Nỗi nhớ trong tình yêu đã không còn lạ lẫm gì, nhưng cách diễn đạt của Xuân Quỳnh lại thật đặc biệt quan trọng .Bên cạnh những ý niệm mới mẻ và lạ mắt trong tình yêu, Xuân Quỳnh vẫn giữ được vẻ đẹp truyền thống lịch sử. Đó chính là tấm lòng thủy chung của người con gái khi yêu. Hình ảnh thơ trái chiều “ xuôi ” – “ ngược ”, “ phương Bắc ” ’ và “ phương Nam ” được nhà thơ sử dụng với dụng ý thẩm mỹ và nghệ thuật thâm thúy. Thông thường, người ta thường nói “ ngược về phương Bắc ” và “ xuôi về phương Nam ”. Nhưng ở đây Xuân Quỳnh lại dùng cách nói ngược lại để bộc lộ dụng ý thẩm mỹ và nghệ thuật. Dù cuộc sống có luôn biến chuyển không ngừng, đôi ta phải trả qua nhiều sóng gió, vạn vật có luôn thay đổi. Thì so với “ em ”, ở bất kể “ nơi nào ” – cụm từ phiếm chỉ, không xác lập rõ khoảng trống, thời hạn, vẫn hướng về “ phương anh ” – một phương duy nhất. Tấm lòng của “ em ” vẫn luôn nguyên vẹn dành cho “ anh ”, hướng đến “ anh ” .Tóm lại, qua phân tích trên, người đọc hoàn toàn có thể thấy được một trái tim yêu thương với những khát mong về tình yêu thật cao đẹp. Cũng giống như trong Tự hát, Xuân Quỳnh cũng từng viết :
Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh ngay cả khi chết đi rồi
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 8
“ Sóng ” của Xuân Quỳnh là một trong những bài thơ nổi tiếng viết về đề tài tình yêu. Xuân Quỳnh đã khắc họa hình ảnh “ sóng ” để nói về tính cách và tâm hồn của người phụ nữ khi yêu vừa tân tiến mà vừa truyền thống cuội nguồn. Đặc biệt nhất phải kể đến khổ thơ thứ năm và thứ sáu của bài thơ .Có tình yêu nào mà không được đong đếm bằng nỗi nhớ. Và trong thơ Xuân Quỳnh cũng vậy :
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
“ Con sóng ” được khắc họa ở hai chiều – khoảng trống và thời hạn. Dù “ ở dưới lòng sâu ” hay “ trên mặt nước ” – chiều khoảng trống, dù là “ ngày ” hay “ đêm ” – chiều thời hạn, thì con sóng “ vẫn nhớ đến bờ ” đến nỗi không ngủ được. Và nếu “ sóng ” nhớ “ bờ ” thì “ em ” lại nhớ đến “ anh ”. Nhưng con sóng kia còn hoàn toàn có thể bị ngăn cách bởi khoảng trống, thời hạn. Còn nỗi nhớ của em thì phá vỡ mọi khoảng cách địa lý. Em nhớ anh mà ngay cả “ trong mơ vẫn còn thức ”. Hình ảnh của anh đã đi vào tâm lý của em. Đó chẳng phải là điều gì lạ lẫm trong thơ ca. Ca dao đã từng có những câu thơ miêu tả nỗi nhớ của những người yêu nhau :
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi xuống đất
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt trên vai
Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thương nhớ ai
Mắt ngủ không yên
Đêm qua em những lo phiền
Lo vì một nỗi không yên một bề
Còn Nguyễn Bính lại thật khôn khéo mượn hình ảnh sau để diễn đạt nỗi nhớ :
Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông
Một người chín nhớ mười mong một người
Gió mưa là bệnh của trời
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng
( Tương tư )Trong tình yêu, Xuân Quỳnh cũng chứng minh và khẳng định tấm lòng thủy chung như bao nhiêu nhà thơ khác :
Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu xuôi về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương
Hình ảnh thơ trái chiều “ xuôi ” – “ ngược ”, “ phương Bắc ” ’ và “ phương Nam ” được nhà thơ sử dụng trái với quy luật thường thì ( ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam ) với dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ thâm thúy. Dù cuộc sống có luôn biến chuyển không ngừng, đôi ta phải trả qua nhiều sóng gió, vạn vật có luôn thay đổi. Thì em vẫn luôn hướng về “ phương anh ”. Trái tim của em vẫn giữ được tình yêu nguyên vẹn dành cho anh dù có trải qua biết bao nhiêu khó khăn vất vả, sóng gió trong cuộc sống. Em vẫn hướng về “ phương anh ” – một phương duy nhất, không hề đổi khác. Tấm lòng thủy chung, son sắc của em thật đáng trân trọng. Như vậy, người phụ nữ trong thơ Xuân Quỳnh tuy đầy mãnh liệt, sôi sục nhưng vẫn đằm thắm, thủy chung – nét đẹp cổ xưa .Như vậy, “ Sóng ” là một bài thơ đẹp về tình yêu. Bài thơ nói hộ tiếng lòng của biết bao người con gái trong tình yêu. Và hai khổ thơ năm và sáu là một trong những khổ thơ hay của bài thơ này .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 9
Xuân Quỳnh là khuôn mặt tiêu biểu vượt trội thuộc thế hệ nhà thơ trẻ trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Một trong những bài thơ nổi tiếng của chị phải kể đến “ Sóng ”. Với bài thơ này, Xuân Quỳnh đã thiết kế xây dựng hình tượng “ sóng ” để qua đó nói về vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu. Điều đó được biểu lộ rõ qua khổ thơ thứ năm và thứ sáu trong bài thơ :
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Trong tình yêu, có lẽ rằng thứ gia vị đặc biệt quan trọng nhất chính là nỗi nhớ. Cũng như những nhà thơ khác, Xuân Quỳnh cũng nói về nỗi nhớ nhưng với cách rất riêng. Hình ảnh sóng trái chiều giữa khoảng trống “ dưới lòng sâu ” và “ trên mặt nước ” và thời hạn “ ngày ” và “ đêm ”. Nhưng dù có ở nơi đâu, tại thời gian nào, con sóng vẫn cồn cào nhớ đến bờ. Em cũng vậy, cũng nhớ đến “ anh ” mà ngay “ cả trong mơ còn thức ” – lạ mắt thay sao trong giấc mơ lại vẫn có thể thức ? Phải chăng nỗi nhớ lấn chiếm lấy tâm hồn người con gái để rồi ngay cả trong giấc ngủ, hình bóng của tình nhân vẫn còn đó. Cũng giống như những lời thơ mà ông hoàng thơ tình Xuân Diệu từng thể hiện :
“Anh nhớ tiếng. Anh nhớ hình. Anh nhớ ảnh.
Anh nhớ em, anh nhớ lắm! Em ơi!
Anh nhớ anh của ngày tháng xa khơi,
Nhớ đôi môi đang cười ở phương trời.
Nhớ đôi mắt đang nhìn anh đăm đắm!”
( Tương tư chiều )Quả là khi yêu đâu có ai muốn làm người thông thường. Để rồi sau đó, Xuân Quỳnh liên tục để cho “ em ” thể hiện tấm lòng thủy chung của mình. Ai cũng khao khát có một tình yêu chung thủy, và “ em ” cũng không phải là ngoại lệ :
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu xuôi về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương”
Điệp từ “ dẫu ” phối hợp với hình ảnh “ xuôi về phương Bắc ” và “ ngược về phương Nam – trái với quy luật thường thì của vị trí địa lí ( ngược về phương Bắc, xuôi về phương Nam ). Qua đó, nhà thơ muốn nhấn mạnh vấn đề dù cuộc sống này có biến chuyển không ngừng, thậm chí còn là trái với quy luật của tự nhiên. Thì so với “ em ”, tình yêu dành cho anh vẫn không hề đổi khác. Trái tim em vẫn luôn giữ toàn vẹn tấm lòng son sắc dành cho người yêu thương. Dù em có ở nơi nào, cũng vẫn hướng về một phương duy nhất, không hề biến hóa, đó chính là “ phương anh ”. Nơi nào có anh, nơi đó chính là nhà .Quan phân tích trên, hoàn toàn có thể thấy “ Sóng ” là một bài thơ đẹp viết về tình yêu. Người con gái trong tình yêu của Xuân Quỳnh vẫn giữ được những nét truyền thống cuội nguồn .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 10
Sóng được sáng tác năm 1967 trong chuyến đi trong thực tiễn ở vùng biển Diêm Điền ( Tỉnh Thái Bình ), là một bài thơ rực rỡ viết về tình yêu, rất tiêu biểu vượt trội cho phong thái thơ Xuân Quỳnh. Đặc biệt nhất là khi đọc đến khổ thơ năm và sáu của bài thơ .Tình yêu luôn đi liền với nỗi nhớ. Thơ ca đã từng dồn bút lực để viết về thứ gia vị tuyệt vời ấy :
“Nhớ ai nhớ mãi thế này,
Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn.
Nhớ ai em những khóc thầm,
Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa
Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ,
Nhớ ai, ai nhớ bây giờ nhớ ai?
Nhớ ai bổi hổi bồi hồi,
Như đứng đống lửa như ngồi đống than?”
( Ca dao )Hay trong bài Việt Bắc, Tố Hữu đã từng viết :
“Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi nắng chiều lưng nương”
Còn ở đây, Xuân Quỳnh lại viết rằng :
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Tâm hồn đang yêu soi chiếu vào hình ảnh “ sóng ” để từ đó diễn đạt cái bát ngát, thâm thúy của nỗi nhớ trong lòng mình. Dù ở chiều khoảng trống là “ dưới lòng sâu ”, hay là “ trên mặt nước ” – ý chỉ khoảng trống bát ngát to lớn của vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh. Dù ở chiều thời hạn là “ ngày ” hay là “ đêm ” – ý chỉ thời hạn tuần hoàn luôn đổi khác. Thì con sóng vẫn nhớ đến bờ, khao khát gặp lại bờ. Nếu con sóng nhớ bờ, thì em cũng nhớ đến anh. Nỗi nhớ ấy không riêng gì sở hữu về mặt ý thức. Mà còn sở hữu trong cẩ tiềm thức – “ trong mơ vẫn còn thức ” có nghĩa là ngay cả trong mơ vẫn nhớ về. Nỗi nhớ của em lúc này đã vượt qua mọi khoảng cách .Càng nhớ nhung bao nhiêu, người con gái trong tình yêu lại muốn gắn bó, chung thủy bấy nhiêu. Cũng giống như mọi con sóng, dù muôn vời cách trở xa xôi, đến sau cuối vẫn tìm tới được bờ. Thì lòng em cũng như vậy :
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương”
Cuộc đời luôn chứa đựng nhiều dịch chuyển, không ai hoàn toàn có thể biết trước được những điều sẽ xảy ra trong tương lai. Nhưng dù có “ xuôi về phương Bắc ” hay “ ngược về phương Nam ” thì tấm lòng của em vẫn không đổi khác. Ở đây, nếu theo quy luật thường thì người ta sẽ nói “ xuôi Nam, ngược Bắc ”, nhưng Xuân Quỳnh lại chọn cách nói như trên để cho thấy rằng tình yêu không theo bất kể một quy luật tự nhiên nào. Dẫu vậy, ở nơi nào, em cũng hướng đến một phương duy nhất, đó chính là “ phương anh ”. Trái tim thủy chung của em vẫn dành cho duy nhất một người – đó là anh :
“Em trở về đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi”
Trong bất kỳ thực trạng nào, tấm lòng thủy chung của người con gái trong thơ Xuân Quỳnh vẫn cứ không đổi khác. Một trái tim sống toàn vẹn cho tình yêu chung thủy .Hai khổ thơ đã bộc lộ được những vẻ đẹp truyền thống cuội nguồn của người con gái trong tình yêu. Khi đọc “ Sóng ” của Xuân Quỳnh, chắc rằng mỗi người đều cảm thấy rung động trước những cung bậc xúc cảm đầy yêu thương của tình yêu .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 11
Cảm xúc chính là điệu hồn của bài thơ, vậy nên “ thơ hay là thơ chín đỏ xúc cảm ” ( Xuân Diệu ). Ở hai khổ thơ năm và sáu, Xuân Quỳnh đã phổ cả điệu hát của tâm hồn mình vào đó, rồi mang nỗi nhớ trong tình yêu lên một tầng xúc cảm mới. Đồng thời, cũng chứng minh và khẳng định nét đẹp tâm hồn bao đời nay của người phụ nữ Nước Ta truyền thống cuội nguồn .
“Con sóng dưới dòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Nỗi nhớ là cung bậc xúc cảm muôn thuở trong tình yêu, nhưng nỗi nhớ ấy qua màng lọc tâm hồn của mỗi nhà thơ lại được tái hiện một cách riêng, độc lạ và mang đậm phong thái của người nghệ sĩ ấy. Ca dao mang nỗi nhớ vào bằng cách diễn đạt đơn giản và giản dị, giống như tâm hồn mộc mạc của người dân xưa “ Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ / nhớ ai ai nhớ giờ đây nhớ ai ” ? Cái ngẩn ngơ ấy, đến thơ trung đại được diễn đạt bằng những hình ảnh hàm súc, cô đọng hơn, nỗi nhớ làm hao huyết cả thời hạn, mà cũng như đang giằng xé con người trong niềm đơn độc đợi chờ mòn mỏi “ ba thu dọn lại một ngày dài ghê ”. Đến thơ mới, Nguyễn Bính mang nỗi niềm tương tư ấy của mình giăng mắc khắp những miền khoảng trống, nỗi nhớ của con người vận động và di chuyển thành khoảng trống nhớ nhau, cái nhớ trong thơ Nguyễn mới thật đậm chất của một nhà thơ chân quê. Đến Xuân Quỳnh nỗi nhớ vẫn là xúc cảm da diết, bổi hồi bồi hồi ấy trong tình yêu, nhưng được miêu tả qua hình tượng sóng nên càng mang sức gợi mới lạ, mê hoặc, tân tiến. Con sóng dào dạt, đại dương bát ngát, vì vậy mà vừa gợi nỗi nhớ, vừa gợi cơn khát mong cồn xé của trái tim. Nỗi nhớ ấy không được ngoại hiện, nhưng lại nhấn chìm thời hạn vượt mọi khoảng trống, lấn chiếm cả trong tiềm thức ý thức, vô thức, để đạt đến đường biên giới của khả giải, bất khả giải. Tưởng chừng như trái tim yêu tha thiết mà cũng mãnh liệt đấy đang tự hát lên điệu hồn mình, đang mang nỗi nhớ lấp đầy pháp trường trắng đơn độc cô độc ấy. Nỗi nhớ một lần nữa Open, và đến Xuân Quỳnh thực sự đã mang một sắc thái miêu tả mới .
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”.
Thế giới trong trái tim em, chỉ có một phương anh duy nhất. lời khẳng định chắc chắn cứng ngắc ấy của một trái tim yêu vừa tha thiết mà cũng thật mãnh liệt biết bao. Đó chẳng phải là tấm lòng thủy chung, son sắt của người phụ nữ Nước Ta muôn thuở trong tình yêu ư ? Do đó, ta thấy ở đây, Xuân Quỳnh đã đi vào hồn mình, tự hát điệu hồn mình, nhưng lại chạm đến hồn muôn người, muôn nẻo, khơi gợi sự đồng cảm mãnh liệt trong tâm hồn người đọc .Thơ Xuân Quỳnh lâu nay vẫn vậy, vẫn nhỏ nhẹ, khiêm nhường, để lắng lòng cùng ta về những tâm tình đã cũ, về những câu truyện tưởng như đã phai màu trong đời sống hiện tại, nhưng đó mới chính là những giá trị vĩnh hằng mà trái đất hướng đến, do đó mà có sức trường cửu mãnh liệt trong tâm hồn người đọc .
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 12
Phải, có những con sóng như vậy, những con sóng mang trong mình biết bao đói cực vẫn đêm ngày cuộn tròn trong thơ, trong tâm hồn người phụ nữ đa tài, đa tình và cũng đa đoan ấy : nữ sĩ Xuân Quỳnh. Và bài thơ “ Sóng ” của Xuân Quỳnh đã chuyên chở hết cái tài, cái tình và cả cái đa đoan ấy của nữ sĩ mà tiêu biểu vượt trội là đoạn thơ :
“Con sóng dưới lòng sâu
…
Hướng về anh một phương”
Hòa cùng những con sóng : sóng thơ, sóng lòng, ta tìm về cõi sâu kín của tâm hồn thi sĩ và cũng là của muôn kiếp “ má hồng ”. Bài thơ “ Sóng ” sinh ra khi những con sóng lòng dâng lên kinh hoàng, những con sóng nhớ thương, thao thức của một tâm hồn đang yêu. Cả bài thơ là những đợt sóng nối nhau vỗ vào tâm hồn người đọc. Sóng và nhân vật em đan quyện vào nhau để thủ thỉ những nỗi niềm, những tâm tư nguyện vọng. Và hoàn toàn có thể nói, khổ thơ :
“Con sóng dưới lòng sâu
…
Hướng về anh – một phương”
Đây là một khổ thơ vô cùng đặc biệt bởi trong bài thơ chỉ duy nó có sáu câu. Sáu câu thơ trải dài như nỗi thao thức, băn khoăn của tâm hồn thi sĩ trong đêm. “Con sóng dưới lòng sâu / Con sóng trên mặt nước”
Hai câu thơ với hình thức lặp quyện hòa cùng nghệ thuật đối vỗ nên điệp trùng những con sóng với nhiều dạng thức khác nhau. Con sóng lặn sâu dưới lòng đại dương qua thanh bằng cuối câu thơ. Con sóng dữ dội tung bọt trắng xóa trên mặt biển với thanh trắc. Cả hai kết hợp với nhau làm nên sự đa dạng của sóng biển. Sóng là em, em là sóng. Cũng như sóng kia, tâm hồn em cũng vô vàn những phức tạp khó hiểu. Lúc lặng lẽ, êm đềm khi nồng nàn dữ dội, nhưng thế nào đi nữa, em vẫn mãi là em, vẫn mãi ôm trong lòng một nỗi nhớ thương không dứt. Cũng như sóng kia thôi, dù dịu êm hay dữ dội thì:
“Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được”
Xuân Quỳnh vô cùng tinh xảo khi mượn một hình tượng rất động để diễn ta nỗi niềm của người phụ nữ khi yêu. Sóng muôn đời vẫn thế, có khi nào thôi vỗ sóng, có khi nào chẳng cồn cào, ẩn sâu trong ngực sóng là nhịp đập của đại dương bát ngát. Sóng chẳng còn là sóng nếu tĩnh yên, lặng lẽ. Vì vậy mà sóng đã được Xuân Quỳnh diễn đạt bằng một từ ngữ rất phát minh sáng tạo “ không ngủ được ”. Sóng là vậy, dù lặng yên dưới lòng biển hay kinh hoàng trên mặt đại dương thì ngàn đời vẫn khát khao tìm về bến bờ tĩnh tại. Chưa đến được bờ thì nhớ thương, thương nhớ, thì thao thức một nỗi niềm. Chọn hình tượng sóng – một trong những hình tượng như nhau của tự nhiên, Xuân Quỳnh đã chứng minh và khẳng định được bản lĩnh của mình. Chọn hình tượng động để gắn với người phụ nữ, người mà lâu nay được ví như liễu yếu đào tơ, Xuân Quỳnh phải đứng trước nhiều thử thách nhưng chị đã vượt qua bằng một bản lĩnh vững vàng và hơn hết là bằng một tâm hồn phụ nữ nhạy cảm tinh xảo. Còn sự vật nào hơn sóng hoàn toàn có thể diễn đạt hết được cái lòng người phụ nữ đang yêu : nồng nàn, do dự, bồn chồn, thao thức lắm ! Nỗi do dự ấy được góp nước từ nỗi nhớ : nhớ một người !
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức”
Sóng giờ đây có vẻ như cũng đã không còn đủ sức chuyên chở nỗi lòng người phụ nữ. Nỗi nhớ như thiêu, như đốt, như phá vỡ những phàm tục đời thường, cất cánh đưa người phụ nữ đến một cõi mơ. Ở đây Xuân Quỳnh dùng từ “ lòng ” thật đúng chuẩn để diễn đạt tình cảm của người phụ nữ với tình yêu. Lòng là chốn sâu kín nhất của tâm hồn, lòng là kết tinh của tình cảm được chưng cất trong một thời hạn dài qua biết bao thử thách. Vì vậy mà tấm lòng ấy không chút hời hợt mà đã là gan, là ruột của người phụ nữ rồi. “ Lòng em nhớ đến anh ”, ơi thương sao câu nói giản dị và đơn giản, chân thành mà nồng nàn, da diết đến thế. Câu thơ “ cả trong mơ còn thức ” lóe lên điểm sáng của thẩm mỹ và nghệ thuật. Có thể nói, với câu thơ ấy, Xuân Quỳnh đã hoàn toàn có thể được xem là thi sĩ kĩ năng bật nhất của thi ca tân tiến Nước Ta. Câu thơ như trào dâng nâng nỗi nhớ niềm thương .Sóng – em đan quyện vào nhau. Em lặng đi để sóng trào lên. Nhưng sóng cũng là em, sóng trào lên mang theo lớp lớp tâm tình của em
“Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam”
Đầu mỗi câu thơ, Xuân Quỳnh đã đóng vào đó những từ chỉ sự trái chiều ( “ dẫu ” ). Nó chỉ một sự khẳng định chắc chắn cứng ngắc, vững vàng rằng khó khăn vất vả, thử thách là mấy em vẫn mãi yêu anh. Chẳng phải là “ ngược Bắc ”, “ xuôi Nam ” mà là “ xuôi Nam ” “ ngược Bắc ”. Phương hướng thế nào không quan trọng, quan trọng nhất vẫn là “ phương anh ” .
“Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”
Xuân Quỳnh buộc chặt bao “sợi nhớ, sợi thương” về phương anh. Thế mới biết tình yêu của chị nồng nàn, mãnh liệt thế nào. Hướng về anh thì có thể thay đổi nhưng với lời khẳng định chắc nịch “một phương” thì nơi em hướng về là bất di bất dịch. Anh đã dành “hệ qui chiếu” của đời em. Cảm thông cho cuộc đời Xuân Quỳnh, ta càng hiểu thêm tình cảm của chị. Sự thành công của Xuân Quỳnh trong bài thơ “Sóng” không chỉ ở tình cảm chân thành nồng cháy mà còn ở nghệ thuật xây dựng hình tượng sóng – hình tượng trung tâm của bài thơ. Sóng trong bài thơ là một hình tượng kép. Sóng vừa là sóng biển vừa là sóng lòng của người phụ nữ đang yêu. Cả hai cuộn tròn trong sóng thơ dạt dào. Hình tượng sóng rất đa dạng: lúc dữ dội, ồn ào, lúc dịu êm lặng lẽ cũng như tâm hồn em vậy dịu dàng lắm nhưng cũng đôi khi nồng cháy, mãnh liệt. Hình tượng sóng được Xuân Quỳnh xây dựng như thế động. Sóng luôn vận động với bao đối cực, bao chiều kích và cũng chính nhờ vậy mà nỗi lòng của người phụ nữ đang yêu được bộc lộ chân thành hơn, chính xác hơn. Với hình tượng sóng Xuân Quỳnh đã góp vào thi đàn một hình tượng cũ mà mới. Mới bởi nó được ủ ấp những nỗi niềm của người phụ nữ. Và sẽ không quá lời khi ta khẳng định rằng, làm nên sự nghiệp Xuân Quỳnh không thể không có “sóng”.
Xuân Quỳnh đã đi về một miền miên viễn. Chị đã đi xa nhưng sóng thì vẫn “bạc đầu thương nhớ” còn người thì vẫn bên chị cùng một nỗi nhớ thương.
Người phụ nữ ấy sống mãi cùng sóng lòng, sóng thơ và “ sóng ”. Cũng như sóng kia, nhịp đập thủy triều có khi nào nguội yên trong ngực biển, người nữ sĩ ấy vẫn mãi bên đời cùng một nhịp đập yêu thương. Con sóng trong thơ chị phải đâu là con sóng một thuở mà nó đã thành con sóng ngàn đời : con sóng tình yêu, con sóng yêu thương, con sóng của một tâm hồn đẹp. Vỗ mãi con sóng thương mến !
Phân tích khổ 5, 6 bài Sóng – Mẫu 13
Xuân Quỳnh là nữ thi sĩ của tình yêu, là một trong những tác giả xuất sắc trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cũng như trong văn học Nước Ta tân tiến. Thơ của Xuân Quỳnh là tiếng lòng của người phụ nữ đầy trắc ẩn, vừa hồn nhiên vừa tươi tắn, vừa chân thành đằm thắm của khát vọng tình yêu lứa đôi. Xuân Quỳnh đã để lại cho những thế hệ sau rất nhiều những bài thơ ca hay có giá trị vĩnh cửu mãi mãi về sau. Nhưng trong đó bài thơ “ Sóng ” vẫn điển hình nổi bật hơn cả. Bài thơ là tiếng lòng trực tiếp của những khao khát sôi sục, mãnh liệt mà chân thành, tự nhiên của một người con gái khi yêu. Hình tượng ” sóng ” được thể hiện một cách sinh động qua tâm trạng của người con gái khi đang yêu. Điều đó bộc lộ rõ qua 2 khổ thơ 5,6 của bài :
“Con sóng dưới lòng sông
……………………………………
Hướng về anh một phương “
Bài thơ Sóng được sáng tác năm 1967, là tác dụng của chuyến đi thực tiễn đến vùng biển Diêm Điền ( Tỉnh Thái Bình ) và được đưa vào tập thơ “ Hoa dọc chiến hào ” – tập thơ đầu tay của Xuân Quỳnh vào năm 1968. Khi viết bài thơ này Xuân Quỳnh chỉ 25 tuổi, độ tuổi trẻ trung, nhiều mơ mộng lãng mạn, khát khao tình yêu. Vào thời kì đó quốc gia ta vẫn còn đang phải chiến đấu, và trên quốc gia vẫn phải chịu những cuộc chia tay màu đỏ. Vậy nên những tác phẩm trong thời kì đó đều thường nói về cuộc chiến tranh nhưng người con gái đó lại viết về tình yêu đôi lứa. Chính điều đó mà bài thơ được coi là bông hoa lạ ” nở dọc chiến hào ” trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước vô cùng khó khăn vất vả và quyết liệt. Hình tượng xuyên suốt trong bài thơ là hình tượng “ sóng ” – mượn hình ảnh sóng để bày tỏ tâm tình của người con gái đang yêu, với khát khao tình yêu cháy bỏng. Song hành với hình tượng ” Sóng ” là hình tượng ” em ”. “ Em ” cũng là “ sóng ” mà “ sóng ” cũng chính là “ em ”. “ Sóng ” và “ em ” khi thì hoà nhập vào m một khi thì phân đôi ra soi chiếu vào nhau. Với cấu trúc song hành này đã tạo chiều sâu nhận thức và nét độc lạ riêng cho bài thơ. Những đặc thù của những con sóng cũng là đặc thù của tình yêu. Tình yêu cũng như những con sóng, người ta chỉ nhìn thấy những con sóng ngày đêm vỗ vào bờ. Nhưng sóng biển không chỉ có những con sóng hiện hữu như vậy mà có cả những con sóng âm ỉ dưới lòng đại dương sâu thẳm :
“Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong đêm còn thức”
Đây là khổ thơ với số câu thơ nhiều nhất trong bài. Cũng như sóng thì tình yêu không chỉ nhìn thấy qua bên ngoài mà còn tận trong đáy tâm hồn người phụ nữ mà chỉ có ai tinh xảo mới cảm nhận được. Tình cảm lứa đôi thường được biểu lộ bằng nhiều trạng thái tình cảm và nỗi nhớ là tình cảm tiêu biểu vượt trội nhất :
” Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được “
Trong thơ ca thì tình yêu có những nỗi nhớ rất riêng không liên quan gì đến nhau. Ta cũng hoàn toàn có thể thấy nỗi nhớ tình yêu Open rất nhiều trong thơ ca, qua câu thơ của Hàn Mặc Tử : ” Khi xa cách không gì bằng thương nhớ ”Hay trong ” truyện Kiều ” của Nguyễn Du :
” Sầu đong càng lắc càng đầy
Ba thu dọn lại một ngày dài ghê “
Xuân Quỳnh đã rất khôn khéo dùng phép nhân hoá để khẳng định chắc chắn dù con sóng ở đâu cũng luôn nhớ tới bờ ngày đêm thao thức không ngủ được. Con sóng ngày đêm không ngủ được chính là nỗi nhớ da diết, rạo rực của người con gái khi yêu. Nỗi nhớ sở hữu cả khoảng trống và thời hạn, và cả trong những giấc mơ :
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong đêm còn thức “
Nỗi nhớ trong thơ Xuân Quỳnh được diễn tả một cách độc đáo và sáng tạo .Dù ở không gian nào “trên mặt nước” hay “dưới lòng sâu” hay thời gian nào “ngày” hay “đêm” sóng vẫn nhớ bờ. Phải chăng tình yêu là như thế ? Nhớ cả ngày lẫn đêm. Nỗi nhớ đó mãnh liệt da diết khôn nguôi. Nhà thơ Xuân Quỳnh đã vô cùng tinh tế khi sử dụng hình ảnh so sánh: sóng nhớ bờ bất kể ngày đêm thì em nhớ anh cả đêm lẫn ngày. Tác giả sử dụng từ “lòng” rất tinh tế với tình cảm của người phụ nữ trong tình yêu. Bởi lòng là nơi thầm kín chứa đựng những tâm tư tình cảm. Tình yêu của người con gái khi yêu là một tình yêu cháy bỏng, chân thành tuyệt đối, với sự gắn bó thủy chung:
Xem thêm: Làm Thế Nào Để Hết Nhiệt Miệng
” Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Khi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh – một phương “
Điệp từ ” dẫu ” phối hợp với với thẩm mỹ và nghệ thuật đối “ bắc ” – “ nam ”, “ xuôi ” – “ ngược ”. Thường thì ta hay nói ” xuôi Nam ”, ” ngược Bắc ” nhưng Xuân Quỳnh đã nói ngược lại qua đó ta thấy được tình yêu không theo quy luật đơn cử nào, hoàn toàn có thể là đi ngược lại với trong thực tiễn. Bởi vậy người con gái khi đang yêu mặc dầu muôn vàn khó khăn vất vả cách trở thì vẫn hoàn toàn có thể vượt qua, một lòng son sắt thủy chung với người mình yêu thương. Chính tình yêu mãnh liệt ấy như là nguồn động lực để nhà thơ tin cậy vào tình yêu của chính mình. Như những con sóng kia mãi vỗ vào bờ. Đoạn thơ là những tâm lý trăn trở đi kèm với đó là những khát khao cháy bỏng của người con gái trong tình yêu. Tác giả đã không chỉ thành công xuất sắc trong nội dung mà còn thành công xuất sắc trong nghệ thuật và thẩm mỹ với thể thơ năm chữ truyền thống cuội nguồn, cách ngắt nhịp gieo vần độc lạ giàu sức liên tưởng, thiết kế xây dựng hình tượng ẩn dụ, giọng thơ tha thiết, trìu mến. Cấu trúc bài thơ được xác lập theo kiểu xen kẽ giữa “ sóng ” – “ bờ ”, “ anh ” – “ em ” góp thêm phần tạo ra sự rực rỡ của bài thơ .Khép lại hai khổ thơ nhưng lại mở ra trong lòng người đọc bao suy ngẫm. Đoạn thơ trên nói riêng và bài thơ “ Sóng ” nói chung biểu lộ khát vọng nồng nàn, thâm thúy thủy chung của người con gái khi yêu, một tình yêu vừa mang tính dân tộc bản địa vừa mang tính nhân văn thâm thúy. Đồng thời tác giả cũng bộc lộ được vẻ đẹp của người phụ nữ đang yêu qua hình tượng sóng. Sống là để yêu thương vậy nên hãy sống hết mình, cháy hết mình trong tình yêu để đời sống này không không có ý nghĩa .
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức
Để lại một bình luận