Tài liệu hướng dẫn phân tích đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga để thấy được tính cách đẹp đẽ của Lục Vân Tiên, một người luôn sống và hành động vì chính nghĩa, cách cư xử mang tính nghĩa hiệp của các bậc anh hùng.
Tóm tắt nội dung bài viết
- Hướng dẫn phân tích
- 1. Phân tích đề
- 2. Hệ thống vấn đề
- 3. Lập dàn ý chi tiết cụ thể
- 4. Sơ đồ tư duy phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
- Top 3 bài văn mẫu phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
- Lý tưởng khát vọng chính nghĩa qua đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
- Bài văn phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga lớp 9
- Văn mẫu 9 phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Hướng dẫn phân tích
Đề bài: Phân tích đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga (Truyện Lục Vân Tiên – Nguyễn Đình Chiểu).
1. Phân tích đề
– Yêu cầu của đề bài: phân tích nội dung đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga.
Bạn đang đọc: Phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong văn bản đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga của Nguyễn Đình Chiểu.
– Phương pháp lập luận chính : phân tích .
2. Hệ thống vấn đề
– Luận điểm 1: Lục Vân Tiên và hành động đánh cướp
– Luận điểm 2: Lục Vân Tiên gặp Kiều Nguyệt Nga
– Luận điểm 3: Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga.
3. Lập dàn ý chi tiết cụ thể
a) Mở bài
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn trích :+ Nguyễn Đình Chiểu ( 1822 – 1888 ) là một nhà thơ lớn của nền văn học Nước Ta nửa cuối thế kỷ 19 .
+ Truyện Lục Vân Tiên là một trong những tác phẩm đặc sắc nhất của Nguyễn Đình Chiểu, nói về nhân vật Lục Vân Tiên – người anh hùng trượng nghĩa, văn võ song toàn và phẩm chất tốt đẹp.
+ Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga nằm ở phần đầu của truyện thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả và khắc họa những phẩm chất tốt đẹp của hai nhân vật Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga.
b) Thân bài: Phân tích nội dung đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
* Luận điểm 1: Lục Vân Tiên và hành động đánh cướp
– Cảnh Lục Vân Tiên gặp bọn cướp đang hoành hành :+ Chàng không chỉ nhân nghĩa trong hành vi mà còn bộc lộ trong lời nói .+ Chàng chỉ trích và phê phán lũ giặc cướp nhưng cũng chính là lời công bố về quan điểm sống đầy cao đẹp của chàng .+ Giữa đường gặp chuyện bất bình thì sẵn sàng chuẩn bị lao vào ra tay tương hỗ .- Cảnh Lục Vân Tiên chống lại bọn cướp :+ Vân Tiên chỉ có một mình, tay không đánh cướp+ Không hề thấp thỏm, vẫn ” bẻ cây làm gậy ” xông vào đánh cướp-> Hành động nhanh, mạnh, dứt khoát của Vân Tiên được tác giả ví với người anh hùng Triệu Tử khi phá vòng Đương Dương, một anh hùng hảo hán, có khí phách, trượng nghĩa .=> Trước sức mạnh và tài nghệ của Vân Tiên, bọn cướp đã bị đánh tan tác, nhân nghĩa khi nào cũng thắng lợi .=> Hình ảnh một người anh hùng thượng võ, bênh vực kẻ yếu, trừ gian diệt ác cho nhân dân .
* Luận điểm 2: Lục Vân Tiên gặp Kiều Nguyệt Nga
– Vân Tiên ” động lòng ” thương xót, ân cần hỏi han, an ủi- Khi nghe trong kiệu vọng ra lời nói muốn được tạ ơn, Vân Tiên vội gạt đi ngay- Vân Tiên không muốn nhận những cái lạy tạ của hai cô gái- Không nhận chiếc trâm vàng mà chỉ cùng Kiều Nguyệt Nga xướng họa một bài thơ-> Hình như so với Vân Tiên, thao tác nghĩa là bổn phận, lẽ tự nhiên=> Lục Vân Tiên không chỉ là một người có tri thức mà còn là một người hào hiệp, trượng nghĩa. Đối với Vân Tiên, chàng coi việc nhân nghĩa trên đời là điều tất yếu, nếu làm ơn mà vì được đền đáp, trông ngóng đến việc trả ơn thì đó không còn là người anh hùng .
* Luận điểm 3: Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga.
– Là con gái quan tri phủ .- Xinh đẹp, nết na, có tri thức .- Cách xưng hô vừa thận trọng vừa khiêm nhường- Nói năng êm ả dịu dàng, mực thước- Băn khoăn tìm cách trả ơn Vân Tiên- Tự nguyện gắn bó cuộc sống mình với Vân Tiên .-> Kiều Nguyệt Nga là người ân cần, có tình nghĩa trước sau .=> Tác giả trải qua Kiều Nguyệt Nga để ca tụng vẻ đẹp chính chuyên của người phụ nữ Nước Ta .
* Đặc sắc nghệ thuật
– Khắc họa nhân vật qua hành vi, cử chỉ, lời nói .- Ngôn ngữ bình dị, mộc mạc, đậm sắc tố Nam Bộ- Ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, ít trau chuốt, uyển chuyển- Sử dụng nhiều đối thoại, hành vi, ít miêu tả ngoại hình, nội tâm .
c) Kết bài
– Cảm nhận của em về đoạn trích : Đoạn trích đã khắc họa một cách rõ nét, chân thực và đầy sôi động về người anh hùng trượng nghĩa Lục Vân Tiên, đó là một hình mẫu anh hùng lí tưởng và khát vọng về lẽ công minh ở đời .Xem thêm : Hướng dẫn soạn bài Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyêt Nga
4. Sơ đồ tư duy phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Sau khi đã nắm được những ý chính cần triển khai cụ thể cho bài viết, các em có thể đọc thêm một số bài văn mẫu phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga do Đọc Tài Liệu tổng hợp dưới đây để mở rộng vốn từ ngữ và cách hành văn cũng như trình bày ý trong bài.
Top 3 bài văn mẫu phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Bài văn mẫu 1
Lý tưởng khát vọng chính nghĩa qua đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Nguyễn Đình Chiểu là một nhà văn, nhà thơ tiêu biểu vượt trội của nền văn học Nước Ta, thơ văn của ông không có sự chau chuốt, cầu kì về câu từ mà lại rất mộc mạc, dân dã gắn liền với đời sống của con người Nam Bộ. Vì vậy trong nền văn học của Nước Ta, đại thi hào Nguyễn Du nổi tiếng với siêu phẩm truyện Kiều, đây là tác phẩm được phần đông fan hâm mộ trong nước, cũng như fan hâm mộ quốc tế đảm nhiệm bởi câu từ quyến rũ, văn phong khoa học, giàu giá trị nội dung cũng như tư tưởng thì văn chương của cụ Đồ Chiểu đã xâm nhập vào đời sống, trở thành một phần đời sống của người dân Nam Bộ, người ta đọc Truyện Lục Vân Tiên phẩm của ông quen thuộc như những bài đồng dao dân gian. Truyện Lục Vân Tiên nổi tiếng bởi chính chất mộc mạc, thân mật ấy, trích đoạn “ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ” cũng đã bộc lộ được phần nào đặc trưng thơ văn của tác phẩm này .“ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ” là một trích đoạn của tác phẩm “ Truyện Lục Vân Tiên ”, kể về hành vi nhân nghĩa, vô tư của Lục Vân Tiên, khi chàng phát hiện trên đường cảnh bạo tàn, chàng đã không hề tránh mặt hay quan ngại những tai ương sẽ đến mà hết lòng ra tay tương hỗ người bị nạn. Đoạn trích biểu lộ được nét đẹp trong phẩm chất cũng như tâm hồn của Lục Vân Tiên, chàng thao tác nghĩa xuất phát từ tấm lòng mà không hề giám sát đến việc thiệt hơn, báo đáp ân huệ. Ngoài ra, Kiều Nguyệt Nga cũng là một nhân vật được thiết kế xây dựng khá rực rỡ, nàng là một tiểu thư khuê các, khi được tương hỗ bởi Lục Vân Tiên nàng đã biểu lộ những phẩm chất tốt đẹp như trọng ơn nghĩa, hiền thục đoan trang lại là một người con có hiếu .Mở đầu đoạn trích, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả một cách chân thực, sôi động những hành vi của Lục Vân Tiên, đó chính là khi chàng ra tay diệt trừ cái bạo tàn, không được cho phép nó làm tổn hại, gây ra đau khổ cho những người dân lương thiện, đây là một hành vi đẹp, là biểu lộ ra bên ngoài của một tấm lòng đáng quý, đáng trân trọng .“ Vân Tiên ghé lại bên đàngBẻ cây làm gậy nhằm mục đích làng xông vôKêu rằng : “ Bớ đảng hung đồ ”Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân ”Câu thơ miêu tả những hành vi của Lục Vân Tiên khi gặp một sự cố ở trên đường, đó là tận mắt chứng kiến cảnh lũ cướp hoành hành, đang gây họa cho người dân, bản tính cương trực, chán ghét cái ác lại tôn vinh hành vi nhân nghĩa đã thôi thúc Vân Tiên hành vi, và hành vi của chàng có vẻ như cũng chỉ diễn ra trong một cái chớp mắt, chàng không hề tâm lý, đo lường và thống kê thiệt mất nếu như mình can dự vào mà chàng lập tức ra tay diệt trừ mối nguy cơ tiềm ẩn ấy, bảo vệ người dân. Và sự nhanh lẹ của trường hợp nên chàng không kịp chuẩn bị sẵn sàng gì mà tiện tay bẻ luôn cành cây bên đường để làm vũ khí diệt trừ cái ác “ Bẻ cây làm gậy nhằm mục đích đằng xông vô ”. Không chỉ nhân nghĩa trong hành vi mà lời nói của chàng cũng biểu lộ được tính cách cương trực, thẳng thắn của chàng “ Kêu rằng bớ đảng hung đồ / Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân ” .Lời nói của Lục Vân Tiên là hướng đến chỉ trích, phê phán lũ giặc cướp nhưng cũng là tuyên ngôn sống đầy cao đẹp của chàng, sống là phải hướng đến bảo vệ đời sống của những người dân lành, chứ không phải mang đến những đau khổ cho họ. Và những hành vi bạo tàn, “ hồ đồ ” chàng càng không được cho phép nó xâm hại đến những con người lương thiện ấy. Vân Tiên không chỉ là một con người có tình thương với con người, mang trong mình ý thức chính nghĩa cao đẹp mà chàng còn là một chàng trai khỏe mạnh, tài năng, điều này được bộc lộ ra trong những hành vi chàng chống lại những tên cướp :“ Vân Tiên tả đột hữu xông………….Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ”Những động tác của Vân Tiên đều rất dứt khoát, nhanh gọn “ tả đột hữu xung ”, và những hành vi anh hùng này được nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu so sánh với hình ảnh người anh hùng Triệu Tử khi phá vòng Đương Dang. Trước sức mạnh của Lục Vân Tiên thì băng cướp bị đánh tan “ Lâu la bốn phía vỡ tan ”, chúng bồn chồn bỏ lại gươm giáo mà tìm đường thoát thân. Và đứng đầu của băng đảng này là Phong Lai thì bị Tiên cho một gậy “ thác rày thân vong ”. Đây là sự trừng phạt thích đáng cho những kẻ lấy việc hại người làm niềm vui, làm mục tiêu kiếm sống. Đối với những tên cướp ngày Lục Vân Tiên tuyệt đối không khoan nhượng, lời nói và hành vi đều rất là kinh khủng nhưng khi hỏi thăm người bị nạn thì chàng lại trở nên vô cùng êm ả dịu dàng, phải phép :“ Dẹp rồi lũ kiến chòm ong
Hỏi: “Ai than khóc ở trong xe này”
Xem thêm: Trị Viêm Lợi Tại Nhà Hiệu Quả
Không chỉ ra tay tương hỗ người bị nạn mà chàng còn hết lòng chăm sóc đến họ, biểu lộ ngay qua lời hỏi thăm ân cần, và động viên, giúp người bị nạn trấn tĩnh lại ý thức sau cơn bồn chồn bằng việc thông tin cho họ biết tình hình bên ngoài, rằng những lũ “ kiến chòm ong ” đã bị tàn phá, cũng tức không còn bất kể sự nguy khốn nào hoàn toàn có thể rình rập đe dọa nữa. Và phẩm chất tốt đẹp của Lục Vân Tiên cũng liên tục được thể hiện khi chàng có cuộc đối thoại với người bị hại, cũng tức Kiều Nguyệt Nga. Khi Kiều Nguyệt Nga có dự tính bước ra khỏi kiệu để cúi lậy Lục Vân Tiên vì công cứu mạng thì chàng nhất quyết không chịu nhận :“ Khoan khoan ngồi đó chớ raNàng là phận gái ta là phận trai ”Chỉ trải qua vài câu nói thôi nhưng ta hoàn toàn có thể nhận thấy Lục Vân Tiên là một con người trọng đạo lí, cũng như những khuôn phép trong xã hội xưa. Chàng không muốn Kiều Nguyệt Nga ra ngoài cúi lạy mình vì không muốn sự gặp mặt này tác động ảnh hưởng đến phẩm tiết của nàng, vì trong ý niệm của xã hội phong kiến xưa, thì “ nam nữ thụ thụ bất thân ”, tức là giữa con trai và con gái cần phải có những khoảng cách nhất định, không được tùy tiện gặp mặt hay có những hành vi thân thiện. Lời nói của Lục Vân Tiên cũng bộc lộ chàng là một con người có tri thức, còn đặt lời nói ấy trong xã hội ngày này thì ta lại thấy có cái gì đấy đáng yêu ở chàng trai này. Nhưng mục tiêu của Lục Vân Tiên không chỉ vì lễ tiết mà chàng cũng không muốn nhận sự báo đáp của Kiều Nguyệt Nga, bởi hành vi tương hỗ của chàng là xuất phát từ tấm lòng chứ không phải vì mục tiêu vụ lợi gì “ Làm ơn há dễ trông người trả ơn ”, câu nói của chàng với Kiều Nguyệt Nga càng làm cho con người chàng trở nên đáng trân trọng hơn .“ Nhớ câu kiến nghĩa bất viLàm người thế ấy cũng phi anh hùng ”Trong ý niệm của Lục Vân Tiên thì những việc nhân nghĩa là tất yếu, và nếu làm ơn mà trông ngóng việc trả ơn thì không phải người anh hùng “ Làm người thế ấy cũng phi anh hùng ” .Như vậy, đoạn trích “ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga đã khắc họa một cách chân thực, sôi động hình ảnh của người anh hùng hiệp nghĩa Lục Vân Tiên, ở chàng hiện lên với biết bao phẩm chất tốt đẹp, không riêng gì là con người nhân nghĩa, thấy việc ác là ra tay diệt trừ, bảo vệ sự bình yên cho con người mà chàng còn là một con người có tri thức, trọng những lễ nghi, khuôn phép. Và ở chàng trai ấy ta cũng hoàn toàn có thể thấy được một ý niệm sống thật đẹp, đó là ý niệm về việc nghĩa và về người anh hùng. Khắc họa nhân vật Lục Vân Tiên cũng là cách nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu hình mẫu anh hùng lí tưởng và khát vọng về lẽ công minh ở đời .Bài văn mẫu 2
Bài văn phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga lớp 9
Mở đầu Truyện Lục Vân Tiên, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu viết :Hỡi ai lẳng lặng mà nghe ,Dữ răn việc trước, lành dè thân san .Trai thời trung hiếu làm đầu ,Gái thời tiết hạnh làm câu trau mình …Lời thơ đơn giản và giản dị, rành rẽ như một tuyên ngôn, khuynh hướng cho bước tiến của hàng loạt tác phẩm. Với nhà thơ xứ dừa ấy, sáng tác văn chương không phải vì sự nghiệp văn chương mà trước hết, quan trọng hơn hết là vì mục tiêu giáo dục, truyền bá đạo lí, nhân cách con người. Truyện thơ Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu được nhân dân ta – nhất là bà con ở Nam Bộ – yêu quý không phải vì có nhiều câu hay, lời đẹp, thẩm mỹ và nghệ thuật tinh xảo mà vì những chi tiết cụ thể, vấn đề, những nhân vật toả sáng đạo lí, vì những ý tưởng sáng tạo giáo huấn chân thành, thấm thía. Nội dung đạo lí bao trùm toàn thiên truyện là nhân nghĩa, là trung hiếu, tiết hạnh. Song đấy không phải những từ ngữ khô khan trói trong khuôn khổ phong kiến cổ hủ, nặng nề .Với Nguyễn Đình Chiểu, nhân nghĩa là đạo đức của nhân dân, là căn cốt, căn nguyên để trau dồi, rèn giũa con người. Vì vậy, vào đầu tác phẩm – ở đoạn Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga – nhà thơ đã hào hứng ra mắt hai con người trẻ tuổi, biết hướng theo lòng nhân, biết hành vi theo việc nghĩa. Đó là Lục Vân Tiên – chàng trai tài ba gan góc, sẵn sàng chuẩn bị thao tác ” nghĩa “. Vân Tiên vốn con nhà thường dân nhưng học giỏi, văn võ kiêm toàn. Chàng đang háo hức trên con đường lên kinh ứng thi. Vậy mà gặp cướp. Không phải chúng gây sự với chàng, mà chúng đang quấy nhiễu nhân dân .
Trước mắt chàng, bày ra một nghịch cảnh : dân thì “than khóc tưng bừng – Đều đem nhau chạy vào rừng lên non” ; bọn cướp thì “xuống thôn hương – Thấy con gái tốt qua đường bắt đi”. Thế là, sau một lời hứa ngắn gọn : “Tôi xin ra sức anh hào…”, Lục Vân Tiên nhanh nhẹn “Ghé lại bên đàng, bẻ cây làm gậy”, xông thẳng vào giữa bọn cướp.
Bọn cướp đông đặc. Tên tướng cướp “Mặt đỏ phừng phừng”, dữ tợn như một con ác thú. Chúng “Truyền quân bốn phía bủa vây bịt bùng”. Lực lượng thật quá chênh lệch. Bèn kia là cả lũ lâu la đông như ong, như kiến. Bên này chỉ độc nhất một mình chàng trai dũng cảm với lời hứa chân thành “Cứu người ra khỏi lao đao buổi này”, với vũ khí giản dị “cây gậy bên đàng”. Vậy mà, chàng không chút nao núng :
Vân Tiên tả đột hữu xông ,Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang .Nhà thơ không tả tỉ mỉ trận giao chiến mà chỉ kể ngắn gọn bằng mấy dòng thơ, một đấu so sánh và dăm ba từ rực rỡ : ” tả đột, hữu xông – Khác nào Triệu Tử … ” đúng là một dũng tướng tài ba, đánh nhanh, kín võ, sánh ngang với Triệu Tử Long thời Tam quốc trong trận phá vây quân Tào Tháo ở Đương Dang Trường Bản. Ngày xưa Triệu Tử Long chiến đấu vì ngôi vua nhà Hán, vì bảo vệ ấu chúa A Đẩu, dù sao vẫn là nghĩa vụ và trách nhiệm của một bầy tôi trung thành với chủ. Còn ngày này, Lục Vân Tiên chiến đấu vì người dân gặp nạn, cứu dân, trừ ác, vì việc nghĩa … hành vi đó thật đơn giản và giản dị, vô tư trong sáng và cao đẹp biết bao. Cuộc chiến đấu của chàng y hệt như trận đánh của Thạch Sanh „ diệt đại bàng cứu nàng công chúa. Sức mạnh của Lục Vân Tiên là sức mạnh của nhân dân, của điều thiện .Lâu la bốn phía vỡ tan ,Đêu quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay .Phong Lai trở chẳng kịp tay ,Bị Tiên một gậy thác rày thân vong .Lời thơ chân chất, có chỗ còn thô mộc, tuy nhiên hồn thơ chan chứa dạt dào. Đọc Lục Vân Tiên, tất cả chúng ta thường gặp nhiều câu chữ chân mộc như thế. Thơ chân mộc nhưng cảm hứng tác giả vẫn bay bổng, mộng mơ. Ngỡ như người thi sĩ mù ấy vừa kể chuyện vừa rung đùi thú vị, gửi tới bạn đọc một lẽ phải nhỡn tiền : Người có lòng nhân, biết thao tác nghĩa thì sẽ thắng. Kẻ gian ác, bất nhân sẽ thảm bại như thế đấy. Xuất phát từ lòng nhân, Lục Vân Tiên đã làm được một việc ” nghĩa “, một việc xứng danh được gọi là anh hùng .Tự nguyện lao vào vào vòng nguy hại, chiến đấu hết mình, thắng lợi tỏa nắng rực rỡ, … toàn bộ đều vì nhân nghĩa, nên sau thắng lợi, Lục Vân Tiên không một chút ít kiêu ngạo. Trái lại, chàng thật khiêm nhường, chính trực. Nghe cô hầu Kim Liên than vãn nhưng vẫn còn hoảng sợ, Vân Tiên động lòng thương, an ủi : ” Ta đã trừ dòng lâu la “. Rồi ôn tồn, chàng thăm hỏi động viên ngọn ngành từ tên họ, gia cảnh đến quê nhà, nguyên cớ gặp nạn của hai cô gái. Trong lời chàng, có ý còn lỗi thời, tác động ảnh hưởng ý niệm phong kiến ” Nam nữ thụ thụ bất thân “, tuy nhiên toàn bộ đều chân thành, duns dị, rất đáng mến. Đáng mến, đáng phục hơn nữa là sau khi nghe cô tiểu thư Kiều Nguyệt Nga ( nạn nhân được chàng tương hỗ ) kể lể, than phiền, ca tụng và tha thiết muốn đền ơn, thì : Vân Tiên nghe nói liền cười” Cái cười đáng yêu và dễ thương, đáng kính sao ! Một là cái cười của anh hùng quân tử, hai là cái cười của anh con trai, ba là cái cười của quần chúng rộng lượng, đều nở trên môi Vân Tiên ” ( Xuân Diệu – Đọc lại thơ văn Nguyễn Đình Chiểu ). Sau nụ cười đáng yêu ấy là lời nói, cũng rất đáng yêu :Làm ơn há dễ trông người trả ơn .Nay đà rõ đặng nguồn cơn ,Nào ai tính thiệt so hơn làm gì .Đúng là giọng nói, cách nói của chàng trai Nam Bộ – nôm na, giản dị và đơn giản. Nó cất lên từ một cõi lòng chất phác. Chất phác, là cái bên ngoài là cái vỏ xù xì, thô nháp. Nhưng phía trong, phần ruột thì cao đẹp, thắm đỏ, ngọt ngào thơm thảo một ý niệm nhân sinh rất hào hiệp, vô tư của một lớp người, một thế hệ con người. Chúng ta hiểu lời của Lục Vân Tiên như thế nào ?. Trước hết, chàng chứng minh và khẳng định việc mình làm là trọn vẹn tự nguyện. Gọi là ơn cũng được. Hay nên xem đó là việc ” nghĩa ” ? Làm việc ” nghĩa ” thì không nên đợi trả ơn, tính hơn thiệt, … vì ” ơn nghĩa ” là lẽ thường thì của người sống có văn hoá, đang theo đòi kinh sử, người hướng về nghĩa khí, lấy nghĩa lớn, lấy chữ nhân, lòng nhân làm động cơ, làm mục tiêu cho mọi hành vi. Chàng đã hành vi vì nghĩa lớn trừ kẻ ác, bảo vệ người lương thiện. Chàng chỉ mong Nguyệt Nga cũng như mọi người ” rõ đặng nguồn cơn ” – nghĩa là hiểu rõ, cảm thông với hành vi của chàng. Sau nữa, chàng nhắc tới sử sách, nhắc lời những bậc hiền nhân xưa. Người xưa nói : ” Kiến ngãi bất vi vô cùng dã “. Nghĩa là ” Thấy việc nghĩa mà không làm, không phải người quả cảm ” .Cách nói của chàng giản dị và đơn giản hơn : ” Nhớ câu kiến ngãi bất vi – Làm người thế ấy cũng phi anh hùng “. ” Phi anh hùng ” là những kẻ tiểu nhân, hèn nhát. Lời của Vân Tiên cứng ngắc, vừa để đối chứng, phê phán những kẻ tầm thường, vừa khẳng định chắc chắn việc làm là đúng đắn, là tất yếu, hiển nhiên, thuộc căn cốt, căn nguyên trong lẽ sống của minh. Đó cũng là lẽ sống của biết bao hiền nhân, quân tử rất lâu rồi, và bao con người chân chính thời nay. Lời chàng, nhân cách của chàng, gợi nhớ Từ Hải, nhân cách Từ Hải trong Truyện Kiều : ” Anh hùng tiếng đã gọi rằng – Giữa đường dẫu thấy bất bằng mà tha “. Thế đấy, Lục Vân Tiên thật gan góc, trọng nghĩa, khinh tài, tiêu biểu vượt trội cho những chàng trai Nam Bộ .Còn Kiều Nguyệt Nga là một cô gái hiền hậu, nết na biết trọng nghĩa tình. Sau khi được cứu thoát khỏi tay bọn bất nhân, gian ác, nàng vô cùng xúc động. Nàng đã nói những lời đẹp nhất để cảm ơn ân nhân :Lâm nguy chẳng gặp giải nguy ,Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi .Trước xe quân tử tạm ngồi ,Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa .Nói ” Tiết trăm năm ” là nói việc hộ trọng của cả một đời người. ” Lạy rồi sẽ thưa ” cũng là một thái độ kính nể, thiêng liêng trong quan hệ của con người. Một cô tiểu thư vốn quen được yêu chiểu, quen được bảo vệ, chở che mà xử sự như vậy, hạ mình như vậy, đâu phải chuyện thuận tiện. Nguyệt Nga là tiểu thư – con quan tri phủ – nàng được giáo dục chu đáo, nàng gắn bó với những người dân, nên tiếp đón được đạo đức của nhân dân. Đạo đức ấy là chữ ” ân “, chữ ” nghĩa “. Do đó, sau những phút giao đãi khởi đầu, nàng thẳng thắn bày tỏ ý nguyện đền đáp công lao cứu mạng của Lục Vân Tiên. Thái độ và lời nói của nàng có cái gì lúng túng, ngượng ngập, nhưng chất phác, ” nghe thánh thót bên tai giọng nói của cô gái miền Nam ” ( Xuân Diệu ) :Gặp đây đương lúc giữa đàng ,Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không .Gẫm câu báo đức thù công ,Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi .Nguyệt Nga nói tới ” của tiền “, ” vàng bạc ” để giãi bày sự thiếu vắng về vật chất. Lại nói tới ” báo đức thù công ” – đền đáp ơn đức, công lao. Rồi than vãn ” Lấy chi cho phí tấm lòng … ” để giãi bày sự lúng túng vé ý thức, những xúc động có thật của một tâm hồn trong trắng. Sau đó Nguyệt Nga cố mời Vân Tiên về nhà mình để tạ ơn. Nhưng chàng khước từ. Nàng do dự, day dứt khôn nguôi. Chí đến khi thấy ” Vân Tiên nghe nói liền cười … ” và an ủi : ” Nhớ câu kiến ngãi bất vi – Làm người thế ấy cũng phi anh hùng “, Nguyệt Nga mới khuây khoả hỏi thăm gia cảnh tuổi tên của vị ân nhân. Vậy đấy, ngay phút gặp gỡ khởi đầu với Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga đã tỏ rõ một tâm hồn trung hậu, nết na. Tâm hồn ấy bắt nguồn từ đâu, nếu không phải từ đạo lí nhân nghĩa của nhân dân ta, nhất là nhân dân Nam Bộ cùng quê nhà với Nguyễn Đình Chiểu .Nhiều nhà điều tra và nghiên cứu văn học cho rằng : Lục Vân Tiên là Truyện Kiều của nhân dân Nam Bộ .Vân Tiên, Vân Tiên, Vân Tiên ,Cho tôi một tiền, tôi kể chuyện thơ …Những nghệ sĩ hát rong vùng đồng bằng sông Cửu Long, thường giáo đầu bài hát Lục Vân Tiên bằng câu ca như thế. Ngay sau đó, buổi diễn xướng dân gian được phần đông bà con hưởng ứng, quây tròn quanh người kể chuyện. Người diễn, người nghe giao hoà, say đắm hàng giờ, hàng buổi. Một trong những đoạn truyện được mọi người yêu thích là đoạn Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Ngư. Yêu thích không phải vì văn chương chải chuốt, nghĩa lí thâm trầm như Truyện Kiều, mà trước hết vì : đoạn trích biểu lộ khát vọng hành đạo giúp đời của Nguyễn Đình Chiểu và khắc hoạ phẩm chất đẹp tươi của hai người trẻ tuổi – Lục Vân Tiên tài ba gan góc, trọng nghĩa khinh tài ; Kiều Nguyệt Nga nết na, nhân hậu, ân tình. Tất cả những vẻ đẹp ấy của đoạn thơ tương thích với phong thái sống, với tham vọng, khát vọng đơn giản và giản dị mà trong sáng của nhân dân ta, mãi mãi dạy tất cả chúng ta bài học kinh nghiệm đạo đức thiết thực và cao quý biết bao .Bài văn mẫu 3
Văn mẫu 9 phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Truyện Lục Vân Tiên là một trong những tác phẩm rực rỡ nhất của Nguyễn Đình Chiểu, truyện nói về nhân vật Lục Vân Tiên – người anh hùng trượng nghĩa, văn võ song toàn và phẩm chất tốt đẹp. Trong đoạn trích “ Lục Vân Tiên cứu
Kiều Nguyệt Nga” đã thể hiện được rõ con người và nhân cách của Lục Vân Tiên.
Trên đường đi thi, Vân Tiên bất chợt gặp cảnh lũ cướp hoàng hành, không kịp suy nghĩ, hay đắn đo, chàng bất chấp hiểm nguy mà ra tay cứu giúp:
“ Vân Tiên ghé lại bên đàng …Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân ”Trong thực trạng mau lẹ cứu người ấy chàng không kịp sẵn sàng chuẩn bị gì mà chỉ tiện tay bẻ cành cây bên đường làm vũ khí chiến đấu với bọn cướp. Chàng không chỉ nhân nghĩa trong hành vi mà còn biểu lộ trong lời nói. Chàng chỉ trích và phê phán lũ giặc cướp nhưng cũng chính là lời công bố về quan điểm sống đầy cao đẹp của chàng. Sống là phải hướng đến bảo vệ cho người dân lành, chứ không phải mang đến những đau khổ, đày đọa đời sống của họ. không được cho phép những hành vi “ hồ đồ ” xâm hại tới những con người lương thiện. Đoạn thơ đã cho thấy Vân Tiên không chỉ có tình thương với con người mà còn có ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm cao quý. Điều này đã được bộc lộ trong cảnh chàng chống lại với lũ cướp :“ Vân Tiên tả đột hữu xông …Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ”Hành động nhanh, mạnh, dứt khoát của Vân Tiên được tác giả ví với người anh hùng Triệu Tử khi phá vòng đương Dang. Trước sức mạnh và tài nghệ của Vân Tiên, bọn cướp đã bị đánh tan tác, hoảng sợ bỏ chạy, đó là sự trừng phạt thích đáng cho những kẻ hại người. Sau khi đã dẹp tan bọn cướp, chàng Vân Tiên liền tới gần hỏi thăm người bị nạn :“ Dẹp rồi lũ kiến chòm ongHỏi : Ai than khóc ở trong xe này ”Vân Tiên không chỉ tương hỗ mà còn hết lòng chăm sóc đến người gặp nạn. Chàng hỏi thăm ân cần, động viên và giúp người bị nạn trấn tĩnh ý thức. Khi trò chuyện với người bị nạn là Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân Tiên đã biết là nữ nhi nên đã nhanh miệng :“ Khoan khoan ngồi đó chớ raNàng là phận gái ta là phận trai ”Câu nói ấy đã bộc lộ Lục Vân Tiên là một người rất coi trọng đạo lí và khuôn phép xã hội. Không muốn sự gặp mặt sẽ tác động ảnh hưởng đến phẩm tiết của nàng vì “ nam nữ thụ thụ bất thân ”. Có thể thấy Lục Vân Tiên không chỉ là một người có tri thức, hơn thế chàng còn là một người hào hiệp, trượng nghĩa. Chàng không muốn nhận sự cúi lạy của Kiều Nguyệt Nga cũng như sự báo đáp của nàng, bởi hành vi của chàng xuất phát từ tấm lòng chứ không vì mục tiêu được đền đáp. “ Làm ơn há dễ trông người trả ơn ”, câu nói của chàng với Kiều Nguyệt Nga đã khiến cho người đời rất đáng trân trọng và noi theo :“ Nhớ câu kiến nghĩa bất viLàm người thế ấy cũng phi anh hùng ”
Đối với Vân Tiên, chàng coi việc nhân nghĩa trên đời là điều tất yếu, nếu làm ơn mà vì được đến đáp, trông ngóng đến việc trả ơn thì đó không còn là người anh hùng.
Xem thêm: Làm Thế Nào Khi Chân Ra Nhiều Mồ Hôi
Đoạn trích “ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga ” đã khắc họa một cách rõ nét, chân thực và đầy sôi động về người anh hùng trượng nghĩa Lục Vân Tiên, đó là một hình mẫu anh hùng lí tưởng và khát vọng về lẽ công minh ở đời .——-
Trên đây là top 3 bài văn mẫu phân tích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga đã được Đọc tài liệu tổng hợp và biên soạn gửi đến các em tham khảo. Hi vọng đã giúp các em nắm được những kĩ năng cần thiết để làm được bài văn phân tích tác phẩm Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga. Chúc các em học tốt môn Văn !
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức
Để lại một bình luận