Phân tích nhân vật Thị trong truyện ngắn Vợ nhặt (Kim Lân)

Phân tích nhân vật Thị ( người vợ nhặt ), hướng dẫn làm bài cùng tuyển chọn những bài văn mẫu hay chủ đề phân tích nhân vật người vợ nhặt trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân .

Tài liệu hướng dẫn làm văn phân tích nhân vật Thị (người vợ nhặt) do Đọc Tài Liệu biên soạn gồm gợi ý cách làm bài, dàn ý chi tiết cùng một số bài văn hay phân tích hình tượng nhân vật vợ nhặt trong tác phẩm Vợ Nhặt của Kim Lân.

Cùng tham khảo ngay…

I. Hướng dẫn phân tích nhân vật Thị (người vợ nhặt)

Đề bài: Phân tích nhân vật Thị trong truyện ngắn Vợ nhặt của nhà văn Kim Lân.

1. Phân tích nhu yếu đề bài

– Yêu cầu về nội dung : phân tích nhân vật Thị ( người vợ nhặt ) trong tác phẩm Vợ nhặt .

– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng: từ ngữ, chi tiết, hình ảnh,… liên quan đến nhân vật người vợ nhặt trong truyện Vợ nhặt của Kim Lân.

– Phương pháp lập luận chính : phân tích .

2. Luận điểm về nhân vật Thị

– Luận điểm 1: Giới thiệu lai lịch, hoàn cảnh xuất thân.

– Luận điểm 2: Chân dung ngoại hình biến dạng bởi cái khổ của Thị

– Luận điểm 3: Những phẩm chất, vẻ đẹp tâm hồn của Thị.

3. Tóm tắt nhân vật Thị

– Thị là người đàn bà không rõ lai lịch, không có mái ấm gia đình, không có nhà cửa, thậm chí còn không có tên và khi Open lúc được gọi là thị, là cô ả, lúc là người đàn bà .- Thị Open với một chân dung thảm thương. Lần tiên phong gặp Tràng, thị chỉ gầy yếu xanh tươi ( ngồi vêu trước cửa kho thóc ), nhưng gặp lần hai, anh không nhận ra. Vì đói rách mà chỉ hôm, áo quần rách nát thị tả tơi như tổ đỉa, gày sọp hẳn đi, trên cái mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt .- Số phận : nghèo khó – tiêu biểu vượt trội cho số phận những người phụ nữ trong nạn đói 1945 ; như mong muốn được sống trong tình người, trong mái ấm mái ấm gia đình mặc dầu đời sống còn nhiều rình rập đe dọa của sự đói khát .- Phẩm chất : Có khát vọng sống mãnh liệt, ý tứ và nết na, có niềm tin vào tương lai .

II. Lập dàn ý cụ thể phân tích nhân vật thị trong Vợ nhặt

1. Mở bài phân tích nhân vật thị

– Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm :+ Kim Lân là cây bút chuyên viết truyện ngắn, am hiểu thâm thúy đời sống của người nông dân và thường tập trung chuyên sâu viết về họ .

+ “Vợ nhặt” là một trong số những truyện ngắn đặc sắc viết về người nông dân của Kim Lân.

– Khái quát về nhân vật người vợ nhặt : Một trong những nhân vật đóng vai trò quan trọng trong tác phẩm này chính là người vợ nhặt – đại diện thay mặt cho những nạn nhân xấu số của nạn đói năm 1945 .

2. Thân bài phân tích nhân vật thị

a) Khái quát về truyện ngắn:

– Hoàn cảnh sáng tác: Vợ nhặt được in trong tập Con chó xấu xí với tiền thân là tiểu thuyết Xóm ngụ cư được viết ngay sau Cách mạng tháng Tám nhưng dang dở và mất bản thảo. Sau khi hòa bình lập lại (năm 1954), Kim Lân đã dựa vào một phần truyện cũ để viết truyện ngắn này.

– Giá trị nội dung tác phẩm : Truyện ngắn không chỉ miêu tả tình cảnh thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn đói kinh khủng năm 1945 mà còn bộc lộ được thực chất tốt đẹp và sức sống kì diệu của họ, ngay trên bờ vực của cái chết họ vẫn hướng về sự sống, khát khao tổ ấm mái ấm gia đình và yêu quý, đùm bọc lẫn nhau .

b) Phân tích nhân vật Thị

* Luận điểm 1: Lai lịch, xuất thân và hoàn cảnh của Thị

– Không có quê nhà mái ấm gia đình -> nạn đói năm 1945 đã khiến biết bao con người bị dứt khỏi quê nhà, mái ấm gia đình .- Tên tuổi cũng không có và qua tên gọi “ vợ nhặt ” -> cho thấy sự rẻ rúng của con người trong cảnh đói .- Hoàn cảnh :+ Không việc làm đơn cử, đời sống bấp bênh, bị nạn đói dồn dập đẩy đang trên bờ vực cái chết .+ Cái đói quay quắt đã dồn đẩy chị, làm chị đánh mất cả sĩ diện và lòng tự trọng=> Thị là nạn nhân của nạn đói với số phận bi thảm, đáng thương .

* Luận điểm 2: Chân dung ngoại hình của Thị

– Ngoại hình :+ Quần áo tả tơi như tổ đỉa, gầy sọp+ Khuôn mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn hai con mắt .+ Cái ngực gầy lép nhô lên=> Ngoại hình không mấy dễ nhìn, là hiện thân của sự nghèo khó, khốn khổ .- Hành động, cử chỉ+ Lần thứ nhất, khi nghe câu hò vui của Tràng, thị đã vui tươi giúp sức -> đây chính là sự hồn nhiên vô tư của người lao động nghèo .+ Lần thứ hai :

• Thị sưng sỉa mắng Tràng, từ chối ăn trầu để được ăn một thứ có giá trị hơn
• Khi được mời ăn tức thì ngồi sà xuống, mắt sáng lên, “ăn một chặp bốn bát bánh đúc”
• Khi nghe Tràng nói đùa “đằng ấy có về với tớ… cùng về”, thị đã theo về thật -> Trong cái đói khổ, đó là cơ hội để thị bấu víu lấy sự sống.

=> Cái đói khổ không chỉ làm biến dạng ngoại hình mà cả nhân cách con người, khiến người ta mất đi cả lòng tự trọng, sĩ diện và sự e thẹn, êm ả dịu dàng vốn có của người phụ nữ .

* Luận điểm 3: Phẩm chất, vẻ đẹp tâm hồn của Thị

– Có khát vọng sống mãnh liệt :+ Quyết định theo Tràng về làm vợ dù không biết về Tràng, gật đầu theo không về không cần sính lễ vì thị sẽ không phải sống cảnh long dong đầu đường xó chợ .+ Khi đến nhà thấy thực trạng bần hàn, trái ngược lời công bố “ rích bố cu ”, thị “ nén một tiếng thở dài ”, dù ngao ngán nhưng vẫn chịu đựng để có thời cơ sống .- Thị là người ý tứ và nết na :+ Trên đường về, thị cũng rón rén e thẹn đi sau Tràng, đầu hơi cúi xuống, thị ngại ngùng cho thân phận vợ nhặt của mình .+ Khi vừa về đến nhà, Tràng đon đả mời ngồi, chị ta cũng chỉ dám ngồi mớm ở mép giường, hai tay ôm khư khư cái thúng, bộc lộ sự ý tứ khi chưa xác lập được vị trí trong mái ấm gia đình .+ Khi gặp mẹ chồng, ngoài câu chào thị chỉ cúi đầu, “ hai tay vân vê tà áo đã rách nát bợt ”, biểu lộ sự lúng túng ngượng nghịu .+ Sáng hôm sau, thị dậy sớm quét tước nhà cửa, không còn cái vẻ “ chao chát, chỏng lỏn ” mà hiền hậu, đúng mực .+ Lúc ăn cháo cám, mới nhìn “ mắt thị tối lại ”, nhưng vẫn điềm nhiên và vào miệng biểu lộ sự nể nang, ý tứ trước người mẹ chồng, không buồn làm bà buồn .=> Cái đói hoàn toàn có thể cướp đi nhân phẩm trong khoảnh khắc nào đó chứ không vĩnh viễn cướp đi được tâm hồn con người .- Thị còn là người có niềm tin vào tương lai : kể chuyện phá kho thóc trên Thái Nguyên, Bắc Giang để thắp lên hy vọng cho cả mái ấm gia đình, đặc biệt quan trọng là cho Tràng .=> Nhận xét chung : Nhân vật người vợ nhặt là nhân vật bộc lộ giá trị hiện thực và nhân đạo trong tác phẩm, tiêu biểu vượt trội cho những người nghèo khó, khốn cùng bị cái đói, cái chết rình rập đe dọa, dồn đẩy đến bước đường cùng. Thị luôn khao khát niềm hạnh phúc mái ấm gia đình, đem đến làn gió tươi đẹp, ấm cúng cho mái ấm gia đình anh Tràng và cả người dân ở xóm ngụ cư trong thực trạng bi đát nhất .

c) Đặc sắc nghệ thuật

– Xây dựng trường hợp truyện độc lạ .- Cách kể chuyện tự nhiên, mê hoặc- Dựng cảnh sinh động, có nhiều cụ thể rực rỡ .- Nhân vật được khắc họa sinh động, đối thoại mê hoặc- Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh xảo .

– Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị nhưng chắt lọc và giàu sức gợi.

3. Kết bài phân tích nhân vật thị

– Khái quát chân dung, vẻ đẹp của nhân vật người vợ nhặt .- Nêu cảm nhận của em về nhân vật .

4. Sơ đồ tư duy phân tích nhân vật thị (người vợ nhặt)

III. Tổng hợp một số ít bài văn hay phân tích nhân vật thị trong Vợ nhặt

Sau đây, mời các em tham khảo một số bài văn hay do Đọc tài liệu sưu tầm, tổng hợp được phân tích nhân vật Thị (người vợ nhặt) chi tiết và đầy đủ. Hi vọng sẽ phần nào giúp các em củng cố lại kiến thức về nhân vật cũng như có thêm vốn từ ngữ phong phú trước khi chắp bút hoàn thiện bài văn của riêng mình.

1. Bài văn phân tích nhân vật Thị bài số 1

Kim Lân là nhà văn của làng quê Nước Ta với cách viết chân chất, mộc mạc và những hình ảnh nhân vật nổi bật cho làng quê. Văn của Kim Lân đi sâu vào lòng người đọc bởi tình cảm bình dị, rất đời thường nhưng chan chứa nghĩa tình. Tác phẩm “ Vợ nhặt ” là một “ siêu phẩm ” của văn học hiện thực Nước Ta, tái hiện thành công xuất sắc xã hội nghèo khó, cùng cực, bế tắc của người nông dân. Bằng bút pháp tả thực Kim Lân đã kiến thiết xây dựng thành công xuất sắc tuyến nhân vật đại diện thay mặt cho đời sống nghèo khó quá trình đó. Đó là nhân vật người vợ .

Truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân ra đời trong thời kỳ đất nước đang rơi vào nạn đói năm 1945, đời sống nhân dân bần cùng, kẻ sống người chết nham nhảm, người chết như ngả rạ, không buổi sáng nào người trong làng đi chợ, đi làm đồng không gặp ba bốn cái thây nằm còng queo bên đường. Không khí vấn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác người”. Tác phẩm như đã tái hiện lên khung cảnh lúc đó, ở một xóm nghèo nhỏ, người dân sống cực khổ quanh năm, lại thêm cảnh chèn ép bắt đóng thuế… nhọc nhằn sao kể xiết.

Ngay từ nhan đề của tác phẩm, Kim Lân đã dẫn người đọc tò mò đời sống của những con người bần hàn trong xã hội Nước Ta. Là “ vợ nhặt ”, là cụ thể và là trường hợp truyện thắt nút cho diễn biến xoay quanh nhân vật người vợ trong tác phẩm. Từ “ nhặt ” mang lại cho đọc giả cái cảm xúc rẻ rúng, bèo bọt của phận làm nữ nhi, gợi lên niềm xót thương cho số phận con người. “ Vợ nhặt ” nghe quá đỗi chân thực và vẽ lên hình ảnh người phụ nữ có một đời sống khó khăn vất vả, chẳng được hưởng niềm hạnh phúc toàn vẹn khi ngay cả một đám cưới nhỏ cũng không có hay đúng mực hơn là một mâm cơm ngon cũng chỉ như giấc mộng hão huyền ngày cô về làm dâu nhà người ta .Mở đầu truyện ngắn, tác giả đã phác họa hình ảnh nhân vật anh cu Tràng “ hắn bước tiến ngật ngưỡng, vừa đi vừa tủm tỉm cười, hai bên quai hàm bạnh ra … ”. Chỉ với vài chi tiết cụ thể đó, người đọc cũng đã tưởng tượng được diện mạo xấu xí của một anh nông dân nghèo rách nát mùng tơi. Từ ngày nạn đói hoành hành, đám trẻ con không buồn trêu Tràng nữa, vì chúng đã không còn sức lực lao động. Bởi đời sống quá khó khăn vất vả, đói kém con người ta trở nên càng căng thẳng mệt mỏi, chán nản, từ già trẻ, gái trai đều đem sự khắc khổ của đời mà ghim vào những nếp nhăn, nếp chân chim, và làn da rám nắng, thân thể gầy gò quắt queo .Trong khung cảnh chiều tà, tâm lý của Tràng được tái hiện “ hắn bước tiến từng bước stress, cái ao nâu tàng vắt sang một bên cánh tay “. Hình như những lo ngại, cực nhọc đè nặng lên cái sống lưng gấu của hắn ”. Và bỗng một hôm hắn dắt về một người đàn bà lạ hoắc không một ai trong xóm nhỏ quen biết. Dưới ngòi bút miêu tả của nhà văn đầy ám ảnh “ thị cắp cái thúng con, đầu hơi cúi xuống, cái nón rách nát tàng nghiêng nghiêng che khuất đi nửa mặt. Thị có vẻ như rón rén, e thẹn ”. Một người đàn bà nghèo nàn, không còn thứ gì giá trị đi cạnh một người đàn ông nghèo nàn, cùng cực đúng là một đôi trời sinh .Tưởng chừng Thị là một người phụ nữ táo bạo vô duyên nhưng thực ra cũng vô cùng nhát gan và tâm lý như một người phụ nữ. Cắp thúng con theo Tràng về, nàng dâu mới cũng bẽn lẽn theo sau, khi bị trêu chọc cũng e thẹn như bao nàng dâu mới khác. Về đến nhà, khi được Tràng mời ngồi thị chỉ ngồi mớm ở giường, tay vân vê và bộ mặt lộ rõ vẻ đầy lo ngại. Chắc có lẽ rằng thị nghĩ về đời sống mới của hai vợ chồng, rồi cuộc sống của thị sẽ đi đến đâu .Khi trở lại nhà, hình ảnh bà cụ Tứ, mẹ Tràng được Kim Lân khắc họa diễn biến và sự quy đổi trong tâm tính thật tài tình và thâm thúy. Người đọc sẽ hiểu hơn tấm lòng một người mẹ bao dung và hiền hậu. Chi tiết “ bà lão phấp phỏng bước theo con vào nhà, đến giữa sân bà sững lại vì thấy có một người đàn bà ở trong … ”. Sự do dự lo ngại của bà cụ mở màn hiện lên .Nhưng rồi bà cũng nhận ra, cũng hiểu “ bà lão cúi đầu nín lặng, bà lão hiểu rồi. Lòng người mẹ bần hàn ấy còn hiểu ra bao nhiêu cơ sự, vừa ai oán, vừa xót xa cho số kiếp con mình. Chao ôi người ta dựng vợ gả chồng cho con là trong lúc làm ăn nên nổi, còn mình … ”. Những tâm lý chua xót của bà lão được Kim Lân diễn đạt qua một loạt động từ tình thái khiến cho cái khổ, cái đói lại vồ vập và hiển hiện rõ ràng hơn khi nào hết .Thế nhưng vì thương con, lại một chữ “ thương ” mà bỏ lỡ tổng thể để người mẹ đồng ý đời sống khó khăn vất vả, khổ cực có thêm một miệng ăn và bà cũng thương cả hai con người trẻ tuổi trước mặt mình : “ Bà lão nhìn người đàn bà, lòng đầy thương xót. Nó giờ đây là con dâu trong nhà rồi ”. Có hai trường hợp xảy ra mà khiến fan hâm mộ có lẽ rằng không cầm được nước mắt, đó là khi nhà ăn bữa cơm tiên phong đảm nhiệm thành viên mới và lúc bà mẹ già bưng nồi ‘ ‘ chè khoán ’ ’ nghi ngút khói ra đặt cạnh mâm cơm .Trong cái thời nạn đói, người chết như rạ ấy thì một bữa cơm đúng nghĩa quả thực rất khó để có trong một mái ấm gia đình như của Tráng. Bữa cơm gồm có “ giữa cái mẹt rách nát có độc một lùm rau chuối thái rối, một đĩa muối ăn với cháo, nhưng cả nhà ăn đều rất ngon lành ’ ’. Thật sự là nghèo khó đến bần hàn hết sạch. Người vợ vẫn ăn mà không một câu than phiền. Xuất thân của thị cũng có hơn gì ai. Thị cũng nghèo khó, gầy gò và vì tình thương mà đến làm vợ, làm con dâu nhà người ta. Thị cũng là một người vô cùng đảm đang và tháo vát .Khi về nhà Tràng, buổi sáng sớm tinh mơ, Thị đã dậy sớm để cùng bà quét dọn và sửa sang lại căn nhà vườn tược. Hình như Thị muốn vun vén đời sống của mái ấm gia đình và mở màn một đời sống mới. Thị cũng rất vui tính và hòa nhập nhanh với đời sống mới. Trong bữa ăn, thị kể nhiều câu truyện, có cả câu truyện cướp kho thóc Nhật, từ đó dấy lên bao niềm khát khao hy vọng tự do của những người dân nghèo khó. Một bữa cơm đón dâu nghèo nàn đến đáng thương .Tình huống khiến người đọc nhớ mãi, hình ảnh khiến người đọc khi nhắc đến tác phẩm này đều không quên là hình ảnh “ nồi cháo cám ” trong buổi bữa cơm đón dâu tiên phong. Hình ảnh “ nồi cháo cám ” là hiện thân của cái đói nghèo đến cùng cực trong một mái ấm gia đình “ không còn gì giá trị nữa “. Ai cũng muốn có một bữa cơm đón dâu có mâm cao, cỗ đầy trong ngày rước dâu nhưng gia cảnh nghèo nàn, “ nồi cháo cám ” là thứ duy nhất đong đầy yêu thương bà Tứ hoàn toàn có thể mang lại cho con. Và có lẽ rằng trong thâm tâm người ‘ ‘ vợ nhặt ’ ’ cảm thấy xúc động thêm thương xót cho những con người trong mái ấm gia đình này. Hóa ra cái đanh đá, trơ trẽn trước kia ở người đàn bà Tràng lấy làm vợ chẳng qua là do đói do khát mà ra .Qua truyện ngắn Vợ nhặt, Kim Lân đã khắc họa nhân vật người phụ nữ vợ nhặt rất thành công xuất sắc. Tác giả chú trọng khắc họa hành vi, cử chỉ, nét mặt của nhân vật để người đọc hiểu được tâm lí của người phụ nữ. Nhà văn lựa chọn được những chi tiết cụ thể rất tương thích để thể hiện số phận cũng như vẻ đẹp của nhân vật. Nhân vật vợ nhặt nắm giữ vai trò khá quan trọng trong việc làm điển hình nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm đồng thời có vai trò quyết định hành động trong việc hình thành nên trường hợp truyện. Trong mái ấm mái ấm gia đình, người đàn bà ấy đã sống với thực chất tốt đẹp vốn có của mình, của một người phụ nữ Nước Ta .

>>> Tham khảo thêm một số bài văn phân tích truyện ngắn Vợ nhặt hay

Nghe bài văn phân tích nhân vật thị trong tác phẩm Vợ nhặt hay nhất

2. Phân tích nhân vật Thị bài số 2

Kim Lân là một nhà văn có nhiều trang viết gắn liền với cuộc sống của những người nông dân Bắc bộ Việt Nam. Ông có nhiều tác phẩm viết về con người và mảnh đất này như: “Làng”, “Vợ nhặt”, “Con chó xấu xí”… Tác phẩm “Vợ nhặt” được trích từ tập truyện “Con chó xấu xí” là tác phẩm xuất sắc của Kim Lân. Tác phẩm vừa là bức tranh chân thực về nạn đói khủng khiếp năm 1945 vừa là bài ca ca ngợi về vẻ đẹp tình người và khát vọng sống, niềm tin vào tương lai của người lao động nghèo.

Hình như nạn đói định mệnh ấy đã làm cho con người ta quên đi cả danh dự, họ mặc kệ để được sống, thậm chí còn chuyện niềm hạnh phúc cả đời cũng tặc lưỡi cho qua. Nhân vật Thị là một nổi bật trong số những nạn nhân xấu số của nạn đói đó .Tác phẩm “ Vợ nhặt ” được viết ngay sau Cách mạng với tên gọi “ Xóm ngụ cư ”. Nhưng do thất lạc bản thảo nên sau khi tự do lập lại, tác giả đã viết lại thành “ Vợ nhặt ”. Tác phẩm có nhiều nhân vật nhưng nhân vật người “ vợ nhặt ” là nhân vật mang lại nhiều thương cảm nhất cho người đọc. Nhân vật này được thiết kế xây dựng dựa trên sự trái chiều giữa hình thức bên ngoài và phẩm chất bên trong, giữa trước và sau khi về làm vợ Tràng .Trước hết, hình ảnh người vợ nhặt hiện lên là một “ người phụ nữ nghèo, cùng đường và liều lĩnh ”. Vì đói mà sẵn sàng chuẩn bị mặc kệ cả thể diện để có được miếng ăn để sống được qua ngày. Ẩn sau cái vẻ bên ngoài bất cần ấy Thị là một người đầy “ dịu dàng êm ả và giàu khát vọng ”. Điều này đã góp thêm phần tôn vinh vẻ đẹp của người phụ nữ và lòng ham sống, khát vọng sống vươn lên hướng đến ánh sáng ngày mai. Tất cả những điều này đã mang đến cho người đọc cái nhìn đúng đắn về người vợ nhặt – nạn nhân của nạn đói năm 1945 .Đi suốt chiều dài của tác phẩm đúng là người vợ nhặt là “ người phụ nữ nghèo, cùng đường và liều lĩnh ”. Thị là một trong số vô vàn những nạn nhân của nạn đói năm Đinh Dậu. Dưới ngòi bút của Kim Lân, người vợ nhặt của anh Tràng chẳng biết từ đâu Open, không có cái tên để gọi, không có nguồn gốc sinh thành, không quê nhà bản xứ, mọi thứ về Thị chỉ là một số lượng không tròn trĩnh .Không phải là nhà văn không hề đặt cho thị một cái tên mà chính do thị là cánh bèo nổi trôi trong nạn đói, là người đàn bà vô danh. Từ đầu đến cuối tác phẩm, nhân vật này chỉ được gọi là “ cô ả ”, “ thị ”, “ người đàn bà ”, “ nàng dâu mới ”, “ nhà tôi ”. Nhưng chính nhân vật này để lại cho người đọc nhiều ấn tượng thâm thúy, đã làm nên tiếng vang cho truyện ngắn Vợ Nhặt .Thị bị cơn bão nạn đói thổi cho phiêu dạt đến miền đất này, đời sống lê la tháng ngày không biết đến ngày mai nếu như không có cái lần anh Tràng “ hò một câu chơi cho đỡ nhọc ” ấy. Thị xuất hiện với ngoại hình không xinh đẹp, mê hoặc. Chân dung của thị được gợi tả với “ những nét không dễ nhìn ”. Đó là người phụ nữ gầy vêu vao, “ áo quần tả tơi như tổ đỉa ”, “ khuôn mặt lưỡi cày xám xịt ” điển hình nổi bật với “ hai con mắt trũng hoáy ”. Phải chăng, sức tàn phá của nạn đói đã khiến thị càng nhếch nhác, tội nghiệp lại càng nhếch nhác, tội nghiệp hơn nữa, nó đã làm cho người phụ nữ ấy chở nên thê thảm hơn khi nào hết. Cái đói không riêng gì tàn hại dung nhan của thị mà còn tàn hại cả tính cách, nhân phẩm .Vì đói mà thị trở nên “ chao chát ”, “ chỏng lỏn ”, “ chua ngoa, đanh đá ”. Thị “ cong cớn ”, “ sưng sỉa ” khi tiếp xúc, chuyện trò. Cái đói đã xui khiến thị quên đi ý tứ, lòng tự trọng của người con gái. Được cho ăn, thị sẵn sàng chuẩn bị “ sà xuống cắm đầu ăn một chặp bốn bát bánh đúc liền chẳng chuyện trò gì ”. Với Thị lúc đó miếng ăn để duy trì đời sống còn cao hơn nhân cách, nếu như chết thì nhân cách có cũng chẳng để làm gì .Phía sau tình cảnh trôi dạt, vất vưởng, người “ vợ nhặt ” lại có một lòng ham sống mãnh liệt. Thị đồng ý theo Tràng là vì để được sống chứ không phải là loại đàn bà con gái lẳng lơ. Thị bất chấp toàn bộ để được ăn, ăn để được sống sót. Đó là ý thức bám lấy sự sống. Khi anh cu Tràng hay đùa, lại đùa “ có muốn theo tớ về nhà thì ra khuân đồ lên xe rồi ta cùng về ”. Thị không vấn đáp mà lặng lẽ theo Tràng về, Thị đã gián tiếp chấp thuận đồng ý, một sự đồng ý chấp thuận không hề có sự do dự hay phân vân gì cả, có vẻ như chuyện dựng vợ gả chồng trở nên thuận tiện và rẻ rúng hơn khi nào hết .Cái giá của người phụ nữ tối thiểu cũng là “ Ba trăm một mụ đàn bà / Mua về mà trải chiếu hoa cho ngồi ”. Ở đây, thị đã “ đại hạ giá ” xuống còn bốn bát bánh đúc, hai hào dầu, một thúng con … Thị nào có biết Tràng là ai, tốt xấu như thế nào, quê quán, gốc tích thế nào ? Chỉ một câu hò bâng quơ và mấy bát bánh đúc là thị đã theo về làm vợ anh Tràng. Phải chăng thị theo Tràng chỉ vì miếng ăn ? Thị dễ dàng, hời hợt thế ư ?Thực ra hành vi theo Tràng của thị xuất phát từ lòng khao khát được sống. Khi đã cận kề cái chết, người đàn bà không hề buông xuôi sự sống. Trái lại, thị vẫn vượt lên trên cái thảm đạm để dựng xây mái ấm mái ấm gia đình. Tinh thần sáng sủa yêu sự sống của thị chính là một phẩm chất rất đáng quý. Nói như Kim Lân : ” Khi viết về con người năm đói người ta hay nghĩ đến những con người chỉ nghĩ đến cái chết. Tôi muốn viết một truyện ngắn với ý khác. Trong thực trạng khốn cùng, dù cận kề bên cái chết nhưng những con người ấy không nghĩ đến cái chết mà vẫn hướng tới sự sống, vẫn hy vọng, tin cậy ở tương lai ” .Trên đường về nhà chồng, trước cái nhìn “ săm soi ”, trước những lời bông đùa, chòng ghẹo của người dân ngụ cư. Nếu như anh cu Tràng sung sướng, tự mãn, cái mặt vênh lên tự đắc với mình thì người đàn bà lại cảm thấy xấu hổ. Thị ngượng nghịu, thiếu tự tin “ chân nọ bước díu cả vào chân kia … cái nón rách nát tàng che nửa khuôn mặt ”. Đấy là êm ả dịu dàng cũng là hình ảnh của một người phụ nữ giàu lòng tự trọng. Thực ra, cái đói đã đẩy đưa thị phải theo Tràng. Cơn bão tố cuộc sống đã xô đẩy thân phận cùng cực ấy ngã vào đôi vai người đàn ông thô kệch. Nhưng biết đâu đấy lại là cái như mong muốn của thị. Bởi cũng biết đâu, nếu không có câu bông đùa ấy của Tràng, ít bữa nữa thôi, thị có khi lại trở thành thây ma giữa nạn đói kinh khủng này .Kim Lân rất tinh xảo khi miêu tả nét tâm ý, tính cách của thị. Nhà văn như lọt vào trong nỗi thẳm sâu tâm tư nguyện vọng ấy của người phụ nữ năm đói. Ông như nhìn thấy cả nỗi tủi nhục của kiếp người, thấy cả trong bước chân liêu xiêu, bước díu vào nhau kia là cả tủi hờn, xấu hổ. Cả tiếng thở dài não nuột kia cũng đáng để ông xót xa và mến yêu. Ấy là lúc thị về đến nhà Tràng, nhìn thấy “ ngôi nhà vắng teo đứng rúm ró trên mảnh vườn mọc lổn nhổn những búi cỏ dại ”, thị “ nén một tiếng thở dài ”. Đây là tiếng thở dài ngao ngán, tuyệt vọng nhưng cũng là sự đồng ý. Ai ngờ cái phao mà thị vừa bám vào lại là một chiếc phao rách nát .Trong tiếng thở dài đó vừa có sự lo ngại cho tương lai ngày mai, vừa có cả những lo toan và nghĩa vụ và trách nhiệm của thị về gia cảnh nhà chồng đó phải chăng là thị đã ý thức được phận trách của mình so với việc cùng chồng chung tay kiến thiết xây dựng mái ấm gia đình. Tấm lòng của thị thật đáng quý biết bao. Hay chính Kim Lân đã thổi vào tâm hồn thị niềm sáng sủa ấy để thị vững lòng cho một đời sống ngày mai. Quả thật là thị không tìm thấy ở Tràng một chút ít gì gọi là phụ thuộc về vật chất nhưng Tràng chính là chỗ dựa niềm tin vững chãi nhất cho thị vào lúc này. Cuộc sống này xét về tình nghĩa như thế cũng đáng để sống lắm chứ .Đến lúc này người đọc chợt nhận ra, bên trong vẻ chao chát, chỏng lỏn, thị lại là một người phụ nữ hiền hậu, đúng mực, biết lo toan và cũng giàu lòng tự trọng. Vào trong nhà, thị e thẹn, dè dặt “ ngồi mớm ” vào mép giường. Thị ý tứ, cung kính, lễ phép chào bà cụ Tứ ( chào đến hai lần ). Thị biểu lộ mình là một nàng dâu hiếu thảo, lễ phép với mẹ chồng .Sáng hôm sau, thị dậy rất sớm cùng mẹ chồng quét dọn, sắp xếp lại nhà cửa, ngôi nhà của bà cụ Tứ giờ đây như được hồi sinh. Đến đây, người đọc dễ nhận thấy : bao nhiêu vẻ “ chỏng lỏn ”, “ sưng sỉa ” của thị trước kia không còn nữa. Hình như Thị đã lột xác trở nên êm ả dịu dàng hơn. Hơn ai hết, Tràng cảm nhận đủ đầy sự biến hóa tuyệt vời ấy “ Tràng nom thị ngày hôm nay khác lắm, rõ ràng là người đàn bà hiền hậu, đúng mực không còn vẻ gì chao chát, chỏng lỏn như những lần Tràng gặp ở ngoài tỉnh ”. Lúc này Tràng cảm thấy vợ mình đã thật sự biến hóa. Chính sức mạnh của tình yêu đã cảm hóa và làm đổi khác con người Thị .Trong bữa cơm đầu đón nàng dâu : Dù bữa ăn chỉ có “ niêu cháo lõng bõng, mỗi người được sống lưng hai bát đã hết nhẵn ”, lại phải ăn cháo cám nhưng thị vẫn vui tươi, bằng lòng. Thị đã làm cho không khí mái ấm gia đình ấm cúng, thân thương hơn khi nào hết. Thị chính là ngọn gió mát lành thổi vào đời sống của mái ấm gia đình Tràng, thổi vào cả tâm hồn người đàn ông phu xe cục mịch, thổi cả vào khuôn mặt “ bủng beo u ám và đen tối ” của bà cụ Tứ để thời điểm ngày hôm nay trông bà “ rạng rỡ hẳn lên ”. Thị đã đem sinh khí, thông tin mới lạ về thời cuộc cho mẹ con Tràng .Nghe tiếng trống thúc thuế, thị nói với mẹ chồng : ” Trên mạn Thái Nguyên, Bắc Giang người ta không chịu đóng thuế nữa đâu. Người ta còn phá cả kho thóc của Nhật chia cho người đói nữa đấy “. Sự hiểu biết này của thị như đã giúp Tràng giác ngộ về con đường phía trước mà anh sẽ lựa chọn. Qua đó, ta cảm thấy nhân vật vợ Tràng, ” nàng dâu mới ” cũng là Người truyền tin cách mạng .Có thể nói, người vợ nhặt được miêu tả ít, tuy nhiên đó lại là nhân vật không hề thiếu trong tác phẩm. Thiếu thị, Tràng vẫn chỉ là Tràng của thời xưa ; bà cụ Tứ vẫn lặng thầm trong đau khổ, cùng cực. Chính thị đã thổi một luồng sinh khí, một luồng gió mới vào đời sống tối tăm, bần hàn của Tràng, làm ngời sáng lên niềm tin vào đời sống. Viết về sự thay đổi trong tâm tính của thị, Kim Lân bày tỏ tình cảm trân trọng, ngợi ca những phẩm chất tốt đẹp của người dân nghèo. Tình cảm nhân đạo của nhà văn biểu lộ ở đây .Chính do đó, cả hai quan điểm nêu trên ta thấy đều đúng, xác đáng. Thị nghèo khổ, cùng đường, liều lĩnh nhưng đáng thương hơn là đáng giận bởi đằng sau cái cùng đường liều lĩnh ấy là phẩm chất ham sống, giàu lòng tự trọng và khát vọng vượt lên thảm cảnh nạn đói để được sống cho một ánh sáng ngày mai .Tóm lại, người vợ nhặt là một phát minh sáng tạo của Kim Lân. Thông qua nhân vật này, nhà văn đã biểu lộ một ý nghĩa nhân văn cao đẹp. Con người ta dù sống trong thực trạng khốn cùng nào cũng sẽ luôn hướng về tương lai và không khi nào mất đi niềm tin vào sự sống. Thông qua hình ảnh nhân vật Thị nhà văn như phanh phui, lột trần bộ mặt thối nát của bọn thực dân và bọn cường quyền lộng hành, chính vì tội ác của chúng mà làm thân phận con người chỉ đáng vài bát bánh đúc, chính chúng là thủ phạm hủy hoại tương lai của biết bao con người. Chính thị là một hình tượng mà nhà văn Kim Lân đã dựng lên để nói với nhân dân và bè lũ gian ác kia rằng người phụ nữ Nước Ta nói riêng và nhân dân Nước Ta nói chung không khi nào từ bỏ sự sống ở bất kỳ thực trạng nào .

>>> Tuyển tập văn hay phân tích hình ảnh người vợ nhặt trong hai lần miêu tả cách ăn

3. Phân tích nhân vật người vợ nhặt bài số 3

Nhân vật “Thị” là một thành công đặc sắc của Kim Lân trong nghệ thuật phân tích tâm trạng người phụ nữ cùng khổ trong nạn đói năm Ất Dậu, 1945. Nhân vật vợ Tràng được miêu tả bằng những nét ám ảnh, xót thương, có vai trò tô đậm tư tưởng nhân đạo của tác phẩm Vợ Nhặt.

Trận đói đang diễn ra vô cùng kinh khủng. Người chết đói như ngả rạ. Quạ bay vù lên như những đám mây đen trên nền trời. Đoàn người chạy đói từ những vùng Tỉnh Nam Định, Tỉnh Thái Bình đội chiếu lũ lượt như những bóng ma xanh xám, nằm bộn bề khắp lều chợ. Mùi gây của xác người. Thị cũng chạy đói ” ngồi vêu ra ” cùng mấy chị con gái nơi cửa nhà kho. Không họ tên, không rõ quê quán, tuổi tác. Chắc cha mẹ, anh chị em đã chết đói cả rồi ? Cái đói đã cướp đi của họ toàn bộ .Lần đầu nghe Tràng hò ” muốn ăn cơm trắng mấy giò … “, thị bị mấy cô bạn ” đẩy vai “. Thị ” cười như nắc nẻ ” cong cớn nói với Tràng : ” Này nhà tôi ơi, nói thật hay nói khoác đấy ? “. Thị ” liếc mắt cười tít ” làm cho anh cu Tràng ” thích lắm “. Lần sau, thị gặp lại Tràng thì đã biến hóa hẳn. Áo quần rách nát tả tơi như tổ đỉa. Thị gầy sọp đi. Khuôn mặt lưỡi cày xám xịt chỉ còn thấy hai con mắt. Dưới chân thị là vực thẳm, là chết đói ! Thị ” sưng sỉa ” trách Tràng là ” điêu “, ” leo lẻo cái mồm hẹn xuống thế mà mất mặt ! “. Thấy Tràng vỗ vào cái túi khoe ” rích bố cu “, hai con mắt ” trũng hoáy ” của thị tức thì sáng lên .Thị ” đon đả ” với anh cu Tràng : ” Ăn thật nhá ! “. Thị đã ăn liền một chặp bốn bát bánh đúc rồi thở, khen : ” Hà, ngon ! “. Cũng biết đùa, biết trêu giai như phần đông những cô gái khác, nói với Tràng rất lẳng lơ : ” Về chị ấy thấy hụt thì bỏ bố ! “. Chỉ một câu nói tầm phào của Tràng ” làm đếch gì có vợ … “, thế là thị theo về ngay, ” thị về thật “. Khi đứng trong cái nhà ” vắng teo … rúm ró ” của mẹ con Tràng, thị hòn đảo mắt nhìn xung quanh, tuyệt vọng ” cái ngực gầy lép nhô hẳn lên, nén một tiếng thở dài ” .Từ dáng điệu, cử chỉ đến cách ăn nói đối đáp, thị vừa cong cớn, vừa thô lỗ, sỗ sàng. Thị đã nhịn đói nhiều ngày. Cái đói hành hạ. Chết đói là điều cầm chắc, cần được ăn để sống. Thị cần có nơi phụ thuộc để khỏi chết đói. Bản chất tốt đẹp của người con gái đã bị nạn đói, cái đói kinh khủng cướp mất đi, che lấp đi, thật đáng thương ! Thị có khác gì người ăn mày nọ :” Ăn mày là ai ? Ăn mày là ta !Đói cơm rách nát áo hóa ra ăn mày ! “( Ca dao )Bản chất của người con gái đói khổ không rõ họ tên này không phải là xấu. Cách kể, cách tả của Kim Lân rất đôn hậu, nhiều bao dung, thương cảm, đem đến cho ta nhiều xúc động. Chỉ qua một ngày một đêm, sau khi đã thành vợ của Tràng, thành ” nàng dâu mới ” của bà cụ Tứ, ta thấy nhân vật này có những bộc lộ, những tình cảm tốt đẹp như bao người phụ nữ khác. Dù kề bên cái chết, cô gái này vẫn khao khát niềm hạnh phúc, muốn được sống trong mái ấm mái ấm gia đình, một mái ấm tình thương, có chồng con như những người đàn bà suôn sẻ khác .Trước cái nhìn tò mò của bà con xóm chợ, thị ” ngượng nghịu, chân nọ bước dịu cả vào chân kia “. Nghe bọn trẻ con gào lên : ” Anh Tràng ơi ! Chông vợ hài “, thị ” nhíu đôi mày lại “, rồi đưa tay lên ” xóc xóc lại tà áo “. Chưa gặp bà cụ Tứ, thị rất do dự lo ngại ” mặt bần thần “. Đứng trước mặt mẹ chồng, trông thị rất đáng thương : ” cúi mặt xuống, tay vân vê tà áo đã rách nát bợt ” .Nghe bà cụ Tứ nói : ” Con ngồi xuống đây. Ngồi xuống đây cho đỡ mỏi chân “, thị ” vẫn khép nép đứng nguyên chỗ cũ “. Đó là tâm trạng của một người con gái lấy chồng không một quả cau, một lá trầu, không cheo cưới. Tủi cho cảnh ngộ. Tủi cho duyên số. Thật đáng thương !Thị cũng có nhiều bộc lộ rất dịu dàng êm ả ” hay đáo để “. Cái ” liếc mắt cười tít ” lần đầu gặp Tràng. Cái phát đánh đét vào sống lưng Tràng với tiếng mắng yêu : ” Khỉ gió “. Một lời trách nhẹ chồng : ” … chuyện dai thế, đợi sốt cả ruột “. Một cái củng vào trán Tràng kèm theo câu nói yêu : ” Chỉ được cái thế là nhanh. Dơ ! “. Sau bao tháng ngày chạy đói, sống vất vưởng long dong nơi đầu đường xó chợ, cái chết đói đến dần, thị đã trở thành vợ của Tràng, dù còn nhiều thử thách lo ngại, nhưng thị đã có sự đổi đời .Niềm vui trong tối tân hôn bộc lộ cảm động niềm khát khao niềm hạnh phúc của một người phụ nữ trong đói khát hoạn nạn. Hạnh phúc muộn màng nhưng quý giá biết bao ! Ngòi bút hóm hỉnh của Kim Lân biểu lộ bao trân trọng trước niềm vui niềm hạnh phúc và sự đổi đời của vợ chồng Tràng .Nhân vật vợ Tràng có nhiều đổi khác tốt đẹp. Dậy sớm cùng mẹ chồng quét tước, thu dọn nhà cửa thật sạch ngăn nắp, xây đắp tổ ấm niềm hạnh phúc. Tiếng chổi quét sân của thị ” kêu sàn sạt trên mặt đất ” tưởng như niềm vui đang rối loạn trong lòng thị ? Thị ” lẳng lặng ” đi vào nhà bếp dọn bữa ăn sáng, Tràng cảm thấy vợ mình rất đáng yêu. Bà cụ Tứ đã có ” nàng dâu mới “, Tràng đã có vợ. Nhà thêm người, thêm bát đũa, thêm nhân lực .Thị đã đem sinh khí, thông tin mới mẻ và lạ mắt về thời cuộc cho mẹ con Tràng. Nghe tiếng trống thúc thuế, thị nói với mẹ chồng và chồng : ” Trên mạn Thái Nguyên, Bắc Giang người ta không chịu đóng thuế nữa, người ta phá cả kho thóc của Nhật chia cho người đói nữa đấy “. Qua đó, ta cảm thấy nhân vật vợ Tràng, ” nàng dâu mới ” cũng là người truyền tin cách mạng .Vai trò nhân vật vợ Tràng trong truyện ” Vợ nhặt ” là một nhân chứng tố cáo, lên án tội ác tày trời của Nhật – Pháp gây ra nạn đói năm 1945 làm hơn hai triệu đồng bào ta bị chết đói. Nạn đói do chúng gây ra kinh khủng đã hạ thấp nhân phẩm con người, cướp đi mọi giá trị của con người biến người con gái như một thứ đồ rẻ rúng hoàn toàn có thể ” nhặt ” được !Nhân vật vợ Tràng gầy đói xác xơ, về làm dâu bà cụ Tứ phải mặc áo quần rách nát như tổ đỉa, bữa cơm tiên phong ở nhà chồng là một bữa cháo cám – hình ảnh ấy, diễn biến ấy thật đáng thương. Và đó cũng là nỗi đau, nỗi nhục của nhân dân ta trong cảnh lầm than nô lệ .

Nhân vật vợ Tràng trong truyện “Vợ nhặt” đã nói lên một sự thật ở đời. Trong đói khổ hoạn nạn, kề bên cái chết, nhân dân ta vẫn khao khát được sống ấm no hạnh phúc. Những nguời nghèo khổ đã biết dựa vào nhau, san sẻ vật chất và tình thương cho nhau để vượt qua thử thách khắc nghiệt, vươn tới ấm no hạnh phúc và sự đổi đời với niềm tin: “Ai giàu ba họ, ai khó ba đời”… Cũng như bà cụ Tứ, anh cu Tràng, nhân vật vợ Tràng đã có vai trò thể hiện tư tưởng nhân đạo của tác phẩm “Vợ nhặt”.

– / –

Trên đây là những gợi ý cách làm chi tiết và mẫu dàn ý tham khảo cùng một số bài văn hay do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn, hi vọng sẽ giúp ích cho các em trong quá trình phân tích nhân vật Thị (người vợ nhặt) trong tác phẩm Vợ Nhặt của Kim Lân.

Tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu hay lớp 12 được update liên tục tại doctailieu.com. Chúc những em học tốt !

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức