Phân Tích Quá Trình Sản Xuất Giá Trị Thặng Dư Và Nhận Xét Quá Trình Sản Xuất Đó?

Từ khi sinh ra cho đến nay, học thuyết giá trị thặng dư bị những thế lực thù địch và những kẻ biện hộ cho sự bóc lột trong chủ nghĩa tư bản tập trung chuyên sâu xuyên tạc, bóp méo nhiều nhất. Họ cho rằng, “ học thuyết giá trị thặng dư của C. Mác đã lỗi thời, chủ nghĩa tư bản văn minh đã biến hóa thực chất, không còn là chính sách bóc lột nữa ”, “ học thuyết giá trị thặng dư không còn mang tính cách mạng và khoa học ”, …Bạn đang xem : Phân tích quá trình sản xuất giá trị thặng dư

Giá trị lý luận của học thuyết giá trị thặng dư

Để trả lời cho câu hỏi: học thuyết giá trị thặng dư (GTTD) của C. Mác có lỗi thời hay không, trước hết, cần nắm vững bản chất tư tưởng cốt lõi của học thuyết GTTD.

Học thuyết GTTD được hình thành trên cơ sở học thuyết giá trị – lao động mà trực tiếp là việc phát hiện ra đặc thù hai mặt của lao động sản xuất sản phẩm & hàng hóa. Việc phát hiện ra đặc thù hai mặt của lao động sản xuất sản phẩm & hàng hóa có ý nghĩa to lớn về mặt lý luận, nó đem đến cho triết lý giá trị – lao động một cơ sở khoa học thực sự .Trước C. Mác, ngay cả những nhà kinh tế tài chính học lỗi lạc của phe phái tư sản cổ xưa, như A-đam Xmít và Đa-vít Ri-các-đô đã không lý giải nổi vì sao những nhà tư bản trao đổi sản phẩm & hàng hóa đúng giá trị mà vẫn thu được GTTD. C. Mác đã khắc phục được những nhầm lẫn, hạn chế của phe phái cổ xưa và làm cho học thuyết giá trị – lao động đạt tới sự hoàn bị. Sử dụng giải pháp đặc trưng trong nghiên cứu và điều tra kinh tế tài chính chính trị là trừu tượng hóa khoa học, C. Mác đã tách GTTD ra khỏi những hình thái đặc trưng của nó, thiết kế xây dựng nên học thuyết GTTD của mình .Các nhà kinh tế tài chính trước C. Mác thấy được lao động tạo ra giá trị, nhưng không tách ra được lao động nào ( đơn cử hay trừu tượng ) tạo ra giá trị. C. Mác cho thấy, chỉ có lao động trừu tượng mới tạo ra giá trị của sản phẩm & hàng hóa. Nhờ phát hiện ra đặc thù hai mặt của lao động sản xuất sản phẩm & hàng hóa cùng với một loạt những hiệu quả điều tra và nghiên cứu khác : Về lượng giá trị, cấu thành lượng giá trị ; nguồn gốc, thực chất, tính năng tiền tệ ; quy luật giá trị và tác động ảnh hưởng của nó ; xích míc công thức chung của tư bản và đặc biệt quan trọng là nhờ phát hiện ra giá trị sử dụng đặc biệt quan trọng của sản phẩm & hàng hóa sức lao động có thuộc tính rất là đặc biệt quan trọng là sản sinh ra giá trị lớn hơn giá trị bản thân nó và nhờ phân biệt được quá trình lao động và quá trình làm tăng giá trị ( quá trình sản xuất GTTD ), C. Mác đã vạch rõ thực chất của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa ( TBCN ), thực ra của quá trình sản xuất GTTD. Qua đó, C. Mác làm rõ GTTD được tạo ra trong sản xuất chứ không phải là trong nghành nghề dịch vụ lưu thông ; lưu thông rất cần cho quá trình sản xuất và triển khai GTTD .Tất cả thành quả đó, tạo nên cơ sở khoa học vững chãi giúp C. Mác lý giải được nguồn gốc thực sự và quá trình hoạt động, biến tướng của GTTD thành lợi nhuận, cống phẩm, địa tô trong sản xuất, lưu thông, phân phối ; phân tích được thực chất của tư bản không bao giờ thay đổi và tư bản khả biến … kiến thiết xây dựng nên học thuyết khoa học về GTTD, về tích góp, về tái sản xuất và khủng hoảng kinh tế … Với học thuyết GTTD, C. Mác đã giải phẫu hàng loạt mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính TBCN, bóc trần thực chất và nguồn gốc của cái gọi là hình thức “ thu nhập ” là doanh thu, cống phẩm và địa tô .Học thuyết GTTD cho thấy rõ thực chất và đặc thù bóc lột của TBCN. Kinh tế hàng hóa TBCN là sự tăng trưởng của kinh tế tài chính hàng hóa giản đơn. Nhưng, kinh tế tài chính hàng hóa TBCN khác với kinh tế tài chính hàng hóa giản đơnkhông chỉ về lượng ( tức là không phải chỉ khác ở số lượng lớn loại sản phẩm bị lôi cuốn vào chu chuyển sản phẩm & hàng hóa và hình thái sản phẩm & hàng hóa của mẫu sản phẩm trở thành hình thái thống trị ) mà còn khác về chất. Trên vũ đài sản phẩm & hàng hóa Open một loại sản phẩm & hàng hóa mới là sức lao động, do đó, thị trường sản phẩm & hàng hóa ( nói chung ) được bổ trợ bằng một bộ phận đặc biệt quan trọng là thị trường sức lao động. Tất nhiên, thị trường sức lao động không phải do C. Mác mày mò ra, vì ai cũng biết đến sự sống sót của lao động làm thuê trong những xã hội trước TBCN. Nhưng điểm nhấn là ở chỗ, chỉ có C. Mác mới nhìn thấy lao động làm thuê ( sản phẩm & hàng hóa sức lao động và chỉ trên cơ sở sản xuất sản phẩm & hàng hóa, lao động bị tách khỏi tư liệu sản xuất ( TLSX ) mới trở thành lao động làm thuê ) là một tác nhân cơ bản làm cho tiền chuyển hóa thành tư bản và kinh tế tài chính hàng hóa giản đơn chuyển hóa thành kinh tế tài chính hàng hóa TBCN – thời đại mới của quá trình sản xuất xã hội, thời đại của tư bản công nghiệp .

Sự phân cực trong vấn đề tài sản tự nó là biểu lộ của thực trạng bất bình đẳng xã hội ngày càng tăng ở những nước tư bản. Cực tích tụ của cải và cực tích tụ đói nghèo là hai mặt của một đồng xu tiền tư bản ở từng nước và trên khoanh vùng phạm vi thế giới_Ảnh minh họaPhương thức sản xuất TBCN được thiết kế xây dựng trên cơ sở của một hình thức bóc lột đặc biệt quan trọng, tức là hình thức chiếm đoạt lao động của người khác ( lao động thặng dư ) dưới hình thái GTTD. Khác với phạm trù “ doanh thu ” vốn được nhà tư bản thương mến, GTTD bộc lộ một cách đúng chuẩn như sau : 1 – Là giá trị, tức lao động vật hóa ; 2 – Là lao động thặng dư vật hóa, là phần giá trị dôi ra ngoài giá trị sức lao động và bị nhà tư bản chiếm hữu. Từ đó, đặc thù bóc lột của CNTB không phải là ở sự sống sót lao động thặng dư, mặc dầu dưới sự thống trị của tư bản, trình độ bóc lột được nâng lên rất cao, mà đặc thù của nó làlao động thặng dư đã hao phí mang hình thái GTTD, còn tỷ suất giữa thời hạn lao động thặng dư và thời hạn lao động tất yếu thì mang hình thái tỷ suất giữa GTTD và tư bản khả biến. Quan hệ bóc lột bị vật hóa, bị che lấp đằng sau quan hệ giữa vật với vật. Vì thế, sự bóc lột trong chủ nghĩa tư bản ( CNTB ) là rất phức tạp và không có số lượng giới hạn .Như vậy, điểm mấu chốt của học thuyết GTTD là :Thứ nhất, chỉ có lao động sống mới tạo ra giá trị của sản phẩm & hàng hóa, tạo ra GTTD. Nguồn gốc tạo ra GTTD là sức lao động của công nhân làm thuê, chỉ có lao động sống ( sức lao động đang hoạt động giải trí ) mới tạo ra giá trị, trong đó có GTTD, nguồn gốc của GTTD là sự tiêu dùng sức lao động lê dài ngoài thời hạn tái sản xuất ra giá trị của nó ;

Thứ hai,GTTD là quy luật kinh tế tuyệt đối của phương thức sản xuất TBCN, không có sản xuất GTTD thì không có CNTB, GTTD là nguồn gốc của mâu thuẫn cơ bản, nội tại của xã hội tư bản (mâu thuẫn giữa lao động và tư bản, giữa giai cấp tư sản và giai cấp công nhân), mâu thuẫn này ngày càng sâu sắc, đưa đến sự thay thế tất yếu CNTB bằng một xã hội cao hơn.

Thứ ba, chừng nào còn chính sách chiếm hữu tư nhân TBCN về TLSX, còn sản phẩm & hàng hóa sức lao động, chừng nào mà người lao động còn phải thêm vào thời hạn lao động thiết yếu để nuôi sống mình 1 số ít thời hạn lao động dôi ra để sản xuất những tư liệu hoạt động và sinh hoạt cho người chiếm hữu TLSX, chừng đó, học thuyết giá trị thặng dư của C. Mác vẫn còn nguyên giá trị .Học thuyết GTTD của C. Mác với những nội dung cốt lõi nêu trên, ngay từ khi mới sinh ra đã vấp phải sự phủ nhận từ phía những người biện hộ và bảo vệ CNTB .

Còn nguyên giá trị trong điều kiện của cuộc cách mạng khoa học – công nghệ

Ngày nay, CNTB đương đại tuy đã có những bước phát triển mới, có sự điều chỉnh ở mức độ nào đó về chế độ sở hữu, quản lý và phân phối, về kiến trúc thượng tầng, nhất là về hệ thống pháp luật và sự điều tiết kinh tế của nhà nước tư sản độc quyền,… để tồn tại và thích nghi với bối cảnh mới. Nhưng học thuyết GTTD của C. Mác vẫn còn nguyên giá trị, bởibản chất bóc lột của CNTB vẫn hiện hữu, không hề thay đổi.

Xem thêm : Trung Tâm Dịch Vụ Đa Phương Tiện Và Giá Trị Gia Tăng MobifoneTừ nửa sau thế kỷ XX, cuộc cách mạng khoa học – công nghệ tiên tiến tân tiến tăng trưởng với vận tốc nhanh, với trình độ ngày càng cao. Bước tiến khác thường của cuộc cách mạng này dẫn tới việc thiết kế xây dựng nhiều ngành công nghệ cao, như công nghệ tiên tiến hạt nhân, công nghệ tiên tiến điện tử, công nghệ sinh học, công nghệ tiên tiến vật tư mới và nguyên vật liệu mới, công nghệ tiên tiến thiên hà, công nghệ thông tin, … đặc biệt quan trọng là thôi thúc sự tăng trưởng công nghệ thông tin và sự sinh ra của thời đại tin học .Trong thời đại “ hậu công nghiệp ” hay “ xã hội thông tin ” thời nay, lý lẽ đưa ra để bác bỏ lý luận GTTD có vẻ như “ thuyết phục ” hơn. Ở những nước tư bản tăng trưởng, mức sống của đại đa số công nhân được nâng cao hơn trước rất nhiều, 1 số ít công nhân đã có CP trong những xí nghiệp sản xuất, công ty tư bản, Open những tầng lớp trung lưu phần đông. Vì thế, phát sinh luận điệu không còn có sự “ phân biệt tư bản và lao động ”, “ không ai bóc lột ai ”, CNTB nếu còn bóc lột thì chỉ bóc lột “ người máy ”. Vì trong những nhà máy sản xuất tân tiến, tự động hóa, quá trình sản xuất ra loại sản phẩm không cần hoặc cần rất ít lao động sống, nhưng giá trị do những nhà máy sản xuất này tạo ra tăng gấp bội so với những nhà máy sản xuất cổ xưa dùng rất nhiều công nhân, …Những vấn đề “ mới mẻ và lạ mắt ” ấy quả thật cũng có sự mê hoặc, nhưng chúngkhông bác bỏ được thực sự. Chủ nghĩa tư bản mặc dầu có những bước tăng trưởng mới, biến hóa về lượng và chất cục bộ, nhưngbản chất bóc lột không hề biến hóa .Ngày nay, CNTB tuy có những kiểm soát và điều chỉnh nhất định về hình thức chiếm hữu, quản trị và phân phối để thích nghi ở mức độ nào đó với điều kiện kèm theo mới, nhưng sự thống trị của CNTB tư nhân vẫn sống sót nguyên vẹn, thực chất bóc lột của nó vẫn không hề biến hóa. Nhà nước tư sản lúc bấy giờ tuy có tăng cường can thiệp vào đời sống kinh tế tài chính – xã hội, nhưng về cơ bản nó vẫn là cỗ máy thống trị của giai cấp tư sản. Những khái niệm và vấn đề phản ánh, đề cập những sự kiện, quan hệ kinh tế tài chính – xã hội mới nhất khi nào cũng mê hoặc người ta. Nhưng chúng không bác bỏ được trong thực tiễn là : không phải lao động quá khứ như máy móc, thiết bị kỹ thuật làm ra giá trị mới, mà lao động sống mới làm ra giá trị mới, lao động sống mới tạo ra GTTD trong thời đại kinh tế tài chính công nghiệp trước đây đã như vậy, trong kinh tế tri thức văn minh cũng vậy .Tuy nhiên, do trình độ đạt được của văn minh quả đât và do cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân, mà một bộ phận không nhỏ công nhân ở những nước tư bản tăng trưởng có mức sống tương đối sung túc, nhưng về cơ bản, họ vẫn phải bán sức lao động và vẫn bị nhà tư bản bóc lột GTTD. Chỉ có điều độc lạ ở chỗ, quy luật GTTD ngày càng phát huy công dụng can đảm và mạnh mẽ trong điều kiện kèm theo toàn thế giới hóa và kinh tế tri thức, tuy nhiên, chính sách tác động ảnh hưởng của quy luật này phức tạp hơn, hình thức bóc lột GTTD phức tạp hơn nhiều so với trước đây. Trong điều kiện kèm theo lúc bấy giờ, sản xuất GTTD có những đặc thù mới :Một là, do kỹ thuật và công nghệ tiên tiến tân tiến được vận dụng thoáng rộng, nên khối lượng GTTD được tạo ra hầu hết nhờ tăng hiệu suất lao động. Việc tăng hiệu suất lao động do vận dụng kỹ thuật và công nghệ tiên tiến văn minh có đặc thù là ngân sách lao động sống cho một đơn vị chức năng mẫu sản phẩm giảm nhanh, vì máy móc tân tiến thay thế sửa chữa được nhiều lao động sống hơn. Hơn nữa, nhà tư bản trải qua sử dụng ồ ạt những thiết bị tự động hóa, đem khoa học – kỹ thuật văn minh ứng dụng với quy mô lớn vào sản xuất, đã nâng cao rất nhiều lần hiệu suất lao động. Vì thế, họ thuê ít công nhân hoặc không thuê công nhân điều khiển và tinh chỉnh máy móc mà vẫn hoàn toàn có thể giành được GTTD nhiều hơn. Sự thực đó cũng không hề phủ định lý luận giá trị lao động và nguyên tắc cơ bản của lý luận GTTD, tức là giá trị và GTTD đều do lao động sống của người lao động phát minh sáng tạo ra, lao động sống là nguồn gốc duy nhất của giá trị và GTTD. Các yếu tố sản xuất khác ( máy móc, thiết bị, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, … kể cả người máy ) đều không tạo ra giá trị và GTTD .Trong nền kinh tế tài chính công nghiệp trước đây đã như thế thì thời nay, trong điều kiện kèm theo kinh tế tri thức cũng như vậy. Ai cũng biết, khoa học – kỹ thuật và thiết bị tự động hóa, cùng yếu tố sản xuất khác đều là loại sản phẩm lao động và có giá trị, đều thuộc về TLSX và điều kiện kèm theo vật chất không hề thiếu trong quá trình sản xuất TBCN. C. Mác chưa khi nào phủ định “ công dụng quan trọng ” của tư liệu lao động trong quá trình sản xuất. Khi trình diễn sự hình thành giá trị và làm tăng thêm giá trị, C. Mác khẳng định chắc chắn tiền đề của nó là TLSX ( nguyên vật liệu và tư liệu lao động ) không hề thiếu của sản xuất GTTD .Dù máy móc tự động hóa đã sửa chữa thay thế lao động trực tiếp và một bộ phận lao động trí óc của con người, nhưng không sửa chữa thay thế được vị thế lao động của con người, càng không hề biến hóa vị thế chủ thể của con người trong quá trình sản xuất .Do đó, bất kỳ lao động nào, dù là lao động giản đơn hay lao động trí tuệ mà không được trả công tương ứng với giá trị mà lao động đó phát minh sáng tạo ra ( sau khi trừ những khoản ngân sách thiết yếu ) trong TBCN đều bị bóc lột GTTD .Hai là, cơ cấu tổ chức lao động xã hội ở những nước tư bản tăng trưởng lúc bấy giờ có sự đổi khác lớn. Hàm lượng chất xám ( sự góp vốn đầu tư trí tuệ của công nhân, tri thức, kỹ thuật lập trình, nhà khoa học ý tưởng, sáng tạo, nhà quản trị và công nghệ tiên tiến văn minh ), nên lao động phức tạp, lao động trí tuệ tăng lên và sửa chữa thay thế lao động giản đơn, lao động cơ bắp, dẫn đến lao động trí tuệ, lao động có trình độ kỹ thuật cao ngày càng có vai trò quyết định hành động trong việc sản xuất ra GTTD. Thu nhập hầu hết của nhà tư bản trong điều kiện kèm theo kinh tế tri thức cũng không phải công quản trị mà từ phần lao động thặng dư của người lao động làm thuê, hầu hết là lao động trí tuệ, nhà tư bản chiếm lấy. Chính nhờ sử dụng lực lượng lao động này mà tỷ suất và khối lượng GTTD đã tăng lên rất nhiều .Sự kiểm soát và điều chỉnh của CNTB độc quyền nhà nước và của CNTB độc quyền nhà nước quốc tế đã làm cho sự bóc lột GTTD mang tính hai mặt : vừa tăng cường, vừa hạn chế. Tăng cường vì có thiên nhiên và môi trường góp vốn đầu tư thuận tiện : phân phối TLSX, hướng dẫn và khuynh hướng quá trình sản xuất GTTD ; kiểm soát và điều chỉnh dòng chảy GTTD tư bản hóa, … Hạn chế vì sử dụng những luật lệ, chủ trương để kiểm soát và điều chỉnh khi sự bóc lột của những công ty tư bản “ quá ngưỡng ” hoàn toàn có thể xảy ra rủi ro tiềm ẩn xung đột về chính trị và xã hội. Ngày nay, sự điều tiết phân phối GTTD của những nhà tư bản qua thuế, quỹ phúc lợi xã hội, bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp, … cũng tạo nên một số ít thu nhập nào đó cho người lao động .

Sự xuất hiện chế độ sở hữu hỗn hợp với sự hiện diện của các công ty cổ phần, trong đó đại bộ phận là sở hữu tư nhân tư bản với một bộ phận nhỏ cổ phần của người lao động đã làm giảm đi một phần nào tính gay gắt của mâu thuẫn giữa tính chất xã hội hóa cao của lực lượng sản xuất xã hội với chế độ sở hữu tư nhân TBCN về TLSX. Trong lĩnh vực quản lý và phân phối cũng có những điều chỉnh đáng kể. Việc cho người công nhân được mua cổ phiếu, tham dự hội nghị cổ đông, việc giảm thiểu thời gian lao động trong tuần,… dường như là chiếc van điều áp, giảm thiểu mâu thuẫn giữa tư bản và lao động.

Xem thêm : Đăng Ký Các Gói Cước Nào Của Vinaphone Gọi Rẻ Nhất ? Đâu Mới Là Gói Cước Vinaphone Gọi Rẻ NhấtNhưng đó là cách nhìn phiến diện, không thấy đằng sau, phía trước sự tăng trưởng ấy là gì. Trước hết phải thấy rằng, CNTB đã có nhiều thế kỷ tăng trưởng, bánh xe quản lý và vận hành của nó đã lăn đi trong máu và nước mắt của nhân dân lao động trên toàn cầu này. Tê-ry I-gơ-le-tơn – học giả người Anh đã nhận định và đánh giá : “ Những nước tư bản văn minh là tác dụng của một lịch sử dân tộc nô dịch, diệt chủng, đấm đá bạo lực và bóc lột một cách ghê tởm ” ( 1 ). Lật lại những trang lịch sử dân tộc của nó là sẽ thấy những gì mà chính sách tư bản đã đối xử với đồng loại của mình. Vì chính sách thực dân xâm lược mà cuối thế kỷ XIX, hàng chục triệu người Ấn Độ, những nước châu Phi, Trung Quốc, Bra-xin, Triều Tiên, Nga, Nước Ta và nhiều nước khác đã chết do đói, hạn hán, dịch bệnh. Và ngay trong lòng những nước tư bản phong phú lúc bấy giờ, ai dám chắc mọi người dân đều có đời sống tốt đẹp ? Nếu chứng minh và khẳng định được thì tại sao ngay tại nước Mỹ hùng mạnh, tăng trưởng, văn minh, vẫn còn sống sót những khu nhà ổ chuột của người da đen và người nhập cư ?

Ba là,điểm cần lưu ý, xem xét quan hệ bóc lột của CNTB ngày nay không chỉ bó hẹp trong quan hệ giữa nhà tư bản và người lao động làm thuê ở các nước TBCN, mà phải xem xét cả quan hệ thống trị, bóc lột của các nước phát triển với các nước kém và đang phát triển, thể hiện ở sự phân hóa hai cực: giàu, nghèo của thế giới. Bởi vì,sự bóc lột GTTD của CNTB đã mang “tính quốc tế”.

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức