Thiền là gì? Cách ngồi thiền tại nhà cho người mới bắt đầu

Ngồi thiền hiện đang là chiêu thức được rất nhiều người ưu thích, vận dụng để giúp giải tỏa stress, muộn phiền trong đời sống sau những ngày dài stress. Tuy nhiên, để hiểu đúng về quyền lợi cũng như cách ngồi thiền sao cho được hiệu suất cao nhất thì không phải ai cũng biết .

Thiền là gì?

“ Thiền định là giải pháp để quản trị tâm mình, giúp tâm mình từ từ an định, không lăng xăng, không chạy nhảy lung tung bất như ý ” _ Đại đức Thích Trúc Thái Minh lý giải. Nói đến “ thiền ” trong nhà Phật gọi vừa đủ là “ thiền định ” ; mục tiêu của thiền là để định, định tâm. Trong tu học Phật Pháp mà không có thiền thì không hề thành tựu đạo quả.

Bởi vì tâm chúng ta (hằng ngày) rất rối ren, phức tạp như con vượn, con khỉ nhảy lung tung nên thiền là phương pháp giúp tâm chúng ta được an định. “An” nghĩa là không nguy hiểm, “định” là yên.

Hướng dẫn thiền tập cơ bản

Thiền định là phương pháp để quản trị tâm mình, giúp tâm mình dần dần an định.

Lợi ích của thiền (ngồi thiền)

Ngồi thiền không chỉ giúp tâm an định còn giúp tất cả chúng ta giảm sự stress như Đại đức Thích Trúc Thái Minh san sẻ : “ Tọa thiền là một liều thuốc cực kỳ bổ dưỡng cho thân tâm của tất cả chúng ta, rất quyền lợi ! Chúng ta đang stress, đang mỏi mệt nhưng chỉ cần tọa thiền 15 phút thôi, khi mà thân tâm được cân đối thì năng lượng nó hồi sinh, rất hay ”. Trong nhà thiền có câu “ Tâm an định thì trí sáng tỏ ”. Thiền giúp tăng năng lực tập trung chuyên sâu, tĩnh tâm, tăng sự kiên trì để tâm được an định, bớt đau khổ, phiền não. Từ đó tập trung chuyên sâu thao tác, hoạt động giải trí hiệu suất cao, xử lý mọi thứ nhanh gọn và chuẩn xác, đạt được nhiều thành tựu. Với học viên, sinh viên, thiền giúp giải tỏa stress học tập, nâng cao trí tưởng tượng, phát minh sáng tạo và tiếp thu thông tin nhanh hơn. Đặc biệt, thiền còn giúp tất cả chúng ta quản trị bản năng của con người mà trong nhà Phật gọi là nguồn năng lượng dục. Nếu tất cả chúng ta không quản trị thì nó sẽ dẫn tất cả chúng ta làm các việc bậy bạ, nguy hại ; nhưng nếu biết cách chuyển hóa thì nguồn năng lượng này sẽ giúp phát huy trí tuệ, Giao hàng đời sống của tất cả chúng ta rất tốt. Một trong những công cụ để quản trị nguồn năng lượng dục chính là thiền định. Chúng ta mà biết ngồi thiền, tọa thiền thì quản trị và chuyển hóa nguồn năng lượng ấy rất tốt. Cho nên tuổi trẻ nếu không biết quản trị nguồn năng lượng dục thì sẽ tiêu tốn và bị suy giảm trí tuệ rất nhiều. Nhưng nếu biết dùng thì nó sẽ giúp ta phát huy trí tuệ rất tốt. Đây là nguồn năng lượng rất quý. Bí quyết vượt qua nỗi đau khi ngồi thiền

Ngồi thiền không chỉ giúp tâm an định còn giúp chúng ta giảm sự căng thẳng.

Các phương pháp ngồi thiền theo góc nhìn đạo Phật

Để thực hành thực tế tọa thiền hiệu suất cao, tâm an định thì tất cả chúng ta cần biết giải pháp thiền tương thích với bản thân. Trong bài viết dưới đây, Đại đức Thích Trúc Thái Minh trình làng và hướng dẫn cho tất cả chúng ta ba chiêu thức thiền cơ bản dành cho người từ sơ cơ đến Lever cao hơn. Đó là thiền sổ tức, thiền tùy tức và thiền tri vọng.

Phương pháp thiền sổ tức (đếm hơi thở)

Phương pháp thiền sổ tức tương thích cho người sơ cơ, “ Sổ ” là đếm, “ Tức ” là hơi thở ; thiền sổ tức là thiền đếm hơi thở. Đại đức Thích Trúc Thái Minh hướng dẫn : “ Lúc ngồi thiền, tất cả chúng ta không thở bằng miệng mà chỉ hít thở bằng mũi, thở thông thường tự nhiên. Thế nhưng tất cả chúng ta đếm hơi thở thế nào ? Hít vào, thở ra đếm một ; hít vào, thở ra đếm hai ; tất cả chúng ta đếm tuần tự như vậy cho đến 10, dừng lại rồi lại đếm từ 1 đến 10, cứ đếm như vậy cho hết buổi tọa thiền, đếm đến khi nào mà không nhầm lẫn tức là mình đã đạt được sổ tức ”. Trong buổi ngồi thiền, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể nhầm lẫn đếm số vì vọng tưởng rất nhiều. Khi quên số đếm thì tất cả chúng ta bắt buộc phải đếm lại từ đầu. Đại đức Thích Trúc Thái Minh cũng căn dặn rằng, nếu ai chịu khó đếm hơi thở thì tâm sẽ dần an hơn. Do đó, quy trình tiến độ sổ tức so với hành giả sơ cơ là rất thiết yếu, nếu bỏ lỡ tiến trình này thì tâm sẽ bị xê dịch, lăng xăng, không an định. Những hình ảnh ngồi thiền tạo nguồn năng lượng tích cực

Để thực hành tọa thiền hiệu quả, tâm an định thì chúng ta cần biết phương pháp thiền phù hợp với bản thân.

Phương pháp thiền tùy tức (theo dõi hơi thở)

Tùy tức là theo dõi hơi thở đi vào, đi ra. Khi hít vào, tất cả chúng ta không nhận ra hơi thở đi đâu, đó gọi là mù mờ về hơi thở. Hơi thở là trạng thái vô hình dung, còn tất cả chúng ta mới chỉ phân biệt được những điều hữu hình nên theo dõi hơi thở mà thấy được rõ ràng thì chúng ra rất tinh xảo. Đại đức Thích Trúc Thái Minh san sẻ rằng, tâm phải tương đối tĩnh, thực tập thiền sổ tức tương đối tốt thì tất cả chúng ta mới dần cảm nhận được hơi thở hít vào rồi sẽ đi đâu. Đại đức Thích Trúc Thái Minh giảng giải : “ Chúng ta theo dõi hơi thở, hơi thở đi vào đến đâu là ta cảm nhận được. Lúc này không phải đếm mà chỉ theo dõi hơi thở, hít vào, thở ra ; hít vào, thở ra nhẹ nhàng, không cố gắng nỗ lực. Đây là quá trình thứ hai gọi là tùy tức, là theo dõi hơi thở, nếu theo dõi được tốt từ từ thấy tâm trong sáng ra. Nếu tất cả chúng ta buông công phu một thời hạn là tâm mình tối ngay, còn nếu chịu khó công phu sẽ thấy tâm tĩnh và sáng ra ”. Một điều cần quan tâm là những hành giả tu thiền sổ tức và thiền tùy tức cần quan tâm đến sức khỏe thể chất. Khi tâm động, khung hình bị mệt hoặc so với những người bị ngạt mũi sẽ bị khó đếm và theo dõi hơi thở. Do đó, tu thiền phải xúc rửa mũi thật sạch, thông thoáng vì mũi rất quan trọng. Những hiện tượng kỳ lạ lạ khi ngồi thiền

Lúc ngồi thiền, chúng ta không thở bằng miệng mà chỉ hít thở bằng mũi, thở bình thường tự nhiên.

Phương pháp thiền tri vọng (theo dõi vọng tưởng)

Khi đã thực tập tốt thiền tùy tức, theo dõi hơi thở thuần thục, hành giả sẽ chuyển sang tiến trình cao hơn là thiền tri vọng. “ Tri vọng ” là biết vọng tưởng của mình. Vọng tưởng là những tâm lý, những xúc cảm, tâm lý của mình khởi lên trong tâm. Thiền tri vọng là theo dõi tâm lý, vọng tưởng của mình. Bình thường tất cả chúng ta không biết là vọng của mình khởi ở đâu. Tự nhiên thấy mình đang nghĩ thế này, xong nhảy sang nghĩ thế kia ; đang nghĩ chuyện phòng bếp một lúc lại nhảy sang chuyện ngoài vườn. Nhưng nếu mà tất cả chúng ta tu kĩ, theo dõi kĩ thì khởi đầu biết nó đổi từ niệm này sang niệm kia, từ vọng này sang vọng kia. Trong video Hướng dẫn tọa thiền, Khi tâm lắng rồi mình mới thấy được những điều rất phức tạp trong tâm mình. Có lúc tâm mình chi chít những niệm khởi rối ren. Thế nhưng tâm lắng dần mình sẽ thấy và theo dõi được. Thấy được vọng thì làm cho nguồn năng lượng của vọng tưởng giảm đi và không tác động ảnh hưởng được đến thân mình ”. Vậy khi vọng tưởng giảm đi, không tác động ảnh hưởng đến thân mình thì nó sẽ đi đâu ? Năng lượng ấy không đi đâu cả, nó được chuyển hóa thành ý chí, trí tuệ, sức mạnh, sức khỏe thể chất. Nếu tất cả chúng ta không chuyển hóa thì nó thành nguồn năng lượng dục, rồi mình sẽ làm những việc dục nhưng trong đạo nếu không tu mình hoàn toàn có thể sẽ phạm giới.

Hướng dẫn cách ngồi thiền tại nhà hoặc công sở

Bước 1: Chuẩn bị trước khi ngồi thiền

Dụng cụ Dụng cụ tọa thiền gồm ba thứ : bồ đoàn, tọa cụ và gối nhỏ. – Bồ đoàn ( gối ngồi hình tròn trụ ) : Chiều cao khoảng chừng 10 – 15 phân – Tọa cụ ( miếng đệm ngồi ) : Kích thước mỗi chiều vuông khoảng chừng 70 – 80 cm. – Gối nhỏ hoặc khăn gấp nhỏ kích cỡ gần bằng bàn tay dùng để chêm phần trũng giữa chân giúp cân đối Bồ đoàn không để giữa và thường để ở phía cuối của tọa cụ ; đặt mông khoảng chừng nửa bồ đoàn để mông được đôn lên. Ở tư thế kiết già, nhờ có bồ đoàn mà mông, hai đầu gối tạo thành ba điểm tiếp xúc vững chãi. Tại sao tất cả chúng ta phải ngồi thiền ?

Bồ đoàn và tọa cụ để ngồi thiền.

Trang phục – Nếu ở nhà, tất cả chúng ta nên mặc quần áo thông thường hoặc quần áo Phật tử thoáng đãng, thoáng mát ; không nên mặc quần áo chật, bó sát sẽ không tốt cho việc ngồi thiền.

– Quần áo nên trang nghiêm; Người ngồi thiền mà quần áo xốc xếch, lôi thôi thì tâm khó an định. Khi ta vào trang nghiêm thì tự nhiên tâm trang nghiêm, dễ nhiếp tâm.

– Những dụng cụ trên người ( kể cả đồng hồ đeo tay ) không nên đeo vì hoàn toàn có thể khiến bế tắc mạch máu. Nếu cần xem giờ, ta hoàn toàn có thể để phía trước ; các thứ dụng cụ trên người đã tháo xuống hoàn toàn có thể để sang bên cạnh cho người thật tự do. Một quan tâm nhỏ cho việc ngồi thiền : Tâm thái phải tự do, nếu tất cả chúng ta đang tức bực, bức xúc quá mà vào ngồi thiền ngay cũng không tốt, phải làm cho mình tương đối tự do. Chúng ta hoàn toàn có thể hoạt động thể dục một chút ít hoặc tắm rửa sau đó vào ngồi thiền cũng rất tốt.

Bước 2: Vị trí và thời gian ngồi thiền

– Vị trí ngồi thiền : địa hình phẳng phiu hoặc nơi có độ dốc về đằng trước một chút ít. – Thời gian ngồi thiền : Ban đêm trước khi ngủ ; buổi sáng sau khi tắm rửa hoặc hoạt động thân thể. Ban đầu, khi chưa quen ngồi thiền, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thực tập khoảng chừng 15 phút, từ từ tăng mức độ lên 20 phút, 30 phút, 1 tiếng hoặc hơn.

Bước 3: Tư thế ngồi thiền

Sau khi đã ngồi yên vị trên bồ đoàn và tọa cụ, Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh gợi ý hai cách ngồi thiền để tất cả chúng ta lựa chọn tương thích với bản thân. Tư thế bán già Trong tư thế này, Sư Phụ hướng dẫn có hai cách đặt chân. Cách thứ nhất là đặt chân phải lên trên đùi của chân trái. Cách thứ hai là đặt chân trái lên trên đùi chân phải. Hai cách đặt một chân này lên trên chân kia gọi là tư thế ngồi bán già. “ Bán ” là một nửa, “ già ” là trói lại, bán già là trói 50% chân lại. Những người chân cứng, chân đau, đầu gối cứng hoàn toàn có thể ngồi bán già, vắt chân này lên đùi chân kia. Vì sao tức ngực khi đang ngồi thiền ?

Tư thế ngồi thiền kiết già giúp toàn bộ máu được dồn lên não, trí óc được sáng suốt

Tư thế kiết già ( toàn già ) Kiết già là vắt cả hai chân lên, đặt chéo chân nọ lên đùi chân kia. Kéo chân sát vào người. Đây là tư thế ngồi thiền của Đức Phật. Cách thức ngồi kiết già rất tốt, tư thế này sẽ giúp tất cả chúng ta ngồi ngay ngắn và hàng loạt máu sẽ được dồn lên trên não bộ, hạn chế máu đi xuống dưới sẽ sinh ra dục niệm. Điều này lý giải vì sao trong khi ngồi thiền trí óc được sáng suốt.

Bước 4: Các giai đoạn của ngồi thiền

Trước khi nhập thiền, so với xúc cảm, tất cả chúng ta nên để bản thân tự do, không nên nóng giận. Nên thả lỏng khung hình, để cho các đốt sống cổ, vai, gáy của mình được mềm mịn và mượt mà. Chúng ta hoàn toàn có thể lắc người, đầu cúi ngước cho thật tự do để cho các đốt sống ăn khớp với nhau. Hai vai nên buông lỏng đừng gồng lên, hai tay cũng để thật quyến rũ tự nhiên. Tay phải đặt dưới tay trái là tư thế kiết tường ; tay trái đặt dưới tay phải là tư thế hàng ma, hai đầu ngón cái được tiếp xúc với nhau một cách nhẹ nhàng. Lưng, ngực giữ thẳng. Đầu tương đối giữ thẳng, nhưng không thẳng đuột mà hơi cúi xuống một chút ít. Mắt khép hờ khoảng chừng 1/3, mắt nhìn cách chân khoảng chừng một mét hoặc một mét rưỡi tùy từng người. Giai đoạn nhập thiền Khi khởi đầu quá trình nhập thiền, trước hết, với ba hơi đầu, tất cả chúng ta hít sâu bằng mũi, thở ra bằng miệng. Khi hít vào, tất cả chúng ta dùng giải pháp quán tưởng ta đang hít vào không khí trong sáng nhất ở một hồ sen thơm mát, không khí ấy mang dưỡng khí đi đến hàng loạt thân thể cho đến các lỗ chân lông. Khi thở ra, ta quán tưởng những độc tố, sát khí, trược khí trong khung hình theo miệng ra bên ngoài. Đó là cách dùng khí, hơi thở để quán tưởng. Sau khi hít thở, tất cả chúng ta ngậm miệng lại, hai hàm răng ngậm lại và đầu lưỡi mình để lên hàm răng trên ; vừa có đặc thù nối thông mạch nhâm đốc, vừa để khi ngồi thiền không bị chảy nước miếng nhiều. Làm sao cho tổng thể mọi thứ thư thái, nhẹ nhàng, không có gồng sức. Phật tử nên ngồi thiền sao cho đúng ?

Ngồi thiền hiện đang là phương pháp được rất nhiều người ưa chuộng, áp dụng để giúp giải tỏa căng thẳng, muộn phiền trong cuộc sống sau những ngày dài mệt mỏi.

Giai đoạn trụ thiền Hành giả thực tập thiền theo tuần tự các chiêu thức thiền từ sơ cơ đến cao : thiền sổ tức ( đếm hơi thở ) – thiền tùy tức ( theo dõi hơi thở ) – thiền tri vọng ( theo dõi vọng tưởng ). Mỗi giải pháp cần tinh tấn thực hành thực tế thuần thục để đạt hiệu suất cao thiền tốt nhất. Giai đoạn biết vọng, tri vọng, gọi là biết vọng không theo. Bây giờ có tu mới biết vọng chứ còn không tu làm thế nào biết đây là vọng và không theo nó. Bao giờ cả buổi ngồi thiền bao nhiêu vọng khởi mình đều tự tại không theo thì lúc ấy tu hay lắm. Nếu cả buổi nó dẫn mình đi long dong hết thì còn yếu lắm, rất dở. Đối với đại chúng, quy trình tiến độ tu tập đến mức tri vọng được tốt là tiến lên một nấc trình độ rất cao. Đương nhiên tri vọng chưa phải là xong, biết của tất cả chúng ta lúc đó cũng chưa phải là chân giác, còn phải tiến tiếp. Nhưng so với đại chúng thì tu tập đến mức đó đã quý rồi, người này khó bị lung lay, khó bị những trần cảnh quấy nhiễu. Giai đoạn xả thiền – Từ tư thế trụ thiền chuyển sang quy trình tiến độ xả ( xuất ) thiền, tiên phong tất cả chúng ta mở con mắt to lên một chút ít để thần trí trở lại. Sau đó, tất cả chúng ta khởi đầu cử động cổ, cúi nhẹ nhàng từ 3 đến 5 lần để thân trở từ trạng thái tĩnh sang trạng thái động. – Cử động nhẹ hai vai ra trước, ra sau. Sau đó cúi đầu nhẹ xuống, lắc người về phía trước, phía sau để cho cột sống mở màn hoạt động. – Hai bàn tay nắm bóp nhẹ vào nhau. Hai tay ấn vào hai bên đầu gối, gập người ra phía trước và ngả ra phía sau từ 3 đến 5 lần để giãn xương sống ra. – Xoa hai tay vào nhau cho nóng lên. Xoa ngược, xuôi mặt ( nếu đeo kính thì bỏ kính ra ), xoa hai mũi, xoa hai mí mắt. Tiếp đó, xoa hai bên má, xoa hai bên tai, xoa xuống cằm, xoa xuống môi miệng, xoa lên trán và hai bên thùy trán. – Cào đầu từ đằng trước ra sau khoảng chừng vài chục lần. – Vuốt mạnh gáy đến khi nóng gáy để máu được lưu thông rồi vuốt cổ. – Bóp tay thật mạnh, nhiều lần. Sau đó, một tay vắt ra đằng sau để xoa sống lưng, tay còn lại xoa cùng 1 bên, lần lượt xoa vai, ngực dần xuống thận rồi đổi tay.

– Kế tiếp day xuống hai bên mông, rồi xoa vuốt từ trên ngực xuống bụng, xoa bụng theo chiều kim đồng hồ để lợi tiêu hóa.

– Từ trong đùi vuốt ra đầu gối từ 5 đến 10 lần rồi tháo chân từng xuống. – Xoa bóp bàn chân từ trong ra, bấm huyệt từ bàn chân xuống gan bàn chân. – Từ sống lưng chân đến bụng chân thì xoa vuốt lên để máu theo động mạch đi xuống.

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức