Mảnh đất của “bậc anh kiệt”
Để thiết kế xây dựng tòa dinh thự ở Sà Phìn, năm 1890 Vương Chính Đức cho mời thầy địa lý người Hán tên là Trương Chiếu tìm khu vực. Sau khi đi khắp Đồng Văn, ở đầu cuối Trương Chiếu chọn Sà Phìn làm nơi dựng nhà. Thầy địa lý giải thích giữa thung lũng Sà Phìn nổi lên một quả đồi hình con rùa, xung quanh là núi cao phủ bọc. Xây nhà trên sống lưng con rùa sẽ giàu sang phong phú suốt đời .Sau sống lưng quả đất hình con rùa là dãy núi hình ghế tựa, có đất để co duỗi chân. Bên phải, bên trái đều có núi cao. Đằng trước có hai núi tượng trưng cho văn, võ đứng hầu. Sau hai quả núi là một dãy núi chắn ngang như rồng uốn lượn. Trương Chiếu Tóm lại ” đây là mảnh đất ở của bậc anh kiệt ” .
Dinh thự Vua Mèo được phủ bọc bởi nhiều ngọn núi đá. Ảnh : Ngọc Thành .
Khi thầy địa lý chọn xong, Vương Chính Đức giao cho cụ Hoàng – mưu sĩ người kinh gốc Tỉnh Nam Định và ông Cử Chúng Lù – người đảm nhiệm đội quân người H’Mông của Vương Chính Đức, điều tra và nghiên cứu, phác họa tòa nhà trên mảnh đất. Vương Chính Đức mời người Hán ở tỉnh Vân Nam ( Trung Quốc ) là Tống Bách Giao thầu, phong cách thiết kế và thiết kế. Tống Bách Giao lấy người Hồi ở huyện Tuyên Uy, tỉnh Vân Nam, để phong cách thiết kế và thiết kế .Tòa dinh thự khai công năm 1898 đến 1903 thì khánh thành. Tổng kinh phí đầu tư hết khoảng chừng 15.000 đồng bạc hoa xòe ( năm 1930, một đồng bạc hoa xòe bằng 10 franc của Pháp ). Khu dinh thự được xây kiểu pháo đài trang nghiêm phòng thủ. Xung quanh được bảo phủ bởi lớp tường đá dày 60-70 cm, cao 2 m, có nhiều lỗ châu mai. Phía sau nhà có 2 lô cốt bền vững và kiên cố .Nhà phong cách thiết kế theo kiểu của người Hán, lò sưởi kiểu Pháp, tảng đá kê chân cột hình quả thuốc phiện. Hoa văn gỗ trong nhà cũng có hình hoa, quả thuốc phiện – mẫu sản phẩm kinh doanh chính khiến Vương Chính Đức giàu nhất vùng thời đó .
Dinh thự là nơi chiêu mộ hiền sĩ
Tòa dinh thự được chia làm ba phần tiền dinh, trung dinh và hậu dinh. Trước cửa tiền dinh có hai câu đối : “ Gia tích thiện hiền nhân xuất nhập. Môn phong lưu quý khách vãng lai ” ( Nhà quý hiền, người vào ra. Cửa giàu sang, khách lui tới ). Năm 1938, Pháp xóa bỏ chính sách người H’Mông tự quản và nhu yếu Vương Chính Đức sửa lại câu đối nhằm mục đích không cho ông chiêu hiền, nạp sĩ .Sân giữa tiền dinh có tấm biển sơn son thếp vàng với dòng chữ Hán : “ Biên chính khả phong ” ( Chính quyền biên cương vững mạnh ), được nhà Nguyễn mang từ Huế ra gắn cho dinh thự Vương Chính Đức vào năm Khải Định thứ 13 cùng thẻ bài ngà voi quý hiếm và mũ áo tấn phong cho ông làm quan triều đình .Hai dãy nhà hai tầng bên phải và trái là nơi ăn ở của những thủ lĩnh, mưu sĩ, tổng quản, người giúp việc cho Vương Chính Đức. Nhà chính tiền dinh có phòng ngủ, phòng ăn, tiếp khách của mái ấm gia đình Vương Chí Sình, con út Vương Chính Đức. Tầng 2 là nơi tiếp khách của Vương Chính Đức .
Dinh thự vua Mèo được kiến thiết xây dựng tốn 15.000 đồng bạc hoa xòe. Ảnh : VT .
Hai dãy nhà hai bên trung dinh là nơi nghỉ, nhà hàng của họ hàng khi đến chơi ( tầng 1 dành cho đàn bà, tầng 2 của đàn ông ). Nhà chính trung dinh có bàn thờ cúng tổ tiên kiêm phòng ăn của Vương Chính Đức tiếp người thân trong gia đình trong họ hàng ; phòng ngủ của Vương Chí Chư ( con trai thứ ba của Vương Chính Đức ) ; phòng ngủ của vợ con Vương Chí Chư .
Hậu dinh là nơi ăn, nghỉ sinh hoạt của Vương Chính Đức cùng vợ và các con chưa lập gia đình.
Theo ông Vương Duy Bảo ( cháu nội Vương Chí Thành ), trước khi mất, Vương Chính Đức chia tòa dinh thự ở Sà Phìn thành ba phần. Tiền dinh do cháu đích tôn Vương Quỳnh Sơn quản trị. Trung dinh do con thứ ba Vương Chí Chư quản trị. Hậu dinh do con út Vương Chí Sình quản. Việc này có sự chứng dám của những đầu dòng, đầu họ người H’Mông .Hiện vật dụng còn sót lại gắn với cuộc sống của Vương Chính Đức là tấm phản đặt ở dãy nhà ngang trong cùng của hậu dinh và bể nước đục bằng đá khối đặt tại sân hậu dinh. Tấm phản là nơi để Vương Chính Đức hút thuốc phiện cùng khách .
Cha con Vua Mèo gắn bó với cách mạng
Năm 1945, quản trị Hồ Chí Minh cử ông Hoàng Việt Hưng từ Cao Bằng sang Sà Phìn giác ngộ ông Vương Chính Đức đi theo cách mạng để đánh Pháp, Nhật, chống lại quân Tưởng Giới Thạch. Cụ Hồ sau đó gửi thư mời ông Đức về TP.HN. Nhưng do tuổi cao, ông Đức cử con trai Vương Chí Sình về gặp .Về đến TP. Hà Nội, ông Vương Chí Sình nhận kết nghĩa bạn bè với quản trị Hồ Chí Minh, được đặt tên là Vương Chí Thành. Tại buổi kết nghĩa, Vương Chí Sình hứa quyết tâm theo quản trị Hồ Chí Minh bảo vệ mảnh đất Đồng Văn, chỉ huy người H’Mông theo Việt Minh. Khi nào đánh Tây, đuổi Nhật xong, họ Vương sẽ trả lại đất Đồng Văn cho Hồ quản trị. Ông Sình sau đó tham gia đại biểu Quốc hội khoá 1, làm quản trị huyện Đồng Văn .
Dinh thự còn lưu nhiều ảnh tư liệu gia tộc họ Vương. Ảnh : VT .
Khi quản trị Hồ Chí Minh ra lời lôi kéo toàn nước kháng chiến năm 1946, ngân khố vương quốc hết sạch, Vương Chí Sình đã ủng hộ nhà nước 2,2 triệu đồng bạc hoa xòe và 7 kg vàng .Cùng năm đó, để khẳng định chắc chắn tình cảm và lòng tin, quản trị Hồ Chí Minh cử ông Bùi Công Trừng mang hai kỷ vật tấm áo trấn thủ và cây đao lên Tặng Kèm ông Vương Chí Sình. Thanh đao do xưởng quân giới Việt Bắc rèn có viết dòng chữ “ Tận trung báo quốc. Bất thụ nô lệ ” .Khi Vương Chính Đức mất năm 1947, quản trị Hồ Chí Minh cử ông Mai Trung Lâm, Phó tư lệnh bộ đội Biên phòng khu tự trị Việt Bắc và ông Hoàng Đức Thắng, Thành ủy viên Thành Phố Hà Nội lên cùng con cháu họ Vương chôn cất ông Đức trên đỉnh núi La Gia Động, cách Sà Phìn 3 km. Ông Vương Chí Sình ( sinh năm 1886 ) được Vương Chính Đức chọn làm người kế tục sự nghiệp .Năm 1950, nhờ sự giúp sức của Vương Chí Sình, bộ đội nòng cốt của Việt Minh bí hiểm hành quân qua Đồng Văn sang Cao Bằng mở mặt trận biên giới thu đông .Cuộc kháng chiến chống Pháp kết thúc, ông Vương Quỳnh Sơn ( cháu nội Vương Chính Đức ) cho chính quyền sở tại mượn tiền dinh làm trụ sở Ủy ban hành chính xã Sà Phìn. Năm 1993, Bộ Văn hoá tin tức công nhận dinh thự họ Vương tại Sà Phìn là di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật và thẩm mỹ cấp vương quốc. Bộ trùng tu di tích lịch sử năm 2003 .Năm 2006, ông Vương Chí Sình được truy tặng Huân chương đại đoàn kết dân tộc bản địa .
Ngày 21/7, ông Vương Duy Bảo có đơn gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị giải quyết trả lại mảnh đất gắn với tòa dinh thự hơn 100 tuổi của họ Vương. Trong đơn, ông Bảo bày tỏ bức xúc khi biết UBND tỉnh Hà Giang đã cấp sổ đỏ cho Phòng Văn hóa Thông tin huyện Đồng Văn sử dụng lâu dài mảnh đất gắn liền với tòa dinh thự họ Vương từ năm 2012.
Trong khi Sở Tài nguyên Môi trường Hà Giang khẳng định chắc chắn việc cấp giấy ghi nhận quyền sử dụng đất cho Phòng Văn hoá tin tức là “ trọn vẹn tương thích với pháp luật pháp lý ” thì ông Bảo cho rằng việc tước đoạt quyền sử dụng đất gắn với tòa dinh thự họ Vương của mái ấm gia đình ông là bất hài hòa và hợp lý và sai luật vì dòng họ Vương đã sinh sống ở đó hàng trăm năm nay .
Ngày 16/8, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình có văn bản nhu yếu Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Hà Giang, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch báo cáo giải trình tổng quan quy trình giải quyết và xử lý, xử lý yêu cầu của ông Vương Duy Bảo về những yếu tố tương quan đến tòa dinh thự họ Vương. Trong đó có việc cấp giấy ghi nhận quyền sử dụng đất của tòa dinh thự này .
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận