Albert Einstein năm 1921. Ảnh: F Schmutzer
.
Xét theo bình diện triết học thì tôi là một người trọn vẹn không tin về Tự do của con người. Mọi người tất cả chúng ta hành vi không chỉ do những nhu yếu từ bên ngoài mà còn do những yên cầu của nhu yếu bên trong. Câu nói của Sopenhauer rằng ” một người hoàn toàn có thể làm được nếu anh ta muốn. và không hề làm được nếu anh ta muốn thế “, đã là nguồn cảm hứng cho mọi hành vi của tôi từ thời người trẻ tuổi, động viên tôi, cho tôi lòng kiên trì bền chắc đương đầu với những khó khăn vất vả trong cuộc sống của bản thân và của những người khác Suy nghĩ đó một cách khoan hòa đã làm nhẹ đi áp lực đè nén của ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm vốn dễ khiến tất cả chúng ta mất tính năng động. Nó cũng khuyên ta không nên gò ép khi nào cũng bắt mình phải nghiêm tức quá mức can thiết, khi mà trong cuộc sống những phút nhìn đời bằng con mắt vui nhộn cũng có vị trí quan trọng không kém .
Tìm hiểu ý nghĩa hay mục đích tồn tại của một thực thể nói chung theo ý kiến chủ quan rủa tôi dường như là một câu hỏi vô lý với tôi. Thế nhưng mỗi người có một lý tưởng riêng soi đường đi cho những nỗ lực và lẽ phải của riêng người đó. Xét theo phương diện này tôi hoàn toàn không coi sự nhàn hạ hay niềm hạnh phúc là cái đích cuối cùng của mình, thậm chí tôi cho những chuẩn mực cơ bản ấy chỉ phù họp với bay heo mà thôi. Lý tưởng soi sáng của tôi và luôn cho tôi nguồn sức mạnh để sống vui vẻ trước nhũng khó khăn của cuộc đời là cái Chân, Thiện, Mỹ.Nếu không có tình bằng hữu với những người đồng chí hướng, những trăn trở nhằm thực hiện những mục tiêu đề ra, những khao khát vươn tới nghệ thuật và nghiên cứu khoa học, thì cuộc sống với tôi quả là vô nghĩa.
Uớc vọng của tôi về công băng xã hội và ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm xã hội luôn trái chiều với việc tự do vùi dập nhu yếu tiếp xúc trực tiếp với người khác, với hội đồng người khác Tôi tự đi trên lối của riêng mình, trái tim tôi chưa khi nào trọn vẹn thuộc về quốc gia tôi, quê nhà tôi, bạn hữu tôi, và ngay cả cái mái ấm gia đình nhỏ của riêng tôi, và trong tổng thể những mối quan hệ gắn bó ấy tôi chưa khi nào từ bỏ dự tính ngoan cố sống tách rời, muốn được sống cô độc – những ý nghĩ cứ lớn dần theo năm tháng. Một người luôn tỉnh táo tinh tế nhận ra hạn chế của năng lực hiểu và thông cảm lẫn nhau mà không khi nào ân hận. Một người như vậy chắc như đinh có đánh mất lòng tốt và sự ngây thơ theo một cách nào đó, nhưng mặt khác con người ấy không bị ảnh hưởng tác động bởi quan điểm, thói quen và những phán xét của người khác, tránh được sự cám dỗ phải xoay theo những cơ sở không có gì là chắc như đinh ấy .Lý tưởng chính trị của tôi là nền Dân chủ. Hãy tôn trọng tổng thể mọi người, không nên có việc người này được tôn sùng còn người kia lại bị hạ thấp. Chớ trêu thay, chính tôi là người nhận được một lời tán dương và kính trọng quá đáng từ những người xung quanh không phải cho những lỗi lầm hay công lao của tôi. Nguyên nhân Của yếu tố hẳn là ở mong ước ( mong ước này khó thực thi so với nhiều người ) hoàn toàn có thể hiểu được một. hoặc hai điều trong những khu công trình của tôi mà sức mạnh không đơn cử của những điều ấy tôi có được từ những cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ. Tôi trọn vẹn nhận thức được rằng, điều thiết yếu so với bất kể thành công xuất sắc của một việc làm phức tạp nào là gia chủ của nó phải thực thi được những ý tưởng sáng tạo đã đề ra, khuynh hướng và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm chung về nó .Nhưng không được ép buộc những người đi theo, mà phải để họ có quyền chọn cho mình người cầm lái. Mọi người phải có quyền bầu ra người chỉ huy cho mình. Một thể chế chuyên chế để áp bức, theo tôi sẽ sớm bị thoái hoá trong một thời hạn ngắn, tôi tin chắc như vậy. Bởi đấm đá bạo lực luôn mê hoặc những kẻ thấp kém về đạo đức, và tôi tin rằng đã thành quy luật : nối nghiệp những tên bạo chúa thiên tài luôn là những tên khốn kiếp. Vì lý do đó, tôi luôn là người kinh khủng chống lại những mạng lưới hệ thống như vậy, những mạng lưới hệ thống mà tất cả chúng ta đang thấy ở Ý và Nga lúc bấy giờ. Cái làm cho nền dân chủ ở châu Âu thời điểm ngày hôm nay rơi vào bê bối không phải là bản thân lý tưởng dân chủ, mà là sự thiếu không thay đổi của một bộ phận chỉ huy của những cơ quan chính phủ và tính nhân cách của thể chế bầu cử * ). Về mặt này, tôi cho rằng nước Mỹ đã có lựa chọn đúng : họ có một Tổng thổng có nghĩa vụ và trách nhiệm, được bầy cho một thời hạn đủ dài và có đủ quyền lực tối cao để thực sự đảm nhiệm được trách nhiệm. Mặt khác, tôi lại nhìn nhận cao hoạt động giải trí nhà nước của tất cả chúng ta về mặt phúc lợi thoáng đãng cho cá thể trong trường hợp đau ốm hay khó khăn vất vả. Cái mà tôi cho là dù có giá trị đích thực trong những hoạt động giải trí của con người không phải là nhà nước, mà là thành viên phát minh sáng tạo và thành viên cảm nhận, là cá thể : Chỉ cá thể mới vượt lên, tạo dựng được những giá trị chân quý và cao quý, trong khi bầy đàn, xét như bầy đàn, cứ mãi vẫn là trì độn trong tư duy và trì độn trong cảm hứng .Nhân đây tôi muốn đề cập đến cái quái thai kinh tởm nhất của bản tính bầy đàn : mạng lưới hệ thống quân đội mà tôi chán ghét. Chỉ cần kẻ nào cảm thấy thú vị khi đứng vào đoàn duyệt binh trong tiếng quân nhạc, tôi đã coi thường rồi, anh ta được trời phú nhầm cho bộ não lớn hơn, bởi với anh ta, chỉ cần cột xương sống thôi là đã quá đủ. Vết nhục này của nền văn minh cần bị vô hiệu càng sớm càng tốt. Chủ nghĩa anh hùng phục tùng mệnh lệnh, đấm đá bạo lực mù quáng, trò hề ái quốc tởm lợm, tôi chán ghét chúng làm thế nào. Tôi thà bị băm vằm làm muôn mảnh còn hơn là dự phần vào cái trò khốn nạn đó ! Dù sao tôi vẫn luôn nghĩ tốt về trái đất và tôi tin rằng, lẽ ra bóng ma này đã hoàn toàn có thể biến đi từ lâu nếu lý trí lành mạnh của dân chúng không bị những tham vọng về kinh tế tài chính và chính trị, trải qua trường học và báo chí truyền thông, làm cho bại hoại .Hạnh phúc lớn lao nhất của đời người là gì vẫn còn là một huyền bí. Đó hẳn là xúc cảm can đảm và mạnh mẽ của con người lớn lên từ cái nôi của nghệ thuật và thẩm mỹ chân chính và khoa học chân chính. Một người không biết đến cảm xúc ấy không còn thấy do dự, hay kinh ngạc trong cuộc sống có khác nào đã chết hay chỉ như ngọn nến đã tắt mà thôi. Trải nghiệm cái huyền bí – dù có trộn lẫn cảm xúc sợ hãi – cũng chính là thưởng thức mà tôn giáo đã tạo ra. Hiểu biết về sự sống sót của một thực thể là điều khó chớp lấy, từ sự hiện hữu của yếu tố tâm linh sâu thẳm đến vẻ đẹp rực rỡ tỏa nắng nhất. Tất cả những cái đó tất cả chúng ta chỉ hoàn toàn có thể lý giải được trạng thái nguyên thủy nhất của chúng – tri thức và xúc cảm về quốc tế như vậy chính là nguồn gốc sâu xa của tin ngưỡng. Ở góc nhìn này, tôi là một Fan Hâm mộ của tôn giáo. Tôi không có năng lượng để tưởng tượng ra đức Chúa Trời, người có quyền phép ban thưởng hay trách phạt những con chiên của Ngài như thế nào, người có ý chí như tất cả chúng ta đang có hay không .Liệu linh hồn còn sống sót khi mà thể xác đã mất hay không, điều này tôi không hề lý giải nổi, mà tôi cũng không mong ước điều ngược lại. Những ý niệm về linh hồn là nhằm mục đích lý giải cho những nỗi sợ hãi hay thuyết vị kỷ vô lý của những người yếu bóng vía. Bí mật về sự vĩnh hằng của cuộc sống, sự mơ hồ về kiến trúc kỳ diệu của tạo hóa. cùng với những nỗ lực để hoàn toàn có thể hiểu được một phần dù chỉ là rất nhỏ lý lẽ của sự sống sót hiển nhiên của mình trong tự nhiên, so với tôi như vậy là quá đủ .
Về ý nghĩa cuộc sống
Đâu là ý nghĩa cuộc sống chúng ta, đâu là ý nghĩa cuộc sống của mọi sinh vật nói chung? Biết câu trả lời cho câu hỏi này, nghĩa là có đức tin tôn giáo. Bạn lại hỏi: Có nghĩa gì không khi đặt ra câu hỏi ấy? Tôi trả lời: Kẻ nào thấy cuộc sống của mình và của đồng loại là vô nghĩa, kẻ đó không những chỉ bất hạnh mà còn hầu như không thể sống được.
Giá trị đích thực của một con người
Giá trị đích thực của một con người trước hết được xác lập bởi : anh ta đã đạt đến chỗ giải phóng khỏi cái Tôi đến mức độ nào và theo nghĩa gì .
Về của cải
Tôi nghiệm thấy chắc như đinh rằng, không của cải nào trên đời này hoàn toàn có thể đưa trái đất tiến lên được, ngay cả khi nó được trao vào tay những người tận tâm nhất. Chỉ có tấm gương của những nhân cách lớn và trong sáng mới dẫn đến những tư tưởng và hành vi cao quý. Đồng tiền chỉ kích thích tư lợi và luôn mê hoặc sự lạm dụng .Ai hoàn toàn có thể tưởng tượng ra Moses, Jesus hay Gandhi được trang bị bằng tải tiền của Carnegie hay không ?
Cộng đồng và cá thể
Nếu tất cả chúng ta ngẫm nghĩ về cuộc sống và nỗ lực của mình, tất cả chúng ta sẽ sớm nhận ra rằng, hầu hết những hoạt động giải trí và mong ước của tất cả chúng ta đều có quan hệ với sự sống sót của người khác. Chúng ta nhận ra rằng, về thực chất giống loài, tất cả chúng ta cũng giống như những động vật hoang dã sống theo bầy. Chúng ta ăn thức ăn người khác trồng, mặc quần áo người khác may, sống trong nhà người khác xây. Hầu hết những gì ta hiểu biết và tin cậy đều do người khác bày cho ta trải qua một ngôn từ, mà ngôn từ cũng do những người khác tạo ra. Nếu không có ngôn từ, năng lực tư duy của tất cả chúng ta sẽ rất hạn chế – chỉ tương tự với những động vật hoang dã hạng sang ; do đó tất cả chúng ta phải thừa nhận rằng, để tất cả chúng ta hơn được động vật hoang dã, trước hết tất cả chúng ta phải mang ơn vì được sống trong hội đồng loài người. Một thành viên bị bỏ rời một mình từ khi sinh ra sẽ có tâm lý và cảm nhận hoang dã như động vật hoang dã, đến mức tất cả chúng ta khó mà tưởng tượng được. Vậy nên, căn cước và ý nghĩa sống sót của một thành viên nằm ở chỗ, anh ta không hẳn là một sinh thể đơn lẻ mà là thành viên của một hội đồng lớn của con người, hội đồng dẫn dắt đời sống vật chất và ý thức của anh ta từ khi sinh ra tới khi chết .Cái làm ra giá trị của một con người trong hội đồng phụ thuộc vào trước hết vào việc những tình cảm, tâm lý và hành vi của anh ta giúp ích được bao nhiêu cho sự sống sót của người khác. Tuỳ theo thái độ của anh ta trong mối quan hệ này mà tất cả chúng ta nhìn nhận anh ta thuộc loại tốt hay xấu. Thoạt nhìn thì có vẻ là, chỉ duy những phẩm chất xã hội của một con người mới là chuẩn mực cho những nhìn nhận về anh ta .Nhưng một ý niệm như vậy thật ra là không đúng. Dễ nhận thấy rằng, trải qua bao thế hệ, toàn bộ tài sản vật chất, ý thức và đạo đức mà tất cả chúng ta nhận được từ hội đồng đã được tạo dựng bởi những thành viên phát minh sáng tạo đơn lẻ : người tìm ra cách dùng lửa, người tìm ra cách trồng trọt, và người ý tưởng ra đầu máy hơi nước .Chỉ thành viên đơn lẻ mới hoàn toàn có thể tư duy và qua đó, tạo ra những giá trị mới cho xã hội, vâng, thậm chí còn đề ra những quy phạm đạo đức mới để đời sống hội đồng hướng theo. Nếu không có những thành viên phát minh sáng tạo, tâm lý và phán xét độc lập, thì sự tăng trưởng lên cao của xã hội là khó tưởng tượng ; cũng như vậy, một thành viên đơn lẻ sẽ không hề tăng trưởng nếu thiếu mảnh đất dinh dưỡng của hội đồng .Vâng, một hội đồng lành mạnh là một hội đồng gắn liền với tính độc lập của những thành viên cũng như với sự link bên trong của xã hội. Có nhiều điểm đúng khi nói rằng, nền văn hoá Hy-Âu-Mỹ nói chung, đặc biệt quan trọng là cao trào văn hoá thời Phục hưng ở Ý – thời chấm hết đêm trường trung cổ ở châu Âu – đã đặt nền tảng trên sự giải phóng cá thể và sự tách bạch một cách tương đối giữa cá thể với hội đồng .
Bây giờ, hãy nhìn vào thời đại chúng ta đang sống! Cộng đồng được nhìn nhận ra sao, còn cá thể thì thế nào? So với thời trước, mật độ dân số ở các nước văn minh hiện quá cao; châu Âu hôm nay chứa một lượng người lớn gấp ba lần cách đây một trăm năm. Nhưng tỉ lệ những người có tư chất thủ lĩnh lại giảm sút. Chỉ có một số ít người, nhờ thành tựu của mình, nổi lên trước đám đông như một nhân cách. Ở một chừng mực nhất định, tổ chức đã thay thế thủ lĩnh, nhất là trong lĩnh vực kỹ thuật, song cũng đã có thể cảm thấy điều tương tự trong khoa học.
Đặc biệt nhạy cảm, sự thiếu vắng đậm chất ngầu trong nghành nghề dịch vụ nghệ thuật và thẩm mỹ đang lộ rõ. Hội hoạ và âm nhạc xuống cấp trầm trọng trông thấy và đang đánh mất ghê gớm sự cộng hưởng trong công chúng. Trong chính trị, không riêng gì thiếu người cầm lái mà sự độc lập niềm tin cũng như ý thức về lẽ phải của dân chúng cũng giảm sút kinh khủng. Chế độ dân chủ nghị trường, chính sách vốn lấy sự độc lập nói trên làm điều kiện kèm theo tiên quyết, đang bị chao đảo ở nhiều nơi ; những chế độ độc tài Open và được dung dưỡng, bởi ý thức về danh dự và quyền cá thể không còn đủ mạnh nữa. Chỉ trong hai tuần, vì báo chí truyền thông, đám đông mù quáng ở một vương quốc nào đó hoàn toàn có thể bị làm cho tức giận và kích động đến nỗi những người đàn ông chuẩn bị sẵn sàng khoác áo lính để đi giết người và bị giết vì những mục tiêu chẳng lấy gì làm cao quý của những thế lực nào đó. Nghĩa vụ quân sự chiến lược với tôi là tín hiệu nhục nhã nhất về sự thiếu vắng phẩm giá cá thể, sự thiếu vắng mà vì nó, quả đât văn minh của tất cả chúng ta đang quằn quại. Chẳng thế mà không thiếu những nhà tiên tri, những kẻ dự báo ngày tàn của nền văn minh tất cả chúng ta đang đến gần. Tôi không thuộc số những kẻ bi quan này ; tôi tin vào một tương lai tốt đẹp hơn. Ở đây tôi muốn biện giải cho lòng tin ấy một cách ngắn gọn :Theo quan điểm của tôi, những biểu lộ suy tàn lúc bấy giờ bắt nguồn từ chỗ : sự tăng trưởng về kinh tế tài chính và kỹ thuật đã khiến cho cuộc đấu tranh sống sót của con người càng thêm nóng bức, do đó, sự tăng trưởng tự do của cá thể bị tổn hại nặng nề. Nhưng mặt khác, kỹ thuật tăng trưởng lại giúp cá thể ngày càng phải lao động ít hơn mà vẫn thoả mãn được những nhu yếu chung. Việc phân công lao động có kế hoạch đang ngày càng trở nên một yên cầu cấp thiết, và việc phân công này sẽ mang lại sự bảo vệ về vật chất cho từng thành viên. Sự bảo vệ này, cũng như sức lực lao động và thời hạn dư ra của những thành viên, sẽ là một lợi thế cho sự tăng trưởng nhân cách. Cộng đồng nhờ thế sẽ khoẻ mạnh trở lại, và tất cả chúng ta hãy kỳ vọng rằng, những sử gia tương lai sẽ nhìn những biểu lộ bệnh tật của thời đại tất cả chúng ta như chứng cảm cúm của trẻ con, chứng cảm cúm của một trái đất đang vươn mình lên cao – mà toàn bộ chẳng qua cũng do vận tốc quy đổi quá nhanh mà ra .* ) Khi nói đến tính phi nhân cách của thể thức bầu ở châu Âu, theo chúng tôi, Einstein muốn phê phán thể thức bầu cử mà ở đó, những đảng phái chính trị có vai trò chính yếu và phần nào che lấp cá thể người ra ứng cử ( Khác với những thể thức bầu cử Tổng thống trực tiếp kiểu Mỹ : ứng viên Tổng thống cần chứng tỏ được nhân cách và bản lĩnh cá thể của mình trước cử tri nhiều hơn )
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Thủ Thuật
Để lại một bình luận