Hướng dẫn Soạn bài Ý nghĩa văn chương sgk Ngữ văn 7 tập 2

Hướng dẫn Soạn Bài 24 sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập hai. Nội dung bài Soạn bài Ý nghĩa văn chương sgk Ngữ văn 7 tập 2 gồm có không thiếu bài soạn, tóm tắt, miêu tả, tự sự, cảm thụ, nghiên cứu và phân tích, thuyết minh … khá đầy đủ những bài văn mẫu lớp 7 hay nhất, giúp những em học tốt môn Ngữ văn lớp 7 .

Văn bản

1. Tác giả

– Hoài thanh (1909 –1982) tên thật là Nguyễn Đức Nguyên

– Quê : ở xã Nghi Trung, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An .
– Cuộc đời :
+ Là nhà phê bình văn học xuất sắc .
+ Năm 2000 được nhà nước phong tặng phần thưởng Hồ Chí Minh về văn học – thẩm mỹ và nghệ thuật .

2. Tác phẩm

Văn bản được viết năm 1936 in trong sách Bình luận văn chương .

3. Nội dung

Hoài Thanh khẳng đinh : nguồn gốc của văn chương là tình cảm, là lòng vị tha. Văn chương là hình ảnh của sự sống muôn hình vạn trạng và phát minh sáng tạo ra sự sống, gây những tình cảm không có, luyện những tình cảm sẵn có. Đời sống niềm tin của quả đât nếu thiếu văn chương thì sẽ rất nghèo nàn .

4. Bố cục

– Phần 1 ( từ đầu đến …. gợi lòng vị tha ) : Nguồn gốc văn chương xuất phát từ tình yêu thương con người .
– Phần 2 ( còn lại ) : Công dụng của văn chương .

5. Nghệ thuật

– Lối văn nghị luận vừa có lí lẽ, vừa có xúc cảm và hình ảnh .
– Lập luận ngặt nghèo, sáng sủa và giàu xúc cảm .
– Văn bản nghị luận có phối hợp yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm .
Dưới đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Ý nghĩa văn chương sgk Ngữ văn 7 tập 2. Các bạn cùng tìm hiểu thêm nhé !

Đọc – Hiểu văn bản

Giaibaisgk. com trình làng với những bạn không thiếu chiêu thức, lời hướng dẫn, câu vấn đáp những câu hỏi có trong phần Đọc – Hiểu văn bản của Bài 24 trong sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập hai cho những bạn tìm hiểu thêm. Nội dung chi tiết cụ thể câu vấn đáp từng câu hỏi những bạn xem dưới đây :

1. Trả lời câu hỏi 1 trang 62 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Theo Hoài Thanh, nguồn gốc cốt yếu của văn chương là gì ? Hãy chú ý quan tâm đến nghĩa của hai từ cốt yếu ( chính, quan trọng nhất nhưng chưa phải là toàn bộ ) và đọc bốn dòng đầu của văn bản để tìm ý vấn đáp .

Trả lời:

Nguồn gốc cốt yếu của văn chương theo Hoài Thanh là : Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra là thương cả muôn vật muôn loài .

2. Trả lời câu hỏi 2 trang 62 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Hoài Thanh viết : “ Văn chương sẽ là tưởng tượng của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế văn chương còn phát minh sáng tạo ra sự sống .. ”. Hãy đọc lại chú thích 5 rồi lý giải và tìm dẫn chứng để làm rõ những ý đó .

Trả lời:

– “Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng”: Cuộc sống vốn nhiều màu sắc và văn chương chính là hình ảnh phản chiếu của màu sắc ấy.

– “Văn chương còn sáng tạo ra sự sống”: Văn chương dựng lên hình ảnh, ý tưởng, một thế giới mơ ước mà con người luôn khát khao đạt đến.

3. Trả lời câu hỏi 3 trang 62 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Theo Hoài Thanh, tác dụng của văn chương là gì ? Hãy đọc đoạn văn từ “ Vậy thì, hoặc tưởng tượng sự sống ” đến hết văn bản để tìm ý vấn đáp .

Trả lời:

Theo Hoài Thanh hiệu quả của văn chương là :
– Gợi tình cảm và lòng vị tha .
– Gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có .
– Làm hay, làm đẹp những điều bình dị trong đời sống .

4. Trả lời câu hỏi 4 trang 62 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Đọc lại những kỹ năng và kiến thức về bài văn nghị luận đã học trong phần Tập làm văn ở Bài 18, 19, 20, từ đó vấn đáp những câu hỏi :
a ) Văn bản ý nghĩa văn chương thuộc loại văn bản nghị luận nào trong hai loại sau ? Vì sao ?
– Nghị luận chính trị – xã hội ;
– Nghị luận văn chương .
b ) Văn nghị luận của Hoài Thanh ( qua Ý nghĩa văn chương ) có gì rực rỡ ? Hãy chọn một trong những ý sau để vấn đáp :
– Lập luận ngặt nghèo, sáng sủa ;
– Lập luận ngặt nghèo, sáng sủa và giàu xúc cảm ;
– Vừa có lí lẽ, vừa có cảm hứng, hình ảnh .
Tìm một đoạn trong văn bản đế làm dần chứng và làm rõ ý đã chọn .

Trả lời:

a) Văn bản “Ý nghĩa văn chương” thuộc loại văn nghị luận: văn chương vì nó bàn đến ý nghĩa, công dụng của văn chương.

b) Văn bản nghị luận của Hoài Thanh có đặc sắc: vừa có lí lẽ, vừa có cảm xúc, hình ảnh.

Ví dụ : Đoạn khởi đầu : “ Người ta kể chuyện đời xưa … nguồn gốc của thi ca ” .
– Đoạn này nghị luận về nguồn gốc của thi ca .
– Tác giả lấy dẫn chứng từ một câu truyện có từ thời xưa về thi sĩ Ấn Độ .

Luyện tập

Trả lời câu hỏi trang 63 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Hoài Thanh viết : “ Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có ”. Hãy dựa vào kiến thức và kỹ năng văn học đã có, lý giải và tìm dẫn chứng để chứng tỏ cho câu nói đó .

Trả lời:

– Trước hết, văn chương gây cho ta những tình cảm không có :
Đó là những tình cảm mới mà ta có được sau quy trình đọc hiểu, cảm nhận tác phẩm văn chương. Có thể là lòng vị tha, tính hùng vĩ, lòng căm thù cái ác, cái giả dối, ý chí vươn lên, tính quyết đoán … tùy theo tính cách, đậm cá tính của từng người đọc .
Ví dụ : Dế Mèn phiêu lưu kí : đã hình thành cho ta tình cảm thương xót, nỗi ân hận và sự vị tha .
– Văn chương luyện những tình cảm ta sẵn có :
Rèn luyện cái đã có tức là bản thân ta từ trước đã có rồi. Tức là, khi chưa đọc “ Dế Mèn phiêu lưu kí ”, ta cũng đã có những tình cảm : thương xót một ai đó, ân hận khi làm một việc gì đó sai, tha thứ cho một người khác nhưng khi đọc ta sẽ nhận ra nó rõ hơn mà không bị che lấp bởi những xúc cảm khác .

Các bài văn hay

Phân tích bài Ý nghĩa văn chương của Hoài Thanh

Bài tham khảo 1:

Hoài Thanh là một trong những nhà phê bình xuất sắc nhất của văn học Nước Ta. Những nhìn nhận, phản hồi của ông về văn học có giá trị lớn lao. Tác phẩm nổi tiếng nhất của Hoài Thanh là “ Thi nhân Nước Ta ” được in năm 1942. Tác phẩm “ Ý nghĩa văn chương ” đã cho người đọc thấy được nguồn gốc, công dụng và ý nghĩa của văn chương so với đời sống con người .
Tác giả Phan Kế Bính đã định nghĩa văn chương rằng : “ văn là vẻ đẹp, chương là vẻ sáng. Lời của người ta bùng cháy rực rỡ bóng bẩy, tựa như có vẻ như đẹp vẻ sáng vì vậy gọi là văn chương ”. Khái niệm văn chương mà Hoài Thanh sử dụng trong tác phẩm này giống với định nghĩa của Phan Kế Bính, tức là tính thẩm mỹ và nghệ thuật, vẻ đẹp của câu văn, lời văn .
Hoài Thanh đã mở màn tác phẩm bằng việc lý giải nguồn gốc của văn chương bằng một giai thoại : “ Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ thấy một con chim bị thương rơi xuống chân mình. Thi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hoà một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, dịp đau ấy chính là nguồn gốc của thi ca ” .
Nguồn gốc của văn chương không đâu xa chính là xuất phát từ những rung động nhỏ nhất trong trái tim của người thi văn sĩ so với quốc tế. Văn chương không hề có hình và có hồn nếu những cảm hứng bị gián trá. Để Tóm lại cho quan điểm này, tác giả lại khẳng định chắc chắn một lần nữa : “ Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra là thương cả muôn vật, muôn loài ” .
Không có gì khác ngoài lòng nhân ái bát ngát chính là khởi nguyên của văn chương. Đây là một nhận xét rất đúng đắn. Văn chương chính là công cụ để thể hiện cảm hứng của con người, dẫu yêu hay ghét thì cũng đều xuất phát từ sự nhân ái trong lòng tác giả .
Bên cạnh đó, tác giả cũng đã nhìn nhận thêm về nguồn gốc của văn chương. Ngoài việc bắt nguồn từ lòng bác ái, văn chương còn khởi đầu từ hiện thực đời sống .
Quan niệm này của Hoài Thanh cũng giống với ý niệm về văn chương của Nam Cao về nghệ thuật và thẩm mỹ nói chung và văn chương nói riêng : “ nghệ thuật và thẩm mỹ không phải là ánh trăng lừa dối … nghệ thuật và thẩm mỹ chỉ hoàn toàn có thể phát ra từ những kiếp lầm than trong đời sống … ”. Ý kiến này đã được tác giả biểu lộ trải qua nhận định và đánh giá : “ văn chương sẽ là tưởng tượng của sự sống muôn hình vạn trạng ” .
Những sự kiện về quốc tế xã hội và tự nhiên đều được ghi lại trong văn học, thậm chí còn có những điều còn được ghi rất chi tiết cụ thể và đơn cử. Văn chương đã phản ánh đời sống theo đúng quy luật tự nhiên của nó .
Điều này hoàn toàn có thể thấy trong thực tiễn bằng việc khi ta đọc những tác phẩm văn học dân gian sẽ biết được cha ông ta thời xưa đã sống và thiết kế xây dựng quốc gia ra làm sao, tất cả chúng ta cũng tưởng tượng ra một thời bom đạn máu lửa với những câu truyện cảm động về những người lính, … Chúng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng ra nhiều mặt của đời sống này trải qua những tác phẩm đó. Chính vì lẽ đó mà có quan điểm cho rằng : “ văn chương đã mở ra trước mắt tôi một chân trời mới ” .
Tổng hợp hai quan điểm trên, ta hoàn toàn có thể thấy rằng nguồn gốc của văn chương vừa bắt nguồn từ tình thương và cả hiện thực đời sống : ” vậy thì, hoặc tưởng tượng sự sống, hoặc phát minh sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, lòng vị tha ”. Hai yếu tố trên tích hợp lại với nhau sẽ tạo nên những tác phẩm giàu ý nghĩa .
Văn chương sinh ra trên đời không riêng gì bởi nhu yếu thể hiện tình cảm của con người mà nó còn có những tính năng to lớn so với đời sống. Hoài Thanh đã chỉ ra rằng “ Văn chương là tưởng tượng của sự sống muôn hình vạn trạng … Văn chương còn phát minh sáng tạo ra sự sống ” .
Hai câu văn đã khẳng định chắc chắn được trách nhiệm của văn chương là “ tưởng tượng ra sự sống ” và “ phát minh sáng tạo ra sự sống ”. Điều này có nghĩa là mỗi nhà văn với con mắt nhìn cuộc sống khác nhau đã cho ta những hình ảnh về những góc nhìn của đời sống .
Đều viết về TP. Hà Nội nhưng Vũ Bằng lại có cái nhìn khác Thạch Lam, mỗi người khai thác một phương diện. Những hình ảnh của đời sống được tưởng tượng qua văn chương cũng muôn màu muôn vẻ. Nguyễn Trãi ví tiếng suối như tiếng đàn cầm còn Hồ Chí Minh lại nghe như tiếng hát xa. Cách tưởng tượng, tái hiện đời sống vào văn chương vô cùng đa dạng và phong phú .
Thế giới này có vẻ như không đủ rộng trong con mắt của những nhà văn. Hoài Thanh viết : “ Vũ trụ này tầm thường, chật hẹp, không đủ thoả mãn mối tình cảm dồi dào của nhà văn. Nhà văn sẽ phát minh sáng tạo ra những quốc tế khác ”. Đúng vậy, nhà văn bằng khối óc và trái tim đã phát minh sáng tạo nên những quốc tế mới, quốc tế có cả cái tôi nhà văn và cái ta hội đồng quả đât .
Văn chương không chỉ có trách nhiệm phản ánh quốc tế mà quan trọng nhất là sự phát minh sáng tạo. Sáng tạo ở đây vừa là năng lực phát minh sáng tạo PDF EPUB PRC AZW không lấy phí đọc trên điện thoại thông minh – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả văn chương vừa là năng lực phát minh sáng tạo của văn chương so với đời sống .
Thế giới được phát minh sáng tạo trong văn chương hoàn toàn có thể giống hoặc khác so với hiện thực. Nó hoàn toàn có thể là quốc tế đáng mơ ước như trong những câu truyện cổ tích như Lọ Lem, Tấm Cám, … nhưng cũng hoàn toàn có thể đầy nghiệt ngã như trong những tác phẩm văn học hiện thực của Nam Cao hay những tác phẩm viết về đề tài cuộc chiến tranh .
Vậy những tác phẩm ấy phát minh sáng tạo ra sự sống bằng cách nào ? Xét cho cùng những tác phẩm văn học dù có nói đến cái tốt hay cái xấu trong đời sống cũng chỉ với mục tiêu tái tạo, thiết kế xây dựng đời sống tốt đẹp hơn. Truyện cổ tích phản ánh tham vọng của con người về một quốc tế không còn những bất công, chỉ còn tình yêu thương và niềm hạnh phúc .
Đọc những tác phẩm hiện thực hay về chuến tranh để giúp con người nhận ra cái ác, cái xấu trong xã hội để hoàn toàn có thể đấu tranh cho một đời sống tốt đẹp hơn. Đó chính là vai trò kiến thiết xây dựng đời sống của văn chương sau khi đã phản ảnh rất nhiều mặt của đời sống .
Bên cạnh đó, Hoài Thanh còn chứng minh và khẳng định thêm một tính năng to lớn của văn chương nữa : “ Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm sẵn có ; cuộc sống phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và thoáng rộng đến trăm nghìn lần ” .
Thế giới niềm tin con người có lẽ rằng là lãnh địa khó chạm đến nhất. Chúng ta không hề nhìn thấy, cảm nhận hay lắng nghe được bằng những giác quan thường thì. Thế nhưng thật lạ, văn chương lại hoàn toàn có thể làm được trách nhiệm khó khăn vất vả đó. Những đứa trẻ biết yêu thương những người thân yêu trong mái ấm gia đình, biết yêu thương những con vật, cây cối trải qua những câu truyện kể của ông bà cha mẹ .

Con người biết yêu thương quê hương nguồn cội, yêu thương thế giới xung quanh để có thể yêu thương con người. Chúng ta biết khóc thương cho số phận của Kiều khi phải bán thân, cho cảnh chị Dậu đứt ruột bán con và bán chó. Những tình cảm ấy dễ gì có được ở chính cuộc sống này.

Thế nhưng khi đi vào văn chương, khi có cái nhìn to lớn hơn, tình cảm con người trở nên bát ngát hơn với đồng loại của mình .
Thế giới thực của mỗi tất cả chúng ta chỉ xoay quanh việc làm, người thân trong gia đình và một chút ít bè bạn. Thế nhưng, khi tìm đến văn chương, ta biết được bên nửa bên kia bán cầu có cô bé bán diêm đáng thương trong đêm Noel, có chú bé chăn cừu nói dối hại thân .
Thế giới tri thức mở ra cùng với tình thương yêu. Văn chương thẩm thấu vào ý thức con người một cách tự nhiên và thâm thúy nên nó được ví như một món ăn ý thức không hề thiếu so với tất cả chúng ta .
Văn chương có vai trò quan trọng và lớn lao như vậy nên nó là một bộ phận không hề thiếu trong đời sống trái đất. Nếu bức tranh quốc tế này mất khi gam màu của văn chương thì sẽ trở nên đơn điệu, buồn tẻ và xám xịt biết mấy : “ Nếu pho lịch sử vẻ vang loài người xoá những thi nhân, văn nhân và đồng thời trong tâm linh loài người xoá hết những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn đến bậc nào ! ” .
Đây chính là giá trị to lớn và vĩnh cửu không thể nào thay thế sửa chữa của văn chương. Văn chương đã tạo nên một quốc tế khác song song với quốc tế thực tại của trái đất .
Với những vấn đề đúng chuẩn và đầy tính nhân văn, Hoài Thanh đã giúp tất cả chúng ta hiểu được nguồn gốc và tính năng của văn chương. Văn chương vừa phân phối tri thức như những bộ môn khoa học khác và quan trong hơn là năng lực bồi đắp tình cảm, ý thức cho con người .
Với cách lập luận ngặt nghèo, khoa học kế hợp với những cảm hứng tinh xảo, ta hoàn toàn có thể nhận thấy tình yêu so với văn chương của Hoài Thanh trải qua tác phẩm này. Qua đây tác giả cũng đã khẳng định chắc chắn được sức sống, sức mê hoặc muôn đời của văn chương so với con người .

Bài tham khảo 2:

Hoài Thanh tên thật là Nguyễn Đức Nguyên ( 1909 – 1982 ), quê ở xã Nghi Trung, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Ông là một nhà phê bình văn học xuất sắc. Năm 2000, ông được Nhà nước truy tặng phần thưởng Hồ Chí Minh về Văn hóa – nghệ thuật và thẩm mỹ. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là cuốn Thi nhân Nước Ta, in năm 1942. Bài Ý nghĩa của văn chương sau này in lại đã đổi tự đề thành Ý nghĩa và tác dụng của văn chương .
Với một lối văn nghị luận phối hợp hài hòa giữa lí lẽ sắc bén với xúc cảm tinh xảo, trong văn bản này, Hoài Thanh chứng minh và khẳng định : Nguồn gốc cốt yếu của văm chương là tình cảm, là lòng vị tha. Văn chương là tấm gương phản ánh đời sống muôn hình vạn trạng .
Hơn thế, văn chương còn góp thêm phần phát minh sáng tạo ra sự sống, thiết kế xây dựng cho con người những tình cảm không có và luyện những tình cảm sẵn có. Đời sống niềm tin của trái đất nếu thiếu văn chương thì sẽ rất nghèo nàn, tẻ nhạt .
Quan niệm đúng đắn đó bộc lộ trình độ hiểu biết thâm thúy cùng thái độ yêu quý, trân trọng PDF EPUB PRC AZW không lấy phí đọc trên điện thoại thông minh – máy tính, ứng dụng đọc file epub, prc reader, azw reader của tác giả dành cho văn chương .
Bố cục bài văn hoàn toàn có thể chia thành hai phần. Phần một : Từ đầu đến … gợi lòng vị tha : Để cập đến nguồn gốc cốt yếu của văn chương. Phần còn lại : Bàn về vai trò quan trọng và tác dụng to lớn của văn chương .
Trước khi nghiên cứu và phân tích bài văn, tất cả chúng ta nên khám phá khái niệm văn chương. Vậy thế nào là văn chương ?
Học giả Phan Kế Bính đã định nghĩa ngắn gọn rằng : Văn là gì ? Văn là vẻ đẹp. Chương là gì ? Chương là vẻ sáng. Nhời ( lời ) của người ta, tỏa nắng rực rỡ bóng bẩy, tựa như có vẻ như đẹp vẻ sáng, vì vậy gọi là văn chương …
Theo cách hiểu trước đây thì văn chương nghĩa rộng gồm có cả triết học, sử học, văn học … Nghĩa hẹp dùng để gọi những tác phẩm văn học, nghĩa hẹp hơn nữa là tính nghệ thuật và thẩm mỹ, vẻ đẹp của câu văn, lời thơ … Trong văn bản này, thuật ngữ văn chương được dùng theo nghĩa hẹp .
Hoài Thanh lý giải nguồn gốc của văn chương mở màn bằng một giai thoại hoang đường :
Người ta kể chuyện đời xưa, một nhà thi sĩ Ấn Độ trông thấy một con chim bị thương rơi xuống bên chân mình. Thi sĩ thương hại quá, khóc nức lên, quả tim cùng hòa một nhịp với sự run rẩy của con chim sắp chết. Tiếng khóc ấy, nhận đau thương ấy chinh là nguồn gốc thi ca .
Cách mở bài độc lạ như trên đã lôi cuốn sự quan tâm của người đọc. Tác giả mượn câu truyện này để cắt nghĩa nguồn gốc của văn chương. Văn chương thực sự chỉ Open khi người cầm bút có cảm hứng mãnh liệt trước một tình cảnh hay hiện tượng kỳ lạ nào đó trong đời sống .
Tác giả Tóm lại : Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người và rộng ra thương cả muôn vật, muôn loài. Theo ông thì lòng nhân ái bát ngát chính là nguồn gốc của văn chương .
Đây là lời nhận xét rất đúng đắn. Tuy vậy, bên cạnh nó còn có những quan điểm khác nhau như văn chương bắt nguồn từ đời sống lao động của con người hoặc văn chương là thẩm mỹ và nghệ thuật của ngôn từ đời sống lao động của con người hoặc văn chương là thẩm mỹ và nghệ thuật của ngôn từ … Các ý niệm này tuy khác nhau nhưng không loại trừ nhau. trái lại, chúng bổ trợ cho nhau về mặt ý nghĩa .
Để làm rõ hơn nguồn gốc văn chương, Hoài Thanh liên tục đưa ra nhận định và đánh giá về vai trò của tình cảm trong phát minh sáng tạo của văn chương .
Văn chương sẽ là tưởng tượng của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn phát minh sáng tạo ra sự sống .
Vậy thì, hoặc tưởng tượng sự sống, hoặc phát minh sáng tạo ra sự sống, nguồn gốc của văn chương đều là tình cảm, lòng vị tha .
Ở câu thứ nhất tác giả nhấn mạnh vấn đề : đời sống vốn dĩ thiên hình vạn trạng, văn chương có trách nhiệm phản ánh đời sống theo đúng quy luật tự nhiên của nó. Văn chương thậm chí còn góp thêm phần phát minh sáng tạo ra đời sống, làm cho đời sống ngày càng trở nên tốt đẹp hơn .
Ở câu thứ hai, ông khẳng định chắc chắn : Văn chương phát minh sáng tạo nên những hình ảnh, những sáng tạo độc đáo mới lạ, văn minh mà trong đời sống hiện tại chưa có, để mọi người phấn đấu, biến ý tưởng sáng tạo đó thành hiện thực .
Thực tế cho thấy sự phát minh sáng tạo văn chương bắt nguồn từ cảm hứng yêu thương chân thành của nhà văn, nhà thơ. Thông qua văn chương, những tác giả giúp người đọc nhận thức được nhiều điều có ích về đời sống trong quá khứ cũng như hiện tại .
Đọc ca dao, tục ngữ hay truyền thuyết thần thoại, cổ tích, tất cả chúng ta tưởng tượng được tổ tiên xưa kia sinh sống thế nào trong suốt mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước. Những tham vọng, khát vọng chinh phục vạn vật thiên nhiên ; những bài học kinh nghiệm về đạo lí và kinh nghiệm tay nghề sống ở đời được thân thiện qua những mô hình văn học cư thấm dần vào máu thịt, tạo nên đời sống ý thức đa dạng chủng loại cho mỗi con người .
Văn chương hướng con người tới Chân, Thiện, Mĩ của cuộc sống. Vì vậy nó là món ăn ý thức không hề thiếu, giúp con người hoàn thành xong nhân cách để trở nên có ích hơn so với mái ấm gia đình và xã hội .
Cách đây hàng trăm năm, ông cha ta đã có câu tục ngữ : Lời nói chẳng mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho thỏa mãn nhu cầu nhau. Nguồn gốc của câu tục ngữ trên cũng xuất phát từ lòng nhân ái, từ mục tiêu muốn con người có cách ăn nói sao cho đúng, cho hay ; có cách ứng xử với nhau tốt đẹp hơn .
Câu ca dao : Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra được lưu truyền từ đời này sang đời khác, mãi mãi như một lời nhắc nhở con cháu phải hiếu thảo với cha mẹ. Vì bổn phận, nghĩa vụ và trách nhiệm và lòng hiếu thảo là thước đo phẩm chất đạo đức của con người .
Trong kho tàng văn học dân gian Nước Ta có biết bao tiếng há, lời ru, câu truyện … khuyên nhủ mọi người hãy thiết kế xây dựng tình cảm mái ấm gia đình đầm ấm, thuận hòa. Một trong những lời khuyên đó là :
Anh em như chân với tay ,
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần .
Cuộc sống lao động chân lấm tay bùn của người nông dân xưa kia trở nên xinh xắn, thơ mộng biết bao trước cái nhìn yêu thương trìu mến so với con người và vạn vật thiên nhiên chốn quê nhà :
Hỡi cô tát nước bên đàng
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi ?
Chỉ bằng hai dòng thơ nhưng tác giả dân gian đã vẽ nên bức tranh hoạt động và sinh hoạt tuyệt đẹp, đó là cảnh thôn nữ tát nước đêm trăng. Ánh trăng tràn ngập khắp nơi, sóng sánh trong từng gàu nước, Một gàu nước là một gàu trăng. Cô gái múc nước mà như múc ánh trăng vàng .
Sự liên tưởng độc lạ đã tạo ra hình ảnh đẹp tươi và thơ mộng. Câu hỏi tu từ đầy tính thẩm mỹ và nghệ thuật cũng là cách tỏ tình vô cùng tinh xảo của người xưa .
Để ca tụng vẻ đẹp của làng quê và phẩm chất cao quý của dân quê, ca dao có bài :
Trong đầm gì đẹp bằng sen ,
Lá xanh, bông trắng, lại chen nhị vàng .
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn .
Bài ca dao ca tụng vẻ đẹp của hoa sen. Hoa sen thường mọc trong đầm lầy và trong đầm không hoa nào đẹp bằng sen. Sen là loài hoa hương sắc ven toàn. Không chỉ ca tụng vẻ đẹp của hoa sen, bài ca dao còn ca tụng vẻ đẹp tâm hồn của người lao động, dẫu sống gần bùn mà vẫn giữu được phẩm chất thanh cao, trong sáng .
Lòng yêu quê nhà tha thiết của người xưa được biểu lộ rất rõ qua bài ca dao này :

Bàn về sự hấp dẫn đặc biệt và công dụng to lớn của văn chương, Hoài Thanh viết: … Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những câu chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao ?

Đúng vậy ! Văn chương khơi dậy những cảm hứng hùng vĩ của con người. Đọc truyện Kiều của Nguyễn Du, bao thế hệ người đọc mê hồn và vui buồn cùng nhân vật Thúy Kiều .
Họ căm giận bọn Sở Khanh, Tú Bà, Mã Giám sinh bao nhiêu thì thương xót cho số phạn nàng Kiều bấy nhiêu và càng ghê tởm cái xã hội tôn thờ đồng xu tiền : Trong tay đã sắn đồng xu tiền, Dẫu lòng đổi trắng thay đen, Khó gì !
Đọc bài văn Cổng trường mở ra của Lí Lan, người đọc hiểu thêm tình yêu dấu của mẹ so với đứa con ; hiểu thêm về vai trò quan trọng của nhà trường so với mỗi con người. Đọc bài thơ Tình dạ tứ của Lí Bạch, ta càng thấm thía tình quê nhà sâu nặng của kiếp người sống trong cảnh xa nhà đằng đẵng suốt bao năm .

Nhận định về tác dụng to lớn của văn chương, Hoài Thanh viết: Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sắn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến trăm nghìn lần.

Đây chính là công dụng giáo dục của văn chương. Văn chương nuôi dưỡng tâm hồn, tư tưởng, tình cảm con người. Mục đích của văn chương là giúp con người tự mày mò, hiểu biết, nâng cao niềm tin vào bản thân và có khát vọng hướng tới chân lí, hướng tới cái đẹp của cuộc sống .
Đặc điểm của văn chương là nâng con người vượt lên trên những quyền lợi vật chất tầm thường. Đi vào quốc tế của văn chương, người đọc sẽ sống cùng, cùng san sẻ vui buồn, sướng khổ với nhân vật. Những giờ phút đến với văn chương, tâm hồn ra thanh thản biết bao ! Có thể nói văn chương đã đem đến cho con người niềm vui lớn lao và một đời sống ý thức nhiều mẫu mã .
Văn chương thỏa mãn nhu cầu thị hiếu thẩm mĩ của con người vẻ đẹp ngôn từ, vấn điệu, bằng cấu trúc khôn khéo của diễn biến … nhưng trước hết nó làm rung động tâm hồn người đọc bằng hình tượng nhân vật nổi bật trong tác phẩm .
Những hình tượng điển hình như Thúy Kiều, Lục Vân Tiên, Huấn Cao, chị Dậu, Chí Phèo … có sức sống muôn đời bởi đó chính là hiện thân rất đầy đủ nhất, khái quát nhất vui buồn, sướng khổ trong đời sống con người .
Văn chương còn dạy cho ta bao điều hay lẽ phải trong cuộc sống, giúp ta ngày một triển khai xong hơn về nhân phẩm, đạo đức. Văn chương giúp ta nâng cao kỹ năng và kiến thức, lan rộng ra tâm hồn. Vì vậy, văn chương vừa là người bạn thân thương vừa là nười thầy uyên bác, tận tình luôn bên cạnh tất cả chúng ta trên đường đời .
Văn chương như một phép màu kì diệu làm cho những thứ thông thường trong đời sống bỗng trở nên đẹp tươi lạ lùng :
Có kẻ nói từ khi thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa quả trông mới đẹp ; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề tài ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay …
Chúng ta thử đọc lại bài Côn Sơn ca của Nguyễn Trãi :
Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai
Côn Sơn có đá rêu phơi
Ta ngồi trên đá như ngồi chiếu êm .
Trong rừng thông mọc như nêm ,
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm .
Trong rừng có bóng trúc râm ,
Dưới màu xanh mát ta ngâm thơ nhàn …
Khung cảnh vạn vật thiên nhiên hiện lên sinh động với dòng suối chảy róc rách, rì rầm như tiếng đàn lúc khoan, lúc nhặt. Phiến đá phẳng phủ rêu xanh mướt, mịn như chiếu êm, Thông, tùng mọc như nêm. Rừng trúc bạt ngàn màu xanh tỏa bóng râm che mát hồn người. Dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Trãi, Côn Sơn có một vẻ đẹp riêng, không giống vói bất kỳ cảnh đẹp ở mộ nơi nào khác .
Những vần thơ trên giúp tất cả chúng ta hiểu thêm cội nguồn tình yêu quê nhà, quốc gia của thi hào Nguyễn Trãi, đọc Côn Sơn ca, lòng ta xao xuyến, bồi hồi và càng thêm gắn bó với từng mảnh vườn, góc phố quê nhà .
Văn chương có vai trò quan trọng và có tính năng lớn lao nư vậy nên nó là một bộ phận không hề thiếu trong đời sống quả đât. Thử tưởng tượng một ngày nào đó : Nếu trong pho lịch sử dân tộc loài người xóa những thi nhân, văn nhân và đồng thời tâm linh loài người xóa hết những dấu vết họ còn lưu lại thì cái cảnh tượng nghèo nàn đến bực nào !
Đây chính là giá trị to lớn và vĩnh cửu không có gì hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa được văn chương. Các thi sĩ văn nhân từ xưa đến nay đã dùng văn chương để tạo dựng nên quốc tế tinh thân đa dạng chủng loại của trái đất .
Như thế là chỉ bằng bốn câu văn bàn luận về văn chương, Hoài Thanh đã giúp tất cả chúng ta hiểu thêm về nguồn gốc và vai trò quan trọng của văn chương. Văn chương nâng cao nhận thức, làm phong phú và đa dạng tâm hồn con người. Văn chương làm đẹp, làm giàu cho cuốc sống trên toàn cầu này .
Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật trong văn bản Ý nghĩa của văn chương chính là cách lập luận ngặt nghèo, khoa học phối hợp thuần thục với cảm hứng tinh xảo. Ta hoàn toàn có thể nhận thấy thái độ và tình cảm của Hoài Thanh so với văn chương thể hiện khá rõ trong bài văn này. Ông rất am hiểu văn chương và dùng lí lẽ, tình cảm để bày tỏ quan điểm của mình. Qua quy trình phản hồi, thái độ của ông trước và sau như một : trân trọng và đề cao giá trị của văn chương, Hoài Thanh đã chứng minh và khẳng định hế giới văn chương thật kì diệu, có sức mê hoặc muôn đời so với con người .

Bài trước:

Bài tiếp theo:

Xem thêm :
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Ý nghĩa văn chương sgk Ngữ văn 7 tập 2 rất đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc những bạn làm bài Ngữ văn tốt !
“ Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com “

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Thủ Thuật