Bạn đang xem: Biện luận theo m số nghiệm của phương trình lớp 10
Bạn đang đọc: Biện Luận Theo M Số Nghiệm Của Phương Trình Lớp 10, Biện Luận Theo M Số Nghiệm Của Phương Trình
Bài viết này, tất cả chúng ta cùng ôn tập lại cách dựa vào đồ thị hàm số biện luận theo m số nghiệm của phương trình. Qua đó làm một số ít bài tập để rèn luyện kỹ năng và kiến thức giải toán dạng này nhé những em .
* Bài toán thường có dạng:
i ) Khảo sát, vẽ đồ thị ( C ) của hàm số y = f ( x )ii ) Dựa vào đồ thị ( C ) biện luận theo m số nghiệm của phương trình g ( x ; m ) = 0 .- Ở đây tất cả chúng ta tập trung chuyên sâu vào nội dung chính là biện luận theo m số nghiệm của phương trình dựa vào đồ thị hàm số ( bài cho sẵn đồ thị, hoặc tất cả chúng ta đã khảo sát và vẽ đồ thị của ( C ) ) .
* Phương pháp giải
– Bước 1: Biến đổi phương trình g(x;m) = 0 về dạng:
f ( x ) = m ; f ( x ) = h ( m ) ; f ( x ) = kx + m ; f ( x ) = m ( x-a ) + b .Trong đó k, a, b là những hằng số và h ( m ) là hàm số theo tham số m
– Bước 2: Khi đó vế trái là hàm f(x) có đồ thị (C) đã biết. Vế phải có thể là:
• y = m là đường thẳng luôn vuông góc với trục Oy• y = h ( m ) cũng là đường thẳng vuông góc với Oy .• y = kx + m là đường thẳng song song với đường thẳng y = kx và cắt trục Oy tại điểm M ( 0 ; m ) .• y = m ( x – a ) + b là đường thẳng luôn đi qua điểm cố định và thắt chặt I ( a ; b ) và có thông số góc là m. Do đó đường thẳng ấy quay quanh điểm I .
– Bước 3: Dựa vào đồ thị (C) và ta sẽ biện luận theo m số nghiệm phương trình (giao điểm của đường thẳng và (C)).
* Một số bài tập minh họa biện luận theo m số nghiệm phương trình dựa vào đồ thị
* Ví dụ 1: Cho hàm số y = x3 + 3×2 – 2
a ) Vẽ đồ thị hàm số trênb ) Sử dụng đồ thị, biện luận theo m số nghiệm của phương trình x3 + 3×2 – 2 – m = 0 .
° Lời giải:
a ) Các em hoàn toàn có thể tự làm, những bước tóm tắt như sau :y ” = 3×2 + 6 x = 0 ⇔ x = 0 hoặc x = – 2y ” ” = 6 x + 6 = 0 ⇔ x = – 1- Đồ thị có điểm cực lớn là ( – 2 ; 2 ), cực tiểu là ( 0 ; – 2 ) và điểm uốn là ( – 1 ; 0 ) .- Biểu diễn đồ thị sẽ như sau :b ) Ta có : x3 + 3×2 – 2 – m = 0 ⇔ x3 + 3×2 – 2 = m ( dạng f ( x ) = m ). ( * )• f ( x ) = x3 + 3×2 – 2 là đồ thị đã có ở trên, số nghiệm của ( * ) là số giao điểm của đồ thị ( C ) với đường thẳng y = m .- Nên từ đồ thị hàm số ta hoàn toàn có thể biện luận số nghiệm của phương trình ( * ) như sau :- Với m > 2 phương trình ( * ) có 1 nghiệm- Với m = 2 phương trình ( * ) có 2 nghiệm ( 1 đơn, 1 kép )- Với – 2 2 phương trình ( * ) có 1 nghiệm ( đơn )- Với m = – 2 hoặc m = 2 phương trình ( * ) có 2 nghiệm ( 1 nghiệm đơn, 1 nghiệm kép )
– Với -2 * Ví dụ 2 (Bài 9 trang 46 SGK Giải tích 12):
a ) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị ( C ) của hàm số :b ) Viết phương tình tiếp tuyến của đồ thị ( C ) tại điểm có hoành độ là nghiệm của phương trình f ” ( x ) = 0 .c ) Biện luận theo tham số m số nghiệm của phương trình : x4 – 6×2 + 3 = m .
° Lời giải:
a ) Khảo sát :¤ TXĐ : D = R¤ Sự biến thiên :+ Chiều biến thiên :f ” ( x ) = 2×3 – 6 x = 2 x ( x2 – 3 )f ” ( x ) = 0 ⇔ 2 x ( x2 – 3 ) = 0 ⇔ x = 0 ; x = ± √ 3+ Giới hạn tại vô cực :+ Bảng biến thiên :+ Đồ thị hàm số dạng như sau :b ) Ta có : f ” ( x ) = 6×2 – 6 = 6 ( x2 – 1 )f ” ( x ) = 0 ⇔ 6 ( x2 – 1 ) ⇔ x = ± 1 ⇒ y = – 1- Phương trình tiếp tuyến của ( C ) tại ( – 1 ; – 1 ) là : y = f ” ( – 1 ) ( x + 1 ) – 1 ⇒ y = 4 x + 3- Phương trình tiếp tuyến của ( C ) tại ( 1 ; – 1 ) là : y = f ” ( 1 ) ( x – 1 ) – 1 ⇒ y = – 4 x + 3c ) Ta có :• Số nghiệm của phương trình ( * ) chính bằng số giao điểm của đồ thị ( C ) và đường thẳng ( d ) y = m / 2 .• Từ đồ thị ( C ) ở trên ta nhận thấy :- Với m / 2 3/2 ⇔ m > 3 : Đường thẳng ( d ) cắt ( C ) tại hai điểm ⇒ phương trình có hai nghiệm phân biệt .* Kết luận :- Với m 3 thì PT có 2 nghiệm .- Với m = 3 thì PT có 3 nghiệm .Xem thêm : Trường Đại Học Luật Tp Hcm Tuyển Sinh năm ngoái : Trường Đh Luật Tp
– Với – 6 * Ví dụ 3: Cho hàm số:
a ) Khảo sát và vẽ đồ thị ( C ) của hàm số trênb ) Dựa vào đồ thị ( C ) để biện luận theo tham số m số nghiệm phương trình : 2×2 – ( 5 + m ) x + 4 + m = 0 ( * ) .
° Lời giải:
a ) Khảo sát và vẽ đồ thị của ( C ) những em tự làm, ta có dạng đồ thị như sau :b ) Ta có : 2×2 – ( 5 + m ) x + 4 + m = 0⇔( * * )• Ta thấy ( * * ) là phương trình hoành độ giao điểm của ( C ) với đường thẳng y = m chạy song song trục Ox. Từ đồ thị ta có 🙁 Lưu ý :– Vớia ) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị hàm số ( C )b ) Viết PT tiếp tuyến với ( C ) và song song với ( d ) : y = – 2 x .b ) Dựa vào đồ thị ( C ) biện luận theo tham số m số nghiệm của phương trình : 2×2 – ( m + 1 ) x + m + 1 = 0 .
° Lời giải:
a ) Khảo sát và vẽ đồ thị của ( C ) những em tự làm, ta có dạng đồ thị như sau :b ) Tiếp tuyến song song với ( d ) : y = – 2 x nên có thông số góc y ” = – 2 .mà– Vậy có 2 tiếp tuyến :Tiếp tuyến ( T1 ) đi qua điểm ( 0 ; – 1 ) có thông số góc – 2 là : y = – 2 x – 1 .Tiếp tuyến ( T2 ) đi qua điểm ( 2 ; 3 ) có thông số góc – 2 là : y = – 2 x + 7 .c ) Ta có :( * )• Ta thấy ( * ) là pt hoành độ giao điểm của đồ thị ( C ) và đường thẳng ( d1 ) : y = – 2 x + m. ( d1 là đường thẳng song song với 2 tiếp tuyến ở câu b ). Như vậy, ta có Kết luận sau :- Với – 1 7 : PT ( * ) có 2 nghiệm
* Ví dụ 5: Cho hàm số (C) sau:
a ) Khảo sát và vẽ đồ thị hàm số ( C )b ) Tìm a để phương trình : có nghiệm .c ) Biện luận theo m số nghiệm của phương trình :
° Lời giải:
a ) Các em tự khảo sát chi tiết cụ thể và vẽ đồ thị⇒ TCĐ : x = 1 ; TCX : y = x .- Đồ thị dạng như sau :b ) Nghiệm của PT : ( * ) là hoành độ giao điểm của đồ thị ( C ) với đường thẳng ( d ) : y = ax – a + 1 .- Ta thấy, pt ( d ) luôn đi qua điểm cố định và thắt chặt I ( 1 ; 1 ) nên để pt ( * ) có nghiệm thì ( d ) phải nằm trong góc nhọn tạo bởi 2 tiệm cận đứng x = 1 ( thông số góc k = + ∞ ) và tiệm cận xiên y = x ( thông số góc k = 1 ) .⇒ Để pt ( * ) có nghiệm thì : 1 2 m ( m > 0 ) là hoành độ giao điểm của đường thẳng y = log2m và đồ thị ( C ” ). Từ đồ thị ta có :- Nếu log2m 2 m = – 2 ⇔ m = 1/4 thì pt có 1 nghiệm- Nếu – 2 2 m 2 m = 1 + 2 √ 2 ⇔thì pt có 2 nghiệm- Nếu log2m > 1 + 2 √ 2 ⇔thì pt có 4 nghiệm* Một dạng biến thể khác của bài toán dựa vào đồ thị biện luận theo m số nghiệm của phương trình đó là. Tìm m để pt có bao nhiêu nghiệm như ví dụ sau .
* Ví dụ 6: Cho đồ thị hàm số (C): y = f(x) = 4×3 – 3x – 1
a ) Khảo sát vẽ đồ thị ( C ) .b ) Tìm m để để 4 | x | 3 – 3 | x | – mx + m – 1 = 0 có 4 nghiệm phân biệt .
° Lời giải:
a ) Các em tự làm chi tiết cụ thể :f ” ( x ) = 12×2 – 3 = 0 ⇔ x = 1/2 hoặc x = – 50%f ” ” ( x ) = 24 x = 0 ⇔ x = 0 .⇒ Cực đại ( – 50% ; 0 ), cực tiểu ( 50% ; – 2 ) và điểm uốn ( 0 ; – 1 ) .- Đồ thị có dạng như sau :b ) Có :• Đồ thị ( C ” ) :là hàm chẵn ( tức f ( – x ) = f ( x ) ) nên đối xứng qua trục Oy. Đồ thị ( C ” ) được vẽ từ ( C ) với quy tắc :- Giữ nguyên phần đồ thị ( C ) ứng với x ≥ 0 rồi lấy đối xứng phần này qua Oy. Ta được đồ thị có dạng như sau :
• Nghiệm của (*) là hoành độ giao điểm của đường thẳng (dm): y = m(x-1) với (C”).
– Ta thấy ( dm ) luôn đi qua điểm A ( 1,0 ) ∈ ( C ” ) từ đồ thị ta thấy để ( * ) có 4 nghiệm thì đường thẳng ( dm ) ( màu đỏ cam hình trên ) phải nằm giữa 2 đường ( d1 ) và ( d2 ) ( minh họa đường màu tím ) .- Phương trình đường thẳng ( d1 ) qua điểm ( 1 ; 0 ) và ( 0 ; – 1 ) có pt : y = x – 1 ( có thông số góc k1 = 1 ) .
– Phương trình đường thẳng (d2) qua điểm (1;0) có hệ số góc k2 có pt dạng: y = k2(x – 1) và tiếp xúc với (C”) tại điểm có hoành độ x0 0 m): y =m(x-1) phải cắt (C”) tại 4 điểm phân biệt khi và chỉ khi k1 2
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận