Phân tích Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi bao gồm hướng dẫn làm bài chi tiết cùng tuyển chọn những bài văn hay nhất phân tích tác phẩm. Các em cùng tham khảo để nắm được cách làm phục vụ cho việc học môn Văn lớp 12 nhé!
Tóm tắt nội dung bài viết
- I. Khái quát về tác giả, tác phẩm Những đứa con trong gia đình
- 1. Tác giả Nguyễn Thi
- 2. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình
- II. Hướng dẫn làm bài phân tích Những đứa con trong gia đình
- 1. Phân tích yêu cầu đề bài
- 2. Luận điểm bài Những đứa con trong gia đình
- III. Lập dàn ý phân tích truyện Những đứa con trong gia đình
- 1. Mở bài phân tích Những đứa con trong gia đình
- 2. Thân bài phân tích Những đứa con trong gia đình
- 3. Kết bài phân tích Những đứa con trong gia đình
- IV. Một số bài văn hay phân tích Những đứa con trong gia đình
- 1. Phân tích Những đứa con trong gia đình bài số 1
- 2. Phân tích Những đứa con trong gia đình bài số 2
- 3. Phân tích Những đứa con trong gia đình bài số 3
- V. Kiến thức mở rộng
- 1. Ý nghĩa nhan đề Những đứa con trong gia đình
- 2. Chủ đề của truyện
- 3. Sơ đồ tư duy
I. Khái quát về tác giả, tác phẩm Những đứa con trong gia đình
1. Tác giả Nguyễn Thi
– Nguyễn Thi (1928-1968) là một nhà văn nổi tiếng trong thời kì chiến tranh Việt Nam
Bạn đang đọc: Phân tích Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi
– Quê quán ở xã Quần Phương Thượng ( nay là xã Hải Anh ), huyện Hải Hậu, tỉnh Tỉnh Nam Định .- Năm 1945, ông tham gia cách mạng và sau đó gia nhập lực lượng vũ trang Việt Minh, vừa cầm súng chiến đấu, vừa tham gia hoạt động giải trí văn nghệ .- Năm 1954, ông tập trung ra Bắc và công tác làm việc ở tạp chí Văn nghệ Quân đội- Năm 1962, ông trở lại mặt trận miền Nam .- Năm 1968, ông hi sinh ở mặt trận Hồ Chí Minh trong cuộc Tổng tấn công Tết Mậu Thân năm 1968 .- Ông đã để lại nhiều tác phẩm trên những thể loại khác nhau như thơ, truyện, kí, tiểu thuyết, … tiêu biểu vượt trội như “ Hương đồng nội ” ( 1950 ), “ Truyện và ký ” ( 1978 ), … Những truyện nổi tiếng như Đôi bạn, Người mẹ cầm súng, Mẹ vắng nhà, Những đứa con trong gia đình, …
2. Tác phẩm Những đứa con trong gia đình
– Hoàn cảnh sáng tác : Truyện ngắn ” Những đứa con trong gia đình ” là một trong số những truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Thi, được viết trong những ngày chiến đấu ác liệt khi tác giả công tác làm việc ở tạp chí Văn nghệ Quân giải phóng .- Bố cục của truyện Những đứa con trong gia đình :+ Phần 1 ( từ đầu đến mở màn xung phong ) : Việt bị thương ở mặt trận, ngất đi rồi tỉnh lại .+ Phần 2 ( còn lại ) : Kí ức của Việt về câu truyện hai chị em tranh nhau đi tòng quân .>> > Tham khảo bài tóm tắt truyện Những đứa con trong gia đình để khái quát lại được nội dung chính của tác phẩm ./ / Dưới đây là 1 số ít gợi ý về phân tích đề và lập dàn ý cụ thể cho bài văn phân tích truyện ngắn Những đứa con trong gia đình, những em hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm để chớp lấy cách làm tốt hơn .
II. Hướng dẫn làm bài phân tích Những đứa con trong gia đình
1. Phân tích yêu cầu đề bài
– Yêu cầu về nội dung : Phân tích nội dung, thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm Những đứa con trong gia đình- Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : những cụ thể, từ ngữ, hình ảnh … có trong tác phẩm Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi- Phương pháp lập luận chính : phân tích
2. Luận điểm bài Những đứa con trong gia đình
– Luận điểm 1: Vẻ đẹp dòng sông truyền thống gia đình
– Luận điểm 2: Hình ảnh hai chị em khiêng bàn thờ ba má gửi nhà chú Năm
III. Lập dàn ý phân tích truyện Những đứa con trong gia đình
Sau khi đã xác lập được những nhu yếu của đề bài và vấn đề chính cần tiến hành, những em hoàn toàn có thể thuận tiện thiết kế xây dựng được dàn ý chi tiết cụ thể phân tích tác phẩm Những đứa con trong gia đình. Có thể tìm hiểu thêm mẫu dàn ý sau đây :
1. Mở bài phân tích Những đứa con trong gia đình
– Giới thiệu tác giả Nguyễn Thi : là một trong những cây bút văn xuôi số 1 của văn nghệ miền Nam, thời kì kháng chiến chống Mĩ .- Giới thiệu tác phẩm Những đứa con trong gia đình : là một trong những tác phẩm tiêu biểu vượt trội viết về cuộc kháng chiến chống Mĩ của nhân dân Nam Bộ .
2. Thân bài phân tích Những đứa con trong gia đình
a) Luận điểm 1: Vẻ đẹp dòng sông truyền thống gia đình
– Gia đình kiên cường chịu nhiều đau thương trong cuộc chiến tranh : ông nội bị giặc giết, cha của Việt bị giặc chặt đầu, má bị trúng đạn của Mĩ, thím Năm bị giặc bắn chết. Đau thương đã nhen nhóm ngọn lửa căm thù trong mỗi thành viên .
* Vẻ đẹp của khúc sông trước
– Cha Việt và Chiến là cán bộ Việt Minh, kiên cường, trung thành với chủ với cách mạng đến cùng đến đã bị giết hại .- Má là một người phụ nữ can đảm và mạnh mẽ, gan góc : dám đi đòi lại đầu chồng, đối đáp với bọn giặc Mĩ mà không hề lo âu, biết nén đau thường thành lòng hận thù. Mặt khác cũng là người phụ nữ tháo vát, yêu thương chồng con .- Chú Năm là là người luôn lưu giữ truyền thống lịch sử gia đình ( cuốn sổ ), là người lao động chất phác có tâm hồn nghệ sĩ, hết lòng vì cách mạng ( sắp xếp cho cả hai chị em đi tòng quân ) .- Nhận xét : đây là khúc sông thượng nguồn, kết tinh những vẻ đẹp truyền thống lịch sử để truyền cho khúc sông sau phát huy .
* Vẻ đẹp của khúc sông sau
Nhân vật Chiến :- Có những nét giống mẹ : mang tầm vóc của má “ hai bắp tay tròn vo … cứng ngắc ”, giống má từ cái lối nằm với thằng út em, biết lo liệu mọi việc một cách chu đáo ( đặc biệt quan trọng trước đêm sắp xa nhà ), Chiến tự thấy mình như hòa vào má “ Tao cũng đã lựa ý … nên tao cũng tính vậy ”- Là cô gái mới lớn nên khi thì người lớn ( nhường em, tháo vát, … ) nhưng có lúc vẫn rất trẻ con ( vào mặt trận vẫn không quên mang gương nhỏ ) .- Chiến cũng có những nét độc lạ so với má : tươi tắn hơn, được tự tay cầm súng để trả thù cho người thân trong gia đình .- Là một cô gái thừa kế được sự kiên cường từ người thân trong gia đình trong gia đình : “ nếu giặc còn thì tao mất ”Nhân vật Việt :- Có nét riêng của cậu con trai mới lớn : hiếu động, ngây thơ, trẻ con+ Luôn tranh giành phần hơn từ chị : đi bắt ếch, giết giặc, đi bộ đội, …+ Thích những game show hiếu động : bắn chim, câu cá, đi bộ đội vẫn mang ná thun, …+ Đêm trước khi lên đường đi bộ đội, Việt vẫn vô tư “ lăn kềnh ra ván cười khì khì ”, “ chụp một con đom đóm úp trong lòng bàn tay ”, rồi ngủ quên lúc nào không biết .+ “ Giấu chị như giấu của riêng ” trước những lời trêu đùa của những anh trong đội .+ Bị thương trên mặt trận, không sợ địch, không sợ chết mà chỉ sợ con ma cụt đầu, gặp lại bạn bè thì vừa khóc vừa cười như đứa trẻ “ khóc đó rời cười đó ” .- Việt cũng là một chiến sỹ dũng mãnh :+ Khi còn nhỏ đã dám xông vào đá thằng giặc giết cha mình+ Khi lớn lên tranh giành đi tòng quân với chị Chiến dù chưa dủ tuổi. Trong quân ngũ Việt chiến đấu rất gan góc, dùng pháo hủy hoại được một xe bọc thép của giặc .+ Dù đang bị thương nặng nhưng vẫn luôn trong tư thế chiến đấu, không hề lo âu : “ Tao sẽ chờ mày … mày là thằng chạy ” .=> Việt và Chiến chính là khúc sông sau, thừa kế những tinh hoa của khúc sông trước và chảy xa hơn khúc sông trước .
b) Luận điểm 2: Hình ảnh hai chị em khiêng bàn thờ ba má gửi nhà chú Năm
– Đó là sự tôn trọng, hiếu thảo với cha mẹ đã khuất- Không khí thiêng liêng đã khiến Việt cảm thấy mình trưởng thành hơn : biết thương chị, cảm nhận thâm thúy mối thù đè nặng trên vai .- Thể hiện sự trưởng thành của hai chị em, đã biết tự lo toan mọi điều, gánh vác những việc làm quan trọng trong gia đình .
3. Kết bài phân tích Những đứa con trong gia đình
– Giá trị nội dung: Tác phẩm ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn con người Nam Bộ, khẳng định truyền thống gia đình và dân tộc là sức mạnh to lớn để chống lại kẻ thù xâm lược.
Xem thêm: Những Loại Nước Súc Miệng Trị Hôi Miệng
– Khái quát giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ : kiến thiết xây dựng trường hợp truyện độc lạ, kể theo mạch hồi tưởng đứt nối của nhân vật Việt, ngôn từ đậm chất Nam Bộ, giọng kể giàu chất sử thi, …
>>> Tham khảo thêm chi tiết hơn dàn ý phân tích tác phẩm Những đứa con trong gia đình
IV. Một số bài văn hay phân tích Những đứa con trong gia đình
1. Phân tích Những đứa con trong gia đình bài số 1
Nguyễn Thi là một trong những cây bút văn xuôi số 1 Nước Ta thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Ông được mọi người gọi với cái tên rất thân thiện “ Nhà văn của người dân Nam Bộ ”. Ông đã để lại rất nhiều tác phẩm gắn liền với tên tuổi của ông. Trong những tác phẩm rực rỡ ấy nổi lên truyện ngắn “ Những đứa con trong gia đình ” ( 1978 ). Truyện viết về những ngày chiến đấu gian nan, khó khăn vất vả của chiền trường miền Nam. Qua đó, người đọc thấy được vẻ đẹp tâm hồn của người dân Nam Bộ : tình cảm gia đình, tình yêu quê nhà quốc gia trong cuộc kháng chiến chống Mĩ ác liệt dưới ngòi bút tinh tế của Nguyễn Thi .Thật vậy, nhan đề “ Những đứa con trong gia đình ” mang một hàm ý sâu xa của tác giả. Truyện kể về những đứa con trong gia đình có truyền thống lịch sử cách mạng là gia đình hai chị em Chiến và Việt. Gia đình ấy cũng chính là hình ảnh thu nhỏ của miền Nam Nước Ta thời kì kháng chiến chống Mĩ. Nguyễn Thi đã kiến thiết xây dựng một trường hợp truyện độc lạ : Việt – một anh giải phóng quân sinh ra trong một gia đình có truyền thống lịch sử cách mạng, ông nội và cha mẹ anh đều bị chết dưới tay quân địch. Chính mối thù nợ nước, nợ nhà không đội trời chung đó đã thôi thúc anh tham gia cách mạng .Trong một trận đánh, Việt bị thương, lạc đồng đội, ngất đi tỉnh lại rất nhìêu lần. Mỗi lần ngất đi tỉnh lại, quá khứ và hiện tại lại xen kẽ nhau trong tiềm thức của anh. Ở lần tỉnh lại thứ tư, kí ức về mẹ hiện về. Việt nhớ lại cảnh hai chị em tranh nhau đi tòng quân. Việt đòi đi nhưng chị Chiến không cho. Anh nhờ chú Năm trợ giúp. Chú chấp thuận đồng ý cho hai chị em Việt đi tòng quân. Chị Chiến sắp xếp mọi việc làm trước khi hai chị em lên đường … Trở về với thực tại, sau 3 ngày tìm kiếm, anh Tánh và đồng đội đã đưa Việt về điều trị tại một bệnh viện dã chiến. Sức khỏe Việt dần phục sinh .Có thể thấy, truyện được kể theo dòng nội tâm của nhân vật Việt. Nguyễn Thi đã để cho đứa con ý thức của mình hồi tưởng lại đứt quãng sau mỗi lần anh ngất đi tỉnh lại ở mặt trận. Tuy dòng cảm hứng không được trôi chảy mạch lạc tuy nhiên ở mỗi lần Việt tỉnh dậy lại là một câu truyện chứa nhiều ý nghĩa sâu sa. Để hiểu rõ hơn về tác phẩm này, tất cả chúng ta sẽ phân tích từng nhân vật một. Ở mỗi nhân vật mà nhà văn nhắc tới đều có một hình tượng riêng về tình yêu quê nhà, tình yêu quốc gia. Trong đó, tình yêu gia đình làm nền tảng để cho gia đình Việt tuôn chảy một tình yêu bất diệt với quê nhà .Những thành viên trong gia đình đều rất gan góc, dũng mãnh, có lòng căm thù giặc thâm thúy. Ở họ giàu tình nghĩa thủy chung, son sắt với quê nhà, với cách mạng. Mỗi một nhân vật trong truyện đều được Nguyễn Thi tả rất rực rỡ, mê hoặc người đọc .Trước hết, nhân vật Việt được coi là TT của câu truyện hiện lên thật chân thực và sắc nét. Anh là đứa con tiêu biểu vượt trội của gia đình. Việt là một chiến sỹ giải phóng quân sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân giàu truyền thống lịch sử cách mạng. Khi những người thân trong gia đình bị chết dưới tay giặc đều là những người việt yêu úy nhất : ông nội, ba mẹ. Gia đình chỉ còn lại chị Chiến, chú Năm, thằng út em với người chị nuôi đi lấy chồng xa. Việt nhiệt huyết tham gia tòng quân giết giặc trả thù cho người thân trong gia đình, bảo vệ quê nhà. Ở Việt ta luôn thấy được đó là “ cậu Tư ” gan góc, muốn lập nhiều chiến công như chị .Qua dòng hồi ức của Việt khi ngất đi tỉnh lại, ta còn thấy được, anh là một người tính tình trẻ con, vô tư, nghịch ngợm của tuổi mới lớn. Anh hay tranh giành với chị mình chuyện bắn tàu giặc Mĩ trên sông Định Thủy, anh có hành vi “ đá trái dừa rụng xuống mương ” khi chị không cho đi tòng quân, sợ câu truyện “ con ma cụt đầu ” mà chị hay kể. Đặc sắc nhất là cảnh hai chị em sắp xếp mọi thứ để lên đường tòng quân. Khi ấy, Việt chỉ “ lăn kềnh ra ván cười khì khì ” trong khi chị Chiến lo toan mọi thứ .Cảnh hai chị em khiêng bàn thờ cúng ba má sang nhà chú Năm là một hành vi chứng tỏ Việt đã trưởng thành, sẵn sàng chuẩn bị cạnh tranh đối đầu với quân địch. Cái cách Việt thương chị mình cũng rất đáng yêu “ Giấu chị như giấu của riêng ” … Ta còn phát hiện một hình ảnh Việt dũng mãnh, quả cảm khi đi bộ được hai năm, anh đã dùng thủ pháo hủy hoại được một xe bọc thép của địch hay lúc anh bị thương, lạc đồng đội, anh không hề sợ mà vẫn rất bình tĩnh, với tư thế quy tụ đủ phẩm chất của người lính cụ Hồ, anh “ đạn đã lên nòng, ngón tay còn lại sẵn sàng chuẩn bị nổ súng .Có thể thấy, Nguyễn thi đã rất thành công xuất sắc trong việc xây dựng hình tượng nhân vật Việt – đứa con cưng niềm tin của ông với những tính cách đáng yêu và dễ thương, dễ mến, vô tư đời thường, quả cảm quả cảm trong chiến đấu .Nhà văn liên tục lia ống kính của mình để khắc họa hình tượng nhân vật Chiến – chị của Việt – một người con gái cũng giống như Việt trải qua hòan cảnh bi thương nhưng sớm trưởng thành, già dặn trước tuổi. Ở chị ấy được thừa kế những nét đẹp từ người mẹ. Đó là người con gái gan góc, đảm đang, tháo vát nhưng cũng căm thù giặc thâm thúy. Chiến tòng quân ra chiến đấu trong một tiểu bộ đội nữ địa phương. Chị chiến đấu gan góc, coi cái chết cũng chỉ như “ chết giấc ” với câu nói bất hủ “ Nếu giặc còn thì tao mất ” và cô đã trở thành tiểu đội trưởng quân địa phương. Chiến vừa làm ba, vừa làm mẹ, vừa làm chị để chăm sóc, lấp đầy khoảng trống cho những em .Trước khi cùng em đi bộ đội, mọi chuyện trong nhà đã được cô sắp xếp đâu vào đó khiến cho chú Năm cũng phải rất là kinh ngạc mà thốt lên : “ Khôn ! Việc nhà nó thu được gọn thì việc nước nó mở được rộng, gọn bề quyền lực, đặng bề nước non ”. Câu nói của chú Năm biểu lộ sự yên tâm của người đi trước so với lớp người trẻ kế cận họ. Việc cô ngăn không cho em đi tòng quân không phải vì sợ Việt tranh cướp công lao của cô mà cô hiểu rất rõ, với vai trò của người đi trước, cô đã tham gia kháng chiến, cô hiểu rất rõ sự quyết liệt của cuộc chiến tranh nó ghê ghớm đến nhường nào, cô sợ Việt bị thương. Qua đó, người đọc thấy được tình yêu ruột thịt máu mủ thâm thúy đến nhường nào. Nó là phương thuốc hữu hiệu nhất để kết nối mỗi thành viên trong gia đình lại với gần nhau hơn .Ta thấy Chiến hiện lên thật giản dị và đơn giản, thật đẹp dưới cái nhìn phác họa đầy lí tưởng của tác giả. Ở cô gái trẻ ấy quy tụ mọi vẻ đẹp của người con gái Nước Ta “ đảm việc nước, giỏi việc nhà ”. Chính những sự hi sinh thầm lặng mà lớn lao của người phụ nữ ấy đã góp thêm phần vào thắng lợi của dân tộc bản địa .Thật là thiếu xót nếu như không có nhân vật chú Năm. Chính chú Năm là hiện thân của truyền thống cuội nguồn, là khúc thượng nguồn trong “ dòng sông truyền thống lịch sử ” của gia đình Việt. Chú là người ghi lại tổng thể những sự kiện diễn ra trong gia đình. Ở chú Năm hiện lên một hình ảnh người lao động chất phác nhưng giàu tình cảm. Chú cũng biết hò và Việt là nơi gửi gắm những câu hò của chú. Chú Năm ghi chép cẩn trọng và rất đầy đủ tội ác của giặc so với dòng họ, gia đình mình và chiến công của những thành viên trong gia đình .Khi Chiến và Việt sẵn sàng chuẩn bị lên đường, chú đã giao cuốn sổ cho hai chị em. Cuốn sổ đó tuy nhỏ nhưng rất ý nghĩa. Nó là thước phim ghi lại một cách chân thực, cụ thể nhất những chiến tích của gia đình và tội ác của quân giặc. Nó dấy lên lòng căm thù giặc, món nợ lớn nhất phải trả. Cùng với chú Năm, má Việt cũng là hiện thân của truyền thống lịch sử. Là người phụ nữ gan góc, rất mực thương chồng con và có lòng căm thù giặc thâm thúy. Mỗi lần bọn lính bắn dọa “ mắt má lại sắc ánh lên nhìn lại bọn lính, đôi mắt của người đã từng vượt sông vượt biển ”. Má Việt đã ngã xuống tuy nhiên hình ảnh người phụ nữ ấy luôn bất tử trong lòng những con .“ Những đứa con trong gia đình ” đặt trong toàn cảnh cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước là một truyện ngắn rực rỡ bởi giọng văn trần thuật khắc họa miêu tả tâm lí nhân vật Chiến, Việt, Chú Năm …, Nguyễn Thi đã dựng nên một gia đình có truyền thống lịch sử yêu nước thâm thúy, lòng căm thù giặc, mối thù nợ nước nợ nhà. Qua đó, tác giả giúp người đọc thêm đồng cảm với cảnh ngộ éo le, thêm yêu thương quý trọng gia đình, biết ơn công lao của những người cách mạng .Tóm lại, truyện ngắn “ Những đứa con trong gia đình ” biểu lộ rõ kĩ năng của Nguyễn Thi trên nhiều phương diện. Truyện không những phác họa thành công xuất sắc hình tượng của người con yêu gia đình, yêu quê nhà quốc gia mà còn bộc lộ tình yêu của chính tác giả vào những đứa con ý thức của mình. Ông xứng danh được coi là “ Nhà văn của người dân Nam Bộ ” .>> > Màu sắc Nam Bộ trong truyện Những đứa con trong gia đình
2. Phân tích Những đứa con trong gia đình bài số 2
Nguyễn Thi là một trong các nhà văn tiêu biểu cho văn học Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mỹ. Ông viết nhiều, viết chân thực về mảnh đất và con người Nam Bộ để rồi nó trở thành không gian vô cùng đặc sắc trong văn thơ Nguyễn Thi. Trong đó, “Những đứa con trong gia đình” là một trong những tác phẩm mà ông đặt nhiều tâm huyết để nói về con người Nam Bộ với những vẻ đẹp phẩm chất, tính cách anh hùng.
Nhan đề “ Những đứa con trong gia đình ” gợi ra sự tiếp nối đuôi nhau của sự sống trong một mạch nguồn bất tận của thế hệ sau với thế hệ trước. Không chỉ tiếp nối đuôi nhau một huyết thống mà còn tiếp nối đuôi nhau cả một truyền thống lịch sử. Qua đó, Nguyễn Thi cũng tôn vinh vai trò của gia đình so với mỗi con người. Ở đó không chỉ là cái nôi nuôi dưỡng sự sống mà nó còn nơi khơi dậy sức sống mãnh liệt về tình yêu Tổ Quốc, yêu gia đình. Ngoài ra, nhan đề còn mở những hình tượng TT trong tác phẩm là chú Năm, Việt, chị Chiến …Chú Năm hiện lên là người thân trong gia đình lớn tuổi duy nhất còn lại trong gia đình, là chỗ dựa, nuôi nấng, chăm nom thay ba má dạy dỗ chị em Việt. Chú là điểm tựa niềm tin của chị em Việt – Chiến để hai chị em liên tục sống và chiến đấu. Ở chú Năm hiện lên tổng thể vẻ đẹp của một người nông dân mộc mạc, chất phác, mang trong mình vẻ đẹp riêng của người nông dân Nam Bộ. Tính cách bộc trực, thẳng thắn, can đảm và mạnh mẽ qua cách dạy hai chị em Việt – Chiến “ thù cha mẹ chưa trả mà bảo về là chú chặt đầu ”. Chú là người ham sông ham bến và đi nhiều nơi, viết nhiều. Tất cả hiện lên ở chú Năm là con người của đất đai sông nước, kênh rạch, nồng nàn hơi thở Nam Bộ .Đặc biệt trong chú Năm còn là tình yêu và lòng yêu nước căm thù giặc thâm thúy. Chú Năm cũng là người có ý thức chịu khó giữ gìn và bảo vệ truyền thống lịch sử của gia đình. Chú rất cần mẫn và tỉ mỉ ghi lại những sự kiện, vấn đề của gia đình, không sót một cái nào. Đặc biệt là cuốn sổ mà chú giữ được ví như cuốn biên niên sử và chú cũng hiện lên là gia phả sống của gia đình nông dân Nam Bộ. Chú là hiện thân trực tiếp luôn luôn sống về truyền thống cuội nguồn, hướng về Tổ quốc. Nếu ví gia đình chú như một dòng sông chú Năm được ví là khúc thượng nguồn .Má Việt hiện lên là người phụ nữ gan góc, can đảm và mạnh mẽ và có lòng yêu thương con thâm thúy. Cuộc đời má chồng chất những đau thương gắn liền với Mỹ ngụy. Tuy nhiên bằng bản lĩnh và nghị lực, người mẹ ấy nén đau thương nuôi những con để sống và duy trì sự sống. Đau thương ấy, người mẹ Nam Bộ nuốt vào trong để lặng lẽ chịu đựng. Má là hình ảnh nổi bật cho người phụ nữ Nam Bộ những con người quật cường, trung hậu, đảm đang và kiên cường, giàu đức hi sinh .Dưới ngòi bút khắc họa nhân vật của Nguyễn Thi, chị Chiến hiện lên với sự thừa kế cả hình dáng và tính cách của má. Dáng người mạnh khỏe, cứng ngắc gánh vác việc làm của gia đình, tròn nghĩa vụ và trách nhiệm của một người chị lớn trong gia đình. Chị Chiến còn thừa kế những tính cách của mẹ về sự can đảm và mạnh mẽ, kiên cường, bản lĩnh. Là người tảo tần, thu vén mọi việc trong gia đình và có lòng yêu nước, ý thức phát huy truyền thống lịch sử dân tộc bản địa. Tuy nhiên ở cô gái 19 tuổi ấy vẫn giữ được vẻ ngây thơ, hồn nhiên và rất tinh xảo, nhạy cảm. Qua ngôn từ đơn thuần, rắn rỏi, Nguyễn Thi làm điển hình nổi bật vẻ đẹp người con Nam Bộ .Với ngòi bút đặc tả cùng lối trần thuật ở ngôi thứ ba, Việt hiện lên là một cậu bé 18 tuổi vừa giữ được sự ngây thơ, trong sáng, hồn nhiên nhưng cũng là một cậu bé rất yêu thương chị gái của mình. Việt còn là một cậu bé giàu lòng yêu thương và sống rất tình nghĩa. Việt gan góc và dũng mãnh. Và hơn ai hết, trong Việt cũng là tình yêu quê nhà, quốc gia, luôn sục sôi với dòng máu truyền thống lịch sử của cách mạng .Bằng ngòi bút sử thi và cảm hứng lãng mạn, ngôn từ vừa tả thực, vừa lãng mạn nhà văn đã thiết kế xây dựng một gia đình Nam Bộ có sự tiếp nối đuôi nhau thế hệ. Chính sức mạnh sinh ra từ tình thương và nỗi đau đã giúp những con người trong gia đình đặc biệt quan trọng thế hệ sau nhanh gọn trưởng thành chuẩn bị sẵn sàng mang trên vai nghĩa vụ và trách nhiệm của gia đình và thiên chức thiêng liêng lịch sử vẻ vang. Việc thiết kế xây dựng nhân vật có sự tiếp nối thế hệ là cách nhà văn ca tụng sức mạnh tư tưởng, lí giải cội nguồn tạo nên thắng lợi .
3. Phân tích Những đứa con trong gia đình bài số 3
Nguyễn Thi là nhà văn gắn bó thâm thúy với nhân dân miền Nam và thực sự xứng danh với thương hiệu : Nhà văn của người dân Nam Bộ. Tác phẩm tiêu biểu vượt trội của ông là Những đứa con trong gia đình. Truyện kể về những đứa con trong một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền thống lịch sử yêu nước, căm thù giặc và khao khát chiến đấu, son sắt với cách mạng .Những đứa con trong gia đình là một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của Nguyễn Thi viết ngay trong những ngày chiến đấu chống Mĩ ác liệt khi ông công tác làm việc ở tạp chí Văn nghệ quân giải phóng năm 1966. Nhân vật chính của truyện là Việt. Việt là một chiến sỹ giải phóng quân. Ông nội và bố Việt bị giặc giết hại, mẹ Việt một mình nuôi con khó khăn vất vả rồi cũng chết vì bom đạn. Gia đình chỉ còn lại Việt, chị Chiến, thằng Út em, chú Năm và một người chị nuôi đi lấy chồng xa. Truyền thống ấy được chú Năm ghi tổng thể vào cuốn sổ gia đình .Việt và Chiến nhiệt huyết đi tòng quân giết giặc. Trong một trận chiến đấu, Việt hạ được một chiếc xe bọc thép của địch nhưng lại lạc đồng đội và bị thương nặng ngất đi tỉnh lại nhiều lần. Mỗi lần tỉnh lại, dòng hồi ức lại đưa anh về với những kỉ niệm thân thiện đã qua : kỉ niệm về má, về chị Chiến, chú Năm, đồng đội và anh Tánh … Anh Tánh và đồng đội tìm được Việt, đưa về điều trị một bệnh viện và sức khoẻ Việt từ từ hồi sinh. Chuyện được kể theo dòng hồi ức của Việt trong những lần ngất đi tỉnh lại ấy .Đặc sắc của truyện là đã dựng nên được hình tượng những con người trong một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền thống lịch sử yêu nước, căm thù giặc thâm thúy, thuỷ chung, son sắt với cách mạng. Những con người này có những nét chung thống nhất, biểu lộ rõ đặc thù của nhân vật Nguyễn Thi. Đó là : Căm thù giặc thâm thúy ; gan góc, dũng mãnh, khao khát được chiến đấu giết giặc ; giàu tình nghĩa, rất mực thuỷ chung son sắt với quê nhà và cách mạng. Tuy nhiên, trong cái dòng sông truyền thống lịch sử của gia đình ấy, “ mỗi người một khúc ”, có nét tính cách riêng, không ai giống ai. Đó chính là điểm nói lên năng lực của Nguyễn Thi .Trong dòng sông truyền thống cuội nguồn gia đình này, chú Năm là khúc thượng nguồn, là nơi kết tinh khá đầy đủ hơn cả truyền thống lịch sử của gia đình. Chú hay kể sự tích gia đình. Chú là tác giả cuốn sổ gia đình ghi chép tội ác của giặc và chiến công của những thành viên trong gia đình. Chú Năm là người lao động chất phác nhưng giàu tình cảm. Tâm hồn chú Năm bay bổng, đạt dào cảm hứng khi cất lên tiếng hò. Những lúc đó, chú Năm như đặt cả trái tim mình vào trong câu hò, tiếng hát .Cùng với chú Năm, má Việt cũng là một hiện thân của truyền thống lịch sử. Đây là một hình tượng người phụ nữ mang đậm những nét tính cách của nhân vật Nguyễn Thi. Rất gan góc, căm thù giặc thâm thúy. Rất mực thương chồng, thương con, đảm đang, tháo vát. Cuộc đời lam lũ, khó khăn vất vả chồng chất đau thương tang tóc, nhưng cắn răng nén chặt nỗi đau thương của mình để nuôi con, đánh giặc. Một tay bồng con, một tay cắp rổ đi theo thằng giặc đòi đầu chồng ; hiên ngang đối đáp vời quân địch mà “ hai bàn tay to bản ” vẫn “ phủ lên đầu đàn con đang nép đước chân ” ; mỗi lần bọn lính bắn doạ “ mắt má lại sắc ánh lên nhìn lại bọn lính, đôi mắt của người đã từng vượt sông, vượt biển ” …Đó là hình ảnh của sự gan góc, chở che mang ý nghĩa hình tượng về người phụ nữ ở một xứ sở như quốc gia ta, đời sống thì lam lũ khó khăn vất vả, chồng chất đau thương nhưng con người lại rất đỗi kiên cường, cao quý. Má Việt đã ngã xuống trong một cuộc đấu tranh nhưng trái cà-nông lép má nhặt đem về vẫn còn nóng nực. Trong ý niệm của Nguyễn Thi, người mẹ ấy cái phần thác chỉ là thể phách còn linh hồn thì bất tử, sống mãi trong lòng những đứa con. Không phải ngẫu nhiên mà vào cái đêm sắp xa nhà đi chiến đấu, những đứa con đều cảm nhận không phải ai khác mà chính là người mẹ đã hiện về .Chiến có những nét giống mẹ : gan góc, đảm đang tháo vát. Nguyễn Thi có ý thức tô đậm nét thừa kế người mẹ nhân vật Chiến. Chiến là một tính cách phong phú : vừa là một cô gái mới lớn, tính khí còn rất trẻ con, vừa là người chị biết nhường em, biết lo toan, đảm đang, tháo vát. So với người mẹ, Chiến không chỉ khác ở cái vẻ tươi tắn thích làm duyên làm dáng. Vận hội mới của cách mạng đã tạo điều kiện kèm theo cho Chiến được trực tiếp cầm súng đánh giặc để trả thù nhà, thực thi lời thề như dao chém đá của mình : “ Đã làm thân con gái ra đi thì tao chỉ có một câu : Nếu giặc còn thì tao mất ” .Trong tác phẩm, Việt là nhân vật Open nhiều lần nhất. Việt đã hiện lên đơn cử và sinh động trước mắt ta, vừa là cậu con trai mới lớn, vừa là một chiến sỹ gan góc, dũng mãnh, kiên cường. Việt có cái nét riêng dễ mến của một cậu con trai lộc ngộc vô tư, tính anh còn rất trẻ con, rất ngây thơ, hiếu động .Nếu Chiến luôn biết nhường nhịn em, thì trái lại, Việt lại hay tranh giành phần hơn với chị. Việt rất thích đi câu cá, bắn chim, và đến khi đi bộ đội vẫn còn đem theo cả cái súng cao su đặc ở trong túi. Mọi việc làm trong nhà, Việt đều phó thác cho chị. Đêm trước ngày lên đường, Chiến lo toan sắp xếp chu đáo việc nhà, từ Út em, nhà cửa, ruộng nương đến nơi gửi bàn thờ cúng má, đàm đạo với em một cách trang nghiêm còn Việt thì vô tư “ lăn kềnh ra ván cười khì khì ”, vừa nghe vừa chụp một con đom đóm úp trong lòng tay rồi ngủ quên lúc nào không biết. Cách thương chị của Việt cũng rất trẻ con, “ giấu chị như giấu của riêng ” vì sợ mất chị trước những lới tán tỉnh đùa tếu của bạn bè. Việt bị thương nằm lại ở mặt trận, đến khi gặp được đồng đội thì cũng giống hệt như thằng Út em ở nhà “ khóc đó rồi cười đó ”, …Tuy vẫn còn có vẻ như hồn nhiên, vô tư nhưng Việt cũng thật đường hoàng, chững chạc trong tư thế của người chiến sỹ trẻ quả cảm, kiên cường. Dòng máu nóng chảy trong người Việt là dòng máu gia truyền của những con người gan góc, không khi nào biết sợ trước sự bạo tàn. Cho nên, còn bé tí mà Việt đã dám xông thẳng vào thằng giặc đã giết hại cha mình. Việt đã nằng nặc đòi đi tòng quân để trả thù cho ba má. Khi xông trận, Việt đã chiến đấu rất quả cảm, đã dùng thủ pháo hủy hoại được một xe bọc thép của địch .Và đến khi bị trọng thương, một mình nằm giữa mặt trận, hai mắt không còn nhìn thấy gì, body toàn thân đau điếng và rỏ máu, người thì khô khốc đi vì đói khát, Việt vẫn ở trong tư thế chờ tàn phá giặc : “ Tao sẽ chờ mày. Mày có bắn tao thì tao cũng bắn được mày ”. Có thể nói, hành vi giết giặc để trả thù nhà, đền nợ nước đã trở thành một trong những thước đo quan trọng nhất về phẩm cách con người những nhân vật của Nguyễn Thi .Đọc Những đứa con trong gia đình, không ai hoàn toàn có thể quên đoạn văn rất cảm động tả cảnh hai chị em Chiến, Việt khiêng bàn thờ cúng má sang gửi nhà chú Năm : “ Chị Chiến ra đứng giữa sân … rồi dang cả thân người to và cứng ngắc của mình nhấc bổng một đầu bàn thờ cúng má lên. Việt ghé vào một đầu. Nào, đưa má sang ở tạm bên nhà chú, chúng con đi đánh giặc trả thù cho ba má, đến chừng nước nhà độc lập con lại đưa má về. Việt khiêng trước. Chị Chiến khiêng bịch bịch phía sau. Nghe tiếng chân chị, Việt thấy thương chị lạ. Lần tiên phong Việt mới thấy lòng mình rõ như vậy. Còn mối thù thằng Mĩ thì hoàn toàn có thể rờ thấy được, vì nó đang đè nặng ở trên vai ” .Trong cái không khí vô cùng thiêng liêng ấy, con người ta bỗng thấy mình thành một người khác, trưởng thành và khôn lớn hơn. Một người hồn nhiên, vô tư như Việt, vào chính giờ khắc này mới thấy “ thương chị lạ ”, mới thấy rõ lòng mình và cảm thấy rất rõ mối thù thằng Mĩ như có hình, có khối, có khối lượng đơn cử đang đè nặng ở trên vai. Đây là một cụ thể nghệ thuật và thẩm mỹ cô đọng, dồn nén, chất chứa biết bao ý nghĩa, vừa là hành vi đơn cử, vừa có yếu tố tâm linh, vừa nặng trĩu căm thù, vừa chan chứa yêu thương, …Truyện ngắn Những đứa con trong gia đình có một dòng sông truyền thống lịch sử gia đình liên tục chảy từ những lớp người đi trước : tổ tiên, ông cha, cho đến đời chị em Chiến, Việt. Sự gắn bó sâu nặng giữa tình cảm gia đình với tình yêu nước, giữa truyền thống cuội nguồn gia đình với truyền thống lịch sử dân tộc bản địa đã làm nên sức mạnh ý thức to lớn của con người Nước Ta trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Truyện có bút pháp nghệ thuật và thẩm mỹ già dặn, điêu luyện được biểu lộ qua giọng trần thuật, qua hồi tưởng của nhân vật, miêu tả tâm lí và tính cách tinh tế, ngôn từ đa dạng và phong phú, góc cạnh và đậm chất Nam Bộ .Tham khảo thêm :
V. Kiến thức mở rộng
1. Ý nghĩa nhan đề Những đứa con trong gia đình
Nhan đề ” Những đứa con trong gia đình ” không chỉ có giá trị thông tin về vị trí thế hệ của hai nhân vật chính mà gợi nhiều ý nghĩa :- Đó là những con người được nuôi dưỡng và trưởng thành trong gia đình có truyền thống cuội nguồn tốt đẹp, đáng tự hào .- Họ là những con người đã tiếp nối xứng danh truyền thống lịch sử cách mạng của gia đình .- Khẳng định, ngợi ca mối link bền chặt, thiêng liêng giữa những thế hệ trong gia đình, giữa con người với gia đình .
2. Chủ đề của truyện
Qua hồi ức của Việt khi bị thương về những thành viên trong gia đình, tác giả ca tụng ý thức yêu nước, truyền thống lịch sử cách mạng của một gia đình cũng là của nhân dân miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Đế quốc Mĩ xâm lược .
3. Sơ đồ tư duy
Xem thêm: Làm Thế Nào Để Hết Nhiệt Miệng
Chi tiết sơ đồ tư duy phân tích tác phẩm Những đứa con trong gia đìnhXem thêm : Sơ đồ tư duy Những đứa con trong gia đình
Trên đây là hướng dẫn làm bài chi tiết phân tích Những đứa con trong gia đinh do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu 12 khác được chúng tôi liên tục cập nhật trên website doctailieu.com. Chúc các em luôn học tốt!
Tâm Phương (Tổng hợp)
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức
Để lại một bình luận