Thuốc dùng ngoài da cũng có rất nhiều dạng khác nhau : dạng mỡ, kem, thuốc băng dán, thuốc lỏng dạng dung dịch, hỗn dịch hay nhũ tương, dạng thuốc bột ( ví dụ bột bỏng ) … Hiện nay thông dụng nhất là những dạng thuốc mỡ dùng ngoài da hoặc kem bôi da được đựng trong những tuýp hoặc ống như kem đánh răng bằng chất dẻo hoặc sắt kẽm kim loại dễ bóp .
Các dạng thuốc dùng ngoài da
Bạn đang đọc: Thuốc dùng ngoài da
Thuốc mỡ mềm : thuốc hoàn toàn có thể chất mềm gần giống mỡ lợn hoặc vaselin. Hoạt chất được phân bổ trong tá dược là những chất dầu, mỡ hoặc sáp .
Bột nhão ( paste ) : dạng thuốc mỡ trong đó những dược chất rắn không tan ở dạng bột chiếm tỉ lệ lớn ( khoảng chừng 40 % ) .
Sáp : thuốc mỡ hoàn toàn có thể chất dẻo do có một tỉ lệ lớn sáp, parafin hoặc alcol béo cao ( ví dụ như cao sao vàng, bạch hổ hoạt lạc cao … ) .
Kem ( cream ) : dạng thuốc có thể chất mịn màng có chứa một lượng lớn những tá dược lỏng có cấu trúc nhũ tương .
Gel : dạng thuốc chính chứa một lượng lớn những chất keo thân nước trương nở và tạo gel khi điều chế .
Khi điều chế những dạng thuốc bôi ngoài da nói trên, nhà phân phối tùy theo đặc thù dược lý của hoạt chất mà chọn những loại tá dược khác nhau để sao cho thuốc có tính năng làm dịu da, bám tốt trên da nhưng dễ rửa sạch khi bôi xong. Đối với 1 số ít thuốc bôi với mục tiêu không điều trị bên ngoài da mà muốn cho thuốc công dụng vào bên trong vùng được bôi thì chất tá dược phải chọn loại sao cho dược chất thấm sâu vào trong .
Đối với những thuốc dùng với mục tiêu điều trị ngoài da cần chọn loại thuốc mỡ hoặc kem bôi có tính năng bảo vệ da, sát trùng, chống nấm ngoài da. Những thuốc này đã được nghiên cứu và điều tra sản xuất bằng những loại tá dược sao cho thuốc không có năng lực thấm sâu vào bên trong da, đồng thời lại có tính năng bịt kín trên da ngăn cản dược chất thẩm thấu vào trong. Bản thân da lành lặn vốn không phải là cơ quan hấp thu thuốc mà ngược lại nó là hàng rào của khung hình chống lại sự xâm nhập ngoại mô vào khung hình .
Một số thuốc mỡ dùng ngoài da nhưng với mục tiêu cho dược chất thấm qua da và đi vào máu gây tính năng tại chỗ hay body toàn thân ( ví dụ như những loại kem giảm đau ) lại phải quan tâm khi sử dụng nên bôi thuốc ở chỗ nào trên khung hình. Nếu là những chỗ da mỏng mảnh như nách, bẹn, thái dương … dược chất dễ thấm vào hơn những chỗ da dày .
Một số dạng thuốc mỡ dùng ngoài thông dụng
Các loại cao xoa có mentol và 1 số ít loại tinh dầu khác : đây là dạng thuốc truyền thống cuội nguồn rất thông dụng được mọi người dùng nhiều để giải cảm ( cạo gió ), chống rét, làm nóng bụng, chữa những chứng đau cơ kinh niên … Chú ý không dùng thuốc này ở trẻ nhỏ nhỏ tuổi, nhất là trẻ sơ sinh vì da trẻ mỏng mảnh nên thuốc hoàn toàn có thể gây bỏng rát. Một số loại kem bôi có metyl salicylat phối hợp với những loại tinh dầu có tính năng giảm đau tận gốc, hiệu suất cao nhanh được dùng trong tập luyện thể thao khi bị sang chấn. Thoa kem lên chỗ đau xong cần xoa bóp kỹ để tăng tính năng .
Trong các chứng đau khớp cũng
thường dùng thuốc này để kháng viêm, giảm cơn đau rất tốt.
– Các loại thuốc mỡ trị bệnh ngoài da như thuốc DEP trị ghẻ, ASA trị nấm, BSI trị hắc lào, ketoconazol trị nấm, vảy nến … khi bôi lên vùng da bị bệnh cần làm sạch để tăng tiếp xúc giữa thuốc và da .
– Thuốc mỡ có povidon iodin 10 % : đây là thuốc sát trùng có iod dùng để ngăn cản sự tăng trưởng của vi trùng ở những vết thươngnhỏ, nông hoặc những vết bỏng, điều trị tương hỗ một số ít bệnh ngoài da do vi trùng hoặc nấm. Ngoài ra còn dùng để sát trùng trước khi phẫu thuật. Khi sử dụng những thuốc sát trùng ngoài những có iod nói chung cần thận trọng so với những vùng da mỏng dính, nhất là so với trẻ nhỏ. Tránh thực trạng dùng quá nhiều lần ở một vùng da mỏng mảnh hoàn toàn có thể gây kích ứng da hoặc tăng iodin quá mức tác động ảnh hưởng đến tính năng tuyến giáp .
– Kem bôi hoặc gel có chứa chất kháng viêm corticoid ( ví dụ : flucina ), chất kháng sinh ( chlorocid ), chất nội tiết tố ( oestrogel ) hoặc chất kháng virút ( zovirax ) hoàn toàn có thể ở dạng đơn chất hoặc phối hợp nhiều thành phần. Trên thị trường có rất nhiều biệt dược loại này. Đây là những thuốc dùng ngoài để điều trị những bệnh ngoài da tại chỗ hoặc có công dụng body toàn thân. Tuy là thuốc dùng ngoài nhưng nếu lạm dụng hoặc dùng không đúng cách vẫn hoàn toàn có thể bị những phản ứng có hại của những hoạt chất trong thuốc như là dùng đường uống hoặc tiêm. Vì vậy, đều phải sử dụng thận trọng theo hướng dẫn của thầy thuốc. Một số hoạt chất kể trên là loại thuốc chống chỉ định dùng cho trẻ nhỏ .
– Hiện nay có 1 số ít dạng thuốc dùng ngoài da được bào chế thành miếng dán ngoài da có công dụng lê dài. Một số thuốc là dạng bào chế kỹ thuật cao mà hầu hết là thuốc nhập ngoại. Đã có những dạng thuốc là hệ điều trị qua da TTS ( transdermal therapeutic systems ) ví dụ như TTS chứa nitroglycerin dùng cho bệnh tim mạch. TTS được dán ở những vùng da mỏng dính theo kiểu như băng dính và giải phóng dược chất từ từ trong khoảng chừng 5 – 10 ngày tùy từng biệt dược. Trên thị trường cũng có dạng thuốc giảm đau miếng dán như salonpas được mọi người hay sử dụng vì tiện nghi .
Một số chú ý quan tâm
Khi sử dụng những loại thuốc bôi ngoài da cần quan tâm 1 số ít điểm sau :
Xem xét kỹ hạn sử dụng. Mỗi khi bôi thuốc xong cần đậy nắp kỹ và để tuýp thuốc dữ gìn và bảo vệ ở nơi khô, mát .
Để thuốc xa tầm tay của trẻ .
Không bôi thuốc lên những vùng da nhạy cảm nếu không phải do nhu yếu điều trị để tránh kích ứng da. Tuyệt đối không nên bôi thuốc lên da xong rồi lại băng kín lại bằng khăn hoặc quấn tã lót quá chặt .
Không trộn thêm vào thuốc các
loại thuốc bột khác để tránh các tương kỵ hoá học làm giảm hoạt tính của thuốc.
Không bôi cùng lúc nhiều loại thuốc mỡ lên vùng da được điều trị. Tuy là thuốc dùng ngoài nhưng cũng phải thận trọng khi sử dụng và tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc. Đối với dạng thuốc dùng ngoài da, hầu hết không có dạng bào chế riêng dành cho trẻ nhỏ. Vì vậy, cần thận trọng khi chọn thuốc sao cho tiềm năng bảo đảm an toàn cho trẻ phải đặt lên số 1. Khi chọn thuốc dùng ngoài da cho trẻ nhỏ cần quan tâm thêm một điều là da của trẻ mỏng mảnh và nhạy cảm hơn da của người lớn, chưa bị sừng hóa nhiều nên dược chất cũng dễ đi qua hơn. Do đó, phải lựa chọn loại thuốc tương thích với lứa tuổi của trẻ. Đối với những thuốc kích ứng da hoặc dễ gây bỏng rát, tuyệt đối không nên dùng cho trẻ nhỏ. Những thuốc dùng ngoài da có chứa những hoạt chất chống chỉ định cho trẻ nhỏ cũng không được dùng, vì tuy là thuốc dùng ngoài tuy nhiên vẫn có năng lực gây ra những phản ứng có hại rất nguy khốn so với trẻ nhỏ .
ThS. LÊ QUỐC THỊNH
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp
Để lại một bình luận