​Nguyên tắc sử dụng kháng sinh

Khi bị mắc bệnh nhiễm khuẩn thực sự, nếu có chỉ định dùng thuốc kháng sinh thì sẽ gặp nhiều khó khăn vất vả do kháng thuốc .

Tác dụng diệt vi khuẩn và cơ chế kháng kháng sinh của vi khuẩn

Các loại kháng sinh có thể diệt được vi khuẩn nhờ những tác dụng chính như ức chế tổng hợp màng tế bào của vi khuẩn, kích hoạt các men phá hủy màng tế bào của vi khuẩn, tăng tính thấm màng tế bào vi khuẩn, cản trở tổng hợp protein và chuyển hóa acid nucleic của vi khuẩn.

Khả năng diệt khuẩn và ngưng trệ sự tăng trưởng của vi trùng có tương quan trực tiếp đến nồng độ kháng sinh ở trong máu hoặc trong ổ nhiễm khuẩn. Do đó việc sử dụng kháng sinh phải đúng liều lượng và đúng thời hạn cho liệu trình điều trị và phải dựa vào kháng sinh đồ để biết thực trạng nhạy cảm hoặc kháng thuốc của từng loại vi trùng đang gây bệnh. Như vậy bán thuốc kháng sinh nhất thiết phải có đơn thuốc của bác sĩ .
Vi khuẩn sau khi tiếp xúc với một loại kháng sinh, 1 số ít bị tàn phá, 1 số ít hoàn toàn có thể biến hóa trong quy trình đấu tranh sống sót để trở nên kháng kháng sinh đó. Sau khi có sự đề kháng Open, nó sẽ Viral từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ vi trùng này sang vi trùng khác, tạo nên một quần thể kháng kháng sinh và từ đó việc dùng kháng sinh trong những lần sau hoàn toàn có thể không có tác dụng hoặc ít hiệu suất cao .
Vi khuẩn tạo ra sự đề kháng bằng cách làm cho kháng sinh không thấm vào màng để diệt vi trùng, làm cho kháng sinh không tiếp xúc được với vi trùng để tác động ảnh hưởng, tạo ra những chất làm mất ảnh hưởng tác động của kháng sinh và tạo ra những chất hủy hoại cấu trúc hóa học của kháng sinh .
Sự kháng kháng sinh của vi trùng một phần là do tự nhiên vì quy trình đấu tranh để sống sót của vi trùng, một phần là do sử dụng kháng sinh không đúng cách. Trong thực tiễn điều trị lúc bấy giờ, có một số ít nguyên do gây nên sự đề kháng kháng sinh của vi trùng như :
– Dùng thuốc kháng sinh không đủ thời hạn, không đủ liều lượng làm cho vi trùng chưa bị hủy hoại hết và biến hóa để trở nên kháng thuốc .
– Việc lạm dụng thuốc kháng sinh thành thói quen và phổ cập như không có bệnh nhiễm khuẩn cũng dùng kháng sinh làm cho những vi trùng có lợi cho khung hình bị tàn phá, tạo điều kiện kèm theo cho những vi trùng gây bệnh kháng lại với kháng sinh .
– Dùng thuốc kháng sinh không đúng loại như khi bị mắc bệnh nhiễm khuẩn nhạy cảm với kháng sinh này lại dùng loại kháng sinh khác, làm cho vi trùng không bị hủy hoại mà còn biến hóa để kháng lại với kháng sinh .

Nguyên tắc sử dụng kháng sinh

Nguyên tắc quan trọng nhất trong sử dụng kháng sinh là theo đúng chỉ định của bác sĩ, chỉ sử dụng kháng sinh khi có nhiễm khuẩn, lựa chọn và phối hợp những kháng sinh hài hòa và hợp lý … Ngoài ra cũng nên quan tâm một số ít nguyên tắc lớn so với bệnh nhân khi dùng kháng sinh như :
+ Thời điểm uống thuốc
– Để thuốc kháng sinh có tác dụng tối đa, nên uống thuốc vào lúc đói như uống thuốc xa bữa ăn, trừ 1 số ít kháng sinh có tác dụng không mong ước ở đường tiêu hóa thì mới uống vào lúc no. Một số bệnh nhân uống thuốc pefloxacin hoàn toàn có thể bị cảm xúc cồn cào trong bụng, vì thế hoàn toàn có thể uống thuốc vào lúc no .
– Thường những loại thuốc kháng sinh được uống 2 lần trong ngày, cách nhau khoảng chừng 12 giờ, trừ khi có chỉ định khác của bác sĩ. Bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định uống kháng sinh 1 lần trong ngày như kháng sinh chống lao, chỉ uống 1 lần vào buổi sáng .
+ Liều lượng và thời hạn dùng thuốc
– Liều lượng thuốc hàng ngày phải được dùng đúng theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý tăng hay giảm liều, nhất là giảm liều sẽ làm cho kháng sinh tác dụng không không thiếu và gây nên kháng thuốc. Trường hợp tương đối khá phổ cập là bệnh nhân dùng thuốc một vài ngày, mặc dầu chưa hết liều nhưng thấy bệnh đỡ nên tự ý giảm liều hoặc ngừng thuốc. Điều này hoàn toàn có thể sẽ làm bệnh nặng lên trong đợt điều trị đó và gây kháng thuốc trong tương lai .
– Thời gian sử dụng thuốc kháng sinh cũng phải bảo vệ đúng pháp luật. Thông thường kháng sinh được dùng từ 7 đến 10 ngày. Một số loại kháng sinh hoàn toàn có thể được chỉ định dùng trong 5 ngày ; riêng biệt chỉ có loại dùng trong 3 ngày như thuốc azithromycin chỉ dùng trong 3 ngày là đủ liều. Cũng có những trường hợp kháng sinh được dùng nhiều ngày hơn để điều trị tỉnh trạng nhiễm trùng huyết, bệnh lao, bệnh thương hàn, bệnh giang mai …
+ Theo dõi tác dụng không mong ước của thuốc

Các tác dụng không mong muốn khi sử dụng kháng sinh thường gặp là:

– Tiêu chảy là phản ứng hay gặp nhất do khi uống kháng sinh thì những vi trùng có lợi trong đường tiêu hóa cũng bị hủy hoại làm cho rối loạn tiêu hóa và thường bộc lộ bằng tiêu chảy. Tiêu chảy do dùng kháng sinh thường Open từ 2 đến 3 ngày sau khi uống thuốc và chỉ ở mức độ nhẹ, tự hết sau khi uống hết liều thuốc nên không cần điều trị .
– Buồn nôn, đau bụng … hoàn toàn có thể xảy ra với nhóm thuốc tetraxyclin, nhóm quinolon …
– Sạm da hoàn toàn có thể xảy ra với nhóm thuốc quinolon và bệnh nhân được khuyên tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời hạn uống thuốc .
– Đau đầu, mất ngủ, bồn chồn hay xảy ra với nhóm thuốc quinolon .
– Cảm giác có vị sắt kẽm kim loại ở trong miệng hay xảy ra với thuốc metronidazol .
Trước khi dùng một loại kháng sinh nào đó, người bệnh nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng để biết những tác dụng không mong ước hoàn toàn có thể xảy ra. Khi có tác dụng không mong ước, nên thông tin cho bác sĩ biết để được tư vấn cách xử trí .
+ Theo dõi những phản ứng dị ứng của thuốc
– Phản ứng dị ứng quan trọng và nguy khốn nhất là sốc phản vệ thường xảy ra với nhóm thuốc betalactam. Phản ứng được biểu lộ bằng tín hiệu tím tái, đau bụng kinh hoàng, khó thở, da nổi vân tím. Bệnh nhân nhanh gọn bị rơi vào thực trạng trụy tim mạch và tử trận nếu không được điều trị tích cực tại bệnh viện. Cách phòng tránh hiệu suất cao nhất là hỏi tiền sử dị ứng thuốc trước đây của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân có tiền sử dị ứng với bất kỳ thuốc nào của nhóm thuốc betalactam thì không được dùng thuốc của nhóm này .
– Các phản ứng dị ứng khác cũng giống như những phản ứng dị ứng thường thì, được biểu lộ bằng triệu chứng sốt, nổi sẩn đỏ ngoài da, viêm da cấp tính như hội chứng Steven-Johnson, hội chứng Lyell ; phù Quinck, ngứa mắt, khó thở, lên cơn hen suyễn … Cách xử trí là ngừng ngay thuốc đang dùng và đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị .
+ Theo dõi những biến chứng hay tai biến do độc tính của thuốc kháng sinh
Khi sử dụng 1 số ít loại thuốc kháng sinh, người bệnh hoàn toàn có thể bị những biến chứng hay tai biến do độc tính của thuốc, thế cho nên cần theo dõi để cung ứng thông tin cho bác sĩ xử trí như :
– Tổn thương thần kinh thính giác do dùng thuốc streptomycine hoặc một số ít thuốc kháng sinh nhóm aminoglycosid ;
– Tổn thương thần kinh thị giác do sử dụng cloramphenicol lê dài ;
– Viêm đa rễ thần kinh do sử dụng rimifon lê dài
– Nhiễm độc thận làm viêm thận kẽ, suy thận … khi dùng thuốc gentamycine, vancomycine, colistin, amphotericin B, rifampicin …
– Tổn thương gan hoàn toàn có thể xảy ra khi sử dụng thuốc tetracycline, rifampicin, rimifon, amphotericin B …

– Tai biến về máu như thiếu máu huyết tán, giảm bạch cầu-tiểu cầu, suy tủy khi dùng các loại kháng sinh như sulfamid, streptomycin, cloramphenicol liều cao…

Một trong những cách để làm hạn chế những tai biến do độc tính của thuốc kháng sinh là chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định và đơn thuốc của bác sĩ .

Khuyến cáo cần thiết

Để kháng sinh thực sự là loại thuốc phát huy được tác dụng, hiệu suất cao trong điều trị những trường hợp bệnh nhiễm khuẩn. Việc sử dụng kháng sinh cần phải bảo vệ những nguyên tắc pháp luật, sự hiệu suất cao, bảo đảm an toàn và hài hòa và hợp lý … để khắc phục thực trạng kháng kháng sinh khá thông dụng lúc bấy giờ do sự lạm dụng quá mức của người bệnh, kể cả bác sĩ, nhân viên cấp dưới y tế và nhân viên cấp dưới nhà thuốc. Khi bị mắc bệnh nhiễm khuẩn mà không còn hoặc không có thuốc kháng sinh để chữa sẽ gây nên những hệ lụy tai hại hoàn toàn có thể không lường trước được .

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp