Ngôn ngữ trang trọng và không trang trọng trong tiếng Anh giao tiếp – Phần 1

Trong việc sử dụng ngôn từ nói chung và tiếng Anh nói riêng, tùy theo đối tượng người dùng hay mục tiêu tiếp xúc mà người nói sẽ lựa chọn phong thái diễn đạt trang trọng, hình thức ( formal language style ) hay không trang trọng, thân thiện ( informal language style ). Vậy đặc thù của ngôn từ trang trọng và không trang trọng là gì và cách sử dụng chúng trong tiếp xúc như thế nào để đạt hiệu suất cao tốt nhất ? Bài viết dưới đây sẽ giúp người đọc vấn đáp những câu hỏi trên .

Ngôn ngữ trang trọng và không trang trọng là gì? 

Ngôn ngữ trang trọng ( Formal language ) được sử dụng chính trong văn viết, đặc biệt quan trọng là trong những ngữ cảnh mang tính học thuật ( khi viết giáo trình, luận văn, luận án ) hay trong việc làm ( những hợp đồng, thư tín, bài báo cáo giải trình ). Về mặt tiếp xúc, formal English thường chỉ được sử dụng trong những ngữ cảnh trang trọng, trang nghiêm như trong những bài giảng, thuyết trình, trong buổi lễ, nghi thức, hội nghị hay cuộc họp cấp cao. Ngoài ra, người nói còn sử dụng ngôn từ trang trọng khi đối tượng người tiêu dùng tiếp xúc là một người không quen biết nhiều hoặc so với cấp trên, đối tác chiến lược nhằm mục đích biểu lộ thái độ tôn trọng và sự chuyên nghiệp .Mặt khác, ngôn từ không trang trọng ( Informal language ) hầu hết được sử dụng khi nói, trong những ngữ cảnh tiếp xúc xã hội hằng ngày và bộc lộ thái độ thân thương hơn với những người thân quen, mái ấm gia đình và bạn hữu. Ở hình thức viết, informal English cũng được sử dụng khi gửi tin nhắn hay khi viết thư, email, bưu thiếp cho những đối tượng người dùng kể trên .

Xem thêm: Hướng dẫn viết email xin việc bằng tiếng Anh và một số lưu ý

So sánh sự khác biệt giữa Formal language và Informal language

Nhìn chung, những ngôn từ trang trọng và không trang trọng sẽ có nhiều độc lạ về mặt cấu trúc ngữ pháp cũng như từ vựng sử dụng, đơn cử :

Cấu trúc ngữ pháp 

Xét về mặt ngữ pháp, phong thái diễn đạt trang trọng thường sử dụng những câu văn dài với độ đúng mực cao cũng như cấu trúc ngữ pháp phức tạp hơn. Mặt khác những câu văn không trang trọng thường ngắn, đơn thuần và không quá chú trọng về độ đúng mực của ngữ pháp .Cụ thể một số ít góc nhìn chỉ ra sự độc lạ trong hai phong thái sử dụng ngôn từ trang trọng và không trang trọng đó là việc dùng từ xưng hô, thể thức và cấu trúc câu cũng như sự tỉnh lược, rút gọn hay viết tắt trong câu .

Cách thức xưng hô và thể câu

Formal language : Thông thường sử dụng những danh từ nói chung và đại từ không ngôi ( Impersonal pronouns ) hay đại từ bất định ( indefinite pronouns ). Ví dụ : people, readers, users, one, it, anyone, everyone, … Do vậy những câu thường ở thể bị động ( passive voice ) để tránh việc dùng đại từ nhân xưng .Ví dụ :

• It may be difficult to make progress if the homework is not finished. ( Sẽ khó hoàn toàn có thể khó đạt được tân tiến nếu bài tập về nhà không được hoàn thành xong. )

• The report has just been finished. ( Bản báo cáo vừa được triển khai xong )

Informal language : Phần lớn sử dụng những đại từ nhân xưng ( personal pronouns ) ở ngôi thứ nhất, thứ hai và thứ ba, như I, you, we, they, he, she, it, … Thể câu dữ thế chủ động ( active voice ) thường được sử dụng .Ví dụ :

• You won’t be able to improve if you don’t do your homework. ( Bạn sẽ không hề tân tiến nếu bạn không làm bài tập về nhà. )

• I have just finished the report. ( Tôi vừa triển khai xong bản báo cáo giải trình. )

Rút gọn và viết tắt

Formal language : Lời nói được diễn đạt một cách khá đầy đủ và đúng mực về mặt cấu trúc ngữ pháp, không lược từ ngữ .Ví dụ :

• Are you sure ? ( Bạn có chắc không ? )
• Do you have any suggestions ? ( Bạn có đề xuất kiến nghị nào không ? )
• I hope to see you on the weekend. ( Tôi kỳ vọng được gặp bạn vào cuối tuần. )
• The girl who I met yesterday is a doctor. ( Cô gái mà tôi gặp ngày hôm qua là một bác sĩ. )

Informal language : Thường sử dụng dạng rút gọn của một số ít động từ và dạng rút gọn khi thêm “ not ” của những động từ này ( * ). Đôi khi, một số ít từ và cụm từ cũng được lược bỏ, đặc biệt quan trọng trong câu hỏi và mệnh đề quan hệ ( đại từ quan hệ được rút gọn ) .Ví dụ :

• You sure ? ( hoặc sure ? )
• Any suggestions ?
• See you this weekend .
• The girl I met yesterday is a doctor .

( Các từ được lược bỏ thường là trợ động từ, đại từ quan hệ, … những từ không mang nội dung về thông tin cần truyền đạt trong câu )

Câu mệnh lệnh và đề nghị

Formal language : Không dùng mệnh lệnh trực tiếp mà dùng những từ nhã nhặn ( như “ please ”, “ sir ”, “ madam ” ) và những thể thức tiếp xúc như “ excuse me ” “ might / may you … ”. Thường dùng câu hỏi gián tiếp .Ví dụ :

• Excuse me, sir. May I try this new Mã Sản Phẩm ? ( Xin lỗi, thưa ngài. Tôi hoàn toàn có thể thử quy mô mới này không ? )

• I was wondering if you have any không lấy phí time this weekend ? ( Tôi đang tự hỏi liệu bạn có thời hạn rảnh vào cuối tuần này không ? )

Informal language : Dùng những câu mệnh lệnh, câu trực tiếp ( mở màn bằng một động từ ) .Ví dụ :

• Can I try it ? ( Tôi hoàn toàn có thể thử nó không ? )

• Do you have không tính tiền time this weekend ? ( Cuối tuần này bạn có rảnh không ? )

Xem thêm : Động từ ( Verb ) trong tiếng anh là gì ? Các dạng động từ trong tiếng anh

( * ) Lưu ý : Dạng rút gọn và phủ định của 1 số ít động từ được liệt kê như sau :Động từ – Dạng rút gọn

• is – ‘ s
• am – ‘ m
• are – ‘ re
• have – ‘ ve
• has – ‘ s
• had – ‘ d
• will – ‘ ll
• would – ‘ d

Động từ ở phủ định – Dạng rút gọn

• is not – isn’t
• cannot – can’t
• are not – aren’t
• have not – haven’t

• has not – hasn’t

  Xem thêm: Tiểu sử nhân vật Howard The Duck Marvel – MCUprofile

• had not – hadn’t
• will not – won’t
• would not – wouldn’t

Lựa chọn và sử dụng từ vựng

Một số sự độc lạ cũng được chỉ ra về góc nhìn sử dụng từ vựng. Nhìn chung, những từ ngữ trang trọng thường có gốc từ Latin và Hy Lạp. Các từ này thường dài, có nhiều âm tiết và không phổ cập trong tiếp xúc hàng ngày. Bên cạnh đó, việc sử dụng từ ngữ khi diễn đạt cần có độ đúng mực cao, ngôn từ tường minh và rõ ràng .Xem thêm : Ngữ pháp của Anh – Anh và Anh – Mỹ có gì độc lạ ? – Phần 1Mặt khác, ngôn từ không trang trọng thường thì là những từ phổ cập, đơn thuần và ngắn hơn. Ngoài ra, việc sử dụng ngôn từ cũng tự do và không quá khắc nghiệt. Các cụm động từ ( phrasal verbs ), tiếng lóng ( slang ), từ viết tắt ( abbreviation ) và ngôn từ thông tục ( colloquial language ) là những đặc trưng thường dùng trong hình thái diễn đạt không trang trọng .Ghi chú :

• Colloquial language ( ngôn từ thông tục ) gồm có những từ, cụm từ và câu cách ngôn từ được sử dụng bởi nhiều người. Đây được xem như một dạng ngôn từ sử dụng hàng ngày cho tiếp xúc thường thì, trong cuộc trò chuyện và những toàn cảnh không chính thức khác .

Ví dụ :“ Lemma tell you ” ( let me … ). ( Để tôi nói nghe )“ Hi. Whatcha doin ’ ? ” ( What are you doing … ). ( Đang làm gì đấy ? )

“ A bad penny always turns up. ” ( ý muốn ám chỉ một người xấu hoặc điều xấu luôn luôn Open hoặc quay trở lại ) .

• Slang ( tiếng lóng ) là loại ngôn từ thường được sử dụng trong tiếp xúc thường ngày, giữa một nhóm người nhất định. Người nói cần quan tâm về ngữ cảnh sử dụng tiếng lóng để tránh gây hiểu nhầm hay mang ý xúc phạm khi sử dụng tiếng lóng giữa những người chưa biết rõ về nhau .

Ví dụ :“ Chicken ” : ám chỉ một người không dũng mãnh“ Old fogeys ” – old people : những người lớn tuổi“ Geek ” : Ám chỉ một người lạ lùng hay tạo cho người khác cảm xúc kỳ lạ vì họ dành hàng loạt thời hạn chỉ để học tập .Xem thêm : Học từ vựng theo ngữ cảnh – Phần 3 Idiomatic expressions cho chủ đề mái ấm gia đìnhVí dụ về một số ít từ / cụm từ phổ cập chỉ ra sự độc lạ trong cách lựa chọn từ vựng giữa hai hình thái ngôn từ 🙁 Cấu trúc : Meaning – Formal language – Informal language )

• Bắt đầu – Commence – Start
• Mua – Purchase – Buy
• Khoảng, giao động – Approximately – About
• Cố gắng, nỗ lực – Endeavour – Try
• Sự đổi khác – Modification – Change

Cụm động từ và những động từ đơn tương tự trong văn phong trang trọng :

• Thành lập – Establish – Set up
• Giải quyết, đối phó – Handle – Deal with
• Hiểu – Understand – Catch on
• Trì hoãn – Postpone – Put off
• Chịu đựng – Tolerate – Put up with

Các từ viết tắt và viết không thiếu :

• Tivi – Television – TV
• Bác sĩ thú y – Veterinarian – Vet
• Hình ảnh – Photograph – Photo
• Nhanh nhất hoàn toàn có thể – As soon as possible – ASAP
• Trang mạng xã hội – Social networking sites – SNS

Tiếng lóng và cách diễn đạt thông tục :

• Trẻ em – Children – Kids
• Người thân – Folk – Relatives
• Đồ đạc – Thing ( s ) – Stuff
• Vui vẻ, niềm hạnh phúc – Happy, pleased – Chuffed
• Một người bạn / bạn thân – Friend / best friend – Buddy / bestie

Lưu ý : Một số từ viết tắt vẫn được gật đầu trong văn phong trang trọng như :

• E.g. ( For example ) : Ví dụ
• Etc. ( And so on ) : Và vân vân ( và những cái khác nữa )
• Feb. ( February ) : tháng Hai
• Mon. ( Monday ) : thứ Hai

( Viết tắt của những thứ trong tuần và tháng trong năm )

• Lab. (Laboratory): Phòng thí nghiệm

  Xem thêm: Profile của Torai9: Cũng có tiếng tăm trong giới Underground, từng rap “diss” cả thế giới chứ không riêng dàn HLV và giám khảo Rap Việt

Tổng kết

Như vậy, trong phần này, tác giả đã tổng quan về ngôn từ trang trọng và không trang trọng trong tiếng Anh tiếp xúc cũng như so sánh hai ngôn từ này trên 2 phương diện : cấu trúc ngữ pháp và lựa chọn từ vựng. Ở phần tiếp theo, tác giả sẽ đưa ra những chú ý quan tâm để sử dụng formal và informal language trong tiếp xúc một cách hiệu suất cao, đúng mực .Trần Thị Ngọc HuyềnXem thêm : Ngôn ngữ trang trọng và không trang trọng trong tiếng Anh tiếp xúc – Phần 2

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Hỏi Đáp