Thông điệp đằng sau dấu chấm than của ông Trump

• Philip Cowell
• BBC Culture

22 tháng 8 2017Nguồn hình ảnh, Getty Images

Khi sử dụng dấu chấm than, thật sự chỉ có một quy tắc duy nhất: đừng dùng. Dấu chấm câu này đương nhiên là sự thậm xưng!

Thật vậy, hiệu quả của dấu chấm than là ở chỗ nó hiếm khi được sử dụng : Cẩm nang Hành văn Chicago chỉ ra rằng ‘ dấu chấm than chỉ nên dùng hạn chế thì mới có hiệu suất cao ‘ .

Lạm dụng dấu chấm than?

Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ có vẻ như như rất phóng tay trong việc dùng dấu chấm than. Trong Phòng Bầu dục, dấu chấm than được dùng còn nhiều hơn là những sắc lệnh hành pháp .Theo số liệu thống kê về thông tin tài khoản Twitter của Tổng thống Donald Trump thì chỉ tính riêng trong năm năm nay @ realDonaldTrump đã đưa lên 2.251 dòng tweet có sử dụng dấu chấm than .Chúng ta hoàn toàn có thể xem xét thế này : cứ trong số 100 dòng tweet mà tôi lựa chọn một cách trọn vẹn ngẫu nhiên thì ông Trump sử dụng dấu chấm than 32 lần. Điều đó có nghĩa là có tới 68 % năng lực tổng thống Mỹ kết thúc dòng tweet bằng một tiếng hét !Điều gì đang xảy ra vậy ?Dấu chấm than từ đâu mà ra và nó đi về đâu ? Liệu những dấu chấm than của Tổng thống Mỹ ghi lại một công dụng mới cho dấu câu này ? Liệu dấu chấm than có bị chính trị hóa ? Liệu thời gian này có lưu lại một thời kỳ mới hay đó chỉ là việc phá bĩnh chính trị bằng ngữ pháp ?Như một tên tuổi lớn khác ở nước Mỹ – nhà văn Bill Bryson – đã viết, thì cách dùng tầm cỡ của dấu chấm than là để ‘ biểu lộ xúc cảm mạnh ‘ ví dụ điển hình như : ‘ Cút đi ! ‘ hay sự nguy khốn : ‘ Cứu tôi với ! ‘ .Nguồn hình ảnh, TwitterNếu một phần nguyên do của dấu chấm than là để biến hóa giọng điệu của câu nói thì phần kia nguyên do là nó giúp giải thoát khỏi nguy khốn. Dấu chấm than hoàn toàn có thể cứu mạng người. Cho nên dễ hiểu vì sao những tòa báo lâu nay vẫn xem dấu chấm than là dấu câu ” gây kinh ngạc “, dấu ” gây sửng sốt ” hay ” dấu thét “. Dễ hiểu vì sao những tờ báo lại cổ súy cho dấu chấm than can đảm và mạnh mẽ nhất .

Nguồn gốc lặng lẽ

Dấu chấm câu to mồm to miệng này thật ra lại có một nguồn gốc khá lặng lẽ .Vào cuối Thế kỷ 14, nó được gọi là ‘ dấu hâm mộ ‘ ; đến Thế kỷ thứ 17 nó thậm chí còn còn trở thành dấu bộc lộ sự thảng thốt .Hoan nghênh, hâm mộ, cảm kích và biết ơn – đó là những ý nghĩa biểu lộ nguyên thủy của dấu chấm than – những cách dùng có lẽ rằng có sức hút so với tất cả chúng ta trong thời hậu văn minh .

Và nó cũng có giới tính nữa: các nghiên cứu gần đây cho thấy phụ nữ nhiều khả năng sử dụng dấu chấm than hơn không phải chỉ vì phụ nữ được cho là ‘giàu cảm xúc’ hơn nhưng còn vì phụ nữ có xu hướng biểu thị sự hâm mộ nhiều hơn.

Điều mê hoặc là một nhà phản hồi đã nhận thấy rằng trong khi Trump hoàn toàn có thể chẳng sao cả khi bộc lộ những nét tính cách ‘ đàn bà ‘ và ‘ kích động ‘ thì đối thủ cạnh tranh của ông là bà Hillary Clinton lại bị phê phán nặng nề vì ‘ không đủ dịu dàng êm ả ‘ : bà Clinton đã không dùng dấu chấm than một cách đủ mức .Ý tưởng chuyển từ bộc lộ sự hâm mộ sang sự phấn khích cũng nói lên nhiều điều : hâm mộ là hâm mộ những điều bên ngoài ( ‘ Hãy xem thành tích của anh kìa ! ‘ ) trong khi sự phấn khích là phấn khích của chính bạn ( ‘ Mình thật là tài ! ‘ ). Do đó, dấu chấm câu hoàn toàn có thể được xem là ảnh chụp tự sướng trong phạm trù ngữ pháp .Thật vậy, tính năng nhị nguyên của dấu chấm than đã có từ lâu. Trong từ điển Pháp-Anh của Randle Cotgrave xuất bản vào năm 1611, tác giả miêu tả dấu chấm than là ‘ dấu hâm mộ ‘ ( hay dấu ghét bỏ ). Ông từng thổ lộ : vốn là người ưa thích sử dụng dấu chấm câu, tôi thà chọn những dấu ngoặc đơn bộc lộ sự bí hiểm hay sự tò mò .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesTiến sỹ Johnson, một người ham đọc sách, chính là người phát minh sáng tạo tên gọi ‘ cảm thán ‘ cho những câu cảm động lâm ly – những câu tương quan đến xúc cảm – và từ đó nó dấu chấm câu này đã trở thành ‘ dấu cảm thán ‘ .

Dùng ‘nhẹ nhàng hơn’

Dấu chấm câu nói chung và dấu chấm than nói riêng được sử dụng tiếp tục hơn cho đến cuối Thế kỷ 19. Những văn sỹ sống dưới thời Nữ hoàng Victoria thật sự có xu thế sử dụng nhiều dấu chấm than. Anton Chekhov thậm chí còn còn viết một câu truyện ngắn có tựa đề ” Dấu cảm thán ” kể về một viên chức nhà nước hoang tưởng rất khác Donald Trump, người nhận ra rằng trong vòng 40 năm ông chưa từng một lần dùng dấu chấm than .Khi bước sang thiên niên kỷ mới, hai nhà từ vựng học là đồng đội nhà Fowler đã lôi kéo mọi người nên giữ yên lặng khi bày tỏ cảm hứng. Họ lôi kéo dùng dấu chấm câu ‘ nhẹ nhàng hơn ‘ mà cho đến thời nay tất cả chúng ta vẫn sử dụng – một sự đi ngược lại cách lạm dụng ngữ pháp thái quá của thế hệ cha ông .Về dấu chấm than, đồng đội Fowlers nói rất chắc như đinh : ” Nên dùng dấu chấm than sau dòng cảm thán thật sự. Chỉ có một ngoại lệ. “‘ Cảm thán thật sự ‘ mà họ miêu tả gần như là những gì tất cả chúng ta đã biết ( thán từ, câu mệnh lệnh, câu bộc lộ sự quá bất ngờ ). Ngoại lệ mà họ nhắc đến là : ” khi người viết muốn diễn đạt rằng họ không tin hay trạng thái trước những điều không phải họ nói, nhất là câu trích dẫn của ai đó. ” Đó là khi mà dấu chấm than biểu lộ ‘ sự mỉa mai ‘ một cách rành mạch .

Thời kỳ Internet

Ngoại lệ của đồng đội nhà Fowlers cũng là nguyên tắc của tất cả chúng ta. Cách dùng dấu chấm than như là dấu châm biếm, dấu mỉa mai, dấu cười nhạo trước câu nói đùa của bản thân là nguyên tắc trong thế kỷ trước cũng như trong thế kỷ này. Đó là dấu chấm câu mà tất cả chúng ta dùng .Rõ ràng đó là dấu chấm câu của mạng Internet : nó được dùng trong thư điện tử, trong những ứng dụng trò chuyện qua mạng, trên mạng xã hội và trong những chủ đề phản hồi – toàn bộ đều tạo ra một nền văn hóa truyền thống sử dụng và lạm dụng một lúc nhiều lúc chấm than .Điều đó thật là hay quá ! ! ! Bạn càng dùng nhiều dấu chấm than, thì bạn càng cần sử dụng nó nhiều hơn ! ! ! ! ! ! Bạn càng cần sử dụng nó nhiều hơn thì câu nói của bạn càng không có nghĩa gì cả ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !Ai cũng đoán già đoán non tại sao ông trùm Tweet của Thế giới Tự do lại vung tay sử dụng dấu chấm than như vậy. Chắc chắn trong đó có sự hâm mộ và tôi nghĩ cũng có sự kinh ngạc. Nhưng cũng có nỗi sợ nữa. Không thể phủ nhận được đó là nỗi sợ và sự mỉa mai .

Sự lạm dụng bất kỳ dấu chấm câu nào cho chúng ta biết điều gì đó về bản thân mình. Cái cách mà bạn dùng dấu chấm phẩy trong đoạn văn của mình có thể có liên hệ với cách bạn chi phối cuộc đời bạn.

Vậy điều gì sẽ xảy ra trong cách dùng dấu chấm than ? Hãy kết thúc bằng một câu nói của chính ông Trumg : Hãy chờ xem !Bản tiếng Anh bài này đã được đăng trên Đài truyền hình BBC Culture .

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Thủ Thuật