Phân tích Hai đứa trẻ của Thạch Lam để thấy được bức tranh làng quê Việt Nam mù xám với những người lao động nghèo khổ đang phải sống quanh quản trong tối tăm, bế tắc. Qua đó Thạch Lam đã bày tỏ niềm cảm thương chân thành tới những phần người ấy, muốn thay đổi cảnh nghèo khổ, tối tăm cho những con người ấy.
Phân tích bài Hai đứa trẻ là tài liệu hữu ích, gồm sơ đồ tư duy 3 dàn ý chi tiết kèm theo 18 bài văn mẫu được Mobitool tổng hợp từ bài làm hay nhất của học sinh trên cả nước. Qua đó giúp các bạn có thêm nhiều tư liệu tham khảo, trau dồi vốn từ biết cách làm bài văn phân tích tác phẩm. Ngoài ra các bạn tham khảo thêm nhiều bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 11. Chúc các bạn học tốt.
Tóm tắt nội dung bài viết
- Dàn ý phân tích Hai đứa trẻ
- Dàn ý số 1
- Sơ đồ tư duy Hai đứa trẻ
- Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 1
- Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 2
- Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 3
- Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 4
- Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 5
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 6
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 7
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 8
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 9
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 10
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 11
- Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 12
- Phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ – Mẫu 13
Dàn ý phân tích Hai đứa trẻ
Dàn ý số 1
I. Mở bài:
- Đôi nét về Thạch Lam: Một trong những cây bút tiêu biểu của Tự lực văn đoàn, ông có thế mạnh về viết truyện ngắn. Văn chương Thạch Lam rất thích hợp để thanh lọc tâm hồn
- Hai đứa trẻ là một truyện ngắn trữ tình đượm buồn phù hợp cho nhận định trên
II. Thân bài:
1. Bức tranh phố huyện lúc chiều tàn
a. Bức tranh thiên nhiên nơi phố huyện lúc chiều tàn:
- Toàn bộ cảnh vật được cảm nhận qua cái nhìn của Liên
- Âm thanh: + Tiếng trống thu không gọi chiều về, tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng, tiếng muỗi vo ve.
- Hình ảnh, màu sắc: + “Phương tây đỏ rực như lửa cháy”, “Những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn”.
- Đường nét: dãy tre làng cắt hình rõ rệt trên nền trời.
- Nhịp điệu chậm, giàu hình ảnh và nhạc điệu
⇒ Khung cảnh vạn vật thiên nhiên đượm buồn, đồng thời thấy được sự cảm nhận tinh xảo
b. Cảnh chợ tàn và những kiếp người nơi phố huyện
– Cảnh chợ tàn :
- Chợ đã vãn từ lâu, người về hết và tiếng ồn ào cũng mất.
- Chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía.
– Con người :
- Mấy đứa trẻ con nhà nghèo tìm tòi, nhặt nhạnh những thứ còn sót lại ở chợ.
- Mẹ con chị Tí: với cái hàng nước đơn sơ, vắng khách.
- Bà cụ Thi: hơi điên đến mua rượu lúc đêm tối rồi đi lần vào bóng tối.
- Bác Siêu với gánh hàng phở – một thứ quà xa xỉ.
- Gia đình bác xẩm mù sống bằng lời ca tiếng đàn và lòng hảo tâm của khách qua đường.
⇒ Cảnh chợ tàn và những kiếp người tàn tạ : sự tàn lụi, sự bần hàn, tiêu điều của phố huyện nghèo .
c. Tâm trạng của Liên
– Cảm nhận rất rõ : “ mùi riêng của đất, của quê nhà này ” .– Nỗi buồn thấm thía trước cảnh ngày tàn và những kiếp người tàn tạ :
- Thương những đứa trẻ nhà nghèo nhưng không có tiền mà cho chúng.
- Xót thương mẹ con chị Tí: ngày mò cua bắt tép, tối dọn cái hàng nước chè tươi chả kiếm được bao nhiêu, xót thương bà cụ Thi điên
⇒ Tâm hồn nhạy cảm, tinh xảo, có lòng trắc ẩn, yêu thương con người. Đây cũng là nhân vật mà Thạch Lam gửi gắm tâm tư nguyện vọng của mình
2. Bức tranh phố huyện lúc đêm khuya
a. Sự đối lập giữa “bóng tối” và “ánh sáng”
– Phố huyện về đêm ngập chìm trong bóng tối :
- “Đường phố và các ngõ con dần dần chứa đầy bóng tối”.
- “Tối hết con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng càng sẫm đen hơn nữa”.
⇒ Bóng tối xâm nhập, bám sát mọi hoạt động và sinh hoạt của những con người nơi phố huyện .
- Ánh sáng của sự sống hiếm hoi, bé nhỏ: khe sánh, quầng sáng, chấm lửa nhỏ, hột sáng…⇒ ánh sáng yếu ớt, le lói như những kiếp người nghèo khổ nơi phố huyện.
- Ánh sáng và bóng tối tương phản nhau
⇒ Bóng tối bao trùm trong khi ánh sáng chỉ mong manh, nhỏ bé ⇒ kiếp người nhỏ bé sống leo lét, tàn lụi trong đêm hôm bát ngát của xã hội cũ .
b. Đời sống của những kiếp người nghèo khổ trong bóng tối:
– Những việc làm hằng ngày lặp đi tái diễn :
- Chị Tí dọn hàng nước
- Bác Siêu hàng phở thổi lửa.
- Gia đình Xẩm “ngồi trên manh chiếu rách, cái thau sắt để trước mặt”, “Góp chuyện bằng mấy tiếng đàn bầu bật trong im lặng”
+ Liên, An trông coi shop tạp hoá nhỏ bé .⇒ Cuộc sống nhàm chán, quẩn quanh, đơn điệu không lối thoát .
- Những suy nghĩ cũng lặp đi lặp lại hằng ngày: Mong những người phu gạo, phu xe, mấy chú lính lệ vào hàng uống bát chè tươi và hút điếu thuốc lào.
- Vẫn mơ ước: “chừng ấy người trong bóng tối đang mong đợi một cái gì tươi sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của họ” ⇒ mơ hồ, tội nghiệp
⇒ Giọng văn : chậm buồn, tha thiết bộc lộ niềm cảm thương của Thạch Lam với những người bần hàn .
3. Hình ảnh chuyến tàu và tâm trạng chờ mong chuyến tàu đêm của Liên và An
– Liên và An thức bởi :
- Để bán hàng
- Để được nhìn chuyến tàu đêm đi qua hoạt động cuối cùng của đêm khuya.
– Hình ảnh đoàn tàu Open với tín hiệu tiên phong :
- Liên cũng trông thấy “ngọn lửa xanh biếc”
- Hai chị em nghe thấy tiếng dồn dập, tiếng xe rít mạnh vào ghi.
– Khi tàu đến :
- Các toa đèn sáng trưng, chiếu ánh cả xuống đường.
- Những toa hạng trên sang trọng lố nhố những người, đồng và kền lấp lánh, và các cửa kính sáng.
– Khi tàu đi vào đêm hôm :
- Để lại những đốm than đỏ bay tung trên đường sắt.
- Chiếc đèn xanh treo trên toa sau cùng, xa xa mãi rồi khuất sau rặng tre.
⇒ Đoàn tàu Open với âm thanh sôi động và ánh sáng tỏa nắng rực rỡ, mang đến phố huyện nghèo một quốc tế khác, đó là quốc tế mà Liên luôn mong ước
III. Kết bài:
- Khái quát những nét đặc sắc về nghệ thuật làm nên thành công của truyện ngắn
- Hai đứa trẻ là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách văn chương của Thạch Lam: kết hợp hai yếu tố hiện thực và lãng mạn, văn phong trong sáng, giản dị mà thâm trầm.
… … … … …Xem thêm : Dàn ý phân tích Hai đứa trẻ
Sơ đồ tư duy Hai đứa trẻ
Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 1
Thạch Lam là cây bút nhẹ nhàng, sâu lắng trong nhóm Tự lực văn đoàn, một phong thái không hề lẫn lộn với bất kỳ ai. Mỗi trang văn của ông là những lời thủ thỉ tâm tình hấp dẫn người đọc. Đó là những câu truyện không có diễn biến được viết lên bởi vật liệu nhẹ nhàng, man mác, tiêu biểu vượt trội là tác phẩm Hai đứa trẻ .Sự tinh xảo, nhẹ nhàng trong những câu văn làm ra nét độc lạ của Thạch Lam. Câu chuyện Hai đứa trẻ xoay quanh đời sống của Liên và An ở phố huyện nghèo với việc làm lặp đi lặp lại hằng ngày. Qua Liên và An, nhà văn muốn gửi gắm đến bạn đọc thông điệp đời sống mang ý nghĩa nhân văn thâm thúy .Ẩn hiện trong truyện ngắn là khung cảnh phố huyện nghèo. Mở đầu là tiếng trống thu không vang lên trong buổi chiều tà, khi cảnh vật và con người đang đắm mình vào khoảng trống lơ đãng. Tại sao Thạch Lam chọn buổi chiều tà mùa thu để vẽ lên bức tranh phố huyện ? Phải chăng mùa thu gợi buồn, gợi nhớ, gợi cho con người ta nhiều cảm hứng. Khu phố nghèo lúc ngày tàn gợi sự vắng vẻ, tàn phai trước mắt người đọc, đó cũng chính là hiện thực xã hội thời bấy giờ ở nước ta, mọi thứ không có sức lôi cuốn và có vẻ như không thấy có sự sống, mọi thứ thân mật nhưng phảng phất sự nghèo nàn .Trong con mắt của Liên và An, phố huyện hiện lên xơ xác, bần hàn trước cảnh bãi chợ vắng vẻ, khi người về hết. Ống kính của Thạch Lam lia qua những rác rưởi khi chợ quê vãn người và miêu tả một mùi vị đặc trưng riêng khiến hai đứa trẻ tưởng là mùi riêng của đất, của vùng quê này. Cứ thế, phố huyện ám ảnh hai đứa trẻ, ám ảnh bạn đọc bởi những hình ảnh, sắc tố và mùi vị như vậy suốt bao năm qua .Những đứa trẻ bần hàn hiện ra trong khung cảnh tiêu điều, xác xơ thêm nhếch nhác. Chúng đi nhặt những thứ rơi vãi còn sót lại. Mẹ con chị Tí ngày mò cua bắt ống, tối tối xác điếu đóm dọn hàng, mái ấm gia đình bác Xẩm ngồi bên manh chiếu rách nát với chiếc thau sắt trắng để trước mặt, bà cụ Thi điên uống rượu rồi cười khanh khách đi vào trong bóng tối … Từng ấy những kiếp sống lầm than, tàn tạ có cả chị em Liên. Trong con mắt của Liên, đời sống chìm trong màn đêm bát ngát không lối thoát, chỉ có ngọn đèn của chị Tí, cái nhà bếp lửa của bác Xiêu, rồi ngọn đèn hoa kỳ vặn nhỏ … .Phố huyện lúc chiều tà tựa như khúc nhạc buồn điệp đi điệp lại chẳng biết khi nào chấm hết, đơn điệu và buồn tẻ. Liên và An làm thế nào hoàn toàn có thể ý thức được sự buồn chán, bế tắc mà bọn trẻ đang phải sống cũng như những khát vọng mơ hồ của mình về cảnh tù đọng nơi đây. Nhưng với sự nhảy cảm, bé Liên cảm nhận được khát vọng ý thức của chính mình, khát vọng thoát khỏi cảnh tối tăm, tù đọng mà tới một quốc tế khác. Minh chứng cho khao khát này là hành vi thực đợi chuyến tàu đêm đi qua. Con tàu đi ngang qua phố huyện như đem một quốc tế khác đi qua, một quốc tế khác hẳn với quốc tế hai đứa trẻ đang sống, cũng là ánh sáng nhưng không phải là vầng sáng của ngọn đèn chị Tí hay ánh lửa của bác Siêu .Thạch Lam không đi sâu miêu tả xung đột xã hội, ông là một nhà văn lãng mạn vì vậy một bức tranh phố huyện nghèo, dung dị tới từng chi tiết cụ thể. Một bức tranh làng quê Nước Ta mù xám với những người lao động bần hàn đang phải sống quanh quản trong tối tăm, bế tắc. Nhà văn đã bày tỏ niềm cảm thương chân thành tới những phần người ấy, muốn đổi khác cảnh nghèo nàn, tối tăm cho những con người ấy .
Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 2
Nội dung bao trùm của truyện Hai đứa trẻ là tấm lòng “ êm mát và sâu kín ” của Thạch Lam so với con người và quê nhà, ở đây, nhà văn vừa biểu lộ niềm xót thương so với những kiếp người bần hàn sống lam lũ, quẩn quanh trong xã hội cũ vừa thể hiện thái độ đồng cảnh, trân trọng so với khát vọng tuy rất mơ hồ của họ. Qua truyện Hai đứa trẻ, người đọc còn cảm nhận được phần nào tình cảm gắn bó với quê nhà quốc gia của Thạch Lam .Đọc truyện Hai đứa trẻ, trước hết tất cả chúng ta có ấn tượng về đời sống lụi tàn, tù túng của những kiếp người sống bần hàn, quẩn quanh, không ánh sáng, không tương lai trong xã hội cũ .Câu chuyện khởi đầu bằng những câu văn êm dịu, với những âm thanh và hình ảnh báo hiệu một ngày tàn : “ Tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ ; từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều. Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ ràng trên nền trời .Chiều, chiều rồi. Một chiều dịu dàng êm ả như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ra ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào ”. Đây là một trong nhiều vật chứng ở tác phẩm này cho thấy : “ Văn của Thạch Lam thường hiếm khi thừa lời, thừa chữ, không uốn éo làm duyên một cách cầu kì phong thái, nhưng vừa giàu hình ảnh và nhạc điệu, lại vừa uyển chuyển, tinh xảo ( Vũ Ngọc Phan ). Nó không những cho người đọc nhìn thấy cảnh vật mà điều quan trọng hơn là khơi gợi ở họ tình cảm, xúc cảm so với cảnh vật. Hơn nữa, cảnh vật lại đa số đều rất thân mật, bình dị và mang cốt cách Nước Ta .Bên cạnh cảnh ngày tàn, chợ tàn là những kiếp người tàn tạ. Chị Tí ban ngày mò cua, bắt tép, tối đến dọn hàng nước chè tươi, thắp một ngọn đèn dầu leo lét. Hàng vắng khách, tuy chiều nào chị cũng dọn từ chập tối cho đến đêm, nhưng “ chả kiếm được bao nhiêu ”. Bác Xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau để trước mặt, “ góp chuyện bằng mấy tiếng đàn bầu bật trong yên lặng .Thằng con bò ra đất, ngoài manh chiếu, nghịch nhặt những rác bẩn vùi trong những bên đường ”. Bà cụ Thi hơi điên lại nghiện rượu, có tiếng cười khanh khách, ghê sợ, sau khi uống một hơi cạn cút rượu ti, “ cụ đi lần vào bóng tối ”. Chị em Liên phải thức để trông “ một shop tạp hóa nhỏ bé, mẹ Liên dọn ngay từ khi cả nhà bỏ TP.HN về quê ở, vì thầy Liên mất việc ”. Hàng “ bán chẳng ăn thua gì ”, Liên thương mấy đứa trẻ nghèo, nhưng “ không có tiền để mà cho chúng nó ” .Cảnh Liên xếp hàng vào hòm, cách hai chị em tính tiền, niềm nuối tiếc cái thời còn ở TP. Hà Nội nhiều khi “ được đi chơi Bờ Hồ uống những cốc nước lạnh xanh đỏ ”, cái ý nghĩ phở bác Siêu là “ một thứ quà xa xỉ ” không khi nào chị em Liên hoàn toàn có thể mua được … khiến tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng ra gia cảnh khó khăn vất vả và mức sống eo hẹp của mái ấm gia đình Liên. Thế nhưng, có lẽ rằng dẫu sao, mái ấm gia đình hai đứa trẻ cũng còn có phần khấm khá hơn mái ấm gia đình chị Tí và bác Xẩm, vì còn có “ một quầy bán hàng bé thuê lọi của bà lão móm, ngăn ra bằng một tấm phên nứa dán giấy nhật trình ” …Như vậy, từ mái ấm gia đình chị Tí, mái ấm gia đình bác Xẩm đến bà cụ Thi và chị em Liên, mỗi người một cảnh, nhưng họ đều có chung sự buồn chán, mỏi mòn … Điều đáng nói hơn là tổng thể những nhân vật nhỏ bé này đã hiện ra trong cái nhìn xót thương của Thạch Lam, được biểu lộ qua lời văn và những chi tiết cụ thể có vẻ như rất khách quan .Khi trời tối hẳn, cả phố huyện có vẻ như chỉ thu vào ngọn đèn của chị Tí. Ngoài ngọn đèn này ra, “ thứ bóng tối nhẫn nại uất ức đời thôn quê ” ( Thế Lữ ) làm chủ toàn bộ. Không phải ngẫu nhiên trong tác phẩm, nhà văn nhắc đi, nhắc lại chi tiết cụ thể ngọn đèn chị Tí tới 7 lần. Kết thúc truyện, hình ảnh gây ấn tượng, day dứt ở đầu cuối, đi vào giấc ngủ của Liên cũng vẫn là “ chiếc đèn con của chị Tí chiếu sáng một vùng đất nhỏ ” .Phải chăng, hình ảnh này chính là hình tượng của những kiếp người nghèo khó, lam lũ sống vật vờ, leo lét trong màn đêm của xã hội thực dân nửa phong kiến ? Nhịp sống ở phố huyện này cứ lặp đi, lặp lại một cách đơn điệu, quẩn quanh và tẻ nhạt .Ngày qua ngày, chiều nào chị Tí cũng dọn hàng “ từ chập tối cho đến đêm ”, tối nào bác Siêu bán phở cũng nhóm lửa, mái ấm gia đình bác Xẩm cũng chờ khách, người nhà cụ Thừa, cụ Lục cũng đi gọi người đánh tổ tôm. Chị em Liên tối nào cũng tính tiền hàng, “ cũng phải ngồi trên chiếc chõng tre dưới gốc cây bàng ” và “ ngày nào, cứ chập tối, mẹ Liên lại tạo ra thăm hàng một lần ” …Như vậy, “ chừng ấy người trong bóng tối ” ngày này qua ngày khác sống quẩn quanh, tù túng trong cái “ ao đời phẳng phiu ” ( Xuân Diệu ). Hình ảnh những con người này khiến ta nhớ đến 1 số ít câu thơ trong bài Quẩn quanh của Huy Cận :
Quanh quẩn mãi với vài ba dáng điệu,
Tới hay lui cũng ngần ấy mặt người.
Vì quá thân nên quá đỗi buồn cười,
Môi nhắc lại cũng ngần ấy chuyện.
Hãy nhớ đến đời sống đơn điệu, nhạt nhẽo “ cơm mai rồi lại cơm chiều, rút cục mỗi ngày hai bữa cơm ” của những nhân vật như Quỳnh và Giao trong thiên truyện ý tưởng sáng tạo Tỏa nhị Kiều của Xuân Diệu. Tuy thế, những người dân phố huyện vẫn kỳ vọng mặc dầu kỳ vọng đó rất mơ hồ : “ một cái gì tươi đẹp cho sự sống nghèo nàn hằng ngày của họ ” .Chính sự mong đợi mơ hồ này có vẻ như càng tô đậm thêm tình cảnh tội nghiệp của những nhân vật trong truyện. Họ sống đấy, nhưng đâu biết ngày mai số phận mình sẽ ra sao ! Một niềm xót thương da diết của Thạch Lam bộc lộ kín kẽ ngay trong cách dựng người : dựng cảnh và cái giọng văn túc tắc, chậm buồn của ông .
Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 3
Thạch Lam cây bút văn xuôi lãng mạn tiêu biểu vượt trội của văn học 1930 1945, những sáng tác của ông tập trung chuyên sâu đi sâu khai thác vào đời sống đời thường, bình dị. Với những tác phẩm thường “ truyện không có chuyện ” nhưng lại để lại những dư âm thâm thúy trong lòng người đọc về vẻ đẹp đời sống, tâm hồn con người. Hai đứa trẻ là một tác phẩm mang trong mình vẻ đẹp đơn giản và giản dị, sâu lắng như vậy .Tác phẩm được xuất bản năm 1938 in trong tập Nắng trong vườn. Tác phẩm là lát cắt hiện thực đời sống nơi phố huyện nghèo từ khoảnh khắc chiều tàn cho đến đêm khuya. Nhưng với ngòi bút tinh xảo, Thạch Lam đã đi sâu mày mò vẻ đẹp của con người, đời sống nơi đây .Mở đầu tác phẩm là khung cảnh vạn vật thiên nhiên rất là nên thơ nhưng đượm buồn với tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng, tiếng trống thu không văng vẳng vang lên, tiếng muỗi vo ve khắp nơi. Nếu có âm thanh cất lên cũng không mang lại sự vui tươi, rộn ràng, ngược lại chỉ gợi lên sự tĩnh mịch của cảnh và sự ảm đạm của khoảng trống. Gam màu chủ yếu của khung cảnh là màu đỏ như lửa cháy : “ Phương tây đỏ rực như cháy và những đám mây hồng như hòn than sắp tàn ”. Những sắc màu này thường gợi lên sức sống, sự ấm nóng như với bức tranh của Thạch Lam lại chỉ gợi lên sự lụi tàn, mặt trời sắp lặn, những đám mây cũng như hòn than sắp tàn. Sự ảm đạm, buồn rầu bao trùm lên cảnh vật khi bóng chiều dần buông .Trong khoảng trống của buổi chiều tàn, bức tranh hoạt động và sinh hoạt của con người hiện lên cũng chẳng mấy sáng sủa hơn. Chỉ có một âm thanh duy nhất Open “ tiếng ồn ào cũng mất ” khi chợ đã họp và vãn từ lâu, trả lại cho phố huyện sự yên bình vốn có. Trên nền chợ chỉ còn lại vỏ thị, vỏ bưởi, lá nhãn, … những thứ người ta bỏ đi sau một buổi chợ phiên. Những đứa trẻ con nhà nghèo vẫn cố tìm tòi, nhặt nhạnh những thứ còn sót lại trên mặt đất. Cuộc sống ở đây không chỉ buồn mà còn nghèo nàn, xơ xác. Không gian ấy khiến ta không khỏi ám ảnh và cảm thương cho những số phận, sinh linh tội nghiệp đang phải sống những ngày mòn mỏi ở nơi đây .Liên là một cô gái mới lớn, tinh xảo và nhạy cảm, trong khoảnh khắc của ngày tàn đã nhanh gọn chớp lấy những biến chuyển của vạn vật thiên nhiên. Em cảm nhận thấy mùi vị của quê nhà trong phiên chợ đã tàn : “ một mùi ẩm mốc bốc lên trộn lẫn với mùi cát bụi quen thuộc quá … ” ấy là mùi vị đã thấm sâu trong tâm hồn em, tâm hồn của một người gắn bó tha thiết, sâu nặng với quê nhà .Khi màn đêm buông xuống, đời sống nơi phố huyện vẫn tiếp nối. Liên sửa soạn, hấp tấp vội vàng “ thắp đèn, xếp những quả sơn đen lại ” và nhẩm tính những món hàng đã bán được trong ngày. Rồi lần lượt chị Tí, bác xẩm, gánh phở bác Siêu Open. Chị Tí dọn hàng nước chờ đón những người mua quá quen thuộc đi qua vào uống chén trà. Gánh phở bác Siêu lại là món ăn xa xỉ với người dân phố huyện, thế cho nên khi nào cũng vắng khách. Bác xẩm gảy lên “ mấy tiếng đàn bầu bần bật trong yên lặng ” thu nhập chẳng đáng là bao. Hình ảnh cụ Thi điên có lẽ rằng đã gây biết bao ám ảnh với người đọc, cụ triền miên trong cơn say, bước tiến lảo đảo, có vẻ như cụ tìm đến với hơi men để quên lãng thực tại đời sống nhàm chán, tẻ nhạt, để quên đi những nỗi đau của trong thực tiễn. Những người dân phố huyện vẫn gắng gượng sống qua ngày, họ sống cuộc sống mòn mỏi, mà chưa thể tìm ra lối thoát cho chính mình. Họ cũng mang trong mình mơ ước “ Chừng ấy người trong bóng tối mong đợi một cái gì đó tươi tắn hơn … ” nhưng đó chỉ là mơ ước mơ hồ, chập chờn, vu vơ, không có đích đến. Nhưng tham vọng đổi đời của những người dân phố huyện cũng được tác giả nâng niu, trân trọng .Trong khoảnh khắc của ngày tàn, khi bóng tối đã ngập đầy mọi nơi, Thạch Lam một cách rất tinh xảo đã tìm ra những khoảnh khắc đẹp tươi, đầy lãng mạn của cảnh vật trải qua những cảm nhận nhạy bén của nhân vật Liên. Cô bé thú vị ngắm khung trời đêm với ngàn sao lấp lánh lung linh, tưởng tượng đó là dòng sông ngân hà với hai con vịt đi theo chân thần nông. “ Qua kẽ lá của cành bàng, ngàn sao vẫn lấp lánh lung linh ; một con đom đóm bám vào dưới mặt lá, vùng sáng nhỏ xanh nhấp nháy rồi hoa bàng rụng xuống vai Liên khe khẽ … ” Liên quả là người có tâm hồn nhạy cảm và tinh xảo, khi “ đường phố và những ngõ con từ từ chứa đầy bóng tối ” em vẫn tìm thấy những nguồn sáng khác nhau từ vạn vật thiên nhiên, cảm nhận cái rơi thật khẽ, thật êm của hoa bàng rụng. Liên tìm đến ánh sáng không phải là một điều ngẫu nhiên, ánh sáng ấy chính là mơ ước về một đời sống tốt đẹp hơn của Liên. Em tìm nguồn sáng sáng xua tan đi bóng tối : khe sáng, hột sáng, quầng sáng … Nhưng những nguồn sáng ấy dù đa dạng chủng loại nhưng nhỏ bé, mong manh, yếu ớt, không đủ để xua đi bóng đêm. Đây đồng thời cũng là khao khát đổi đời để thoát khỏi đời sống quẩn quanh, bế tắc của thực tại .Nhưng có lẽ rằng đẹp nhất, rực rỡ tỏa nắng nhất chính là khoảnh khắc khi đoàn tàu vụt qua phố huyện nghèo. Không ai ngủ, không ai về trước khi đoàn tàu đi qua, ai cũng cố thức để chờ đoàn tàu đến, không phải là để nỗ lực bán thêm được thứ gì, vì phần đông không có ai mua, mà là bởi để thấy được chút ánh sáng của sự sống, của niềm tin, kỳ vọng. Cũng thế cho nên mà, mặc dầu đã buồn ngủ nhưng An vẫn cố nhắc chị khi nào đoàn tàu đến hãy gọi em dậy, trong mong manh vô thức, An cũng có khao khát đổi đời như tổng thể người dân nơi đây. Khi đoàn tàu Open, tiếng reo lên đầy vui sướng : “ đèn ghi đã ra kia rồi ”, hồi còi tàu hỏa lê dài, làn khói sáng trắng Open từ phía xa. Đoàn tàu vụt qua mang đến biết bao âm thanh : “ tiếng xe rít mạnh vào ghi ”, “ tiếng hành khách ồn ào khe khẽ ”, “ tiếng còi rít lên ”, đó là sự náo nhiệt, ồn ã, đông vui trái ngược hẳn với sự yên bình của phố huyện. Trên những toa tàu sáng rực “ những toa đèn sáng trưng, chiếu ánh cả xuống đường ”, “ đồng và kền lấp lánh lung linh ” nó gắn liền với đời sống sang trọng và quý phái, phong phú trong phút chốc xua đi bóng tối, sự ảm đạm của đời sống nơi đây. Đoàn tàu đi qua, người ta vẫn cố nhìn theo đóm lửa xanh cho đến khi nó mất hẳn. Nếu đoàn tàu đi qua mang lại ánh sáng bùng cháy rực rỡ như sao băng thì giờ đây ở phố huyện chỉ còn lại vầng sáng nhỏ bé, leo lét, đêm hôm lại bảo phủ xung quanh. Đoàn tàu là hình ảnh của quá khứ, của Thành Phố Hà Nội, gợi về một quốc tế thần tiên mà hai đứa trẻ từng được thưởng thức, là hình tượng của quốc tế niềm hạnh phúc mà hai đứa trẻ cũng như tổng thể người dân phố huyện đang khao khát .
Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 4
Truyện của Thạch Lam không có chuyện. Truyện “ Hai đứa trẻ ” cũng vậy. Chỉ có hai đứa trẻ từ Thành Phố Hà Nội chuyển về một phố huyện nghèo, trông coi một shop tạp hóa nhỏ bé. Chiều, hai chị em ngồi trên chiếc chõng tre ngắm cảnh phố xá lúc hoàng hôn, rồi đêm đến, tuy đã buồn ngủ ríu cả mắt, hai chị em vẫn cố thức để đợi xem chuyến tàu đêm từ Thành Phố Hà Nội chạy qua rồi mới khép shop đi ngủ .Thạch Lam muốn tránh lối viết tầm thường là mê hoặc người đọc bằng diễn biến li kì, những diễn biến éo le, những cuộc tình mùi mẫn, hoặc là những xung đột gay cấn hoảng sợ. “ Hai đứa trẻ ” mê hoặc người đọc bằng vật liệu thật của đời sống .Cách lựa chọn vật liệu này gần với Nam Cao, Nguyên Hồng, Tô Hoài ( những nhà văn hiện thực giàu tính nhân đạo ), lại kích thích người đọc bằng những tham vọng, tham vọng tốt đẹp. Tinh thần lãng mạn ấy gắn với những nhà văn Nhất Linh, Khái Hưng, Hoàng Đạo .Thạch Lam có một lối văn nhẹ như cánh bướm đậu trên hoa. Bức tranh bằng ngôn từ của ông hoàn toàn có thể ví với tranh lụa chứ không phải sơn dầu. Thạch Lam trước sau vẫn là một nhà văn lãng mạn. lãng mạn tích cực, đẹp .Trong “ Hai đứa trẻ ” chất lãng mạn và hiện thực hòa quyện với nhau hiện ra trong bức tranh vạn vật thiên nhiên của một vùng quê vào một buổi chiều ả. Rồi màn đêm từ từ buông xuống “ Một đêm mùa hạ êm như nhung và thoảng qua gió mát … ” vạn vật thiên nhiên thì cao rộng thì cao rộng và thơ mộng .“ Phương Tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn ”. Nhưng làng quê thì đầy bóng tối, thảm hại. “ Trong shop hơi tối, muỗi đã khởi đầu vo ve ”. “ Đôi mắt Liên, bóng tối ngập đầy dần ”. “ Chỉ thấy lòng buồn man mác trước giờ khắc của ngày tàn ”. Chính bức tranh đời sống rất mực chân thực vừa thấm đượm cảm hứng chữ tình này đã gây nên cảm xúc buồn thương dây cho người đọc. Ý nghĩa tư tưởng của truyện hầu hết toát ra từ bức tranh đời sống phố huyện nghèo .Dưới mắt của hai đứa trẻ, cảnh phố huyện hiện lên thật là đơn cử, sinh động, quyến rũ. Đó là cảnh bãi chợ trống trải, vắng vẻ khi buổi chợ đã vãn từ lâu. “ Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất ”. Cảnh chợ tàn trình diện sự nghèo nàn, xơ xác của đời sống phố huyện .Ống kính cần mẫn của nhà văn lia qua phố huyện : trên đất chỉ còn “ rác rưởi, bỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía ”. Cảnh còn được miêu tả bởi khứu giác tinh xảo của nhà văn “ một mùi âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban ngày lẫn mùi cát bụi quen thuộc quá, khiến chị em liên tưởng là mùi riêng của đất, của quê nhà này ”. Bức tranh phố huyện trong “ Hai đứa trẻ ” đầy sức ám ảnh là vì những sắc tố và mùi vị như vậy .Trong khung cảnh tiêu điều, buồn bã đó, hình ảnh những con người bần hàn, lam lũ, nhếch nhác của phố huyện hiện dần ra. Những đứa trẻ đi nhặt nhạnh những thứ rơi vãi ở bãi chợ. Mẹ con chị Tí lễ mễ đội chõng xách điếu đóm ra dọn hàng, “ ngày, chị đi mò cua bắt tép ; tối đến chị mới dọn cái hàng nước này … ” .Gia đình bác Xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau sắt trắng để ở trước mặt ”. Thằng con bò ra đất nghịch nhặt rác bẩn bên đường. Và hai chị em Liên với shop tạp hóa nhỏ bé mẹ Liên dọn ngay từ khi cả nhà bỏ Thành Phố Hà Nội về quê vì thầy Liên mất việc .Bà cụ Thi điên điên tàng tàng mua rượu uống và cười “ khanh khách ” lảo đảo đi vào bóng tối. Tất cả đều là những kiếp sống lầm than, cực khổ, tàn tạ. Qua con mắt của bé Liên, tổng thể đời sống chìm trong đêm hôm bát ngát, chỉ còn ngọn đèn của chị Tí, cái nhà bếp lửa của bác Xiêu, ngọn đèn Hoa Kỳ vặn nhỏ của Liên … tức chỉ là mấy đốm sáng tù mù, những đốm lửa nhỏ nhoi ấy chẳng làm cho phố huyện sáng sủa mà chỉ càng khiến cho đêm tối mịt mù rậm rạp mà thôi .“ Tất cả phố xá trong huyện giờ đây thu nhỏ lại nơi hàng nước của chị Tí ”. Hình ảnh ngọn đèn con nơi hàng nước của chị Tí chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ ấy trở đi trở lại tới bẩy lần trong huyện là hình ảnh đầy ám ảnh và có sức gợi rất nhiều về những kiếp sống nhỏ nhoi, lay lắt, mù tối trong đêm đen bát ngát của cuộc sống .
Phân tích Hai đứa trẻ – Mẫu 5
Thạch Lam tên khai sinh là Nguyễn Tường Vinh sau đổi là Nguyễn Tường Lân, ông là em trai của hai nhà văn nổi tiếng là Nhất Linh ( Nguyễn Tường Tam ) và Hoàng Đạo ( Nguyễn Tường Long ). Sinh ra ở huyện Cẩm Giàng_Hải Dương ( quê mẹ ), lớn lên học Trung học ở Thành Phố Hà Nội sau bỏ học đi làm báo, viết văn. Tác phẩm của ông để lại không nhiều nhưng mỗi một sáng tác là một thành công xuất sắc riêng. Ông được người đời nhìn nhận là “ Cây bút có biệt tài về truyện ngắn ”. Tiêu biểu là tác phẩm “ Hai đứa trẻ ” in trong tập “ Nắng trong vườn ” biểu lộ năng lực về truyện ngắn là truyện không có diễn biến, hầu hết đi sâu vào quốc tế nội tâm nhân vật và dẫn chứng cho văn phòng riêng không liên quan gì đến nhau, độc lạ của Thạch Lam là giản dị và đơn giản, trong sáng mà thâm trầm thâm thúy .Truyện ngắn “ Hai đứa trẻ ” bên cạnh việc miêu tả khoảng trống cảnh vật bên ngoài và những cảnh người có vẻ như không có gì điển hình nổi bật đáng quan tâm, nhưng đi vào nơi bên trong sâu lắng của tâm hồn mới phát hiện ra những điều tinh xảo gợi lên biết bao nỗi xót xa, thương cảm cho những kiếp người nghèo khó và trân trọng cho tham vọng của họ. Truyện kể về hai nhân vật chính Liên và An, hai chị em từng sống ở Thành Phố Hà Nội huyên náo khi cha bị mất việc mái ấm gia đình phải chuyển về phố huyện nghèo mưu sinh, hai đứa nhỏ được mẹ giao cho việc làm trông coi shop tạp hóa bé xíu để kiếm thêm thu nhập. Tất cảnh cảnh vật và con người nơi đây trong từng khoảng chừng thời hạn từ chiều tàn cho đến đêm khuya được Liên thu vào trong tầm mắt và cảm nhận thật tinh xảo .Cảnh vật bên ngoài được Thạch Lam miêu tả qua cái nhìn của Liên có khi đứng từ xa quan sát bao trùm lên toàn bộ, khi thì lại cận cảnh từng chi tiết cụ thể nhỏ bé. Khung cảnh vạn vật thiên nhiên được cảm nhận cả hai chiều về khoảng trống và thời hạn. Mở đầu là buổi chiều tà hoàng hôn buông xuống, bóng tối dần bao trùm. Khung cảnh ngày tàn, chợ tàn hiện lên những kiếp người tàn tạ. Bức tranh thiên vạn vật thiên nhiên về chiều khởi đầu là “ tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ ” _ âm thanh tiên phong báo hiệu kết thúc một ngày, chuẩn bị sẵn sàng cho thời gian lúc về đêm. Nói là phố huyện nhưng là cái huyện nhỏ bé, tiêu điều. Hiệu lệnh phát ra từ một cái chòi nho nhỏ lẩn vào trong dãy tre làng đang đen lại vào lúc trời tây rực đỏ như hòn than sắp tàn, chen lẫn là tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng, tiếng muỗi vo ve trong màn đêm tối. Điều đó khiến cho Liên – cô gái có tâm hồn nhạy cảm “ bỗng dưng thấy cái buồn của ngày tàn thấm thía vào tâm hồn ” khi ngồi bên cạnh “ Những quả thuốc sơn đen, đôi mắt ngập đầy bóng tối ”. Đoạn văn khởi đầu của Thạch Lam êm du, dịu nhẹ vừa giàu hình ảnh, giàu nhịp điệu và uyển chuyển, tinh xảo như bản nhạc tình ca gợi ra đời sống vừa bình yên lại vừa hoang tàn và nghèo nàn nơi thôn dã. Những con người ở huyện nhỏ hiện lên là những đứa trẻ con nhà nghèo lom khom nhặt nhạnh những thứ gì còn dùng được sau buổi chợ chiều, từ láy “ lom khom ” được Thạch Lam sử dụng càng đậm tô sự cơ cực khó khăn vất vả mà những đứa trẻ đáng lẽ phải được học tập đi dạo đang gánh chịu. Mẹ con chị Tí vẫn dắt díu nhau ngày này qua ngày khác với hai việc làm đều đặn là mò cua bắt tép ban ngày tối đến trông chờ vào gánh nước chè dưới gốc bàng trong màn đêm. Hai chị em Liên với cái quán tạp hóa bán những thứ đồ lặt vặt. Ống kính quan sát của nhà văn lia đến cả những thứ rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá mía, lá nhãn trên nền đất có cả mùi của cát bụi và mùi ẩm mốc quyện vào nhau tạo thành mùi của quê nhà nghèo khó. Thạch Lam có một tâm hồn thật tinh xảo cảm nhận được từng cụ thể nhỏ cho thấy tấm lòng dào dạt của ông với quê nhà .Bức tranh phố huyện khi về đêm những nhà đã lên đèn nhưng những nguồn sáng yếu ớt ấy không hề xua tan đi màn đêm, không hề thắng lợi nổi bóng tối. Ánh sáng của nhà bác phở Mỹ, đèn hoa kì leo lét trong nhà ông Cửu và đèn dây sáng xanh trong nhà hiệu khách càng làm cho “ Đường phố và những ngõ con từ từ chứa đầy bóng tối ”. Xung quanh Liên bóng tối đang dần bao trùm. “ Tối hết cả con đường thăm thẳm sông, con đường qua chợ về nhà, những ngõ vào làng lại đen sẫm hơn nữa ”. Bác phở siêu lom khom nhóm lửa trong đêm khiến cho “ bóng bác càng mênh mang ngả xuống một vùng và kéo đến tận đàng xa ”. Gia đình nhà bác xẩm vẫn đang đợi giọt niềm hạnh phúc rơi với cái thau còn trống trơ, thằng con thì bò ra đất. Liên và An đã dọn hàng xong, cô bé thả hồn mình với cảnh vật xung quanh, lắng mình quan sát “ ngàn sao vẫn lấp lánh lung linh, một con đom đóm bám vào dưới mặt lá, vùng sáng nhỏ xanh nhấp nháy rồi hoa bàng rụng xuống vai Liên khe khẽ, đôi lúc từng loạt một. Tâm hồn Liên yên tĩnh hẳn, có những cảm xúc mơ hồ không hiểu ”. Tâm trạng của một cô bé nhạy cảm như vậy chẳng có gì là khó hiểu, trước cảnh vật hiu quạnh trách sao được lòng mình cũng buồn theo. Thạch Lam thật tinh xảo khi đi sâu khai thác quốc tế nội tâm của cô gái mới lớn .Đoàn tàu lúc về đêm là tham vọng, hy vọng của những con người bần hàn nơi đây. Tất cả mọi người vẫn thức đến tận đêm khuya để chờ tàu đi qua cuộc sống họ trong thoáng chốc. Phải chăng là để mong bán được ít hàng, còn chị em Liên thì không hy vọng gì nữa bởi đêm khuya rồi có mua cũng chỉ là bao diêm hay gói thuốc. Nhưng theo như Thạch Lam nhận xét : “ Chừng ấy con người trong bóng tối mong đợi một cái gì tươi tắn cho sự sống nghèo khó hằng ngày của họ. ” Chuyến tàu về đêm là giấc mộng đẹp huy hoàng của người dân huyện nghèo. Mọi người chờ tàu trong tâm trạng háo hức, mong mỏi An đã nằm xuống ngủ nhưng vẫn cố nhắc chị “ Tàu đến chị thức tỉnh em dậy nhé ”, Liên buồn ngủ ríu cả mắt vẫn cố thức chờ cho bằng được để ngắm nhìn chuyến tàu qua. Tàu đến mang theo thứ âm thanh sinh động của tiếng còi rít, tiếng tàu rầm rộ đi tới, tiếng trò chuyện của những hành khách phá vỡ khoảng trống tĩnh mịch, buồn thảm nơi đây. Tàu đến mang theo thứ ánh sáng của quốc tế thần tiên lạ lẫm khác hẳn với ánh đèn leo lét của những kiếp người tàn, đó là “ Một làn khói bừng sáng trắng lên đằng xa ”, “ Các toa đèn sáng trưng chiếu ánh cả xuống đường ”, ánh sáng của đồng và kền lấp lánh lung linh và những cửa kính sáng đã xóa tan đi đêm hôm mịt mù, lóe lên cho họ niềm tin, kỳ vọng về tương lai ngày mai tươi đẹp hơn. Dù cho chỉ thoáng chốc vụt qua nhưng chuyến tàu đêm vô cùng có ý nghĩa với chị em Liên. Dường như so với chúng đó là niềm mê hồn vì không những nó đi qua sự yên bình, tẻ nhạt của đời sống phố huyện mà còn đưa Liên trở lại quá khứ thời xưa khi cha cô chưa bị mất việc cả nhà vẫn còn sống ở TP. Hà Nội huyên náo, sinh động khi ấy hai đứa trẻ đang được sống và đi dạo trong những tháng ngày tươi đẹp .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 6
Nếu như các nhà văn thuộc Tự lực văn đoàn miêu tả cuộc sống với tất cả những gì đẹp nhất, trong sáng nhất thì Thạch Lam lại tìm cho mình một lối đi riêng. Dưới con mắt của ông, đời không chỉ có tình yêu mãnh liệt đến quên cả đất trời, quên cả mọi người mà còn có cả những nỗi đau. Ngòi bút Thạch Lam hòa cùng cuộc sống, lách vào sâu những ngõ ngách tâm hồn con người để từ đó chắt lọc ra cả một bức tranh đời sống nơi phố huyện nghèo (Hai đứa trẻ) mà ở đó bóng tối đè nặng lên cuộc sống cùng cực, luẩn quẩn của con người.
Xem thêm: Hôi Chân Nên Và Không Nên Ăn Gì
Bức tranh đời sống huyện khởi đầu với cảnh nhá nhem tối và kết thúc với cảnh chờ tàu của chị em Liên và mọi người. Toàn bộ bức tranh là bóng tối, bóng tối lan tỏa, bao trùm lên cảnh vật, tạo nên bầu không khí nặng nề, u uất. Hình như đời sống ở đây chỉ có một màu đen xám xịt. Bóng tối ớ rặng tre, bóng tối ở góc quán, bóng tối ở ánh sáng lập lòe của đom đóm. Tất cả, toàn bộ đều chìm vào bóng tối. Cuộc sống con người nơi phố huyện vốn đã không sung túc gì lại bị màn đêm bao trùm, đè nặng lại càng trở nên côi cút, một mình đến tội nghiệp. Đâu đó vài đứa trẻ nhặt nhạnh nơi góc chợ hoang vắng lúc vào đêm. Chị em Liên quanh quẩn cùng quán hàng xén vốn đã vắng khách. Hàng phở của bác Siêu lặng lẽ lăn bánh .. Những hình ảnh một mình, đơn chiếc ấy cùng vài ánh sáng nhỏ nhoi không đủ để xua tan bóng tối chi chít, lan tỏa đang dần đè lên đời sống của họ – những con người mà số lượng hoàn toàn có thể đếm được trên đầu ngón tay “ mấy chú ”, “ mấy người ”. Bóng tối cùng người bạn sát cánh của mình là sự lạng lẽ đã thống trị trên cõi người. Thời gian bỗng chốc trở nên im re, uất ức đến lạ kỳ. Không gian bị uất nghẹn của kiếp người. Bức tranh ấy gợi lên bao nỗi xót xa .Nhưng Thạch Lam – người nghệ sĩ của tâm hồn ấy không dừng lại ở khắc họa bóng tối. Bóng tối đã đáng sợ nhưng đời sống quẩn quanh ở góc phố còn đáng sợ hơn. Họ ở đây chỉ toàn những người nghèo. Đó là mái ấm gia đình chị em Liên do túng quẫn mà phải về phố huyện. Đó là bà cụ Thi hơi điên : là mái ấm gia đình bác Xẩm ; là gánh hàng chị Tí ; là quán phở của bác Siêu … Những mảnh đời nghèo khó nơi phố huyện tụ họp lại không đủ để làm ra đời sống ồn ào. Cả một sự tẻ nhạt đến kinh điển hiện ra. Chỉ qua một chi tiết cụ thể nhỏ : chị em Liên không ngoái lại cùng biết tiếng cười khanh khách đằng sau là của bà cụ Thi, nhìn đốm sáng xanh lúc ẩn lúc hiện đằng xa cũng biết là gánh phở của bác Siêu .Hình như bao năm, bao tháng rồi họ chỉ một việc làm lập đi lập lại đó. Một việc làm nhàm chán, tẻ nhạt như chính cuộc sống của họ. Những vấn đề ấy làm cho đời sống của họ thêm tù túng, ngột ngạt, không có lối thoát., không biết đi đâu. Đối với họ, tương lai có vẻ như không có mà chỉ có thực tại u buồn, quẫn bách. Trước mắt họ, tương lai đã khép kín cánh cửa. Họ không hy vọng điều gì, không ngóng đợi ai. Hiện tại chỉ là những nghèo khó, cơ cực, tù túng cùng những việc làm nhàm chán. Bức tranh ấy xoáy lên một nỗi đau trong tâm hồn fan hâm mộ, bật lên thành những tiếng kêu uất ức mà không có lời giải đáp .Tất cả những hành vi, vấn đề và cuộc sống con người ở phố huyện nghèo đều lặp lại và nhàm chán. Duy chỉ có con tàu vẫn lặp đi lặp lại nhưng không nhàm chán. Con tàu là hiện thân của ước vọng, của tương lai so với mọi người. Họ tìm đến với con tàu, chờ đón nó không phải chỉ để kinh doanh mà còn đón chờ một cái gì lạ lẫm so với đời sống chung quanh vốn đã đơn điệu. Con tàu đó với tiếng máy gầm phá vỡ bầu không khí vốn đã u uất nặng nề, với ánh sáng chói lọi, bùng cháy rực rỡ xé toang màn đêm bao trùm rồi lại rơi vào tối tăm như cũ. Với chị em Liên, con tàu còn là hiện thân của quá khứ huy hoàng với đời sống sung túc ở TP. Hà Nội, là chút gì mới mé ở hiện tại và cả niềm mơ ước ở tương lai. Hình ảnh con tàu vụt qua đã làm giảm bớt sự bế tắc tù túng của một đời sống để lại tham vọng – một tham vọng rất là tội nghiệp cho mỗi con người .Nếu như những nhà văn thuộc Tự lực văn đoàn đã xa rời thực tại, thi vị hóa đời sống thì Thạch Lam lại gắn chặt ngòi bút với đời sống, dù ông là thành viên chủ chốt của văn đàn ấy. Nếu đồng nghiệp của ông ca tụng tình yêu khi say đắm, khi đau đớn, lúc xô bồ ( Hồn bướm mơ tiên, Trăng sáng, Tình vô vọng … ) thì Thạch Lam lại đến với tình người. Văn chương Thạch Lam lay động đến cõi sâu thẳm nhất của tâm hồn con người và thức tỉnh họ bằng những nỗi đau. Với phong thái vừa lãng mạn, vừa hiện thực, ngòi bút Thạch Lam thực sự xuất sắc khi viết về đời sống con người nghèo nàn, cùng những nỗi đau bí mật, nhẹ nhàng nhưng khi gấp sách lại ta không sao quên được. Không phải là những nụ cười đến thắt ruột, cười ra nước mắt của Nguyễn Công Hoan, không phải cái xót xa đến tận xương tủy như Nam Cao nhưng những trang văn nhẹ nhàng, tinh xảo và sâu lắng của Thạch Lam đã lột tả hết đời sống phố huyện và cũng là đời sống của xã hội Nước Ta tù túng, ngột ngạt đương thời, đem đến cho người đọc những tình cảm thương xót đầy tính nhân bản .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 7
Có một thời, lối “ tư duy từ điển ” đã làm bó tay không ít người điều tra và nghiên cứu văn học Nước Ta, đẩy họ đến thực trạng loay hoay trong “ cái rọ ” của khái niệm. Dựa vào khái niệm, người ta khảo cứu văn chương như một thực thể bị chia cắt một cách siêu hình thành những dòng, những khuynh hướng khác nhau. Khi đem những tiêu chỉ của chủ nghĩa hiện thực phê phán quy chiếu vào văn học 1930 1945 sẽ dễ thấy nổi lên tác phẩm của Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan … còn nhiều sáng tác của Thanh Tịnh, Thạch Lam … Như bị lừa vào cái dòng lãng mạn ( mà lãng mạn trong cái dân tộc bản địa lầm than thì không hề tha thứ ! ). Tuy nhiên, lịch sử vẻ vang khi nào cũng mang tính khách quan của nó, “ tư duy mới ” đã gạt bỏ những hướng đi duy lý chủ quan, để tuy chậm, tuy nhiên chưa muộn, mấy năm gần đây Thạch Lam và 1 số ít “ danh bút ” của một thời văn chương được khẳng định chắc chắn trở lại .Đọc Thạch Lam, càng thấy ông thật sự là cây bút tài hoa, một nhà văn mà tri thức phương Tây rất đa dạng chủng loại cũng không ép chế được một tâm hồn “ thuần Việt ”. Sáng tác của ông trong cái vẻ bên ngoài bình dị là một tấm lòng mẫn cảm, một nhân cách văn hóa truyền thống, một người bạn của lớp người nghèo khó ở thời đại ông. Những truyện ngắn “ Nhà mẹ Lê ”, “ Hai đứa trẻ ” của Thạch Lam chỉ khác với “ Tắt đèn ”, “ Bước đường cùng ” … ở nổi bật và tiếng nói riêng của tác giả và cái chung duy nhất giữa họ là một tấm tình hòa cảm, bao dung .Khi điều tra và nghiên cứu khu vực lưu trú của người Việt, tất cả chúng ta thường chú ý quan tâm tới hai khu vực cơ bản : thành thị và nông thôn, ít lưu tâm tới khu vực cư trú sống sót ở “ ranh giới mờ ” giữa lối sống đô thị và làng xã là cái phố huyện. Phố huyện có thế được coi như trạm trung chuyển của sự giao lưu giữa thành thị và nông thôn. Dấu ấn của hai nhịp điệu sống, hai lối sống cơ bản của xã hội để lại khó rõ nét trong hoạt động và sinh hoạt hội đồng phố huyện. Ở thời của Thạch Lam ( thậm chí còn tới thời nay ) văn minh đô thị chưa là tiêu biểu vượt trội cho xã hội, làng xã và những phố huyện mới thật sự là bộ mặt của xã hội .Dạo quanh bất kể một phố huyện nào cũng hoàn toàn có thể xác lập những nét cơ bản về phương pháp sống sót, đặc thù kinh tế tài chính … của một cơ cấu tổ chức địa phương. Rộng hơn, hoàn toàn có thể hiểu được những nét lớn của xã hội, vì lẽ, mấy nghìn năm nay “ Văn hóa lúa nước ” tạo dựng nên một xã hội Việt nam truyền thống cuội nguồn ; bên những ưu điểm còn buộc nó phải quản lý và vận hành trong một vòng xoay tù túng, ngưng trệ. Đã từ lâu, nhiều người nhận ra, truyện ngắn “ Hai đứa trẻ ” có vẻ như đã nhận chân theo kiểu văn chương. Nên không ngẫu nhiên, Thạch Lam lại chọn một phố huyện để nhận chân sự mòn mỏi đơn điệu của lớp người đông nhất trong xã hội lúc đó là những người nghèo .“ Tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ, từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều về. Phương Tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn trong lò. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ ràng trên nền trời .Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả dịu dàng như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào ” … Phố huyện lúc chiều tàn thật thanh thản, yên ả ; cũng là lúc dân cư của nó bước vào một đêm mới, lặp lại những gì đã diễn ra như bao nhiêu đêm trước : Chị em cô hàng xén lại ngồi trước cửa ngóng trời, ngóng đất, ngóng người ; mẹ con chị hàng nước lại dọn cái bàn nước ; bác hàng phở nhóm lại nhà bếp lửa ; mái ấm gia đình bác Xẩm lại chờ khách đến nghe … ”. Chừng ấy con người trong bóng tối mong đại một cái gì tươi đẹp cho sự sống nghèo khó hàng ngày của họ ” … Thật ra, nhịp điệu sống không nhất thiết chỉ có những ngày vui tươi. Xã hội đù tươi đẹp vẫn có những ngày hè mưa buồn, những ngày thu heo hắt, những ngày đông ảm đạm, nhưng đó là sự không bình thường của tự nhiên. Còn cái đêm u tịch được Thạch Lam dựng lại là cái đêm buồn mang số nhiều : “ Từ khi có cái shop này, đêm nào Liên và em cũng ngồi trên chiếc chõng tre dưới gốc bàng với cái tối của quãng phố xung quanh ”, “ Chị Tí chả kiếm được bao nhiêu, những chiều nào chị cũng dọn từ chập tôi cho đến đêm ” … Dạng huống số nhiều của hành vi chỉ ra sự tái diễn nhàm chán của hoạt động và sinh hoạt phố huyện, nhàm chán nhưng vẫn lặp lại vì miếng cơm, manh áo : “ Ôi chao, sớm muộn gì thì có ăn thua gì ”. “ Cũng như mọi đêm Liên không còn trông mong còn ai đến mua nữa ”, một cách kiếm sống hú họa, vật vờ .Tác giả đồng điệu với Liên và những người xung quanh cô bằng cách dựng lại mọi chi tiết cụ thể từ khoảng trống rộng đến sự vật nhỏ nhoi đang chìm trong bóng đêm : “ Đường phố và những con ngõ rộng từ từ chứa đầy bóng tối ”, “ tối hết cả, con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, những ngõ vào làng lại sẫm đen hơn ”, “ đêm hôm vẫn phủ bọc xung quanh, đêm của đất quê, và ngoài kia, đồng ruộng mênh mang và yên lặng ”. Tối đến mức cả phố huyện đều “ thu nhỏ lại ”. Vài ánh sáng len qua phên nứa, ngọn đèn con của chị hàng nước, cái nhà bếp lửa của bác hàng phở trở nên lắc lay thảm hại trước bóng đêm, đến ngay cả âm thanh cũng chìm nghỉm trong đó : “ Tiếng đàn bầu bần bật trong yên lặng ”. “ Trống cầm canh ở phố huyện đánh tung lên một tiếng ngắn khô khan, không vang động ra xa, rồi chìm ngay vào bóng tối ”, “ tiếng vang động của xe hỏa đã nhỏ rồi, và mất dần trong bóng tối ”. Bóng tối nhấn chìm cả âm thanh thì quả là rất gợi, nhưng rất thực, thực bởi diễn biến tâm trạng của nhân vật : “ đêm hôm với Liên quen lắm ”, “ tâm hồn Liên yên tình hẳn, có những cảm xúc mơ hồ không hiểu ”, “ Liên thấy mình sống giữa bao nhiêu sự xa xôi không biết ”. Trạng thái bàng bạc của tâm hồn Liên là trạng thái của cả nhóm người quanh Liên qua những mẩu đối thoại rời rạc, vẩn vơ, những câu hỏi đã quen và những câu vấn đáp cũng đã quen. Nghĩa là mọi người cùng mòn mỏi, cùng sầm uất, cùng vô định .Sự tương phản giữa ánh sáng và bóng đêm, giữa âm thanh và yên bình đem lại cảm xúc nặng nề và chị em Liên “ buồn ngủ ríu cả mắt ”, “ vẫn cố gượng để thức khuya chút nữa ”, “ vì muốn được nhìn chuyến tàu ”. Chuyến tàu như ngôi sao 5 cánh băng đêm nào cũng vụt qua thinh không phố vắng vào lúc chín giờ. Chuyến tàu đến rồi đi, nó thuộc về một quốc tế khác. Nó lướt qua phố huyện đang chìm trong đêm đen. Nó tỏa sáng. Nó vang động. Nó xa xăm. Nó là giấc mơ huyền ảo. Nó như không có thật. Chuyến tàu vụt qua chỉ đủ sức an ủi những con người lam lũ đang an phận nghèo. Tuy thế nó vẫn là một kỳ vọng. Chuyến tàu chấm hết một ngày sinh sống của phố huyện về một thời hạn và làm tăng nỗi đợi chờ khắc khoải cho ngày hôm sau .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 8
Thạch Lam thực sự sáng tác chỉ trong khoảng chừng 6 năm, và mất khi mới 32 tuổi. Tuy vậy, ông đã có những góp phần tích cực so với nền văn xuôi Nước Ta trên đường hiện đại hoá, đặc biệt quan trọng là ở thể loại truyện ngắn .Nói đến những truyện ngắn rực rỡ của Thạch Lam, không hề không kể đến tác phẩm Hai đứa trẻ ( rút trong tập Nắng trong vườn. NXB. Đời nay, 1938 ). Nội dung bao trùm của truyện Hai đứa trẻ là tấm lòng ” êm mát và sâu kín ” của Thạch Lam so với con người và quê nhà. ở đây, nhà văn vừa biểu lộ niềm thương xót so với những kiếp người bần hàn sống lam lũ, quẩn quanh trong xã hội cũ ; vừa thể hiện tình cảm gắn bó so với quê nhà quốc gia .Hai đứa trẻ có những nét rất tiêu biểu vượt trội cho phong thái truyện ngắn Thạch Lam : yếu tố lãng mạn xen lẫn yếu tố hiện thực, truyện mà không có truyện, câu tứ tựa hồ như một bài thơ …. Tất cả biểu lộ một tâm trạng mơ hồ bâng khuâng của hai chị em Liên và An khắc khoải chờ đón một chuyến tàu đêm đi qua, trong không khí tẻ nhạt của phố huyện nghèo nàn, vào một buổi tối mùa hè yên ả .Đọc truyện Hai đứa trẻ, trước hết, tất cả chúng ta có ấn tượng về đời sống tàn tạ, tù túng của những kiếp người lam lũ quẩn quanh, sống không ánh sáng, không tương lai trong xã hội cũ .Câu chuyện khởi đầu bằng những âm thanh và hình ảnh báo hiệu một ngày tàn “ Tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ ; từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều ; phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như “ hòn than sắp tàn ”. Thì ra : cái bùng cháy rực rỡ huy hoàng của một ngày đã qua rồi ; buổi chiều tà đang đến. Giờ này chợ cũng đã tàn. Cái lòng vui đã mất để lại sự trống vắng hiu quạnh. “ Chợ họp giữa phố đã vãn từ lâu. Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất ”, chỉ còn lại mấy đứa trẻ con nhà nghèo cúi lom khom nhặt nhạnh bất kể thứ gì hoàn toàn có thể dùng được của những người bán hàng để lại. Tất cả đều gợi nên “ cái buồn của buổi chiều quê ” .Bên cạnh cảnh ngày tàn là những kiếp người tàn. Hàng nước chị Tí vắng khách, tuy chiều nào chị cũng dọn từ chập tối cho đến đêm nhưng chả kiếm được là bao nhiêu ”. Bác xẩm ngồi trên manh chiếu, cái thau sắt để trước mặt, góp chuyện bằng mấy tiếng đàn bần bật trong yên lặng ”. “ Thằng con bò ra đất ( … ) nhặt những rác bẩn vùi trong cát bên đường ”. Bà cụ Thi hơi điên lại nghiện rượu, có tiếng cười khanh khách, ghê sợ, sau khi uống một hơi cạn cút rượu ty, “ cụ đi lần vào bóng tối ”. Chị em Liên phải thức để “ trông một shop tạp hóa nhỏ bé, dọn từ khi cả nhà bỏ TP. Hà Nội về quê ở, vì thầy Liên mất việc ”. Hàng bán chẳng ăn thua gì ”, Liên thương mấy đứa trẻ nghèo, nhưng “ không có tiền để cho chúng nó ’. Cảnh Liên xếp hàng vào hòm, cách hai chị em tính tiền, niềm nuối tiếc cái thời còn ở TP. Hà Nội nhiều đêm “ được uống những cốc nước lạnh xanh đỏ ”, cái ý nghĩ phở bác Siêu là món quà xa xỉ không khi nào chị em Liên hoàn toàn có thể mua được … khiến tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng ra gia cảnh và mức sống eo hẹp của mái ấm gia đình Liên. Thế mà, có lẽ rằng dẫu sao, mái ấm gia đình Liên cũng còn có phần khấm khá hơn mái ấm gia đình chị Tí và bác Xẩm, vì còn có “ một quầy bán hàng bé thuê lại của bà lão móm …. ” Mỗi người một cảnh, nhưng họ đều có chung sự buồn chán, mòn mỏi … .Khi trời tối hẳn, cả phố huyện có vẻ như thu vào ngọn đèn của chị Tí. Ngoài ngọn đèn này ra “ thứ bóng tối nhẫn nại uất ức đời thôn quê ” ( Thế Lữ ) làm chủ tổng thể. Không phải ngẫu nhiên nhà văn nhắc đi nhắc lại nhiều lần chi tiết cụ thể ngọn đèn của chị Tí. Kết thúc tác phẩm, hình ảnh gây ấn tượng day dứt sau cuối, đi vào giấc ngủ của Liên cũng vẫn là “ chiếc đèn con của chị Tí chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ ”. Phải chăng hình ảnh này chính là hình tượng của những kiếp người nghèo khó lam lũ, sống vật vờ leo lét, trong màn đêm của xã hội cũ ?Nhịp sống ở phố huyện này cứ lặp đi lặp lại một cách đơn điệu uể oải. Ngày qua ngày, chiều nào chị Tí “ cũng dọn hàng từ chập tối cho đến đêm ” ; bác phở Siêu nhóm lửa, mái ấm gia đình bác Xẩm chờ khách, người nhà cụ Thừa, cụ Lục đi gợi người đánh tổ tôm. Chị em Liên tính tiền hàng rồi cũng ngồi trên chiếc chõng tre dưới gốc bàng và “ ngày nào, cứ chập tối, mẹ Liên lại tạt ra thăm hàng một lần ” … .Như vậy, “ chừng ấy người trong bóng tối ”, ngày này qua ngày khác sống quẩn quanh tù túng trong cái “ ao đời phẳng phiu ”. Hình ảnh những con người này khiến ta nhớ tới 1 số ít câu trong bài thơ Quẩn quanh của Huy Cận :
Quanh quẩn mãi với vài ba dáng điệu,
Tới hay lui cũng chừng ấy mặt người.
Vì quá thân nên quá đỗi buồn cười
Môi nhắc lại chỉ có ngần ấy chuyện…
Tuy thế, họ vẫn kỳ vọng mơ hồ, “ mong đợi một cái gì tươi đẹp cho sự sống nghèo nàn của họ. Chính sự mong đợi mơ hồ này tô đậm thêm tình cảnh tội nghiệp của những nhân vật trong truyện. Họ sống đấy, nhưng đâu biết ngày mai số phận mình sẽ ra sao ! Một niềm xót thương da diết của Thạch Lam biểu lộ kín kẽ ngay trong cách dựng người, dựng cảnh và ở cái giọng văn túc tắc, chậm buồn của ông .Việc phân tích cảnh ngày tàn, chợ tàn và những kiếp người tàn trên đây giúp ta hiểu vì sao Liên và An đêm nào cũng cố thức để chờ chuyến tàu đi qua. Phải chăng hai chị em chờ tàu để bán được hàng ? Không Liên không trông mong còn ai đến mua nữa. Với lại, đêm họ chỉ mua bao diêm hay gói thuốc lá cùng ”. Hơn nữa, “ Liên đã buồn ngủ ríu cả mắt ”, nhưng cô vẫn chưa chịu đi ngủ. Còn “ An đã nằm xuống ( … ) mí mắt sắp sửa rơi xuống ”, vẫn dặn chị nhớ thức tỉnh mình dậy, khi tàu đi qua. Hai chị em cố thức chỉ “ vì muốn được nhìn chuyến tàu, đó là sự hoạt động giải trí sau cuối của đêm khuya ”, vì con tàu đâu chỉ là con tàu. Nó là cả một quốc tế khác. “ Một quốc tế khác hẳn với Liên, khác hẳn cái vầng sáng ngọn đèn của chị Tí và ánh lửa của bác Siêu ”. Đối với chị em Liên, chuyến tàu hình tượng của sự sống giàu sang, náo nhiệt, đầy ánh sáng. Nó gợi kỉ niệm của cái thời xưa sung sướng của chị em Liên khi thầy chưa mất việc .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 9
Đã mấy mươi năm trôi qua, người đọc vẫn không quên một dáng hình khiêm nhường, nhã nhặn, rất mực đôn hậu bước những bước thật nhẹ vào làng văn văn minh Nước Ta, mang theo những trang văn nồng nàn hồn thơ. Đúng như Nguyễn Tuân nói, “ sáng tác của Thạch Lam đem lại một cái gì đó nhẹ nhõm, thơm tho và mát dịu ”. Ta phát hiện những cảm hứng ấy không chỉ ở “ Dưới bóng hoàng lan ”, “ Gió lạnh đầu mùa ” hay “ Cô hàng xén ”, “ Hai đứa trẻ ” lại một lần nữa dắt ta vào quốc tế trẻ thơ với những xúc cảm êm nhẹ, buồn thương .Đến với “ Hai đứa trẻ ”, trước hết ta được thấm cảm bức tranh vạn vật thiên nhiên và đời sống con người nơi phố huyện qua cái nhìn tinh nhạy của cô bé Liên nhân vật chính trong truyện. Bức tranh vạn vật thiên nhiên gói gọn trong hay từ “ êm ả dịu dàng ” và “ đượm buồn ”. Có âm thanh của tiếng trống thu không đánh lên từng hồi xa vọng, âm thanh của tiếng ếch kêu rên gợi yên bình một miền quê, âm thanh của tiếng muỗi vo ve đậm tô sự nghèo nàn. Không gian mở ra bởi màu “ đỏ rực ” của phương Tây, màu “ ánh hồng ” của mây trời, màu “ đen sẫm ” của tre làng. Có chút thanh thản, dịu dàng êm ả, nhưng cũng không ít thê lương, ảm buồn, nó đưa ta vào một miền khoảng trống nửa lạ nửa quen, nửa quê nửa tỉnh, với những xúc cảm giăng mắc nhẹ nhàng .Nơi phố huyện được nới rộng ra theo khoảng trống của một phiên chợ tàn : “ Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất. Trên đất chỉ còn lại rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía ”. Không còn là “ lao xao chợ cá làng ngư phủ ”, phiên chợ buổi vãn chiều thưa thoáng người, vắng sự náo nhiệt, tô đậm thêm sự lụi tàn .Hiện lên trên nền cảnh của một buổi chiều tàn, một phiên chợ tàn là những kiếp người tàn. Không phải những người nông dân bị rượt đuổi bởi sưu cao thuế nặng, đồng xu tiền bát gạo như trong sáng tác của Ngô Tất Tố, Nam Cao. Không phải những ông quan Tây học, cô gái thôn quê sống an nhàn dưới nếp khói lam chiều như trong sáng tác của Nhất Linh, Hoàng Đạo. Phận người mà Thạch Lam chăm sóc là những kiếp người bé mọn vô danh, sống lụi tàn trong một xã hội đen tối mịt mùng .Thạch Lam đã viết về họ bằng tổng thể niềm ai hoài cảm thương rung lên từ “ chân cảm ” của mình. Đó là những đứa trẻ nhà nghèo “ cúi lom khom ” nhặt nhạnh những thanh tre thanh nứa còn sót lại trên nền chợ, là mẹ con chị Tí với quán hàng bán chẳng được bao nhưng đêm nào cũng dọn, là bà cụ Thi với tiếng cười ghê rợn đi lần vào trong bóng tối, là bác Siêu với gánh phở ế ít người vào ăn, là mái ấm gia đình bác xẩm với tiếng đàn bầu run bần bật trong đêm. Họ đều là những phận người nhỏ bé, sống lê lết từng ngày trong sự tù đọng quẩn quanh trên cái “ ao đời yên bình ”. Viết về những kiếp người vô danh ấy, Thạch Lam bày tỏ một mối quan hoài thâm thúy về đời sống của hai đứa trẻ. Giữa lứa tuổi mà đáng lẽ thơ ngây còn chưa hết, Liên và An đã phải lo toan cho đời sống mái ấm gia đình. Hai chị em trông coi hàng giúp mẹ ở một quầy bán hàng nhỏ thuê lại của bà lão móm, ngăn ra bằng phên nứa dán giấy nhật trình. Thức hàng cũng chỉ là vài quả sơn đen hay mấy bánh xà phòng. Cơ cực đã đành, nhưng điều làm ta xa xót hơn là đời sống ý thức của hai đứa trẻ ấy dường đang dần ngưng trệ. Chúng ngày ngày phải giam mình trong khoảng trống u tối của phố huyện, tự cầm đồ tuổi xuân và sức trẻ, và hoàn toàn có thể sẽ chẳng khi nào biết đến quốc tế xa xăm ngoài kia .Nhưng vốn là người “ thương mến và sang chảnh trước sự sống ”, Thạch Lam sẽ không khi nào muốn dừng lại ở việc phản ánh hiện thực đời sống dẫu hiện thực ấy có chân thật đến đâu. Cố tìm mà hiểu chất ngọc sáng ẩn tàng nơi mỗi con người, khơi sâu “ cái đẹp ở chỗ không ai ngờ tới ”, đó mới là điều Thạch Lam luôn muốn làm. Có người nói, Thạch Lam sinh ra là để hóa giải hai khuynh hướng sáng tác, có lẽ rằng điều ấy biểu lộ rõ nhất là ở những vẻ đẹp trong tâm hồn cô bé Liên được nhà văn viết bằng cảm hứng lãng mạn. Giữa một phố huyện nghèo nàn xơ xác vẫn sáng lên những xúc cảm tinh nhạy của một cô bé biết rung động trước vạn vật thiên nhiên. Liên nghe tiếng chiều buông xuống mà lòng tự thốt lên : “ Chiều, chiều rồi. Một chiều dịu dàng êm ả như ru ”, chị thấy ở đó sự yên bình, và thấy cả lòng “ buồn man mác trước cái giờ khắc của ngày tàn ”. Nghe hương ẩm từ nền chợ bốc lên mà tưởng như đó là “ mùi riêng của đất, của quê nhà này ”. Trong đời sống lụi tàn, có mấy ai cảm được từ “ một đêm mùa hạ êm như nhung ” những gợn gió thoảng qua, thổi mát tâm hồn, mấy ai để tâm đến hoa bàng rụng xuống vai khe khẽ từng loạt một ? Vậy mà những chứng tích của một tâm hồn mới lớn đã gọi về hết thảy những cảm hứng ấy : vừa rung động trước cái đẹp nhẹ nhàng, vừa buồn thoáng qua trước yên bình tĩnh lặng .Không chỉ có một tâm hồn tinh nhạy, ở Liên còn có một niềm trắc ẩn thâm thúy, một mối đồng cảm nồng hậu với những kiếp người nhỏ bé quanh mình. Cuộc sống chẳng khá hơn họ, nhưng không cho nên vì thế mà Liên khép lại lòng thương so với những đứa trẻ nghèo, hay bớt đi lời chăm sóc với mẹ con chị Tí. Chị cũng chẳng ngại rót đầy cốc rượu cho bà cụ Thi, chẳng hờ hững với gánh phở bác Siêu, mái ấm gia đình bác xẩm. Sự động lòng và niềm bao dung so với những người xung quanh phải chăng là lòng đồng cảm yêu thương mà Thạch Lam đã gửi gắm gián tiếp qua nhân vật của mình ?Trân trọng, yêu thương và không ngừng tin cậy, Thạch Lam còn nhìn thấy ở những đứa trẻ kia một khát vọng luôn thường trực mà chúng tự nhiên lên ngay trong đời sống bế tắc của mình. Sinh thời, Thạch Lam từng tâm niệm : “ Xét cho cùng, ở đời ai cũng khổ. Người khổ cách này, người cách khác. Bí quyết là biết tìm cái vui trong cái khổ. ” Hai đứa trẻ đã tự tìm cho mình niềm vui ở những lần chúng ngược dòng tâm tưởng, quay trở lại quá khứ, miên man trong những tháng ngày vui tươi ở TP.HN nơi chúng từng được đi dạo, uống những cốc nước lạnh xanh đỏ. Hay những lần chúng ngước lên khung trời đầy sao, tìm kiếm dòng sông Ngân Hà và con vịt theo sau ông Thần Nông, cũng chính là lúc chúng để cho lòng mình lặng theo mơ tưởng. Nhưng có lẽ rằng khao khát vẹn tròn nhất, tham vọng đủ đầy nhất, hai đứa trẻ gửi cả vào đoàn tàu. Không chỉ hai chị em Liên mà “ từng ấy người trong bóng tối trông đợi một cái gì tươi tắn hơn cho sự sống nghèo khó của họ ”, và có lẽ rằng đoàn tàu chính là nguồn sáng mãnh liệt nhất .Đoàn tàu hoạt động giải trí sau cuối của một ngày trong con mắt Liên và những người dân nơi phố huyện lại chính là động lực cho họ cố bám bíu vào đời sống này. Đoàn tàu Open mở màn bằng tiếng reo của bác Siêu : “ Đèn ghi đã ra kia rồi ”. Đoàn tàu mang theo ánh sáng tỏa nắng rực rỡ, mang theo âm thanh náo nhiệt, chứ không tù đọng như khoảng trống phố huyện, không leo lét như ngọn đèn của chị Tí hay ánh lửa của bác Siêu. Chị em Liên cố thức chờ tàu không phải vì để bán được dăm ba món hàng, mà để được chìm đắm trong những cảm hứng mãnh liệt nhất về một “ TP.HN xa xăm, Thành Phố Hà Nội sáng rực, vui tươi và huyên náo ”. TP.HN ấy từng đựng đầy những kỉ niệm thân thương về một thời mái ấm gia đình còn khấm khá, TP.HN ấy trong tâm thức hai đứa trẻ là miền khoảng trống đẹp vô tận và bạt ngàn niềm vui .Vì lẽ đó mà đoàn tàu vừa như một tia hồi quang đưa hai chị em ngược dòng về quá khứ, vừa như một tia vọng quang thắp sáng cả tương lai. Nhưng nhìn ở một góc nào, phải chăng chính đoàn tàu lại càng tô đậm đời sống bế tắc của người nông dân, khi mà niềm vui lớn nhất trong ngày của họ chỉ là chờ tàu, chẳng thể làm gì hơn để vượt thoát khỏi không khí tù đọng cứ ôm trùm ấy. Qua đây, nhà văn muốn gửi một thông điệp : Cần phải biến hóa xã hội để cho những con người vô danh kia không phải sống không có ý nghĩa .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 10
Nhắc đến Thạch Lam là nhắc đến một nhà văn lớn của khuynh hướng văn học lãng mạn Nước Ta quy trình tiến độ 1930 – 1945. Tác phẩm của ông hầu hết khai thác quốc tế nội tâm của nhân vật với những xúc cảm mong manh, mơ hồ. Nhà văn Nguyễn Tuân khi nhận xét về Thạch Lam từng viết : “ Xúc cảm của nhà văn Thạch Lam thường bắt nguồn từ những chân cảm so với con người ở những tầng lớp dân nghèo. Thạch Lam là nhà văn luôn quý mến đời sống, trân trọng sự sống của mọi người xung quanh ”. Truyện ngắn “ Hai đứa trẻ ” chính là dẫn chứng tiêu biểu vượt trội nhất cho phong thái nghệ thuật và thẩm mỹ của Thạch Lam .“ Hai đứa trẻ ” được rút trong tập truyện ngắn “ Nắng trong vườn ” ( 1938 ). Nhân vật chính của tác phẩm là hai chị em Liên và An. Do mái ấm gia đình xảy ra biến cố, hai đứa trẻ theo mẹ về quê ngoại ở một phố huyện nghèo. Ngày ngày hai chị em Liên và An trông coi căn hàng xén nho nhỏ với vài ba bao thuốc, dăm bánh xà phòng … và chờ đón đoàn tàu đi ngang phố huyện. Qua con mắt ngây thơ của Liên, đời sống nơi phố huyện hiện lên chân thực, sôi động. Đó là mảng màu u tối trong khoảng trống chật hẹp, tù túng với những con người chậm trễ, vô hồn và bần hàn. Truyện ngắn bộc lộ niềm cảm thương chân thành của Thạch Lam so với những kiếp sống bần hàn, chìm khuất trong mòn mỏi, tăm tối, quẩn quanh nơi phố huyện trước cách mạng và sự trân trọng với những mong ước nhỏ bé, bình dị mà tha thiết của họ .Như đã nói, làm ra truyện ngắn “ Hai đứa trẻ ” là cảnh ngày tàn và những kiếp người tàn. Mở đầu câu truyện, đập vào giác quan người đọc là khung cảnh chiều tàn, ảm đạm và u tối. Thời gian được khắc họa trong tác phẩm ngắn ngủi, mọi vấn đề diễn ra được kể từ lúc chiều tối cho đến đêm. Cảnh chiều tàn, trước hết qua con mắt của người nghệ sĩ, vẫn mang vẻ đẹp vô cùng yên ả, bình dị và thơ mộng. “ Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ ràng trên nền trời. Chiều, chiều rồi. Một chiều êm ả dịu dàng như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào ”. Thế nhưng, bức tranh ấy tuy đẹp nhưng chứa đựng sau nó là cả một nỗi buồn mà người vẽ đã cố ý che đi bằng những mảng màu tỏa nắng rực rỡ. Có người đã nhận xét, văn Thạch Lam vừa chất chứa hiện thực vừa giàu tính lãng mạn. Điều đó trọn vẹn đứng khi đặt vào truyện ngắn “ Hai đứa trẻ ”. Bởi khuất lấp sau nhiều những tầng lớp ngôn từ, điều Thạch Lam gửi gắm đó là đời sống mòn mỏi, tăm tối vây hãm con người .Nơi chị em Liên ở là một phố huyện nghèo và thực ra nó là cái chợ xép nhỏ. “ Chợ họp giữa phố vãn từ lâu. Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất. Trên đất chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và bã mía. Một mùi âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban ngày lẫn mùi cát bụi quen thuộc quá, khiến chị em Liên tưởng là mùi riêng của đất, của quê nhà này. ” Chỉ cần nhìn vào những gì còn sót lại sau phiên chợ cũng đủ để thấy đời sống dân cư ở đây khổ cực như thế nào. Những người bán hàng về muộn đứng chuyện trò với nhau ít câu như để trao lại cho nhau những nỗi tẻ nhạt đời sống mưu sinh. Những đứa trẻ nhà nghèo đang lúi húi sinh nhai trên đống phế phẩm của phiên chợ quê nghèo. Chúng “ cúi lom khom trên mặt đất đi lại tìm tòi. Chúng nhặt nhạnh thanh nứa thanh tre hay bất kỳ thứ gì hoàn toàn có thể dùng được của những người bán hàng để lại ”. Đây là hiện thân vừa đủ nhất của sự khốn cùng. Tất cả như đang cố sức để sống và kỳ vọng nhưng sự cố gắng thì đã quá sức còn hy vọng vốn quá mong manh .Nổi bật trên nền cảnh tàn tạ, hắt hiu của phố huyện là hình ảnh những kiếp người tàn, quẩn quanh, tù túng không lối thoát. Đó là vợ chồng bác xẩm với tiếng đàn bầu thê lương, trên manh chiếu rách nát, thằng con bò ra đất ngoài manh chiếu, nghịch nhặt rác bẩn. Đó là mẹ con chị Tí, ngày mò cua bắt ốc, tối đến lại dọn hàng nước ven đường “ chả kiếm được bao nhiêu, nhưng chiều nào chị cũng dọn hàng, từ chập tối cho đến đêm ”. Đó là bác phở Siêu với gánh hàng vốn là thứ quà xa xỉ so với người dân phố huyện, là bà cụ Thi điên nghiện rượu, là những đứa trẻ con nhà nghèo và chính cả hai chị em Liên … Thân phận tàn tạ đang héo mòn, con người hoà lẫn cùng bóng tối như những cái bóng vật vờ lay lắt, mong manh đang trôi theo thời hạn. Cuộc sống ấy cứ túc tắc, đơn điệu, lặp đi lặp lại buồn tẻ, nhàm chán so với người dân phố huyện. Tất cả họ đang mong đợi một cái gì đó tươi mát thổi vào cuộc sống họ .Nét vẽ âm thanh, ánh sáng, con người của bức tranh phố huyện tưởng chừng rời rạc, nhưng nó hoà quyện cộng hưởng trong mạng lưới hệ thống u buồn, trầm mặc, xót xa. Điểm thêm vào đời sống ấy là ngọn đèn dầu cùng bóng tối bao trùm, càng ngợi sự nghèo nàn lay lắt đến tội nghiệp .Cảnh ngày tàn được miêu tả ảm đạm, tù túng với những kiếp người tàn. Và, sự tẻ nhạt, tăm tối như được nâng lên gấp nhiều lần khi Thạch Lam miêu tả cảnh phố huyện lúc đêm khuya. Trong tác phẩm có đến hơn hai mươi lần từ “ tối ” được lặp lại. “ Đường phố và những con ngõ từ từ chứa đầy bóng tối ”, “ tối hết cả, con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, những ngõ vào làng lại sẫm đen hơn nữa ”, “ đêm ở trong phố, tịch mịch và đầy bóng tối ”. Bóng tối bao trùm toàn bộ, tràn ngập trong tác phẩm, tạo nên một bức tranh u tối, một khoảng trống tù đọng, gợi cảm giác ngột ngạt. Bóng tối được miêu tả nhiều trạng thái khác nhau, xuất hiện suốt từ đầu đến cuối tác phẩm. Gợi cho người đọc thấy một kiếp sống bế tắc, quẩn quanh của người dân phố huyện nói riêng và nhân dân trước cách mạng tháng Tám nói chung. Đó cũng là hình tượng của những tâm trạng vô vọng, nỗi u hoài trong tâm thức của một kiếp người .Không chỉ là khoảng trống, cảnh vật, đời sống của những dân cư nơi phố huyện cũng phủ đầy đêm hôm. Họ hoạt động giải trí, mưu sinh trong bóng tối mịt mù. Tối đến, mẹ con chị Tí dọn hàng nước. Đêm về, bác phở Siêu Open. Trong bóng tối, mái ấm gia đình bác hát Xẩm kiếm ăn. Khi bóng tối tràn ngập là lúc bà cụ Thi điên đến mua rượu uống rồi sau đó “ đi lần vào đêm hôm ”. Còn Liên và An đêm nào cũng ngồi lặng ngắm phố huyện và chờ đoàn tàu. Cuộc sống lặp đi lặp lại đơn điệu, buồn tẻ với những động tác quen thuộc, những tâm lý mong đợi như mọi ngày. Họ cùng mong đợi “ một cái gì tươi đẹp cho sự sống nghèo khó hằng ngày ” .Trong bóng tối đen đặc ấy, hình ảnh ngọn đèn dầu được nhắc hơn mười lần như một chút ít hy vọng mong manh Thạch Lam muốn gieo vào lòng con người. Đó là “ ngọn đèn lay động trên chõng hàng của chị Tí ”, “ ngọn đèn của Liên, ngọn đèn vặn nhỏ, thưa thớt từng hột sáng lọt qua phên nứa ”. Tất cả không đủ chiếu sáng, không đủ sức phá vỡ màn đêm, mà ngược lại nó càng làm cho đêm hôm trở nên bát ngát hơn, càng ngợi sự tàn tạ, hắt hiu, buồn đến nao lòng. Ngọn đèn dầu, mặt khác cũng là hình tượng về kiếp sống nhỏ nhoi, vô danh không có ý nghĩa, lay lắt. Một kiếp sống leo lét mỏi mòn trong đêm hôm bát ngát của xã hội cũ, không niềm hạnh phúc, không tương lai, đời sống như cát bụi. Cuộc sống ấy cứ ngày càng một đè nặng lên đôi vai mỗi con người nơi phố huyện. Cả một bức tranh đen tối. Những hạt sáng của ngọn đèn dầu hắt ra chỉ như những lỗ thủng trên một bức tranh toàn màu đen càng bi đát, tối tăm .Trong hàng loạt tác phẩm, nhân vật mà Thạch Lam quan tâm nhiều nhất là nhân vật Liên. Mặc dù Liên chỉ là một cô bé mới lớn nhưng ở em có những tâm lý, cảm hứng chân thực, đẹp tươi đáng trân trọng. Ở đây, trước cảnh tăm tối, tù túng nơi phố huyện, tâm trạng của Liên cũng trở nên buồn bã, tư lự. Liên nhớ lại những tháng ngày tươi đẹp ở TP.HN, “ một vùng sáng rực và lấp lánh lung linh ”. Khi ấy “ mẹ Liên nhiều tiền được đi chơi bờ hồ uống những cốc nước lạnh xanh đỏ ”. Đó là đời sống khác hẳn với cảnh sống tăm tối, tù túng nơi phố huyện. Tuy nhiên, với đời sống hiện tại, cảm nhận của Liên tuy buồn nhưng quen thuộc, thân mật. Liên không ghét bỏ hay khước từ đời sống hiện tại. Liên và An lặng lẽ ngắm những vì sao, lặng lẽ quan sát những gì diễn ra ở phố huyện và xót xa cảm thông, san sẻ với những kiếp người nhỏ nhoi sống lay lắt trong bóng tối của cơ cực đói nghèo, tù đọng trong bóng tối của họ .Một chút ánh sáng của những ngọn đèn hoàn toàn có thể không đủ để xua đi cái tăm tối, ảm đạm, quẩn quanh của đời sống. Tuy nhiên, Thạch Lam không dập tắt kỳ vọng của những con người khốn khổ ấy. Ông mang đến cho họ niềm vui, kỳ vọng lớn lao hơn dù nó chỉ diễn ra trong chốc lát, đó là chuyến tàu đêm bùng cháy rực rỡ ánh đèn. Chuyến tàu đêm qua phố huyện là niềm vui duy nhất trong ngày của chị em Liên và những cư dân phố huyện. Nó mang đến một quốc tế khác : ánh sáng lạ lẫm, âm thanh nao nức, tiếng ồn ào của khách … và trái chiều với nhịp điệu buồn tẻ nơi phố huyện. Chuyến tàu ở TP. Hà Nội về chở đầy ký ức tuổi thơ của hai chị em Liên, mang theo một thứ ánh sáng duy nhất, như con thoi xuyên thủng màn đêm, dù chỉ trong chốc lát cũng đủ xua tan cái ánh sáng mờ ảo nơi phố huyện. Việc chờ tàu trở thành một nhu yếu như cơm ăn nước uống hàng ngày của chị em Liên. Liên chờ tàu không phải vì mục tiêu tầm thường là đợi khách mua hàng mà vì nhiều mục tiêu khác. Liên hy vọng được nhìn thấy những gì khác với cuộc sống mà hai chị em Liên đang sống. Con tàu mang đến một kỷ niệm, thức tỉnh hồi ức vui tươi, đủ đầy mà chị em cô đã từng được sống. Chuyến tàu cũng giúp Liên nhìn thấy rõ hơn sự ngưng đọng tù túng của đời sống phủ đầy bóng tối hèn mọn, nghèo nàn của cuộc sống mình. Có thể nói, Liên là người giàu lòng yêu quý, hiếu thảo và đảm đang. Nỗi buồn cùng bóng tối đã tràn ngập trong đôi mắt Liên, nhưng trong tâm hồn cô bé vẫn dành chỗ cho một mong ước, một sự đợi chờ trong đêm. Cô là người duy nhất trong phố huyện biết tham vọng có ý thức về đời sống. Cô mỏi mòn trong chờ đón .Trong tác phẩm, hình ảnh chuyến tàu đêm là một hình tượng có ý nghĩa thâm thúy. Nó là đại diện thay mặt của một quốc tế thật đáng sống với sự giàu sang và sự bùng cháy rực rỡ ánh sáng. Nó trái chiều với đời sống mòn mỏi, nghèo nàn, tối tăm và quẩn quanh với người dân phố huyện. Qua tâm trạng của Liên tác giả muốn lay tỉnh những người đang buồn chán, sống quẩn quanh, lam lũ và hướng họ đến một tương lai tốt đẹp hơn. Đó là giá trị nhân bản của truyện ngắn này. Bên cạnh đó, chuyến tàu cũng là hình tượng cho một đời sống sôi động, sinh động, vui tươi, văn minh. Dù chỉ trong giây lát nó cũng đưa cả phố huyện thoát ra khỏi đời sống tù đọng, u ẩn, bế tắc .Để làm ra thành công xuất sắc của tác phẩm, bên cạnh giá trị nội dung thâm thúy, không hề không kể đến tài hoa nghệ thuật và thẩm mỹ của Thạch Lam. Cốt truyện đơn thuần, điển hình nổi bật là những dòng tâm trạng chảy trôi, những xúc cảm, cảm xúc mong manh, mơ hồ trong tâm hồn nhân vật. Đọc “ Hai đứa trẻ ”, người đọc trọn vẹn hoàn toàn có thể nhận ra câu truyện gần như không có diễn biến, toàn bộ chỉ đơn thuần là những mảnh cảm hứng, những cụ thể, vấn đề li ti chắp nối với nhau qua tâm lý, cảm nhận của nhân vật Liên. Bút pháp tương phản trái chiều cũng được xem là một thành công xuất sắc của Thạch Lam trong quy trình kể chuyện. Đó là sự trái chiều giữa bóng tối đậm đặc với ánh đèn dầu leo lét, là sự trái chiều giữa đời sống quẩn quanh, ảm đạm của người dân phố huyện với đời sống ồn ã, sôi động trên chuyến tàu đêm. Với sự trái chiều này, Thạch Lam hướng đến nhấn mạnh vấn đề, tô đậm đời sống tăm tối, tù túng, vô vọng của những dân cư nơi phố huyện. Bên cạnh đó, tất cả chúng ta cũng hoàn toàn có thể thuận tiện nhận ra năng lực miêu tả sinh động những đổi khác tinh xảo của cảnh vật từ bóng tối đến ánh sáng và tâm trạng của con người mà đặc biệt quan trọng là nhân vật Liên. Đó hoàn toàn có thể là buồn bã, cảm thông hay nuối tiếc … tổng thể đều tinh xảo và tương thích với diễn biến câu truyện. Ngoài ra, cũng hoàn toàn có thể kể đến mạng lưới hệ thống ngôn từ giàu hình ảnh, tượng trưng và giọng điệu thủ thỉ, thấm đượm chất thỏ chất trữ tình thâm thúy. Tất cả đã góp thêm phần tạo ra sự chất văn của Thạch Lam, rực rỡ và đầy lôi cuốn .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 11
Hai đứa trẻ là truyện ngắn được nhà văn Thạch Lam viết vào những năm 1937 1938 khi mà xã hội Nước Ta ở vào một trong những thời kì đen tối nhất. Đây là truyện mang đậm phong thái của Thạch Lam, diễn biến không có những nút thắt điển hình nổi bật độc lạ nhưng khi đọc xong luôn ám ảnh lòng người. Một trong những thành công xuất sắc của truyện là tác giả đã tái hiện lại bức tranh sinh động về đời sống ở một ga xép khi màn đêm buông xuống mà qua đó nhà văn đã gửi gắm tình cảm của mình với những cảnh đời khác nhau .Tác phẩm Hai đứa trẻ được khởi đầu bằng cảnh chiều tà trên phố huyện. Văn học lâu nay khi tả cảnh chiều thường có những hình ảnh chim về tổ, người đi xa nhớ nhà, nỗi buồn hoàng hôn … Ở Hai đứa trẻ ta không phát hiện hình ảnh đó nhưng cảnh chiều vẫn thấm thía một nỗi buồn và trong cái buồn nhà văn vẫn phát hiện nét đẹp thi vị mang chút hoang sơ của làng quê “ Phương Tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn … Chiều, chiều rồi, một chiều êm ả dịu dàng như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào ” .Cùng với cảnh chiều tà là chợ tàn với hàng loạt những hình ảnh trình diện vẻ nghèo xơ xác ở chốn này : “ Chợ họp giữa phố đã vãn từ lâu. Người về hết và tiếng ồn ào cũng mất. Trên đấ chỉ còn rác rưởi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía. Một mùi âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban ngày lẫn với mùi cát bụi quen thuộc quá, khiến chị em Liên tưởng là mùi riêng của đất, của quê nhà này ”. Ngay sau cảnh chợ tàn là cảnh bóng tối bao trùm. Dưới con mắt của Liên thì giờ đây toàn bộ đã ngập đầy bóng tối. Thạch Lam miêu tả bóng tối thật kì diệu. Có đến 30 lần tác giả nhắc đến bóng tối. Bóng tối đến từ nhiều phía : từ đám mây sắp tàn, từ rặng tre đã đen kịt, từ tiếng muỗi vo ve trong góc nhà, tiếng ếch kêu ngoài đồng để rồi nó bao trùm lên đường phố và những ngõ ngách : “ Tối hết cả từ con đường lồi lõm ra sông …, những ngõ ngách vào làng thì càng tối đen hơn nữa ”Với cách miêu tả này người đọc sẽ cảm nhận bóng tối như một cái gì đó rất hãi hùng, như một sự hăm dọa. Nó luồn lách mọi nơi, nó xâm nhập vào cảnh vật. Nó trùm lên và đè nặng lên đời sống ngột ngạt ở phố huyện nghèo nàn này .Trong chuyện cũng có những chi tiết cụ thể nói về ánh sáng ấy vừa leo lét tù mù, yếu ớt không đủ sức xua đi bóng tối mà trái lại lại còn gây cảm xúc bóng tối càng đậm đặc hơn. Cứ tối đến thì bóng những con người khởi đầu Open khiến người đọc liên tưởng đến những loài chim ăn đêm lặn lội. Mặt khác ta cũng nghĩ ngay đến cảnh đời tăm tối trong đêm đen của chủ nghĩa thực dân phong kiến .Cách miêu tả với từng khuôn mặt đơn cử, mỗi người có một đời sống riêng : chị Tí cứ nhá nhem tối là Open. Sau một ngày mò cua bắt tép khó khăn vất vả, mặc dầu biết là chẳng kiếm được bao nhiêu nhưng tối nào chị cũng dọn hàng. Hình ảnh ngọn đèn leo lét chỉ chiếu sáng một vùng đất nhỏ ở quán nước của chị lại khiến ta liên tưởng tới đời sống tù mù, leo létKhi bác phở Siêu Open với một chấm lửa nhỏ và lơ lửng trong đêm hôm, chập chờn như ma trơi. Từ khi dọn hàng cho tới lúc về bác không bán được đồng nào. Bà cụ Thi điên từ trong bóng tối đi ra với tiếng cười khanh khách. Sau khi uống cạn cút rượu, tiếng cười của cụ lại chìm vào bóng tối. Ở nhân vật này chứa đựng một sự tội nghiệp u uất đầy huyền bí .Nhưng cảnh ám ảnh nhất là hình ảnh vợ chồng bác Xẩm mà nhà văn đã ba lần nhắc đến họ. Họ Open với tiếng đàn bầu run bần bật trong đêm hôm rồi với đứa con bò lê trên đất cát trong bóng tối và khi về đếm về khuya thì họ ngủ gục trên manh chiếu tự khi nào .Sau khi miêu tả từng khuôn mặt tác giả khái quát lại “ Chừng ấy con người trong bóng tối như mong đợi một cái gì tươi đẹp cho đời sống nghèo nàn hàng ngày của họ ”. Rõ ràng nhà văn đã đồng cảm đồng cảm thâm thúy với những cảnh đời trong bóng tối và chính Thạch Lam cũng mong đợi được đổi đời .
Phân tích bài Hai đứa trẻ – Mẫu 12
Thạch Lam – một nhà văn tiêu biểu vượt trội cho dòng văn học văn lãng mạn. Tuy nhiên cái lãng mạn trong văn của ông nó rất lạ, độc lạ : xuất phát từ hiện thực, tinh xảo, nhẹ nhàng và đi sâu vào lòng người. Đó là cái lãng mạn tích cực, lãng mạn đẹp. Truyện ngắn “ Hai đứa trẻ ” rút ra từ tập “ Nắng trong vườn ” là một vật chứng. Truyện viết xúc động về người nghèo, những em bé nhà nghèo ở một phố huyện nhỏ với lời văn nhẹ nhàng, tinh xảo nói lên lòng xót thương so với những kỷ niệm và tham vọng bình dị, cảm động của những em bé nơi phố huyện nghèo rất lâu rồi .Truyện Hai đứa trẻ được tác giả miêu tả theo trình tự khoảng trống và thời hạn. Không gian đó là từ khi mặt trời mở màn lặn cảnh vật có sắc tố nhờ nhờ rồi chuyển sang đen sẫm, còn trình tự thời hạn từ lúc chiều tà tới đêm. Mở đầu truyện là hình ảnh phố huyện lúc hoàng hôn được tác giả miêu tả bằng những câu văn có nhịp điệu thư thả, chậm rãi, cùng với những âm thanh, hình ảnh báo hiệu đã hết một ngày trải qua tiếng trống thu không cùng hình ảnh : “ Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn. Dãy tre làng trước mặt đen lại và cắt hình rõ ràng trên nền trời ”. Đó là một buổi chiều dịu dàng êm ả, khoảng trống yên bình tới cả hoàn toàn có thể nghe được cả tiếng kêu của lũ ếch nhái từ ngoài đồng xa vọng lại theo làn gió thổi : “ Một chiều êm ả dịu dàng như ru, văng vẳng tiếng ếch nhái kêu râm ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ bay vào ”. Khung cảnh phố huyện buổi chiều tà còn được miêu tả đơn cử, sinh động và quyến rũ dưới mắt của hai đứa trẻ. Đó là cảnh bãi chợ trống trải, vắng vẻ khi buổi chợ đã vãn từ lâu “ người về hết và tiếng ồn ào cũng mất ”. Qua hình ảnh cảnh chợ tàn đã phần nào trình diện sự nghèo nàn, xơ xác của đời sống phố huyện. Sau khi buổi họp chợ tàn, mọi người ra về và khi đó trên đất chỉ còn “ rác rưởi, bỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía ”. Đồng thời cảnh chiều tà nơi phố huyện còn được miêu tả qua khứu giác tinh xảo của nhà văn “ một mùi âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban ngày lẫn mùi cát bụi quen thuộc quá, khiến chị em liên tưởng là mùi riêng của đất, của quê nhà này ”. Thông qua tổng thể những âm thanh và hình ảnh trên đã vẽ lên một bức tranh phố huyện nghèo, buồn nhưng lãng mạn .Trời chuyển sang tối dần : “ Trong shop của chị em Liên, tiếng muỗi vo ve. Liên bỗng dưng thấy cái buồn của ngày tàn thấm thìa vào tâm hồn khi ngồi bên cạnh những quả thuốc sơn đen, đôi mắt ngập đầy dần bóng tối. ”. Ánh sáng của mặt trời yếu dần rồi mất hẳn, những loài động vật hoang dã kiếm ăn đêm Open đó là những con muỗi bay và phát ra tiếng vo ve. Tất cả khung cảnh đều dần bị bao trùm bởi màu đen khi bóng tối kéo tới. Nó khiến cho cảnh phố huyện trở nên buồn, u tối. Cả con phố đều ngập chìm trong màu đen, ánh sáng chỉ Open ở một vài nơi nhưng chúng yếu ớt và le lói chiếu sáng một vùng hẹp như ngọn đèn dầu từ trong quán của chị em Liên, ánh sáng từ nhà bếp lửa di động của bác phở Siêu và ngọn đèn Hoa Kỳ của mẹ con chị Tí soi ra từ quán nước hay ánh sáng tỏa ra từ những toa tàu khi có tàu đi qua phố huyện nhưng hình như trên đó là một quốc tế khác. Cả một khoảng trống to lớn nơi phố huyện chỉ có vài điểm sáng nhỏ, yếu gợi lên một bức tranh của một phố huyện nghèo và nhuốm màu của nỗi buồn .Bức tranh phố huyện còn được miêu tả sinh động với đời sống thường nhật của người dân phố huyện – những con người sống đời sống nghèo khó, khó khăn vất vả, lam lũ trong cuộc mưu sinh như : những đứa trẻ nhặt rác, mẹ con chị Tí, bác phở Siêu, vợ chồng bác Xẩm, bà cụ Thi điên và nhân vật chính của truyện ngắn là hai chị em Liên và An. Sau khi phiên chợ chiều đã vãn, bóng tối chưa buông xuống nhưng những cuộc sống bóng tối đã hiện ra. Trước hết, là mấy đứa trẻ con nhà nghèo ở ven chợ chúng : “ tranh nhau nhặt nhạnh tổng thể những gì hoàn toàn có thể dùng được, một thanh nứa, thanh tre hay bất kể cái gì hoàn toàn có thể dùng được ”. Đó là đời sống cùng khổ của chúng với những thứ mà người ta đã vứt đi .Tiếp đến là mẹ con chị Tí, ngày nào cũng vậy cứ đến giờ này mẹ con chị lại lễ mễ đội chõng xách điếu đóm ra dọn hàng, “ ngày, chị đi mò cua bắt tép ; tối đến chị mới dọn cái hàng nước này ” với những loại sản phẩm rất mộc mạc, tầm trung như nước chè tươi, thuốc lào vì thế người mua của quán chị cũng chỉ là phu gạo, phu xe, mấy chú lính trong huyện hay người nhà thầy thừa, thầy lục mà thôi .Cuộc sống khó khăn vất vả như vậy nhưng tối thiểu mẹ con chị cũng có chỗ bán cố định và thắt chặt với đồ nghề mặc dầu chỉ “ chỉ vẻn vẹn có cái chõng tre, vài mặt ghế, cái ấm mấy cái chén ” nhưng so với vợ chồng bác Xẩm thì vẫn có vẻ như suôn sẻ hơn. Vợ chồng bác Xẩm mù lòa cùng đứa con đang bò lê ra cát đang khó khăn vất vả mưu sinh với gia tài chỉ có manh chiếu rách nát và chiếc thau thủng. Cuộc sống hàng ngày của vợ chồng bác và đứa con nhỏ phụ thuộc vào vào lòng tốt, sự bố thí của người khác. Họ cho gì thì ăn nấy. Vì vậy, nhiều hôm cả ngày không xin được gì cũng chẳng có ai thương xót thì bao nhiêu miệng ăn nhà bác đều phải nhịn đói .Ngoài những nhân vật như mẹ con chị Tí, vợ chồng bác Xẩm và một vài đứa trẻ bới rác Thạch Lam còn phác họa một nhân vật nữa là bà cụ Thi. Cảnh sống bí hiểm của bà cụ Thi, một bà cụ già hơi điên. Bà đến quán của chị em Liên với tiếng cười khanh khách quen thuộc, mua cút rượu, khen Liên rót đầy rồi ngửa cổ uống cạn sạch, lảo đảo bước đi, lẩn vào bóng tối và “ tiếng cười khanh khách nhỏ dần ”. Một nhân vật khác cũng được nhắc đến khi nói về đời sống của người dân phố huyện đó chính là bác phở Siêu. Hình ảnh của bác Open với gánh hàng kẽo kẹt, một bên là hàng một bên là cái nhà bếp than hồng .Thạch Lam đã bộc lộ sự thương xót, nhân hậu cùng một trái tim đầy tình người so với hai đứa trẻ, đó là nhân vật Liên và bé An. Hai chị em Liên chuyển từ TP.HN về sống ở phố huyện này kể từ bố Liên bị mất việc. Mẹ Liên đã thuê một quán nhỏ gần ga để bán hàng xén và giao việc làm này cho hai chị em. Ngày nào cũng vậy, theo lời mẹ Liên thường đóng cửa muộn bởi : “ Mẹ dặn phải thức cho đến khi xe lửa đi qua, may ra còn có người ở tàu xuống ghé mua hàng. Hai chị em ngồi trên chõng trước hiên chờ ”. Chính thế cho nên, hai chị em ngày nào đến tầm tối lại cùng nhau ra ngồi trên chõng đợi tàu chạy qua. Khi nhìn vào ánh sáng của tàu khiến hai chị em nhớ lại khoảng chừng thời hạn sống trên TP. Hà Nội, đó là những tháng ngày đời sống vừa đủ niềm hạnh phúc của mái ấm gia đình Liên. Liên và An đều là những cô bé còn nhỏ nhưng đã phải sống trong cảnh phố huyện nghèo cùng với những con người khó khăn vất vả, lam lũ đang từng ngày từng giờ vật lộn với cuộc mưu sinh là một bức tranh hiện thực của đời sống nơi phố huyện. Nhưng với trái tim nhân hậu, giàu tình thương của mình Thạch Lam đã thổi vào bức tranh ấy chất lãng mạn, niềm kỳ vọng vào đời sống trải qua nhân vật Liên và An. Với cách miêu tả tâm hồn hồn nhiên trong sáng và mơ mộng của hai chị em Liên khi chờ tàu về. Chúng luôn háo hức mỗi khi được ngồi ở chõng chờ đoàn tàu đi qua. Trong tâm lý, tưởng tượng của hai chị em đời sống trên tàu chắc rằng rất vui, rất niềm hạnh phúc và nó như một quốc tế khác, khác hẳn so với đời sống mà chị em Liên và người dân phố huyện đang sống một đời sống tù túng, tẻ nhạt. Chúng mơ ước, khao khát một ngày sẽ được lên đoàn tàu và đến nơi niềm hạnh phúc – nơi chúng hoàn toàn có thể được uống những thứ nước xanh đỏ mơ ước. Chính thế cho nên, hai chị em rất háo hức chờ tàu, rồi ngắm, nhìn theo cho tới khi tàu đi khuất xa hẳn thì mới chịu dọn hàng. Đó đã là lúc trống cầm canh cũng đánh tung lên một tiếng ngắn rồi chìm ngay vào bóng tối. Lúc này, những shop cơm ở ga cũng lạng lẽ, tối đen như ngoài phố. Con tàu với ánh đèn sáng trưng đi qua rồi thì đêm hôm lại bao quanh, màn đêm của đất quê, của đồng ruộng mênh mang và lạng lẽ. Chị em Liên cũng đi vào giấc ngủ tịch mịch và đầy bóng tối nhưng luôn hy vọng, tham vọng về một đời sống tươi tắn, đẹp tươi .
Phân tích tác phẩm Hai đứa trẻ – Mẫu 13
Thạch Lam là một cây bút thiên về tình cảm, ghi lại xúc cảm của mình trước số phận hẩm hiu của những người nghèo, những người có đời sống khó khăn vất vả, thầm lặng chịu đựng và giàu lòng hi sinh. Những nhân vật trong truyện mang dáng dấp của tâm hồn nhạy cảm của ông, cũng như điểm nhìn của tác giả .Hai đứa trẻ là một trong những tác phẩm tiêu biểu vượt trội trong chùm truyện ngắn rực rỡ của ông, những hình ảnh chi tiết cụ thể trong truyện giống như một dòng sông cuốn tất cả chúng ta vào đó, và cảm nhận được những gì đang xảy ra với câu truyện của tác giả. mọi thứ diễn ra thật nhẹ nhàng mà cũng mãnh liệt xoáy sâu vào tâm lý và cách cảm nhận tác phẩm của từng fan hâm mộ .Nhà văn là những người nói hộ cho hiện thực cũng có khi họ thi vị hóa cho những gì đang xảy ra xung quanh họ, từ những điều đơn thuần nhất cho tới những thứ mà con người ta hay nghĩ đến, văn thơ đóng một vai trò không hề thiếu. Với ngòi bút tài hoa giàu lòng trắc ẩn, tác phẩm Hai đứa trẻ sinh ra mang ý nghĩa nhân văn .Những con người Open trong tác phẩm mang một đời sống cơ cực nghèo nàn, cái nghèo bám lấy họ và họ không có lối thoát. Họ mong ước có một đời sống sung túc, tuy không giàu sang những làm thế nào cho đời sống mưu sinh đỡ khó khăn vất vả. Qua đây, Thạch Lam cho ta nhìn nhận những sự khó khăn vất vả khó khăn vất vả mà những con người nơi đây đang phải chống chịu. Những cụ thể trong tác phẩm tuy là miêu tả về hiện thực nhưng lại không thiếu những chi tiết cụ thể sôi động, lãng mạn .Mở đầu tác phẩm là hình ảnh chiều tà, hình ảnh Open trong hầu hết những tác phẩm, là chính khoảnh khắc mà khiến con người ta nhận ra nỗi buồn nhiều nhất. Những âm thanh quen thuộc, tiếng ếch nhái, tiếng muỗi vo ve, và khung cảnh xung quanh ảnh hưởng tác động đến tâm trạng của mỗi người. Cảnh mở màn của tác phẩm chính là một buổi chiều tàn, khung trời gồm những áng mây hồng, như được nhuộm một sắc tố đỏ đỏ mang một cảm xúc ưu buồn và đơn độc .Thông qua sự miêu tả của một ngày tàn của Thạch Lam, thì phần nào cũng giúp người đọc nhận ra đây là một buổi chiều buồn bã và chán nản. Thời gian khởi đầu hoạt động dần tới đêm, những hình ảnh chiều tàn và hình ảnh chợ chiều tàn hiện ra càng biểu lộ sự nghèo nàn và hiu hắt ở nơi đây .Những con người cần mẫn, luôn mong ước đời sống của họ vừa đủ hơn, đời sống thật khó khăn vất vả và đầy khổ cực bươn chải. Hình ảnh những con người Open trong “ Hai đứa trẻ ” tuy Open không nhiều nhưng mang một nét riêng không liên quan gì đến nhau, điển hình nổi bật lên đó là hình ảnh của cô gái Liên, dù còn nhỏ nhưng tâm hồn và tâm lý của cô thực sự như thể một thiếu nữ .Cuộc sống ở đây chìm ngập trong bóng tối và tẻ nhạt, họ sống cùng sự buồn chán và vô vọng, so với họ, họ đang sống đời sống tạm, một đời sống yên bình và không biết ngày mai sẽ như thế nào. Sau khi chợ chiều tàn, mọi người đều đi về và tiếng ồn ào cũng mất, như tín hiệu của sự yên bình của đêm hôm mở màn. Những rác rưởi, vỏ bưởi và hình ảnh những đứa trẻ nhặt nhạnh những thứ còn sót lại chỉ là những thanh tre thanh nứa …Đêm mở màn buông xuống, đời sống của một đêm ở phố huyện nghèo lại khởi đầu. Nhân vật Liên trong tác phẩm sửa soạn lại hàng trên chiếc chõng tre, mẹ con chị tí, sáng mò cua bắt ốc, tối lại mở thêm hàng nước để kiếm thêm thu nhập. Quán hàng phở cũng mở màn sửa soạn còn hai cha con nhà bác Xẩm thì chưa hát chưa kéo đàn vì vẫn chưa có khách nghe .Đứa con thì nhoài ra nghịch đất cát ở bên ngoài. Mọi thứ thật đơn điệu, không có một chút ít niềm vui của họ, chắc có lẽ rằng họ nghĩ và kỳ vọng rằng, hàng quán đắt khách kiếm thêm được tiền quả là một niềm vui một niềm niềm hạnh phúc và mang lại một đời sống no đủ hơn. Hình ảnh cụ Thi điên đắm chìm vào men rượu, bước tiến lảo đảo, cụ sống một đời sống k còn tự chủ của bản thân, có hay chăng cụ tìm đến rượu để quên lãng đi toàn bộ đau khổ và chìm vào đó để tìm nụ cười của mình .Những con người nơi phố Huyện này, họ sống, sinh ra và lớn lên ở nơi đây. Đối với họ thì không khí im re, sự đơn độc và buồn chán. Nhưng với chị em Liên thì có lẽ rằng vẫn chưa quen với sự tẻ nhạt buồn chán nơi đây, bởi thực trạng đưa đẩy, bố của chị em Liên thất nghiệp phải về phố huyện để mưu sinh. Hai chị em phải nhận thức ra được điều này và làm quen dần với đời sống nơi đây .Hằng ngày chị em Liên và An, không những ai đứa trẻ này mà hầu hết toàn bộ những kiếp người nơi phố huyện điều trông chờ một thứ rất quan trọng vào môi buổi tối. Không gì khác, đó chính là thứ ánh sáng và âm thanh của đoàn tàu. Thứ ánh sáng ấy cũng một phần soi đến phố Huyện và giúp cho thành phố trở nên có ánh sáng thêm một chút ít, không những thế còn có những thứ âm thanh cười nói của những người hành khách trên tàu làm cho không khí yên lặng của thành phố huyện có một chút ít biến hóa ngoài những ánh sáng tẻ nhạt và không đủ sáng như thường ngày .Những âm thanh trên đoàn tàu giúp cho chị em Liên và An gợi nhớ đến những tháng ngày ở Thành Phố Hà Nội, hai chị em được dẫn đi chơi, được sống một đời sống tươi đẹp ở chốn thành thị, ngươi đi qua lại sinh động và được uống với những cốc nước xanh đỏ .Ngoài ra, thứ ánh sáng và âm thanh của đoàn tàu ấy đã giúp cho những kiếp người nơi phố Huyện một phần nào đó thức tỉnh, họ dám mơ ước đến những đời sống ấm no và niềm hạnh phúc, mong ước một điều gì đó thật tốt đẹp và ý nghĩa hơn, muốn những gì mà họ khát khao và cháy bỏng bấy lai nay điều thành thực sự, chứ không phải là một thứ phù du mà chờ đón mỏi mòn .
Những ước mơ của họ chỉ chợt lóe lên khi đoàn tàu chạy qua, cũng có khi có có ước mơ nhưng chỉ khi đoàn tàu chạy qua họ mới cảm thấy những mong muốn của họ mới trở nên lấp lánh và có hi vọng hơn. Hai đứa trẻ, một tác phẩm lãng mạn, xúc động và đầy ý nghĩa. Những kiếp người nơi phố Huyện, họ luôn là những con người mang một cuộc sống đáng thương nhưng đầy sự khát khao và cháy bỏng nhưng thật sự, những điều mà khát khao cháy bỏng đo thực ra chỉ là sự mong manh và huyền ảo.
Xem thêm: Trị Viêm Lợi Tại Nhà Hiệu Quả
Qua tác phẩm “ Hai đứa trẻ ” của Thạch Lam còn biểu lộ sự khát khao to lớn của một đời người, một số phận nghèo nàn muốn vươn tới một đời sống tốt đẹp tuy còn khó khăn vất vả và lắm chật vật. Tài năng của Thạch Lam trải qua đó mà được thể hiện, đặc biệt quan trọng là sự tinh xảo tròn tả cảnh và phân tích diễn biến tâm lí nhân vật khiến truyện đi vào lòng người một cách tự nhiên nhất .… … … … … ..
Mời các bạn tải File về để xem thêm 4 bài phân tích Hai đứa trẻ hay nhất
Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức
Để lại một bình luận