Phân tích bài thơ Từ ấy của Tố Hữu

Cách phân tích bài thơ Từ ấy hay, hướng dẫn lập dàn ý chi tiết cụ thể và tìm hiểu thêm những bài văn mẫu phân tích bài thơ Từ ấy lớp 11 đạt điểm trên cao .

Tài liệu hướng dẫn cách phân tích bài thơ Từ ấy của Tố Hữu do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn sẽ giúp các em tìm hiểu, phân tích đề, từ đó xây dựng dàn ý chi tiết để triển khai bài phân tích một cách đầy đủ nhất. Ngoài ra, các em cũng có thể tham khảo thêm những bài văn mẫu hay phân tích bài thơ Từ ấy để mở rộng vốn từ ngữ và làm bài tốt hơn nhé.

I. Hướng dẫn cách phân tích bài thơ Từ ấy (Tố Hữu)

1. Xác định nhu yếu đề bài

– Yêu cầu về nội dung: phân tích nội dung, nghệ thuật của bài thơ Từ ấy

– Phạm vi tư liệu dẫn chứng : những chi tiết cụ thể, hình ảnh, … có trong bài thơ Từ ấy của Tố Hữu .- Phương pháp lập luận chính : phân tích .

2. Luận điểm của bài thơ Từ ấy

– Luận điểm 1: Niềm vui sướng, say mê khi gặp lí tưởng của Đảng

– Luận điểm 2: Những nhận thức về lẽ sống

– Luận điểm 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tâm hồn nhà thơ.

3. Kiến thức cần có trước khi làm bài

a) Kiến thức cơ bản về tác giả Tố Hữu

– Tố Hữu ( 1920 – 2002 ) sinh ra trong một mái ấm gia đình nhà nho nghèo ở xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế, một vùng đất có vạn vật thiên nhiên nhiên nên thơ, cũng là một vùng đất nhiều truyền thống cuội nguồn văn hóa truyền thống, kể cả văn hóa truyền thống dân gian và văn hóa truyền thống cung đình .- Ông là một nhà thơ tiêu biểu vượt trội của thơ cách mạng Nước Ta, đồng thời là một chính khách, một cán bộ cách mạng lão thành, từng giữ những chức vụ quan trọng trong mạng lưới hệ thống chính trị Nước Ta .- Khuynh hướng sáng tác : Thơ Tố Hữu gắn liền với lí tưởng cộng sản và cuộc đấu tranh cách mạng, tiêu biểu vượt trội cho khuynh hướng thơ trữ tình chính trị ; gắn liền với khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn ; có giọng điệu riêng, giọng tâm tình, ngọt ngào, tha thiết chân thành ; đậm đà tính dân tộc bản địa- Các tác phẩm tiêu biểu vượt trội : ” Từ ấy ” ( 1937 – 1946 ), ” Việt Bắc ” ( 1947 – 1954 ), ” Gió lộng ” ( 1955 – 1961 ), “ Ra trận ” ( 1962 – 1971 ), “ Máu và hoa ” ( 1972 – 1977 ), “ Một tiếng đờn ” ( 1992 ), “ Ta với ta ” ( 1999 ) …

b) Kiến thức chung về tác phẩm Từ ấy

– Hoàn cảnh sáng tác: Tháng 7 năm 1938, Tố Hữu vinh dự được kết nạp vào hàng ngũ của Đảng Cộng sản Đông Dương sau thời gian hoạt động phong trào thanh niên ở Huế. Trong niềm vui sướng hân hoan và tự hào, ông đã viết bài thơ Từ ấy để ghi lại kỉ niệm đáng nhớ này. Bài thơ rút ra từ phần Máu lửa của tập thơ Từ ấy (1937 – 1946).

– Nội dung chính của tác phẩm : Niềm vui sướng hân hoan, lời tâm nguyện của người người trẻ tuổi yêu nước lần đầu giác ngộ lí tưởng cộng sản và nguyện lao vào vào con đường máu lửa ấy .- Đặc sắc thẩm mỹ và nghệ thuật : Thể thơ thất ngôn truyền thống lịch sử ; sử dụng hình ảnh tươi tắn, những giải pháp tu từ và ngôn từ giàu nhạc điệu ; phối hợp cả bút pháp tự sự và trữ tình .

4. Lập dàn bài với đầy đủ bố cục 3 phần

– Mở bài: Giới thiệu khái quát về Tố Hữu và bài thơ Từ ấy

– Thân bài: Triển khai 3 luận điểm phân tích Từ ấy đã nêu ở trên thành các đoạn văn theo hình thức diễn dịch hoặc quy nạp, sau đó sắp xếp các đoạn văn theo thứ tự logic hợp lí.

– Kết bài: Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Từ ấy.

II. Dàn ý cụ thể phân tích bài Từ ấy

1. Mở bài phân tích Từ ấy

– Giới thiệu tác giả Tố Hữu và bài thơ Từ ấy.

+ Tố Hữu được coi là lá cờ đầu của nền thơ ca cách mạng Nước Ta. Thơ ông gắn với đời sống cách mạng và chính trị, thời sự quốc gia .

+ Bài thơ Từ ấy đã ghi lại giây phút mê say của nhà thơ khi bắt gặp ánh sáng của Đảng soi đường. Đó không chỉ là cảm xúc vui sướng, phấn khởi mà còn là phẩm chất cao đẹp của người cộng sản muốn hòa nhập và cống hiến hết mình cho đời.

2. Thân bài phân tích Từ ấy

* Trình bày khái quát nội dung nghệ thuật của tác phẩm

– Bài thơ là lời tâm nguyện của người người trẻ tuổi yêu nước giác ngộ lí tưởng cộng sản, những ảnh hưởng tác động to lớn, can đảm và mạnh mẽ của lí tưởng so với nhận thức và tình cảm của nguời Đảng viên mới .- Sự hoạt động của tâm trạng nhà thơ được biểu lộ sinhh động bằng những hình ảnh tươi đẹp, những giải pháp tu từ và ngôn từ giàu nhạc điệu, …

* Luận điểm 1: Niềm vui sướng, say mê khi gặp lí tưởng của Đảng

– Hai câu đầu viết theo bút pháp tự sự : ” Từ ấy trong tôi … “+ ” Từ ấy “, là một thời gian quan trọng trong cuộc sống và trong sự nghiệp của Tố Hữu, khi tác giả được giác ngộ Cách mạng, giác ngộ lý tưởng Cộng sản, được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Đó là lúc nhà thơ mới vào tuổi 18 thật tươi tắn được mặt trời ” chân lí ” cách mạng soi sáng đường đời .=> Bước ngoặt tiên phong và quan trọng nhất trong cuộc sống .+ Hình ảnh ẩn dụ :

• “nắng hạ” – nguồn nhiệt lượng cách mạng làm bùng sáng tâm hồn
• “mặt trời chân lí” – ánh sáng diệu kì của cách mạng. Đó là thứ ánh sáng của tư tưởng cộng sản – ánh sáng của những công bình xã hội, của chân lí xã hội.

=> Hình ảnh ẩn dụ phát minh sáng tạo, mới lạ- Hai câu thơ sau của khổ thơ đầu dạt dào cảm hứng lãng mạn :+ Cảm xúc trong tâm hồn được so sánh bằng những hình ảnh và âm thanh lấy từ vạn vật thiên nhiên tạo vật : ” vườn hoa lá “, ” đậm hương “, ” rộn tiếng chim ” .+ Đón nhận ánh sáng cách mạng là Tố Hữu đã đảm nhiệm một con đường thênh thang tươi đẹp cho cuộc sống, cho hồn thơ : một cuộc sống có ý nghĩa thiêng liêng, to lớn, một hồn thơ bát ngát tình yêu cách mạng, yêu đồng bào .

* Luận điểm 2: Những nhận thức về lẽ sống

– Hai dòng thơ đầu :+ Quan niệm mới lạ về lẽ sống là sự gắn bó hòa giải giữa ” cái tôi ” cá thể với ” cái ta ” chung của mọi người .+ Động từ ” buộc ” là một ngoa dụ để biểu lộ ý thức tự nguyện thâm thúy và quyết tâm sắt đá của Tố Hữu để vượt qua ” ranh giới ” của ” cái tôi ” để chan hòa mọi người ” Tôi buộc lòng tôi với mọi người ” .+ Từ đó, tâm hồn nhà thơ vươn đến ” trăm nơi ” ( hoán dụ ) và ” giàn trải ” sẻ chia bằng những đồng cảm thâm thúy, chân thành và tự nguyện đến với những con người đơn cử .- Hai dòng thơ sau : tình yêu thương con người bộc lộ qua tình yêu giai cấp+ Quan tâm đến quần chúng lao khổ ” Để hồn tôi với bao hồn khổ ” và từ đó như một biện chứng mang cái tất yếu là sức mạnh tổng hợp ” Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời ” .=> Lẽ sống : Gắn cái tôi với cái ta chung ; mối liên hệ thâm thúy giữa văn học và đời sống, mà đa phần là đời sống của quần chúng nhân dân .

* Luận điểm 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tâm hồn nhà thơ

– Trước khi gặp cách mạng, Tố Hữu là một người trẻ tuổi tiểu tư sản .- Ánh sáng cách mạng đã giúp nhà thơ vượt qua những tầm thường ích kỉ trong đời sống tâm hồn chật hẹp để vươn đến một tình yêu ” vẹn tròn to lớn ” .- Nhà thơ tự nhận mình ” là con của vạn nhà ” trong nghĩa đồng bào thiêng liêng nhất ; là em của ” vạn kiếp phôi pha ” thân thiện bằng tình cảm xót thương những kiếp đời lao khổ, xấu số, những kiếp sống mòn mỏi, đáng thương ; là anh của ” vạn đầu em nhỏ ” ” cù bất cù bơ “. Từ những cảm nhận ấy đã giúp nhà thơ mê hồn hoạt động giải trí cách mạng với những thiết tha cao đẹp góp sức đời mình góp thêm phần giải phóng quốc gia, giải phóng những kiếp lầm than trong xã hội tăm tối dưới bóng thù xâm lược .

3. Kết bài phân tích Từ ấy

– Cảm nhận, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của bài thơ:

+ Nội dung : Bài thơ là lời tâm nguyện của người người trẻ tuổi yêu nước giác ngộ lí tưởng cộng sản, là tuyên ngôn về lẽ sống có ý nghĩa khởi đầu và khuynh hướng cho sáng tác thơ Tố Hữu .+ Nghệ thuật : Hình ảnh mới lạ, tươi đẹp ( vườn hoa lá, mừi hương, tiếng chim … ) ; những giải pháp tu từ ( so sánh, liệt kê, ẩn dụ … ) và ngôn từ giàu nhạc điệu .- Cảm nhận của em về bài thơ .

Ví dụ: “Từ ấy” – bài thơ chứa đầy cảm xúc của tác giả, đó là niềm hân hoan khi được Đảng soi sáng, và nhận thức được lẽ sống mới. Đảng Cộng sản đã mang đến những ánh sáng rực rỡ, mở con đường mới cho nhiều người trong đó có tác giả.

>>> Xem lại nội dung tài liệu soạn bài Từ ấy để củng cố các kiến thức cơ bản về nội dung bài thơ.

Có thể tìm hiểu thêm mẫu sơ đồ tư duy sau đây để nắm vững những ý chính cần tiến hành :

4. Sơ đồ tư duy phân tích bài thơ Từ ấy

Chi tiết sơ đồ tư duy phân tích tác phẩm Từ ấy ( Tố Hữu )

III. Tuyển tập văn mẫu hay phân tích bài thơ Từ ấy của Tố Hữu

1. Phân tích Từ ấy bài số 1

Nhà thơ Chế Lan Viên từng viết : “ Với Tố Hữu tả cảnh hay tả tình, khóc mình hay khóc người, viết về yếu tố lớn hay yếu tố nhỏ đều là để nói cho hết cái lí tưởng cộng sản ấy thôi ”. Chỉ vài dòng nhận xét ấy thôi đã đủ cho ta hiểu về Tố Hữu – nhà thơ tình cách mạng lớn nhất trong thơ Hiện đại. Giữa bao ngọn cờ sai lầm dưới sự thống trị của thực dân Pháp, Tố Hữu hiện lên như lá cờ Đảng mang cái lí tưởng, cái lối sống, cái triết học đúng đắn nhất đương thời thấm nhuần vào từng dòng thơ của mình. Ngay cả khi đến cái tuổi “ gần đất xa trời ” trong ông vẫn nồng nàn chung thủy với Cách mạng :“ Thuyền có vượt sóng không nghiêng ngảNghĩa lớn xuôi dòng lộng tham vọngMới nửa đường thôi, còn bước tiếpTrăm năm duyên kiếp Đảng và Thơ ”Hiện lên như một vệt sáng giữa khung trời tăm tối, bài thơ “ Từ ấy ” được coi là tuyên ngôn về đời sống của chàng người trẻ tuổi 16 – 17 tuổi đầy nhiệt huyết, vạch ra cho người người trẻ tuổi ấy một lẽ sống, một lí tưởng giữa những cám dỗ lúc bấy giờ. Tố Hữu đã có lần tâm sự : “ Nếu không có “ Từ ấy ” thì không biết tôi đã trở thành thế nào. May mắn lắm là một người vô tội. ”Bài thơ “ Từ ấy ” được sáng tác năm 1938 in trong phần “ Máu lửa ” thuộc tập “ Từ ấy ” mang những sắc thái riêng tiêu biểu vượt trội cho phong thái thơ Tố Hữu, biểu lộ niềm vui cũng như tâm nguyện của người người trẻ tuổi trẻ khi đến với con đường Cách mạng .Bài thơ mở ra là niềm mê hồn, vui sướng của tác giả khi phát hiện lí tưởng của Đảng trong lúc còn “ Băn khoăn đi tìm lẽ yêu đời ”. Hai câu thơ đầu được nhà thơ khôn khéo sử dụng bút pháp tự sự tích hợp với bút pháp trữ tình, lời thơ đầy niềm mê hồn, nao nức của ông khi đảm nhiệm lí tưởng cách mạng :“ Từ ấy trong tôi bừng nắng hạMặt trời chân lí chói qua tim ”“ Từ ấy ” không chỉ đơn thuần là cột mốc thời hạn. Nó đứng đầu khổ thơ còn giữ thiên chức là cột mốc thiêng liêng của cả cuộc sống, là bước ngoặt quan trọng trong lẽ sống và tâm hồn nhà thơ. Nó chấm hết những tháng ngày dài quanh quẩn đi tìm lẽ yêu đời. Hình ảnh ẩn dụ “ nắng hạ ”, “ mặt trời chân lí ” đã diễn đạt niềm niềm hạnh phúc của nhà thơ khi phát hiện lí tưởng cộng sản. Đây là những hình ảnh bùng cháy rực rỡ, chói chang vừa làm bừng tỉnh, vừa chiếu sáng tâm hồn nhà thơ và xua tan đi bóng tối của chủ nghĩa cá thể trong tâm hồn thi sĩ. Không ít lần ánh sáng huy hoàng của chân lí đã soi sáng vào thơ Tố Hữu :“ Đời đen tối ta phải tìm ánh sángTa đi tới chỉ một đường cách mạng ”Những động từ mạnh “ bừng ”, “ chói ” góp thêm phần khẳng định chắc chắn vai trò của lí tưởng đời sống so với đời cách mạng, đời thơ của Tố Hữu. Một bên là ánh sáng bất ngờ đột ngột ( bừng ), một bên là ánh sáng xuyên thấu rất mạnh, rất tỏa nắng rực rỡ ( chói ) nó như bao kín đôi mắt nhà thơ và như soi sáng trong lòng tác giả. Ánh sáng ấy đã trọn vẹn xua đi màn sương mù của ý thức tiểu tư sản và mở ra trong tâm hồn nhà thơ một chân trời như nhà thơ Chế Lan Viết từng viết :“ Nếp rêu con cũng chói lòa ánh sángKhi mặt trời tư tưởng rọi hang sâu ”Ở đây còn có cái gì tỏa sáng giống như cô gái gặp được tình nhân trong bài ca dao xưa :“ Thấy anh như thấy mặt trờiChói chang khó ngó trao lời khó trao ” Có lẽ ánh sáng lí tưởng đã hồi sinh một đời người, đã xua tan màn đêm của u mê, đã mở ra cho nhà thơ một chân trời mới lạ của tư tưởng tình cảm. Hai câu thơ tiếp theo được viết theo bút pháp trữ tình lãng mạn diễn đạt niềm vui sướng vô hạn của nhà thơ trong buổi đầu đến với cách mạng :“ Hồn tôi là một vườn hoa láRất đậm hương và rộn tiếng chim ”

Tố Hữu ví tâm hồn mình như “một vườn hoa lá”, ông đã lấy cái cụ thể để diễn tả cái trừu tượng thật sống động tạo ra phép so sánh chính xác, độc đáo, bất ngờ và mang tính thẩm mĩ cao. Trong khu vườn ấy là một cuộc sống đầy màu sắc, âm thanh, mùi vị. Đó là màu xanh của lá, là hương thơm ngây ngất của hoa, là âm thanh tiếng chim ríu rít rộn ràng. Tất cả âm vang của cuộc sống đã được nhà thơ chắt lọc để nuôi dưỡng tâm hôn. Xuân Diệu – một đại biểu xuất sắc của thơ ca lãng mạn thời ấy cũng có hình ảnh tương tự khi diễn tả tình cảm trong trẻo, hồn nhiên của cặp
tình nhân:

“ Từ lúc yêu nhau hoa nở mãiTrong vườn thơm ngát của hồn tôi ”“ Đậm ” là sự ngào ngạt của hương thơm, “ rộn ” là cái ríu rít của âm thanh, hai tính từ đã diễn đạt sức sống mãnh liệt, niềm vui và niềm hạnh phúc tột đỉnh của tâm hồn thi sĩ Các giác quan đã được thức tỉnh, khu vườn ảo của tâm trạng đã thêm phần đơn cử, tràn trề âm thanh, mùi vị, …Trong sự tỏa sáng của chân lí, ngôn từ thơ Tố Hữu cũng như cựa mình trỗi dậy. Sự sống cứ ăm ắp dâng lên, nhà thơ sung sướng đảm nhiệm cái chân lí như cỏ cây hoa lá đón ánh nắng mặt trời. Mượn hình ảnh vạn vật thiên nhiên để biểu lộ tâm hồn vừa nhấn mạnh vấn đề tính tất yếu của cách mạng, vừa tạo nên những hình ảnh thơ lấp lánh lung linh, sôi động. Ở Tố Hữu, lí tưởng sống là nguồn sống của đời người, nguồn sống của thơ ca cũng giống như M.Gorki từng nói : “ Văn học giúp con người hiểu được bản thân mình, nâng cao niềm tin vào bản thân mình và làm nảy nở ở con người khát vọng hướng tới chân lí ” .Không chỉ giác ngộ được lí tưởng cách mạng, Tố Hữu đồng thời còn biểu lộ nhận thức mới lạ về lẽ sống :“ Tôi buộc lòng tôi với mọi ngườiĐể tình giàn trải khắp trăm nơiĐể hồn tôi với bao hồn khổGần gũi nhau thêm mạnh khối đời ”Tố Hữu vốn là một người trẻ tuổi sống ở thiên nhiên và môi trường thành thị nên cũng mang trong mình ý thức tiểu tư sản với một cái tôi cá thể. Muốn bước ra khỏi vòng tròn của cái tôi ấy đâu phải thuận tiện, chính ông cũng từng thừa nhận rằng :“ Đâu những thời xưa tôi nhớ tôiBăn khoăn đi kiếm lẽ yêu đờiVơ vẩn theo mãi vòng quanh quẩnMuốn thoát than ôi bước chẳng rời ”Vậy mà từ khi gặp lí tưởng đời sống, Tố Hữu đã có một bước ngoặt quan trọng về nhận thức hay nói đúng hơn là một cuộc lột xác về tư tưởng, một cuộc thay máu của lẽ sống. Ông đã kiến thiết xây dựng một đối sánh tương quan mới giữa cái “ tôi ” với “ mọi người ” với “ trăm nơi ” với “ bao hồn khổ ”, giữa cái riêng với cái chung, giữa cái tôi với cái ta. “ Buộc ” và “ giàn trải ” là hai động từ chỉ hoạt động giải trí có tính tình nguyện, là hai khái niệm trọn vẹn khác nhau nhưng đều nằm trong nhận thức mới về lẽ sống của Tố Hữu .“ Buộc ” không có nghĩa là ép buộc một cách gắng gượng mà là tự nguyện tạo ra sự gắn bó, đoàn kết, đồng cảm với mọi người. “ Trang trải ” là tâm hồn nhà thơ luôn trải rộng với cuộc sống, đồng cảm sâu xa với thực trạng của từng người đơn cử. Hình như Tố Hữu đã vượt qua số lượng giới hạn của cái “ tôi ” cá thể nhỏ bé để sống chan hòa với mọi người, để hòa nhập vào cái ta chung cũng giống như sự quy đổi đại từ trong bài thơ “ Mùa xuân nho nhỏ ” :“ Từng giọt lộng lẫy rơiTôi đưa tay tôi hứng…Ta nhập vào hòa caMột nốt trầm xao xuyến ”Từ “ để ” được lặp lại hai lần nhằm mục đích nhấn mạnh vấn đề sự gắn bó, san sẻ giữ bản thân mình với “ mọi người ” với “ trăm nơi ” với “ bao hồn khổ ”. Giác ngộ lí tưởng cộng sản là giác ngộ về tình cảm. Trước hết là giác ngộ về chỗ đứng, về phía nhân dân, về những đối tượng người tiêu dùng như Tố Hữu đã từng nói “ những tù nhân khốn nạn của bần hàn ”. Khi đã hòa chung với mọi người, ông đã tìm thấy nguồn sức mạnh : “ thân thiện nhau thêm mạnh khối đời ”. “ khối ” là sự kết nối trong một tập thể, một hội đồng, “ mạnh ” là sự hiệu suất cao từ việc kết nối .Nếu như Các-mác biến định nghĩa ấy thành câu nói làm kinh hoàng mạng lưới hệ thống tư sản : “ Vô sản toàn bộ những nước bị áp bức đoàn kết lại ” thì Tố Hữu lại biến chúng thành thơ. Hai chữ “ thân thiện ” làm lay động cả nhận thức lẫn con tim. Tình yêu người, yêu đời trong Tố Hữu đã nâng lên thành chủ nghĩa nhân đạo, ông cũng muốn được như Các-mac :“ Vì lẽ sống hi sinh cho đời sốngĐời với Mac là tình ca nghĩa rộng ”Với Tố Hữu ánh sáng lí tưởng đã tạo nên những đổi khác thâm thúy khiến một người trẻ tuổi tiểu tư sản đã trở thành nhà thơ của nhân dân. Tình yêu thương con người của Tố Hữu là tình cảm hữu ái giai cấp, ông đã đặt mình giữa dòng đời để thấy được niềm vui và sức mạnh. Qua đó Tố Hữu chứng minh và khẳng định mối liên hệ thâm thúy giữa văn học và đời sống : “ Cuộc đời là nơi xuất bản, cũng là nơi đi tới của văn học ” .Từ sự gắn bó khăng khít đầy tình cảm, Tố Hữu đã nâng tình cảm giai cấp lên thành tình cảm ruột thịt, ông coi quần chúng nhân dân như những người trong mái ấm gia đình :“ Tôi đã là con của vạn nhàLà em của vạn kiếp phôi phaLà anh của vạn đầu em nhỏKhông áo cơm, cù bất cù bơ … ”Khổ thơ tiếp nối sáng tạo độc đáo của khổ thơ thứ hai, liên tục bắc cây cầu từ cái “ tôi ” đến cái “ ta ”. Tôi hướng về “ vạn nhà ”, “ vạn kiếp phôi pha ”, “ vạn đầu em nhỏ ”, hình ảnh thơ hiện lên đơn cử hơn, sinh động hơn và cũng xúc động hơn. Từ “ vạn ” được lặp lại ba lần vừa nhấn mạnh vấn đề phần đông, vừa tràn trề nhiệt huyết của nhà thơ muốn bứt khỏi cái tôi riêng tư để đến với chân trời to lớn. Nó cũng là số từ mang tính ước lệ để một lần nữa khẳng định chắc chắn sự đoàn kết, đầm ấm, thân thương như một mái ấm gia đình .Điệp từ “ là ” gắn với những đại từ chỉ quan hệ quen thuộc ( em, con, anh ) một mặt bộc lộ mối quan hệ tự nhiên mà gắn bó thâm thúy, mặt khác chứng minh và khẳng định trách nhiệm, vai trò lớn lao của người người trẻ tuổi so với hội đồng. Tố Hữu nhận thấy bản thân mình là một thành viên của đại gia đình quần chúng lao khổ. Đến đây làm ta nhớ đến những dòng thơ xúc động khi Tố Hữu viết về Bác Hồ :“ Người là cha là bác là anhQuả tim lớn bọc trong dòng máu đỏ ”Khổ thơ vừa như lời tâm niệm của người chiến sỹ trẻ, vừa bộc lộ niềm vui của nhà thơ khi dữ thế chủ động tìm đến đại gia đình mới của mình. Tấm lòng nhà thơ đồng cảm, xót thương khi nói tới những con người đau khổ, xấu số, những người lao động khó khăn vất vả ( vạn kiếp phôi pha ). Tấm lòng nhà thơ thông cảm, san sẻ khi nói tới những em nhỏ long dong tội nghiệp, không nơi phụ thuộc ( cù bất cù bơ ). “ Cù bất cù bơ ” là tính từ khá mới lạ nhưng người đọc vẫn cảm nhận được thực trạng nay đây mai đó, bơ vơ của đồng bào ta trong đói khổ .Tâm trạng của nhà thơ đã có sự chuyển biến can đảm và mạnh mẽ từ đồng cảm, sẻ chia đến căm giận trước sự bất công ngang trái của cuộc sống. Tố Hữu đến với nhân dân lao động không chỉ là nhận thức mà còn là giao cảm lớn giữa cá thể với hội đồng. Xét đến cùng, cách mạng chính là cuộc giao cảm vĩ đại của con người với nhau như Le-nin đã dùng hình ảnh : “ em là ngày hội của quần chúng ” .Khép lại bài thơ là sự chân thành, thái độ quyết tâm cũng như nghĩa vụ và trách nhiệm của Tố Hữu với sự nghiệp cách mạng nước nhà đúng như Xuân Diệu đã từng nhận xét : “ Tố Hữu là nhà thi sĩ làm cách mạng và là nhà cách mạng làm thơ ”. Còn Chế Lan Viên thì cho rằng : “ Thơ Tố Hữu là thơ cách mạng chứ không phải thơ tình yêu … nhưng thơ anh là thơ của một tình nhân. Anh nói những yếu tố bằng tình yêu say đắm ” .

“Từ ấy” chính là tiếng hát lạc quan, yêu đời, đắm say lí tưởng của chàng thanh niên trẻ. Bài thơ vừa có chất triết lí, vừa gần gũi thân thuộc. Từng câu thơ như nung nấu ý chí quyết tâm của người cộng sản luôn cống hiến hết mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và có lẽ suốt cuộc đời chàng thanh niên trẻ đã cống hiến hết mình cho sự nghiệp ấy:

“ Tạm biệt đời ta yêu quý nhấtCòn mấy vần thơ một nắm troThơ gửi bạn đường. Tro bón đấtSống là cho, chết cũng là cho ”

2. Phân tích Từ ấy bài số 2

Bài thơ Từ ấy là cái mốc đánh dấu thời điểm (1937) của nhà Thơ Tố Hữu, khi ông được kết nạp Đảng năm 1938. Qua tác phẩm của mình ông thể hiện giác ngộ khi gặp ánh sáng lí tưởng cộng sản. Hay nó chính là tuyên ngôn nghệ thuật của Tố Hữu – là một tâm hồn trong trẻo của tuổi mười tám, đôi mươi đi theo lí tưởng cao đẹp, dám sống, dám đấu tranh.

Xuyên suốt bài thơ là niềm mê hồn mãnh liệt và vui sướng tràn ngập cùng với nhận thức mới về lẽ sống, sự chuyển biến thâm thúy trong tâm hồn khi gặp gỡ và được giác ngộ lí tưởng cộng sản .Mở đầu bài thơ ông đã miêu tả niềm vui sướng, mê hồn khi gặp lí tưởng của Đảng. Hai câu đầu viết theo bút pháp tự sự : ” Từ ấy trong tôi … Rất đậm hương và rộn tiếng chim “. ” Từ ấy ” là lúc nhà thơ mới vào tuổi 18 thật tươi tắn được mặt trời chân lí cách mạng soi sáng đường đời. Hình ảnh ẩn dụ nắng hạ cho nguồn nhiệt lượng cách mạng làm bừng sáng tâm hồn nhà thơ mặt trời chân lí là một link đầy phát minh sáng tạo giữa hình ảnh và ngữ nghĩa. Câu thơ ca tụng ánh sáng diệu kì của cách mạng. Đó là thứ ánh sáng của tư tưởng cộng sản – ánh sáng của những công bình xã hội, của chân lí xã hội .Hai câu thơ sau của khổ thơ đầu, chợt vụt thoát bay bổng, dạt dào cảm hứng lãng mạn. Những vang động và vui vẻ tràn ngập trong tâm hồn được so sánh bằng những hình ảnh và âm thanh lấy từ vạn vật thiên nhiên tạo vật : vườn hoa lá, đậm hương, rộn tiếng chim. Đón nhận ánh sáng cách mạng là Tố Hữu đã đảm nhiệm một con đường thênh thang tươi đẹp cho cuộc sống, cho hồn thơ : một cuộc sống có ý nghĩa thiêng liêng, to lớn, một hồn thơ bát ngát tình yêu cách mạng, yêu đồng bào .Tiếp nối mạch xúc cảm toàn bài thơ, khổ thơ thứ hai bộc lộ những nhận thức về lẽ sống. Hai dòng thơ khởi đầu khổ hai : nhà thơ chứng minh và khẳng định ý niệm mới lạ về lẽ sống là sự gắn bó hài hòa giữa cái tôi cá thể với cái ta chung của mọi người. Động từ ” buộc ” là một động từ mạnh bộc lộ ý thức tự nguyện thâm thúy và quyết tâm sắt đá của Tố Hữu để vượt qua ranh giới của cái tôi để chan hòa với mọi người : ” Tôi buộc lòng tôi với mọi người “. Từ đó, tâm hồn nhà thơ vươn đến trăm nơi ( hoán dụ ) và giàn trải sẻ chia bằng những đồng cảm thâm thúy, chân thành và tự nguyện đến với những con người đơn cử .Hai dòng thơ sau thể hiện tình yêu thương của người bằng tình yêu giai cấp rõ ràng. Nhà thơ đặc biệt quan trọng chăm sóc đến quần chúng lao khổ : ” Để hồn tôi với bao hồn khổ ” và từ đó như một biện chứng mang cái tất yếu là sức mạnh tổng hợp : ” Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời “. Ta cũng gặp điều đó trong thơ Nguyễn Khoa Điềm – nhà thơ trưởng thành trong thời kì chống Mĩ xâm lược : Khi tất cả chúng ta cầm tay mọi người – Đất nước vẹn tròn, to lớn. Tóm lại, Tố Hữu đã chứng minh và khẳng định mối liên hệ thâm thúy giữa văn học và đời sống, mà hầu hết là đời sống của quần chúng nhân dân .Khép lại bài thơ ở khổ cuối là : Sự chuyển biến thâm thúy trong tâm hồn nhà thơ. Trước khi gặp cách mạng, Tố Hữu là một người trẻ tuổi tiểu tư sản. Khi ánh sáng cách mạng như Mặt trời chân lí chói qua tim, đã giúp nhà thơ vượt qua những tầm thường ích kỉ trong đời sống tâm hồn chật hẹp để vươn đến một tình yêu vẹn tròn to lớn. Nhà thơ tự nhận mình là con của vạn nhà trong nghĩa đồng bào thiêng liêng nhất, là em của vạn kiếp phôi pha thân mật bằng tình cảm xót thương những kiếp đời lao khổ, xấu số, những kiếp sống mòn mỏi, đáng thương là anh của vạn đầu em nhỏ, cù bất cù bơ .Từ những cảm nhận ấy đã giúp nhà thơ mê hồn hoạt động giải trí cách mạng với những thiết tha cao đẹp góp sức đời mình góp thêm phần giải phóng quốc gia, giải phóng những kiếp lầm than trong xã hội tăm tối dưới bóng thù xâm .Tóm lại hồn thơ Tố Hữu chứa chan tình yêu giai cấp và niềm biết ơn thâm thúy cách mạng. Thơ Tố Hữu rõ ràng là thơ trữ tình – chính luận, hướng người đọc đến chân trời tươi tắn. Tiếng nói trong thơ là lời nói của một nhà thơ vô sản chân chính. Giọng thơ chân thành, sôi sục, nồng nàn. Hình ảnh thơ tươi đẹp, ngôn từ giàu tính dân tộc bản địa .

3. Phân tích Từ ấy ngắn gọn bài số 3

Trong thời đại của chúng ta, Tố Hữu là một nhà thơ lớn. Với ông, con đường cách mạng cũng là con đường thơ. Năm 1938, mới 18 tuổi, nhà thơ được vinh dự trở thành người chiến sĩ cộng sản của Đảng. Bài thơ “Từ ấy” vang lên như một tiếng reo vui thể hiện niềm vui sướng tự hào của một thanh niên học sinh yêu nước bắt gặp ánh sáng chủ nghĩa Mác – Lênin. Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn ca ngợi lí tưởng cách mạng và mang tên tình yêu giai cấp của người chiến sĩ trẻ.

Khổ thơ mở màn cất lên như một lời hát mê hồn, nồng nàn, vần thơ tràn ngập ánh sáng :” Từ ấy trong tôi bừng nắng hạMặt trời chân lí chói qua timHồn tôi là một vườn hoa láRất đậm hương và rộn tiếng chim ” .” Từ ấy ”, là từ thuở ấy ( 9 – 1938 ), là khoảnh khắc nhà thơ vui sướng, hân hoan nghênh đón ” Mặt trời chân lí chói qua tim “. Giữa những năm tháng nô lệ, lầm than, tủi nhục, người chiến sỹ trẻ cảm thấy được hồi sinh ” bừng nắng hạ “. ” Mặt trời chân lí ” là hình ảnh ẩn dụ rất phát minh sáng tạo nói về ánh sáng chủ nghĩa Mác – Lenin. Lí tưởng cách mạng, lí tưởng cộng sản chủ nghĩa soi sáng nhận thức, mở mang tâm hồn trí tuệ, làm cho cuộc sống đầy sắc màu ý nghĩa. Lòng ” tôi ” và con đường cách mạng ” bừng nắng hạ ” chói chang, ấm cúng. Trái tim ” tôi ” có ” Mặt trời chân lí chói qua … “. Ánh sáng chủ nghĩa Mác – Lênin soi rọi vào tâm hồn .Dưới ánh sáng lí tưởng, tâm hồn “ đẹp biết bao, dào dạt sức sống như một vườn xuân rực rỡ tỏa nắng trong muôn sắc màu ” hoa lá “, ngào ngạt ” đậm hương ” và ” rộn tiếng chim ” hót ca. Ngoài thẩm mỹ và nghệ thuật phát minh sáng tạo hình ảnh ẩn dụ, so sánh, Tố Hữu đã tinh lọc 1 số ít từ có giá trị gợi tả và biểu cảm rực rỡ ( bừng, chói, đậm, rộn ) để ca tụng lí tưởng và tình yêu lí tưởng. Đến với chủ nghĩa Mác – Lênin, nhà thơ xứ Huế có nhiều vần thơ độc lạ, đậm đà :” Khi ta đã say mùi hương chân líĐời đắng cay không một chút ít ngọt bùiĐời đau buồn không một tiếng cười vuiĐời đen tối phải đi tìm ánh sáng ”

(“Như những con tàu” – 1938)

Có thể nói, Tố Hữu là nhà thơ viết hay nhất về lí tưởng cách mạng bằng bút pháp lãng mạn tuyệt đẹp. Ánh sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin thật vô cùng kì diệu. ” Đảng đã cho tôi sáng mắt sáng lòng ” ( Aragông – Pháp ). Yêu nước mà phát hiện chủ nghĩa cộng sản. Chủ nghĩa cộng sản đã giác ngộ tình yêu giai cấp. Khổ thơ thứ hai nói lên sự gắn bó với mọi người “, ” với trăm nơi ” với bao hồn khổ ” với giai cấp ” và nhân dân lao động nghèo khó đang bị đế quốc, phong kiến bóc lột, áp bức dã man. Các từ ngữ : ” buộc “, ” giàn trải “, ” thân thiện ” – biểu lộ sự gắn bó thiết tha với quốc tế cần lao, với ” khối đời ” – khối công nông liên minh :” Tôi buộc lòng tôi với mọi ngườiĐể tình giàn trải với trăm nơi

Để hồn tôi với bao hồn khổ

Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời ” .Người chiến sỹ trẻ, người người trẻ tuổi cộng sản trên con đường cách mạng quyết tâm chiến đấu và hi sinh để thực thi lí tưởng cao quý, đã nhận thức một cách thâm thúy về tình yêu giai cấp : ” Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời ” .Hơn khi nào hết, cái tôi đã chan hòa trong cái ta to lớn. Thân thiết và yêu thương, tự giác và tự nguyện, phần đông và to lớn : ” là con của vạn nhà “, ” là em của vạn kiếp phôi pha “, ” là anh của vạn đầu em nhỏ … Các từ : ” là “, những số từ ” vạn ” được điệp lại ba lần làm cho lời ước nguyện thiết tha chân thành, thấm thía xúc động :” Tôi đã là con của vạn nhàLà em của vạn kiếp phôi phaLà anh của vạn đầu em nhỏKhông áo cơm cù bất cù bơ ” .Nhà thơ đã có một cách nói rất truyền cảm về tình yêu giai cấp, tình yêu nhân dân. Trái tim nhân ái cộng sản chủ nghĩa sáng bừng lên dưới ” mặt trời chân lí “, dưới ánh sáng của niềm tin, ánh sáng của Cách mạng. Tố Hữu đã phát minh sáng tạo nên những vần thơ giàu hình tượng và nhạc điệu để ca tụng lí tưởng cách mạng và tình yêu giai cấp, tình yêu nhân dân. Tình cảm cao đẹp ấy được biểu lộ một cách chân thành và mê hồn .” Từ ấy ” là tiếng lòng của một hồn thơ đẹp, tươi tắn đã trở thành tiếng hát của hàng triệu con người hướng về Đảng và Cách mạng. Đọc ” Từ ấy ” ta càng cảm thấy một cách thâm thúy lời tâm sự của Tố Hữu : ” Lòng tôi vui sướng vô cùng khi cảm thấy ánh sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin soi rọi vào tâm hồn tươi tắn của mình ” .>> > Tham khảo những mẫu mở bài phân tích Từ ấy hay để tiến hành một cách phát minh sáng tạo vào bài viết của mình .

4. Phân tích bài thơ Từ ấy bài số 4

Tố Hữu là nhà thơ của lý tưởng cộng sản, là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam. Tập thơ Từ ấy (1937 – 1946) có thể coi là tập thơ đầu tay đánh dấu mối duyên đầu của Tố Hữu với thơ ca cách mạng. Tập thơ có ba phần tương ứng với những chặng đường tranh đấu của nhà thơ: Máu lửa – Xiềng xích – Giải phóng. Bài thơ “Từ ấy” được nằm ở phần đầu của tập thơ là một trong những bài thơ hay nhất của Tố Hữu. Bài thơ là cái tôi trữ tình tràn đầy niềm vui sướng hân hoan khi lần đầu tiên giác ngộ ánh sáng của Đảng của lý tưởng. Cảm xúc ấy được nhà thơ ghi lại bằng những vần thơ tự sự trữ tình tràn đầy niềm vui và ánh sáng.

“ Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ…Không áo cơm cù bất, cù bơ ”Trước khi đến với ánh sáng của cách mạng, Tố Hữu cũng như bao người trẻ tuổi khác cùng thời không tìm thấy lối đi cho mình. Đó là những tháng ngày mà Tố Hữu đã từng viết “ Đâu những rất lâu rồi tôi thấy tôi / Băn khoăn đi tìm lẽ yêu đời / Vẩn vơ theo mãi vòng quanh quẩn / Muốn bước than ôi bước chẳng rời ”. Nhưng rồi ánh sáng của Đảng như nguồn sáng diệu kỳ làm bừng sáng tâm hồn thi nhân :Từ vô vọng, bát ngát đêm hômNgười đã đến. Chói chang nắng dộiTrong lòng tôi. Ôi Đảng thân yêuSống lại rồi. Hạnh phúc biết bao nhiêu !Tháng 7 năm 1938, Tố Hữu được vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng. Phút giây ấy đã làm thăng hoa cuộc sống nhà thơ. Đoạn thơ khởi đầu bằng lời tự sự miêu tả niềm vui sướng, niềm niềm hạnh phúc tột đỉnh và sự mê hồn khi phát hiện lí tưởng Đảng của cái tôi tươi tắn tràn trề nhiệt huyết. Đảng như vầng dương sáng soi cuộc sống thi nhân :Từ ấy trong tôi bừng nắng hạMặt trời chân lý chói qua timTháng 7 – 1938, sau thời hạn hoạt động giải trí trong trào lưu người trẻ tuổi ở Huế, Tố Hữu vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Vinh dự và niềm vui lớn ấy là cả một niềm hân hoan. Tác giả khẳng định lí tưởng cộng sản như một nguồn sáng mới làm bừng tỉnh, bừng sáng tâm hồn và trí tuệ nhà thơ. Hai chữ “ Từ ấy ”, không riêng gì có ý nghĩa nhấn mạnh vấn đề mốc thời hạn tháng 7 – 1938 nhà thơ được đứng vào hàng ngũ của Đảng mà còn còn nhấn mạnh vấn đề mốc son đáng nhớ trong tâm hồn của chàng người trẻ tuổi mười tám tuổi .Nhà thơ diễn đạt ánh sáng của Đảng bằng một hình ảnh thơ rất chói chang ấm nóng đó là hình ảnh “ bừng nắng hạ ”. Từ “ bừng ” chỉ ánh sáng phát ra bất ngờ đột ngột : bừng sáng, bừng ngộ, bừng tỉnh. Còn “ nắng hạ ” là ánh nắng chói chang, ấm nóng, can đảm và mạnh mẽ. Ánh sáng ấy làm thức tỉnh một tâm hồn đang lạc lối dẫn nhà thơ vượt qua u tối để vươn tới ánh sáng của ngày mới :Con lớn lên, con tìm Cách mạngAnh Lư ­ u, anh Diểu dạy con điMẹ không còn nữa, con còn ĐảngDìu dắt con khi chửa biết gì .Hình ảnh “ mặt trời chân lí chói qua tim ” là một hình ảnh độc lạ, giật mình, táo bạo giàu ý nghĩa thẩm mĩ mà rất đúng chuẩn, quyến rũ. Mặt trời là nguồn sáng tỏa nắng rực rỡ, chói chang và duy nhất đưa lại sự sống cho muôn loài. Hình ảnh “ mặt trời chân lí ” đi liền với nhóm từ “ chói qua tim ” đã diễn đạt được niềm vui rất đỗi thiêng liêng, có cái gì đó gần như “ choáng váng ” ( chữ dùng của Hoài Thanh ) và sức xuyên thấu kì diệu, can đảm và mạnh mẽ của lí tưởng Đảng so với tình cảm, nhận thức của thi sĩ. Tình cảm ấy không riêng gì tiếp đón bằng tâm hồn mà còn bằng cả trái tim ; sự hòa giải giữa lý trí và tình cảm .Sức mạnh của lý tưởng còn làm biến hóa hẳn một con người, một cuộc sống :“ Hồn tôi là một vườn hoa láRất đậm hương và rộn tiếng chim ”Với bút pháp trữ tình, lãng mạn cùng với hình ảnh so sánh có đặc thù khẳng định chắc chắn ( Tố Hữu dùng từ “ là ” chứ không dùng từ “ như ” ). Tác giả đã bày tỏ được niềm niềm hạnh phúc vô biên, sức sống kì diệu của tâm hồn mình trong buổi đầu đến với lí tưởng Đảng. Các tính từ chỉ mức độ như “ đậm ”, “ rộn ” đã nói hộ nhà thơ về niềm vui sướng vô biên của chính mình. Hẳn là trước đó, tâm hồn thi sĩ là một khu vườn mùa đông cành khô, lá úa thì giờ đây được gặp gỡ lí tưởng cách mạng, bỗng chốc tâm hồn đó trở thành một khu vườn mùa hạ xanh tươi, ngập tràn ánh nắng mặt trời, nồng nàn, rộn ràng tiếng chim ca và ngạt ngào hương sắc “ rất đậm hương và rộn tiếng chim ” .Vẻ đẹp của khu vườn tâm hồn ấy, so với Tố Hữu, nhà thơ cộng sản, còn là vẻ đẹp của sức sống mới của một hồn thơ mới :Có gì đẹp trên đời hơn thếNgười yêu người sống để yêu nhauĐảng cho ta trái tim giàuThẳng sống lưng mà bước, ngẩng đầu mà bay !( Bài ca xuân 61 )Hai khổ thơ còn lại của bài thơ là biểu lộ những nhận thức, lẽ sống mới của cái tôi trữ tình. Nhà thơ nguyện lao vào vào cuộc sống nhân dân, “ cùng đổ mồ hôi, cùng sôi giọt máu ” với nhân dân. Đó là nhận thức, là giác ngộ, là lẽ sống lớn. Nhà thơ liên kết “ những tù nhân khốn nạn của nghèo nàn ”, liên kết “ kiếp phôi pha ” để rồi sau cuối làm cho “ mạnh khối đời ” – khối đại đoàn kết dân tộc bản địa .Khổ hai của bài thơ là khổ thơ bộc lộ những nhận thức, lẽ sống mới của cái tôi trữ tình :Tôi buộc lòng tôi với mọi ngườiĐể tình giàn trải khắp trăm nơiĐể hồn tôi với bao hồn khổGần gũi nhau thêm mạnh khối đời .Giác ngộ lí tưởng, giác ngộ nhận thức, lẽ sống so với người cộng sản, trước hết là giác ngộ về chỗ đứng. Nhà thơ dữ thế chủ động, tự giác hòa “ cái tôi ” với “ cái ta ” chung của mọi người, tự nguyện đứng trong hàng ngũ những người lao khổ. Từ “ buộc ” biểu lộ ý thức tự nguyện thâm thúy và quyết tâm cao độ của Tố Hữu nguyện gắn bó mật thiết, sống chan hòa với “ mọi người ”, với “ trăm nơi ”, với quần chúng phần đông khắp mọi miền quốc gia .Nhóm từ “ để tình giàn trải ” bộc lộ tâm hồn nhà thơ như muốn trải rộng với cuộc sống to lớn, tạo ra năng lực đồng cảm sâu xa với mọi cảnh ngộ của những cuộc sống cần lao. Đây là điều độc lạ với những nhà thơ Mới đương thời, trong khi Tố Hữu giác ngộ cách mạng và đi theo con đường lý tưởng thì những nhà thơ mới lại đang đau buồn với cái tôi nhỏ bé, đơn độc, chôn chặt niềm đau trong những vần thơ bi lụy .Nhận thức mới của Tố Hữu cũng thật khác xa với nhân vật Hạ Du ( Thuốc – Lỗ Tấn ), Hạ Du xa rời quần chúng nhân dân để rồi ôm nỗi đau thảm kịch của người cách mạng còn Tố Hữu lại biết đứng về nhân dân lao khổ và giác ngộ trong hàng ngũ ấy .Hai câu sau : “ Để hồn tôi với bao hồn khổ … mạnh khối đời ” chứng minh và khẳng định tình cảm hữu ái giai cấp của Tố Hữu. Tâm hồn của thi sĩ từ đây sẽ nghiêng về phía “ bao hồn khổ ” để cảm thông, san sẻ, để cá nhân hòa vào tập thể, tạo nên một sức mạnh quần chúng phần đông, vĩ đại. Sau này, khi đã trải qua gần 40 năm đời thơ, đời cách mạng, Tố Hữu cũng đã viết : “ Tất cả cùng tôi. Tôi với muôn người. Chỉ là một. Nên cũng là vô số ! ”. Thật đáng quý biết bao tâm hồn cao đẹp ấy .Khổ thơ ở đầu cuối khép lại là sự chuyển biến thâm thúy trong tình cảm của thi nhân. Là sự hóa thân của cái tôi vào cái ta chung của “ kiếp phôi pha ” :Tôi đã là con của vạn nhàLà em của vạn kiếp phôi phaLà anh của vạn đầu em nhỏKhông áo cơm, cù bất cù bơ …Tố Hữu khẳng định chắc chắn sự chuyển biến tình cảm của mình. Tác giả tự nhận mình là một thành viên thân thương ruột thịt trong đại gia đình quần chúng bị áp bức, đau khổ trong xã hội cũ. Các điệp từ “ là ” cùng với những từ “ con ”, “ em ”, “ anh ” đã khẳng định chắc chắn điều đó. Số từ ước lệ “ vạn ” chỉ số lượng rất là phần đông .

Chính vì những “người anh” phải sống “kiếp phôi pha”, những người “em”… “cù bất cù bơ” ấy mà người thanh niên cộng sản Tố Hữu say mê hoạt động cách mạng, và họ cũng chính là đối tượng sáng tác chủ yếu của nhà thơ Tố Hữu. Không phải ngẫu nhiên mà từ đây, Tố Hữu đã bày tỏ niềm cảm thông sâu sắc với những “em bé mồ côi”, “em bé bán dạo”, “chị vú em”, “cô gái giang hồ”, “lão đầy tớ”… những con người mà tác giả cho đó là “những tù nhân khốn nạn của bần cùng”. Bài thơ “Từ ấy” là một bài thơ sâu sắc về nội dung, độc đáo về nghệ thuật, ngòi bút tinh tế, dùng hình tượng thơ táo bạo, chói sáng, giàu khát vọng lãng mạn bay bổng, say mê. Câu thơ mạnh, cảm xúc thơ tràn đầy. Nhạc thơ biến đổi sinh động, hăm hở, dồn dập say sưa, lôi cuốn. Các biện pháp tu từ sử dụng nhuần nhuyễn như: điệp từ, so sánh, ẩn dụ… tất cả đã làm nên một bài thơ hay và lôi cuốn người đọc.

Bài thơ “ Từ ấy ” là một bài thơ của một cái tôi tràn trề xúc cảm. Đó là cái tôi lần đầu được giác ngộ lý tưởng và nguyện đem tổng thể ý thức và tuổi trẻ của mình phụng sự cho lý tưởng cao quý ấy. Bài thơ còn là một tuyên ngôn nghệ thuật và thẩm mỹ và mang đậm phong thái thơ Tố Hữu. Nó xứng danh là một tiếng hát sáng sủa, yêu đời, đắm say lí tưởng, ngày này vẫn làm xúc động hàng triệu trái tim fan hâm mộ .( Nguồn : Thầy Phan Danh Hiếu, trung học phổ thông Trấn Biên, Biên Hòa, Đồng Nai )

5. Phân tích Từ ấy bài số 5

Tố Hữu tên thật là Nguyễn Kim Thành, sinh năm 1920 ở làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Ông hoạt động giải trí cách mạng rất sớm, năm 16 tuổi gia nhập Đoàn Thanh niên Cộng sản, năm 18 tuổi trở thành đảng viên Đảng Cộng sản. Đây là thời gian có ý nghĩa quyết định hành động cả cuộc sống cách mạng và sự nghiệp thơ ca của Tố Hữu. ” Từ ấy ” là một trong những bài thơ hay nhất được sáng tác vào tiến trình đầu tác giả tham gia cách mạng. Bài thơ là tiếng reo vui của người chiến sỹ mê hồn lí tưởng, yêu nước, yêu cuộc sống, nguyện hiến dâng tuổi thanh xuân cho Tổ quốc, cho nhân dân .Có thể coi bài thơ là tuyên ngôn cho tập Từ ấy nói riêng và cho hàng loạt sự nghiệp thơ ca của Tố Hữu nói chung. Đây là quan điểm, là nhận thức thâm thúy của nhà thơ về mối quan hệ mật thiết giữa cá thể với quần chúng lao khổ, với trái đất cần lao dưới ánh sáng chói lọi của Đảng Cộng sản .Khổ thơ đầu bài Từ ấy bộc lộ niềm vui to lớn và niềm xúc động thiêng liêng của người người trẻ tuổi yêu nước khi giác ngộ lí tưởng cách mạng :Từ ấy trong tôi bừng nắng hạMặt trời chân lí chói qua timMục đích của lí tưởng đó là đánh đuổi thực dân Pháp, hủy hoại bọn vua quan bán nước, giành độc lập tự do cho dân tộc bản địa. ” Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ ” có lẽ rằng là lúc nhà thơ đã giác ngộ cách mạng và tình nguyện đứng trong hàng ngũ của giai cấp cần lao để đấu tranh tự giải phóng. Đây cũng là thời hạn khởi đầu cuộc sống làm cách mạng của nhà thơ và là tích tắc bừng sáng ánh nắng chói chang trong trái tim người người trẻ tuổi trẻ trước ngưỡng cửa cuộc sống .Lí tưởng đó như mặt trời chân lí đã xua tan hết u ám và đen tối, lạnh lẽo, buồn đau trong tâm tư nguyện vọng người dân mất nước. Cũng như bao dân cư Nước Ta thời ấy, Tố Hữu thấm thía nỗi nhục nô lệ của người dân mất nước. Vì vậy, tâm trạng của nhà thơ khi phát hiện lí tưởng cách mạng cũng là tâm trạng chung của phần đông người trẻ tuổi lúc bấy giờ .Tố Hữu ví lí tưởng cộng sản là mặt trời chân lí, có nghĩa là nhà thơ khẳng định chắc chắn đây là nguồn sáng vĩ đại làm bừng thức cả trí tuệ và trái tim mình. Lí tưởng ấy không chỉ ảnh hưởng tác động tới lí trí mà còn tới tình cảm của nhà thơ ( chói qua tim ). Điều đó chứng tỏ rằng nội dung của lí tưởng cách mạng đã hàm chứa chủ nghĩa nhân đạo thâm thúy. Nhà thơ tiếp đón lí tưởng không những bằng tâm lý chín chắn, nhận thức đúng đắn mà còn bằng cả bầu nhiệt huyết sôi sục tươi tắn. Ánh sáng lí tưởng đem lại cho nhà thơ niềm vui và gợi bao tham vọng đẹp tươi về một quốc tế đầy hương sắc, âm thanh :Hồn tôi là một vườn hoa láRất đậm hương và rộn tiếng chim …Câu thơ bay bổng, đậm chất lãng mạn. Nhà thơ miêu tả niềm vui sướng tột độ của một người trẻ tuổi yêu nước khi phát hiện lí tưởng, tìm thấy lẽ sống chân chính của cuộc sống bằng những hình ảnh so sánh đầy thẩm mỹ và nghệ thuật. Đó là ánh sáng chói chang mùa hạ, là màu xanh căng đầy nhựa sống của một vườn hoa lá tốt tươi tỏa hương thơm ngát, rộn tiếng chim ca. Lí tưởng cộng sản – mặt trời chân lí – không những sưởi ấm, soi sáng tâm hồn mà còn truyền nhựa sống vào trái tim người trai trẻ .Tố Hữu sung sướng đảm nhiệm lí tưởng như cỏ cây hoa lá đón ánh sáng mặt trời. Chính lí tưởng cộng sản đã làm cho tâm hồn người người trẻ tuổi ấy tràn trề sức sống và niềm yêu đời, khiến đời sống trở nên có ý nghĩa hơn. Tố Hữu còn là một nhà thơ nên vẻ đẹp và sức sống mới của tâm hồn cũng là vẻ đẹp và sức sống mới của hồn thơ. Cách mạng không trái chiều với thẩm mỹ và nghệ thuật ; trái lại, cách mạng đã khơi dậy một sức sống mới, đem lại một cảm hứng phát minh sáng tạo mới cho hồn thơ Tố Hữu .Những từ ngữ tác giả sử dụng trong đoạn thơ có năng lực miêu tả xúc cảm can đảm và mạnh mẽ : bừng ( nắng hạ ), chói ( qua tim ), đậm ( hương ), rộn ( tiếng chim ). Những hình ảnh : nắng hạ, mặt trời chân lí chói qua tim, vườn hoa lá, đậm hương, rộn tiếng chim … vừa có vẻ như đẹp bùng cháy rực rỡ, vừa hàm chứa ý nghĩa nhân sinh thâm thúy .Khổ thơ thứ ba là hệ quả của sự giác ngộ chân lí, là lời tâm niệm được nói lên như một lẽ sống, một quyết tâm, một lời hứa thiêng liêng. Đó là thái độ tự nguyện hiến dâng cho cách mạng, tự nguyện gắn bó với quần chúng lao khổ :Tôi buộc lòng tôi với mọi ngườiĐể tình giàn trải khắp trăm nơiĐể hồn tôi với bao hồn khổGần gũi nhau thêm mạnh khối đời .Nếu ở khổ thơ trước với giải pháp tu từ ẩn dụ ( nắng hạ, mặt trời chân lí, vườn hoa lá ) với lời thơ bay bổng, lãng mạn thì ở khổ thơ này tác giả sử dụng ngôn từ đơn giản và giản dị mộc mạc, âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng. Đó là lời bộc bạch trực tiếp ước vọng chân thành của nhà thơ ; là tâm niệm của “ cái tôi trữ tình cách mạng ”. Tôi buộc lòng tôi với mọi người là hành vi trọn vẹn tự nguyện của nhà thơ so với giai cấp cần lao. Nhà thơ muốn tình cảm của mình được giàn trải với trăm nơi, trở thành sợi dây link ngặt nghèo với những trái tim của lớp người cùng khổ để tạo nên một khối đời vững chãi, trở thành sức mạnh to lớn phá vỡ chính sách thực dân phong kiến, kiến thiết xây dựng một chính sách mới tốt đẹp hơn .Trong ý niệm về lẽ sống của giai cấp tư sản và tiểu tư sản có phần tôn vinh “ cái tôi cá thể ”. Khi được giác ngộ lí tưởng, Tố Hữu chứng minh và khẳng định ý niệm mới về lẽ sống là sự gắn bó hài hòa giữa “ cái tôi cá thể ” và “ cái ta tập thể ”. Động từ buộc biểu lộ ý thức tự nguyện thâm thúy và quyết tâm cao độ của Tố Hữu muốn vượt qua số lượng giới hạn của “ cái tôi cá thể ” để sống chan hòa với mọi người. Từ giàn trải biểu lộ tâm hồn nhà thơ trải rộng ra với cuộc sống, đồng cảm sâu xa với thực trạng của mỗi con người .Hai câu thơ sau cho thấy tình yêu thương con người của Tố Hữu không phải là thứ tình thương chung chung mà là tình cảm hữu ái giai cấp. Trong mối liên hệ với mọi người, nhà thơ đặc biệt quan trọng chăm sóc đến quần chúng lao khổ. Khối đời là ẩn dụ chỉ một khối người phần đông cùng chung cảnh ngộ trong cuộc sống, đoàn kết ngặt nghèo với nhau, cùng phấn đấu vì một tiềm năng chung. Có thể hiểu : khi “ cái tôi ” chan hòa trong “ cái ta ”, khi cá nhân hòa mình vào tập thể có cùng lí tưởng thì sức mạnh sẽ nhân lên gấp bội .Tố Hữu đã đặt mình vào giữa dòng đời, vào thiên nhiên và môi trường to lớn của quần chúng lao khổ. Ở đó, nhà thơ đã tìm thấy niềm vui và sức mạnh mới không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng tình cảm mến yêu, bằng sự giao cảm của những trái tim. Qua đoạn thơ, Tố Hữu cũng chứng minh và khẳng định mối liên hệ thâm thúy giữa văn học và đời sống, mà hầu hết là đời sống của phần đông quần chúng nhân dân .Khổ thơ thứ ba cho thấy sự chuyển biến thâm thúy trong tình cảm của Tố Hữu. Nhà thơ mong ước tình cảm nồng nhiệt của mình sẽ trở thành sợi dây link ngặt nghèo những trái tim của những người cùng khổ, tạo nên sức mạnh to lớn phá vỡ chính sách bạo tàn đầy áp bức bất công :Tôi đã là con của vạn nhàLà em của vạn kiếp phôi phaLà anh của vạn đầu em nhỏKhông áo cơm cù bất cù bơ .

Trước khi giác ngộ lí tưởng, Tố Hữu là một thanh niên tiểu tư sản. Lí tưởng cộng sản giúp nhà thơ không chỉ có được lẽ sống mới mà còn vượt qua tình cảm ích kỉ, hẹp hòi của giai cấp tiểu tư sản để có được tình hữu ái giai cấp với quần chúng nghèo khổ. Hơn thế, nhà thơ đã tìm thấy tình cảm gia đình ruột thịt trong quần chúng cách mạng. Người chiến sĩ ấy tự nguyện coi mình là con của vạn nhà, là em của vạn kiếp phôi pha, là anh của vạn đầu em nhỏ. 
Một sự tự nguyện hoàn toàn, tuyệt đối, không băn khoăn, không ngần ngại.

Điệp ngữ ” Tôi đã là … ” lặp đi lặp lại ba lần, giống như một lời tuyên thệ của một chiến sỹ khi đã đứng trong hàng ngũ cách mạng. Điệp từ ” là ” cùng với những từ ” con, em, anh ” và số từ ước lệ ” vạn ” ( chỉ số lượng rất là phần đông ) nhấn mạnh vấn đề và khẳng định chắc chắn một tình cảm mái ấm gia đình thật đầm ấm, thân thiện. Khi nối tới những kiếp phôi pha ( những người đau khổ, xấu số, những người lao động khó khăn vất vả, liên tục phải dãi dầu mưa nắng để kiếm sống ), những em nhỏ không áo cơm cù bất cù bơ ( những em bé không nơi phụ thuộc, phải long dong vất vưởng nay đây mai đó ), tấm lòng đồng cảm, xót thương của nhà thơ bộc lộ thật chân thành, xúc động .Qua đó, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể thấy được thái độ căm giận của nhà thơ trước những bất công, ngang trái của cuộc sống cũ. Chính vì những kiếp phôi pha, những em nhỏ cù bất cù bơ ấy mà người người trẻ tuổi Tố Hữu đã hăng say hoạt động giải trí cách mạng và họ cũng chính là đối tượng người dùng sáng tác đa phần của nhà thơ Tố Hữu. ( Cô gái giang hồ trong Tiếng hát sông Hương, cô bé đi ở trong Đi đi em, ông lão khốn khổ trong Lão nô lệ, em bé bán bánh rong trong Một tiếng rao đêm … ) .Bài thơ Từ ấy tiêu biểu vượt trội cho bút pháp lãng mạn cách mạng trong tiến trình sáng tác tiên phong của Tố Hữu. “ Cái tôi trữ tình ” và lắng đọng trong từng ý thơ, từng hình ảnh, lúc bay bổng, lúc và lắng đọng, lúc là lời bộc bạch trực tiếp, chân thành những ước vọng, tâm tư nguyện vọng khi tìm thấy lí tưởng. ” Từ ấy ” là tiếng hát yêu thương, tin yêu, là tiếng lòng tha thiết của một người trẻ tuổi khởi đầu giác ngộ lí tưởng, tự nguyện lao vào vào con đường cách mạng đầy chông gai, gian nan, hi sinh của toàn dân tộc bản địa. Vượt thời hạn, sau hơn nửa thế kỉ sinh ra, Từ ấy vẫn tươi xanh chất trữ tình cách mạng. Bài thơ đã tạo được sự đồng cảm, ngưỡng mộ của nhiều thế hệ yêu thích thơ Tố Hữu .

6. Từ ấy bài phân tích số 6

Nằm trong tập thơ cùng tên của tác giả Tố Hữu, bài thơ “Từ ấy” sáng tác vào năm 1938 đánh dấu sự trưởng thành trong lí tưởng của người thanh niên cách mạng. Bài thơ là tiếng reo vui sướng, hạnh phúc của một người trẻ vẫn đang trên con đường tìm kiếm lẽ sống thì gặp được ánh sáng của lí tưởng, của Đảng, của cách mạng.

“ Từ ấy ” là một từ để chỉ thời hạn, là mốc son ghi lại một bước ngoặt lớn trong cuộc sống và trong cả tâm hồn của nhà thơ. Giây phút ấy khiến nhà thơ vui mừng đến nỗi không hề định nghĩa đúng mực được, chỉ biết là “ từ ấy ” .“ Từ ấy trong tôi bừng nắng hạMặt trời chân lí chói qua tim ”Một loạt những hình ảnh ẩn dụ “ bừng nắng hạ ”, “ mặt trời chân lí ”, “ chói qua tim ” được nhà thơ sử dụng tài tình. Người người trẻ tuổi vẫn đang loay hoay trong bóng tối của mùa đông mù mịt, chưa tìm thấy lối đi, chưa tìm thấy lí tưởng thì mặt trời bỗng bừng lên xua tan bóng tối, soi đường chỉ lối cho anh. “ Bừng nắng hạ ” – đó là ánh nắng mùa hè chói chang, can đảm và mạnh mẽ và tỏa nắng rực rỡ, đủ để soi rọi sau những ngày tăm tối. Đó là ánh sáng đến từ “ trong tôi ”, từ trái tim người chiến sỹ trẻ .Sự Open của lí tưởng Đảng, của cách mạng đã soi sáng cho tâm hồn nhà thơ, như soi rọi cả những góc khuất nhất trong con người, khiến cho cả con người người chiến sỹ trẻ bừng tỉnh ngộ sau những đêm dài tối tăm .“ Hồn tôi là một vườn hoa láRất đậm hương và rộn tiếng chim ”Tố Hữu đã ví “ hồn tôi ” với “ vườn hoa lá ”. Với cách so sánh độc lạ này, nhà thơ đã khiến một thứ vô hình dung trở nên hữu hình, sinh động trước mắt người đọc. Tâm hồn người chiến sỹ trẻ, được ví như một vườn hoa lá, được tắm ánh mặt trời ấm cúng và đang sinh sôi nảy nở rất xanh tươi, đầy những thứ hoa thơm quả ngọt, rất “ đậm hương ”, lôi cuốn bao nhiêu chim chóc về đây, rộn ràng ca hót. Đây hoàn toàn có thể coi là một khổ thơ hay nhất, sinh động nhất trong bài thơ, khiến cho người đọc cũng hoàn toàn có thể cảm nhận được sự háo hức, say sưa, rạo rực và tràn trề nhiệt huyết của nhà thơ khi tìm được lí tưởng của mình .Từ giác ngộ lí tưởng, người chiến sỹ trẻ tuổi liên tục chọn cho mình một lẽ sống mới :“ Tôi buộc lòng tôi với mọi ngườiĐể tình giàn trải khắp muôn nơiĐể hồn tôi với bao hồn khổGần gũi nhau thêm mạnh khối đời ”Nhà thơ tự nguyện “ buộc ” lòng mình với mọi người, tự nguyện gắn mình với những người dân lao động, với tổng thể đồng bào Nước Ta. Ông tự nhận mình cũng là một người đứng trong hàng ngũ những người dân lao động, cùng ăn, cùng ngủ, cùng san sẻ cay đắng ngọt bùi với nhau, để trở thành một mái ấm gia đình lớn. Tình cảm giàn trải khắp nơi, họ yêu thương nhau, đùm bọc lẫn nhau. Những người cùng khổ, họ dễ cảm thông, san sẻ với nhau hơn. Từ “ khối đời ” là một từ rất trừu tượng, nhưng đã khái quát được lòng mong ước thiết kế xây dựng một tập thể quần chúng vững chãi, thân mật, thân thương như ruột thịt để tạo nên một sức mạnh không gì sánh nổi .Bốn câu thơ tiếp theo là sự chứng minh và khẳng định của nhà thơ về vai trò, vị trí của mình :“ Tôi đã là con của vạn nhàLà em của vạn kiếp phôi phaLà anh của vạn đầu em nhỏKhông áo cơm, cù bất cù bơ ”Tố Hữu hòa mình với nhân dân, đã tự nguyện trở thành con, thành em, thành anh của bao quần chúng lao động cực khổ, những con người với kiếp sống “ phôi pha ”, sống ngày hôm nay chưa biết đến ngày mai, những kiếp sống mòn mỏi đáng thương, những đứa trẻ tội nghiệp bần hàn đói rách. Từ “ là ” được nhà thơ sử dụng lặp đi lặp lại, như khẳng định chắc chắn một cách chắc như đinh mối quan hệ giữa mình và nhân dân lao động, cũng như một lời khẳng định chắc chắn vai trò của mình so với người dân, với hội đồng và xã hội .“ Cù bất cù bơ ” – một tính từ vô cùng mới lạ, như những lời nói thường ngày của những người lao động trò chuyện với nhau. Cuộc sống bơ vơ, tác giả nói mình, nhưng cũng là nói chung những người dân quanh mình, những người bạn bè của mình, đồng thời bày tỏ lòng xót thương của nhà thơ trước tình cảnh bất công, trái ngang của cuộc sống .

“Từ ấy” là tiếng reo vui không chỉ của nhà thơ, mà còn là của cả một thế hệ thanh niên khi tìm thấy lí tưởng của Đảng, nguyện chiến đấu hết mình vì lí tưởng, vì nhân dân, vì đất nước. Họ là những người chiến sĩ trẻ, mang trong mình nhiệt huyết, mang trong mình lí tưởng, và lòng yêu thương đồng bào, yêu thương đất nước. Có thể nói, thơ của Tố Hữu là thơ của nhân dân, những lí tưởng cao đẹp được diễn tả bằng những từ ngữ lãng mạn nhưng cũng vô cùng giản dị, gần gũi, là đại diện cho một lớp nhà thơ mới.

7. Phân tích bài thơ Từ ấy bài số 7

Bài thơ “Từ ấy” – Tố Hữu được viết năm 1938, bài thơ là tiếng lòng của một người cách mạng trên con đường đi tìm lẽ sống thì gặp được ánh sáng của Đảng, của Bác. Bài thơ còn thể hiện niềm vui, niềm hạnh phúc dâng trào và sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của chính tác giả.

Bài thơ được viết trong khoảng chừng thời hạn ( 1937 – 1946 ), đây là thời hạn đầu Tố Hữu tham gia cách mạng, trở thành một người chiến sỹ. ” Từ ấy ” là bài thơ được viết trong tiến trình này, cũng là bài thơ lưu lại sự trưởng thành trong tâm hồn tác giả .Từ ấy trong tôi bừng nắng hạMặt trời chân lý chói qua tim” Từ ấy ” chỉ một mốc thời hạn, mốc son lưu lại sự biến hóa lớn trong cuộc sống Tố Hữu khi phát hiện được lý tưởng sống cho chính cuộc sống mình. Đó còn là tiếng reo hò sung sướng tột bậc, niềm niềm hạnh phúc ngập tràn khi trở thành một người cách mạng, được ánh sáng của Đảng và Bác dẫn đường .Nhà thơ đã miêu tả nó như ” nắng hạ “, như ánh sáng sáng rực rỡ tỏa nắng, chói chang của mùa hè, soi tỏa vào trong chính trái tim đang sôi sục tuổi trẻ của nhà thơ. Ánh sáng đó được ẩn dụ như hình ảnh ” mặt trời “. Nếu như mặt trời thật đem lại ánh sáng ấm cúng cho vạn vật, là nguồn sống cho muôn loài, thì ” mặt trời chân lý “, mặt trời của Đảng Open đã xua tan màn sương mù tối tăm, đem lại một lẽ sống mới không riêng gì cho chính tác giả, còn cho cả dân tộc bản địa Nước Ta, đang chìm đắm trong đói khổ với tư tưởng tiểu tư sản .Tố Hữu đã sử dụng những động từ mạnh như ” bừng, chói ” để diễn đạt một cách can đảm và mạnh mẽ ảnh hưởng tác động to lớn cho ánh sáng của Đảng khiến cho người cách mạng như bừng tỉnh sau những ngày tăm tối .Hồn tôi là một vườn hoa láRất đậm hương và rộn tiếng chimSự chuyển biến thâm thúy đó, như một sức mạnh kỳ diệu, nó được bắt nguồn từ chính con người tác giả khi được Đảng soi đường, chỉ lối. Khiến cho tâm hồn của người chiến sỹ trẻ như rộn ràng, tràn trề sức sống. Nhà thơ đã so sánh nó như ” một vườn hoa lá ” với đủ sắc hương của đất trời, cả sự sống đang sinh sôi, nảy nở, nhảy múa hát ca, rộn ràng tiếng chim hót .Hình như sau những ngày tăm tối, không được nhìn thấy ánh sáng mặt trời, không được nhìn thấy tương lai, cùng với khí huyết của tuổi trẻ mong ước được đổi khác, được góp sức cho quốc gia đánh đuổi giặc ngoại xâm thì giờ đây khi có ” mặt trời chân lý ” của Đảng dẫn dắt làm cho tâm hồn nhà thơ trẻ lại, sục sôi ý chí đấu tranh, khơi dậy sức sống và cảm hứng phát minh sáng tạo mới cho tác giả .Ở khổ thơ thứ hai, từ sau khi gặp được chân lý của cuộc sống mình nhà thơ đã có những sự đổi khác đặc biệt quan trọng trong nhận thức, trong con đường làm cách mạng của mình .Tôi buộc lòng tôi với mọi ngườiĐể tình giàn trải với trăm nơiĐể hồn tôi với bao hồn khổGần gũi nhau thêm mạnh khối đờiTrước khi được trở thành một nhà cách mạng, được giác ngộ lý tưởng mới thì Tố Hữu là một người trẻ tuổi tiểu tư sản. Với tư tưởng tiểu nông hạn hẹp thì giờ đây nhà thơ đã có cách nhìn nhận mới trong tâm lý. Nhà thơ đã bỏ lỡ sự hẹp hòi của tư tưởng cũ, vượt qua những rào cản định nghĩ của giai cấp để đồng cảm quần chúng khổ lao .Đây không phải là sự ép buộc mà nhà thơ đã tự nguyện ” buộc “, tự nguyện gắn mình với ” mọi người “, với những những tầng lớp nghèo nàn của xã hội. Đem trái tim mình hòa cùng nhịp đập, cùng đau tiếng đau của đồng bào, cùng san sẻ những mất mát, đắng cay ngọt bùi mà nhân dân ta đang chịu đựng .Nhà thơ mong ước kiến thiết xây dựng những con người đang chịu cảnh nô lệ trở thành ” khối đời ” một khối thống nhất, như bạn bè ruột thịt, tạo nên một sức mạnh tập thể, không gì hoàn toàn có thể đàn áp được. Bốn câu thơ cuối biểu lộ rõ tấm lòng, sự đồng cảm của chính nhà thơ, lời khẳng định chắc chắn trong con đường làm cách mạng .Tôi là con của vạn nhàLà em của vạn kiếp phôi phaLà anh của vạn đầu em nhỏKhông áo cơm cù bất cù bơNhà thơ đã sử dụng điệp từ, cùng với những ” con, em, anh “, như một sự chứng minh và khẳng định chắc như đinh sự gắn bó giữa mình với nhân dân lao động. Nhà thơ như một thành viên trong mái ấm gia đình của mọi những tầng lớp trong xã hội, hòa mình cùng với nhân dân .Nhà thơ tự nguyện làm ” con của vạn nhà, em của vạn kiếp phôi pha, anh của vạn đầu em nhỏ “, nguyện mang cả cuộc sống mình để đem lại niềm hạnh phúc cho những mảnh đời xấu số, những kiếp sống mòn mỏi trong vô vọng, những đứa bé tội nghiệp .Qua đó, ta còn cảm nhận được sự chán ghét thâm thúy trong lòng tác giả so với những cảnh bất công trong xã hội, chính những mảnh đời đáng thương đó mà nhà thơ đi theo cách mạng, đi theo tiếng gọi của tổ quốc, hăng say chiến đấu, hăng say sáng tácBài thơ là tiếng lòng, tiếng reo mừng sung sướng của không chỉ tác giả mà đại diện thay mặt cho thế hệ trẻ của quốc gia lúc bấy giờ khi tìm thấy lý tưởng của Đảng. Là sự nhận thức mới, cách nghĩ mới, đem tuổi trẻ góp sức cho đời và cho tổ quốc .( Nguồn : Lớp Văn thầy Nhật )

IV. Kiến thức lan rộng ra bài thơ Từ ấy

1. Hoàn cảnh sinh ra tác phẩm

Từ ấy là bài thơ có ý nghĩa mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca của Tố Hữu, là cái mốc đánh dấu thời điểm (1937) và được kết nạp Đảng năm 1938 – Tố Hữu giác ngộ và gặp ánh sáng lí tưởng cộng sản. Đó cũng chính là tuyên ngôn nghệ thuật của Tố Hữu. Tự nhận định về Từ ấy, nhà thơ viết: “Từ ấy: là một tâm hồn trong trẻo của tuổi mười tám, đôi mươi đi theo lí tưởng cao đẹp, dám sống, dám đấu tranh”.

2. Ý nghĩa nhan đề

+ “Từ ấy” là cột mốc vô cùng quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp thơ ca của Tố Hữu. Tháng 7 năm 1938, Tố Hữu được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng Cộng sản Đông Dương đấu tranh cho lý tưởng cách mạng. Từ đây, sự nghiệp thơ ca của thi sĩ gắn liền với sự nghiệp cách mạng.

+ Thể hiện niềm vui sướng hân hoan của nhà cách mạng trẻ tuổi lần tiên phong phát hiện lí tưởng của Đảng, của cách mạng và nguyện lao vào vào con đường máu lửa ấy .

3. Tóm tắt nội dung bài thơ Từ ấy

– Tâm nguyện cao đẹp của người người trẻ tuổi trẻ trung nhiệt tình cách mạng, niềm mê hồn mãnh liệt và vui sướng tràn ngập cùng với nhận thức mới về lẽ sống, sự chuyển biến thâm thúy trong tâm hồn khi gặp gỡ và được giác ngộ lí tưởng Cộng sản .- Tứ thơ : Bắt nguồn từ cảm hứng của thời gian Tố Hữu đảm nhiệm lí tưởng cách mạng .

Xem thêm: Sơ đồ tư duy Từ ấy

* Tổng kết hướng dẫn phân tích bài Từ ấy

   Việc phân tích bài thơ Từ ấy của Tố Hữu giúp em thấy được lí tưởng cao đẹp của dân tộc ta trong chiến tranh giành độc lập. Tứ thơ Từ ấy bắt nguồn từ cảm hứng vào thời điểm Tố Hữu đón nhận lí tưởng cách mạng. Nó mang ý nghĩa mở đầu cho con đường cách mạng, con đường thi ca của Tố Hữu, là cái mốc đánh dấu thời điểm (1937) và được kết nạp Đảng năm 1938.

Qua những vần thơ thể hiện rõ nét tâm nguyện cao đẹp của người thanh niên trẻ trung với nhiệt tình cách mạng mạnh mẽ, cùng tiếp thu và hưởng ứng nhận thức mới về lẽ sống trong bài thơ Từ ấy, sự chuyển biến sâu sắc trong tâm hồn khi gặp gỡ và được giác ngộ lí tưởng cộng sản.

– / –

    // Trên đây là những gợi ý hướng dẫn cách làm và một số bài văn mẫu hay phân tích Từ ấy cho các em học sinh lớp 11 tham khảo. Mong rằng tài liệu trên sẽ giúp các em sẽ xác định được chi tiết nghệ thuật, cảm nhận sâu sắc về lí tưởng mới của Tố Hữu.

Tham khảo thêm hướng dẫn phân tích, cảm nhận những tác phẩm khác trong văn mẫu lớp 11 do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn để củng cố kĩ năng làm văn và mở rộng vốn từ ngữ !

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Tin Tức