Bài 2: An ninh lương thực-Dấu ấn Việt Nam

QPTĐ-An ninh lương thực là 1 trong thành tố của an ninh con người. Đó là tình trạng khi tất cả mọi người lúc nào cũng tiếp cận được về mặt vật lý, xã hội và kinh tế đối với nguồn lương thực đầy đủ, an toàn và đảm bảo dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu bữa ăn và sở thích đối với thức ăn nhằm đảm bảo một cuộc sống năng động và khoẻ mạnh. Hay nói cách khác, an ninh lương thực là điều kiện tiên quyết để bảo đảm quyền sống của con người. Với cách đặt vấn đề như vậy, không quá khi nói Việt Nam là một kỳ tích trong bảo đảm an ninh lương thực. Từ một nước nghèo, thiếu ăn, kết cấu hạ tầng kinh tế lạc hậu, đến nay, bình quân lương thực đầu người của Việt Nam đã đạt 525 kg và là một trong những nước xuất khẩu lương thực hàng đầu thế giới.

Việt Nam không chỉ bảo đảm an ninh lương thực quốc gia mà còn là nước xuất khẩu lương thực hàng đầu thế giới.

Thách thức an ninh lương thực toàn cầu

Trong thời hạn gần đây, trước xu thế toàn thế giới hóa và biến hóa khí hậu ngày càng ngày càng tăng, an ninh lương thực lại càng trở thành yếu tố nóng bỏng trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới. Theo số liệu của Liên hợp quốc, năm 2019, có 135 triệu người thuộc 55 vương quốc phải sống trong thực trạng khủng hoảng cục bộ lương thực nghiêm trọng. Có nhiều nguyên do dẫn đến nạn đói, thực trạng thiếu lương thực. Xung đột vũ trang, cuộc chiến tranh làm đời sống đảo lộn, đẩy con người vào thực trạng “ màn trời, chiếu đất ”, bỏ ruộng đồng, ly quê, tha hương, sản xuất nông nghiệp bị đình trệ … Xung đột vũ trang, cuộc chiến tranh làm đứt đoạn chuỗi sản xuất, đáp ứng, tiêu thụ lương thực, những loại sản phẩm từ lương thực và cản trở hoạt động giải trí nhân đạo, cứu trợ lương thực. Các vùng, quốc gia xảy ra xung đột vũ trang, cuộc chiến tranh trở thành “ ốc đảo ” của đói rét, bệnh tật, ốm đau, chết chóc, chia rẽ, thù hận. Biến đổi khí hậu, thiên tai, thảm họa, dịch bệnh cũng là những nguyên do quan trọng dẫn đến nạn đói, thiếu lương thực. Tình trạng “ bế quan tỏa cảng ”, đóng cửa biên giới, hạn chế xuất khẩu lương thực đẩy những nước, khu vực đã đói kém càng đói kém hơn. Sự cộng hưởng giữa xung đột vũ trang, cuộc chiến tranh với đổi khác khí hậu thiên tai, thảm họa, dịch bệnh càng làm trầm trọng hơn nạn đói, thực trạng thiếu lương thực. Ở chiều ngược lại, nạn đói, thực trạng thiếu lương lại đẩy nhiều người vào thực trạng vô vọng, kích động đấm đá bạo lực, xung đột sắc tộc, hội đồng bùng phát can đảm và mạnh mẽ, trở thành cuộc chiến tranh .Đặc biệt, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng tác động can đảm và mạnh mẽ đến yếu tố an ninh lương thực toàn thế giới. Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc ( WFP ) cảnh báo nhắc nhở, đại dịch Covid-19 hoàn toàn có thể làm tăng gần gấp đôi số người bị mất an ninh lương thực khẩn cấp từ 135 triệu người năm 2019 lên tới 265 triệu người năm 2020. WFP đã xác lập được 26 vương quốc bị tác động ảnh hưởng nhiều nhất vì mất an ninh lương thực do Covid-19, trong đó, Ethiopia, Nigeria và Mozambique là những vương quốc dễ bị tổn thương nhất ở châu Phi. Thêm vào đó, có đến 350 triệu trẻ nhỏ trong tổng số 1,5 tỷ trẻ nhỏ trên toàn thế giới đang phải dựa vào bữa ăn được cung ứng trong những trường học để tránh cơn đói .

Theo các chuyên gia, có 4 thách thức lớn về an ninh lương thực đối với các quốc gia trong thời kỳ Covid-19, đó là: Các gia đình sẽ có ít thu nhập hơn, trong khi giá thực phẩm lại không ngừng leo thang; công tác vận chuyển thực phẩm trở nên khó khăn, tốn thời gian và đắt đỏ hơn; chuỗi cung ứng các sản phẩm nông nghiệp toàn cầu bị gián đoạn và các sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm trên thị trường trở nên khan hiếm hơn, khi các loại hàng hóa này bị tắc nghẽn tại các cảng biển và cửa khẩu.

Dấu ấn Việt Nam và “ngoại giao lương thực”

Trong những năm qua, mặc dầu phải đương đầu với nhiều thử thách của biến hóa khí hậu, thiên tai, dịch bệnh nhưng Nước Ta luôn bảo vệ an ninh lương thực vương quốc. Có thể kể đến, vận tốc tăng trưởng GDP toàn ngành Nông nghiệp tiến trình 2009 – 2019 duy trì ở mức khá, đạt 2,61 % / năm, sản xuất sản phẩm & hàng hóa chuyển dời theo hướng tân tiến, nâng cao giá trị ngày càng tăng và tăng trưởng bền vững và kiên cố ; quản lý và vận hành theo cơ chế thị trường. Trên nghành nghề dịch vụ trồng trọt, giá trị sản xuất tăng 2,9 % / năm ; kim ngạch xuất khẩu tăng trung bình 8,99 % / năm ; đã có 7 mẫu sản phẩm có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD / năm. Trên nghành nghề dịch vụ chăn nuôi, giá trị sản xuất tăng 5,2 % / năm ; sản lượng thịt hơi những loại tăng 35,8 % so với năm 2009. Với thủy hải sản, giá trị sản xuất tăng 3,91 % / năm ; sản lượng thuỷ sản tăng từ 4,85 triệu tấn lên 8,2 triệu tấn năm 2019 .

Bên cạnh đó, khoa học công nghệ có bước phát triển mới làm tăng sản lượng và đóng góp trên 30% giá trị gia tăng của sản xuất nông nghiệp. Nghiên cứu khoa học-công nghệ tập trung vào các sản phẩm chủ lực, giải quyết bức xúc thực tiễn. Đặc biệt, về xuất khẩu lương thực, triển khai Đề án “Thương hiệu gạo Việt Nam” và Chiến lược phát triển thị trường xuất khẩu gạo giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2030; thị trường xuất khẩu lúa gạo không ngừng mở rộng, chuyển mạnh sang chính ngạch. Năm 2018 được xem là cột mốc quan trọng với mức xuất khẩu 6,16 triệu tấn, giá trị 3,06 tỷ USD. Gạo Việt Nam đã xuất khẩu đến 150 quốc gia và vùng lãnh thổ, cơ cấu thị trường đa dạng, chủng loại chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng sản phẩm có chất lượng, giá trị gia tăng cao. Trong giai đoạn 2009-2019, sản lượng lúa của nước ta tăng từ 39,17 triệu tấn lên 43,4 triệu tấn; bình quân lương thực đầu người tăng từ 497 kg/năm lên trên 525 kg/năm, đưa Việt Nam vào nhóm 6 nước hàng đầu về chỉ số này.

Không chỉ bảo vệ an ninh lương thực cho người dân trong nước, với những thành tựu điển hình nổi bật trong sản xuất, Nước Ta có điều kiện kèm theo để góp phần vào chương trình bảo vệ an ninh lương thực toàn thế giới. Tiêu biểu là quy mô hợp tác 3 bên giữa Nước Ta, FAO và nước đối tác chiến lược ở châu Phi về trồng lúa. Nước Ta đã cử nhiều chuyên viên, san sẻ kinh nghiệm tay nghề xóa đói giảm nghèo cho 1 số ít nước châu Phi ; không chỉ tương hỗ người dân bị đói nghèo bớt khó khăn vất vả hiện tại mà còn tạo cho họ biết cách lo cho đời sống tương lai. Nước Ta cũng sẵn sàng chuẩn bị phân phối không thay đổi lúa gạo, tương hỗ lương thực cứu đói cho những nước xảy ra xung đột vũ trang, cuộc chiến tranh, thiên tai thảm họa, dịch bệnh ; trợ giúp tăng trưởng trồng cây lương thực ở những vùng khó khăn vất vả, chậm tăng trưởng ở châu Phi, châu Á, theo những chương trình của Liên hợp quốc .Việc sẵn sàng chuẩn bị trợ giúp, tương hỗ những nước trong xóa đói giảm nghèo, bảo vệ an ninh lương thực, triển khai tốt vai trò là thành viên có nghĩa vụ và trách nhiệm của hội đồng quốc tế, nâng cao uy tín, vị thế Nước Ta trên trường quốc tế .

Phương Minh
 

Source: http://wp.ftn61.com
Category: Đời sống